- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 230
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၅
ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း၊ ကျိုင်းတုံမြို့နယ်ရှိ လွိုင်မွေဒေသတွင် တိုင်းရင်းသား ရိုးရာအစားအစာ ရောင်းချပွဲနှင့် ချယ်ရီပန်းပွဲတော်ကို ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။
ချယ်ရီပန်းပင် ရာနှင့်ချီ၍ ရှိနေသည့် လွိုင်မွေဒေသတွင် ချယ်ရီပင်များကို ထိန်းသိမ်းသည့်အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ ချယ်ရီပန်းများ အပွင့်စုံချိန်၌ ချယ်ရီပန်းပွဲတော်ကို ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုနှစ်တွင် ချယ်ရီပန်းပွဲတော်အပြင် ကျိုင်းတုံဒေသရှိ တိုင်းရင်းသားများ၏ ရိုးရာအစားအစာ ရောင်းချပွဲကိုလည်း ၃ ရက်တာ ကျင်းပသွားမည်ဟု ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွား ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးထင်အောင်နိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ချယ်ရီပန်းပွဲတော် လာရောက်လေ့လာကြစဉ်
၎င်းက “ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်းရဲ့ မြို့တော်လို့ ပြောလို့ရတာပေါ့ ကျိုင်းတုံလေ၊ ကျိုင်းတုံမှာ ဆရာတို့က ပွဲ ၂ ပွဲ လုပ်ဖို့ရှိတယ်။ ချယ်ရီပန်းပွဲတော်ရယ်၊ နောက်တစ်ခုက တိုင်းရင်းသား ရိုးရာအစားအစာ ရောင်းချပွဲရယ်ပေါ့နော်။ တိုင်းရင်းသားရိုးရာ အစားအစာ ရောင်းချပွဲကတော့ ဒီဇင်ဘာ ၂၆၊ ၂၇၊ ၂၈ သုံးရက်လုပ်ပါမယ်။ အဲဒါကတော့ အဲဒီ ဒေသမှာ မှီတင်းနေထိုင်တဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု ၁၃ စု မျိုးနွယ်ကနေပြီးတော့ သူတို့ရဲ့ ရိုးရာအစားအစာတွေ ၈၈ မျိုးလောက်ကို ၃ ရက်မှာ ရောင်းချသွားမှာပေါ့။ ချယ်ရီပန်းပွဲတော်ကို ဆရာတို့ ဒီဇင်ဘာ တတိယပတ်မှာ လုပ် တယ်၊ ဒုတိယပတ်မှာ လုပ်တယ်၊ သူကတော့ ရက်အတိအကျ ပြောဖို့ခက်တာက ဘာလဲဆိုတော့ ပန်းပွင့်စုံတဲ့ အချိန်မှာ သူကလုပ်ရတာကိုး” ဟု ပြောသည်။
လွိုင်မွေဒေသ၌ အင်္ဂလိပ်ခေတ် ၁၉၉၀ ဝန်းကျင်တွင် စိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ ချယ်ရီပန်းပင် ရာနှင့်ချီရှိခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ချယ်ရီပန်းပင်ကို တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးထားသည့်အတွက် အပင် ထောင်နှင့်ချီ၍ ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ချယ်ရီပန်းပွဲတော်ကို ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် စတင်ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ အကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်။
လာမည့် တတိယအကြိမ်အတွက် ချယ်ရီပန်း အဖူးအပွင့် အစုံအလင်ဖြစ်သည့်အချိန်ကို စောင့်ဆိုင်း၍ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည့်အတွက် ရက်အတိအကျ မသိရသေးကြောင်း၊ ချယ်ရီပန်း အခါးပွင့်ပြီးနောက် အချိုပွင့် ပွင့်ချိန်တွင် ကျင်းပမည်ဟု သိရသည်။
ထိုကာလသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ တတိယပတ် သို့မဟုတ် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ပထမပတ်တွင် ဖြစ်နိုင် သည်ဟု ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွား ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။
ချယ်ရီပန်းပင်များကို တွေ့ရစဉ်
ယခုနှစ် ချယ်ရီပန်းပွဲတော်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ခရီးသွားကုမ္ပဏီများကိုလည်း ဖိတ်ကြားထားကြောင်း၊ ထို့နောက် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ကျင်းပခဲ့သည့် ပွဲတော်တွင် ခရီးသွား များပြားခဲ့ခြင်းကြောင့် ယခုနှစ်တွင်လည်း ခရီးသွား ပိုမို လာရောက်ရန်အတွက် မျှော်မှန်းထားကြောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးထင်အောင်နိုင်က ပြောသည်။
၎င်းက “အရင်စလုပ်တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တုန်းကဆိုရင်တော့ ပွဲတော်ကိုလာတဲ့ ဧည့်ပရိတ်သတ်က ၄ သောင်းလောက် လာတယ်ပေါ့။ မနှစ်က ၂၀၂၃ ရောက်တော့ ဒုတိယအကြိမ်မှာ လုပ်တဲ့ပွဲကတော့ ၇ သောင်းခွဲလောက် လာတယ်။ လူပိုများလာတာပေါ့၊ ပိုပြီးတော့လည်း awareness လုပ်နိုင်တာပေါ့။ ပထမနှစ်ကျတော့ ဆရာတို့လည်း အချိန်သိပ် မရလိုက်ဘူး။ သူက အဓိကကတော့ ရှမ်းအရှေ့ကျတော့ တကယ်တမ်းပြောရရင် ထိုင်းဘက်နဲ့ နီးတာပေါ့နော်၊ တာချီလိတ်နဲ့ ကျိုင်းတုံဆိုတာက ကားမောင်းရင် ၂ နာရီခွဲ၊ ၃ နာရီလောက်ပဲ မောင်းရတာလေ။ ဆိုတော့ ထိုင်း ဘက်က Tours တွေကိုလည်း မျှော်လင့်တယ်၊ နောက် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနဲ့ တခြားဒေသက ပြည်တွင်း ဧည့်သည် တွေလည်း လေယာဉ်နဲ့လာရင် ပိုအဆင်ပြေတယ်။ မန္တလေးကနေ ကျိုင်းတုံလေယာဉ်ရှိတယ်၊ ရန်ကုန်ကနေ ကျိုင်းတုံလေယာဉ် ရှိတယ်၊ နေပြည်တော်ကနေ ကျိုင်းတုံလေယာဉ် ရှိတယ်။ အဲဒါကတော့ ပိုအဆင်ပြေတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လွိုင်မွေဒေသရှိ ချယ်ရီပန်းများကို ကိုင်းချိုးနေကြသည့် အခြေအနေများ ရှိနေခြင်းကြောင့် ဒေသခံများက စိုးရိမ်နေကြသည်။
ထို့ကြောင့် ချယ်ရီပန်းပွင့်ချိန် အကိုင်းအခက် ချိုးခြင်းကြောင့် အပင်ပျက်စီးမှုများကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ချယ်ရီပန်းပွဲတော်အား အသိပညာပေးသည့်အနေဖြင့် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 289
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၄
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ ပြက်တောက်ကာ ရပ်တန့်လာနေခြင်းကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်းနှင့် ရှားပါးမှုများ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်- ထိုင်း- ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့နှင့် ကုန်သွယ်ရေးလုပ်နေရာမှာ တိုက်ပွဲများကြောင့် ထို ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း အားလုံးမှာ ရပ်တန့်လုနီးပါးဖြစ်နေသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသော စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံခြားငွေ ရရှိမှုသည် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် အဓိက အားထားနေရသည်။
လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ရပ်တန့်နေခြင်းကြောင့် ရေရှည်မှာ ပြည်ပမှ တင်သွင်းနေရသည့် ကုန်စည်များ ရှားပါးခြင်းနှင့် ပြည်တွင်းတွင် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်းများဖြင့် ကြုံတွေ့လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံး သပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
တိုက်ပွဲကြောင့် ပိတ်မိနေသော ကားများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက ရပ်သွားတဲ့အခါကျတော့ မြန်မာပြည်ရဲ့ စီးပွားရေးက ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ပဲ သွားနေ ရတာလေ။ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းက ဘာမှမရှိဘဲ။ ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းတွေ လုပ်လို့မရတော့ ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်း ရပ်သွားတော့ နိုင်ငံရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကတော့ ထိခိုက်မယ်လို့ ဆရာတို့ ခန့်မှန်းတယ်။ ဆီကိစ္စက အစ အစိုးရက ဒေါ်လာ မရောင်းပေးနိုင်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ပြင်ပဒေါ်လာနဲ့ လုပ်နေရတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဆီဈေး က တစ်လီတာကို ၃၀၀ လောက် ခုန်တက်သွားတာလေ။ ရေရှည်မှာ ဒီအတိုင်း ဆက်သွားရင် တိုင်းပြည်က နည်း နည်း အခက်အခဲ ရှိနိုင်တယ်လို့ ဆရာတို့ ယူဆတယ်။ နံပါတ်တစ်ကတော့ ကုန်ဈေးနှုန်း တက်လာမှာပေါ့။ နံပါတ် နှစ်ကတော့ ပစ္စည်း ရှားပါးမှာပေါ့။ အဲဒါတွေကတော့ အရင်ဆုံး ထိခိုက်မှု ဖြစ်လာမှာပေါ့။ အဓိကကတော့ နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးက ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလေ။ ၂၀ ရခိုင်နှုန်းက ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေ သွားနေတာဆိုတော့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း ရပ်တန့်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ တိုင်းပြည် စီးပွားရေးကတော့ တော်တော်ထိခိုက်သွားမယ့် အနေအထား မှာတော့ ရှိနေတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်ပေါက် အားလုံးနီးပါးသည် ကုန်စည်စီးဆင်းသည့် လမ်းကြောင်းတစ်လျောက်၌ နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်ရေး လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိဘဲ ဖြစ်နေသည်။
သို့သော် ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်းနှင့် တနင်္သာရီ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် ကုန်သွယ်မှု လုပ်ဆောင်နေသည်တော့ ရှိသည်။
ထိုကဲ့သို့ ကုန်သွယ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ပြည်ပမှ တင်သွင်းနေသည့် သွင်းကုန်များသည် ပြည်တွင်းသို့ မရောက်ရှိ နိုင်ခြင်းကြောင့် ရေရှည်တွင် ပြည်တွင်း၌ ကုန်စည်ရှားပါးခြင်းနှင့် ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင် ကြောင်း၊ ထို့နောက် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေများ ပြည်တွင်းသို့ စီးဆင်းနိုင်မှု လျော့ကျသွားနိုင်သည့်အတွက် နိုင်ငံခြားငွေ ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်မှုများလည်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ကုန်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိခြင်းကြောင့် သက်ဆိုင်ရာမှ ကုန်သွယ် ရေး လိုင်စင်များကို မည်သည့်နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်များမဆို တင်သွင်းခြင်းနှင့် တင်ပို့နိုင်ခြင်းများ လုပ်ဆောင်နိုင် သည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသော်လည်း နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်း၊ လမ်းခရီး ကြန့်ကြာခြင်းနှင့် သယ်ယူစရိတ် ကြီးမြင့်ခြင်းကြောင့် အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု သိရသည်။
ကုန်စည်စီးဆင်းမှုနှင့် ကုန်သွယ်မှု ရပ်တန့်နေခြင်းကြောင့် အစိုးရအနေဖြင့် ထိခိုက်မှုရှိသော်လည်း အစိုးရထက် ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် ပို၍ ဒုက္ခရောက်သည်ဟု Via Logistics & Supply Chain တည်ထောင်သူ ဦးသီဟပိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ကုန်ကားတစ်စီးကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “လက်တွေ့ခံစားရတာက supply chain network တွေကို အဓိက လုပ်နေတဲ့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုနဲ့ အဓိက ချိတ်ဆက်နေတဲ့သူတွေက ပိုပြီးတော့ ခံရတာပေါ့။ အစိုးရ ခံရတာ နည်းနည်း၊ လူထုခံရတာ များများပေါ့။ အစိုးရ က cooperation လေ။ မြန်မာပြည်မှာ အကြီးဆုံး ကုမ္ပဏီကို ပြပါဆိုရင် အစိုးရပဲ။ အစိုးရက စီးပွားရေးပဲ လုပ် တယ်လေ။ သူကကျတော့ သူ့ထွက်ပေါက်နဲ့သူ လုပ်လို့ရတယ်ဆိုတော့ အောက်ကလူက မလွယ်ဘူးပေါ့။ တကယ် ဒုက္ခရောက်ရင် ဒုက္ခရောက်မှုက ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ရှိတယ်ဆိုရင် အစိုးရက ၁၀၊ လူထုက ၉၀ ပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အစိုးရဆိုတာက အနည်းစုပဲ။ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းပဲ ရှိတယ်၊ တကယ်ခံရတာက လူထုက ခံရတာ ဘယ်သူပဲ လုပ်လုပ် ပေါ့နော် အဲဒီလိုမျိုးတော့ ရှိတယ်။ ကုန်သွယ်ရေးပိုင်းကျတော့ အစိုးရက ဝန်ဆောင်မှုပဲ ပေးတာ။ သူက တိုက်ရိုက် တာဝန် မရှိဘူး။ သူကိုယ်တိုင်က ကားတွေရှိတယ်၊ သူကိုယ်တိုင်က ဈေးကွက်တွေ ဖော်ဆောင်ထား တယ်ဆိုရင် တော့ အရင်ဆိုရှယ်လစ် ခေတ်ကဆိုရင်တော့ သူ့အတွက် ပြဿနာ ရှိတာပေါ့။ အခုက အကုန်လုံးက စီးပွားရေး လုပ်ငန်းစု တော်တော်များများက အများပြည်သူ လက်ထဲမှာ ရှိတာဆိုတော့ အစိုးရ ဘယ်ဖြစ်မလဲ။ မရရင် မသွင်းနဲ့ ပေါ့ ဒါပဲ သူကပြောမှာပေါ့။ သူကတော့ လိုက်ပြီးတော့ မရရအောင် သွင်းပေးပါ့မယ်လို့ မကူညီဘူးလေ” ဟု ပြော သည်။
နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ဒေသထွက် ကုန်စည်များကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့နိုင်ခြင်း မရှိခြင်းနှင့် တခြားသော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ ရောင်းချနိုင်ခြင်း မရှိခြင်းကြောင့် တချို့သော ကုန်စည်များသည် ဈေးနှုန်းကြီး မြင့်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
အထူးသဖြင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နေရာဒေသများသည် ပို၍ အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေသည် ကို တွေ့ရသည်။
ထို့ကြောင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေသော်လည်း ဒေသတွင်း ကုန်စည်စီးဆင်းမှုနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ် ရေးအတွက် ဖြတ်သန်းသွားလာနေသည့် ကုန်တင်ကားများကို ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် ပြုနိုင်ရေး လုပ်ဆောင်ပေး ရန် လိုအပ်ကြောင်း စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 206
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၄
မလေးရှားရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် နိုင်ငံကူးလက်မှတ် သက်တမ်းတိုး ပြုလုပ်ရာတွင် အချိန် ၃ ပတ် ခန့်သာကြာမြင့်ပြီး အသစ်ပြုလုပ်ရာမှာတော့ ၅ လဝန်းကျင် ကြာမြင့်မှသာရရှိကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာ နိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မလေးရှားရှိ မြန်မာသံရုံး၌ နိုင်ငံကူးလက်မှတ် ပြုလုပ်ရန်အတွက် ရက်ချိန်းအား အွန်လိုင်းမှ QR code စနစ်ဖြင့် လျှောက်ထားကြခြင်းဖြစ်ကာ ယခင်က ရက်ချိန်း ပြန်မကျသဖြင့် အခက်အခဲ ဖြစ်ခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ တစ်ပတ်အတွင်း QR code ရရှိကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ မွှားမိုက်ကယ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “နှစ်ပတ်ကနေ သုံးပတ် အများဆုံးပဲ ကြာတာပေါ့နော် လက်ရှိ အခြေအနေကတော့။ သက်တမ်းတိုးတွေ အတွက် သူတို့ရဲ့ register ကျမယ့်ရက်ချိန်း။ သက်တမ်းတိုးက နေ့ချင်းပြီးတယ်။ အသစ်လုပ်တဲ့ လူတွေကတော့ ၄၊ ၅ လလောက် စောင့်ရတာပေါ့။ QR code ကတော့ တစ်ပတ်အတွင်းရတယ်။ QR code ရပြီးတော့မှ ရက်ချိန်း ဘယ်နှစ်ရက်နေ့ဆိုပြီးတော့ ပြန်စတာကို။ QR code ကတော့ တစ်ပတ်အတွင်း ပေးပါတယ်။ ပြီးသွားရင်သူက နှစ်ပတ်၊ သုံးပတ်လောက် ခွာပြီးတော့မှ ရက်ချိန်းပြန်ပေးတာ။ ဒီ system အပေါ်မှာ အသုံးပြုတတ်တဲ့ လူတွေ ကတော့ အဆင်ပြေတာပေါ့။ အသုံးမပြုတတ်တဲ့ သူတွေကတော့ အေးဂျင့်တွေပဲ သုံးနေရတာပေါ့ ကြားခံအဖြစ်။ ဒီဟာကတော့ လွယ်ကူပါတယ်။ ကိုယ့် အီးမေးလ်ရှိရင် ဖုန်းနံပါတ်တစ်လုံးနဲ့ အီးမေးလ်နဲ့ ပတ်စပို့နံပါတ် ဒါလေး ပဲ register လုပ်လိုက်ရင် QR ပြန်ပေးပါတယ်။ ပြီးရင် အီးမေးလ်မှာ ရက်ချိန်းပြန်လာတယ်” ဟု ပြောသည်။
မလေးရှားအစိုးရကိုတွေ့ရစဉ်
မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့ရှိ မြန်မာသံရုံးသည် နိုင်ငံကူးလက်မှတ် ပြုလုပ်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ အွန်လိုင်းမှ QR code ဖြင့် ရက်ချိန်းယူရခြင်းစနစ်ကို ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
အွန်လိုင်းအား သေချာအသုံးမပြုတတ်သည့် မြန်မာများအနေဖြင့် ပွဲစားများအား ပြုလုပ်ခိုင်းရာတွင် မလေးရှား ရင်းဂစ်ငွေ ၈၀၀ မှ ၁၈၀၀ အထိ (မြန်မာငွေ ၃ သိန်းမှ ၈ သိန်းကျော်) ပေါက်ဈေးများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းလည်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ရီကာလီဘရာစီ ပါမစ် လျှောက်ထားခွင့် သက်တမ်းကာလသည် ဒီဇင်ဘာလကုန်၌ ကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်သည့်အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံကူးလက်မှတ် စာအုပ်အသစ် ပြုလုပ်ချင်သူများရှိသဖြင့် မြန်ဆန်စွာ ထုတ်ပေး နိုင်မည်ဆိုပါက မြန်မာလုပ်သားများအတွက် အဆင်ပြေ ကောင်းမွန်မည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံ သားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက အကြံပြုသည်။
မလေးရှားရောက် မြန်မာအလုပ်သမားများကို တွေ့ရစဉ်
မလေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက “အခုမလေးရှားနိုင်ငံ သူတို့ နိုင်ငံအတွင်းမှာကိုက အစိုးရတင်မဟုတ်ဘဲ ဒီနိုင်ငံသားတွေ ကိုယ်တိုင်ကိုက တရားမဝင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ် သမားတွေကိစ္စမှာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တဲ့ အနေအထားမျိုးမှာရှိနေတော့ အခု တရားဝင် အလုပ်သမားနဲ့ တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေကို ဒီနိုင်ငံသားတွေ ကိုယ်တိုင်က ဖော်ထုတ်နေတော့ ဒီအစိုးရ တာဝန်ရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကပေါ့ အရေးမယူဘဲနဲ့ နေလို့မရဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့နိုင်ငံသားတွေက ဒီလို ဖော်ထုတ်နေတဲ့ အနေ အထားမျိုးမှာ သူတို့ကလည်း နောက်ကနေလိုက်ပြီးတော့ ဖမ်းဆီးမှုတွေ၊ အရေးယူမှုတွေ လိုက်လုပ် နေရပါတယ်။ မြန်လေ ကောင်းလေပေါ့။ အခုက ပြဿနာတွေအမျိုးမျိုးပေါ့။ သက်တမ်းတိုးတာရော၊ ပါမစ်အမီ မပိတ်ခင်လေးမှာ ပါမစ်လျှောက်ချင်လို့ စာအုပ်လုပ်ချင်တဲ့ လူတွေကလည်း အများကြီးရှိတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်အထိ အဲဒီလို မြန်မြန်ဆန်ဆန် ထုတ်ပေးနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးတော့ မကြားမိသေးပါဘူး။ မလေးရှားမှာဆိုရင်တော့ နိုင်ငံကူး လက်မှတ် ဒီနေ့သွားလုပ်တယ် ဒီနေ့ချက်ချင်းရတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မလေးရှားနိုင်ငံ၌ လက်ရှိတွင် ကိုဗစ်မတိုင်ခင် ကာလကထက် မြန်မာ အပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်း ဦးရေမှာ ပိုမိုများပြားလာသည်။
ထို့ကြောင့် လာမည့်နှစ်ကုန်ပိုင်း၌ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များကထက် အဖမ်းအဆီး ပိုမို ကြမ်းလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက ပြောသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 233
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁
ကချင်ပြည်နယ်၊ ကန်ပိုက်တီ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် ငှက်ပျောများကို တင်ဆောင်ရာတွင် လက်ရှိ၌ ငှက်ပျောကား မောင်းနှင်သည့် ကုန်ကားသမားအများစုသည် တရုတ်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် စာအုပ်အနီ မရရှိ သေးခြင်းကြောင့် အခက်အခဲ ဖြစ်သွားနိုင်သည်ဟု ကုန်ကားမောင်းနှင်သူများထံမှ သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များတွင် ယခုအချိန်၌ ကန်ပိုက်တီတွင် ကုန်ကားသမားများအတွက် စာအုပ်အနီကို ထုတ်ပေးနေပြီ ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိတွင် ထုတ်ပေးခြင်း မရှိသေးကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်၏ စာအုပ်သက်တမ်း ကျန်ရှိနေသူများ သာ တရုတ်နိုင်ငံထဲသို့ မောင်းနှင်ခွင့် ရရှိနေပြီး စာအုပ်မရှိသူများအနေဖြင့် အစားထိုး ယာဉ်မောင်းစနစ်ဖြင့် လုပ်ဆောင်နေရသည်။
လက်ရှိတွင် ငှက်ပျော စတင်ထွက်ရှိသည့် ရာသီဖြစ်ခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နိုင်မှုသည် အနည်းငယ်သာ ရှိသေးသည့်အတွက် အခက်အခဲ မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။
တရုတ်နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် စာအုပ်အနီးနဲ့ ငှက်ပျောများကို တွေ့ရစဉ်
ငှက်ပျော လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်တွင် ယခုကဲ့သို့ စာအုပ်အနီ မရရှိသေးပါက ကန်ပိုက်တီနယ်စပ်တွင် ကုန်ကားများ စုပုံသွားခြင်းနှင့် ငှက်ပျောများ ပျက်စီးခြင်းများ ဖြစ်သွားမည်ဟု ကုန်ကားမောင်းနှင်သူ ကိုရှမ်းကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “စာအုပ် မထုတ်ပေးသေးဘူး။ တချို့သူတွေက စာအုပ်မရှိလို့ စောင့်နေရတာတို့၊ သွားမတင်ရဘူးလေ။ စာအုပ်မရှိလို့ ပတ်စပို့ မရှိတာလေ။ တရုတ်ကို ဝင်တဲ့ ငှက်ပျောကားနဲ့ ဝင်တဲ့ဟာတွေဆိုရင် အကုန်လုံး လုပ်ပေး တယ်။ ဘယ်မှတ်ပုံတင်မဆို အကုန်လုပ်ပေးတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းက ဘာအခက်အခဲ ရှိနေလဲတော့ မသိဘူး။ မရသေးဘူး၊ အရင်နှစ်ဆိုရင် ရပြီလေ။ အခက်အခဲဖြစ်နေတာက အခုက စာအုပ်မရသေးလို့ တချို့လူတွေက ခေါက်တို့၊ ပေါ့တိုက် ဘာတိုက် အဲဒီလိုပဲ သွားနိုင်တယ်။ စာအုပ်အနီ မရဘူးဆိုတော့ ငှက်ပျော တကယ်ပေါလာတဲ့ အချိန်ကျရင် တအား အခက်အခဲဖြစ်မှာ အခုတောင်မှ စာအုပ်ရှိတဲ့သူကို ငှားပြီး ဝင်ရတာ။ ဒီကနေ သွားတာ စာအုပ်မရှိတဲ့သူများတယ် ဒီနှစ်လာတဲ့အဖွဲ့တွေက။ အခုချိန်တော့ ဘာမှမဖြစ်သေးဘူးပေါ့နော်။ တကယ်လို့ ငှက်ပျော ပေါလာတဲ့အချိန်ကျရင် တအားအခက်အခဲဖြစ်မှာ၊ ကားက ကန်ပိုက်တီဘက် သွားပုံတော့မှာလေ။ အဲဒီလိုမျိုးကျတော့ ငှက်ပျောတွေ ဘာတွေက မှည့်ကုန်မှာလေ။ သူတို့ခြံထဲက လိုသလောက် အခေါက်ရေ မထွက်ရင် အဲဒီလိုမျိုး အခက်အခဲ ဖြစ်သွားမှာ” ဟု ပြောသည်။
တရုတ်နိုင်ငံ ဖြတ်သန်းခွင့်လက်မှတ် စာအုပ်အနီ ရရှိထားသည့် ကုန်ကားသမားများမှာ လက်ရှိတွင် ၃ ပုံ ၁ ပုံ ခန့်သာ ရှိသေးကြောင်း၊ နောက်ထပ် လာရောက်မည့် ကုန်ကားသမား အများစုမှာလည်း စာအုပ် မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။
စာအုပ်အနီကို လာမည့် နှစ်ဆန်းပိုင်းတွင် လုပ်ဆောင်ပေးမည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသော်လည်း တိကျ သေချာမှု မရှိသေးကြောင်း၊ စာအုပ်အနီကို ငှက်ပျောများ လှိုင်လှိုင်ပေါ်သည့် ဇန်နဝါရီလအမှီ လုပ်ဆောင်ပေးမှသာ အဆင်ပြေနိုင်မည်ဟု ကုန်ကားသမားများက ပြောသည်။
ကုန်ကားများကိုတွေ့ရစဉ်
လက်ရှိတွင် စာအုပ်အနီ မရှိသည့် ကုန်ကားသမားများက အစားထိုးယာဉ်မောင်းစနစ်ဖြင့် လုပ်ဆောင်နေရခြင်း ကြောင့် ယာဉ်မောင်းခသည် ၅၀,၀၀၀ ကျပ်သာ ကျန်ရှိသည်ဟု ကုန်ကားမောင်းနှင်သူ ကိုကုလားလေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ရှန်တိန်နဲ့ ဝင်ရတယ်ဆိုတော့ နည်းနည်း အခက်အခဲက ဖြစ်ပြန်ရော၊ အဲဒီလို ဖြစ်နေတယ်။ ခံစားခွင့် နည်းသွားတယ်။ ၃ သိန်းဆိုတော့ ၂ သိန်းခွဲလောက် ကုန်သွားပြီလေ။ ၅ သောင်းလောက်ပဲ ကျန်တော့မှာလေ သူ့အတွက်ကျတော့။ ခရီးဝေး မောင်းပြီးမှ ၅ သောင်းလောက် သွားကျန်တော့မှာ။ ဝင်ခဆိုရင် ၂ သိန်းပေါ့နော်၊ ထမင်းဖိုးက ၅ သောင်းဆိုရင် ၂ သိန်းခွဲလေ။ မောင်းတဲ့သူက ၃ သိန်းဆိုရင် ဒီအောက်ကနေ မောင်းတဲ့သူကျတော့ ပိုက်ဆံက မကျန်တော့ဘူး။ သူ့အတွက် မကျန်တော့ဘူး။ ရှန်တိန်ခ ပေးလိုက်ရသလို ဖြစ်နေတယ်။ စာအုပ်အနီ မလုပ်ပေးတာ တော်တော်အခက်အခဲ ရှိတယ်။ ဒါတောင် တခါတလေ မလွယ်ဘူး ရှန်တိန်ရှာရတာ” ဟု ပြော သည်။
လက်ရှိတွင် ကန်ပိုက်တီ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် နေ့စဉ် ငှက်ပျောကား အစီးရေ ၃၀၀ ခန့် ဝင်ရောက် လျက်ရှိနေသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 247
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၃၀
ပြည်တွင်းပြောင်းဈေးနှုန်းသည် လက်ရှိတွင်ကျဆင်းနေပြီး တရုတ်နယ်စပ်သို့ တင်ပို့သည့် လမ်းကြောင်း အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ပြောင်းကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။
ပြောင်းဈေးနှုန်းသည် တစ်တင်းလျှင် ငွေကျပ် ၂၀၀၀၀(နှစ်သောင်း)အထက်တွင် ရှိရာမှ လက်ရှိတွင် ၂၀၀၀၀(နှစ်သောင်း)ကျပ်အောက်သို့ ကျဆင်းသွားခြင်းဖြစ်သည်။
ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲကြောင့် ရှမ်းပြည်နယ်မှ ထွက်ရှိသည့် ပြောင်းများသည် တရုတ်နယ်စပ်သို့ တင်ပို့ရန် အခက်အခဲဖြစ်ပေါ်နေခြင်းနှင့် ရန်ကုန် နှင့် မန္တလေးဈေးကွက်သို့ မရောင်းချနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ပြောင်းဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းသွားခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုကဲ့သို့ လမ်းကြောင်းအခက်အခဲ ဆက်လက် ရှိနေမည်ဆိုပါက ပြောင်းဈေးနှုန်းသည် ဆက်လက် ကျဆင်း နိုင်သည်ဟု ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“ပုံမှန်က ဒီအချိန်က ပြောင်းဈေးကျတဲ့အချိန် မရောက်သေးဘူး။ ဒီဇင်ဘာကုန်မှပဲ ပြောင်းဈေးက ကျတာ။ လမ်းကြောင်းသွားလာလို့ မရလို့ ခါတိုင်းက ရှမ်းမြောက်က ချင်းရွှေဟော်နဲ့ မူဆယ်နဲ့လည်း နီးတာကိုး။ နီးတော့ သယ်ယူစရိတ်လည်း သက်သာတယ်။ ပြီးတော့ ဈေးကောင်းလည်း ရတယ်ဆိုတော့လေ။ အခုကျတော့ လမ်းကြောင်းက ချင်းရွှေဟော်နဲ့ မူဆယ်က သွားလို့မရတော့ဘူး။ တိုက်ပွဲကြောင့် သွားလို့မရဘူး။ ပြီးတော့ လားရှိုးကနေ မန္တလေး ပြန်ဆင်းရောင်းမယ်ဆိုတော့လည်း ရှမ်းမြောက်လမ်းကြောင်းကလည်း အဆင်မပြေ ပြန်ရော အဲဒီလို ဖြစ်နေတယ်။ ရှမ်းတောင်ကနေ ပတ်ပြီးသွားဆိုရင် ကားခက ၄၀၀၀ ကျော်၊ ၅၀၀၀ တွေ ဖြစ်ကုန် တာလေ။ ခါတိုင်းဆိုရင် တိုက်ပွဲမရှိတုန်းကဆိုရင် ရိုးရိုး ရှမ်းမြောက်နဲ့ မန္တလေးပိုင်းဆိုရင် ကားခက ၁၅၀၀၊ ၁၆၀၀ လောက်ပဲ ရှိတာလေ။ အလွန်ဆုံး အဲဒီလောက်ပဲ ရှိတာလေ။ ကားခ အတက်ဆုံးအချိန်တောင် ၁၆၀၀ ပဲ ရှိတာ။ အခုချိန်က ၄၅၀၀၊ ၅၀၀၀ လောက် ဖြစ်နေတော့ ကားခသယ်ယူစရိတ်က အများကြီး ဖြစ်သွားတာပေါ့။ နယ်စပ် သွားလို့ မရတော့ဘူးလေ။ လားရှိုးကနေ မန္တလေးဆင်းလာဖို့ကျတော့ လမ်းမှ မရှိတာကိုး။ ဒီထက်ကျမှာပဲ ရှိမှာပဲ” ဟု ပြောသည်။
ပြောင်းပင်များကိုတွေ့ရစဉ်
လက်ရှိတွင် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း စိုက်ပျိုးထားသည့် ပြောင်းများသာ ရောင်းချမှုရှိနေပြီး ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ရှိ ပြောင်းများကို စတင်စိုက်ပျိုးချိန်ဖြစ်သည်။
ဧရာဝတီပြောင်းများ ထွက်ပေါ်ချိန်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် တင်ပို့သည့်ကာလဖြစ်သည့်အတွက် ယင်းကာလတွင် ပြည်တွင်း၌ ပြောင်းများ ပေါများနေချိန်ဖြစ်၍ ဈေးနှုန်းကျဆင်းမည်ကို တောင်သူများက စိုးရိမ် နေကြသည်။
ပြည်တွင်းပြောင်းဈေးကွက်၌ ပြည်တွင်းဝယ်လိုအားနှင့် သိုလှောင်မည့် ကုန်သည်များမှ ဝယ်ယူမှုများသာ ရှိနေ ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ရှမ်းမြောက်မှ ပြောင်းများသည် လမ်းကြောင်းအခြေအနေများကြောင့် ရောင်းချနိုင်ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် ပြောင်းတင်ပို့ချိန်တွင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များထက် ပြောင်းများ စုပုံသွားမည် ဖြစ်သည်ဟု ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပြောင်းစိုက်တောင်သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“ပို့ရမယ့် လမ်းကြောင်းတစ်ဖက်က နည်းနည်း ဆိုင်းသွားတော့ တစ်ဖက်တည်းဆိုတော့ မြဝတီဘက် ဒီအချိန်မှာ တင်ပို့မရဘူးလေ။ အများဆုံးက ပြည်တွင်းမှာပဲ အခုချိန်မှာ လည်ပတ်ရတဲ့ သဘော ဖြစ်နေတော့ ပြည်တွင်း လောက် လည်ပတ်တာနဲ့ လှောင်လက်သမားနဲ့ ဒီလောက်ပဲဆိုတော့ ပြောင်းဈေးက အကျဘက်ကို ထိန်းသွားတဲ့ သဘော ရှိတယ်။ သက်ရောက်မှုကတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးအတွက် သွားမှာပဲလေ။ ပြောင်းကတော့ ရှမ်းရယ်၊ ဧရာဝတီ ရယ်ပဲ မဟုတ်ဘူး၊ ကျပြီဆိုရင် အကုန်လုံးကို သက်ရောက်မှု ရှိတာပဲ။ ကျနော်တို့ဆီက အခု မပေါ်ပေမယ့် ဒီဟာ လည်း ကိုယ်တွေပေါ်တဲ့အထိကို သက်ရောက်မှုကတော့ ဖြစ်လာမှာပဲ။ ဒီဟာကြီးက ခဏလေးနဲ့ ပြီးသွားမယ့် ကိစ္စလည်း မဟုတ်ဘူး။ နောက်ပြီးတော့ အခုက ပြောင်းဈေးတွေကျတယ်။ ကျတော့ ရှမ်းသမားတွေက အခုချိန်မှာ မရောင်းဘူး။ မရောင်းတော့ ဧရာဝတီပေါ်တဲ့အချိန်လောက်ကို ဆွဲလာမှာပဲ။ ဧရာဝတီပေါ်ချိန်မှာ အခြေအနေက ပြောင်းဈေးတွေ နည်းနည်းသင့်တင့်လျောက်ပတ် ကောင်းလာရင်တောင်မှပဲ ကုန်ကတော့ နည်းနည်းပေါမယ့် အနေအထားတော့ ရှိတယ်။ ပြောင်းဈေးကတော့ ပုံမှန်အနေအထားကနေ မတက်နိုင်ဘူးလို့ မှန်းထားပါတယ်။ ခါတိုင်းနှစ်ထက်စာရင် ပြောင်းက ပိုများသွားမယ့်သဘောတော့ ရှိတယ်။ ဒါလည်း ဒီကြားထဲမှာ ပြည်တွင်းက ဝယ်တဲ့ လူနဲ့ ပို့တဲ့လူနဲ့ အဓိကကျသေးတယ်။ ပို့တော့ပို့နေတာပဲ နိုင်ငံပေါင်းစုံ ရေလမ်းကြောင်း၊ ကုန်း လမ်းကြောင်းနဲ့တော့ သူ့ဟာနဲ့သူ ပို့နေကြတာပဲ။ ဒါပေမယ့် မှန်းလို့ရပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းနဲ့စာရင်တော့ ထိုင်းကိုပို့တဲ့အချိန်မှာ နည်းနည်းများလာမယ့်သဘောတော့ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာ့ပြောင်းဈေးနှုန်းသည်လည်း ကျဆင်းနေခြင်းဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီပြောင်း ထွက်ရှိချိန်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ သို့ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် တင်ပို့သည့်ကာလ ရောက်ရှိချိန်တွင် ပြောင်းဝယ်လိုအား များလာမည် ဖြစ်သည့် အတွက် ပြည်တွင်းပြောင်းဈေးနှုန်းသည် ပြန်လည်မြင့်တက်လာမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်း အသင်းထံမှ သိရသည်။
ထို့နောက် ပြောင်းတင်ပို့မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ပို့ကုန်မူဝါဒ အပြောင်းအလဲများ ထပ်မံရှိလာနိုင်သည့်အတွက် လက်ရှိ တွင် ပြောင်းဈေးကွက်အခြေအနေကို ကုန်သည်များက စောင့်ကြည့်နေကြသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 308
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၃၀
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လာမည့်နှစ်ကုန်ပိုင်း၌ အဖမ်းအဆီးများ ပိုမိုစိပ်လာနိုင်ကာ ယခင်ထက် ပိုမိုကြမ်းလာနိုင်ဖွယ် ရှိကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မလေးရှားတွင် မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသားရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားဦးရေမှာ ယခင်ထက် ပိုမိုများပြား ထူထပ် လာသောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဒီဇင်ဘာလကုန်တွင် ရီကာလီဘရာစီပါမစ် လျှောက်ခွင့်ပေးထားသည့် ကာလ ကုန်ဆုံးမည်ဖြစ်သောကြောင့်လည်းကောင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များထက် အဖမ်းအဆီး ပိုမိုကြမ်းလာနိုင်ဖွယ် ရှိသည်ဟု မလေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူ မွှားမိုက်ကယ်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။
“ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေ အတိုင်းအတာထက်စာရင်တော့ ဒီနှစ်က လူဦးရေလည်း တော်တော်လေး ထူလာတယ်။ လုပ်ငန်း ရှားပါးမှုရော တော်တော်လည်း ရှားပါးလာတဲ့အတွက် ဒီနှစ်ကတော့ တော်တော်ကြမ်းဖို့တော့ ရှိတယ်။ ကျနော် ထင်တာကတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးအနေအထားအရပေါ့ တစ်နိုင်ငံလုံးကို Clear လုပ်ဖို့ သူတို့မှာ အစီအစဉ် ရှိတယ်။ အများစုကတော့ အိုသမားတွေအနေနဲ့ စိုက်ပျိုးရေးတွေမှာ တောထဲတွေမှာ လုပ်နေရတော့ နည်းနည်း လုံခြုံတာ ပေါ့။ ကျန်တဲ့နေရာကတော့ သူတို့ ဥပဒေအရ သတင်းရတဲ့ နေရာဒေသတွေကတော့ အကုန်လုံး အော်ပရာစီဝင်ဖို့ အနေအထားရှိတာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လမ်းပေါ်ရှိ ယာဉ်များကို တားဆီးစစ်ဆေးနေစဉ်
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အဖမ်းခံရပါက လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ကမ့်စခန်းများသို့ အပို့ခံရကာ ပြစ်မှု၊ ပြစ်ဒဏ်များ ကျခံရကြောင်း၊ ထိုသို့ ကျခံပြီးသူများထဲမှ လေယာဉ်လက်မှတ်ခ ပေးနိုင်သူများကိုသာ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လေကြောင်း လိုင်းဖြင့် ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။
လက်ရှိမလေးရှားနိုင်ငံအခြေအနေသည် ယခင်နှစ်များထက် လူဦးရေဖောင်းပွပြီး အလုပ်အကိုင်များလည်း ရှားပါး သဖြင့် နေရထိုင်ရ ပိုမိုကျဉ်းကြပ်ခက်ခဲလာကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက် ပေးနေသူများက ပြောသည်။
မလေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက “သိပ်မကြာတော့ပါဘူး ဒီတစ်လပဲ ကျန်တော့ပါတယ်။ ၁၂ လပိုင်းပြီးလို့ ၂၀၂၄ ထဲ ဝင်လာလို့ရှိရင် မလေးရှားအစိုးရက ကြေညာချက် တစ်ခုမဟုတ်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ကို ထုတ်ပြန်ပါလိမ့်မယ်။ ပါမစ်ဖွင့်ထားတာကို ပြန်ပိတ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ဘာတွေ ဘယ်လို သူတို့ စည်းမျဉ်းဥပဒေအသစ် ဘယ်လိုချမှတ်မယ်ဆိုတာ သူတို့ ထပ်ကြေညာဦးမှာပါ။ အဲဒီတော့ ဒီ ကြားကာလထဲမှာ ကိုယ့်ရှိတဲ့အလုပ်နဲ့ သည်းညည်းခံ လုပ်ပြီးတော့ စောင့်ဆိုင်း နားထောင်စေချင်ပါတယ်။ မလိုအပ်ရင်လည်း ဘယ်မှ မသွားစေချင်ပါဘူး။ အလုပ်နဲ့အိမ် အိမ်နဲ့အလုပ် အဲဒီလောက်ပါပဲပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသူများ
ထို့အပြင် ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းကလည်း မလေးရှားနိုင်ငံသားတစ်ဦး အသတ်ခံရမှုဖြင့် သံသယရှိသူဟု သတ်မှတ် ခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားတစ်ဦး ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်မှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ နေထိုင်သည့် အဆောင် တန်းလျားများကို ဝင်ရောက်ရှာဖွေသည့် ဖြစ်စဉ်များလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
လာမည့် ဒီဇင်ဘာလကုန်တွင် မလေးရှားနိုင်ငံရှိ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များအား လျှောက်ထားခွင့် ပြုထားသည့် ရီကာလီဘရာစီပါမစ်သက်တမ်းကာလမှာ ကုန်တော့မည်ဖြစ်သောကြောင့် မလျှောက်ထားရသေး သည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများရှိပါက အချိန်မီလျှောက်ထားကြရန်လည်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက တိုက်တွန်းသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 215
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉
ရှမ်းပြည်နယ်သို့ ယခုနှစ် တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော် ၇ ရက်အတွင်း ခရီးသွား ၅ သောင်းခန့် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်၊ တောင်ကြီးမြို့၌ တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်အား နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်မှ ၂၇ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ ကိုဗစ်မတိုင်ခင်ကာလအတိုင်း ပြန်လည်စည်ကားလာသဖြင့် ကောင်းမွန်သည့် ရလဒ် တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။
ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “၂၁၊ ၂၂၊ ၂၃ အဲဒီဝန်းကျင် လောက်ကတော့ ဒီမှာရှိတဲ့ ဟိုတယ်၊ တည်းခိုးခန်းတွေရဲ့ ၃ ပုံ ၂ ပုံလောက် ဝင်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၄၊ ၂၅၊ ၂၆၊ ၂၇ အဲဒီ ၄ ရက်ကိုတော့ ဧည့်သည် အပြည့်အလျှံပေါ့။ တောင်ကြီးတစ်ခုတည်းမဟုတ်ပါဘူး။ ကလောဧရိယာမှာလည်း ဧည့်သည်တွေပြည့်တယ်၊ ညောင်ရွှေဆိုရင်လည်း ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ရတယ်ပေါ့။ မနှစ်ကတော့ တကယ် လည်းပြောရင် မလုပ်ဖြစ်လိုက်ဘူးလေ လုပ်တယ်ဆိုတာကလည်း အဖြစ်လောက်ပဲ လုပ်တာဆိုတော့ ကိုဗစ် မတိုင်ခင်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်တာက ပိုကောင်းမယ်ထင်ပါတယ်။ ၂၁၊ ၂၂၊ ၂၃ ကတော့ ကိုဗစ်မတိုင်ခင် အခြေအနေကို မမီဘူးပေါ့။ ၂၆ နဲ့ ၂၇ ကတော့ ကွင်းတစ်ကွင်းလုံး ပြည့်လျှံပြီးတော့မှ လူတွေ ကြက်ပျံမကျ ပြောရမှာပေါ့ အရင် တုန်းက ပုံစံအတိုင်း ကိုဗစ်မတိုင်ခင်က အခြေအနေအတိုင်းပဲ ပြန်ပြီး စည်ကားလာပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
၁၃၈၅ ခုနှစ် တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင် မီးပုံးပွဲတော်တွင် မီးပုံးလွှတ်တင်မှုများကို အဝေရာကုန်းသာယာကုန်းပေါ်မှ မြင်တွေ့ရစဉ်
Covid-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်အား ၂၀၂၀ ခုနှစ်က ရပ်နားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်အား နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်မှ ၉ ရက်အထိ အဖြစ် သဘောဖြင့်သာ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် ပုဂံရှေးဟောင်းယဥ်ကျေးမှုနယ်မြေ၌ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် တန်ဆောင်တိုင်ပိတ်ရက်၌ ခရီးသွားဧည့်သည် ဝင်ရောက်မှု နည်းပါးခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ကိန်းကဏန်းအတိအကျ မသိရသေးသော်လည်း ယခင်နှစ်ထက် ပို၍ များပြားလာကြောင်း ပုဂံရှေးဟောင်း သုတေသနမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးထံက သိရသည်။
ကမ်းခြေဒေသများတွင်လည်း ခရီးစဉ်များ၊ ဟိုတယ်ဘိုကင်ယူထားမှုများကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ကြသဖြင့် ခရီးသွားဦးရေ မှာ အနည်းငယ် လျော့ကျသွားသော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက များပြားကြောင်းလည်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ယခုနှစ် တန်ဆောင်တိုင်၌ ခရီးသွား အများအပြား ပိုမိုလာရောက်မည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြခြင်းဖြစ်သည်။
သို့သော် နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် ခရီးစဉ်များအား ပြန်လည်ဖျက်သိမ်းမှုများရှိသဖြင့် ယခုနှစ် တန်ဆောင်တိုင်ပိတ်ရက်တွင် အချို့ခရီးသွားဒေသများ၌ ခရီးသွားအများအပြား ဝင်ရောက်သော်လည်း မျှော်မှန်းထားသည်ထက် နည်းပါးကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနောင်းနောင်း ဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၁၃၈၅ ခုနှစ် တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင် မီးပုံးပွဲတော်သို့ လာရောက်ကြည့်ရှုကြသူများဖြင့် စည်ကား
“မူလ မျှော်မှန်းထားတာထက်တော့ အများကြီး နည်းသွားပါတယ်။ မူလကတော့ ပြည်တွင်းခရီးစဉ်တွေ အများကြီး စီစဉ်ထားတာတွေ ရှိတယ်။ ကားတွေကြိုပြီး ငှားထားတာတွေရှိတယ်။ အဲဒါတွေ အကုန်လုံး ခရီးစဉ်တွေ ဖျက်သိမ်း သွားတာမျိုးတွေ တွေ့ရပါတယ်။ ခရစ္စမတ်နဲ့ New Year အတွက်ကို အရမ်းကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတာမျိုးတော့ မရှိသေးဘူး။ အခုလောလောဆယ် တန်ဆောင်တိုင်ပိတ်ရက်မှာ ဖြစ်သွားတဲ့ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အခုထိအောင် ဖြေရှင်းနေကြတုန်းပဲ ရှိသေးတယ်ပေါ့။ ခရီးသွားကုမ္ပဏီများ အချို့လည်း ဆုံးရှုံးမှုတွေ တော်တော် များများ ဖြစ်သွားတယ်။ ဟိုတယ်တွေလည်း ဆုံးရှုံးမှုတွေ ဖြစ်တယ်။ ကြိုတင်ပြီးတော့ ဘိုကင်တင်ထားပေမယ့် cancel ဖြစ်သွားတယ်။ အချို့ဟာတွေဆိုလည်း ခရီးသွားကုမ္ပဏီ အချို့က ကြိုတင်ပေးချေထားတာတွေရှိတယ်။ ပေးချေထားပေမယ့် တကယ်တမ်း ခရီးစဉ် ဖျက်သိမ်းသွားတဲ့အခါကြတော့ မသွားဖြစ်လိုက်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ထို့အပြင် လာမည့် ဒီဇင်ဘာ ရုံးပိတ်ရက်အတွက် လတ်တလောတွင် ဟိုတယ်ဘိုကင်ယူထားမှုများ မတွေ့ရ သေးကြောင်းလည်း သိရသည်။
၎င်း ဒီဇင်ဘာပိတ်ရက်၌လည်း ချောင်းသာ၊ ငွေဆောင်၊ ပုဂံ၊ တောင်ကြီး၊ ကလော၊ မန္တလေး စသည့် ဒေသများ သို့သာ ခရီးသွားလာမှုများ ရှိနိုင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနောင်းနောင်း ဟန်က ပြောသည်။
ပြည်ပခရီးသွားများအနေဖြင့်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံမှဝင်ရောက်သည့် ခရီးသွားများမှာ တစ်ရက်လျှင် ပျမ်းမျှ လူဦးရေ ၁၀၀ မှ ၂၀၀ ကြားတွင်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယခရီးသွားများမှာလည်း ရာခိုင်နှုန်း ပြန်တက်လာကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ သိရသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 225
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉
လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရခြင်းကြောင့် မိုးစပါးများ ရိတ်သိမ်းရာတွင် တောင်သူများ အခက်တွေ့နေကြောင်း ရခိုင်တောင်သူများထံမှ သိရသည်။
ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုကြောင့် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ အဝင်အထွက် ရေလမ်း၊ ကုန်းလမ်းအားလုံးကို ပိတ်ထားသည်။
ထို့ကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု ဖြစ်ပေါ်နေသည်။
စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုကြောင့် ရင့်မှည့်ပြီး စပါးများ ရိတ်သိမ်းမည့် တောင်သူများ အခက်အခဲ ဖြစ်နေကြောင်း၊ လာမည့် ရက်သတ္တပတ်အတွင်း စက်သုံးဆီများ မရရှိပါက စိုက်ပျိုးထားသော မိုးစပါးများအားလုံး ပျက်စီးဆုံးရှုံး သွားနိုင်သည်ဟု ကျောက်တော်မြို့နယ်မှ စပါးစိုက်တောင်သူ ဦးသန်းဝင်းဆွေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
တောင်သူများကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ကျောက်တော်ဘက်မှာလည်း ဒီအတိုင်းပါပဲဗျာ။ စက်ကတော့ ရှိတယ်။ ရိတ်မယ့်လူကလည်း ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆီမရှိလို့ စက်တွေက နားထားတာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် စပါးက အချိန်ကလည်း လွန်နေ ပြီဆိုတော့ ပြဿနာက တက်မှာပါ။ လူနဲ့ကတော့ ရိတ်မယ်ဆိုလည်း စရိတ်က လွယ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ စက်နဲ့ လည်း အခု ဒီနှစ်က တစ်ဧကဆိုရင် ၂ သိန်းလောက် ရှိမှာ။ အရင်တုန်းက တစ်ဧကကိုမှ ၇ သောင်း၊ ၈ သောင်းပဲ ရှိတာ။ ဒါပေမယ့် ဆီရရင်တော့ ၁ သိန်းခွဲလောက် ရိတ်မယ့်လူလည်း ရှိတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် စပါးဆိုတာကလည်း လက်နဲ့ ရိတ်မယ်၊ ပြောင်းမယ်၊ ရွှေ့မယ်ဆိုရင်လည်း မလွယ်ဘူး ဒီဘက်မှာက။ နောက်တစ်ခုက စပါးဈေးကလည်း အဆင် မပြေဘူး။ စပါးကလည်း လမ်းတွေဘာတွေ အကုန်ပိတ်ထားတယ်ဆိုတော့ စက်သမားတွေကလည်း စပါးဝယ်တဲ့ အချိန်မှာ ဈေးကလည်း နိမ့်တယ်။ နောက်တစ်ခုက ငွေလည်း အဆင်မပြေဘူး၊ အဲဒီလို ဖြစ်နေကြတာ တောင်သူ တွေက။ စပါးတွေကတော့ အကုန်လုံး ကျန်မှာ ကျန်တဲ့ဘက်ကို များပါတယ်။ ဒီအတိုင်းအတာနဲ့ဆိုတော့ ဆီက နောက် ၁ ပတ်၊ ၁၀ ရက် အတောအတွင်းမှာ မရဘူးဆိုရင် စပါးတွေက အကုန်လုံး ဆုံးရှုံးသွားမှာ” ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းသည် ယခင်က တစ်ပေပါလျှင် ၆ သိန်းကျပ်သာ ရှိသော်လည်း လက်ရှိ တွင် ၁၂ သိန်းမှ ၁၃ သိန်းကြား ရှိနေကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ဝယ်ယူမရသည့် အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု သိရသည်။
တောင်သူများကို တွေ့ရစဉ်
စပါးများကို အချိန်မီ မရိတ်သိမ်းနိုင်ပါက စပါးများသည် လယ်ကွင်းထဲတွင် ပျက်စီးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရိတ်သိမ်း ချိန်လွန်မှ ရိတ်သိမ်းနိုင်ပါက ထိုစပါးများသည် ကြိတ်ခွဲရာတွင် ဆန်အဆင့်သို့ မရောက်ရှိဘဲ ဆန်ကွဲများ ဖြစ်သွား မည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။
ထိုသို့ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုကြောင့် တောင်သူများ စပါးရိတ်သိမ်းရန် အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ တောင်သူအရေး ဆောင်ရွက်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများက ရခိုင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်ထံသို့ စက်သုံးဆီ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရန်အတွက် တင်ပြတောင်းဆိုသွားရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဓညဝတီ တောင်သူလယ်သမား အသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးမောင်သိန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “စက်သုံးဆီကိစ္စက ကျနော်တို့ တောင်သူတွေမှာ အခု လိုနေတာက တချို့စက်တွေက ဆီတစ်ပေပါ ရပြီဆို လို့ရှိရင် ၁ ရက်ရိတ်ရင် ကုန်ပြီ။ ဆီတစ်ပေပါက ၂ ရက်ဆို ကုန်ပြီ။ မရှိတော့ဘူး၊ ရပ်နေရတဲ့ စက်တွေ အများကြီး ဖြစ်နေပြီ။ စပါးက မှည့်နေပြီ၊ ရိတ်လို့ရနေပြီ။ ရိတ်လို့ရနေပြီဆိုပေမယ့် စက်တွေက အကုန်လုံး မဆင်းနိုင်ဘူး။ မဆင်းနိုင်တော့တဲ့အတွက် စပါးတွေက အချိန်မီ ရိတ်ဖို့ဆိုတာ ဒီအတိုင်းဆိုရင် တော်တော် အခက်အခဲ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး တစ်ခုခု၊ ပုံစံ တစ်မျိုးမျိုးနဲ့ ရဖို့ အထူး လိုအပ်ချက် ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့တောင်သူ အဖွဲ့အစည်းတွေက လည်း ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်ဆီမှာ ရိတ်စက်တွေကို စက်သုံးဆီ ချပေးဖို့ တင်ပြတောင်းဆိုဖို့ လုပ်နေပါတယ်။ အစိုးရအဖွဲ့က တစ်ခုခု မကူညီဘူးဆိုလို့ရှိရင် တောင်သူတွေအတွက်ကတော့ အကုန်လုံး အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းနေတဲ့ စပါးတွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှာကတော့ သေချာသလောက် ဖြစ်နေပြီ” ဟု ပြောသည်။
ထို့နောက် တချို့သော စပါးခင်းများသည် ရိတ်သိမ်းချိန် တန်နေပြီဖြစ်သော်လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုကြောင့် ရိတ်သိမ်း၍ မရကြောင်း၊ တချို့သော စပါးခင်းများသည် တပ်စခန်းများအနီးတွင် ရှိနေခြင်းကြောင့် ရိတ်သိမ်းခွင့် မရသည်များလည်း ရှိနေသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ယခုနှစ် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးမှုသည် ဧက ၁၁ သိန်းမှ ၁၂ သိန်းကြားတွင် ရှိနေပြီး စပါးအများဆုံး စိုက်ပျိုးရာ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦးနှင့် မင်းပြားမြို့နယ်များသည် ပို၍ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ရှိမည်ဖြစ်သည်။
ထို့နောက် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းတွင် ဆန်မလုံလောက်မှု ပြဿနာနှင့် ကြုံတွေ့လာနိုင်ကြောင်း ထောက်ပြကြ သည်။
ထို့အပြင် လက်ရှိ မိုးစပါးများ မရိတ်သိမ်းနိုင်ပါက မိုးစပါးများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမည့်အပြင် ဆောင်းသီးနှံများ စိုက်ပျိုး ရန်အတွက်လည်း အခက်အခဲ ဖြစ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အလားတူ လာမည့် မိုးစပါးစိုက်ရာသီတွင် တောင်သူများ က စပါးစိုက်ပျိုးခြင်းကို စွန့်ခွာလာကြတော့မည် ဖြစ်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 262
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် အေအေနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုကြောင့် လမ်းကြောင်းများအား ပိတ်ထားသဖြင့် လက်ရှိတွင် စစ်တွေမြို့နယ်နှင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တို့တွင် ဆန်ပြတ်လပ်မှုဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်ကောင်စီက နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့မှစတင်ကာ ရေလမ်း၊ ကုန်းလမ်း အဝင်အထွက် အားလုံးကို ပိတ်ထားသဖြင့် ဆန်လက်ကျန် အနည်းငယ်သာ ကျန်ရှိတော့ကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် စစ်တွေမြို့နယ်၌ သိုလှောင်ထားသည့် ဆန်ပမာဏသည် တစ်ပတ်စာသာ ကျန်ရှိတော့သဖြင့် မြောက်ဦးမြို့မှတဆင့် ဆန်ကို ရေလမ်းကြောင်းမှ သယ်ယူခွင့်ရရှိရေး ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းနှင့် ကုန်သည်များက ပြည်နယ်ကောင်စီထံ တင်ပြထားကြောင်း ဓညဝတီ တောင်သူလယ်သမားအသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးမောင်သိန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ သိရသလောက်ကတော့ အဓိက စစ်တွေပေါ့နော်၊ စစ်တွေရယ်၊ ကျောက်ဖြူရယ် ကြားတာပဲ။ ကျနော်တို့ မြောက်ဦးဘက်မှာတော့ ဆန်ပြတ်လပ်တာ မရှိဘူး။ ဒီနေရာမှာက ဆန်စပါး ထုတ်လုပ်တဲ့နေရာ ဖြစ်တဲ့အတွက်လေ။ ကျနော်တို့ ပြောသံကြားတာ စစ်တွေမှာ တစ်ပတ်စာလောက်ပဲ ရှိတယ် ကြားရတယ်။ ကျောက်ဖြူမှာလည်း ပင်လယ်ပြင်ကလည်း သွားလို့လာလို့ မရလို့ဆိုတာနဲ့ ကုန်းလမ်းတွေကလည်း ပိတ်ထားတဲ့ အခါမှာ ကျောက်ဖြူက စပါးထွက်တဲ့နေရာ မဟုတ်ဘူးလေ။ အဲဒီနေရာမှာ နည်းနည်း ပြတ်လပ်နေတယ်။ စစ်တွေ မှာရှိတဲ့ ဆန်စက်အသင်းဥက္ကဋ္ဌတို့၊ ကုန်သည်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌတို့က စစ်တွေမှာ ဆန်တစ်ပတ်စာလောက်ပဲ ရှိတယ်၊ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်ကိုလည်း တင်ပြထားတယ်။ နောက်တစ်ခါ အဲဒီမှာ ရိက္ခာပြတ်လပ်မှု မရှိစေရေး အတွက် ကျနော်တို့ မြောက်ဦးမြို့နယ်က ဆန်သယ်ယူခွင့်ပါမစ်ကို လျှောက်ထားတယ်လို့ ကြားရတယ်” ဟု ပြောသည်။
ကျောက်ဖြူမြို့တွင် အခြေခံလူတန်းစားများအား လှူဒါန်းမည့် ဆန်ထုပ်များကို တွေ့ရစဉ်
လက်ရှိတွင် ပေါ်ဆန်းမွှေး ၁ သိန်း ၃ သောင်း ကျပ် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး တချို့သော ဆန်ဆိုင်များက ဆန်ရောင်းချမှု များကို ရပ်နားထားခြင်းကြောင့် ဝယ်ယူ၍ မရဖြစ်နေသည်ဟု စစ်တွေမြို့ ဒေသခံများက ပြောသည်။
စစ်တွေမြို့နယ်ရှိ ငွေကြေးတတ်နိုင်သည့် ဒေသခံအများစုသည် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားချိန်၌ ဆန်ကို ကြိုတင် ဝယ်ယူစုဆောင်းထားကြသော်လည်း လက်ရှိတွင် ဆန်များသည် ၃ ပတ်စာမှ ၁ လစာအထိသာ ကျန်ရှိ တော့ကြောင်း သိရသည်။
စစ်တွေဒေသခံ ဦးစိုးနိုင်က “စစ်တွေဘက် ဆန်ဆိုင်တွေကတော့ ဆန်ရောင်းဖို့ မရှိတော့ဘူးလို့ ကြားတာပဲ။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများကတော့ နည်းနည်း ဆန်ကြိုစုထားတာတွေ ရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ စပါးလည်း ပေါ်နေပြီလေ။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ တစ်နည်းနည်းနဲ့တော့ ရောက်လာမယ်ဆိုပြီးတော့ ယုံကြည်နေကြတယ်။ အခု ဆန်ရှားတယ်ဆိုတာ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကြောင့် ရှားတာ။ ဒီနှစ်က စပါးအထွက်ကောင်းတယ်လို့ ကြားတယ်။ နောက်ပြီးတော့ နယ်တွေမှာလည်း စပါးတွေက ပေါ်စပြုနေပြီ။ အဓိက သယ်ယူပို့ဆောင်လို့ ရတယ်ဆိုရင် ဒါကတော့ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အဆင်ပြေတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
အလားတူ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တွင်လည်း ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနှင့် ပြည်မြို့မှတဆင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်သို့ ကုန်စည်တင်ပို့နေသည့် ကုန်ကားများသည် လမ်းကြောင်းတွင် ပိတ်မိနေခြင်းကြောင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ် တွင်လည်း ကုန်စည်ပြတ်လပ်မှု ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု သိရသည်။
လက်ရှိတွင် စစ်တွေနှင့် ကျောက်ဖြူအပြင် တချို့သော မြို့နယ်များသည် ကုန်စည်ပြတ်လပ်မည့် အခြေအနေနှင့် ကြုံတွေ့လာနိုင်ကြောင်း၊ ကုန်စည်စီးဆင်းသည့် လမ်းကြောင်း ပိတ်ထားမှုကြောင့် လမ်းကြောင်းတွင် ပိတ်မိနေသော ကုန်တင်ကားများကို ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းသို့ ဝင်ခွင့်ပြုရန်အတွက် ဒေသခံများက မျှော်လင့်နေကြသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 278
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄
မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် အဝေးပြေး ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု အားနည်းလာပြီး ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ ထိခိုက်မှုရှိလာ၍ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုနှင့် ပြတ် လပ်မှုများ ပြည်သူလူထု အနေဖြင့် ကြုံတွေ့လာနေကြသည်။
ထိုသို့ အဝေးပြေး ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများ ကျဆင်းလာခြင်းကြောင့် ရန်ကုန် အပါအဝင် ဒေသ အသီးသီးတွင် ကုန်စည်ရောက်ရှိမှုသည် ယခင်ကထက် လျော့ကျလာပြီး ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်။
ကုန်စည်စီးဆင်းမှု အခြေအနေသည် ယခုကဲ့သို့ ဆက်လက်၍ ထိခိုက်နေမည်ဆိုပါက ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှု၊ တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုနှင့် ဒေသတွင်း ဒုစရိုက်မှုများ တိုးလာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကတော့ နံပါတ် ၁ လားရှိုး - မူဆယ် - မန္တလေးလမ်းကြီးက မရသေးဘူးလေ။ နောက်ပြီး တော့ ရခိုင်ဘက် သွားတဲ့လမ်းတွေက ပိတ်နေတယ်။ နောက် ကယားဘက် သွားလို့မရသေးဘူး။ မြဝတီဘက်ပဲ သွားလို့ရတယ်။ ကျန်တဲ့နေရာတွေကလည်း ဒေသအလိုက် အတားအဆီးတွေက ရှိနေတာ။ ဆိုတော့ ဘာပဲပြော ပြော ကုန်စည်စီးဆင်းမှုက အားနည်းသွားရင် ကုန်ဈေးနှုန်း တက်လာမှာလေ။ ကုန်ဈေးနှုန်း တက်လာရင် ပြည်သူ တွေ ခံရမယ်။ နောက်ပြီးတော့မှ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေး ကျသွားမယ်။ ကုန်စည်ဖလှယ်မှု မလုပ်နိုင်ရင် ကျသွား မယ်။ မနေ့ကလည်း ကုန်ကားတွေ အစီး ၂၀၀ လောက် ကျင်စန်းကျော့မှာ မီးရှို့ခံရတယ်။ ဒါတွေက ကုန်စည် စီးဆင်းမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတာပဲလေ။ လောလောဆယ် ဆင်းလို့မရလို့ ရပ်ထားတယ် ထားအုံးတော့ မီးရှို့တယ်ဆို တော့ ဒါ အဖျက်အမှောက်တွေက တိုင်းပြည်ကို ထိခိုက်အောင် လုပ်နေတာပဲ။ ဒါ အစိုးရပိုင် မဟုတ်တော့ဘူးနော်၊ ပြည်သူပစ္စည်းတွေ၊ ဒါတွေမလုပ်ရဘူး။ တိုင်းပြည်စီးပွားရေး မကောင်းရင် ငတ်လာရင် လူတွေက ကိုယ့်ရဲ့ အငတ် တရားကို ဖြေရှင်းဖို့နည်းလမ်း သုံးရင် သုံးလာမှာပဲလေ။ ဒါဆိုရင် ရာဇဝတ်ဘေးတွေ တိုးလာမှာပေါ့နော်။ ဒုစရိုက် တွေ တိုးလာမယ်၊ အဲဒါတွေကတော့ ဖြစ်လာမှာတော့ မလွဲမသွေပဲ။ နိုင်ငံတော်အနေနဲ့လည်း အမြန်ဆုံး စစ်ပွဲတွေ ပြီးစီးအောင် လုပ်ပြီးတော့ ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို အမြန်ဆုံး တည်ဆောက်ပြီးတော့မှ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ကို အမြန်ဆုံး ကူညီဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုလိုတယ်” ဟု ပြောသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့က ကျင်စန်းကျော့ ဂိတ်မှာ ကုန်တင်ကားများ မီးလောင်နေစဉ်
လက်ရှိတွင် ဒေသတွင်း ကုန်စည်စီးဆင်းမှု လမ်းကြောင်းသည် မြဝတီ၊ မန္တလေး၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် ရန်ကုန်တို့သာ အဓိက သွားလာနေရသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည် နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း စသည့် ဒေသများမှာတော့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေ၍ နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိသည့်အတွက် ကုန်စည် စီးဆင်းမှုသည် ရပ်တန့်လုနီးပါး ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု သိရသည်။
အလားတူ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်လည်း ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေခြင်း ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့မှစတင်၍ ကုန်စည်စီးဆင်းသည့် လမ်းကြောင်း အားလုံးကို ပိတ်ထား သည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်းနှင့် ပြတ်လပ်မှုများ ကြုံတွေ့နေခြင်းကြောင့် စပါးရိတ်သိမ်းမည့် တောင်သူများ အခက်တွေ့နေသည်ဟု မြောက်ဦးမြို့နယ်၊ ဓညဝတီ တောင်သူလယ်သမား အသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးမောင်သိန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ ၁၃ ရက်နေ့ကတည်းက လမ်းတွေက ပိတ်ထားတာကိုး။ လမ်းပိတ်တော့ လူတွေလည်း သွားလာလို့မရ၊ ဆီတွေလည်း တချို့ဆီတွေ ကုန်နေတယ်ဆိုရင်လည်း ဈေးတင် ရောင်းချလာတာတွေလည်း ပါ တယ်။ ပြတ်တဲ့အချိန်နဲ့ တိုက်ဆိုင်တာတွေရော ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်
ဝယ်လို့ကို မရတဲ့ အနေအထားတွေ ဖြစ်နေတယ်။ ဆီ တစ်ပေပါကို ၁၂ ရက်နေ့ကဆိုလို့ရှိရင် ၅၄၀,၀၀၀၊ ၅၅၀,၀၀၀ ပရီမီယံ တစ်ပေပါကို အဲဒီလောက် အနေအထားက အခု ၈ သိန်းနဲ့ ရှာမရဘူး။ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျနော်တို့မှာ စပါးကလည်း ရိတ်ဖို့အချိန် တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် လာဖြစ်တော့ တောင်သူတွေက အဲဒီအချက်ကို တော်တော် စိုးရိမ်နေကြတယ်။ စက်ပိုင်တွေ မှာလည်း စက်ရှိလို့ ဆီမရှိတဲ့ အနေအထား ဖြစ်နေတယ်။ တကယ်လို့များ ဒီလိုအခြေအနေနဲ့သာ ဆက်သွားမယ်ဆို လို့ရှိရင် လယ်တစ်ဧကကိုက ၁ သိန်းခွဲ၊ ၂ သိန်းလောက်အထိ ရှိသွားမှာ ရိတ်စရိတ်ကလေ။ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ဈေး ကြီးလာရင် ဒီထက်ပိုပြီးတော့ တက်အုံးမှာ။ အဲဒါနဲ့ ရိတ်ခြွေစရိတ်က လယ်သမားတွေအတွက် တော်တော့်ကို စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်နေတယ်။ လယ်ယာကဏ္ဍအတွက် စက်သုံးဆီ တစ်ခုရယ်လို့ မဟုတ်ဘူး စားသောက်ကုန်တွေကအစ တခြားအကြောင်းအရာတွေ၊ လူသုံးကုန်တွေ အကုန်လုံးကို ဈေးတက်ကုန်ပြီလေ။ ငရုတ်သီး တစ်ပိဿာ ဆိုရင် လည်း မြောက်ဦးမှာ ၄ သောင်း ဖြစ်နေပြီ” ဟု ပြောသည်။
ဒေသတွင်း ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းတချို့သည် မိုးတွင်းကာလတွင် ရပ်နားထားရပြီး ပွင့်လင်းရာသီ ရောက်ရှိချိန်တွင် ပြန်လည်၍ လည်ပတ်နိုင်သည်။
သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ဒေသအများစုသည် တည်ငြိမ်မှု မရှိသေးခြင်းကြောင့် ကုန်စည် ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများမှာ အပြည့်အဝ မလည်ပတ်နိုင်သေးကြောင်း သိရသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 192
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄
ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အကျိုးဆောင် အေဂျင်စီများ၏ လိုင်စင်အာမခံကြေးအား ယခင်နှုန်းထားထက် ၃ ဆခန့် တိုးမြှင့်မည့်အစား သိန်း ၅၀ စီသာ တိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီ အသိုင်းအဝိုင်းမှ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
သို့သော် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်လိုက်သည့် လိုင်စင်အာမခံကြေးနှုန်းထားနှင့် ပတ်သက်၍ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန မှ တရားဝင် ထုတ်ပြန်ထားခြင်း မရှိသေးပေ။
လပ်ကီးပြည်ပ အလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ မန်နေးဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းမြင့်က “၅၀ စီပဲ တိုးတယ်လေ။ တက်ရောက်လာတဲ့ ဝန်ကြီးကလည်း သူကပြေလည်မှုကို ညှိနှိုင်းပေးတော့ အရင် ၂၅၀ က ၃၀၀ ဖြစ်သွားမှာပေါ့။ ထိုင်းက ၅၀ ကနေ ၁၀၀ ဖြစ်သွားမယ်။ သိန်း ၅၀ စီပဲတိုးသွားတယ်။ ရှဉ့်လည်း လျှောက်သာ ပျားလည်းစွဲသာ ဖြစ် သွားတာပေါ့။ ကောင်းပါတယ် ဒီလောက် ၅၀ လောက်ကတော့ အိုကေ ကြမှာပါ။ အသစ်တွေအတွက် အမှန်မှန်မှာ ကတော့ ဦးစားပေးတာပေါ့။ ကုမ္ပဏီအသစ်တွေက အများကြီး လိုင်စင်တွေ ထုတ်ပေးထားတာကို။ ဒီဘက်က MOEAF ဘက်ကလည်း တင်ပြတယ်လေ။ လုပ်ငန်းတွေ အဆင်မပြေတာတွေ၊ အခက်အခဲ ဖြစ်တာတွေ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
အလုပ်သမားကတ်ထုတ်ပေးရေးရုံးကိုတွေ့ရစဉ်
အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနသည် ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီ လိုင်စင်များအနေဖြင့် အာမခံကြေး ကျပ်သိန်း ၂၅၀ အစား ကျပ်သိန်း ၁၀၀၀ နှင့် ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အကျိုးဆောင် (ထိုင်း)လိုင်စင်အတွက် အာမခံကြေး ကျပ်သိန်း ၅၀ အစား ကျပ်သိန်း ၂၀၀ တိုးမြှင့်ကောက်ယူရန် မြန်မာပြည်ပအလုပ်အကိုင်ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအဖွဲ့ချုပ် (MOEAF) သို့ သဘောထား တောင်းခံထားခြင်း ဖြစ်သည်။
ထိုပမာဏမှာ များပြားလွန်းသဖြင့် MOEAF နှင့် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနတို့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီးနောက် ယခု ကဲ့သို့ သိန်း ၅၀ စီသာ တိုးမြှင့်ကောက်ယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ လိုင်စင်ချပေးထားသည့် ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အကျိုးဆောင် အေဂျင်စီ အရေအတွက်မှာ ၅၀၀ နီးပါးရှိနေပြီး ပို၍ ပေါများလာကာ သတ်မှတ်ထားသည့် စေလွှတ်လုပ်သားဦးရေ ပြည့်မီမှ သာ လိုင်စင်သက်တမ်း တိုးခွင့်ရသဖြင့် အဆင်မပြေမှုများရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။
လပ်ကီးပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ မန်နေးဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းမြင့်က “နောက်တစ်ခုကလေ လိုင်စင်တွေ အများကြီး ချပေးထားတယ်။ ဒီလိုင်စင်တွေ များလာတဲ့အပေါ်မှာ အေဂျင်စီတွေကနေ ဈေးကွက်ကို အလုအယက် လုရတာတွေရှိတယ်။ နောက် သတ်မှတ်လူဦးရေ မပြည့်မှာစိုးလို့၊ လိုင်စင်သက်တမ်း မတိုးရမှာ စိုးလို့ မတန်တဆ ဈေးနှုန်းတွေနဲ့ demand တွေကို ရယူတာတွေ၊ ဝယ်တာတွေ ဖြစ်လာကြတော့ သိပ်တော့ အဲဒါက မကောင်းဘူး ပေါ့နော်။ အဟောင်းတွေအတွက်က ခံသာပေမယ့် အသစ်တွေ အတွက်က ရုန်းကန်ရတာ မလွယ်ဘူး။ လူဦးရေ သတ်မှတ်ချက် ရှိနေတဲ့အတွက်။ နည်းနည်း စဉ်းစားစရာပေါ့နော်။ မလေးဆို ဘယ်လောက်၊ ထိုင်းဆို ဘယ်နှ ယောက်၊ ဂျပန်ဆို ဘယ်နှယောက်၊ စင်္ကာပူ ဘယ်နှယောက်၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆို ဘယ်နှယောက် အဲဒါမျိုး ပြည့်မီအောင် လုပ်ပေးနိုင်ရင် လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမယ်။ ပြည့်မီအောင် မလုပ်ဘူးဆိုရင် လိုင်စင်သက်တမ်း တိုးတာကို လျှော့ချမယ်။ နောက်တစ်ခေါက်ဆိုရင် အရေးယူတယ် လိုင်စင်ပိတ်သိမ်းတဲ့ အထိ ကြေညာထား ပြီးသား စာထွက်ပြီးသားရှိတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ပြည်ပထွက်မည့် အလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်
ယခုသတ်မှတ်လိုက်သည့် နှုန်းထားသည် နည်းလွန်းသဖြင့် မမှန်မကန် လုပ်ဆောင်သော အေဂျင်စီများအတွက် သက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း၊ အာမခံကြေး အများအပြား တိုးမြှင့်ကောက်ယူသင့်ကြောင်း၊ အာမခံကြေး တိုးသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် လုပ်သားများထံမှ ဝန်ဆောင်ခစရိတ်ကိုပါ အေဂျင်စီများမှ တိုးမြှင့်ကောက်ယူခြင်း မျိုးမရှိစေရန် ဝန်ကြီးဌာနမှ အထူးကြပ်မတ်သင့်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။
အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် အေဂျင်စီများမှ တစ်စုံတစ်ရာ ချိုးဖောက်ခဲ့ပါက ၎င်းအာမခံကြေးအား ရန်ပုံငွေ အဖြစ် သိမ်းလိုက်ခြင်း၊ လုပ်သားများအား ပြန်လည်ပေးဆောင်ခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံ အခြေစိုက် Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။
၎င်းက “အစိုးရနဲ့ အေဂျင်စီတွေနဲ့က တိကျတဲ့ မူဝါဒတွေမရှိတော့ ပြဿနာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ပြဿနာက အေဂျင်စီ တော်တော်များများက လူရရှိရေးအတွက်ကိုပဲ ကြိုးစားပြီးမှ ခေါ်လာတဲ့ အေဂျင်စီကလာတဲ့ အလုပ် သမားတွေ အပေါ်မှာ တာဝန်ခံမှု တာဝန်ယူမှုက အားနည်းနေတယ်။ တတ်နိုင်ရင်တော့ အာမခံတွေက အများကြီး ယူနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့ သိန်း ၅၀ ဆိုတာက ဘာမှမဟုတ်တဲ့ အရာပေါ့။ အာမခံသွင်းတဲ့ဟာ နည်းတာ များတာကို များရင် အလုပ်သမားတွေဆီက ဖြတ်တာမလုပ်ဖို့ အရေးကြီးတာပေါ့။ တကယ်လို့ လုပ်လာမယ်ဆိုရင် လွတ်လွတ်လပ်လပ် တိုင်ကြားမယ့်နေရာလိုတယ်။ တိုင်ကြားမယ့် အလုပ်သမား တစ်ယောက်ချင်းစီကိုလည်း အာမခံပေးဖို့လိုတယ်။ ဒါတွေကိုလည်း ထိန်းနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် မတည်ငြိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများ ကျဆင်းပြီး လုပ်သားလျှော့ချခြင်းများ၊ အချိန်ပိုကြေး လျှော့ချခြင်းများ၊ လုပ်သားခေါ်ယူမှုနှုန်း နည်းပါးခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းလည်း အေဂျင်စီများထံက သိရသည်။
- By CNI
- Category: စီးပွားရေး
- Hits: 190
CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၃
မြန်မာနိုင်ငံသာမက ကမ္ဘာကျော်သည့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ အမရပူရမြို့နယ်၊ တောင်သမန်အင်းပေါ်ရှိ ဦးပိန်တံတား ပျက်စီးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြင်ဆင်ရာတွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေကြောင်း မန္တလေးဒေသခံများနှင့် ပညာရှင်တချို့က ထောက်ပြကြသည်။
ဦးပိန်တံတားသည် ခရစ်နှစ် ၁၈၄၉ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တံတား၏ သက်တမ်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၁၇၅ နှစ်ခန့် ရှိပြီဖြစ်သည်။
၂၀၀၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှစတင်၍ အကြီးစား ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှု ၅ ကြိမ်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့ရကြောင်း၊ ထို့နောက် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းကျွတ် ရုံးပိတ်ရက်က တံတားပေါ်ရှိ အခန်း ၂ ခန်းသည် လူစုပြုံ တက်ရောက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြိုကျပျက်စီးမှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
ဦးပိန်တံတား ပြိုကျပျက်စီးမှုများကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် တောင်သမန်အင်းအတွင်း၌ တစ်နှစ်ပတ်လုံး အင်းထဲသို့ ရေဝင်ရောက်မှု ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အင်းလေလံစနစ်ကို ပယ်ဖျက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ တံတားကို ပြုပြင်ရာတွင် လည်း ရေရှည်အသုံးပြုနိုင်သည့် ကျွန်းသစ်များကို အသုံးပြုသင့်ကြောင်း၊ အခါကြီးရက်ကြီးများတွင် လူဦးရေ အကန့်အသတ်ဖြင့် တံတားပေါ်သို့ ဖြတ်သန်းခွင့်ပြုသည့်စနစ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းသင့်သည်ဟု မန္တလေးမြို့မှ စာရေး ဆရာ ဦးဆူးငှက်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးပိန်တံတားကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “တံတားပျက်ရင်တော့ ပြင်ရမှာပဲ။ ပြင်တဲ့အခါမှာ ရှေးတုန်းက ပုံစံတကျ ဆောက်ခဲ့တဲ့တံတား မဟုတ် တော့ ရှိတဲ့အသားနဲ့ ပြင်ရမှာပဲ။ သို့သော် ရှိတဲ့အသားသည် ရေရှည်ခိုင်ခံ့တဲ့ အသားဖြစ်ဖို့ လိုတာပေါ့။ သစ်သား ကောင်းကောင်းသုံးပါ။ ကျွန်းသစ်တွေဘာတွေ သုံးဖို့၊ သစ်မာအကောင်းစားထဲက ဒီလိုဟာတွေ သုံးရမှာပဲ။ ရှေးဟောင်းပုံစံအတိုင်း ရဖို့တော့ အဆင်မပြေဘူး။ အဲဒါတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ အဲဒီတော့ ဘာလုပ်ရမလဲဆိုတော့ ၁၂ ရာသီ ရေသွင်းတဲ့စနစ်ကို ရေသွင်းပြီးတော့ ငါးမွေးပြီးတော့ စီးပွားရေးလုပ်တယ်၊ အင်းလေလံဆွဲတဲ့စနစ်ကို ဖျက် ပစ်ရမယ်။ ရေတက်တဲ့အချိန်မှသာ ရေတက်ပါစေ၊ ရေဆုတ်သွားလို့ရှိရင် ရေဆုတ်သွားပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီမှာ တံတားသည် ရေအမြဲတမ်း မရှိတဲ့အတွက် မပျက်ပါဘူး။ နောက်တစ်ခါ အခါကြီးရက်ကြီးလို နေ့တွေမှာ ဒီအပေါ် မှာ လူတွေ ထောင်ချီပြီးတော့ တက်ကြတဲ့ကိစ္စ။ နောက် တချို့ရှိသေးတယ်၊ သင်္ကြန်လို ကာလမျိုးမှာ တက်တဲ့ အပြင် ဘာလုပ်လဲဆိုရင် မူးရူးနေကြပြီးတော့ ဖောင်ချောင်းလို နေရာမျိုးမှာ ပျဉ်ချပ်တွေ ခင်းထားတဲ့နေရာက အဲဒီနေရာက အားနည်းတယ်။ ဒီလိုနေရာ ရောက်တယ်ဆိုရင် ယောကျာ်းလေးတွေက မိန်းကလေးတွေကို စတဲ့ အနေနဲ့ ခုန်ကြတယ်။ အဲဒီမှာ ကျိုးကျတယ် ၂၀၀၄ ခုနှစ်တုန်းက။ အဲဒီတော့ ဒီဟာတွေလည်း ထိန်းသိမ်းရမယ်။ လူအသွားအလာကို ကန့်သတ်ရမယ် အခါကြီးရက်ကြီးဆို၊ ကျန်တဲ့ရက်တွေက အဲဒီလောက် မရှိဘူး” ဟု ပြော သည်။
ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းကျွတ် ရုံးပိတ်ရက်ကာလတွင် ပြိုကျပျက်စီးမှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ဦးပိန်တံတား၏ အစိတ်အပိုင်း တချို့ကို ပြုပြင်ရာ၌ သက်တမ်းနု သစ်မာသားများဖြင့် အစားထိုး ပြုပြင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဒေသခံများနှင့် နိုင်ငံ တစ်ဝှမ်းရှိ ပြည်သူများက ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။
သို့သော်လည်း ဦးပိန်တံတားသည် တခြားသော ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များနှင့် မတူဘဲ အမရပူရမြို့ နယ်ရှိ ဒေသခံများ သွားလာရေးအတွက် လက်ရှိ အသုံးပြုနေသည့် ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် ဖြစ်သည့်အတွက် ပြုပြင်ရာတွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေသည်။
ထို့ကြောင့် အများပြည်သူများအနေဖြင့် တာဝန်သိစွာဖြင့် ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှေးဟောင်း သုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးညိုမြင့်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးပိန်တံတားကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အခုလည်းပဲ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့က ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဦးပိန်တံတား ထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီဆိုတာ ရှိပါတယ်ဗျ။ အဲဒီကော်မတီနဲ့ သူ့ရဲ့ အပိုင်းလိုက်၊ အပိုင်းလိုက်တွေကို ကြံ့ခိုင်မှု အားနည်းတာ တွေကို စိစစ်ပြီးတော့မှ ထိန်းသိမ်းမှု လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ကျနော်တို့ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းတဲ့ အပိုင်းမှာတော့ ကျွန်းသစ်နဲ့ အသုံးပြုတာပါ။ ကျွန်းသစ်ကို အသုံးပြုတဲ့ နေရာမှာတော့ တချို့ တန်းတွေက ခံနိုင် ရည် ရှိပါသေးတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ခံနိုင်ရည်ရှိတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း မထင်မှတ်ဘဲ အဲဒီနေရာမှာ လူပြုံပြီးတော့ မှ ရပ်မိသွားတဲ့ အချိန်အခါမျိုးကျတော့လည်း ပြိုကျပျက်စီးသွားတာ ဖြစ်သွားတာပေါ့။ ဦးပိန်တံတားဆိုတာက လည်း နိုင်ငံကျော်တင် မဟုတ်ပါဘူး ကမ္ဘာကျော်သွားပါပြီ။ ဒါက ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် တစ်ခုပါပဲဗျာ။ အဲဒီ အတွက်ကြောင့်လည်း ကျနော်တို့ တာဝန်ရှိသူများ အားလုံးပေါ့နော် ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်း နေကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အားနည်းချက်က ဘာလဲဆိုတော့ မထိရ၊ မကိုင်ရ ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် မဟုတ်ဘဲနဲ့ လက်ရှိအသုံး ပြုနေတဲ့ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ထိန်းသိမ်းတဲ့နေရာမှာ အားလုံး တာဝန်သိသိနဲ့ ဝိုင်းဝန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှပဲ ရမှာပါခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
ဦးပိန်တံတား ပျက်စီးမှုကို ထိန်းသိမ်းသည့် အနေဖြင့် လူဦးရေ အကန့်အသတ်ဖြင့် ဖြတ်သန်းစေခြင်းသည် လုပ်ဆောင်ရန် မလွယ်ကူကြောင်း၊ ဦးပိန်တံတား ရေရည်ပြုပြင် ထိန်းသိမ်ရန်အတွက် မန္တလေးတိုင်း အစိုးရအဖွဲ့မှ ဦးပိန်တံတား ထိန်းသိမ်ရေး ကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းထားကြောင်း သိရသည်။
ထိုကော်မတီမှ ဦးပိန်တံတား၏ ကြံ့ခိုင်မှုများကို စစ်ဆေးပြီး ဆက်လက် ပြင်ဆင်သွားမည်ဟု ရှေးဟောင်း သုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။