CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၂

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) မှ အမေရိကန် နုတ်ထွက်မည့် သမ္မတအုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် နိုင်ငံတကာ ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ရောဂါဆိုင်ရာ တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ဖြစ်သည့် WHO ၏ အကြီးဆုံး ရန်ပုံငွေ ရင်းမြစ်များထဲမှ တစ်ခုသည် ပြတ်တောက်သွားတော့မည်ဖြစ်သည်။

ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်က အိမ်ဖြူတော်၏ ဘဲဥပုံရုံးခန်းတွင် စတင်တာဝန် ထမ်းဆောင်ချိန်တွင် ထရမ့် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည့် သမ္မတအုပ်ချုပ်ရေး အမိန့်များထဲ၌ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သော WHO မှ နုတ်ထွက်ရေး ညွှန်ကြားချက် အသေးစိတ်ကို ချက်ချင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

“ဒါက တော်တော်ကြီးမားတဲ့ ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်” ဟု ထရမ့်က WHO မှ နုတ်ထွက်မည့်အမိန့်ကို လက်မှတ်မရေးထိုးမီ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျီနီဗာ (Geneva) အခြေစိုက် WHO သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကျန်းမာရေး ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ဖြေရှင်းရာတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုနှင့် ရောဂါအမျိုးမျိုးကို တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက် နေသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့် အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်လက်မှတ်ထိုးနေစဉ်

WHO မှ အမေရိကန် နုတ်ထွက်ခြင်းသည် WHO ၏ ရန်ပုံငွေကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘတ်ဂျက်ကာလက အမေရိကန်သည် WHO အား ဒေါ်လာ ၆၆၂ သန်း ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး ထိုပမာဏသည် WHO က ရရှိသည့် ရန်ပုံငွေ စုစုပေါင်း၏ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်း ကုန်ဆုံးကာနီး အချိန်ကလည်း WHO သည် COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကာလ အစောပိုင်းတွင် တရုတ်အစိုးရကို အလွန်လိုက်လျောလွန်းသည်ဟုဆိုကာ WHO မှ နုတ်ထွက်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ဖူး သည်။

အမေရိကန်သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် WHO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ထိုအဖွဲ့မှ နုတ်ထွက်ရန် ၁ နှစ်ကြာ ကြိုတင် အသိပေးကာလအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရမည်ဖြစ်သည်။

ထရမ့်သည် ပထမသက်တမ်း ကုန်ကာနီးက WHO မှ နုတ်ထွက်ရန် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သော်လည်း ထိုနုတ်ထွက် မှု၏ ၁ နှစ်ကြာ ကြိုတင်အသိပေးကာလ မကုန်ခင်တွင် ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) အစိုးရအဖွဲ့ တက်လာခဲ့ပြီး နောက် ထရမ့်၏အမိန့်ကို ပြန်လည်ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မည်သည့် နေရာတွင်မဆို ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူသည်ဖြစ်စေ ဘတ် ၃၀ သာ ကုန်ကျမည့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု အစီအစဉ်၏ နောက်ဆုံးအဆင့်ကို စတင် လုပ်ဆောင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်ကို ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှစပြီး ထိုင်း၏ ပြည်နယ် ၃၁ ခုမှာ စတင် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆေးဘက် ဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများကို နည်းပညာနှင့် ပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် လူနာများ တန်းစီစောင့်ရသည့် အချိန်ကို လျှော့ချရန် လည်း စီစဉ်ခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် (Paetongtarn Shinawatra) ၊ ဒုဝန်ကြီးချုပ် ပရာဆက် ဂျန်တာရာရူအန်တန်(Prasert Jantararuangtong) နှင့် ပြည့်သူ့ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ဆွမ်ဆက် သက်ဆူတင် (Somsak Thepsutin) တို့က အခမ်းအနား ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်မှစပြီး ဘန်ကောက်မြို့တော် အပါအဝင် ပြည်နယ် ၄၆ ခုသည် အဆိုပါ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု စနစ်အောက်တွင် ဆေးဝါးကုသမှုခံယူမည့် လူနားများအတွက် ဝန်ဆောင်မှုများပေးရန် ပါဝင် စာရင်းသွင်းခဲ့ကြသည်။

ပေတုန်တန်နဲ့ လူထုတွေ့ဆုံစဉ်

ထိုအစီအစဉ်၏ နောက်ဆုံးအဆင့်ကို ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှစပြီး ချောင်ဘူရီ (Chon Buri) ၊ နာခွန်း ပက်သွမ် (Nakhon Pathom) ၊ ဆူရတ်သာနီ (Surat Thani) ၊ ဖူးခက် (Phuket) ၊ ဆူခိုထိုင်း (Sukhothai) နှင့် ခွန်ခန် (Khon Kaen) ပြည်နယ် အပါအဝင် ပြည်နယ် ၃၁ ခုတွင် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်သည်။

၁ နှစ်အတွင်း အောင်မြင်စွာ အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ခဲ့သည့် ထိုအစီအစဉ်သည် လူနာများ၏ ကျန်းမာရေး ကုန်ကျစရိတ်ကို သက်သာစေပြီး စျေးကြီးသည့် ကုထုံးများ သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်ကုသမှုများအတွက် ငွေကြေး ချေးငှားပြီး ကုသမှုခံယူရသော အခြေအနေကို တားဆီးပေးနိုင်လိမ့်မည်ဟု ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

နှာစေးချောင်းဆိုးကဲ့သို့ ပြင်းထန်ခြင်း မရှိသည့် ရောဂါများကို ခံစားရသော လူနာများအနေဖြင့် ဆေးရုံသို့ လာစရာ မလိုဘဲ ဗွီဒီယိုကောလ်ဖြင့် ဆရာဝန်၏ အကြံဉာဏ်နှင့် ဆေးညွှန်းများကို ရယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသား အားလုံးကို သက်ရောက် အကျုံးဝင်သည့် ထိုကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု အစီအစဉ်အတွက် အစိုးရက အဓိကရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ပေးခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၂၂

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မျောက်ကျောက်(monkeypox-mpox) ဗိုင်းရပ်စ်၏ clade 1b မျိုးကွဲ ကူးစက်သည့် ပထမဆုံးလူနာ ကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ထိုင်းရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးဌာန(DCD)က ဩဂုတ်၂၁ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရောဂါကူးစက်ခံရသည့် လူနာသည် အာဖရိကမှ ထိုင်းသို့ရောက်ရှိလာပြီး clade 1b ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲ ကူးစက်ခံရ ကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု DCD က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုရောဂါကူးစက်မှု ဖြစ်စဉ်အသေးစိတ်ကို DCD ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် သွန်ချိုင်း ကီရာတီဟတ္တယာကွန်း (Thongchai Kiratihattayakorn) က ဩဂုတ် ၂၁ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO)သည် mpox ဗိုင်းရပ်စ်၏ clade 1b မျိုးကွဲကူးစက်မှုကို နိုင်ငံတကာ အများပြည်သူ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ (PHEIC) အဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။

PHEIC ကြေညာချက်သည် ၂ နှစ်အတွင်း mpox ရောဂါနှင့်ဆက်နွှယ်ပြီး ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ကြေညာချက် ဖြစ်သည်။

mpox ရောဂါသည် Orthopoxvirus အမည်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားပြီး ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်က ကွန်ဂိုနိုင်ငံ တွင် လူသားများ၌ ကူးစက်မှုကို ပထမဆုံးအကြိမ် ထောက်လှမ်းတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထိုင်းရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးဌာန(DCD)မှ တာ၀န်ရှိသူများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုရောဂါသည် ဗဟိုအာဖရိကနှင့် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများတွင် ကူးစက်ပျံ့နှံ့သည့် အသေးစား ကပ်ရောဂါ တစ်ခုအဖြစ် ယူဆခံခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကလည်း ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ အများအပြားတွင် mpox ရောဂါကူးစက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် PHEIC ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရပြီး ရောဂါကူးစက်မှုများ လျော့ကျလာသည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလတွင်မူ ထိုကြေညာချက် ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှ ယခုနှစ် ဩဂုတ် ၁၁ ရက်အကြား mpox ရောဂါကူးစက်ခံရသူ ၈၂၇ ဦးရှိခဲ့ပြီး ကူးစက်ခံရသူ အားလုံးသည် ရောဂါပြင်းထန်ခြင်းမရှိသည့် clade 2 မျိုးကွဲ ကူးစက်ခံရခြင်းဖြစ် သည်။

ယခင်က မျောက်ကျောက် (monkeypox) ဟု လူသိများခဲ့သည့် mpox ရောဂါသည် လိင်ဆက်ဆံမှု သို့မဟုတ် အရေပြားချင်း နီးကပ်စွာ တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မှုမှတစ်ဆင့် ကူးဆက်ခြင်းဖြစ်သည်။

ရောဂါကူးစက် ခံရသူများသည် တုပ်ကွေးကဲ့သို့ ရောဂါလက္ခဏာများကို ခံစားရပြီး အရေပြားတွင် အနာများ ပေါ်ပေါက်လေ့ရှိသည်။ 

ထိုရောဂါသည် အသက်သေဆုံး စေနိုင်သော်လည်း ကူးစက်ခံရသူ ၁၀၀ တွင် ပျမ်းမျှ သေဆုံးသူမှာ ၄ ဦးခန့်သာ ရှိသည်။

Source: The Nation

CNI International News

တိုကျို၊ ဇူလိုင် ၃၁

ယခုနှစ် နွေရာသီက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတွင် စံချိန်တင် အပူပြင်းဆုံး နွေရာသီကို ခံစားခဲ့ရပြီးနောက် အပူချိန်များ ပြင်းထန်ခြင်းသည် ဦးနှောက်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း  ဂျပန်နိုင်ငံ၌ လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရာသီဥတု ဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှုကြောင့် အပူချိန်များ မြင့်တက်လာသည့် ပြင်းထန်မိုးလေဝသ ဖြစ်စဉ်သည် လူသားများ၏ ဦးနှောက်အပေါ် နည်းမျိုးစုံဖြင့် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။

ထို့နောက် ကျောင်းသားများ၏ စာမေးပွဲဖြေဆိုမှု စွမ်းဆောင်ရည်များကို ထိခိုက်စေခြင်း၊ လုပ်သားများ၏ အလုပ်လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းကို ကျဆင်းစေခြင်းနှင့် စိတ်တို ဒေါသထွက်လွယ်သည့် သက်ရောက်မှုများရှိခဲ့သည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ဂျပန်က သက်ကြီးရွယ်အို အမျိုးသမီးများကို တွေ့ရစဉ်

သက်ကြီးပိုင်းလူဦးရေ လျင်မြန်စွာ မြင့်တက်နေမှုကြောင့် စိုးရိမ်နေရသည့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင်လည်း အပူချိန် မြင့်မားမှုသည် အယ်လ်ဇိုင်းမား (Alzheimer's) နှင့် ပါကင်ဆန် (Parkinson's) ရောဂါများကဲ့သို့ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြော ရောဂါများအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိနေကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ဂျပန်တွင် ဦးနှောက်မှတ်ဉာဏ် ပျောက်ဆုံးခြင်း၊ စကားပြောဆိုရန် ခက်ခဲခြင်းနှင့် အခြားလှုပ်ရှား သွားလာမှုတွင် တုံ့ဆိုင်းခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေတတ်သည့် ဦးနှောက်နှင့်ပတ်သက်သော ရောဂါများရှိသည့် အသက် ၆၅ နှစ်နှင့် အထက် သက်ကြီးပိုင်း လူဦးရေ အရေအတွက်သည် ၂၀၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် ၆ သန်းနီးပါးအထိ ရှိလာနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းထား သည်။

ထိုခန့်မှန်းချက်အရ ဂျပန်တွင် အသက် ၆၅ နှစ်နှင့်အထက် သက်ကြီးပိုင်းအရွယ် ၇ ဦးတွင် ၁ ဦးသည် ဦးနှောက်နှင့် ပတ်သက်သည့် ရောဂါရှိနေသော အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်သည်။

ဂျပန်သည် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအဖွဲ့ (OECD) အဖွဲ့ဝင်များအကြား ဦးနှောက်နှင့်ပတ်သက်သည့် ရောဂါများရှိသူ အရေအတွက် အမြင့်ဆုံး နှုန်းထားဖြစ်နေပြီး OECD ၏ ပျမ်းမျှ နှုန်းထားထက် ၂ ဆနီပါး မြင့်တက်လာဖွယ် ရှိနေသည်။

ဂျပန် နေပူရှိန်အတွင်း သွားလာနေသူများကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးနှောက်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသည့် အခြေအနေများ မြင့်တက်နေမှုနှင့်အတူ အပူချိန်များ မြင့်တက်နေခြင်း သည် ဦးနှောက်၏ ကျန်းမာရေးအတွက် ကြီးမားသော ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုဖြစ်နေကာ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြော ရောဂါများကို ပိုမိုအန္တရာယ်ရှိစေခဲ့သည်ဟု သုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သူ ကလေတန် ပေ့ချ် အယ်လ်ဒန်း (Clayton Page Aldern) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အပူချိန်များ မြင့်တက်မှုသည် ဂျပန်တွင် ဦးနှောက်နှင့်သက်ဆိုင်သည့် ရောဂါ စုစုပေါင်း၏ ထက်ဝက်ခန့်ဖြစ်သည့် အယ်လ်ဇိုင်းမာရောဂါ ခံစားနေရသူများ၏ အခြေအနေကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်ပြီး၊ ၎င်းတို့၏ လှုပ်ရှားသွားလာမှုများ ကို ဆိုးရွားစေနိုင်သည်ဟု နောက်ဆုံး တွေ့ရှိခဲ့သည့် လေ့လာချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ပြင်းထန်တဲ့ အပူချိန်တွေဟာ အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ ခံစားနေရသူတွေအတွက် အရင်က သူတို့မခံစားရဘူးတဲ့ ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်" ဟု နာဂိုယာ ဆေးတက္ကသိုလ် (Nagoya University's School of Medicine) မှ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ မာဆာဟီဆာ ကတ်ဆူနို (Masahisa Katsuno) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Japan Times

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၁၀

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) သည် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို ထိခိုက်စေသည့် အာရုံကြောရောဂါ တစ်မျိုးဖြစ်သော ပါကင်ဆန်ရောဂါကို ကုသမှု ခံယူနေရခြင်းမရှိကြောင်း အိမ်ဖြူတော်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်သို့ လာရောက်သူများ စာရင်းတွင် ဆရာဝန်တစ်ဦးသည် ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လမှ ယခုနှစ်မတ်လ အတွင်း အိမ်ဖြူတော်သို့ ၈ ကြိမ်ထက်မနည်း လာရောက်ခဲ့သည်ဟု နယူးယောက်တိုင်းမ်စ် သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် အိမ်ဖြူတော်က ငြင်းချက်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် အမည်ဖော်ပြနိုင်ခြင်းမရှိသည့် ဖျားနာရောဂါတစ်ခုကို ခံစားနေရဖွယ်ရှိကြောင်း စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေသည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၂၇ ရက်က သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စကားစစ်ထိုး ပွဲတွင် စကားထစ်ခြင်း၊ တုံ့ဆိုင်းနေခြင်းတို့ကြောင့် စိုးရိမ်မှုများကို ပိုမိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော် ပြန်ကြားရေးတာ၀န်ခံကို တွေ့ရစဉ်

အိမ်ဖြူတော် ဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေါက်တာ ကီဗင် အိုကော်နာ (Kevin O’Connor) ကမူ ဘိုင်ဒန်သည် နှစ်စဉ် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုမှလွဲပြီး ပြင်ပအာရုံကြောဆိုင်ရာ ဆရာဝန်တစ်ဦးနှင့် ပြသခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း ဇူလိုင် ၈ ရက် ညပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် စကားစစ်ထိုးပွဲတွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တက်ကြွမှု အားနည်းခဲ့သဖြင့် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်၌ ပြုလုပ်မည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို မယှဉ်ပြိုင်နိုင်မည့် အခြေအနေအား ဒီမိုကရက်များက စိုးရိမ်လျက်ရှိ သည်။

ဒီမိုကရက်အချို့ကမူ ဘိုင်ဒန်ကို သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ရန်အထိပင် အရိပ်အမြွက် ပြောကြားလျက် ရှိသော်လည်း ဘိုင်ဒန်ကမူ သူသည် ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်သွားမည် မဟုတ်ဘဲ ဆက်လက် ယှဉ်ပြိုင်သွား မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်ကိုတွေ့ရစဉ်

အိမ်ဖြူတော်သို့ လာရောက်သည့် ဧည့်သည်တော်များ စာရင်းတွင် Walter Reed အမျိုးသားစစ်ဆေးရုံမှ ဦးနှောက် နှင့် အာရုံကြော ရောဂါအထူးကုဆရာဝန် ဒေါက်တာ ကီဗင် ကန်နာ့ဒ် (Kevin Cannard) သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဩဂုတ်လမှ ယခုနှစ်မတ်လအတွင်း အိမ်ဖြူတော်သို့ ၈ ကြိမ်ထက်မနည်း လာရောက်ခဲ့သည်ကို ရိုက်တာ သတင်းဌာနက လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

အိုကောနာကမူ ကန်နာ့ဒ်၏ အိမ်ဖြူတော်သို့ လာရောက်မှုများသည် ဘိုင်ဒန်ကို ကုသရန်မဟုတ်ဘဲ အမေရိကန် စစ်သားများအား ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် ၎င်းတို့ဆေးရုံ၏ လှုပ်ရှားမှုများကို အိမ်ဖြူတော်၏ ထောက်ပံ့မှု ရရှိစေရန် လာရောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် သမ္မတ ဘာရက်အိုဘားမား (Barrack Obama) လက်ထက်က ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ချိန်အတွင်း ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ကန်နာ့ဒ်၏ ကုသမှုကို ခံယူခဲ့ဖူးကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အိမ်ဖြူတော် အရာရှိဟောင်းတစ်ဦးက ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကက်တာ၊ ဧပြီ ၂၄

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ ကက်တာ (Quetta) မြို့နှင့် ကရာချီ (Karachi) မြို့များမှ မိလ္လာနမူနာများတွင် ပိုလီယိုဗိုင်းရပ်စ် အမျိုးအစား ၁ (WPV1) ကို တွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး အရာရှိများအကြား စိုးရိမ်မှုများ ပေါ်ပေါက်စေခဲ့ သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမျိုးသား ကျန်းမာရေးဌာနမှ ဒေသန္တရ ပိုလီယိုကင်းစင်ရေး ဓာတ်ခွဲခန်း၏ အဆိုအရ ထိုနမူနာများသည် အိမ်နီးချင်း အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သော ပြည်ပမှဝင်ရောက်လာသည့် ဗိုင်းရပ်စ်၏ YB3A ကူးစက်မှုနှင့် မျိုးဗီဇ ဆက်နွှယ်မှုရှိကြောင်း သိရသည်။

ပါကစ္စတန်တွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က ပိုလီယိုရောဂါ ကူးစက်မှု အစုအဖွဲ့ကို အောင်မြင်စွာ နှိမ်နင်းနိုင်ခဲ့သည့်တိုင် ပိုလီယို ဗိုင်းရပ်စ်သည် အိမ်နီးချင်း အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဆက်လက်ပျံ့နှံ့ခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှုများကြောင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ပါကစ္စတန်၌ ရောဂါကူးစက်မှုများ နောက်တစ်ကြိမ် ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်။

ကရာချီမြို့မှ ရယူခဲ့သည့် နမူနာသည် ကေမာရီ (Keamari) ရပ်ကွက်မှ စုဆောင်းရယူခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ရပ်ကွက်ပေါင်း ၃၁ ခုမှ စုဆောင်းရယူခဲ့သည့် နမူနာများတွင် ပိုလီယိုဗိုင်းရပ်စ်ရှိနေကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ပိုလီယိုဗိုင်းရပ်စ် ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးဖို့ နမူနာတွေကို ယူလာစဉ်

အဆိုပါ ဗိုင်းရပ်စ်များ အားလုံးသည် YB3A ပိုလီယိုဗိုင်းရပ်စ် မျိုးဗီဇအုပ်စုနှင့် ဆက်နွှယ်ကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပိုလီယိုကူးစက်မှု ဖြစ်စဉ်နှစ်ခုသည် ထိုဗိုင်းရပ်စ်နှင့် မျိုးဗီဇဆက်နွှယ်သည် ဟုလည်း တာဝန်ရှိသူများက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန် အတောအတွင်း ပါကစ္စတန်၏ ပိုလီယို ကင်းစင်ရေးအတွက် အမျိုးသား အရေးပေါ် လုပ်ငန်းဆောင်တာ များစင်တာ (NEOC) က အလှူရှင်များနှင့် မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများကို အစည်းအဝေးခေါ်ယူခဲ့ပြီး ပါကစ္စတန် ပိုလီယိုကင်းစင်ရေး အစီအစဉ် (PEI) ကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို ဝန်ကြီးချုပ်၏ အမျိုးသားကျန်းမာရေးဌာနမှ တွဲဖက်ညှိနှိုင်းရေး အရာရှိ မာလစ် မွတ်ခ်တာ အာမက် ဘာရက် ( Malik Mukhtar Ahmad Bharath) ၊ ဖက်ဒရယ် ကျန်းမာရေး အတွင်းရေးမှူး နာဒင်းမ် မာဘက် (Nadeem Mehbub) ၊ WHO၊ Uniceef နှင့် Rotary ဖောင်ဒေးရှင်းတို့၏ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ပါကစ္စတန် အမျိုးသား ပိုလီယိုကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ အဇစ် မီမွန် (Aziz Memon) နှင့် အခြား အလှူရှင် အေဂျင်စီများမှ တာဝန်ရှိသူ များ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ ဧပြီ ၃ 

ဂျပန်ဧကရာဇ် နာရူဟီတို (Naruhito) နှင့် ဧကရီ မာဆာကို (Masako) တို့၏ တစ်ဦးတည်းသော သမီးတော်ဖြစ် သည့် မင်းသမီး အိုက်ကို (Aiko)သည် ဧပြီ ၁ ရက်တွင် ဂျပန်ကြက်ခြေနီအသင်း၌ ပထမဆုံးနေ့အဖြစ် အလုပ် တာဝန် စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အိုက်ကိုသည် အချိန်ကာလ သတ်မှတ်ချက် တစ်ခုအထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်မည့် ဝန်ထမ်းတစ်ဦးအဖြစ် ကြက်ခြေနီအသင်းကို ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်

ထို့နောက် ကြက်ခြေနီအသင်းတွင် စေတနာ့ဝန်ထမ်းများကို လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးသည့် ဌာန၌ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

အလားတူ ဘုရင့်သမီးတော်တစ်ဦး၏ တာဝန်ဝတ္တရားများကိုလည်း အပြည့်အဝ ထမ်းဆောင်လျက်ရှိကြောင်း ဂျပန်ဘုရင့်မိသားစုဆိုင်ရာ အေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

"ကျမဟာ ကြက်ခြေနီအသင်းဝင် တစ်ဦးအဖြစ် ကျမရဲ့ ပထမဆုံး အလုပ်တာဝန်ကို ပျော်ရွှင်စွာနဲ့ ရိုကျိုးစွာ တာဝန်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်"ဟု အိုက်ကိုက တိုကျို (Tokyo) မြို့တော်၏ မင်နာတို(Minato) မြို့ရှိ ကြက်ခြေနီ ဌာနချုပ်တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဂျပန်ဘုရင် မိသားစုကို တွေ့ရစဉ်

အိုက်ကိုသည် ဧပြီ ၁ ရက်က ကြက်ခြေနီအသင်းတွင် စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် ဝန်ထမ်းအသစ် ၈ ဦးထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။

အိုက်ကိုသည် ပြီးခဲ့သည့်လက ဂျပန်ရသစာပေကို လေ့လာသင်ယူနေသည့် Gakushuin တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ရရှိခဲ့ သည်။ 

"ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးအဖြစ် ကျမရဲ့ တာဝန်တွေကို စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ကျမဟာ လုပ်ငန်းခွင်နဲ့ အံဝင်ခွင်ကျဖြစ်စေဖို့နဲ့ အထောက်အကူဖြစ်စေဖို့ လျင်လျင်မြန်မြန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်သွားမှာပါ" ဟု အိုက်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်တွင် ကြက်ခြေနီအဖွဲ့သည် ဂျပန်ဧကရာဇ်မိသားစုနှင့် နီးစပ်သည့် ဆက်ဆံရေးရှိပြီး ဂျပန်ဧကရီများသည် ကြက်ခြေနီအသင်း၏ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဥက္ကဋ္ဌများအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြသည်။

ဧပြီ ၁ ရက်နေ့မှာပင် ဂျပန်ဧကရာဇ်မိသားစုက အများပြည်သူနှင့် နားလည်မှုများကို ပိုမိုမြင့်တက်စေရန် တရားဝင် Instagram အကောင့်တစ်ခု ဖွင့်ခဲ့ပြီး ထိုအကောင့်တွင် တစ်ရက်အတွင်း ဖော်လိုဝါ ၂၀၀,၀၀၀ ခန့် ရှိခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ပေကျင်း၊ မတ်လ ၂၈

တရုတ်အစိုးရ၏ ကျန်းမာရေးအာမခံစနစ် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ကျယ်ပြောလှသည့် ကျေးလက်ဒေသများတွင် ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားရှိသူ အရေအတွက် ပိုမိုများပြားစေရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိပြီး ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားရှိသူ အရေအတွက် လျော့ကျလာမှုအပေါ် စိုးရိမ်မှုများအား ငြင်းဆိုခဲ့သည်ဟု South Chian Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လယ်သမားများနှင့် အလုပ်လက်မဲ့များအတွက် ရည်ရွယ်သည့် ထိုအာမခံ အစီအစဉ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အနည်းငယ်အတွင်း အာမခံထားရှိသူ အရေအတွက်သည် စိုးရိမ်ဖွယ် အခြေအနေအထိ လျော့ကျခဲ့သည်။

ထိုသို့ လျော့ကျမှုအပေါ် စိုးရိမ်စိတ်များ ထွက်ပေါ်လာမှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမျိုးသား ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု လုံခြုံရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (NHSA) က ထိုကဲ့သို့ အာမခံထားရှိသူ အရေအတွက် လျော့ကျမှုသည် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုများနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ထိန်းညှိဆောင်ရွက်မှုတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု မတ်လ ၂၅ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကွင်းဆင်းလေ့လာမှု တစ်ရပ်နှင့် မီဒိယာများက ကျန်းမာရေးအာမခံကြေး ပေးသွင်းမှုနှုန်းထားများ မြင့်တက်လာ ခြင်း၊ ဝင်ငွေများ တိုးမလာခြင်းနှင့် စီးပွားရေး နှေးကွေးမှုများကြောင့် ကျန်းမာရေး အာမခံထားရှိရန် စိတ်ဝင်စားမှု များ လျော့ကျလာသည်ဟု ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် NHSA ၏ ထုတ်ပြန်ချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

 တရုတ်နိုင်ငံသားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားရှိသူနှုန်း လျော့နည်းမှုသည် လူဦးရေလျော့ကျမှုနှင့် လုပ်သားအင်အား ကျုံ့လာမှုတို့နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည့် တရုတ်၏ ကျန်းမာရေး အာမခံစနစ်အတွက် စိန်ခေါ်မှုများကို ပိုမိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။

တရုတ်သည် လူဦးရေ  ၁ ဒသမ ၄ ဘီလျံ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိသည့် မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်ဒေသများတွင် နေထိုင်သူများအတွက် ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားရှိမှုစနစ်တွင် အာမခံများကို ပြန်လည်ဖျက်သိမ်းမှုများ ရှိခဲ့သည်ဆိုသော သတင်းများကို NHSA က ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ 

၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားရှိသည့် စနစ်မှ လူ ၂၅ သန်းခန့် လျော့ကျခဲ့သည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း NHSA ကမူ ထိုအရေအတွက်သည် မပြောပလောက်သည့် အရေအတွက် ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

"အဓိက အကြောင်းရင်းကတော့ အာမခံကြေးတွေ မြင့်တက်နေချိန်မှာ လူတွေရဲ့ ဝင်ငွေတွေကတော့ နိမ့်ကျနေဆဲ ဖြစ်လို့ပါပဲ။ ကုန်ကျစရိတ်တွေ မြင့်တက်လာတာကြောင့် ကျန်းမာရေးအာမခံထားဖို့ ငွေပိုငွေလျံ မရှိကြတော့လို့ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု တရုတ်လူမှုလုံခြုံရေးအသင်း၏ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ပါမောက္ခ ဟီဝမ်ကျွန် (He Wenjiong) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: NDTV

CNI International News

ရှန်ဟိုင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

တရုတ်နိုင်ငံတွင် မကြာသေးမီက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုများ မြင့်တက် နေခြင်းသည် COVID-19 ကပ်ရောဂါ မတိုင်မီအချိန်ကလောက် များပြားခြင်း မရှိကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ၏ ပြောကြားမှုကို CNA သတင်းတွင်ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့အပြင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ ဖြစ်ပွားနေသည့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများအတွင်း ပုံမှန် မဟုတ်သည့် ရောဂါဖြစ်စေတတ်သော အဏုဇီဝသက်ရှိများ (Pathogens) သို့မဟုတ် ၎င်း အဏုဇီဝသက်ရှိ အမျိုးအစားသစ်များကို မတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်းလည်း WHO က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ၂ နှစ်ကြာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် COVID-19 ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်များကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သဖြင့် ကလေးငယ်များအတွင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများ ဖြစ်ပွားမှု မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု WHO ၏ ကူးစက်ရောဂါ ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနှင့် တားဆီးရေးဌာနမှ ညွှန်ကားရေးမှူး မာရီယာ ဗန် ခါခိုဗီ (Maria Van Kerkhove) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသည့် တရုတ်နိုင်ငံ (Reuters)

"ကပ်ရောဂါမဖြစ်ခင်ကာလက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ရောဂါကူးစက်မှုအခြေအနေနဲ့ ကျွန်မတို့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ အခုဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကူးစက်ရောဂါအခြေအနေဟာ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခုနှစ်တွေက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ရောဂါကူးစက်မှု အခြေအနေလောက် မြင့်တက်တာမျိုး မတွေ့ရပါဘူး" ဟု ဗန် ခါခိုဗီက ကျန်းမာရေး သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက် ဖြစ်သည့် STAT နှင့် နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်၏ အမျိုးသား ကျန်းမာရေး ကော်မရှင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မီဖန်း (Mi Feng) ကမူ ဆိုးရွားသည့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများဖြစ်ပွားမှုသည် တုပ်ကွေးရောဂါကဲ့သို့ ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သည့် အဏုဇီဝသက်ရှိ အမျိုးအစားအချို့ ပျံ့နှံ့မှုနှင့် ဆက်နွှယ်နေကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကလေးများသည် အဆုတ်ရောင်ရောဂါများ ကူးစက်ဖြစ်ပွားနေသည်ဆိုသော သတင်းတစ်ရပ် ကြောင့် ထိုရောဂါကူးစက်မှုအခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး အချက်အလက်များ ပိုမိုထုတ်ပြန်ပေးရန် WHO က တရုတ်ကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း စိုးရိမ်မှုများမြင့်တက်ခဲ့သည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်ကုန်ပိုင်းက တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့တွင် COVID-19 ကပ်ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားချိန်ကလည်း တရုတ်နှင့် WHO သည် ၎င်းရောဂါနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိသည့် သတင်းများ ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိခဲ့မှုကြောင့် ဝေဖန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

Source: CAN