CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၅

မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တည်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အမ်းမြို့နယ်တွင် တိုက်-ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေသောကြောင့် အမ်းမြို့သည် စစ်ရေး/စီးပွားရေးအတွက် ဘယ်လောက်အရေးပါသလဲဟု မေးခွန်းထုတ်မှုများ ရှိနေသည်။

အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တည်ရှိရာ အမ်းမြို့သည် မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါသော နယ်မြေဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)မှ မူဝါဒရေးရာဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရေးပါတယ်ဆို ရခိုင်မှာ အဓိကနေပြီးတော့ သူကဌာနချုပ်လေ၊ တကယ်ကို အချက်အချာကျတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့က အမ်းကိုက မူလရှိနေတဲ့ ဗမာပြည်မက အုပ်ချုပ်မယ့်အချိန်မှာ မဟာဗျူဟာအရ တည်ထားတဲ့ဟာဖြစ်တယ်၊ ဒီနေ့ခါက ပြည်မမှာတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာတော့ သူ့ကိုလက်မခံတော့ဘူး ဆိုတဲ့ အချိန်မှာ အမ်းက ကုန်းတွင်းပိတ်သွားတဲ့ မဟာဗျူဟာအရ တွက်ချက်ထားတဲ့ဟာတွေက လွဲသွားတယ်ပေါ့ဗျာ။ အမ်းမြို့နယ်မှာဆိုရင် ကျေးရွာပေါင်း ၃၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်၊ နယ်ကျယ်တယ်ပေါ့လေ အကျယ်ဆုံးဖြစ်တယ်။ အဲဒီနယ်တွေ အကုန်လုံးကို ဘယ်လိုမှ စကစ-က ထိန်းချုပ်လို့မရဘူး။ သူအဲ့တာတွေကို လက်လွှတ်ထားတာကြာ ပြီ၊ သူက အမ်းမြို့ပေါ်မှာပဲရှိတယ်။ အခုချိန်မှာ သူအဲ့ဒီဟာတွေ ဆုံးရှုံးသွားမယ်ဆိုလည်း သူ့ရဲ့အနောက်ဘက် ခံတပ်ကြီးလုံးဝ ဆုံးရှုံးသွားတာဖြစ်တယ်၊ ကျိုးသွားတာဖြစ်တယ်"ဟု ပြောသည်။

အာရက္ခတပ်တော် AA ကိုတွေ့ရစဥ်

ထို့အတူ စီးပွားရေးအရ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ၊ စီမံကိန်းများရှိသောကြောင့် အမ်းမြို့ကို မြန်မာ့တပ်မတော် လက်လွတ်လိုက်ရပါက အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နှင့် အာရက္ခတပ်တော်(AA) တို့ ဆွေးနွေးကြရမည့် အခြေအနေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ကြောင်း ဦးထွန်းအောင်ကျော်က ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက “စီးပွားရေးအရကတော့ အမ်းစစ်ဌာနချုပ် ကျပြီဆိုတာနဲ့ ရခိုင်မှာအဓိက နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားတဲ့ စစ်တွေ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့မြို့တော် အဲဒီနေရာမှာ ကုလားတန်စီမံကိန်းရှိတယ်၊ ဒါလည်း အရေးကြီးတယ်။ နောက် တစ်ခါ ကျောက်ဖြူ တရုတ်ရဲ့ တကယ့်ကို သမုဒ္ဒရာနှစ်စင်းစီမံကိန်း တရုတ်ကရေရှည် Plan ဆွဲပြီးတော့ လုပ်ထား တဲ့ထဲမှာ ကျောက်ဖြူဟာ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ နေရာမှာရှိတယ်။ ပြီးတော့ ဒီလိုအရေးကြီးတဲ့နေရာ အခု အမ်း ကျပြီဆိုရင် အမ်းကနေအောက်ကို နည်းနည်းလေး ဆင်းလိုက်တာနဲ့တင် ကျောက်ဖြူ ရေထွက်ပေါက်ကို ရောက် သွားတာပဲလေ။ ဒီတော့ သေချာပေါက် အမ်း ကျပြီဆိုတာနဲ့ စစ်တွေရယ်၊ ကျောက်ဖြူရယ် ဆိုတာကတော့ အိန္ဒိယ ရယ်၊ တရုတ်ရယ်၊ တပ်တော်ရယ်ပေါ့နော် သူတို့တွေ စကားပြောကြရလိမ့်မယ်"ဟု ပြောသည်။

တရုတ်- မြန်မာနှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ပိုက်လိုင်းစီမံကိန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရခိုင်ပြည်နယ် အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းမှ အရှေ့မြောက် ရှမ်းပြည်နယ်ကတဆင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အနောက် ဘက် ပြည်နယ်များအထိ ဆက်သွယ်ထားသော စီမံကိန်းကြီးဖြစ်သည်။ 

ထိုစီမံကိန်းသည် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၂ မြို့နယ်ကို ဖြတ်သန်းသွားပြီး စုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၄၅ ဘီလီယံကျော် ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှ ရခိုင်ပြည်နယ်မြို့တော် စစ်တွေဆိပ်ကမ်းအထိ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝ မြို့နယ်အားဖြတ်ပြီး ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်း ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို တည်ဆောက်နေသည့် ကုလားတန်မြစ် စီမံကိန်းလည်းရှိနေသည်။

အမ်းမြို့သည် နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် အရေးပါသော မြို့ဖြစ်သောကြောင့် ပိုမိုပြင်းထန်လာနိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက “နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် ခင်ဗျားပြောသလိုပဲ တော်တော်အရေးပါပါတယ်၊ ဒီဘက်ကလည်း အကုန်လုံး လောက်နီးနီး ရပြီလေ၊ ဒါပဲကျန်သလို ဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့ စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ဒါကို အ-သေအကြေခံဖို့ စဥ်းစားထားထင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို‌တော့ ဒီဘက်မှာလည်း ထိထားတာတွေက အများကြီးဆိုတော့ တော်တော်လေးတော့ ပြဿနာကြီးမယ်ထင်တယ်၊ အပြင်းအထန်တော့ တိုက်နေကြရမယ်ထင်တယ်။ တိုက်နေ တာလည်း ကြာလည်းကြာပြီနော်၊ ဘေးပတ်ပတ်မှာလည်း AA ကပဲ ဝိုင်းထားတယ်လို့ ကြားတယ်။ အရေးကြီး တာတော့ နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် အရေးကြီးတာပဲ၊ ဒါကြောင့်မို့ အ‌-သေအလဲ တိုက်နေကြတာ ဖြစ်မယ်ထင်တယ် ကြည့်ရတာ"ဟု ပြောသည်။

AA သည် စစ်ဆင်ရေးများ စတင်ဖော်ဆောင်စဉ် ကတည်းက တရုတ်၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအား ကာကွယ်မည်ဟု ပြောကြားထားကြောင်း၊ နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် တရုတ်ကို ထိခိုက်နစ်နာအောင် လုပ်နိုင်လိမ့်မည် သို့မဟုတ် လုပ်ရဲလိမ့်မည်ဟု မထင်ကြောင်း၊ လုပ်ရန်လည်း သင့်တော်မည် မဟုတ်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ အမ်း၊ မောင်တောနဲ့ တောင်ကုတ်မြို့နယ်များမှာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေကြသည်။

လက်ရှိတွင် အမ်း၊ မောင်တော၊ ဂွနှင့် တောင်ကုတ် မြို့နယ်များတွင် AA က အင်အားအလုံးအရင်းနှင့် ထိုးစစ်ဆင် နေသလို ကျောက်ဖြူ၊ မာန်အောင်နှင့် စစ်တွေမြို့နယ်များကိုလည်း AA မှ ဝိုင်းရံပိတ်ဆို့ထားကြောင်း သိရသည်။

AA ဘက်ကနေ ချင်းလက်နက်ကိုင် တချို့နှင့် ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်ဖွဲ့(SAF) အပါအဝင် တခြားသော နွေဦး တော်လှန်ရေးမှတဆင့် ပေါ်ပေါက်လာသော လက်နက်ကိုင်များ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ပေးလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၅

တရုတ်အစိုးရ၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးများတက်ရောက်ရန်နှင့် တရုတ်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန်အတွက် နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမြန်မာလေကြောင်းလိုင်း(MAI)နှင့် ထွက်ခွာသွားပြီဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။

အဆိုပါ တရုတ်ခရီးစဉ်တွင် နစကဥက္ကဌနှင့်အတူ နစက တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး၊ ကောင်စီဝင် နှင့်အကြံပေး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးညိုစော၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးတချို့၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတို့ မှ ဝန်ကြီးချုပ်များ လိုက်ပါသွားသည်။

ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်နှင့် ၇ ရက်နေ့များတွင် တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကျင်းပမည့် အဌမအကြိမ် မြောက် မဟာမဲခေါင် ဒေသခွဲ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၀)ကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီ-ကျောက်ဖရား- မဲခေါင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင် ရွက်မှု မဟာဗျူဟာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၁)ကြိမ်မြောက် ကမ္ဘောဒီယား- လာအို- မြန်မာ- ဗီယက်နမ် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု ထိပ်သီး အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက် ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် တရုတ်အစိုးရအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူများနှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း နစကသတင်း ထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံ အစိုးရနှင့် ပြည်သူများအကြား ချစ်ကြည်ရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုတိုးတက်ခိုင်မာအောင် ဆွေးနွေးဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသများဖြစ်သည့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် ကချင်ပြည်နယ်၌ မြန်မာ့တပ် မတော်နှင့် KIA-MNDAA-TNLA-PDF များကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ဂိတ်များ ပိတ်ထားရပြီး ကုန်သွယ်ရေးများ ရပ်တန့်နေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ 

လာမည့် နိုဝင်ဘာလတွင် နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက် ရန်ရှိသည့်အတွက် ထိုခရီးစဉ်က စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးမှာ ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်လာနိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ ခရီးစဥ်သည် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သည့် သြဂုတ်လ ကတည်းကပင် စီစဥ်ထားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

နစကဥက္ကဌ သွားရောက်မည့် တရုတ်ခရီးစဥ်သည် နှစ်ဦးပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရမည့် အကျိုးစီးပွားများ ရှိသောကြောင့် အခွင့်အလမ်းများ ပိုရလာနိုင်သလို စစ်ရေးအရလည်း အားကောင်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နှစ်ဦးပူးပေါင်းပြီး လုပ်ဆောင်ရမယ့် အကျိုးစီးပွားအများကြီး ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် အခုလိုမျိုး တရားဝင်သွားရောက်တဲ့ ခရီးစဥ်မျိုး ဖြစ်လာတော့ကျ ဒီထက်မက ပိုနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းမျိုးပေါ့၊ အဲတာတွေအတွက် တော်တော်လေး သေချာပါတယ်။ စစ်ရေးအရ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း‌ ပြောမယ်၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ တပ်မတော်တစ်ရပ်ဟာ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွက်ကတော့ အမြဲတမ်း ဒီအင်အားစုက တည်ဆောက်ထားရတာ ထုံးစံပဲ။ အဲဒီ အင်အားစုမှာ ခုနပြောသလို နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးနဲ့ ဒေသတွင်း ဆက်ဆံရေး ဒါတွေကပိုပြီးတော့ အထောက်အကူ ပြုစေတယ်၊ ဒါကလည်း ပထမအချက်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် သိထားဖို့ လိုအပ်တာက ကျနော်တို့ ကိုယ်တိုင်ရဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းက အဓိက အရေးကြီးတယ်။ အဲဒီလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ပြင်ပမိတ်ဆွေတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး အလုပ်လုပ်ရတဲ့ အပိုင်းကျတော့ ဒုတိယအပိုင်းလာတာ။ အဲတော့ အင်အားကောင်းမှုဆိုတာတော့ ရလာနိုင်တယ်၊ ဒါပေမယ့် အဲဒီအင်အားကောင်းမှုကို မြန်မာကိုယ်တိုင်က ဘယ်လောက်ထိ အကျိုးရှိအောင် အသုံးချနိုင်လဲ၊ ဒါက အဓိကကျတဲ့ အချက်ဖြစ်လာပြီပေါ့”ဟု ပြောသည်။

သမ္မတ(ငြိမ်း) ဦးသိန်းစိန်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့ကို တွေ့ရစဥ်

မြန်မာနှင့် တရုတ်သည် နယ်စပ်ပိုင်းဆိုင်ရာတွင် ကုန်သွယ်ရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု များစွာရှိ၍ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများကြောင့် ပိတ်ထားရသည့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်‌ရေး ကိစ္စရပ်များလည်း ဆွေးနွေးနိုင် ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက သုံးသပ်ကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၏ ယခုခရီးစဥ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲနောက်ပိုင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လများကတော့ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်(ငြိမ်း)၊ နစကဒုဉက္ကဌ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းတို့ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့သေးသည်။

စစ်ရေး အလှည့်အပြောင်းများ ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်လာနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်းများ သာ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက “စစ်ရေး အလှည့်အပြောင်း ဆိုတာကတော့ သိပ်ပြီး‌တော့ ထူးထူးခြားခြားတော့ ရှိမလာနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်းတွေတော့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်း ဆိုတာ ခုမကြာခင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀၀ ချေးငှားမယ်လို့ တယူသန် ယူဆနေပါတယ်။ အဲတာဆိုရင် စစ်ကောင်စီနဲ့ ပြိုကျနေတဲ့ သူ့စီးပွားရေးကို ကျားကန်ဖို့အတွက် အခွင့်အ‌ရေး ရသွားနိုင်တဲ့ အနေအထားရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ပုံရိပ်လည်း ကောင်းနိုင်တယ်ပေါ့ဗျာ။ စစ်ရေးအရတော့ တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ဖို့ အကြောင်းအချက် နည်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့အနေနဲ့ သူထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အင်အားစု တွေကို ဒီစစ်ပွဲထဲမှာ မပါသွားအောင် တားဆီးတာတို့၊ နောက်ပြီးတော့ လက်နက်စီးဆင်းမှု ကန့်သတ်တာ တို့ ဒါတွေတော့ လုပ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲတော့ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေး အပြောင်းအလဲတွေ အနည်းအကျဥ်း တော့ ဖြစ်ထွန်းလာနိုင်တဲ့ အကြောင်းတွေရှိပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ပြည်ပခရီးစဉ် အနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအား (၃)ကြိမ်  သွားရောက်ထားပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ခရီးစဉ်မှာတော့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ခရီးစဥ်သည် ဒုတိယမြောက် အဓိက မဟာမိတ်အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုသို့ သွားရောက်မည့် ခရီးစဥ်တစ်ခုဖြစ်လာရန် ရှိနေသည်။

CNI News 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA) ကြား အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် လားရှိုးမြို့သည် စစ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးအရ ဘယ်လောက်ထိ အရေးပါ သလဲဆိုသည့်အပေါ်  နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။

လားရှိုးမြို့သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EOAs) များအတွက် စီးပွားရေး၊ စစ်ရေးအရ အရေးပါသောမြို့ဖြစ်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနဲ့ စီးပွားရေးတို့နဲ့တွက်ရင် အဓိကအနောက်ပိုင်း ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းက ရှိတော့ အရေးပါတဲ့ မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ အရောင်းအဝယ်ကိစ္စ၊ စီးပွားရေးကိစ္စ။ တစ်ချိန်ထဲမှာပဲ တစ်ချိန်တုန်းကဆိုရင် မြောက်ပိုင်းမှာ ပိုပြီးတော့ တိုက်ခိုက်မှုတွေပေါ့လေ။ ကျနော်တို့ တော်လှန်ပုန်ကန်မှုတွေများတော့ အဲဒီဟာကို ထိန်းဖို့က နောက်ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဝင်လာတုန်းက တိုက်ထားလို့။ အားလုံး တော်တော်များများမှာ အရေး ပါတဲ့ စစ်ဌာနချုပ် မဟာဗျူဟာကျတဲ့ စစ်ဌာနချုပ်လည်း ဖြစ်တာပေါ့ဗျာ။ အဲဒါကြောင့် ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ရှုံးသွားတယ် ဆိုရင်တော့ ဗဟိုအာဏာပိုင်တွေ အနေနဲ့ကလည်း သိက္ခာအများကြီး ကျနိုင်တယ်လို့ ပြောနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် စစ်ရေးအရ အရေးပါတဲ့ နေရာတစ်ခု ဖယ်ပေးလိုက်တယ်ဆိုတာ ကြီးမားတဲ့ ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်တော့ အကုန်လုံး ပြန်မရ တာတောင်မှ အဲဒီနေရာကို အေးအေးချမ်းချမ်း နေလို့မရအောင် နိုင်တဲ့နည်းနဲ့ အနှောင့်အယှက်ပေးတာ။ အခု လည်းဒါက ရန်သူဖြစ်နေတာ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် ရတဲ့နည်းနဲ့ ကိုယ်အားရှိရင် ရှိတဲ့နည်းနဲ့ ပြန်ပြီးတော့ တုန့်ပြန် တာ ဖြစ်မှာပေါ့ဗျာ။ အဲလို ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လားရှိုးမြို့သည် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ကုန်သွယ်ရေးအရ အရေးပါသော မြို့ဖြစ်သည်။

MNDAA ကိုတွေ့ရစဥ်

အလားတူ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ) အပါအဝင် ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့များနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ စစ်စခန်းများ အခြေစိုက်ကာ နယ်မြေတည်ငြိမ်ရေး ဆောင်ရွက်မှုများ လုပ်ငန်းစဉ်များ အကောင်အထည်ဖော်သည့် မြို့ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် လားရှိုးမြို့နှင့် ရမခ တိုင်းစ်စဌာနချုပ် အပါအဝင် သိန္နီမြို့၊ ဖောင်းဆိုင်၊ မုံးကိုး၊ ချင်းရွှေဟော်၊ လောက်ကိုင်၊ ကုန်ကြမ်း စသည့် မြို့နယ်များနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများကို ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ဖော်ဆောင်ကာ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည်။

ထို့နောက် MNDAA က လားရှိုးမြို့ကို အုပ်ချုပ်ရေး ထူထောင်နေခြင်းကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ကာ အုပ်ချုပ်ရေးမထူထောင်နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ရမခအား ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် လားရှိုးမြို့ကို ချေမှုန်းနေခြင်း ဖြစ်နိုင် ကြောင်း၊ လားရှိုးမြို့သည် ရှမ်းမြောက်အတွက် အဓိက အချက်အချာကျသော မြို့ဖြစ်သောကြောင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အရေးပါကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မူဆယ်(၁၀၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက "လားရှိုးမြို့ရဲ့ အရေးပါမှုက တစ်စုံတစ်ရာတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါက မင်းအောင်လှိုင်အတွက် အရေးအကြီးဆုံး မဟုတ်ပါဘူး။ မင်းအောင်လှိုင်အတွက် အရေးအကြီးဆုံးက လားရှိုးမှာ ဒီ MNDAA အနေနဲ့ ဆက်လက် မရပ်တည်နိုင်ဘဲနဲ့ ပြည်သူတွေကလည်း လားရှိုးမြို့ကို စွန့်ခွာထွက်ပြေး ကြဖို့အတွက် သူကြိုးပမ်းနေ တာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ယူဆပါတယ်ဗျ။ ပြောလိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လားရှိုးကို ပျက်စီးအောင် ဖျက်စီးပြီးမှ လားရှိး(ရမခ)ကို ပြန်တည်ဆောက်နိုင်မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လားရှိုးကို အပြတ်အသတ် ချေမှုန်းနေ တယ်လို့ ကျနော် ယူဆပါတယ်ဗျ။ လားရှိုးကို အပျက်အစီး ပုံကြီးတွေနဲ့ လူမနေတဲ့ ရပ်ကွက်ဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်း နေတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော် ယူဆပါတယ်ဗျ။ လားရှိုးကလည်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ အဓိက ဦးတည်ချက်က ရှမ်းမြောက်ဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့ တစ်ပြည်လုံးကို လွှမ်းခြုံထားတာ မဟုတ်ဘူး။ ရှမ်းမြောက် အတွက်တော့ လားရှိုးက အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တယ်၊ အချက်အချာ နေရာဖြစ်တာကိုး။ ဒါကြောင့်လည်း တိုင်းစစ် ဌာနချုပ် တည်ထားတာ”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများသည် လားရှိုးမြို့ကနေ ဖြတ်သန်းနေရသည့်အတွက် စီးပွားရေးအရလည်း အချက်အချာ ချသည်ဟု ဦးသန်းစိုးနိုင်က ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက “ဘာကြောင့်လဲဆို‌တော့ တရုတ်ပြည်နဲ့ ဆက်သွယ်နေတဲ့ စီးပွားရေးလမ်းကြောင်းတွေ အားလုံးက အဲဒီ လားရှိုးကနေ ဖြတ်သန်းနေရတာ ဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့ လားရှိုးကို ပိတ်ဆို့ထားခြင်းအားဖြင့် စစ်ကောင်စီ အနေနဲ့ သန်းရာနဲ့ချီပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆုံးရှုံးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အခြေအနေကြောင့် သူက လားရှိုးကို ကျနော်တို့ မြေပုံပေါ်က ဖယ်ရှားနိုင်အောင် လားရှိုးက လူမနေတဲ့ ရပ်ကွက်ကြီးဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းနေပုံရတယ်လို့ ကျနော် တော့ ယူဆပါတယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
တရုတ်အစိုးရ လားရှိုးမြို့ကနေ MNDAA ကို ထွက်ပြီး လောက်ကိုင်မှာသာ ခြေကုပ်ယူရန် ညှိနှိုင်းခဲ့သော်လည်း လားရှိုးမြို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားပြီးမှ နောက်ဆုတ်ရမည်ဆိုလျှင် အောက်ခြေရဲဘော်များ၏ ကန့်ကွက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်၍ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း MNDAA က တုန့်ပြန်ခဲ့သည်ဟု သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်းများကြားက သိရ သည်။

MNDAA ကတော့ တရုတ်၏ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်ကြီးနှင့် မန္တလေး ကို တိုက်ခိုက်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ မိမိ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို အပြည့်အဝ ရရှိစေလိုကြောင်း၊ စစ်ရေးချဲ့ထွင် မည်မဟုတ်ဘဲ မိမိကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန် ထားသည်။

CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရှုပ်ထွေးလှသည့် လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေး အခင်းအကျင်းကြောင့် တရုတ်တွင် ဝင်ငွေနှင့် ချမ်းသာ ကြွယ်ဝမှု အခြေအနေကို သိရှိရန် ခက်ခဲလှသည်။

သို့သော် နိုင်ငံတစ်ဝန်း လုပ်ခလစာငွေများ တိုးတက်ခြင်းမရှိဘဲ တန့်နေသည့် လက္ခဏာများ မြင့်တက်လာခြင်း သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းကဏ္ဍ အသီးသီးတွင် အကျဘက်သို့ရောက်သည့် အခြေအနေများက စားသုံးသူများ၏ ငွေကြေး သုံးစွဲမှုများ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် စားသုံးသူများ၏ ဝယ်လိုအားကို မြှင့်တင်လိုသော တရုတ်အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုများကို ခြိမ်းခြောက်နေသည်။

တရုတ်အစိုးရက ထုတ်ပြန်သည့် ဝင်ငွေကိန်းဂဏန်းများ၏ အချက်အလက်များတွင်မူ အားတက်စရာကောင်းသည့် ကိန်းဂဏန်းများကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်အမျိုးသား စာရင်းဇယားဗျူရို၏ အချက်အလက်များအရ ယခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း တရုတ်၏ လူတစ်ဦးချင်းစီ သုံးစွဲနိုင်သည့် ဝင်ငွေသည် ပြီးခဲ့သည့် ပထမနှစ်ဝက်ထက် ၅ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ယွမ် ၂၀၇၇၃ ယွမ် (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၀၀၀၀) ရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ဝင်ငွေတိုးတက်မှုနှုန်းသည် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှုန်းနှင့် တန်းတူဖြစ်ပြီး စားသုံးသူ ငွေကြေး ဖောက်ပွမှုထက် မြင့်မားနေသဖြင့် ပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးနှင့် ငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်သည့် အခြေအနေသည် မြင့်တက်လာသည့်သဘော ဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ မြေပြင်တွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် အခြေအနေများနှင့် အခြား တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်များတွင်မူ ထိုသို့ မဟုတ်ဘဲ ကွဲလွဲချက်များရှိနေသည်။

ဥပမာအားဖြင့် တရုတ်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင်မူ ယခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း လူတစ်ဦး ချင်းစီ၏ ဝင်ငွေခွန်ဆောင်သည့် နှုန်းထားသည် ပြီးခဲ့သည့် ပထမနှစ်ဝက်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ဝင်ငွေခွန်ကို လျှော့ချဖြတ်တောက်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့သည့် အချိန်မှစပြီး ဝင်ငွေခွန်များ လျော့ကျမှုသည် နိုင်ငံအတွင်းရှိ လုပ်ခလစာများ လျော့နည်းလာမှုနှင့် တိုက်ရိုက်အချိုးကျနေသည်။

တရုတ်၏ လူမှုမီဒီယာများ ပေါ်တွင်လည်း လစာငွေလျော့ကျခြင်း၊ အလုပ်များ ရှားပါးခြင်း အစရှိသည့် အကြောင်းအရာဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်။

 ကုန်တိုက်တစ်ခုမှာ ဈေး၀ယ်နေကြသူများကို တွေ့ရစဉ်

မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံရှိ IBM ကုမ္ပဏီမှ ဝန်ထမ်း ၁၀၀၀ ကျော် အလုပ်ပြုတ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်သည် ပြည်ပ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအကြား အလုပ်အကိုင်များ ရှားပါးလာသည့် ထင်ရှားသော ဥပမာတစ်ခုဖြစ်သည်။

လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့ဒုတိယစီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး တရုတ်နိုင်ငံတွင် မော်တော်ယာဉ် ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများမှအစ ဆေးဝါးထုတ်လုပ်သော ကုမ္ပဏီများအထိ နိုင်ငံတကာကုမ္ပဏီကြီးများ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ထိုကုမ္ပဏီများသည် တရုတ်ပြည်တွင်း လည်ပတ်နေသည့် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းများကို အရှိန်လျှော့ချနေသည်။

တစ်ချိန်က ခိုင်မာအားကောင်းခဲ့သည့် တရုတ်၏ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ဘဏ္ဍာရေးလုပ်ငန်းသည်လည်း လက်ရှိတွင် ပြန်လည်ခိုင်မာ အားကောင်းအောင် တည်ဆောက်နေရသော အဆင့်မှာပင် ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

လစာငွေနည်းပါးမှုများ သို့မဟုတ် လစာငွေလျှော့ချ ဖြတ်တောက်မှုများသည် မထူးဆန်းသည့် အနေအထားတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီး တစ်ချိန်က "ရွှေပန်းကန်များ" ဟု တင်စားခံရသည့် တရုတ်၏ အလုပ်အကိုင်များသည် လက်ရှိအချိန် တွင် အရောင်အသွေး မှေးမှိန်လာခဲ့သည်။

မြေရောင်းချမှုများမှ ဝင်ငွေများ လျော့ကျလာသဖြင့် ဒေသန္တရအစိုးရများသည် ငွေကြေးချွတ်ချုံ့ကျမည့် အခြေအနေမှ ရုန်းထွက်ရန် ရုန်းကန်နေရသည်။

ဒေသခံအာဏာပိုင်များသည် ဝန်ထမ်း အများအပြားကို ရာထူးမှ မဖြုတ်သေးသော်လည်း ဆေးရုံများနှင့် ဘတ်စ် ကား ကုမ္ပဏီများကဲ့သို့ ပြည့်သူ့ဝန်ဆောင်မှု အစိုးရဌာနများရှိ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းများအတွက် ခံစားခွင့်ပေးထားသည့် အပိုဆုကြေးငွေများ၊ ထောက်ပံ့ကြေးများကို လျှော့ချနေသော သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများနှင့် အချိန်ပိုင်း လုပ်သားများကဲ့သို့ အခြား လူမှုဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်းများ၏ ဝင်ငွေ အခြေအနေသည်လည်း စိတ်ဓာတ်ကျစရာဖြစ်နေသည်။

ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများသည် တရုတ်တွင်ရှိသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား သန်း ၃၀၀ ၏ ထက်ဝက်နီးပါးကို အလုပ်ပေးထားနိုင်သော်လည်း မြေနေရာ အခက်အခဲများနှင့် လူအစား စက်များကို အစားထိုး ပြီး လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေမှုများကြောင့် ကျွမ်းကျင်မှုနည်းပါးသည့် အလုပ်အကိုင်များ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းက လူစည်ကားရာနေရာတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

အငှားကား မောင်းနှင်မှုနှင့် အစားအစာ ပို့ဆောင်မှုကဲ့သို့ အချိန်ပိုင်း အလုပ်အကိုင် စျေးကွက်တွင်လည်း အလုပ်အကိုင်များ ရရှိရေးအတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်လျက်ရှိသည်။

လုပ်ခလစာငွေများ တုံ့ဆိုင်းနေမှုသည် တရုတ်၏ အိမ်ထောင်စုလိုက် ချမ်းသာကြွယ်ဝမှုနှုန်း ကျဆင်းလာချိန်တွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဝင်ငွေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု နှေးကွေးမှုနှင့် ချမ်းသာကြွယ်ဝမှုရလဒ် ကွယ်ပျောက်နေသည့် အခြေအနေ နှစ်ခု ပေါင်းစည်းမှုသည် တရုတ်၏ စားသုံးသူများ၏ ယုံကြည်ချက်ကို အနိမ့်ဆုံး အခြေအနေအထိ ဆွဲချရာရောက်ခဲ့ သည်။

ထိုအခြေအနေက စားသုံးသူများ၏ အသုံးစရိတ်များ လျော့ကျမှုကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် ဘေကျင်းမြို့တော်တွင် ယခုနှစ် ပထမ ၆ လအတွင်း အကြီးစား စားသောက်ဆိုင်များ၏ စုပေါင်း အမြတ်ငွေသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ပထမ ၆ လတာ ကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၈၈ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျခဲ့သည်။

တရုတ်အစိုးရသည် လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်အတွင်း စားသုံးသူများ၏ ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကို မြှင့်တင်ရန် အားထုတ် ကြိုးပမ်း မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

တရုတ်ဘုံကျောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း စျေးကွက်အတွင်းရှိ ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများသည် မျှော်မှန်းထားသလောက် ကောင်းမွန်ခဲ့ခြင်းမရှိသဖြင့် စားသုံးသူများ၏ ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကို မြှင့်တင်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိ ကြောင်း ယေဘုယျအားဖြင့် မှတ်ယူနိုင်သည်။

ညစျေးများ ဖွင့်လှစ်ခြင်းကဲ့သို့ စားသုံးသူများ၏ ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများသည် အသုံးမဝင်ပေ။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အိမ်ထောင်စုလိုက် ဝင်ငွေလျော့ကျနေမှုက စားသုံးသူကဏ္ဍတွင် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကို ဟန့်တားရာ ရောက်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ဥပမာအားဖြင့် လစာဝင်ငွေ နည်းလာသူများသည် ၎င်းတို့၏ အသုံးစရိတ်ကို တတ်နိုင်သမျှ ချုံ့လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

တရုတ်တွင် ဆယ်စုနှစ် ၄ စုကျော် စီးပွားရေး ထွန်းကားလာပြီးနောက် လက်ရှိ၌ စီးပွားရေးကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန်  အိမ်ထောင်စုများအတွက် ဝင်ငွေများကို ပြန်လည်သတ်မှတ်ဖို့ လိုအပ်သည်။

စီးပွားရေး လှုပ်ရှားမှု အစီအစဉ်များကို ပြန်လည် စဉ်းစားသုံးသပ်ရန်အတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံး ချဉ်းကပ်မှုမှာ ရှုပ်ထွေးပြီး အလုပ်မတွင်သည့် ဗျူရိုကရေစီယန္တရားကို လျှော့ချရန်နှင့် အိမ်ထောင်စုများအတွက် သတ်မှတ်ထား သည့် အခွန်များကို သိသိသာသာ လျှော့ချရန်ဖြစ်သည်။

Source: SCMP

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra)က ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်နှင့် ပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးကို မြှင့်တင်ရန် ၎င်းတို့အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ချက်ချင်းလုပ်ဆောင်မည့် မူဝါဒ ၁၀ ချက်ကို စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မိမိတို့အစိုးရအဖွဲ့သည် ပြည်သူများ၏ ကြွေးမြီဖိအားများ၊ ကုန်စျေးနှုန်းနှင့် လူမှုလုံခြုံရေးအတွက် အန္တရာယ်ရှိ သည့် အခြေအနေများ အပါအဝင် ပြည်သူများ၏ အခက်အခဲများကို လျော့ပါးသက်သာအောင် အရေးတကြီး လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်ဟု သတိပြုမိခဲ့ကြောင်း ပေတုန်တန်က လွှတ်တော်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

"အစိုးရအဖွဲ့အနေနဲ့ ကြွေးမြီပြဿနာကို ဖြေရှင်းတာ၊ ကုန်စျေးနှုန်းလျှော့ချတာ၊ ဝင်ငွေမြှင့်တင်တာနဲ့ လူမှု လုံခြုံရေး အန္တရာယ်တွေကို ဖြေရှင်းတာတွေ လုပ်ဆောင်ပြီး စီးပွားရေး သာတူညီမှုနဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေကို ဖန်တီးဖို့ အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်ရပါတယ်" ဟု ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းလွှတ်တော်မှာ ပေတုန်တန် အစိုးရအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းတို့ အစိုးရအဖွဲ့ ချက်ချင်း လုပ်ဆောင်မည့် မူဝါဒ ၁၀ ချက်မှာ-

၁။ ဘဏ်များ၊ ဘဏ္ဍာရေး အဖွဲ့အစည်းများ၊ ပိုင်ဆိုင်မှု စီမံခန့်ခွဲရေး ကုမ္ပဏီများနှင့်ပူးပေါင်းပြီး ထိုင်းပြည်သူများ အတွက် ရည်ရွယ်ကာ ကြွေးမြီကဏ္ဍ ပြန်လည်ရေးဆွဲရေး၊ အထူးသဖြင့် အိမ်နှင့်ကား အရစ်ကျဝယ်ယူမှု ချေးငွေ အစီအစဉ်များကို ပြန်လည်ရေးဆွဲရေး။

၂။ ထိုင်းစီးပွားရေး၏ မောင်းနှင်အားကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရန် အသေးစားနှင့် အလတ်စား လုပ်ငန်းများအကြား ကြွေးမြီပြဿနာကို ဖြေရှင်းပြီး ထိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအား မျှတမှုမရှိသည့် စျေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်မှုများမှ ကာကွယ်ရေး။

၃။ စွမ်းအင်အသုံးပြုခ စျေးနှုန်းများကို လျှော့ချခြင်း၊ လူအများအပြား သွားလာနိုင်သည့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စနစ်များကို မြှင့်တင်ရေး။

၄။ ပညာရေး၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးနှင့် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများအတွက် လျာထားနိုင်မည့် တရားမဝင် မြေအောက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (ဥပမာ-ကာစီနိုရုံများ) ထံမှ အခွန်ကောက်ယူရေး။

၅။ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု အစီအစဉ်ဖြင့် ပြည်သူများ၏ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန် ဒစ်ဂျစ် တယ် စီးပွားရေးနှင့် ပြည်သူ့အချက်အလက်စင်တာများ ကောက်ယူရေး။

၆။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး ထုတ်ကုန်တန်ဖိုးများနှင့် လယ်သမားများ၏ ဝင်ငွေကို မြှင့်တင်ရန် ခေတ်မီ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍကို အကောင်အထည်ဖော်ရေး။

ထိုင်းက သစ်သီးဈေးကိုတွေ့ရစဉ်

၇။ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ လွယ်ကူချောမွေ့စွာ ဝင်ထွက်သွားလာနိုင်ရန် ဗီဇာလျှောက်ထားမှု လုပ်ငန်းစဉ်ကို ပြန်လည် ရေးဆွဲပြီး ခရီးသွားကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ရေး။

၈။ မူးယစ်ဆေးဝါးပြသနာကို တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် မူးယစ်ဆေး စွဲနေသူများအား ဆေးဖြတ်ရာတွင် ကူညီရေး။

၉။ ထိုင်းပြည်သူများ၏ အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ရာဇဝတ်မှုများ၊ အွန်လိုင်းပေါ်မှာ လိမ်ညာသည့် ဂိုဏ်းများနှင့် ဆိုက်ဘာရာဇဝတ်မှုများကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းတိုက်ဖျက်ရေး။

၁၀။ ပြည်သူများ အထူးသဖြင့် မသန်စွမ်းများ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ တိုင်းရင်းသားများနှင့် နိုင်ငံမဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်များ အတွက် အခွင့်အလမ်းများကို သာတူညီမျှရှိစေသည့် လူမှုဖူလှုံရေးအစီအစဉ်ကို ထူထောင်ရေး။

အစရှိသည့် အချက်များဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သြဂုတ်လက ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရပြီးနောက် ပေတုန်တန်အား  ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပေတုန်တန် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့သစ်ကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းကာ စီးပွားရေးမူဝါဒများ ချမှတ်၍ အကောင်အထည်ဖော်လာခြင်းဖြစ်သည်။

Source: The Nation

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၂

အိန္ဒိယ၏ Act East မူဝါဒ၏ အလွန်အပြုသဘောဆောင်သည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် လာအိုနှင့် ဆက်ဆံရေး ကို ပိုမိုခိုင်မာစေကြောင်း လာအိုနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ် ပရာရှန့် အက်ဂရာဝယ်လ်  (Prashant Agrawal) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Devdiscourse မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုမူဝါဒကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ ဖလှယ်မှု၊ မဟာဗျူဟာမြောက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ရှိခဲ့ပြီး အဓိက အချက် ၃ ချက်ဖြစ်သည့် လုပ်အားစွမ်းဆောင်ရည် တည်ထောင်မှု၊ လေ့ကျင့်မှုနှင့် ကျွမ်းကျင်မှုတို့ ဖြစ်ထွန်းခဲ့သည်ဟု အက်ဂရာဝယ်လ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် လာအိုတို့သည် ဘာသာရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ပြည်သူအချင်းချင်း ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတို့သည် လွန်လေပြီး သည့် ရှည်လျားသော သမိုင်းအဆက်ဆက်ကတည်းက ရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

"ကျနော်တို့နဲ့ လာအိုနိုင်ငံရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ တိုးတက်ယဉ်ကျေးမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ သမိုင်းကြောင်းအရ နီးစပ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးလည်းရှိပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဖလှယ်မှုတွေနဲ့ လာအိုရဲ့ ရာမာယနယဉ်ကျေးမှု ပျံ့နှံ့မှုတွေ ကြောင့် ဆက်ဆံရေးတွေကို ခိုင်မာခဲ့ပါတယ်" ဟု သံအမတ်အက်ဂရာဝယ်လ်က ပြောသည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား Quick Impact ပရောဂျက်များ၊ စွန့်ဦးတီထွင်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစင်တာ၊ ဆော့ဖ်ဝဲ သင်တန်း လေ့ကျင့်ရေးစင်တာ အပါအဝင် ပရောဂျက် အများအပြားရှိကြောင်းနှင့် ထိုကဲ့သို့ ပူးတွဲအစီအစဉ်များသည် Act East မူဝါဒ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း အက်ဂရာဝယ်လ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနဲ့လာအို ဆက်ဆံရေးကိုတွေ့ရစဉ်

Act East မူဝါဒသည် အာဆီယံကို ဗဟိုပြုကာ အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေး များကို ချဲ့ထွင်ရန် အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်သည့် မူဝါဒဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် UNESCO ၏ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စာရင်းဝင်ဖြစ်သည့် လာအို၏ Vat Phou ဘုရားကျောင်း ပြုပြင်ထိန်းသိမ်း ရေးကဲ့သို့ ပရောဂျက်များဖြင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးများကိုလည်း တိုးမြှင့်ရန် ဆွေးနွေး ခဲ့သည်ဟု အက်ဂရာဝယ်လ်က ဆိုသည်။

"ဒစ်ဂျစ်တယ် အခြေခံ အဆောက်အအုံတွေကို ဖန်တီးဖို့ ကျနော်တို့ရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဟာ လာအို အပါအဝင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေနဲ့အတူ လုပ်ဆောင်သွားမယ့် ဦးစားပေး အစီအစဉ်တွေထဲက တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

လုံခြုံရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယနှင့် လာအိုတို့သည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ၏ ကြိုဆို ထောက်ခံမှုနှင့်အတူ ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးနှင့်တည်ငြိမ်ရေးကို မြင့်တက်စေရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေ သည်ဟုလည်း အက်ဂရာဝယ်လ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Devdiscourse

CNI International News

တိုကျို၊ ဇွန်လ ၂၁ 

ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပြည်ပခရီးသွားများ အများအပြား ဝင်ရောက်နေသဖြင့် လူများ ပြည့်ကျပ်ကာ ခရီးသွားများ၏ မကောင်းသည့် အပြုအမူများကြောင့် ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေ၍ ထိုအရေးကိစ္စကို အာဏာပိုင်များက ဖြေရှင်းရန် စီစဉ်နေကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသို့ ဖြေရှင်းမည့် အစီအစဉ်များတွင် ပြည်ပခရီးသွားများအတွက် အခကြေးငွေ ပိုမိုကောက်ခံမှု အပါအဝင် ခရီးသွားကဏ္ဍမှ ရရှိသည့်ဝင်ငွေကို မထိခိုက်စေရန် လုပ်ဆောင်ရမည့် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေလျက်ရှိသည်။

ယခုနှစ် မေလက ဂျပန်သို့ ပြည်ပခရီးသွားဝင်ရောက်မှု ၃ ဒသမ ၀၄ သန်းရှိခဲ့သည်။ ထိုပမာဏသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မေလကထက် ပြည်ပခရီးသွားဝင်ရောက်မှု ၉ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု ဂျပန်အမျိုးသား ခရီးသွား လုပ်ငန်းအဖွဲ့က ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်၏ ယန်းငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းနေမှုက ခရီသွားများ ပိုမိုဝင်ရောက်လာစေသည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခု ဖြစ်နေသည်ဟု တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။

သက်ကြီးပိုင်း လူဦးရေ များပြားလာပြီး နိုင်ငံ့လူဦးရေ လျော့နည်းလာသည့် ဂျပန်တွင် ခရီးသွားများ၏ ငွေကြေး သုံးစွဲမှုများက စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အများအပြားကို အကျိုးအမြတ်များ ရရှိစေခဲ့သော်လည်း ဒေသခံများကမူ ဂျပန်၏ လှပသည့်နေရာများတွင် ခရီးသွားများ ပြည့်နှက်နေမှုနှင့် ဘတ်စ်ကားများပေါ်တွင်လည်း ခရီးသွားများ ပြည့်နှက်နေသဖြင့် အလုပ်သွားရန်ပင် အခက်တွေ့နေမှုတို့ကြောင့် စောဒကတက်မှုများလည်း ရှိလာခဲ့သည်။

ဂျပန်ခရီးသွားများကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် ဂျပန်သည် ပြည်ပခရီးသွားများအတွက် အထင်ကရ နေရာများတွင် ဝင်ကြေးကောက်ခံမှုများကို တိုးမြှင့်ရန် စီစဉ်ပြီး ခရီးသွားအရေအတွက်အား လျှော့ချကာ အခကြေးငွေ ပိုမိုကောက်ခံခြင်းဖြင့် ဝင်ငွေလျော့ကျ မသွားစေရန် စီစဉ်လျက်ရှိသည်။

ဂျပန်တွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စာရင်းဝင်သည့် နှစ်သက်တမ်း ၄၀၀ ကျော်ရှိပြီဖြစ်သည့် Himeji ရဲတိုက်တွင် ဒေသခံများကို ဝင်ကြေး ၅ ဒေါ်လာ သတ်မှတ်ထားပြီး ပြည်ပခရီးသွားများကို ဒေါ်လာ ၃၀ သတ်မှတ်ထားသည်။ 

သို့သော် အိန္ဒိယတွင် တာ့ဂျ် မဟာ (Taj Mahal) အဆောက်အအုံ ဝင်ကြေးသည် ပြည်ပခရီးသွားများက ဒေသခံ များထက် အဆ ၂၀ ပိုမို ပေးဆောင်နေရသဖြင့် ထိုအစီအစဉ်အတိုင်း ဝင်ကြေးများကို ပိုမိုကောက်ခံရန် ဂျပန် တာဝန်ရှိသူများက ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။

ဂျပန်တွင် ၁၆၉၀ ပြည့်နှစ်က တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့သည့် Himeji ရဲတိုက်သို့ လာရောက်သည့် ပြည်ပခရီးသွား အရေအတွက်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ၄၀၀,၀၀၀ အထိ စံချိန်တင် မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ထိုရဲတိုက်သို့ လာရောက်သူ စုစုပေါင်း၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့သည်။

Source:  ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

မော်စကို၊ မေလ ၁၄

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) သည် အံ့အားသင့်ဖွယ် ထိပ်သီးရာထူး အပြောင်းအလဲ တစ်ခုအနေဖြင့် စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအသစ်အဖြစ် အဆိုတင်သွင်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ပူတင်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အနိုင်ရရှိဖို့ ဘဏ္ဍာရေး ပိုမိုအဆင်ပြေ ချောမွေ့စေရန်နှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို ပိုမိုဖြစ်ထွန်းစေရန် ကြိုးပမ်းခြင်းအားဖြင့် စီးပွားရေးဆန်သည့် စစ်ပွဲဆင်နွှဲရန် ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်နိုင် ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်မှာ ၂ နှစ်ကျော် ကြာမြင့်လာသည်နှင့်အမျှ နှစ်ဖက်စလုံးတွင် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှု များစွာ ရှိနေချိန်၌ ပူတင်က စီးပွားရေးကဏ္ဍကို အထူးစီမံကိုင်တွယ်ရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် အသက် ၆၅ နှစ်အရွယ် စီးပွားရေးပညာရှင် အန်ဒရီ ဘယ်လူဆော့ဗ် (Andrei Belousov) ကို ၎င်း၏ ကာလကြာရှည် မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့သည့် လက်ရှိကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေရွိူင်ဂူ (Sergei Shoigu) နေရာ တွင် အစားထိုးရန် စီစဉ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

စီးပွားရေးပညာရှင် အန်ဒရီ ဘယ်လူဆော့ဗ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ပူတင်သည် ရွိူင်ဂူကို ရုရှား၏ သြဇာကြီးမားသည့် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ပြောင်းလဲခန့်အပ်ရန် ဆန္ဒရှိနေသည်။

ထို့ကြောင့် ရွိူင်ဂူသည် ယခင်အတွင်းရေးမှူး နီကိုလိုင် ပက်ထရူးရှက်ဗ် (Nikolai Patrushev) နေရာကို အစားထိုး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည် ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ရွိူင်ဂူသည် စစ်ဘက်-စက်မှု လုပ်ငန်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် တာဝန်များကိုလည်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည် ဖြစ်ပြီး ပက်ထရူးရှက်ဗ်ကိုမူ မည်သည့် ရာထူးနေရာသို့ လွှဲပြောင်း ခန့်အပ်မည်ဆိုခြင်းကို ကြေညာခြင်း မရှိသေး ပေ။

လွှတ်တော်က အတည်ပြုပေးရမည့် ထိုရာထူးနေရာ အပြောင်းအလဲများသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ စတင်သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ နောက်ပိုင်း ပူတင်၏ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်ပိုင်းတွင် အထင်ရှားဆုံး ရာထူးနေရာ ပြောင်းလဲမှု တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

လက်ရှိကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေရွိူင်ဂူကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ရုရှား၏ အခြေအနေသည် ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်များအတွင်းက ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိရန် နီးစပ်နေသဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ရာထူးနေရာ အပြောင်းအလဲများ ပြုလုပ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရုရှားအစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် (Dmitry Peskov) က ပြောကြားခဲ့သည်။

၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်ကာလများက ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ စစ်ရေနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အာဏာပိုင်များ၏ အသုံးစရိတ်သည် နိုင်ငံ့ ဂျီဒီပီ၏ ၇ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိအခြေအနေတွင် စစ်အသုံးစရိတ်ကို နိုင်ငံ၏ အလုံးစုံစီးပွားရေးနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ပေါင်းစပ်နိုင်ရန်အတွက် အရေးကြီးလာသဖြင့် ပူတင်သည် အရပ်ဖက် စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ရန် ဆန္ဒရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပက်စ်ကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ပေကျင်း၊ မတ်လ ၁၆

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) သည် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ပုဒ်များဖြင့် ကြွေးကြော်နေသော်လည်း တရုတ်၏ စီးပွားရေးသည် ရုန်းကန်နေရကြောင်း Greek City Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းသည့် နှစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာတွင် ဝန်ကြီးချုပ် လီချင် (Li Qiang) က လျှပ်စစ်ကားများ၊ ကုန်ကြမ်းအသစ်များ၊ စီးပွားဖြစ်ပြေးဆွဲသည့် အာကာသခရီးစဉ်များ၊ ကွမ်တမ် နည်းပညာနှင့် သိပ္ပံပညာတို့ အပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေသည့် ကဏ္ဍများကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်းဖြင့် စီးပွားရေး ရုတ်တရက် ထိုးတက်သွားစေရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုအစီအစဉ်သည် လက်ရှိ တရုတ်၏ စီးပွားရေး အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။ 

တရုတ်စီးပွားရေး အညွန်းကိန်းကိုတွေ့ရစဉ်

အကြီးဆုံးစိန်ခေါ်မှုမှာ တရုတ်ငွေကြေးများသည် ပြည်ပနိုင်ငံများရှိ ပိုင်ဆိုင်မှုများထဲကို အလုံးအရင်းနှင့် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံနေမှုဖြစ်သည်။

ထိုအချက်က ပြည်တွင်းဈေးကွက်ကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန်နှင့် ယွမ်ငွေကြေးကို တည်ငြိမ်စေရန် တရုတ်၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ရှုပ်ထွေးစေခဲ့သည်။

ပြည်တွင်းဈေးကွက်များအပေါ် ယုံကြည်မှု အားနည်းနေခြင်းက ပြည်ပတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ပိုမိုများပြား စေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ ပြည်ပတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ များပြားနေခြင်းသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက တရုတ်နိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းသို့ သွားရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း ရှီ ပြောကြားခဲ့သည့် ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှု အင်အားစုများ ထူထောင်ရေး အစီအစဉ်ကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။

တရုတ်မြို့ပြကိုတွေ့ရစဉ်

ဝန်ကြီးချုပ်လီကမူ တရုတ်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် မဟာဗျူဟာကျသည့် နယ်ပယ်ကဏ္ဍများကို ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ ရန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃၉ ဘီလျံ တန်ကြေးရှိသည့် အထူးငွေတိုက် စာချုပ်များကို ထုတ်ပေးမည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိတွင် တရုတ်၏ ပြည်တွင်းစီးပွားရေး အခြေအနေကြောင့် ချမ်းသာကြွယ်ဝသည့် တရုတ်နိုင်ငံသား များသည် ၎င်းတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားလျက်ရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများ က လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တရုတ်အစိုးရက အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ပိုမိုအာရုံစိုက်နေပြီး ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများ၊ ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မှုများကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည့် ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်မှုများကြောင့် တရုတ်၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် နှေးကွေးနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Greek City Times

CNI International News

တိုကျို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈

ဂျပန်နိုင်ငံတွင် မွေးကင်းစ ကလေးငယ် အရေအတွက်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရှစ်နှစ်ဆက်တိုက် စံချိန်တင် ကျဆင်း သွားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစိုးရ၏ အချက်အလက်များအရ ထိုကဲ့သို့ ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းမှုသည် လူဦးရေ လျော့နည်းလာမှုကို ဟန့်တားရန် ကြိုးပမ်းရာတွင် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာသည်ကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်က ဂျပန်တွင် ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ၅ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး ကလေးပေါင်း ၇၅၈,၆၃၁ ဦး မွေးဖွားခဲ့သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ၅ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး ကလေးပေါင်း ၄၈၉,၂၈၁ ဦးသာ မွေးဖွားခဲ့သဖြင့် နှစ်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း နှစ်စဉ် မွေးဖွားသည့် ကလေးအရေအတွက် ၅၀၀,၀၀၀ အောက် လျော့ကျ ခဲ့သည့် ပထမဆုံးနှစ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

 ဂျပန်အမျိုးသမီးတစ်ဦးနဲ့ ကလေးငယ်တစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်

အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းမှုကို ဖြေရှင်းရန် ကလေးသူငယ် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုကို တိုးမြှင့်ခြင်း၊ လူငယ်လုပ်သားများကို လုပ်ခလစာငွေ တိုးမြှင်းခြင်းတို့ကဲ့သို့ လိုအပ်သည့် စီမံကိန်းများ ချမှတ်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အစိုးရပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျဆင်းနေတဲ့ ကလေးမွေးဖွားနှုန်းက စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။ လူငယ်အရေအတွက် လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းနေမယ်ဆိုရင် ဒီအခြေအနေကို ပြန်လည် တည့်မတ်ထိန်းကျောင်းနိုင်ဖို့အတွက် လာမယ့် ခြောက်နှစ်တာ ကာလ ဒါမှမဟုတ် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ် မတိုင်ခင်ကာလဟာ နောက်ဆုံး အခွင့်အရေးတစ်ခု ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်" ဟု အစိုးရအဖွဲ့ အတွင်းဝန်ချုပ် ယိုရှိမာဆာဂဟာယာရှီ (Yoshimasa Hayashi)က သတင်းထောက်များကို ပြောကြား ခဲ့သည်။

လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ထောက်ရှုပြီး ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်း မှုသည် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ အဆိုးရွားဆုံး အကျပ်အတည်းတစ်ခု ဖြစ်လာသည်ဟု ဂျပန် ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်၏ လူဦးရေသည် ၂၀၇၀ ပြည့်နှစ်တွင် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းနိုင်ပြီး ၈၇ သန်းသာ ရှိနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကာ လူ ၁၀ ဦးတွင် ၄ ဦးသည် အသက် ၆၅ နှစ်နှင့်အထက် သက်ကြီးပိုင်းအရွယ်များ ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု အမျိုးသား လူဦးရေနှင့် လူမှုဖူလုံရေးသုတေသနအဖွဲ့မှ ခန့်မှန်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News
ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇

တရုတ်နှစ်သစ်ကူးကာလတွင် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ ခရီးသွားများ ဝင်ရောက်မှု ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေသည် ပြည်တွင်း ယုံကြည်မှု လျော့နည်းနေပြီး အသုံးစရိတ်များ လျှော့ချနေရမှုနှင့် ရုန်းကန်နေရ သည့် တရုတ်နိုင်ငံအတွက် အပြုသဘောဆောင်သော လက္ခဏာများ ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

နှစ်သစ်ကူး အစိုးရရုံးပိတ်ရက်ကာလ၏ ပထမ ၆ ရက်တာကာလတွင် မီးရထားခရီးစဉ်ပေါင်း ၆၁ သန်းကျော်ရှိခဲ့ ကြောင်း တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်များတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

ထိုပမာဏသည် ပြီးခဲ့သည့် ၅ နှစ်အတွင်း  Bloomberg News က ကောက်ခံခဲ့သည့် စစ်တမ်းများထဲတွင် အမြင့်ဆုံးနှုန်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၆၁ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

“တရုတ်ရဲ့ စားသုံးသူကဏ္ဍဟာ စတင် နိုးကြွလာခဲ့ပါပြီ”ဟု HSBC မှ အာရှရေးရာ စီးပွားရေးအကြီးအကဲ ဖရက်ဒရစ် နျူမန်း (Frederic Neumann) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိ အခြေအနေသည် မျှော်မှန်းထားသည်ထက် ပိုမိုမြင့်မားနေသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

သို့သော် COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရသည့် စီးပွားရေးအခြေအနေအရ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ထက် ပိုမို ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာသည့် နှုန်းထားသည် သာမန် မျှော်မှန်းနှုန်းထားထက် လျော့နည်းနေဆဲဖြစ်သည်ဟု ဖရက်ဒရစ် နျူမန်းက ဝန်ခံ ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက စားသုံးသူ စျေးနှုန်းများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားပျက်ကပ် ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း အလျင်မြန် ဆုံးနှုန်းဖြင့် ကျဆင်းခဲ့သဖြင့် ကူညီထောက်ပံ့မှုများ ပြုလုပ်ပေးရန် အစိုးရအပေါ် ဖိအားများ ကျရောက်စေခဲ့ ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် စတော့ရှယ်ယာ စျေးကွက်တွင်လည်း ဒေါ်လာ ထရီလျံချီ တန်ဖိုးရှိသည့် ရှယ်ယာများကို ရောင်းချမှုများသည် တရုတ်၏ စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်မှုကို မီးမောင်းထိုး ဖော်ပြရာ ရောက်ခဲ့သည်။

သို့သော် ယခုနှစ် အားလပ်ရက်ရာသီတွင် ကုန်းကြောင်းနှင့် လေကြောင်းခရီးစဉ်များသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တိုးတက်လာသည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀

ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းကိုပင် ပန်းတိုင်ရည်မှန်းချက် ပြည့်မီအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ပါက နိုင်ငံ့စီးပွားရေးသည်လည်း များစွာတိုးတက်လာနိုင်မည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆန်စပါးထက် နိုင်ငံခြားငွေ ပိုမိုရရှိသည့် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်အများကြီးရှိသည့်အတွက် ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းအပေါ်တွင် မမှီခိုသင့်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။

ပြည်တွင်းတွင် ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးမှုနှင့် ထွက်ရှိမှုသည် များပြားသော်လည်း ဆန်စပါးမှ ရရှိသည့် နိုင်ငံခြားငွေသည် ကော်ဖီနှင့် တခြားသော ဆီထွက်သီးနှံများမှ ရရှိသည့် နိုင်ငံခြားငွေထက် နည်းပါးခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းအပေါ်တွင် မမှီခိုသင့်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“အမှန်မှာတော့ ဆန်စပါးထက် ပိုရနိုင်တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်တွေ အများကြီး ရှိတယ်လေ။ ဆန်စပါးက တစ်တန်မှ ဒေါ်လာ ၄၀၀ လောက်ပဲ ရမှာကိုး။ တွက်ကြည့်လိုက်ပေါ့၊ တန်ချိန်ကို သန်းချီတင်မှ ဘယ်လောက် ရမှာလဲ။ သိပ်ချမ်းသာလောက်တဲ့ ပိုက်ဆံတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဆန်တင်ပို့ပြီး ချမ်းသာနေတဲ့နိုင်ငံ တော့ ဒီလောက်ကြီးလည်း မရှိပါဘူး။ အများအားဖြင့်တော့ အမယ်စုံ တင်ရတာပေါ့နော်။ ဆန်ထက် ပိုရတဲ့အရာ တွေလည်း ရှိတာပေါ့နော်။ စိုက်ပျိုးသီးနှံမှာ သေချာ analysis လုပ်ရင် ကော်ဖီဆိုလည်း အများကြီး ရနိုင်တာပေါ့ နော် ဥပမာအားဖြင့် ပြောပြတာ။ တကယ်တင်နိုင်ရင် ကော်ဖီက ပိုတောင်မှ ပိုက်ဆံရတာပေါ့။ အဲဒီလိုပေါ့ စိုက်ပျိုး သီးနှံမှာလည်း လုပ်နိုင်တဲ့ ဆီထွက်သီးနှံတွေအများကြီး ရှိပါတယ်။ ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းတော့ ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်တာတော့ သိပ်ပြီးတော့ ဆရာတို့တော့ မှတ်ချက်တော့ မပေးလိုပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဆန်စပါးထက် ပိုကောင်းတဲ့အရာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါတော့ analysis လုပ်ပြီးတော့ လုပ်သင့်တယ်၊ ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းတော့ မမှီခိုသင့်ဘူးလို့ ဆရာတို့တော့ မှတ်ချက်ပြုပါတယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

ယခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှသော်လည်းကောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကသော်လည်းကောင်း ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ စိုက်ပျိုးရေး ချေးငွေများ ထုတ်ချေးပေးခြင်းနှင့် တခြားသော အထောက်အပံ့ များ ထုတ်ပေးခြင်းကြောင့် တောင်သူများ စပါးစိုက်ပျိုးမှု ပိုများခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် ယခုနှစ်တွင် ဆန်စပါးများ ဈေးကောင်းရရှိခြင်းကြောင့် တောင်သူများ အကျိုးအမြတ် ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဆန်အိတ်များကို ကွန်တိန်နာကားပေါ်သို့ တင်ပို့နေစဉ်

လယ်ယာထုတ်ကုန်များအတွက် ဈေးကွက်ကောင်းများ ဖန်တီးပေးနိုင်ပါက စိုက်ပျိုးမှုနှုန်းများ တိုးလာနိုင်ပြီး ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့် ပမာဏသည် တိုးလာမည် ဖြစ်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။ 

သို့သော်လည်း တိုင်းပြည်၏ဝင်ငွေသည် လျော့ကျနေမည်ဆိုပါက ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းဖြင့် ထိန်းရန် ခက်ခဲ ကြောင်း လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

“တကယ်လို့ ဦးတို့ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍမှာသာ တကယ်ပဲ ဖွံ့ဖြိုးအောင်လို့ ဖွံ့ဖြိုးအောင်လုပ်တဲ့နေရာမှာ ဘာ အရေးကြီးဆုံးလဲဆိုတော့ လယ်ယာထုတ်ကုန်တွေရဲ့ ဈေးကွက်ကောင်းရအောင် ဈေးကွက်တွေ ချိတ်ဆက်နိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်၊ အဲဒါဆိုရင် မှန်ပါတယ်၊ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားက ဥပမာဆိုရင် နှစ်တိုင်းက ဆန်တန်ချိန် ၃ သန်း ရောင်းရမယ်၊ ဥပမာဆို ပဲတန်ချိန် ၃ သန်း ရောင်းရမယ်ဆိုရင် ဒီနှစ်မှာက ဆန်တန်ချိန် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ၅ သန်း၊ ၆ သန်းအထိ ရောင်းလို့ရတဲ့ အနေအထားအထိ ရောက်သွားနိုင်တယ် အဲဒီလိုတော့ ရှိတယ်။ သို့သော် တိုင်းပြည်ရဲ့ ဝင်ငွေတွေ လျော့ကျသွားရင်လည်း ဒီတစ်ခုတည်းနဲ့တော့ ထိန်းဖို့ဆိုတာတော့ အတော်ခက်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် လည်း အခု နိုင်ငံခြားထွက်လုပ်တဲ့ လူတွေရဲ့ဝင်ငွေကလည်း အမှန်တော့ ဒီတိုင်းပြည်အတွက်က နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ဖြစ်လာတာပဲလေ။ ဒါကို စနစ်တကျ အသုံးချတတ်ရင်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက နည်းပညာ ပိုင်းတွင် လိုအပ်ချက်ရှိနေသေးကြောင်း၊ ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်မည့်လုပ်ငန်းရှင်များ လည်း လိုအပ်နေသေးကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

ထို့နောက် တချို့သော မြေလွတ်မြေရိုင်းများကို လယ်ယာလုပ်ကိုင်ခွင့် ပြန်လည်ခွင့်ပြုသင့်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရေး အတွက် လိုအပ်သော စက်သုံးဆီ၊ ဓာတ်မြေဩဇာ စသည့် သွင်းအားစုများကိုလည်း အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ၍ ရရှိနိုင်ရန်၊ တိမ်ကောနေသည့် ဆည်မြောင်းများကိုလည်း ပြန်လည်ပြုပြင်ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် လိုအပ်သည့် စက်ကိရိယာများကို ဝယ်ယူရာတွင်လည်း နိုင်ငံတော်မှ အထောက်အပံ့ပေးရန် လိုအပ်နေသေးသည်ဟု တောင်သူ များက ပြောသည်။

သို့မှသာ ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးရေးတွင် တောင်သူများ ပိုမိုစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၄

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပြည်သူများကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့ပေးမည့် အစီအစဉ်ကို အချိန်ဆွဲရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည့် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် နိုင်ငံ့စီးပွားရေး အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူများ၏ စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်ဟု အတိုက်အခံများက ယူဆထားကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်မှုအပိုင်းတွင် ဆရီသာ အစိုးရအဖွဲ့၏ မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ အားနည်းမှုများကိုလည်း အတိုက်အခံများက ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။

ဆရီသာ ဦးဆောင်သည့် ၅ လသက်တမ်းရှိ အစိုးရအဖွဲ့သည် ရှင်းလင်းပြတ်သားသည့် မူဝါဒ ရည်မှန်းချက်များကို ချပြရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်ဟု အတိုက်အခံ Move Forward (MFP)ပါတီ၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင် သီရိကန်ယာ သန်ဆာကူလ် (Sirikanya Tansakul)က Thai PBS World နှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။ 

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာသာဗီဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

"ကျမအနေနဲ့ ဆရီသာရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို အဆင့် မသတ်မှတ်နိုင်ပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူဟာ လွှတ်တော် မှာ သိသာထင်ရှားတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေကို ဘယ်တုန်းကမှ အဆိုတင်သွင်းခဲ့ခြင်း မရှိလို့ပါပဲ။ စာမေးပွဲတစ်ပွဲ အနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဆရီသာရဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ဟာ အောင်မြင်သလား ဒါမှမဟုတ် ကျရှုံးသလားဆိုတာ ပြောဖို့ ခက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ဟာ စီးပွားရေးကဏ္ဍနဲ့ အခြားကဏ္ဍတွေမှာ သူတို့ အမှန်တကယ်လုပ်ချင်တဲ့ မဟာဗျူဟာကို ချမပြခဲ့ဘူးလို့ ယူဆရတဲ့အတွက် ဖြစ်ပါတယ်" ဟု သီရိကန်ယာက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် ဆရီသာ အစိုးရအဖွဲ့သည် အခြေအနေနှင့် လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်စေရန် ရေလိုက်ငါးလိုက် လုပ်ဆောင် နေပြီး ၎င်းတို့ကို ချဉ်းကပ်သည့် မည်သူ့ကိုမဆို ဆွေးနွေးမှုများသာ ပြုလုပ်နေသည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဆရီသာ၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးချိန်ကာလက ကတိကဝတ်ဖြစ်သည့် ပြည်သူများကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေး ထောက်ပံ့ ပေးမည့် အစီအစဉ်အပေါ် ထင်မြင်ယူဆချက် အမျိုးမျိုး ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ 

ထိုင်းဗဟိုဘဏ်ကိုတွေ့ရစဉ်

စီးပွားရေးခေါင်းဆောင်အချို့ကမူ ထိုအစီအစဉ်သည် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို လှုံ့ဆော်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယူဆထား သော်လည်း ထိုင်းဗဟိုဘဏ် (Bank of Thailand)၏ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များကမူ ထိုအစီအစဉ်အပေါ် သံသယ ရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထို့နောက် အစိုးရအနေနှင့် ပိုမိုအကျိုးရှိစေမည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအတွက် ငွေကြေးများ တိုက်ရိုက်ထောက်ပံ့ရန် ထိုင်းဗဟိုဘဏ်က အကြံပြုထားသည်။

ထိုင်း၏ နိုင်ငံတော်ကောင်စီကလည်း ထိုအစီအစဉ်အပေါ် ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့နေသော်လည်း ဆရီသာကမူ အဆိုပါ အစီအစဉ်ကို ဆက်လက် အကောင်အထည် ဖော်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာ လိမ့်မည်ဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ နှောင့်နှေးကြန့်ကြာမှုသည် နိုင်ငံ၏ အခြားဘတ်ဂျက် လျာထားငွေများအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင် ကြောင်း MFP ၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင် သီရိကန်ယာက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS 

CNI Sport News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

ချယ်လ်ဆီးအသင်းအနေနဲ့ ပြဿနာအများအပြားကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့အတွက် လာမယ့်ဇန်နဝါရီအပြောင်းအရွှေ့မှာ ကစားသမားသစ်တွေထပ်မံခေါ်ယူရမယ်လို့ နည်းပြ ပိုချက်တီနိုက အဲဗာတန်အသင်းကို အရေးနိမ့်တဲ့ ပွဲအပြီးမှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။

ပိုချက်တီနိုက “ကျနော်တို့ဟာ အဲဗာတန်အသင်းနဲ့ပွဲမှာ ပိုပြီးကောင်းခဲ့ပေမယ့် လိုချင်တာကိုတော့ မရယူနိုင်ခဲ့ ပါဘူး။ ကျနော်တို့ဟာ နိုင်ပွဲတွေမရယူနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေအပေါ် ပြန်ပြီးစစ်ဆေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဖြစ်မှန် ကိုလည်း ပြန်ပြီးသုံးသပ်ရပါမယ်။ လာမယ့်အပြောင်းအရွှေ့ဈေးကွက်မှာ တိုးတက်အောင်ပြုလုပ်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးမှုတွေပြုလုပ်ရမှာပါ” လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ အဲဗာတန်အသင်းနဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ပွဲစဉ်မှာ ၂ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီးနောက် ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရှုံးပွဲ ၇ ပွဲအထိကြုံတွေ့ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ ဒီ ရလဒ်ကြောင့် အဆင့် ၁၂ နေရာအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး အဆင့် ၄ နေရာမှာ ရပ်တည်နေတဲ့ မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ ၁၄ မှတ်အထိ ကွာဟ သွားခဲ့တာကြောင့်  ဒီရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ဝင်ခွင့်မျှော်လင့်ချက်ကို စွန့်လွှတ်ရဖို့ သေချာနေတာပါ။ ချယ်လ်ဆီး အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ ၃ ခုမှာ ပေါင် ၁ ဘီလီယံကျော်သုံးစွဲပြီး ကစားသမားသစ်တွေ အားဖြည့် ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ပိုချက်တီနိုကတော့ ချယ်လ်ဆီးအသင်းရဲ့ ကစားသမားသစ်အများစုဟာ သူမရောက်လာခင်ကတည်းက ရှိနေတာကြောင့် သူကိုယ်တိုင်ခေါ်ယူတဲ့ ကစားသမားတွေနဲ့ အသင်းကို ပြန်ပြီးရလဒ်ကောင်းတွေရယူပေးနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာပါ။ ဒီရာသီမှာ အဓိက ကစားသမားအများအပြား ဒဏ်ရာရနေခဲ့တာကလည်း ချယ်လ်ဆီး အသင်းအတွက် ရလဒ်ကောင်းတွေရဖို့ ခက်ခဲနေတာဖြစ်ပြီး အဲဗာတန်အသင်းနဲ့ပွဲစဉ်မှာ အသင်းခေါင်းဆောင် ရီစီဂျိမ်းစ်၊ ဂိုးသမား ဆန်းချက်ဇ်နဲ့ နောက်ခံလူ ကူကူရယ်လာတို့ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဗာတန်အသင်းဟာ ဒီပွဲအနိုင်ရလဒ်ကြောင့် တန်းဆင်းဇုန်နဲ့ ၄ မှတ်ကွာဟခဲ့ပြီး အဆင့် ၁၇ နေရာမှာ ရပ်တည် နေတာပါ။ ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ လာမယ့် ပရီးမီးယားလိဂ်ပွဲစဉ်အဖြစ် ရှက်ဖီးယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင် ရမှာဖြစ်ပြီး အဲဗာတန်အသင်းကတော့ ဘန်လေအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Source:DailyMail

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆

မြန်မာနိုင်ငံသားများ အဓိကသွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသည့် ပြည်ပနိုင်ငံများထဲမှ အချို့နိုင်ငံများတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းဖြစ်ပေါ်နေသည့် မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် ကုန် ထုတ်လုပ်မှုများ ကျဆင်းသည့်အတွက် မြန်မာ လုပ်သားများ အခက်ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

ကုန်ထုတ်လုပ်မှုနှင့် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုဒဏ်ကို ခံစားနေရသည့် မလေးရှားတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးနီးပါး လုပ်သား များကို အချိန်ပိုကြေး မပေးနိုင်တော့ခြင်း၊ ပုံမှန်ထက် အများအပြား လူဦးရေထူထပ်လာသဖြင့် အလုပ်အကိုင် အင်မတန် ရှားပါးလာခြင်း၊ လုပ်သားလျှော့ချခြင်းတို့ဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား များအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခက်အခဲတွေကတော့ ပိုပြီးများလာတာပဲ ရှိတာပေါ့။ အလုပ်အကိုင်ရှားပါးလာတာတွေ၊ ငွေကြေးလခ နည်းလာတာတို့ အများကြီးဖြစ်လာပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီမတိုင်ခင်မှာ မလေးရှားအစိုးရက တခြားနိုင်ငံ တွေပေါ့။ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ သူတို့သဘောတူညီမှုယူထားတဲ့ အလုပ်သမားဦးရေ နည်းတာ မဟုတ်ဘူး။ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဝင်ရောက်လာသလို အခုလက်ရှိ မလေးရှားမှာရှိနေတဲ့ စက်ရုံကြီးတချို့မှာဆို မြန်မာ အလုပ်သမားတွေကို သိသိသာသာလျှော့ချပြီး ပြန်ပို့နေတာတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ အသစ်ရောက်လာတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွေကို သူတို့ရဲ့နေရာမှာ အစားထိုးကြတာပေါ့။ ဘာလို့ဆို အသစ်ရောက်လာတယ်၊ လခ နည်း တယ်ပေါ့။ ပြီးတော့ သူတို့ဆီမှာလည်း အမာခံရှိတဲ့အနေအထားမျိုးမှာ သူတို့ တရားဝင်တဲ့ အလုပ်သမားကိုပဲ ခေါ်ပြီးတော့ ခန့်တာမျိုးရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်မှာ တွေ့ရတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားများကို တွေ့ရစဉ်

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု မကျဆင်းသော်လည်း တောင်ကိုရီးယား၌ ဥပဒေအရ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် တိုးပေးလေ့ရှိသည့် တစ်နာရီအတွက် လုပ်ခလစာနှုန်းထားမှာ လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ယခင်ထက် ထက်ဝက်ကျော်ခန့် တိုးမြှင့်နှုန်းလျော့ကျသွားကြောင်း ဘူဆန်မြို့ရှိ အလုပ်သမား ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ကူညီထောက်ပံ့ရေး စင်တာမှ တာဝန်ခံ ကိုခန့်နေကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၎င်းက “ရှေ့နှစ်မှာတောင်မှ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၁၆၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်လောက်ကို ခေါ်ဖို့ လျာထားတဲ့ စာထွက် လာပြီပေါ့။ နှစ်တိုင်း၊ နှစ်တိုင်းမှာ ငါးသောင်းလောက်ပဲ ခေါ်နေတာက‌နေ ၁၆၀,၀၀၀ လောက်ကို ခေါ်မယ်ဆိုတာ ကတော့ ဘာပဲပြောပြော အလုပ်အကိုင်ကတော့ အရမ်းကြီး ပါးသွားတာမျိုး မရှိဘူးလို့ နားလည်ရပါတယ်။ အခုနှစ် ၂၀၂၃ ဆိုရင်တော့ ၉၆၂၀(ဝမ်ငွေ) ပေါ့ တစ်နာရီနှုန်းပေါ့။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ဆိုရင် ၉၁၆၀။ ရှေ့နှစ်အတွက် တက်တာက တော့ နှုန်းထား အရမ်းနည်းတယ်။ လာမယ့်နှစ်ဆိုရင် ၉၈၆၀ ဖြစ်သွားတယ်။ ၉၆၂၀ နဲ့ ၉၈၆၀ ဆိုတော့ ဝမ် ၁၀၀ ကျော်ကျော်လောက် တက်တာပေါ့။ အရင်နှစ်တွေကဆို ဝမ် ၄၀၀ ၊ ၆၀၀၊ ၈၀၀ တို့ ၁၀၀၀ လောက် တက်တဲ့နှစ် တွေရှိတယ်။ တက်တော့တက်တယ် ကျသွားတယ်ဆိုတဲ့ သမိုင်းတော့ မရှိဘူး။ သို့သော် တိုးတဲ့ပမာဏ ရာခိုင်နှုန်း က အနည်းအများတွေ ကွာတယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် ကိုဗစ်နောက်ပိုင်းမှ ပေါ်လာသည့် E73 ဗီဇာ အသစ်ဖြင့် တောင်ကိုရီးယားသို့ လာရောက် လုပ်ကိုင်ကြ သူများသည် ဥပဒေချိုးဖောက်ခံရသည့် ကိစ္စရပ်များ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းလည်း သိရသည်။ 

အဆိုပါ ဗီဇာဖြင့် လာရောက်လုပ်ကိုင်သူများသည် ဘာသာစကား အရည်အချင်းစစ် စာမေးပွဲဖြေရန် မလိုအပ် သကဲ့သို့ ဘာသာစကား ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် တတ်မြောက်ထားရန်လည်း မလိုကြောင်း၊ အေဂျင်စီနှင့် ကုမ္ပဏီ တိုက်ရိုက် ချိတ်ဆက်ခေါ်ယူခြင်းဖြစ်ပြီး  အများစုသည် သင်္ဘောကျင်းလုပ်ငန်း၌ လုပ်ကိုင်ကြရကြောင်း သိရသည်။

ကိုရီးယားက စက်ရုံတစ်ရုံမှာ အလုပ်သမား ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

မြန်မာလုပ်သား ခေါ်ယူရာတွင်လည်း တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်တို့သည် ပုံမှန်နှုန်းထားအတိုင်း ခေါ်ယူနေကြခြင်း ဖြစ်သော်လည်း မလေးရှားနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့တွင် လုပ်သားခေါ်ယူမှု နည်းပါးလာကြောင်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများထံက သိရသည်။

လပ်ကီး ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ မန်နေးဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းမြင့်က “ဒါပေမယ့် ထိုင်းရော မလေးရှား ရောက စီးပွားရေးတွေ တစ်ကမ္ဘာလုံးကျတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ အလုပ်သမား လျှော့ချတာတွေရှိလာတယ်။ ဒါကတော့ ကမ္ဘာနဲ့ချီပြီးဖြစ်တဲ့ ပြဿနာဆိုတော့ ဘာမှ ရှောင်လွှဲလို့တော့ မရဘူးပေါ့။ တကယ်ကိုလည်း လုပ်သား လိုအပ်ချက် လျှော့ချတာတွေ ရှိလာတယ်။ မလေးရှားဈေးကွက် သွားနေတယ်ဆိုတာကလည်း အရင် လက်ကျန် အဟောင်းတွေက သွားနေတာ။ လူခေါ်ခွင့်အသစ် မချပေးဘူး မလေးရှားအစိုးရ ပိတ်ထားတယ်”ဟု CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုသို့ အချို့နိုင်ငံများ၌ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးခြင်းနှင့် အခြားသော အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်နေသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်လိုသူ နှုန်းထားများမှ လျော့နည်းမသွားကြောင်း သိရသည်။

တရားဝင် လမ်းကြောင်းဖြင့် သွားရန် စောင့်ဆိုင်းနေသူများရှိသကဲ့သို့ တရားဝင် လမ်းကြောင်းသည် အချိန်ကြန့် ကြာမှု ရှိသဖြင့် မစောင့်ဆိုင်းနိုင်သည့်အတွက် တရားမဝင် လမ်းကြောင်းများမှ ခိုး၍ဝင်ရောက်ကြ သူများမှာလည်း နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ရှိနေသည်။