CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ် ၊ မေလ ၃၁

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်၏ ကျယ်ပြန့်သည့် လှုပ်ရှားမှုများသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှု အတွက် ထိတ်လန့်မှုများကို ဖြစ်စေသည်။

အလွန်အကျွံ ငါးဖမ်းမှုများ၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများ ပျက်စီးမှုများသည် ထိုဒေသ၏ ကြွယ်ဝသည့် ဇီဝမျိုးကွဲများကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။

နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် မြေယာဖော်ယူမှုများနှင့် ကြီးမားသည့် ခုံးကောင် များကို ဖမ်းဆီးနေမှုများက သန္တာကျောက်တန်း မျိုးစိတ်ပေါင်း ၅၀၀ ကျော်ကို လျင်မြန်စွာ ပြုန်းတီးစေခဲ့သည်။

တစ်ခါတစ်ရံတွင် ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများ၏ လောင်းရိပ်အောက် ကျရောက်လေ့ရှိသည့် ထိုကဲ့သို့ ဂေဟဗေဒ ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း မြင့်တက်လာမှုက တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ ကောင်းမွန်သော အခြေအနေနှင့် ခံနိုင်ရည် ရှိမှုအပေါ် ဆိုးရွာသော ရေရှည်ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုကဲ့သို့ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထိုသဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ကပ်ဘေးကို လျော့ကျစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်မှုသည် အရေးတကြီး လိုအပ်လှပေသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်၌ ရှိနေသည့် အငြင်းပွားဖွယ် ဒေသဖြစ်သော စကာဘိုရော့ချ် သောင်ခုံ (Scarborough Shoal) သည် တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများကြောင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေးနိမ့်ကျမှုကို ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက စွပ်စွဲထားသည်။ 

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးမှုကို သရုပ်ဖော်ပြထားစဉ်

တရုတ်အနေဖြင့် ထိုသောင်ခုံ၏ အခြေအနေကို နိုင်ငံတကာလေ့လာသူများအား စစ်ဆေးကြည့်ရှုခွင့်ပေးရန် ဖိလစ်ပိုင်က တိုက်တွန်းထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက ပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင်လည်း ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ (PCG) သည် စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံ အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ သန္တာကျောက်တန်းများကို ရိုက်ကူးထားသည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံ များကို ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများသည် ကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို ခွာယူနေမှုကြောင့် သန္တာကျောက်တန်းများသည် သိသိသာသာ ထိခိုက်ခဲ့သည်ဟု PCG က ပြောသည်။

ထိုသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ဖိလစ်ပိုင်အမျိုးသားလုံခြုံရေးအဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျိုနသန် မာလာယာ (Jonathan Malaya) က လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

တရုတ်အနေဖြင့် ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ၏ အခြေခံအကြောင်းရင်းများကို ကုလသမဂ္ဂမှ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများအား လွတ်လပ်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ပေးရန် ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

"တရုတ်နိုင်ငံကို ကျနော်တို့ စိန်ခေါ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ သူတို့ဟာ သူတို့ကိုယ်သူတို့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းသူတွေလို့ ယူဆထားမယ်ဆိုရင် သူတို့ဟာ ဘာဂျိုဒီမဆင်လော့ (Bajo de Masinloc) ကျွန်းကို နိုင်ငံတကာလေ့လာသူတွေကို စစ်ဆေးခွင့်ပြုသင့်ပါတယ်" ဟု မာလာယာက ပြောကြားခဲ့သည်။ (မှတ်ချက်- စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံကို ဖိလစ်ပိုင်က ဘာဂျိုဒီမဆင်လော့ကျွန်းဟူ၍ သုံးနှုန်းခေါ်ဝေါ်သည်။)

တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့က ဖိလစ်ပိုင်စက်လှေကို ရေပိုက်နဲ့ထိုးနေစဉ်

စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံတွင် ကြီးမာသည့် ခုံးကောင်အရေအတွက် လျော့နည်းလာမှုအတွက် ဖိလစ်ပိုင်အရာရှိ များက တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများကို ဝေဖန်ပြစ်တင်လေ့ရှိသည်။ 

ထိုသောင်ခုံသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ လူဇွန်(Luzon)ကျွန်း အနောက်ဘက် ၁၉၈ ကီလိုမီတာ အကွာခန့်တွင် တည်ရှိပြီး ဖိလစ်ပိုင်အထူးစီးပွားရေးဇုန်ထဲမှာဖြစ်၍ ထိုသောင်ခုံကို ဖိလစ်ပိုင်က ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ် ပြုထားသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က တရုတ်နှင့်ဖိလစ်ပိုင်အကြား သီတင်း ၁၀ ပတ်ကြာ ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ (CCG) သည်  ပြီးခဲ့သည့် ၁၁ နှစ်အတွင်း ထိုသောင်ခုံအနီးတစ်ဝိုက်တွင် တပ်များကို ဖြန့်ထားခဲ့သည်။ 

တရုတ်အစိုးရကလည်း ထိုသောင်ခုံသည် တရုတ်၏ ရှိရင်းစွဲ နယ်နိမိတ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး ထိုသောင်ခုံတွင် တရုတ်က ငြင်းစရာမလိုသည့် အချုပ်အခြာအာဏာကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုနယ်နိမိတ်သည် တရုတ်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ငါးဖမ်းသင်္ဘောများသည် ထိုသောင်အနီးရှိ ထုံးအိုင်အတွင်းမှ တန်ဖိုးကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို အများအပြား ခွာယူခဲ့ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်အစောပိုင်းက South China Morning Post သတင်းစာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် သတင်း၌  သင်္ဘော ဒလက်များကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးနေသည့် ကျောက်တန်းများကို ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများထဲတွင် မြင်တွေ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုထိခိုက်ပျက်စီးမှုများသည် ငါးဖမ်းသမားများ၏ သင်္ဘောများတွင် တပ်ဆင်ထားသည့် ဒလက်များက ကျောက်တန်းကို ပွတ်တိုက်မှု၏ အကျိုးဆက်များဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဖိလစ်ပိုင်၏ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ပြသခဲ့သည့် ဓာတ်ပုံများထဲတွင် တရုတ် ငါးဖမ်းသမားများသည်  ကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အများအပြား ဖမ်းယူနေသည့် ပုံများအား ဖော်ပြထားသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုလှုပ်ရှားမှုများသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ရပ်နားသွားခဲ့ပုံပေါ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်အရာရှိများ က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

သန္တာကျောက်တန်းများ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုသည် လျစ်လျူရှုခံထားရသည့် မငြင်းနိုင်သော သက်သေတစ်ခုဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ဂေဟစနစ်ကို အလေးထားသူ အနည်းငယ်သာရှိနေကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့် တပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာလာယာက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သန္တာကျောက်တန်းများနှင့် အခြားထိခိုက် ပျက်စီးမှုများအတွက် တရုတ်ကို တရားစွဲ ဆိုရန် ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရနှင့် သဘာတူညီမှုများ ရရှိထားကြောင်း မာလာယာက ပြောသည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်ကလည်း ဖိလစ်ပိုင်သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ သည်ဟိဂ် (The Hague) မြို့ရှိ အနုညာတခုံရုံးတွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်က ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာသည့် Nine-dash line အမည်ရှိ နယ်စပ်စည်းရေးဆွဲမှုကို တရားရေးအရ စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ 

တောင်တရုတ်ပင်လယ် အခင်းအကျင်းကို တွေ့ရစဉ်

၃ နှစ်အကြာတွင် အနုညာတခုံးရုံးက ဖိလစ်ပိုင်ဘက်က ရပ်တည်ခဲ့ပြီး တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ထွက်ဆိုမှုများကို ပယ်ချကြောင်း စီရင်ချက်ချခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ တရုတ်အစိုးရက တရားရုံး၏ စီရင်ချက်ကို လျစ်လျူရှုခဲ့ပြီး စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံကို နိုင်ငံတကာက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ခွင့်ပေးရန် တောင်းဆိုသည့် ဖိလစ်ပိုင်၏ တိုက်တွန်းချက်ကိုလည်း ငြင်းပယ်ဖွယ်ရှိသည်။

စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံသည် မကြာသေးမီက တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည့် အဓိကနေရာတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ 

ထိုသောင်ခုံ၏ ထုံးအိုင်အတွင်းသို့ ဖိစလပိုင် ငါးဖမ်းသမား ဝင်ရောက်ခြင်းမရှိစေရန် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ဟန့်တားပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့သည် ထုံံးအိုင်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်မည့် ဝင်ပေါက် ကို ရေပေါ်အတားအဆီးများဖြင့် ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ထိုအတားအဆီးများအား ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့် တပ်ဖွဲ့က ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးကတည်းက ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများနှင့် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

ဧပြီ ၃၀ ရက်ကလည်း တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများသည် ဖိလစ်ပိုင် ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ ကင်းလှည့်သင်္ဘောများနှင့် ငါးဖမ်းသင်္ဘောများကို မီးသတ်ပိုက်ဖြင့် ထိုးခဲ့သဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောများ ထိခိုက် ပျက်စီးခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ကျွန်းတုကို တွေ့ရစဉ်

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းသည် ပထဝီနိုင်ငံရေး ဂယက်ရိုက်ခတ် မှုများကို သိသိသာသာ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ 

ထိုဒေသသည် ရှုပ်ထွေးသည့် ပထဝီနိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်က  တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားသည်။ 

ထို့ကြောင့် တရုတ်သည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံအချို့နှင့် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားလျက်ရှိပြီး အမေရိကန် နှင့်လည်း တင်းမာမှု မြင့်တက်ခဲ့သည်။

တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အရည်အသွေး နိမ့်ကျမှုသည် ထိုအငြင်းပွားမှုများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့သည်။ 

ထိုအခြေအနေသည် ဒေသတွင်း သောင်းနှင့်ချီသည့် ငါးဖမ်းသမားများ၏ စားဝတ်နေရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေကာ ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းစေမည့် အလားအလာအထိ ရောက်ရှိနေသည်။ 

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ထိုအရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရန် အချိန်ဆွဲ နေသည့် တရုတ်၏ နည်းဗျူဟာများကလည်း တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ပိုမို ခိုင်မာအားကောင်းစေခဲ့သည်။

ထိုအကျပ်အတည်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းအပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိပြီး တရုတ်နှင့် အခြား နိုင်ငံများအကြား ယခင်ကတည်းက ရှိနေသည့် သဘောထား ကွဲလွဲမှုများနှင့် သံသယများကို ပိုမိုကြီးထွားစေကာ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ပဋိပက္ခများ၏ ရှုပ်ထွေးသည့် အခြေအနေအတွက် မျက်နှာစာအသစ်တစ်ခု ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့သည်။ 

ထို့ကြောင့် ထိုသဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အကျပ်အတည်းသည် ဂေဟဗေဟဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ခုသာ မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်မှုနှင့် ချက်ချင်းဖြေရှင်းရမည့် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်စရာကိစ္စရပ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

Source: CNI

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကမ်းခြေတချို့တွင် တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်း ပလတ်စတစ်အစား ဖက်ရွက်များကိုသာ အသုံးပြုရန် အသိပေးထားကြောင်း ရွှေသောင်ယံမြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးညီတူးကြီး က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခုလို အသိပေးထားခြင်းကို လွန်ခဲ့သော တစ်လခန့်က ချောင်းသာကမ်းခြေတွင် စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။

ရွှေသောင်ယံမြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ဦးညီတူးကြီးက “ပလတ်စတစ်အိတ်ရဲ့ အစားဖြစ်တဲ့ ဖက်ပေါ့၊ ကျနော်တို့ ဒေသအရဆို တောင်စွန်ဖက်လိုဟာမျိုးတွေနဲ့ပေါ့လေ၊ အဲ့လိုဖက်တွေနဲ့ အသုံးပြုမယ်ပေါ့၊ အိမ်က ချိုင့်နဲ့ အသုံးပြု မယ်ပေါ့၊ သဘောက။ ဒါကတော့ ပလတ်စတစ်ကို သုံးစွဲတာပေါ့နော်၊ လျှော့ချရေးအနေနဲ့ တဖြည်းဖြည်းခြင်း တဆင့်ခြင်း တဆင့်ခြင်း သွားနေတာပေါ့၊ နောက်ဆုံးကျရင် လုံးလုံး ပလတ်စတစ် ကင်းစင်ရေးပေါ့၊ အဲ့အထိ သွားချင်တာပေါ့၊ အဲ့လိုသွားဖို့အတွက် တနင်္ဂနွေနေ့ကနေစပြီး အစပြုတာပေါ့။ ဒါတွေက တခြားမြိုနယ်တွေလည်း လုပ်မယ်လို့ အကုန်လုံး ဒီအတိုင်း ရှိထားတာပေါ့။ တစ်မြို့နယ်လုံးပေါ့၊ ပုသိမ်မြို့နယ် တစ်မြို့နယ်လုံး အဆင့်တော့ ဒါတွေက ဒီလိုပဲ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

ယခုလို ပလတ်စတစ်အိတ်အစား ဖက်ရွက်ကိုအသုံးပြုရခြင်းသည် ကမ်းခြေသာယာ လှပစေရေးအတွက် ဖြစ် ကြောင်းနှင့် အသိပေးကာလဖြစ်သောကြောင့် မလိုက်နာသူများကို ဒက်ငွေပေးဆောင်ခိုင်းခြင်းမျိုးကိုတော့ မထုတ်ပြန်ထားသေးကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

ပုသိမ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ငွေဆောင်ကမ်းခြေမြင်ကွင်း(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

ငွေဆောင်ကမ်းခြေတွင်လည်း ပလတ်စတစ်အိတ်အစား ဖက်ရွက်ကို အသုံးပြုရန် အသိပေးထားကြောင်းနှင့် ဆိုင်းဘုတ်များလည်းချိတ်ဆွဲထားကြောင်း ငွေခြေကမ်းခြေဒေသခံတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။

၎င်းနေ့တွင် ပလတ်စတစ်အိတ်သုံးမိပါက ဆိုင်သမားများ ၏ တာဝန်သာဖြစ်သည်ဟု ရပ်ကွက်လူကြီးများက လာရောက်ပြောဆိုထားခြင်းများရှိကြောင်း ပလတ်စတစ်အိတ်ကို အဓိကထား သုံးစွဲနေရသည့် မုန့်ဟင်းခါး၊ ခေါက်ဆွဲရောင်းချနေသူ ဒေါ်မူမူက CNI သတင်းဌာနကို ပြောသည်။

“ဗြုန်းကနဲဆိုတော့ မသိဘူးလေ။ အန်တီတို့ကလည်း မသိတော့ အဲ့ဒီနေ့လည်းကျရော ဈေးဝယ်သူတွေက လာကြ ရော၊ လာကြတော့ အန်တီတို့မှာ ဘယ်လိုလုပ်ရလဲဆိုတော့ ပြောလိုက်တာပေါ့နော်၊ ဒီနေ့ပါဆယ် မဆွဲရဘူး၊ ဖက်နဲ့ ထုပ်ရမယ်၊ စက္ကူနဲ့ ထုတ်ပေးရမယ်၊ အဲ့လိုမျိုးပြောတယ်လေ။ အဲ့လိုမျိုးပြောတော့ အန်တီမှာ ဈေးဝယ်သားတွေက လာတော့ တချို့တစ်လေကျတာ့လည်း ချိုင့်ပြန်ယူပြီးတော့ ပြန်လာကျတာပေါ့။ တချို့ကိုကျတော့ အိမ်ကရှိတဲ့ ချိုင့် အကုန်လုံးပေးလိုက်ရတာပေါ့နော်၊ ဆိုင်သမားတွေ အဲ့လိုမျိုး ဖက်တွေနဲ့ ထုတ်ရမယ်ဆိုရင် မုန့်ဟင်းခါး ခေါက်ဆွဲရောင်းတဲ့ အန်တီတို့က အများကြီးပြဿနာရှိတာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယခုလို ပလတ်စတစ်အိတ်အသုံးပြုခြင်းကို တနင်္ဂနွေနေ့ တစ်ရက်ထဲသာ အသုံးမပြုရန် အသိပေးထားကြောင်း၊ ကျန်ရက်များတွင်အသုံးပြုနိုင်ကြောင်းနှင့် နောက်ပိုင်းတွင် ပလတ်စတစ် ပပျောက်စေရေးအတွက် စည်းကမ်း တင်းကျပ်မှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၀

မုန်တိုင်းငယ်၏ လက်ရှိအခြေအနေသည် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ဦးတည်ရွေ့လျားမည့် အခြေအနေ ဖြစ်သောကြောင့် လိမ္မော် ရောင်အဆင့်ဟု သတ်မှတ်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ယနေ့ထုတ်ပြန်သည်။

ထိုမုန်တိုင်းငယ်၏ လေတိုက်နှုန်းမှာ တစ်နာရီလျှင် ၃၅ မိုင်မှ မိုင် ၄၀ နှုန်းခန့် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

အဆိုပါ မုန်တိုင်းငယ်သည် ပိုမိုအားကောင်းလာပြီးနောက် ၂၄ နာရီအတွင်း အားကောင်းသော မုန်တိုင်းငယ်အဖြစ်သို့ လည်းကောင်း၊ နောက် ၃၆ နာရီအတွင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း မိုးဇလက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့အပြင် မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကိုကိုးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ ၂၂ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ ၂၂ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

မုန်တိုင်းငယ်၏ အရှိန်ကြောင့် ယနေ့မွန်းတည့်မှ မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့အတွင်း နေပြည်တော်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အောက်ပိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် မွန်ပြည်နယ်တို့တွင် နေရာစိပ်စိပ်မှ နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်း ရွာသွန်းနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

တချို့ဒေသများတွင် ဒေသအလိုက်နှင့် နေရာကွက်၍ မိုးကြီးနိုင်ကာ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ် ပြင်တို့တွင် ရံဖန်ရံခါ မိုးသက်လေပြင်းများ ကျရောက်ပြီး လှိုင်းကြီးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ မုန်တိုင်းငယ်၏ အရှိန်ကြောင့် မိုးရွာသွန်းခြင်းနှင့်အတူ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ မိုးထစ်ချုန်းခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါ သဖြင့် ကြိုတင်သတိပြု နေထိုင်ကြပါရန်လည်း မိုးဇလမှ တိုက်တွန်းထားသည်။

ပြည်တွင်း လေကြောင်း ပျံသန်းရေး၊ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့ရှိ ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေး ငါးဖမ်းရေယာဉ်များ၊ သင်္ဘောများအနေဖြင့်လည်း ကြိုတင်သတိပြုနိုင်ပါရန်လည်း အသိပေးနှိုးဆော်ထားသည်။