CNI International News
ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၇
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြေရှားသတ္တုများကို တရုတ်ကုမ္ပဏီများက တူးဖော်နေခြင်းသည် ရေထုကို ညစ်ညမ်းစေ ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
မြေရှားသတ္တုများသည် စမတ်ဖုန်းများမှ ဒုံးကျည်များအထိ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် နည်းပညာမြင့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်း များတွင် ထည့်သွင်း အသုံးပြုရသော မရှိမဖြစ် ဒြပ်သတ္တု ၁၇ မျိုးဖြစ်သည်။
တရုတ်၏ မြေရှားသတ္တု ရရှိသည့် အရင်းအမြစ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသများရှိ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ကချင် ပြည်နယ်များမှ ဖြစ်သည်။
ထိုပြည်နယ်များတွင် terbium(တာဘီယမ်)နှင့် dysprosium(ဒစ်ပရိုစီယမ်) သတ္တုများကဲ့သို့ မြေရှားသတ္တုများ ထွက်ရှိသည့် နေရာများဖြစ်ပြီး အထိန်းအကွပ်မဲ့ သတ္တုတူးဖော်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။
UWSA ထိန်းချုပ်နယ်မြေ မိုင်းပေါက်မှာ တရုတ်က တူးဖော်နေတဲ့ မြေရှားလုပ်ကွက်ကို တွေ့ရစဉ်
အထူးသဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းက “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA) ၏ ထိန်းချုပ်မှု အောက်တွင် ရှိနေသည့် နယ်မြေများမှာ မြေရှားသတ္တုတူးဖော်မှုများ ပျံ့နှံ့နေသည်။
အဆိုပါ နယ်မြေများတွင် မြေရှားသတ္တုတူးဖော်သည့် မိုင်းတွင်း အရေအတွက်သည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ၃ တွင်းသာ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ၂၆ တွင်းအထိ ရှိလာခဲ့သည်။
ထိုသတ္တုတွင်း တူးဖော်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် နည်းစနစ်များသည် ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းသို့ စီးဆင်းနေသည့် Kok (ကိုး) နှင့် Sai(စိုင်း)မြစ်များ အပါအဝင် အဓိက ရေအရင်းအမြစ်များအတွက် ဓာတုဗေဒ အညစ်အကြေးများဖြင့် ရေထုကို ညစ်ညမ်းစေခဲ့ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံက ပြောကြားခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်ရှိ ပန်ဝါ(Pang Wa)၊ မံစီ(Manse)၊ မိုးမောက် (Momok) နှင့် လွယ်ဂျယ် (Loy Ja) မြို့များသည်လည်း မြေရှားသတ္တုတူးဖော်သည့် ဇုန်များ ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ထိုနေရာများတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က မိုင်းတွင်း ၃၀၀ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ် တပ်မတော်က အာဏာရယူပြီးနောက် သတ္တုထုတ်ဖော်မှုသည် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည်။
ထိုနှစ် တစ်နှစ်တည်းမှာပင် တရုတ်က မြန်မာမှ မြေရှားသတ္တု တန်ချိန် ၄၁,၇၀၀ ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။
သတ္တုတွင်း အများစုကို တရုတ်က ငွေကြေး ထောက်ပံ့ထားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက တူးဖော်နေ ကြခြင်း ဖြစ်ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လူ့အခွင့်အရေး ထိခိုက်မှုတို့ကို ထည့်မတွက်ဘဲ တူးဖော်နေကြခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: The Nation
