CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြန်မာ-ကိုရီးယား နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရေး(ဒလ) တံတား ကွန်ကရစ်သွန်းလောင်း တံတားဆက်ခြင်း မဟာမင်္ဂလာ အခမ်းအနားကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခမ်းအနားသို့ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင် လှိုင်၊ ကော်မရှင်အတွင်းရေးမှူး တွဲဖက်အမှုဆောင်ချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများဖြစ်သည့် ဦးမြထွန်းဦး၊ ဒေါက်တာချာလီသန်း၊ ဦးမျိုးသန့်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိန်း၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီး ချုပ်ရုံးမှ အဆင့်မြင့် တပ်မတော်အရာရှိကြီးများ၊ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှူးတို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

မြန်မာ-ကိုရီးယား ချစ်ကြည်ရေး(ဒလ) တံအားကို ၂၀၁၂ ခုနှစ်က သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်(ငြိမ်း) ကိုရီးယားနိုင်ငံသို့ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်အတွင်း မြန်မာ-ကိုရီးယား နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရေးစီမံကိန်း ၁ ခု ဖော်ဆောင်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး နောက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ စီမံကိန်းအား စတင်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းများ စတင်ခဲ့ပြီး ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် နှောင့်နှေးခဲ့ရာမှ ယခု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်တွင် ကွန်ကရစ်သွန်းလောင်း တံတားဆက်ခြင်း မဟာမင်္ဂလာ အခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုတံတားသည် သံမဏိကြိုးဆိုင်းတံတား Cable-Stayed Bridge အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ၄ လမ်းသွား တံတားဖြစ် ကြောင်း၊ ပင်မတံတား အရှည်မှာ ၂၂၆၄ ပေ၊ ရန်ကုန်ဘက် ချဉ်းကပ်တံတား အရှည်မှာ ၁၈၉၁ ပေ၊ ဒလဘက်ကမ်း ချဉ်းကပ်တံတားအရှည်မှာ ၁၉၇၂ ပေ၊ ရန်ကုန်ဘက်ကမ်းနှင့် ဒလဘက်ကမ်း ချဉ်းကပ်လမ်းအရှည်မှာ ၃၄၅၃ ပေဖြစ်ပြီး တံတားတစ်စင်းလုံး၏ စုစုပေါင်း အရှည်မှာ ၆၁၂၇ ပေဖြစ်သည်။

အဆိုပါ တံတားသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့သည့် သံမဏိကြိုးဆိုင်းတံတားများအနက် ရေလမ်း ကင်းလွတ်အမြင့်ဆုံး တံတားဖြစ်ပြီး တံတားအောက်မှတန်ချိန် ၁၅၀၀၀ ရှိသည့် နိုင်ငံတကာပင်လယ်ကူး သင်္ဘောကြီးများနှင့် ပြည်တွင်းရေကြောင်းသွား သင်္ဘောကြီးများ ဖြတ်သန်းအသုံးပြုနိုင်ရန် တံတားကင်းလွတ် အမြင့်ပေ ၁၆၀၊ အကျယ် ၉၉၀ ရှိကြောင်း၊ တံတား၏ ခံနိုင်ဝန်မှာ ယာဉ်တစ်စီးချင်း ၇၅ တန်ဖြစ်သည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၆

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ၏ သီတင်းကျွတ် အဘိဓမ္မာအခါတော်နေ့ ရွှေတိဂုံဘုရားပေါ်တွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၆ ရက်က ဘုရားဖူးမျှော်သူများဖြင့် စည်ကားနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၄

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ကာ ရှုပ်ထွေးနေခြင်းကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေကြသော ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား မြန်မာနိုင်ငံသားများ ဘယ်လိုပုံစံဖြင့် နေနေကြရသလဲဆိုသည့်အပေါ် အားလုံးက စောင့်ကြည့်နေကြသည်။ 

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အာဏာရပါတီဖြစ်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီမှ ယာယီဝန်ကြီးချုပ် ဖွမ်သမ်ဝီချာယာချိုင်းက ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန်အတွက် လွှတ်တော်ကို ဖျက်သိမ်းရန် ဘုရင့်ထံမှ ခွင့်ပြုချက်ရရှိဖို့ အဆိုပြုထားကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အောက်လွှတ်တော်ရှိ အတိုက်အခံ အင်အားစုမှ အစိုးရသစ် ဖွဲ့စည်းရန် အခြားပါတီတစ်ခုကို ထောက်ခံသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် စက်တင်ဘာ ၂ ရက်တွင် ဖွမ်သမ်က လွှတ်တော်ဖျက်သိမ်းရေးအတွက် ဘုရင့်ထံ အဆိုပြု တင်သွင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရွေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ သက်တမ်းတိုးမည့် ကိစ္စများ ဆောင်ရွက်နေချိန်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် လည်းပြုတ်၊ ထိုင်းလွှတ်တော်ပါ ဖျက်သိမ်းလိုက်မည်ဆိုပါက လုပ်ငန်းစဥ်များ နှောင့်နှေးမလားဆိုကာ အလုပ် သမားများ သောကဖြစ်နေကြသည်ဟု ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားရေး ဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းယာယီဝန်ကြီးချုပ် ဖွမ်သမ်ဝီချာယာချိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “နဂိုက ဝန်ကြီးချုပ်လည်း မပြုတ်သေးတဲ့ အချိန်ကတော့ လုပ်ငန်းစဥ်တွေက ကျနော်တို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ၁ ဒသမ ၈ သန်းဆိုတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ အားလုံးက သက်တမ်းတိုးမဲ့ကိစ္စတွေ လုပ်နေကြတယ်။ သွေးစစ် တာတွေ ဘာတွေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အချိန်မှာ အခုလို ဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း ပြုတ်သွားပြီးမှ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ လွှတ်တော်ပါ အခု ဖျက်သိမ်းဖို့ လုပ်နေတဲ့အခါမှာ ဒီလုပ်ငန်းစဥ်တွေ နှောင့်နှေးသွားမလားဆိုပြီးတော့မှ လုပ်သား တော်တော်များများ သောကဖြစ်နေတယ် ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ မြန်မာဘက်နဲ့ ထိုင်းဘက်နဲ့ ညှိတာနှိုင်းတာတွေ အဆင်မပြေတဲ့ အတွက်ကြောင့် သက်တမ်းကုန်နေတာက ၁ ဒသမ ၈ သန်းဆိုတဲ့ အလုပ်သမားတွေက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက် လောက်ကတည်းက သက်တမ်းကုန်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒီလုပ်သား တွေပေါ်မှာ ရိုက်ခတ်လာတဲ့ ပြဿနာဖြစ်ပါတယ်၊ ပုံမှန် စက်ရုံအလုပ်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်ပြီး နေတဲ့လူတွေပါ မှား ယွင်းပြီး ပိတ်ချခံရတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့ အလုပ်သမားတွေကလည်း ထိပ်ထိပ်ပြာပြာ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီဇာတ် လမ်းက ကျနော်တို့ ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းတွေက စဖြစ်တာပါ။ ဒါကြောင့် မြန်မာလုပ်သားတွေရဲ့ ဘဏ်အကောင့်တွေ ကို ယူပြီးမှ အငှားအသုံးချလိုက်တဲ့ အခါမှာ အဲမှာ ငွေတွေ အဝင်အထွက်တွေများလို့ လိုက်လံ စစ်ဆေးပြီးမှ အခု ပိတ်တာလည်း များပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံက ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ အနေဖြင့် အလုပ်သမား မှတ်ပုံတင် ပြုလုပ်ရာတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဆေးရုံမှ ဆေးစစ်ချက် လက်မှတ် လိုအပ်ပြီး တချို့သော ဆေးရုံတွင် အမှန်တကယ် ဆေးစစ်ခြင်းမရှိဘဲ ထုတ်ပေး လိုက်သည့် လက်မှတ်များကို တွေ့ရသည်ဟု ထိုင်းကျန်းမာရေးဒုဝန်ကြီးက ပြောသည်။

သက်ဆိုင်ရာ ဆေးရုံမဟုတ်ဘဲ ထောက်ခံစာများကို လုပ်ရာတွင် မန်နေဂျာများ၊ ပွဲစားများက အများဆုံး လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ ထို့နောက် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများလည်း ပါလာကြကြောင်း ပညာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ရေး ဖောင်ဒေးရှင်းမှ အလုပ်သမားရေးတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးက ဖယ်ရှားခံရတဲ့ ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူတို့က အခုဟာကတော့ အရေးယူတယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စမှာ အဓိက,က အေးဂျင့်တွေ အလုပ်ရှင်တွေ ကနေ ပြီးတော့ အပ်တဲ့ ပွဲစား သို့နည်းမဟုတ် မန်နေဂျာတွေကနေ တဆင့် သက်မှတ်ထားတဲ့ အစိုးရဆေးရုံ မဟုတ်ဘူး လက်မှတ်ရထားတဲ့ ဆေးရုံဆေးခန်းမှာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ လူတွေပေါ့။ အဲလူတွေကို သူက အရေးယူမှာဆို တော့ ကျနော်တို့ အလုပ်သမားကတော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် သွားပြီးတော့ ဆေးစစ်ပြီးတော့ ကိုယ် အဆင် ပြေတဲ့ ဆေးခန်းမှာ သွားစစ်ပြီးတော့ အဲလို တင်လို့ရတာ မဟုတ်ဘူး။ ဒီကိစ္စကို အများဆုံး လုပ်တဲ့ဟာကတော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမန်နေဂျာ၊ အလုပ်ရှင် ဒါမှမဟုတ် အေးဂျင့် ပွဲစားလိုဟာမျိုးတွေက လုပ်တာ ဒါပေမယ့် အလုပ် သမားတွေကတော့ ဒီထဲမှာ ပါသွားတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းတွင် မြန်မာများ အဖမ်းခံရခြင်းမှာ သိသိသာသာ များလာကြောင်း၊ အထောက်အထား မပြည့်စုံခြင်းနှင့်  သက်မှတ်ထားသည့် တားမြစ် အလုပ်များကို လုပ်ကိုင်မိသူများဖြစ်ကြကြောင်း ဦးမင်းဦးက ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်နှစ်တွေက ထက်စာရင် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား ဦးရေထဲမှာ မြန်မာက အများဆုံး ဖြစ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖမ်းဆီးစစ်းဆေးတဲ့ အခါမှာ စစ်ဆေးတဲ့အခါမှာပေါ့။ အဲလို အများစု အစစ်ဆေးခံရတဲ့ဟာက မြန်မာတွေ ဖြစ်လာတယ်ဆိုတော့ အထောက်အထား မပြည့်စုံတာတို့ သက်မှတ်ထားတဲ့ တားမြစ်တဲ့ အလုပ်ကို လုပ်တဲ့လူတွေ၊ အလုပ်ရှင်နာမည် မတူတာ၊ အလုပ် အမျိုးအစား မတူတာ ဖမ်းဆီး အရေးယူခံရတာပေါ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားဦးရေ များလာတာကတစ်ကြောင်း၊ မြန်မာတွေရဲ့ နေထိုင်သွားလာမှုပေါ့ အဲပေါ် မူတည်ပြီးတော့ စောင့်ကြည့်တဲ့ လူတွေ ဒီဘက်ကပြောရရင် မျိုးချစ်အဖွဲ့တွေ၊ အမျိုးသားရေး နည်းနည်း အစွန်း ရောက်တဲ့ သူ‌တွေက လိုက်ပြီးတော့ ဖော်ထုတ်ပေးတာ အဲတာတွေကလည်း ပိုပြီးတော့ အစစ်ဆေး အဖမ်းအဆီး ခံရတဲ့ အကြောင်းအရင်း တစ်ရပ်ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် အစစ်ဆေးခံရပြီး‌တော့ အခုလိုမျိုး အရေးယူ ခံနေရတာတွေ ပိုများနေတာ”ဟု ပြောသည်။

အထောက်အထားမရှိသော အလုပ်သမားကို ခိုင်းစေသည့် အလုပ်ရှင် အနေဖြင့် အလုပ်သမား တစ်ဦးအတွက် ဘတ် ၁၀,၀၀၀ မှ ၁၀၀,၀၀၀ အထိ ဒဏ်ငွေ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းအစိုးရက ကြေညာထားသည်။ 

ထပ်မံ၍ ပြစ်မှုကျူးလွန်ပါက ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ် သိုမဟုတ် ဘတ် ၅၀,၀၀၀ မှ ၂၀၀,၀၀၀ အထိ ဒဏ်နှစ်မျိုးစလုံး ချမှတ်ရမည့်အပြင် ၃ နှစ်ကြာ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမား ခန့်ထားခွင့်ပါ ပိတ်ပင်သွားမည်ဟု ထိုင်းအစိုးရက ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် 

မြန်မာ့အနာဂတ်မျက်နှာစာ လူငယ်မဟာဗျူဟာဖိုရမ် - ၂ဝ၂၅ ကို ရန်ကုန်မြို့၊ မင်းဓမ္မလမ်းရှိ MCC ခန်းမ၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၀ ရက် ကျင်းပခဲ့သည်။

လူငယ်ဖိုရမ်သို့ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဌာန(၁) ဝန်ကြီး ဦးတင်အောင်စန်း၊ ပြည်ကြားရေးဝန်ကြီး ဦးမောင်မောင်အုန်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိမ်း အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ သံတမန်တချို့ တတ်ရောက်ခဲ့ ကြသည်။

လူငယ်ဖိုရမ်ကို  အားကစားနှင့်လူငယ် ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့၊ မြန်မာ့ပုံရိပ်ဖော်ညွှန်းရေးအဖွဲ့တို့ ပူးတွဲ၍ ကျင်းပခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဖိုရမ်ကို ၃ ရက် ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး စကားဝိုင်း ဆွေးနွေးပွဲများလည်း ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ 

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်၊ သောင်သွပ်စံပြကျေးရွာတွင် နေထိုင်သော ရှမ်းနီတိုင်းရင်းသူ ဖလောရင့်နိုက်တင်ဂေးဆုရှင် သူနာပြုဆရာမကြီး ဒေါ်သိန်းရည်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆ ရက်က ကွယ်လွန် သွားပြီးဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ဒေါ်သိန်းရည်သည် ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၇၄ နှစ်ရှိပြီး ဖြစ်သည်။ 

ဖလောရင့်နိုက်တင်ဂေးဆုရှင် သူနာပြုဆရာမကြီး ဒေါ်သိန်းရည်သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်၊ မောင်းခမ်းစံပြကျေးရွာနေ အဖ ဦးထွန်းစိန်နှင့် အမိ ဒေါ်နန်းလိတ်တို့က ၁၉၅၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၅ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ကွယ်လွန်ချိန်ထိ သောင်သွပ်စံပြကျေးရွာမှာ‌ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ခဲ့သည်။ 

သူနာပြုဆရာမကြီး ဒေါ်သိန်းရည်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖလောရင့်နိုက်တက်ဂေးဆုကို ရရှိသည့် ၃ ဦးထဲက တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ 

ဒေါ်သိန်းရည်သည် မီးလောင်နေသည့် နေအိမ်တစ်အိမ်အတွင်းက အသက် ၈ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ်ကို အသက် စွန့်၍ ကြိုးပမ်းကယ်ထုတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် ဖလောရင့်နိုက်တင်ဂေးဆုကို ချီးမြှင့်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၀

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရေနံချောင်းနှင့် ချောက်မြို့နယ်တွင် မြို့နယ်အလိုက်၊ ရပ်ကွက်/ကျေးရွာ အလိုက် အိမ်တစ် အိမ်လျှင် သစ်ပင်တစ်ပင်နှုန်းဖြင့် နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးသွားမည်ဆိုပါက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် စိန်းလန်းစိုပြေမှုကို များစွာ အထောက်အကူပြုနိုင်မည်ဟု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ချောင်မြို့နှင့် ရေနံချောင်းမြို့တို့ရှိ ဌာနဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများ၊ မြို့မိမြို့ဖများနှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၉ ရက် တွင် တွေ့ဆုံ၍ ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာများ ဆွေးနွေးစဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်သာယာဖို့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းစို့ ဆိုသည့် ဆောင်ပုဒ်အတိုင်း ချောက်ဒေသနှင့် ရေနံချောင်း ဒေသအတွင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ဒေသတွင်း နေထိုင်သူများကလည်း မဖြစ်မနေ ပါဝင် ဆောင်ရွက်ကြရန်လိုကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ မြို့နယ်အလိုက်၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအလိုက် အိမ်တစ်အိမ်လျှင် သစ်ပင်တစ်ပင်နှုန်းဖြင့် နှစ်စဉ် စိုက်ပျိုး သွားမည်ဆိုပါက သစ်ပင်များ ထူထပ်များပြားလာပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် စိမ်းလန်းစိုပြေမှုကို များစွာ အထောက် အကူပြုနိုင်မည်၊ ထိုသို့ သစ်ပင်များ စိုက်ပျိုးမှုကြောင့် အရိပ်အာဝါသများ ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အပူဒဏ်ကို ထိုက်သင့် သလောက် လျှော့ချပေးနိုင်မည်၊ မိုးရာသီ မကုန်ဆုံးမီ ကာလအတွင်း ရပ်ကွက်အလိုက်၊ လမ်းအလိုက် သစ်ပင်များ ကို ရှင်သန်ဖြစ်ထွန်းအောင် စိုက်ပျိုးသွားကြစေလိုတယ်”ဟု ပြောသည်။

စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများအတွက် လိုအပ်သည့် စိုက်ပျိုးရေများ လုံလောက်စွာရရှိရေး နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး မြစ်ရေတင် စီမံကိန်းများဖြင့် ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ထို့နောက် ကျေးရွာများ၌ တစ်ရွာလျှင် ထင်းစိုက်ခင်း ၂ ဧကစိုက်ပျိုးရန် သတ်မှတ်ထားပြီး ဆက်လက်တိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးသွားကြရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းတွင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် မိမိ၏ နေရပ်ကိုစွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရသူများ အား တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးလုပ်၍ အကာအကွယ်ပေးသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင် မျိုးက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုက်ပွဲများကြောင့်လည်းကောင်း၊ ငလျင်ဘေးနှင့်ရေဘေးကြောင့်လည်းကောင်း ပြည်တွင်း နေရပ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်နေရသူ ၃ ဒသမ ၆ သန်းနီးပါး ရှိလာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂလူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး(UNOCHA Myanmar)က သြဂုတ် ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နေရပ်စွန့်ခွာ နေထိုင်သူများအတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးအား မြန်မြန်ထူထောင်ပေး၍ ကာကွယ်ပေးသင့်သလို စားနပ်ရိက္ခာများလည်း ထောက်ပံ့ပေးသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မန္တလေးက ငလျင်ဘေးကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “နယ်စပ်ကို ဟုတ်လား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ လွတ်ကင်းတဲ့နေရာကို ရောက်သွားလို့ ကုလသမဂ္ဂက ထောက်ပံ့တယ် ပေးတယ်ဆိုတာမျိုးကိုလည်း ဘာမှ ကန့်ကွက်စရာ မရှိပါဘူး။ ပြည်တွင်းမှာကျတော့ အဲကိစ္စက လုပ်ရခက်တဲ့ အနေအထား ဖြစ်နေတာပေါ့။ ဒီမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဘဏ္ဍာရေး အနေအထားနဲ့ တတ်နိုင်တယ်တော့ မဟုတ်ဘူး။ အဓိက,ကတော့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနဲ့ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေး မြန်မြန် ထူထောင်ပေးလိုက်တယ် ဆိုရင် ဖြင့် သူတို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာမှာပေါ့။ ပြန်လည် ဝင်ရောက် လာတယ်ဆိုရင်တော့ လူတွေက ကိုယ်ခြေ ထောက်ပေါ် ကိုယ်ရပ်တည်ဖို့ လှုပ်ရှားကြမှာပါပဲ။ ကျန်တဲ့အပိုင်းက လက်တွေ့မကျဘူး။ ဒီတရားဥပဒေစိုးမိုးတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုကို အမြန်ဆုံး တည်ဆောက်နိုင်ဖို့လိုတယ်။ အဲလို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ ဆိုတာကလည်း တရား ဥပဒေမဲ့ သတ်တာဖြတ်တာတွေ လုပ်နေတဲ့လူတွေ မရှိမှဖြစ်မှာပေါ့။ အကြမ်းဖက်တွေ မရှိမှဖြစ်မှာ အရင်ဆုံးက တော့ စားသောက်ရေးကို လတစ်ခုစာပေါ့။ သုံးလစာလောက်တော့ ကျနော်တို့ လုပ်ထားပေးသင့်တာပေါ့။ ကျန်တာကတော့ ကျနော်တို့က အစိုးရက သိပ်မတတ်နိုင်ဘူးလေ။ အဲအတွက် တစ်ခုတော့ရှိတယ်။ ချေးငွေတော့ ပေးသင့်တာပေါ့။ စားသုံးမှု ယာယီစားသုံးမှု၊ ချေးငွေ နောက်ပြီးတော့ စက်သုံးဆီပေါ့။ အဲဒါ ပြည့်စုံသွားရင်တော့ ကျန်တာ သူဘာသာသူ အဆင်ပြေလာမှာပါ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာမှ အကူအညီ လိုအပ်နေသူ သန်းနှင့်ချီအတွက် ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းများတွင် ရန်ပုံငွေ မလုံ‌လောက်သည့်ပြဿနာ ဆိုးဆိုးရွားရွား ကြုံနေရသည်ဟု UNOCHA ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

နေရပ်စွန့်ခွာ နေထိုင်သူများတွင် သဘာဝဘေးအန္တရယ်ကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ရသူများ သို့မဟုတ် တခြား ဒေသတွင် အခွင့်အရေး ကောင်းမွန်သောကြောင့် သွားရောက် အလုပ် လုပ်ကိုင်သူများ စသဖြင့် မတူညီမှုများ ရှိနိုင်ကြောင်း၊ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အခွင့်အလမ်းကောင်းများ ဖန်တီးပေးရမည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစု ပါတီ(NDF)မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးမျိုးဆက်သွေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်ဘေးဒုက္ခသည်များကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဒီနေရပ်စွန့်ခွာ နေထိုင်သူတွေမှာ အုပ်စုခွဲရမှာပေါ့၊ အချို့က ကျတော့ မိမိ မူလဒေသမှာက စစ်ဘေး သို့မဟုတ် သဘာဝဘေး အန္တရာယ်ကြောင့် တိုက်ပွဲတွေဖြစ်လို့ပဲဖြစ်ဖြစ် သဘာဝဘေးကြောင့်ဖြစ်ဖြစ် အဲဒေသ တွေမှာရှိတဲ့ အခြေခံ အဆောက်အအုံတွေ ပျက်ဆီးသွားတာပေါ့။ အရင်ဆုံး အဲနေရာမှာ အဲဒေသကို ပြန်လည် ပြင်ဆင်ပြီး ပြတ်အောင်လုပ်ရမယ်၊ ပုဂ္ဂလိက အဆောက်အဦတွေ ဆောက်နိုင်ဖို့ကြတော့ စနစ်‌တွေ ချပေးရမှာပေါ့ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ တည်ထောင်ပေးတာမျိုးတွေ ဒါတွေလုပ်ရမှာပေါ့။ တချို့သူတွေကြတော့လည်း တခြားဒေသမှာ ပိုပြီးတော့မှ အခွင့်အရေး ကောင်းမွန်တယ်။ ဥပမာ နယ်အရပ်သွား အလုပ်လုပ်တဲ့ သူတွေရှိပါ တယ်။ အဓိက,က နယ်အရပ်ရပ်မှာ အိမ်ထက် ပိုကောင်းတယ်။ အိမ်ကို ပြန်ပို့လို့လည်း ရတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ နယ်ရပ်မှာ သွားအလုပ်လုပ်တယ် အဲလိုပဲ ဒါက နယ်အရပ် ပြည်ပကို သွားဖို့ ပြည်တွင်းမှာ ဆိုရင်လည်းပဲ နယ်ဘက် မှာ လယ်ယာမြေ‌တွေ လုပ်ကိုင်စားသောက်လို့ မရတဲ့အတွက် ရန်ကုန်ကို ပြောင်းတယ်။ ဧရာဝတီတိုင်းကို ပြောင်း တယ် စသည်ဖြင့်ပေါ့။ ပိုပိုကောင်းမွန်တဲ့ အခွင့်အလမ်းအတွက် ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်တာမျိုးဆိုရင်တော့ပေါ့။ အဲလိုမှ မဟုတ်ရင် သူတို့က ပြန်လာမှာ မဟုတ်ဘူး”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်နေ့ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း သုံးလအကြာမှာ စတင်ခဲ့သော ပြည်တွင်းစစ်သည် ယနေ့ထိတိုင် ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ ပြည်တွင်းစစ်ကာလအတွင်းမှာ မုန်တိုင်းဘေး၊ ရေဘေး၊ ငလျင်ဘေး၊ ရောဂါဘေး စသည့် ဘေးအန္တရာယ် များစွာလည်း မြန်မာနိုင်ငံသူ/သားများ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် ဘေးအန္တရာယ်များ ကြုံတွေ့ရသော ဒေသများရှိ ပြည်သူများသည် နေရပ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်လာခဲ့ကြ ရာမှာ စုစု‌ပေါင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ ၅၁ သန်းကျော်အနက် ၃ ဒသမ ၆ သန်းနီးပါး ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News 

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၁

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇ ရက်နေ့က ကွယ်လွန်သွားခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ နိုင်ငံတော် စျာပနကို ယနေ့(ဩဂုတ် ၁၁ ရက်) နေ့လယ်ပိုင်းက နေပြည်တော်ရှိ တပ်မတော်စစ်သင်္ချိုင်းကို ပို့ဆောင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၁၁ ရက်က ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ ရုပ်ကလာပ်ကို နေပြည်တော် အမှတ် ၂ တပ်မတော်ဆေးရုံ ကနေ သယ်ဆောင်၍ တပ်မတော်စစ်သင်္ချိုင်းသို့ ပို့ဆောင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ဦးမြင့်ဆွေသည် DSA အပတ်စဉ် ၁၅ ဆင်းဖြစ်ပြီး တပ်မတော်တွင် အမှတ် ၁၁ ခြေမြန်တပ်မမှူး၊ အရှေ့တောင် တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူး၊ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူး၊ အမှတ် ၅ စစ်ဆင်ရေး အထူးအဖွဲ့မှူး၊ တပ်မတော် စစ်ဘက်ရေးရာ လုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် စသဖြင့် ရာထူးအသီးသီးကို တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့်ဖြင့် အနားယူခဲ့သည်။

ထို့နောက် အရပ်ဖက်တွင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ(USDP)၏ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ၊  ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ်၊ ဒုသမ္မတ(၁)၊ ယာယီသမ္မတ စသည့် တာဝန်များကိုလည်း ထမ်း ဆောင်ခဲ့သည်။