CNI International News

ကဘူးလ်၊ စက်တင်ဘာ ၃

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် လူပေါင်း ၈၀၀ ကျော်သေဆုံးပြီး လူ ၂၈၀၀ ထက်မနည်း ဒါဏ်ရာရစေခဲ့သည့် အင်အားပြင်း ငလျင် လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီးနောက် တာလီဘန်အစိုးရအဖွဲ့က စက်တင်ဘာ ၁ ရက်တွင် နိုင်ငံတကာကို အကူအညီ တောင်းခံခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှဖော်ပြခဲ့သည်။

ကယ်ဆယ်ရေးသမားများသည် ခက်ခဲကြမ်းတမ်းသည့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးများ၊ ရာသီဥတု ဆိုးရွားမှုများ ကြောင့် ငလျင်ဒဏ်ကို ဆိုးရွားစွာ ခံစားခဲ့ရသည့် နေရာဒေသများကို သွားရောက်ရန် အခက်တွေ့နေသည်။

ထို့ပြင် မကြာသေးမီက အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် အကူအညီပေးနေသည့် အမေရိကန်၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုများ လျှော့ချခံရမှုက တာလီဘန်အဖွဲ့အတွက် ထိုးနှက်ချက်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၃၁ ရက်က ပါကစ္စတန်နယ်စပ်အနီးရှိ အာဖဂန်နစ္စတန်၏ နန်ဂါဟာ (Nangarhar) ပြည်နယ်တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် ရစ်ချ်တာစကေး ၆ ပြင်းအားရှိ ငလျင်ဒဏ်ကို ပါကစ္စတန်၏ မြို့တော် အစ္စလာမ်မာဘက် (Islamabad) တွင်လည်း ခံစားခဲ့ရသည်။

ထိုငလျင်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း တတိယမြောက် အင်အားအကြီးဆုံး ငလျင်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်များတွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် ငလျင်များကြောင့် လူ ၃၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ကာလကြာရှည် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားမှုကြောင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ် အတည်းသည် ဆိုးရွားခဲ့ကာ တာလီဘန်တို့ အာဏာပြန်ရလာခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အခြေအနေသည် ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့သည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းက အမေရိကန်သည် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၇ ဘီလျံတန်ဖိုးရှိ အကူအညီ ပေးရေး ကန်ထရိုက်များကို ရပ်တန့်ခဲ့သည်။

အာဖဂနစ္စတန် ငလျင်ဒဏ် ခံလိုက်ရတဲ့ ပြည်သူတွေကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီတို့ကလည်း ၎င်းတို့၏ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်များကို ရပ်တန့်ခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီသည် ဒေါ်လာ ၇၆၇ သန်းအထိ လျော့ကျသွားခဲ့သည်။

ယူအေအီးနိုင်ငံကမူ ငလျင်ဒဏ်ခံခဲ့ရသည့် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် အစားအစာ၊ ဆေးဝါးနှင့် ရွက်ဖျင်တဲများ ပေးပို့ခဲ့ကာ ဗြိတိန်ကလည်း ငလျင်အတွက် အရေးပေါ် ရန်ပုံငွေအဖြစ် ပေါင် ၁ သန်း ထောက်ပံ့ပေးသွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ဥရောပခေါင်းဆောင်များကလည်း အရေးပေါ် ရန်ပုံငွေအဖြစ် ယူရို ၁ သန်း လှူဒန်းခဲ့ကာ တရုတ်နိုင်ငံကလည်း အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေးအတွက် လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများကို ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံကမူ ရွက်ဖျင်တဲများနှင့်  စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီများ ပေးပို့ခဲ့ပြီး နောက်ထပ် ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်း များ ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ဆိုသည်။

အမေရိကန်ကမူ ငလျင်အန္တရာယ်ကို ခံစားခဲ့ရသည့် အာဖဂန်ပြည်သူများအတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သော်လည်း အကူအညီပေးမည့် အစီအစဉ်ကို ကြေညာခြင်း မရှိသေးပေ။

Source: South China Morning Post

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂

ဆူဒန်နိုင်ငံအနောက်ပိုင်း Marra တောင်တန်းများအတွင်းက ရွာတစ်ရွာတွင် မြေပြိုကျမှုကြောင့် လူ ၁,၀၀၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ပြီး တစ်ဦးသာ အသက်ရှင် ကျန်ရစ်ခဲ့ကြောင်း ဆူဒန်လွတ်မြောက်ရေးလှုပ်ရှားမှု/ တပ်မတော်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ရက်အတန်ကြာ မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းပြီးနောက် သြဂုတ် ၃၁ ရက်တွင် မြေပြိုမှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း Abdelwahid Mohamed Nour ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။

ဒါဖာဒေသတွင် တည်ရှိသည့် နယ်မြေကို ထိန်းချုပ်ထားသော ဆူဒန်လွတ်မြောက်ရေးလှုပ်ရှားမှု/တပ်မတော်က အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးငယ်များ အပါအဝင် သေဆုံးသူများ၏ ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်ဆယ်ယူ ရန် ကုလသမဂ္ဂနှင့် နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေး အေဂျင်စီများသို့ တောင်းဆိုခဲ့သည်။

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဩဂုတ် ၂၈

အိန္ဒိယ၏ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် မိုးများသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယသည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသ၏ မြစ်များပေါ်၌ တည်ဆောက်ထားသည့် အကြီးစားရေကာတာများ၏ ဂိတ်တံခါးများအားလုံးကို ဩဂုတ် ၂၇ ရက်က ဖွင့်ချခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ ရေကာတာများ ဖွင့်ချပြီးနောက် မြစ်အောက်ဘက်ပိုင်း ဒေသများတွင် ရေလွှမ်းမိုးမှုများ ဖြစ်ပွားနိုင် ကြောင်း အိမ်နီးချင်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို သတိပေးခဲ့သည်ဟုလည်း အိန္ဒိယအစိုးရ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်အစိုးရကလည်း အိန္ဒိယ၏ သတိပေးချက်ကို ရရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အိန္ဒိယမှ စီးကျလာမည့် မြစ်ရေများကြောင့် မြစ် ၃ ခုတွင် ရေလွှမ်းမိုးမှုများ ဖြစ်ပွားလာနိုင်ကြောင်း တပ်လှန့်နှိုးဆော်ချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

ခါးသီးပြိုင်ဘက်များဖြစ်သည့် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များအတွင်း မုတ်သုံ မိုးရွာသွန်းမှုများနှင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုများကို ခံစားခဲ့ရသည်။

မုတ်သံမိုးကြောင့် မြစ်ရေတက်နေစဉ်

ပါကစ္စတန်၏ ပန်ဂျပ် (Punjab) ပြည်နယ်တွင် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုများ၊ အိန္ဒိယဘက်မှ မြစ်ရေများ စီးဝင်လာမည့် အန္တရာယ်များကြောင့် ရေလွှမ်းမိုးမှု အန္တရာယ်ကို အဆိုးရွားဆုံး ခံစားရမည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ပန်ဂျပ်ပြည်နယ်သည် ပါကစ္စတန်၏ စိုက်ပျိုးရေး ဗဟိုချက်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံလူဦးရေ သန်း ၂၄၀ ၏ ထက်ဝက်ခန့်သည် ထိုပြည်နယ်တွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည်။

ရေကာတာများ ဖွင့်ချမှုကြောင့် မြစ်ရေများသည် တစ်စက္ကန့်လျှင် လီတာ ၅ သိန်းခွဲကျော် ထွက်ရှိလိမ့်မည်ဖြစ် ကြောင်း အိန္ဒိယသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် ရေပမာဏ မည်မျှကို ဖွင့်ချမည်ဆိုခြင်းကိုမူ ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

ပါကစ္စတန်၏ ဘေးအန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲရေး အရာရှိတစ်ဦးကမူ အိန္ဒိယသည် လာမည့် ရက်ပိုင်းများအထိ ရေများကို ဖွင့်ချလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဩဂုတ် ၂၆ ရက်က သတိပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ ဩဂုတ် ၆

ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ဩဂုတ် ၅ ရက်က အပူချိန်သည် ၄၁ ဒသမ ၈ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်စ်အထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး အပူပြင်းဆုံး စံချိန်အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်သွားကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အစိုးရက ဒေသခံများကို အမိုးအကာများအောက်တွင် နေထိုင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး မိုလေဝသ ကြောင့် စပါးခင်းများ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုကို နည်းနိုင်သမျှနည်းအောင် လုပ်ဆောင်ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ဂန်မာ (Gunma) စီရင်စုနယ် အီဆဲဆာကီ (Isesaki) မြို့တွင် အပူချိန်  ၄၁ ဒသမ ၈ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်စ်အထိ ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအပူချိန်သည်  ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဟိုဂို (Hyogo) စီရင်စုနယ် တမ်ဘာ (Tamba) မြို့တွင် တိုင်းတာ နိုင်ခဲ့သည့် အပူချိန် ၄၁ ဒသမ ၂ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စ်ကို ကျော်လွန်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယခုနှစ် နွေရာသီတွင် ဂျပန်၌ အပူရှပ်မှုကြောင့် လူပေါင်း ၅၃,၀၀၀ ကျော် ဆေးရုံတွင် ကုသမှု ခံယူခဲ့ရကြောင်း မီးဘေးနှင့်ဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲရေးအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဂျပန်မှာ အပူချိန်မြင့်တက်နေစဉ်

“ဒီနေ့ကတော့ သေလောက်အောင် ပူတဲ့နေ့ပါပဲ။ အပူချိန်က ၄၂ ဒီဂရီအထိ ရောက်ရှိသွားမယ်ဆိုရင် ရေကန်ထဲ မှာပဲ စိမ်နေတာ ကောင်းမယ်ထင်ပါတယ်” ဟု အသက် ၆၃ နှစ်အရွယ် မော်တော်ယာဉ် လုပ်သားတစ်ဦးဖြစ်သည့် တာကာရှီ အီရှီကာဝါ (Takeshi Ishikawa) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လအတွင်း ဂျပန်တွင် အပူချိန်များ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ၃ နှစ်ဆက်တိုက် အပူချိန် မြင့်တက်သည့်လအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည်။

ဂျပန်ပင်လယ် တည်ရှိသည့် နိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသတွင် မိုးရွာသွန်းမှု ကျဆင်းခဲ့သဖြင့် စပါးခင်းများအတွက် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ဂျပန်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က အပူချိန်များ မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် စပါးအရည်အသွေးများ ကျဆင်းခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ကလည်း စပါးထွက်နှုန်း နည်းပါးခဲ့သဖြင့် ဆန်စျေးများ အလွန်မြင့်တက်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ ဇူလိုင် ၃၁

ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ဆူနာမီသတိပေးချက်ကြောင့် ကားနှင့် ရထားလမ်း အပါအဝင် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ၊ စက်ရုံများ ပိတ်ခဲ့ရသည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၃၀ ရက်က ရုရှားနိုင်ငံ ကမ်ချက်ကာကျွန်းဆွယ် (Kamchatka Peninsula) ၏ ကမ်းလွန်တွင် လှုပ်ခတ် ခဲ့သည့် ရစ်ချ်တာစကေး ၈ ဒသမ ၇ ပြင်းအားရှိ မြေငလျင်ကြောင့် ဆူနာမီလှိုင်းလုံးများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံရှိ ကားလမ်းများ၊ ရထားလမ်းများ၊ လေကြောင်းခရီးစဉ်များနှင့် စက်ရုံများ ပိတ်ခဲ့ရသည်။

ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အဓိကကျွန်းဖြစ်သည့် ဟွန်ရှူး (Honshu) ကျွန်းနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိ ဟော့ကိုင်းဒိုး (Hokkaido) ကျွန်းတို့၏ ပစိဖိတ်ကမ်းခြေများတွင် ဆူနာမီသတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 ကားများပိတ်နေစဉ်

ဂျပန်၏ မြောက်ပိုင်း အီဝါတီ (Iwate) စီရင်စုနယ်တွင် ဒေသစံတော်ချိန် မွန်းလွဲ ၁ နာရီ ၅၂ မိနစ်က ၁ ဒသမ ၄ မီတာ (၄ ပေ) အမြင့်ရှိ ဆူနာမီလှိုင်းလုံးတစ်ခု ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု ဂျပန်မိုးလေဝသအေဂျင်စီ (JMA) က ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဂျပန်၏ ပစိဖိတ်ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် ၃ မီတာ (၉ ဒသမ ၈ ပေ) အမြင့်ရှိ ဆူနာမီ လှိုင်းလုံးများ၏ အန္တရာယ်ကို သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အစောပိုင်းက ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်းပေါ်ရှိ ဟာမာနာကာမြို့သို့ ၆၀ စင်တီမီတာ (၁ ဒသမ ၉) ပေအမြင့် လှိုင်းလုံး တစ်ခု ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး တိုကျိုပင်လယ်ကွေ့ (Tokyo Bay) တွင်လည်း ၂၀ စင်တီမီတာ (၆ လက်မ) ခန့်ရှိ အသေးစား ဆူနာမီလှိုင်းလုံးတစ်ခု ရောက်ရှိခဲ့သည်။

နောက်ထပ် ဆူနာမီလှိုင်း ဒုတိယလှိုင်း သို့မဟုတ် တတိယလှိုင်းများ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု JMA ၏ ငလျင်နှင့် ဆူနာမီ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးအရာရှိ ရှီဂျီ ကီယိုမိုတို (Shiji Kiyomoto) က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဂျပန်တွင် လူ ၂ သန်းနီးပါးကို ဘေးလွတ်ရာရွှေ့ပြောင်းရန် အကြံပြုထားပြီး အများစုသည် ကုန်းမြင့်ပိုင်း ဒေသများကို ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြသည်။

ရုရှား၏ ကမ်ချက်ကာဒေသရှိ အချို့နေရာများတွင် ၅ မီတာ (၁၆ ဒဿမ ၄ ပေ) အမြင့်ရှိသည့် ဆူနာမီ လှိုင်းလုံး တစ်ခုကို စံချိန်တင် တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ဒေသခံများ ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြကာ အဆောက်အအုံများ ပျက်စီးခဲ့ သည်ဟု အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ဟာဝိုင်အီ (Hawaii ) နှင့် ကယ်လီဖိုးနီးယား (California) ၏ ကမ်းရိုးတန်းများကိုလည်း ဆူနာမီလှိုင်းလုံးများ ရောက်ရှိခဲ့သဖြင့် အာဏာပိုင်များက သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ရသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅

သစ်ပင်စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းသည် နိုင်ငံတော်၏ပစ္စုပ္ပန်နှင့် အနာဂတ် မျိုးဆက်သစ် များအတွက် အလွန်အရေးကြီးသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၄ ရက်က နေပြည်တော်မှာ ဒုတိယအကြိမ် မိုးရာသီသစ်ပင် စိုက်ပျိုးပွဲမှာ ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

သစ်ပင်များသည် ကမ္ဘာမြေကြီးနှင့်လူသားများအတွက် များပြားလှသည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို ပေးစွမ်းလျက်ရှိ သည်မှာ အားလုံးအသိပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ သုတေသန ပညာရှင်များ လေ့လာမှုအရ သစ်ပင်များရှိသည့် စိမ်းလန်းစို ပြည်နေသည့် ပတ်ဝန်းကျင်တို့သည် စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချပေးပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို တိုးတက်စေ နိုင်သည်ဟုဆိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

၎င်းက “သစ်ပင်များနှင့် ပြည့်နေသည့် ပန်းခြံများ၊ လမ်းမများ၊ ကျေးလက်နှင့်မြို့ပြများသည် လမ်း လျှောက်ရန်၊ အပန်းဖြေရန်၊ အရိပ်ရရန် တို့အပြင် အေးချမ်းသည့် သဘာဝအလှနှင့် ထိတွေ့ခြင်းအားဖြင့် လူသားများ၏ ကျန်း မာရေး ဆိုင်ရာကောင်းကျိုးများဖြစ်ထွန်းစေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် သစ်ပင်စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် ခြင်းသည် နိုင်ငံတော်၏ပစ္စုပ္ပန်နှင့် အနာဂတ်မျိုးဆက်သစ်များအတွက် အလွန်အရေးကြီးပြီး အကျိုးကျေးဇူး ကြီးမားစေသည့် သဘာဝရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတစ်ခုဖြစ်သည်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် ဒုတိယအကြိမ် မိုးရာသီ သစ်ပင်ပေါင်း ၃၀၀၀ ကို စိုက်ပျိုးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဇွန်လ ၁၅ ရက်တွင်လည်း ရန်အောင်မြင် ကြိုးဝိုင်းအတွင်း၌ ပထမအကြိမ်အဖြစ် သစ်မျိုး ၁၆ မျိုး၊ သစ်ပင်ပေါင်း ၃၀၀၀ ကို စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်၏ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု တိုးပွားလာစေရန်၊ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်နှင့် ထင်ရှားသည့် ဘူမိရူပ ထူးခြားသည့် နေရာများကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံဧရိယာ၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ကြိုးဝိုင်း၊ ကြိုးပြင် ကာကွယ် တောများ၊ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကို သဘာဝ ထိန်းသိမ်းရေး နယ်မြေများအဖြစ် ဖွဲ့စည်းသွားရန် ရည်မှန်းချက်ဖြင့် စီမံ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

မိမိတို့ တာဝန်ယူသည့် ကာလအတွင်း ယနေ့အထိ ကြိုးဝိုင်း/ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော ၆၁ ခု၊ ဧရိယာ ဧက ၆ သိန်း ၆ သောင်းကျော်ကို ဖွဲ့စည်းပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအချိန်ထိ ကြိုးဝိုင်း/ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော ၁၃၂၄ ခု၊ နိုင်ငံဧရိ ယာ၏ ၂၅ ဒသမ ၉၄ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် သဘာဝထိန်းသိမ်းရေးနယ်မြေ ၆၂ ခု၊ နိုင်ငံဧရိယာ၏ ၆ ဒသမ ၄၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖွဲ့စည်းထားနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သဖြင့် ရည်မှန်းချက်ပြည့်မီအောင် ဆက်လက်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် သစ်ထုတ်လုပ်မှု အလွန်အကျွံရှိသည့်အတွက် မိုးခေါင်ခြင်း၊ ရေကြီးရေလျှံမှုဖြစ်ပွားခြင်းများ နှစ်စဉ် နီးပါး ဖြစ်ပွားနေကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသတွင် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုကြောင့် မြေပြိုခြင်း အပါအဝင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးနှင့် သွားလာရခက်ခဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း နာဂအမျိုးသားပါတီ (NNP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရှုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဧရာဝတီနှင့် ချင်းတွင်းမြစ်ဖျားပိုင်း ဒေသများတွင် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းကစပြီး မိုးသည်းထန်စွာ ဆက်တိုက်ရွာသွန်း လျက်ရှိခြင်းကြောင့် နာဂဒေသ အပါအဝင် ကချင်ပြည်နယ် (အထက်ပိုင်း) ဒေသများနှင့် ချင်းပြည်နယ်တို့တွင် ရေကြီး၊ ရေလျှံမှုနှင့် မြေပြိုမှု စသည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ကြုံတွေ့နေကြသည်။

ချင်းတွင်းမြစ်ကို အားထားနေရသော ဒေသဖြစ်သည့် နာဂဒေသတွင် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်း၍ ချင်းတွင်းမြစ်ရေ ကြီးလာပြီး လမ်းတံတားများ ပိတ်ဆို့၍ သွားလာရခက်ခဲနေသလို မြေပြိုမှုများကြောင့် နေအိမ်များ ပြိုကျမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု နာဂအမျိုးသားပါတီ(NNP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရှုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နာဂဒေသ နန်းယွန်းမြို့ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်း၍ ရေကြီးနေစဉ်

၎င်းက “လေရှီုးဘက်ဆို အိမ်တွေဘာတွေထိတာပေါ့။ မိုးတွေကလည်း အဆက်မပြတ်။ လမ်းတွေကလည်း မြေပြို ဘာညာဆိုတဲ့ အခါကျတော့ အဓိက ဒီအောက်ပိုင်း မုံရွာဘက်ကနေ ကုန်စည်စည်းဆင်းမှုတွေက နဂိုထဲက ကြာပြီ ပေါ့ဗျာ။ နှစ်နဲ့ချီနေပြီဆိုတော့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုက စက်လှေတစ်ခုကိုဘဲ အားကိုးရတာဆိုတော့ အဲဒီဟာက  လည်း သိပ်အဆင်မပြေဘူးဆိုတော့ ကျနော်တို့က ကုန်စည်စီးဆင်းမှုက အိန္ဒိယဘက်ကိုအားကိုးရတဲ့ အနေထား မှာ အဲလမ်းကြောင်းတွေက မိုးက အဆက်မပြတ် ဖြစ်နေတဲ့အခါကြတော့ လမ်းတွေ သွားရလာရ အဆင်မပြေဘူး။ ကားတွေသွားလာဖို့ကဆိုတော့ အခက်ခဲတွေ တော်တော်လေး ကျပ်တည်းနေတာပေါ့။ ကျနော်တို့ ဒေသကတော့ ခက်ခဲတဲ့ နယ်မြေတစ်ခုပါဘဲ နောက်ကြားထဲမှာ ဥပဒေအရ သိမ်းဆည်းတဲ့ အနေအထားမျိုးကြောင့် ဖြစ်တာတွေနဲ့ ဆိုတော့ ဒီစားဝတ်နေရေးနဲ့ လက်လုပ်လက်စား လုပ်တဲ့လူတွေ အခုချိန် တောင်ယာခုတ်နေပြီး စပါးစိုက်ရတော့ မယ် အဲလိုမျိုးတွေပေါ့နော်။ ဒီ ရေကြီးမှု၊ မြေပြိုမှုတွေနဲ့ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ သွားရေးလားရေးကိစ္စတွေ ခက်ခဲနေ ကြတယ်။ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုတို့ ဘာတို့ ဒါတွေကလည်းရှိတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ နန်းယွန်းဘက် မှာဆိုရင်လည်း ကလေးတွေ ကျောင်းဖွင့်ချိန်နဲ့လည်း တိုက်ဆိုက်နေပြီးဆိုတော့ အခုက သွားရေးလာရေးကိစ္စ ကတော့ တချို့မှာ တော်တော်လေး ဒီကလေးသူငယ် ကျောင်းတက်ဖို့ဘာညာ သွားလာဖို့တောင် တော်တော်လေး အခက်အခဲ‌ရှိတဲ့ နယ်မြေတွေလည်း ရှိပါတယ်‌”ဟု ပြောသည်။

လတ်တလော မိုးရွာသွန်းမှုကြောင့် လေရှီးမြို့နယ်အတွင်းက နေအိမ်ပျက်စီးသွားသူများသည် အိမ်၏ အရေးကြီး ပစ္စည်းများနှင့်အတူ လေရှီးမြို့နယ်၊ အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး၊ ရိပ်သာ (၂)တွင် ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်နေကြ သည်။

နာဂဒေသ နန်းယွန်းမြို့ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်း၍ ရေကြီးနေစဉ်

ထို့ပြင် လေရှီးမြို့နယ်၊ မသော်ရီအုပ်စု၊ အမိမီကျေးရွာနှင့် အမှုထမ်း ရပ်ကွက်တို့တွင်လည်း မြေပြိုကျမှုများကြောင့် လူနေအိမ်များနှင့််စပါးကျီများ ပျက်စီးမှုရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ 

နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသသည် လေရှီး၊ နန်းယွန်း၊ လဟယ် စသည့် မြို့နယ်များကို စုစည်းထားသည်။ 

ထိုဒေသသည် ဖွံ့ဖြိုးမှု နိမ့်ကျနေသော ဒေသဖြစ်ပြီး မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းခြင်းနှင့် မိုးရာသီ ကာလများတွင် လမ်းပန်ဆက်သွယ်ရေး အလွန်ခက်ခဲပြီး ကုန်စည်းစီးဆင်းမှု အားနည်းခြင်း၊ ကလေးငယ်များ ပညာသင်ကြားရ ခက်ခဲခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ ပျက်စီးခြင်း စသည့် အခြေအနေများဖြင့် ရင်ဆိုင်ရလေ့ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်၊ တွီဒင်းကျေးရွာနှင့် ကာကီကျေးရွာ၌ မေလ ၃၁ ရက်က မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုကြောင့် မြစ်ရေကြီး၍ တိုက်ပွဲရှောင်များ၏ နေအိမ်များ ရေမြှုပ်ခြင်းနှင့် မျှောပါ ခြင်းများ ကြောင့် အကူအညီများ လိုအပ်နေကြောင်း Paletwa IDPs and Humanitarian supporting အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

တွီဒင်းကျေးရွာရှိ မြန်မာတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် အိမ် ၂၇၀ ရှိသည့်အနက် အိမ်ခြေ ၁၈ လုံး လုံးဝပျက်စီးသွားပြီး အိမ်ခြေ ၄၅ လုံး အနည်းငယ် ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် အိမ်သာ ၇၅ လုံး လုံးဝ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အလားတူ ကာကီတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် အိမ်ခြေ ၁၄၁ လုံးရှိရာ အိမ်ခြေ ၆၉ လုံးနှင့် အိမ်သာ ၃၅ လုံး လုံးဝ ပျက်စီးသွားကြောင်း Paletwa IDPs and Humanitarian supporting က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၎င်းအဖွဲ့က “စစ်ရှောင်အိမ်များ တည်‌ဆောက်ရာတွင် နေအိမ်(၁)လုံး ရူပီ-၃၀၀၀၀ ခန့် ကုန်ကျခဲ့သည်။ ယခုအခါ ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ရန် အမိုး၊အကာပစ္စည်းများကို အရေးပေါ် လိုအပ်နေပြီး အခြေခံ စားနပ်ရိက္ခာများ အပြင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအတွက် ဆေးဝါးများလည်း လိုအပ်နေပါသည်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ အခြေအနေတွင် မည်သည့် လူမှုကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းမှ မရောက်ရှိသေးကြောင်း Paletwa IDPs and Humanitarian supporting အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ရောက်ရှိနေသော တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းမှ ဖြစ်ကြ သည်။

ချင်းပြည်နယ်အတွင်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ကြားလည်းကောင်း၊ မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် အာရက္ခတပ်တော်(AA)ကြားလည်းကောင်း၊ CNF နှင့် Chin Borther(CB) ကြားလည်းကောင်း၊ CNF နှင့် ဇိုမီးအမျိုးသားတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA/ZRO)ကြားလည်းကောင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းနေ ပြည်သူများသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်းသို့ ထွက်ပြေး တိမ်း ရှောင်နေကြသည်။