CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မေ ၁၆

ယခုနှစ်အတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စံချိန်တင်မြင့်မားသော အပူဒဏ်က မခံမရပ်နိုင်အောင် ဖိစီးနေကြောင်း၊ အဆောက်အဦအပြင်ဘက်တွင် လုပ်ကိုင်ရသော ဆင်းရဲနွမ်းပါးသည့် အလုပ်ကြမ်းသမားများမှာ ယင်းအပူဒဏ်ကို ခါးစည်းခံနေရကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

“ပူလွန်းလို့ အလုပ်မလုပ်ဘဲနေရင် ဘာနဲ့သွားစားမလဲ။ အပူပြင်းတာနဲ့ လူက ပင်ပန်းပြီး ရက်နည်းနည်းကြာအောင် အလုပ်မနိုင်တာနဲ့ ငုတ်တုတ်ထိုင်နေရတယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏မြို့တော်၊ နယူးဒေလီ ဆင်ခြေဖုံးမှ ဆောက်လုပ် ရေးလုပ်သားတစ်ဦးဖြစ်သူ ယိုဂျန်ဒရာတူဒရီက ရင်ဖွင့်သည်။

နယူးဒေလီနှင့်အနီးတဝိုက်တွင် အပူချိန်မှာ ယခုနှစ်အတွင်း ၄၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (၁၁၃ ဖာရင်ဟိုက်)အထိ မြင့်တက်လာခဲ့သဖြင့် ယိုဂျန်ဒရာတူဒရီနှင့်အတူတူ အလုပ်လုပ်နေသော ဇနီးသည် လက်တာမှာ မကြာခဏ ဖျားနာခဲ့ရ၍ ဝင်ငွေလျော့ပါးခဲ့ရကြောင်း ၎င်းက ပြောပြသည်။

နွေရာသီအစောပိုင်း အပူပြင်းထန်ခြင်းသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ဆက်စပ်နေပြီး အိန္ဒိယနှင့် အိမ်နီးချင်း ပါကစ္စတန်တို့တွင် လူ ၁ ဘီလီယံကျော်သည် လွန်ကဲလာသောအပူဒဏ်ကို တစ်နည်းမဟုတ်တစ်နည်း ကြုံတွေ့ ရကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များ ပြောကြသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်း အပူပြင်းဆုံး မတ်လကို ယခုနှစ်ဖြတ်သန်းခဲ့ရပြီး နိုင်ငံ၏ တချို့ဒေသများ၌ ပြီးခဲ့သည့်ဧပြီလတွင် အမြင့်ဆုံးအပူချိန် စံချိန်တင်ခဲ့သည်။

နယူးဒေလီအပါအဝင် နေရာအနှံ့အပြားတွင် အပူချိန်မှာ ၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ ရှိခဲ့သည်။ မတ်လ နှောင်းပိုင်း ကတည်း အပူဒဏ်ကြောင့် သေဆုံးသည်ဟု ယူဆရသူ ဆယ်ဂဏန်းမျှ တွေ့ခဲ့ရသည်။

ပြင်းထန်သော အပူဒဏ်သက်ရောက်မှုမှ လျော့ပါးသက်သာစေဖို့ ပြည်နယ်အစိုးရအသီးသီးကို ဝန်ကြီးချုပ် နရိန္ဒရာ မိုဒီက လိုအပ်သည့် ညွှန်ကြားချက်များ ပေးပို့ခဲ့သည်။

ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်များတွင် အလုပ်ကြမ်းလုပ်ရသူများသည် လေးလံဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများ ထမ်းရင်း ဦးခေါင်း ပေါ်တွင် စုတ်ပြဲနေသော ပဝါများပတ်၍ နေပူရှိန် ကာကွယ်ကြရသည်။

ဖက်ဒရယ်အစိုးရထံမှ အချက်အလက်များအရ အပူဖိစီးမှုသည် ပြီးခဲ့သောနှစ်ပေါင်းနှစ်ဆယ်အတွင်း သဘာဝဘေး အန္တရာယ်တစ်ခုအနေဖြင့် မိုးကြိုးပစ်ခံရ၍ သေဆုံးမှု ပိုများလာစေသည့်အကြောင်းရင်းတစ်ရပ်လည်း ဖြစ်လာ ကြောင်း အိန္ဒိယ သိပ္ပံနှင့်သဘာဝဝန်းကျင်ဆိုင်ရာဌာနမှ မြို့ပြပတ်ဝန်းကျင်သုတေသီ အဗီကဲဆွမ်ဗန်ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

“အဲဒီလို သေဆုံးမှုကို အသက် ၃၀ ကနေ ၄၅ နှစ်ကြားရှိတဲ့ အမျိုးသားတွေမှာ ဖြစ်တတ်တာ တွေ့ရပါတယ်” ဟု အဗီကဲဆွမ်ဗန်ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံအချို့နှင့်မတူညီဘဲ အပူချိန် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကျော်လွန်လာချိန်၌ အဆောက်အဦပြင်ပ သွားလာလှုပ်ရှားခြင်းကို တားဆီးသည့် ဥပဒေမရှိကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၉

မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသများသို့ မေ ၈ ရက်မှ ၁၄ ရက်ကြား မုတ်သုံစတင်ဝင်ရောက်နိုင်သည်ဟု မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက"ဒါက ဝင်ဖို့လည်း နည်းနည်း ကျိန်းသေသလောက်ရှိတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းများ တယ်။ မုတ်သုံက တောင်ပိုင်းကို လောလောဆယ်တော့မဝင်သေးဘူး။ ဒီမုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မိုးရွာပြီး ရင်တော့ နောက် မုတ်သုံကဆက်လာတော့ မုတ်သုံမိုးတွေဘာတွေက တောင်ပိုင်းမှာ ကျလာမှာပေါ့။ အဲဒီ တော့ တောင်ပိုင်းကတော့ မိုးသိပ်ပြတ်တော့မယ့်သဘောမရှိဘူး။ နောက်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်တွေမှာလည်း ၁၄ ရက်နဲ့ ၂၀ ရက်ကြားပေါ့။ မုတ်သုံဝင်စမှာလည်း မုတ်သုံအဝင်ပေါ့နော်။ မုတ်သုံအဝင်မှာလည်း နည်း နည်း မိုးသက်လေပြင်းကျတာတွေ ရှိတတ်တယ်ဆိုတော့ အဓိကကတော့ ကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေတော့ သတိထားရမှာပေါ့"ဟု ပြောသည်။

ထိုကာလ၌ မုတ်သုံမဝင်ရောက်သေးသည့် ဒေသများတွင်လည်း အပူပြန်တက်တိမ်ကြောင့် မိုးရွာခြင်းများ ရှိနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ပျမ်းမျှ ပုံမှန် မုတ်သုံဝင်ရောက်ချိန်သည် မေလ ၁၈ ရက်တွင် စတင် ဝင် ရောက်တတ်သည့်အတွက် ယခုနှစ်သည် မုတ်သုံဝင်စောသည်ဟု ယူဆရကြောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက ပြောသည်။

"မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ မိုးဦးကာလကို ကျနော်တို့က တစ်ပြည်လုံးကို မုတ်သုံဝင်မှ မိုးဦးကာလစတာလို့ သတ်မှတ်တာကိုး။ တောင်ပိုင်းဝင်ပြီးရင် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ အလယ်ပိုင်း၊ အလယ်ပိုင်းပြီးရင် မြောက်‌ပိုင်း ပေါ့။ တပြည်လုံးလွှမ်းခြုံမှ ဒါ မိုးဦးကာလစတယ်လို့ ခေါ်တာပေါ့။ အဲဒီတော့ အလယ်ပိုင်းနဲ့ မြောက်ပိုင်း ကျတော့ နည်းနည်းလေး ပုံမှန်လောက်တော့ ဖြစ်လိမ့်မယ်ထင်တယ်။ တပြည်လုံး မုတ်သုံဝင်မယ့် အနေအထားကတော့ ပုံမှန်လောက်ပဲ ဖြစ်နိုင်တာပေါ့" ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့တောင်ပိုင်းတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော အားကောင်းသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း အာစန်၏အရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း မိုးရွာသွန်းခြင်း၊ မိုးသက်လေပြင်း ကျခြင်း၊ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

ထိုဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းသည် မေ ၁၃ ရက်နေ့ခန့်မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာမည်ဖြစ်သဖြင့် ထိုရက်အထိ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် မိုးရွာသွန်းမှုများ ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ယနေ့ မေလ ၉ ရက်မှ ၁၃ ရက်နေ့အတွင်း နေပြည်တော်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေး တိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် မွန်ပြည်နယ်တို့တွင် နေရာစိပ်စိပ်မှ နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်း ရွာနိုင်ကာ၊ အချို့ဒေသများတွင် ဒေသအလိုက်နှင့် နေရာကွက်၍ မိုးကြီးနိုင်ကြောင်း မိုးဇလက ထုတ်ပြန် ထားသည်။

CNI News

၂၀၂ ၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၁

လက်ရှိတွင် လိမ္မော်ရောင်အဆင့် သတ်မှတ်ထားသည့် မုန်တိုင်းငယ်သည် မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့ ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနီးသို့ မရောက် ခင် ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက "ဒီ နောက် ၁၂ နာရီက မုန်တိုင်းငယ်အဆင့်ပဲ ရောက်ဦးမယ်။ အားကောင်းသော မုန်တိုင်းငယ် လည်း ဖြစ်နိုင်တာပေါ့။ မုန်တိုင်းငယ်ရဲ့ သဘောသဘာဝကတော့ မနက်ပိုင်းတွေက နည်းနည်း အားလျော့ပြီးတော့ မွန်းလွဲ ညနေပိုင်းတွေမှာ ပင်လယ်ပြင်က ရေခိုးရေငွေ့ ပူလာတဲ့ အခါကျတော့ ရေခိုးရေငွေ့ ကောင်းကောင်းရရင် တခါပြန်ပြီး အား ပြန်ပျိုးလာတာမျိုးတွေ။ ဒီဟိုင်းကြီးကျွန်း မရောက်ခင် လောက်မှာတော့ ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်းလောက် ဖြစ်နိုင်တယ်။ ပြီး တော့ ဟိုင်းကြီးကျွန်းနား ကပ်သွားရင် တစ်ခါပြန်ပြီး အားပြန်လျော့သွားမယ့် အနေအထားမျိုး လက်ရှိမှာ တွေ့ရတာပေါ့"ဟု ပြောသည်။

ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်းအဆင့်သို့ ရောက်ရှိပါက အမည်ပေးရမည်ဖြစ်ကာ လက်ရှိတွင် မုန်တိုင်းငယ် အဆင့်သာ ရှိသေးသည့် အတွက် အမည်‌မပေးသေးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

အားကောင်းသော မုန်တိုင်းငယ်၏ လက်ရှိအခြေအနေမှာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ဦးတည်ရွေ့လျားမည့် အခြေအနေဖြစ်သဖြင့် လိမ္မော်ရောင်အဆင့် သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။

မုန်တိုင်း အခြေအနေ တိုင်းထွာချက်

ထိုမုန်တိုင်းငယ် အနေဖြင့် မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းအား ဖြတ်ခါနီး ၁၂ နာရီအချိန်ခန့်တွင် အနီရောင်အဆင့်သို့ ပြောင်းလဲ သတ် မှတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ မုန်တိုင်းငယ်မှာ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးသို့ သက်ရောက်မှုရှိပြီး  အထူးသဖြင့် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဘက်များသို့ ပိုမိုသက်ရောက် မှု ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးလှထွန်းက "ပြည်သူတွေအနေနဲ့ သတိထားရမှာကတော့ မုန်တိုင်းနဲ့အတူ တွဲလာတဲ့ အချက်အန္တရာယ်က ၃ ခုရှိတာပေါ့လေ။ မိုးသည်းထန်စွာ ရွာတာရယ်၊ လေပြင်းတိုက်တာရယ်၊ နောက် မုန်တိုင်းဒီရေပေါ့။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့က ဒီအန္တရာယ်တွေကို သတိထားရမှာ။ လေပြင်းကလည်း ကျနော်တို့က လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ မုန်တိုင်းငယ်ရဲ့ ရှေ့ပြေးတိမ်တွေက တော့ အခုဆိုရင် ရန်ကုန်တို့၊ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်တို့ကို ရောက်နေတယ်။ မွန်၊ ကရင်ဘက်မှာလည်း တိမ်တိုက်တွေ ရှိနေတော့ ဒါတွေက မုန်တိုင်းကနေ ထွက်လာတဲ့ တိမ်တိုက်တွေပေါ့။ ဒါတွေကြောင့် မုန်တိုင်းမလာခင်မှာ အကြိုလေတိုက်တာတို့ မိုးရွာ တာတို့လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ လေဆင်နှာမောင်း ကျရောက်တာတွေလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဘာလို့ဆို မုန်တိုင်းကနေ ပြန့်ထွက် လာတဲ့ တိမ်တိုက်တွေကနေပြီးတော့ လေဆင်နှာမောင်းဖြစ်တာ ရှိလို့။ ပြီးတော့ ဒီအချိန်က ပူတဲ့အချိန်ဆိုတော့ လေဆင်နှာ မောင်း တိုက်တာတွေ၊ လေပြင်းတိုက်တာတွေ သတိပြုရမှာပေါ့"ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မုန်တိုင်းငယ်၏ အမြင့်ဆုံး လေတိုက်နှုန်းမှာ တစ်နာရီလျှင် (၄၅)မိုင်နှုန်းခန့် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ယနေ့(မတ်လ ၂၁ ရက်) ညနေပိုင်းတွင် ကိုကိုးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ မတ်လ ၂၂ ရက် နေ့လယ်ပိုင်းတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ မတ်လ ၂၃ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်း အနီးသို့ လည်းကောင်း ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်းလည်း မိုးဇလမှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ပြည်တွင်း လေကြောင်းပျံသန်းရေး၊ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့ရှိ ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေး ငါးဖမ်းရေယာဉ်များ၊‌ သင်္ဘောများ အနေဖြင့်လည်း ကြိုတင်သတိပြုနိုင်ပါရန် မိုးဇလမှ အသိပေးနှိုးဆော်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၀

မုန်တိုင်းငယ်၏ လက်ရှိအခြေအနေသည် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ဦးတည်ရွေ့လျားမည့် အခြေအနေ ဖြစ်သောကြောင့် လိမ္မော် ရောင်အဆင့်ဟု သတ်မှတ်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ယနေ့ထုတ်ပြန်သည်။

ထိုမုန်တိုင်းငယ်၏ လေတိုက်နှုန်းမှာ တစ်နာရီလျှင် ၃၅ မိုင်မှ မိုင် ၄၀ နှုန်းခန့် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

အဆိုပါ မုန်တိုင်းငယ်သည် ပိုမိုအားကောင်းလာပြီးနောက် ၂၄ နာရီအတွင်း အားကောင်းသော မုန်တိုင်းငယ်အဖြစ်သို့ လည်းကောင်း၊ နောက် ၃၆ နာရီအတွင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း မိုးဇလက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့အပြင် မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကိုကိုးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ ၂၂ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း၊ ၂၂ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းအနီးသို့ လည်းကောင်း ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။