CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၁

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင် စစ်ရေးပဋိပက္ခများ ပြင်းထန်နေသောကြောင့် နိုင်ငံရေးအားဖြင့် အဖြေရှာရန် နစကမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် အသွင်ပြောင်းရန် ရည်မှန်းနိုင်သည်ဟု ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် နစကအနေဖြင့် အသွင်ပြောင်းနိုင်ပြီး ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် အသွင်ပြောင်း အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ထွန်းလာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က “စစ်ရေးအားဖြင့်ဘယ်လိုဖြေရှင်းကြမှာလဲ၊ မြန်မာ့ နိုင်ငံရေးအားဖြင့် ဘယ်လိုထွက်ပေါက်၊ ထွက်လမ်းရှာမှာလဲ။ သူလည်း အဖြေတွေ့လောက်ပါပြီ၊ လာမယ့် ၂၀၂၅ ရွေးကောက်ပွဲတောင် သူ့ဘက်ကပြောထားပြီးပြီလေ။ အဲ့တော့ နှစ်ဦးလား၊ နှစ်ကုန်လားဆိုရင် အန်ကယ့် သုံးသပ် ချက်အရ နှစ်ဦးဖြစ်ဖို့များတယ်။ လာမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ မှာ နစကအသွင်ပြောင်းဖို့ ရည်မှန်း နိုင်တယ်။ အဲ့တော့ ကာလုံအုပ်ချုပ်တဲ့အစိုးရ ၆ လ၊ ၆ လအတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ စလုပ်မှာလား၊ စလုပ်ရင် မပြီးနိုင် သေးရင် ထပ်ပြီးတော့ ၆ လကို သက်တမ်းတိုးမှာလား ကာလုံသည်၊ အဲ့ဒီလို ၂၀၂၆ မှာအစိုးရ၊ အသွင် ပြောင်းတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်ပေါ်ထွန်း လာနိုင်တဲ့အနေအထား ရှိတာပေါ့ဗျာ။ ဒီကြား လာမယ့်နှစ်မှာတော့ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွေကို လုပ်ဖို့အတွက် နစကသည် Initiate (စတင်) လုပ်သင့်တာပေါ့ ဟုတ်ဘူးလား။ အားလုံး ပါဝင်တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတစ်ခု မျက်နှာချင်းဆိုင်ပြီးတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းရမဲ့ အခွင့်အရေး တစ်ခု ‌ပေးရမှာပေါ့ ” ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့နိုင်ငံရေးပါတီများတွေ့ဆုံစဉ်

လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲစာရင်းများ မှားယွင်းမှု မရှိစေရေး၊ မဲစာရင်းများ မှန်ကန်မှုရှိစေရေး အဓိက ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးတွင် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့အပြင် ကောင်စီဝင်များအနေဖြင့် မဲစာရင်းများ မှန်ကန်မှုရှိစေရေး တာဝန်ခွဲဝေ၍ ဆောင်ရွက်ရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် Myanmar Electronic Voting Machine စနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲအား လုံခြုံရေးအရ အပိုင်းလိုက်ခွဲခြား၍လည်း ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။ 

လက်ရှိတွင် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူမှုသည် နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၆၃ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို ကောက်ယူနိုင်ခဲ့ပြီး ကျန်သည့် နေရာများအား ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် အပြီးသတ်ကောက်ယူနိုင်လိမ့်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် UEC ကိုတွေ့ရစဥ်

သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်ရန် ငြိမ်းချမ်းဖို့လိုအပ်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းမှုမရှိသမျှ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာ အရ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်ရန် မလွယ်ကူကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားကွန်ရက် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထူးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ဖို့ဆိုတာက တစ်နိုင်ငံလုံး သန်ခေါင်စာရင်း ကောက်ဖို့ဆိုတာက ငြိမ်းချမ်း‌ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းဖို့လိုတယ် ကျနော်တို့အမြင်ကပေါ့နော်။ ငြိမ်းချမ်းဖို့လိုတယ်၊ စစ်ပွဲတွေမရှိဖို့လိုတယ်၊ အဲ့တော့ စစ်ပွဲတွေမရှိဖို့ ငြိမ်းချမ်းဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းနဲ့ ဖြေရှင်းဖို့ ဆောင်ရွက်ဖို့လိုအပ်တယ်ပေါ့ ကျနော်တို့မြင်တာ အခုကစစ်ပွဲ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာအရ အခုက ဒီအာဏာထိမ်းမှုနောက်ကွယ်မှာ မကျေနပ်မှု ဖြစ်ရပ်တွေကြောင့် အခုဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်ကို ပြန်မရောက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာပေါ့ အချင်းချင်း လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်ပြီးတော့ အချင်းချင်း တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေကြတယ် ပေါ့နော်။ အဲ့တော့ လက်နက်ကိုင်မှု၊ ငြိမ်းချမ်းမှုမရှိသမျှပေါ့နော် သန်းခေါင်စာရင်း‌ ကောက်ဖို့ကတော့ ကျနော်က တစ်နိုင်ငံလုံးအနေနဲ့တော့ ကျနော်တို့အမြင်ကတော့ မလွယ်ဘူးလို့ မြင်တယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ပြည်လုံးကျွတ် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူလျက်ရှိပြီး မဲစာရင်းများ ပြုစုပြီးပါက ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။

တရုတ်အနေဖြင့်လည်း နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သတ်၍ လိုအပ်သည်များကို ကူညီဆောင်ရွက် ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အားလုံးပါဝင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စေလိုကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိက ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၄ ရက်နေ့က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့်တွေ့ဆုံစဥ် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၀

စစ်ရေးပဋိပက္ခ ပြင်းထန်နေသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ပြည်သူလူထုများ မနစ်နာစေရန်နှင့် ငြိမ်းချမ်းသော နည်းလမ်းများအား အဖြေရှာရန် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး သေချာပေါက် ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အချိန်တစ်ခု၌ စားပွဲဝိုင်းဆွေးနွေးရေး သေချာပေါက်ရောက်လာနိုင်ပြီး တိုက်ပွဲများ ကြာရှည်နေသရွေ့ ပြည်သူများ နစ်နာနေဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တိုက်ပွဲရဲ့ အခြေအနေအရ၊ လူတွေရဲ့အနေအထားအရ ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူများအမြင်မှာ (AA) ဘက်က စစ်ရေး အသာစီး‌ရနေတယ်လို့ မြင်ကြပါတယ်။ ဆို‌တော့ (AA) ဘက်ကလည်း ပြည်သူတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်၊ သူတို့ အောက်ခြေက စစ်သားတွေရဲ့ သတင်းပေးမှုတွေ အရဆိုလို့ရှိရင် လောလောဆယ်မှာ ဆွေးနွေးမယ်လို့ သူတို့ ခံယူချက်နဲ့ ခံယူလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ကျမမြင်တာကတော့ တချိန်ချိန်တနေ့နေ့မှာတော့ စားပွဲဝိုင်းကို သေချာပေါက် ရောက်လာရလိမ့်မယ်လို့တော့ ထည့်တွက်ထားပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်‌လောက်ပဲ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ဖြစ် နောက်ဆုံးမှာကတော့ ကျမတို့တွေ ပြည်တစ်ခုရဲ့ အခြေအနေ၊ တိုင်းပြည်ရေး၊ တည်ဆောက်ရေးတွေ အားလုံးကို ထိန်းချုပ်လိုက်တဲ့အချိန် စားပွဲဝိုင်းအပေါ် မလွဲမသေ ရောက်နေလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တိုက်ပွဲရှည်ကြာလေလေ ပြည်သူတွေက နစ်နာလေလေ ဖြစ်လေပဲ၊ ပြည်သူတွေက အရမ်းကိုနစ်နာတယ်။ ” ဟု ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့ အဝင်ဆိုင်းဘုတ်ကို တွေ့ရစဥ်

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့မှစတင်ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) အကြား တိုက်ပွဲများစတင် ဖြစ်ပွားလာပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုင်ဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် တစ်နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်၏တပ်များ အလုံးစုံချုပ်ငြိမ်းသွားရန် ဆက်လက် လုပ်ဆောင် သွားမည်ဟု အာရက္ခတပ်တော် (AA) က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်၏ စီမံကိန်းများရှိရာ ကျောက်ဖြူမြို့တွင်လည်း နစက ဘက်မှ လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ထားကြောင်း သိရသည်။

နှစ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းအနေဖြင့် ပြည်သူ၏ အကျိုးကို အလေးထားနိုင်မည်ဆိုလျှင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ရှိလာနိုင် ကြောင်း ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ALD) မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုက်ပွဲရှောင်များကို တွေ့ရစဥ် 

၎င်းက “ပြည်သူမနာချင်ဘူး၊ လူမနာချင်ဘူး၊ ကိုယ့်ပြည်မှာရှိတဲ့ အဆောက်အဦးတွေ ပျက်စီးဖို့ မလိုလားဘူး၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ပြောရရင် ပြည်သူရဲ့ အကျိုးကို မျက်မှောက်ပြုမယ်ဆိုရင်တော့ ဆွေးနွေးမှုကတော့ တစ်ချိန် မဟုတ် တစ်ချိန်မှာတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရဖွယ် ရှိလာနိုင်မယ်ပေါ့နော်။ အခုချိန်ထိကတော့ ပြီးပြည့်စုံအောင် ထိတော့ မဟုတ်သေးဘူးပေါ့ဗျာ။ ဘာလို့လဲဆို‌တော့ ဒီအာရက္ခတပ်တော်ကလည်း ကြေညာထားတာ ရှိတယ်လေ။ ဒီရခိုင်ပြည်နယ်မှာ သူတို့ကလွဲလို့ တခြားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း မရှိရဘူး ဆိုတဲ့ဟာမျိုး ကြေညာထားတယ်လေ။  ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို လွှမ်းခြုံလို့တော့ မရသေးဘူးပေါ့ဗျာ။ အထူးသဖြင့် ရခိုင်ပြည်ရဲ့မြို့တော် စစ်တွေ၊ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှာ တရုတ်ရဲ့ထွက်ပေါက်ဖြစ်တဲ့ ကျောက်ဖြူ ဒီနေရာတွေ မရဘဲနဲ့တော့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးတယ်ဆိုရင် နောင်မှာအရှုပ်၊ ရှုပ်ထွေးမှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ပေါ့နော်၊ ဒီဟာတွေက ဘယ်လိုကစားမလဲဆိုတဲ့ ဟာတွေကတော့ တပ်တော်က ခေါင်းဆောင်တွေ အပေါ်မှာ မူတည် လိမ့်မယ်လို့ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

တိုင်းပြည်နှင့် ပြည်သူလူထုကို ထည့်တွက်ရန် လိုအပ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းသောနည်းကို အခြေခံကာ ကြိုးပမ်းရမည် ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများက သုံးသပ်သည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြို့နယ် ၁၇ မြို့နယ်ရှိသည့်အနက် ၁၀ မြို့နယ်ကို AA က ထိန်းချုပ်ထားပြီး နစက မှ ထိန်းချုပ် ထားသည့် ကျန် ၇ မြို့အနက် ဂွ၊ မောင်တောနှင့် အမ်းမြို့နယ်များကို AA ဘက်က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက် နေသလို ကျောက်ဖြူ၊ တောင်ကုတ်၊ မာန်အောင်နှင့် စစ်တွေမြို့နယ်တို့ကိုလည်း AA ဘက်က ပိတ်ဆို့ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၀

တရုတ်ဘက်မှ အကျယ်ချုပ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု သတင်းထွက်ပေါ်နေသည့် မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင်သည် ဆေးကုသမှုခံယူနေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့က ပေကျင်းမြို့တော်၌ပြုလုပ်သည့် ပုံမှန် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် တရုတ် နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် မစ္စတာ Lin Jian က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း South China Morning Post တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကိုးကန့်တပ်ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင်ကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရ Lin Jian က "MNDAA အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင် ဟာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ဆေးကုသဖို့ခွင့်တောင်းခဲ့တာဖြစ်ပြီး အခုအခါ ဆေးကုသမှုခံယူပြီး ပြန်လည်နာလန်ထူလာနေပြီ" ဟု ပြောသည်။

ဖုန်တာရွှင်သည် ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလက တရုတ်အစိုးရ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံရန် တရုတ်နိုင်ငံ သို့ ခရီးထွက်ခဲ့ပြီးနောက် ယနေ့အချိန်ထိ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ပြန်လည်မရောက်လာသေးခြင်းဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဖုန်တာရွှင်ကို တရုတ်က အကျယ်ချုပ် ဖမ်းထားသည်ဆိုသော သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၀

မိမိတို့အနေဖြ်င့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် တတ်နိုင်သမျှ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး သိက္ခာရှိ သည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် သိက္ခာရှိသော လွှတ်တော်တစ်ရပ်ကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ရမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြော သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ အား ပြန်လည်ကျင်းပ၍ အနိုင်ရသည့်ပါတီအား ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများနှင့်အညီ နိုင်ငံတော်တာဝန်အား လွှဲအပ်နိုင် ရေး ဆက်လက် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် တတ် နိုင်သမျှ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး သိက္ခာရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် သိက္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်တစ်ရပ်ကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ရမည်”ဟု ပြောသည်။ 

လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲစာရင်းများ မှားယွင်းမှု မရှိစေရေး၊ မဲစာရင်းများ မှန်ကန်မှုရှိစေရေး အဓိက ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကောင်စီဝင်များအနေဖြင့် မဲစာရင်းများ မှန်ကန်မှုရှိစေရေး တာဝန်ခွဲဝေ၍ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် Myanmar Electronic Voting Machine စနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲအား လုံခြုံရေးအရ အပိုင်းလိုက်ခွဲခြား၍လည်း ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်မှ ၁၀ ရက်နေ့ထိ သွားရောက်စဉ် လာအို၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယာ ဝန်ကြီးချုပ်များဖြင့် သီးခြားစီ တွေ့ဆုံ၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် အခြေအနေများကို ရှင်းပြဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မိမိတို့ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် ပွင့်လင်းမြင်သာသည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စေရေး နိုင်ငံတကာမှ လေ့လာ အကဲခတ်ရေး ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များကို ဖိတ်ခေါ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြော သည်။ 

၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အနိုင်ရသည့်ပါတီကို နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်း ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားနေပြီး စစ်ရေးအားကောင်း နေသော ကြောင့် နိုင်ငံရေးဘောင်အား ပြန်ချဲ့ရန် ဆွေးနွေးပွဲများ လုပ်ဖို့လိုအပ်သည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များ က ပြောသည်။ 

စစ်ရေးဘောင်ကျဥ်းစေရန် စိတ်ရှည်ရှည်ဖြင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ အဆက်မပြတ်လုပ်နေရန် လိုအပ်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စစ်ရေးက အင်မတန်မှ ကြာရှည်လာမယ်ဆိုလို့ရှိရင် မဖြစ်သင့်တဲ့ ကိစ္စလို့ပဲမြင်ပါတယ်၊ စစ်ရေးက အများ ကြီး ရေရှည်သွားလို့ရှိရင် အနိဋ္ဌာရုံတွေလည်း တကယ့်ကို များလာမှာဖြစ်တယ်၊ အခုလည်း များနေပြီပဲ ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကျမအနေနဲ့တော့ တချိန်ချိန် တစ်နေ့နေ့မှာ စားပွဲဝိုင်းကိုတော့ နီးစပ်ရောက်လာရလိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်။ တစ်ဖက်မှာဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့က စစ်ရေးဘောင်က ကျယ်နေတယ်၊ နိုင်ငံရေးဘောင်က ကျယ်ဖို့ အတွက်ပဲ စဥ်းစားခဲ့ကြရင်းနဲ့ပဲဆုံးသွားတယ်။ အဲလိုအနေအထားမျိုးတွေဖြစ်တော့ ဒီစစ်ရေးဘောင်ကို ကျဥ်းမယ် ဆိုလို့ရှိရင် စိတ်ရှည်ရမှာ ဖြစ်တယ်၊ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲတွေ အဆက်မပြတ် လုပ်နေရမယ်၊ ပြီးလို့ရှိရင် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲက ရလာတဲ့ အကျိုးရလဒ်တွေကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်ဖို့လိုတယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် တိုက်ပွဲနည်းလာ နိုင်ဖို့အတွက် ကို ဒီဆွေးနွေးပွဲ၊ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ ရှိနေကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက အခုကြိုးပမ်းနေသည်ထက် ပိုပြီးတော့မှ ကြိုးစား ရမယ်လို့ ကျမမြင်မိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ် 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသည်မှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ယနေ့အချိန်ထိ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်လာခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

ထို့နောက် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ အကြိမ်ကြိမ် လုပ်လာရာမှာလည်း ခိုင်မြဲသော သဘောတူညီချက်များ မရရှိဘဲ အကြိမ်ကြိမ် သဘောတူညီချက်များ ပျက်ပြား၍ ပြန်လည် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွား နေသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးသဘောထား ကွဲလွဲမှုများကြောင့် နိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် လက်နက် ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလအထိ စစ်ပြေးဒုက္ခသည် ၆ သန်း ကျော်ရှိကြောင်း ISP-Myanmar မှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် အချက်အလက်များအရ သိရသည်။

နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် လူထုကို အနိုင်ပေးသော သဘောမျိုးနှင့် ချဥ်းကပ်မှသာ နိုင်ငံရေးအားဖြင့် ပြန်တက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 အစိုးရ၊ တပ်မတော်၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စစ်ရေးတင်းမာတယ်၊ နိုင်ငံရေးကျတယ်။ အဲတော့ နိုင်ငံရေးပြန်တက်ဖို့အတွက် စစ်ရေးကို ပြန်လျှော့မှ ဖြစ်မယ်။ အဲတော့ ပါဝင်ပတ်သတ်တဲ့ လူတွေထဲမှာ နိုင်ငံရေးဆိုတာ အပျော့ဆုံးအရာ လက်နက်မရှိဘူး၊ လူထုကို စည်းရုံးတယ်။ အခုက နှစ်ဖက်စစ်ဖြစ်တဲ့အခါ လူထုခံရတယ်၊ နိုင်ငံရေးအားဖြင့် နောက်ကိုဆုတ်ကြတာ၊ နိုင်ငံရေး အားဖြင့် ရှေ့ကိုရောက်ဖို့အတွက် ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့သူတွေ ဒီအခင်းအကျင်းပေါ်မှာ အမှန်မြင်ဖို့ လိုတာပေါ့။ သမိုင်းသင်ခန်းစာ ယူဖို့လိုတယ်၊ မြန်မာ့တပ်မတော်လည်း ယူရမယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လက်ရှိဦးဆောင်နေတဲ့ နစက လည်း ယူရမယ်၊ အဲသလိုပဲ လက်နက်ကိုင် ဆန့်ကျင်ပုန်ကန်နေတဲ့ အင်အားစု အားလုံးသည် ဒီပေါ်မှာ သဘော ရိုးရိုးနဲ့ မြန်မာလူထုကို အနိုင်ပေးမှ၊ အဲဒီသဘောနဲ့ ချဥ်းကပ်မှုမှန်ခဲ့ရင် နိုင်ငံရေးအားဖြင့် တက်လာမယ်။ နိုင်ငံရေး အားဖြင့် ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းမှပဲ ဒီစစ်ရေးတင်းမာမှုက ကျသွားနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဘက်ကိုသွားမယ်။ ဒုတိယတစ်ကြိမ် မြန်မာနိုင်ငံကို လွတ်လပ်ရေးပြန်ပေးရမှာ။” ဟု ပြောသည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နှင့် ၆ ရက်နေ့များက အိန္ဒိယမှ မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးပါတီ ၁၁ ပါတီ၊ EAO ၆ ဖွဲ့၊ NSPNC နှင့် CPR မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၀ ကျော်ကို ဖိတ်ခေါ်၍ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ဖက်ဒရယ် စနစ်အကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ဒီဇင်ဘာလတွင်လည်း မြန်မာ့အရေး အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများကြား အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ တစ်ခုကို ထိုင်းနိုင်ငံက ဦးဆောင်၍ လက်ခံကျင်းပသွားရန် ရှိနေသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသ ကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်(EAOs)များ၊ PDF အဖွဲ့များ ကြား တိုက်-ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA)၏ ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင်ကို တရုတ်အစိုးရက အကျယ်ချုပ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာသော်လည်း တကယ် ဖမ်းခံထားရသလား ဆိုသည့်အပေါ် တချို့က မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

ကိုးကန့်သည် တရုတ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သောကြောင့် ထိုသတင်းမှာ မှန်ကန်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း၊ တရုတ်၏ သဘောသ‌ဘာဝအရ ၎င်းလူမျိုးအချင်းချင်း နစ်နာအောင် မလုပ်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်ထင်တာ မမှန်ဘူးထင်တယ် သတင်း။ ဘာကြောင့်လဲဆို‌တော့ ကိုးကန့်ကလည်း တရုတ်ပဲ၊ တရုတ် ကလည်း ကိုးကန့်ပဲ။ နောက်ပြီးတော့ ကိုးကန့်နယ်ဆိုတာ အင်္ဂလိပ် ဗမာပြည် သိမ်းပြီး‌နောက်ပိုင်းမှာမှ အင်္ဂလိပ် လက်ထဲကို တရုတ်က အပ်ပေးထားတာ။ တောက်လျှောက်က တရုတ်တိုင်းပြည်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းပဲ။ ဒါကြောင့် သူဗမာပြည် အစိတ်အပိုင်းဖြစ်တာက နှစ်ပေါင်း သိပ်မကြာသေးဘူး။ လူမျိုးအရရော ဘာရော အားလုံးက ဆက်စပ် နေတော့ ခေါ်ယူဆွေးနွေးတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလို ထိန်းချုပ်တာတို့ ဘာတို့တော့ မရှိဘူး ထင်တယ်။ ဘာလို့ဆို တရုတ်အချင်းချင်းက တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် နစ်နာအောင်တော့ လုပ်မယ့်သဘောမရှိဘူး။ ကျနော်သိသလောက်ပေါ့ သူတို့ရဲ့ သဘောသဘာဝမှာ။ ကျနော်ကတော့ အတွင်းသိ အဆင်းသိဆိုတော့ ဖြစ်နိုင် ခြေတော့ နည်းတယ်ထင်ပါတယ်။ ဆက်လက် ညှိနှိုင်းနေတဲ့သဘောတော့ ဖြစ်မှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

MNDAA ကိုတည်ထောင်သူ ဖုန်ကြားရှင်ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက UWSA “ဝ” တပ်ဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်အချို့နှင့် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းတို့ တွေ့ဆုံမှုတွင် လောက်ကိုင်မှ မိသားစုကြီး ၄ ခု လုံးဝ ပျက်စီးရခြင်းသည် တရုတ်ပြည်ကို ဆန့်ကျင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖုန်မိသားစုလည်း ထိုအဖြစ်အပျက်ကို သင်ခန်းစာယူသင့်ကြောင်း တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်မှ ပြောဆိုထားသည်။

ထို့အပြင် ကိုးကန့်ဒေသသည် မိသားစုကြီး လေးခုမရှိဘဲလည်း ခရီးဆက်၍ရသကဲ့သို့ ဖုန်မိသားစု မရှိဘဲလည်း ရှင်သန်၍ရကြောင်း၊ ဖုန်မိသားစုသည် နားမဝင်ဘဲ တရုတ်နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ကို ဆက်လုပ်နေသည့်အတွက် ဒဏ်ပေးမှု တိုးမြှင့်သည့်အနေဖြင့် ဖြတ် ၅ ဖြတ် စီမံကိန်းကို လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပါရှိသည်။

ဖုန်တာရွှင်သည် MNDAA ကို တည်ထောင်သူ ပထမဆုံးခေါင်းဆောင် ဖုန်ကြားရှင်၏ သားဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလက တရုတ်အစိုးရ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ခရီးထွက် ခဲ့ပြီးနောက် ယနေ့အချိန်ထိ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ပြန်လည်မရောက်လာသေးပေ။

ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဖုန်တာရွှင်ကို တရုတ်က အကျယ်ချုပ် ဖမ်းထားသည်ဆိုသော သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

လားရှိုးမြို့ရှိ ရမခ စစ်ဌာနချုပ်ကို MNDAA ထိန်းချုပ်လိုက်စဉ်

ဖုန်တာရွှင်သည် အောက်တိုဘာလကတည်းက တရုတ်တွင် ကျန်းမာရေးအရ ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူနေရခြင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်ဘက်မှ လုံခြုံရေး ယူပေးထားသည်ကို ဖမ်းဆီးထားသည်ဟု ထင်မြင်ယူဆ၍ ပြောဆိုနေကြခြင်း ဖြစ်နိုင် ကြောင်း တရုတ်ပြည်အခြေစိုက် မြန်မာ-တရုတ်နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျမကြားထားတာ ဒီလို။ သူကအလုပ်ထဲမှာ အသက်ကလေးလည်း တော်တော်ရလာပြီ။ ၆၀ ရှိနေပြီ။ အလုပ်တွေပင်ပန်းလို့ ကျန်းမာရေး ဆေးလာစစ်တယ်လို့ အဲဒီလိုကြားတယ်။ အဲဒါက အောက်တိုဘာလ ကတည်း က ကြားနေတာလေ။ ကျမတို့ သိသလောက်လည်း တခြားအဆက်အစပ်ရှိတဲ့ အသိတွေ မေးတော့လည်း ကျန်းမာရေးအရ ဆေးရုံတက်နေတာပါလို့ ပြောတယ်။ အဲဒီလိုနယ်စပ်က ကျမတို့ပါတီ အပါအဝင် ပေါ့လေ။ နယ်စပ်ကရှိတဲ့ တခြားအဖွဲ့အစည်းက ခေါင်းဆောင်တွေ ဆေးရုံတက်ရင်တော့ သူတို့ တရုတ်ဘက်က လုံခြုံရေး တွေ ဘာတွေတော့ ချချ ထားတတ်တယ်။ ကျမတို့ ခေါင်းဆောင်တွေ တက်တုန်းကလည်း ဒီလိုပဲ။ သူတို့ဆီမှာ တစ်ခုခုဖြစ်မှာစိုးလို့။ အဲဒါကို တွေ့တဲ့သူကများ ပြောသလား ဘာလားတော့ မသိဘူး” ဟု ပြောသည်။

MNDAA နှင့် တရုတ်သံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းဖြင့် နီးစပ်သူများကတော့ ဖုန်တာရွှင်ကို တရုတ်က ဖမ်းဆီးထား သည်မှာ မှန်ကန်ကြောင်း ပြောသည်။

MNDAA သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကာလအတွင်း နစက၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ရှိရာ လားရှိုးနှင့် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်အတွက် အရေးပါသည့် ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များရှိရာ ချင်းရွှေဟော်၊ လောက်ကိုင်၊ ကုန်ကြမ်း၊ မုံးကိုးမြို့များ အပါအဝင် မြို့ပေါင်း ၉ မြို့ကို သိမ်းပိုက်ထားသည်။

တရုတ်ဘက်မှလည်း ရှမ်းမြောက်တိုက်ပွဲများကို ဖိအားပေးသည့်အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် လပိုင်းမှ စတင်ကာ နယ်စပ် ဒေသများ၌ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများအား ဖြတ်တောက်ခဲ့သလို လားရှိုးမြို့ကနေ MNDAA တပ်ဖွဲ့များ ပြန်ဆုတ်ရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

စစ်ရေးပဋိပက္ခ ပြင်းထန်နေသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်၍ သန်းခေါင် စာရင်းများ ကောက်ယူခဲ့သော်လည်း မြို့နယ် ၃ မြို့နယ်သာ ကောက်ယူနိုင်သေးကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူနှင့် မာန်အောင်မြို့နယ်တွင်သာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်ပြီး တခြားသော မြို့နယ်များတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အာရက္ခတပ်တော်(AA)တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ မြို့နယ် ၃ မြို့နယ်တွင်လည်း မာန်အောင်မြို့နယ် တစ်ခုသာ အလုံးစုံ ကောက်ယူနိုင်သည့် အခြေအနေ ရှိသည်ဟု စစ်တွေဒေသခံ ဦးစောနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စစ်တွေရယ်၊ ကျောက်ဖြူရယ်၊ မာန်အောင်ရယ်။ စစ်တွေဆိုလည်း မြို့ပေါ်မှာ၊ စစ်တွေဆိုလည်း မြို့ထဲ တစ်ဝိုက်ပဲ ကျန်တော့တာ။ ကျောက်ဖြူလည်း ဒီအတိုင်းပဲ။ မာန်အောင်တော့ တစ်ကျွန်းလုံး ရှိမှာပေါ့။ တကယ် တမ်း ပြေပြေလည်လည် ကောက်နိုင်တယ်ဆိုရင် အားနဲ့ပဲကောက်ကောက် ဘာနဲ့ပဲကောက်ကောက် မာန်အောင် တစ်မြို့ပဲ ကောက်လို့ရတယ်။ ကျန်တဲ့မြို့နယ်မှာ လူဦးရေလည်း မပြည့်စုံဘူး။ အချက်အလက်လည်း မပြည့်စုံဘူး။ နောက်ပြီးတော့ ကျနော်ကြားမိသလောက်က အပြုသဘောပဲ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ ပြည့်ပြည့်စုံစုံတော့ မရောက်နိုင်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူမည့်အကြောင်း အသိပေး နှိုးဆော်နေကြစဉ်

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မြို့နယ် တော်တော်များများကို AA က ထိန်းချုပ်ထားပြီး နစက ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြို့နယ်သည်လည်း တိုက်ပွဲကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် နေကြရသည့်အတွက် အချက်အလက် ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ရရှိနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြို့နယ် ၁၇ မြို့နယ်ရှိသည့်အနက် ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ ပေါက်တော၊ ရမ်းဗြဲနှင့် သံတွဲ စသည့်မြို့နယ်များကို AA က ထိန်းချုပ်ထားကြောင်း၊ ကျောက်ဖြူ၊ တောင်ကုတ်၊ မာန်အောင်၊ ဂွ၊ အမ်းနှင့် စစ်တွေ စသည့်မြို့နယ်များကို နစက-က ထိန်းချုပ်ထားဆဲ ဖြစ်သည်။

မြောက်ဦးဒေသခံ ဦးလှမောင်သိန်းက “ကျန်တဲ့နေရာတွေတော့ ကောက်မယ်မထင်ပါဘူး။ စစ်တွေမှာတော့ ကောက်တယ်လို့ ပြောသံကြားတယ်။ ကျန်တဲ့နေရာမှာ ကောက်လို့မရဘူး။ ကျန်တဲ့နေရာမှာ သူတို့ သွားလာလို့ မရဘူးလေ။ အဲဒီလို ပြောမယ်ဆိုရင် စကစ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာမှ သူတို့ ကောက်လို့ရတာပေါ့။ ကျန်တဲ့နေရာကိုလည်း လာလည်း လာရဲမှာ မဟုတ်ဘူး။ လာရင်လည်း တစ်ခုခု ဖြစ်လို့လည်း ပြောလို့မရဘူး။ ဖြစ်ချင်လည်း ဖြစ်မယ် မဖြစ်ချင်လည်း မဖြစ်ဘူး။ အဲဒီနေရာတွေတော့ မကောက်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနေစဉ်

လက်ရှိ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနေတဲ့ စစ်တွေမြို့ကို နစက-က ထိန်းချုပ်ထားသော်လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်လာ မည်ကို စိုးရိမ်ခြင်းကြောင့် ဒေသခံများသည် ပြီးခဲ့တဲ့ လများကတည်းက နေအိမ်များကို စွန့်ခွာပြီး ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်နေကြကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် နစက ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဂွ၊ မောင်တောနှင့် အမ်းမြို့နယ်များကို AA ဘက်က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက် နေသလို ကျောက်ဖြူ၊ တောင်ကုတ်၊ မာန်အောင်နှင့် စစ်တွေမြို့နယ်တို့ကိုလည်း AA ဘက်က ပိတ်ဆို့ထားသည့် အတွက် နစကအနေဖြင့် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် တချို့တွင်သာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်မည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။

သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူရာတွင် ငွေကျပ် သန်းပေါင်း ၅ သောင်း ၆ ထောင်ကျော် အကုန်အကျခံ ကောက်ယူ မည်ဖြစ်ကြောင်း နစက က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ကောက်ယူရရှိသည့် သန်းခေါင်စာရင်းကို လာမည့် ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်မည်ဟု သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၄

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်အား ကျင့်သုံးလိုက်ခြင်းဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခနှင့်  နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခအား ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု အများစုက လက်ခံထားကြသော်လည်း ဖက်ဒရယ်ကို ကျော်လွန်ပြီး စဥ်းစားလာပါက တိုင်းပြည်ပြိုကွဲသွားပြီး နိုင်ငံသစ်ထူထောင်မှုများ လုပ်လာနိုင်ကြသည်ဟု သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံကို ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်မည်ဟု NCA ထိုးထား သည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အစိုးရ-တပ်မတော်ကြား သဘောတူထားကြသလို နိုင်ငံရေးပါတီများကလည်း လက်ခံထားကြသည်။

သို့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလနောက်ပိုင်း ပြောင်းလဲလာသော မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းကြောင့် တချို့သော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကျော်လွန်၍ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း သို့မဟုတ် သီးခြား လွတ်လပ်သော နိုင်ငံသစ်ထူထောင်ရေးဆိုသော ရပ်တည်ချက်များကို ထုတ်ဖော် ပြောကြား လာခဲ့ကြသည်။ 

AA ခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံ ပြိုကွဲသွားမည်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများက မလိုလားကြောင်း၊ ဖက်ဒရယ်စနစ်သည်သာ မြန်မာနိုင်ငံ အတွက် အဆင်ပြေမည်ဖြစ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဖက်ဒရယ်သည် အဖြေတစ်ခုလို့ သတ်မှတ်ထားလို့ ဖက်ဒရယ်အတိုင်းသွားဖို့ လမ်းကြောင်း ရှာရတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလမ်းကြောင်းကိုမှ မကျင့်ဘဲနဲ့ ဖက်ဒရယ်ကို ကျော်လွန်သွားတယ်ဆိုရင်တော့ ခုနပြောတဲ့ ပြည်ထောင်စုရဲ့ ပြိုကွဲရေး၊ နောက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် နိုင်ငံသစ်ထူထောင်ရေးဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးကိုသွားမှာ။ ဒါပေမယ့် အဓိက အရေးကြီးတာက မြန်မာ့နိုင်ငံရေး တစ်ခုထဲသည် မြန်မာပြည်တွင်းရေးမှာပဲ သက်ရောက်မှုရှိတာ မဟုတ် ဘူး။ အကယ်၍သာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခုနပြောသလို peace off ဖြစ်သွားမယ်၊ နိုင်ငံငယ်လေးတွေ အစိတ်စိတ် အမွှာ မွှာနဲ့ ကွဲထွက်သွားမယ်ဆိုရင် မြန်မာတစ်နိုင်ငံထဲတင် ပြဿနာတတ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အရှေ့တောင်အာရှဒေသ တစ်ခုလုံး၊ နောက် ကပ်နေတဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေမှာလည်း ပြဿနာအကြီးအကျယ်တက်မှာ။ အဲတော့ အခုနောက်ပိုင်း SAC နဲ့ပတ်သက်လို့ပေါ့နော် နစကရော ကျန်တဲ့ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေက ပြန်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးအရ Favor ပေး တယ်၊ ပြန်လည်ပြီးတော့ နေရာပေးလာတယ်ဆိုတာ အလကားပေးလာတာ မဟုတ်ဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံ အရမ်း ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်သွားရရင် နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်တွေ ဘယ်လိုဆိုးရွားနိုင်လဲ သူတို့ကိုယ် တိုင်သိလို့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုယ်ပိုင်နိုင်ငံ ထူထောင်မည်ဆိုလျှင် အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား၊ စီးပွားရေး၊ ကုန်သွယ်ရေးများနှင့် အစိုးရတစ်ရပ်၏ ပင်မတာဝန်များအား မြေပြင်အခြေအနေအရ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

UWSA ကိုတွေ့ရစဉ်

ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းကို ခေါ်စျေးအနေဖြင့် ပြောဆိုထားမှသာ ဖက်ဒရယ်စနစ်အား ပုံစံကျကျ အခွင့်အရေးများ သဘောတူသွားနိုင်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO- NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဖက်ဒရယ်ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ခုနဲ့တစ်ခု သမိုင်းကြောင်းလည်း မတူဘူး။ နောက်ခံ အကြောင်းအရာလည်း မတူကြတော့ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်ကတော့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ပုံစံ တစ်မျိုးမျိုးနဲ့တော့ ထွက် ရမှာပဲ။ ဒါပေမယ့် အဲဒီပုံစံမှာ ပြည်နယ်တွေက ပြည်နယ်ဖွံ့ဖြိုးဖို့ လိုချင်တာဖြစ်နိုင်တယ်၊ နောက်ပြီးတော့ ဖက်ဒရယ်အစိုးရလို့ခေါ်တဲ့ ဗဟိုအစိုးရကလည်း ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု ပိုအားကောင်းတာမျိုးကို လိုချင်တာ ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ဥပမာ အိန္ဒိယပုံစံပေါ့။ အဲဒီလို ပုံစံနှစ်ခုမှာ အားပြိုင်နေတယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။ သို့သော်လည်းပဲ အားလုံးက ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းတို့၊ သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ တိုင်းပြည်တို့ဆိုတာက ခေါ်စျေးပေါ့ဗျာ၊ ကျောက်အရောင်းအဝယ် လုပ်တဲ့ပုံဆိုရင် ခေါ်စျေးပေါ့၊ ခေါ်စျေးကများများ တင်ထားမှ ကျနော်တို့ ဖက်ဒရယ်ပုံစံကျကျ ပြည်နယ်တွေမှာ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ ပြည်နယ်ကိုယ်ပိုင်ပြန်ဋ္ဌာန်းခွင့် အခွင့်အရေးတွေရဖို့ အဲဒီမှာ သဘောတူသွားနိုင်တယ်လို့ ထင် တယ်” ဟု ပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က UWSA “ဝ” ထက် မနိမ့်သော အဆင့်အတန်းမျိုးကို ယူမည် သို့မဟုတ် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အဆင့်အတန်းကို ရအောင်ယူမည်ဟု ပြောထားသည်။

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ၊ သံတမန်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကျော်လွန်ပြီး ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းအတင့်အတန်းရရှိထားသော EAO များမှာ “ဝ”ပြည်သွေးစည်း ညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်-မိုင်းလား (NDAA)တို့ဖြစ်သည်။

ယခု မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)က စတင် အကောင်အထည်ဖော်နေပြီး ဖြစ်သည်။

အလားတူ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်ကလည်း တိုင်းရင်းသားများ သည် ၂၀၂၅ ရောက်လာသည့်အခါမှာ ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သည့် စဉ်းစားချက်များ ရှိလာမည်ဟု ထုတ်ဖော် ပြောကြားထားသည်။

ထို့ပြင် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(TNLA) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ် တားဘုန်းကျော်ကလည်း နိုင်ငံတစ်ခုအထိ တည်ထောင်ရန် အခြေအနေဖြစ်လာပါက အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ပလောင်လူမျိုးများ လုပ်ထားရမည်ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က ပြောခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၄

မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ ထိုင်းနှင့်တရုတ်တို့ မည်သူက ပို၍ အရွေ့တစ်ခုရောက်အောင် ဖော်ဆောင်နိုင်မလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များအကြား သုံးသပ်မှုများ ရှိနေကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတည်ငြိမ်ရေးအပေါ် တရုတ်ဘက်မှ အင်တိုက်အားတိုက် ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာသကဲ့သို့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် အနေဖြင့်လည်း နစက ဥက္ကဋ္ဌထံသို့ မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကူညီပေးရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံမှ လုပ်ဆောင်မည့် အရွေ့သည် တစ်ပြည်နယ်လုံးကို မလွှမ်းခြုံနိုင်သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ လုပ်ဆောင်မည့် အရွေ့က ပိုမို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း ပအိုးဝ်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာမှ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ထိုင်းက plan ချထားတာ ၃ လလောက်ရှိပြီဆိုတော့ ထိုင်းက အရင်လုပ်နေပြီ။ လုပ်နေတော့ တရုတ်က ထိုင်း ကိုပဲ လိုက်ပြီး ပံ့ပိုးရမယ်နဲ့တူပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တရုတ်ရဲ့ ပံ့ပိုးမှုက မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့တွေကိုပဲ လွှမ်းခြုံပြီး တောင်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ မွန်တို့၊ KNU တို့၊ KNPP တို့၊ တခြားလက်နက်ကိုင်ပေါ့ ချင်းအပါအဝင်ပေါ့လေ ဒီလက်နက်ကိုင်နဲ့ ပတ်သက်လို့ တရုတ်က သိပ်အာရုံထားတာမတွေ့ရဘူး။ မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့တွေမှာပဲ တရုတ်က အာရုံထားတော့ တခြမ်းပဲတော့ ငြိမ်းလို့မရဘူး။ ပဋိပက္ခက လုပ်မယ်ဆိုရင် တစ်ပြည်လုံးလွှမ်းခြုံတဲ့ ပဋိပက္ခ လျော့နည်းရေးမူကို ချရမယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ တစ်ပြည်လုံးလွှမ်းခြုံနိုင်ဖို့က ထိုင်းမှာ ဒီဇင်ဘာမှာ ကျင်းပမယ့် တွေ့ဆုံပွဲက လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်နှင့် နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်

နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် မြန်မာ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သကဲ့သို့ လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများမှာလည်း ထိုင်းနှင့် တရုတ် နယ်စပ်တို့တွင် အများဆုံးဖြစ်ပွားနေသဖြင့် မည်ကဲ့သို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်မှာ အဓိကပိုကျ‌ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် ထိုင်းသည် အမေရိကန်ဘက်မှ တစ်စုံတစ်ရာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိသဖြင့် တရုတ်က ပြုလုပ်မည့် မြန်မာ့ နိုင်ငံရေး အရွေ့က ပိုမိုပြီးမြောက်မှုရှိနိုင်မည်ဟုလည်း ၎င်းက သုံးသပ်သည်။

“ထိုင်းကတော့ ဘယ်လိုပဲပြောပြော မြန်မာနဲ့ နီးကပ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးရှိသော်ငြားလည်းပဲ သူက အမေရိကန်နဲ့ တော်တော်လေးကပ်တယ်။ အဲဒီတော့ တစ်ခါတစ်ရံမှာ သူ့ရဲ့  political ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတွေက အမေရိကန် သိပ်အမြင် မကောင်းတဲ့ ပုံစံမျိုး သူက ရှောင်လွှဲပြီး ကစားတာရှိတယ်။ တရုတ်ကြတော့ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘူး။ နဂိုကတည်းက ကွန်မြူနစ်ပါတီ တစ်ပါတီထဲကနေ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေတာဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ တကယ်တမ်း အလုပ်လုပ် မယ်ဆို တရုတ်နဲ့ လုပ်တဲ့အလုပ်က ပိုပြီး ပြီးမြောက်နိုင်ခြေရှိတယ်လို့ တွက်လို့ရတယ်။ တကယ်တမ်းကတော့ မြေပြင်မှာ ဘယ်လိုအကောင်အထည်ဖော်မလဲ။ နောက်တစ်ခါ ဘယ်အပိုင်းကို အကောင်အထည်ဖော်မလဲ။ အဲဒါအပေါ်မူတည်ပြီးတော့ပဲ အောင်မြင်တဲ့နှုန်းက ထွက်လာပါလိမ့်မယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိနှင့် နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်

ပြီးခဲ့သည့် မတ်လနှင့် ဧပြီလများအတွင်း NUG ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းတပ်မတော်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ်၊ ကရင် KNU အဖွဲ့၊ ကရင်နီအမျိုးသား တိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP) ၊ ကချင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNO) တို့က ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်တို့ တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

ထို့အတူ တရုတ်နိုင်ငံမှ အကြီးအကဲများသည်လည်း နစကနှင့် တွေ့ဆုံကာ တည်ငြိမ်ရေး၊ နယ်စပ်အရေးနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ရေး စသည်တို့ကို အဓိက တိုက်တွန်းလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။