CNI International News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃၀

ကုလသမဂ္ဂအထူးသံတမန် ဂျူလီဘစ်ရှော့ (Julie Bishop) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏မြို့တော် နေပြည်တော်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နစကအစိုးရအဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည့်ဟု အောက်တိုဘာ ၂၉ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ကုလသမဂ္ဂအစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Straits Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှုအတွင်း မြန်မာ့အရေးတွင် ပါဝင်သူများအနေဖြင့် “zero-sum mentality” ဟုခေါ်သည့် အနိုင်-အရှုံး တွက်ချက်သည့် အယူအဆကို နောက်ချန်ထားခဲ့ပြီး အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရုန်းမထွက် နိုင်သေးသော ပဋိပက္ခကို အဖြေရှာရန် ရှေးရှုလုပ်ဆောင်ရန်လည်း ဘစ်ရှော့က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်က အာဏာကို ရယူခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် နောက်ပိုင်း ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးသံတမန် ဘစ်ရှော့ကို တွေ့ရစဉ်

ဧပြီလက မြန်မာ့အရေးတွင် အထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံ ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဘစ်ရှော့က ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးအတွက် အကြမ်းဖက်မှုများ အဆုံးသတ်ရန်၊ ကုလသမဂ္ဂနှင့် အကူအညီ ပေးရေးအဖွဲ့များကို ဝင်ခွင့်ပြုရန်လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၊ အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ အကြား ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် လူပေါင်း ၃ ဒသမ ၁  သန်းကျော် ဘေးလွတ်ရာထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေ ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

"ကျမ နေပြည်တော်ကို သွားပြီး ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်သွား ဦးမှာပါ" ဟု ဘစ်ရှော့က ပြောကြားခဲ့ပြီး အစည်းအဝေးနှင့် ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ် အချက်လက်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းမရှိပေ။

NUG နဲ့ PDF ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မည်သည့်အချိန်တွင် ၎င်းတို့နှစ်ဦး တွေ့ဆုံခဲ့သည် ဆိုခြင်းကိုလည်း ရှင်းလင်းစွာ မသိရပေ။

ဘစ်ရှော့က ၎င်းသည် NLD ပါတီ၊ NUG ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အပါအဝင်  မြန်မာ့အရေး သက်ဆိုင်သူအားလုံးနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့ တွေ့ဆုံရာတွင်လည်း ဘက်လိုက်မှုမရှိသည့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု မျိုးနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"မတူညီမှုတွေ၊ သဘောထား မတိုက်ဆိုင်မှုတွေကို နားလည်ဖို့ ကျမ ကြိုးစားနေပါတယ်။ အဲဒါမှ သဘောတူညီမှု ရရှိဖို့ ဒေသတွင်းနဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေမှာ ကျမ စွမ်းစွမ်းတမံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်"ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

"မြန်မာ့အရေးနဲ့ သက်ဆိုင်သူတွေအနေနဲ့ အနိုင်-အရှုံး တွက်ချက်တဲ့ စိတ်ထားကို စွန့်လွှတ်ရပါလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံအနှံ့ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်ဖြစ်နေရင် ပြည်သူတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြေရှင်းပေးတဲ့အချိန်မှာ တိုးတက်မှု အနည်းငယ် သာရှိနိုင်ပါလိမ့်မယ်" ဟု ဘစ်ရှော့က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: TST

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃၀

လာချိဒ်လူမျိုး အများစုနေထိုင်ရာ ကချင်ပြည်နယ်အရှေ့မြောက်ဖျား ကချင်အထူးဒေသ(၁) ဒေသတွင် စစ်ပွဲများ ဖော်ဆောင်လာခြင်းကြောင့် လူမျိုးရေးပြဿနာ ပေါ်ပေါက်လာပါက စစ်ပွဲဖော်ဆောင်သူ အဖွဲ့အစည်း၏ တာဝန် ဖြစ်သည်ဟု လာချိဒ်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

လာချိဒ်တစ်မျိုးသားလုံး၏ သဘောထား ထုတ်ပြန်ချက်ဟုဆိုကာ လာချိဒ်စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီက ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်နေ့စွဲဖြင့် သဘေထား ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကချင်ပြည်နယ်အရှေ့မြောက်ဖျား ချီဖွေခရိုင်၊ ချီဖွေမြို့နယ်၊ ဆော့လော်မြို့နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ ဆဒုံး-ကံပိုက် တည် ကချင်အထူးဒေသ(၁) ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးရ ဒေသတွင် လာချိဒ်လူမျိုးများ အေဒီ- ၇၀၀ ခန့်မှ ယနေ့ထိ ခေတ်အဆက်ဆက် ဘိုးဘေးများ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်ရာ ဇာတိချက်မြှုပ်မြေ ဌာနေဒေသဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်း အုပ်ချုပ်သည့် ကချင်အထူးဒေသ(၁)ဒေသအတွင်းက ချီဖွေ၊ ပန်ဝါ၊ ကံပိုက်တည်၊ ဆဒုံး စသည့် ဒေသများကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)နှင့် KIA လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KPDF) တို့ ပူးပေါင်း၍ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလမှ စတင်ကာ တိုက်ခိုက်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့တွင် ချီဖွေမြို့နယ်အား KIA-KPDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က သိမ်းပိုက်ခဲ့ ပြီး အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်နေ့မှာတော့ ပန်ဝါမြို့ကို ထပ်မံသိမ်းပိုက်ခဲ့သလို အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်နေ့၌ ကံပိုက် တည်နှင့် ဆဒုံးကြား စင်ကြိုက် ကျေးရွာအနီးရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ် ၁၀၀၃ ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။

လာချိဒ်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

KIA-KPDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က ကချင်အထူးဒေသ(၁) နယ်မြေကို တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်လာခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း နေ လာချိဒ်လူမျိုးများနှင့် တခြားသော မျိုးနွယ်စုပေါင်း ထောင်နှင့်ချီ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။

လာချိဒ်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီက “ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ လာချိဒ်လူမျိုးများ နေထိုင်ရာဒေသများတွင် တိုင်း တစ်ပါးရန်ကို တိုက်ခိုက်သကဲ့သို့ စစ်မက်တိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်ခြင်းကြောင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားဒေသခံ ပြည်သူ များ၏ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ လူသားချင်း စာနာမှုကင်းမဲ့စွာ လူ့အခွင့်အရေးများ ချိုးဖောက်ခံနေ ရသဖြင့် လာချိဒ်တစ်မျိုးသားလုံး လွန်စွာဝမ်းနည်းကြေကွဲ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရပါသည်”ဟု ထုတ်ပြန် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထို့နောက် ကချင်အထူးဒေသ(၁)တွင် ကချင်မျိုးနွယ်စု အချင်းချင်း လက်နက်ကိုင်စစ်မက် ဖော်ဆောင်ဖန်တီးသည့် တာဝန်ရှိသူများအားလုံး စစ်ပွဲများ ချက်ခြင်းရပ်တန့်ပေးရန်လိုအပ်သည်ဟုလည်း ၎င်းတို့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လာချိဒ်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီက “ လူမျိုးရေးပြဿနာနှင့် သမိုင်းဆိုးကျိုးများ ပေါ်ပေါက်လာပါက စစ်မက်ဖော်ဆောင်သူ အဖွဲ့အစည်း၏ တာဝန်သာဖြစ်ပါသည်။ ကချင်မျိုးနွယ်စုအချင်းချင်း လက်နက်ဖြင့် တိုက်ပွဲ ဖော်ဆောင်တိုက်ခိုက်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ရှုံ့ချကြောင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆွေးနွေးအဖြေရှာခြင်းကို လာချိဒ်တစ်မျိုး သားလုံးမှ လိုလားပါကြောင်း သဘောထားထုတ်ပြန်အပ်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

KIA တပ်ဖွဲ့ဝင်များက အမှတ် ၁၀၀၂ နယ်ခြားစောင့်တပ် ဆိုင်းဘုတ်ကိုဖြုတ်ချနေစဉ်(Crd)

မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် ပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် ထိုဒေသ(ကချင်အထူးဒေသ-၁) များတွင် အဖက်ဖက်၌ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနောက်ကျခဲ့ရာ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်း ဦးဆောင်၍ ထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေး ရယူပြီး ဌာနေပြည်သူများ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်လာပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ ယနေ့တိုင်ဖြစ်သည်ဟု လာချိဒ်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကချင်အထူးဒေသ(၁)နယ်မြေများသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ် ထိစပ်နေသော ဒေသများဖြစ်ပြီး တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များရှိသလို တရုတ်နိုင်ငံ၏ မြေရှားသတ္ထူ တူးဖော်ရေး စီမံကိန်းများနှင့် တစ်ရှူးငှက် ပျော် စိုက်ခင်းများ စီမံကိန်းများလည်း ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းက KIA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်ရှောင်နှင့် တွေ့ဆုံကာ တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

သို့သော် တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ခြင်းမရှိသည့်နောက်ပိုင်း တရုတ်အစိုးရဘက်က တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ထိစပ်နေသော ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်များ ပိတ်ဆို့ထားသည်။

CNI News 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၉

မြေပြင်တွင် အဖက်ဖက်မှ ဖိအားမျိုးစုံအပြင် လေကြောင်းထိုးစစ်ပါ ရင်ဆိုင်နေရသည့်အတွက် မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုက ရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)အနေဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့အား ပြန်လည် လက်လွှတ်ရတော့ မလားဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

လားရှိုးမြို့အား MNDAA က ၁၀၂၇ ဒုတိယပိုင်း စစ်ဆင်ရေးတွင် သိမ်းပိုက်ထားပြီး မြို့ပြအုပ်ချုပ်ရေးကို ထူထောင် ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်က လေကြောင်းကနေ မကြာခဏ တိုက်ခိုက်နေပြီး MNDAA ကို အုပ်ချုပ်ရေး ထူထောင်မရအောင်နှင့် လားရှိုးမြို့ကနေ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာသွားရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိနေသည်။

အလားတူ တရုတ်အစိုးရကလည်း လားရှိုးမြို့ကနေ MNDAA  ပြန်လည်ဆုတ်ခွာရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိနေသည်။

MNDAA အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက် မရဘဲ လားရှိုးမြို့ကို လက်လွှတ်နိုင်ခြေနည်းကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO- NCA/S)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ကျနော်ထင်တယ်၊ ဆွေးနွေးပွဲ မလုပ်ဘဲနဲ့‌တော့ လက်လွှတ်မယ် မထင်ဘူးဗျ။ ဒီစားပွဲပေါ်မှာ ညှိနှိုင်းပြီး တော့ ပြေလည်မှုတစ်ခုခု ရတဲ့အခါမှ သူတို့ လူကြီးလူကောင်း ပီပီပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီလိုလုပ်လိမ့် မယ်ထင်တယ်။ အဲဒီ ဆွေးနွေးပွဲကလည်း ဘယ်တော့ဖြစ်မလဲမေးရင် အခု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၇၊ ၈၊ ၉ မှာ တရုတ်ခရီး သွားမယ်။ တရုတ်ပြည်က ပြန်လာရင်တော့ အဖြေတစ်ခုတော့ ကိုင်လာမယ်လို့ ထင်တယ်။ သူတို့တောင်းနေတာ က ကိုကန့်တစ်ဖွဲ့ထဲကို လက်ညှိုးမထိုးဘူး၊ ပလောင်ကျန်မယ်၊ ပလောင်နဲ့ကိုးကန့် အပါအဝင်ပေါ့ဗျာ၊ AA အပါအဝင်ပေါ့၊ ဒီအဖွဲ့တွေက ဗုံးကြဲတာကို ရပ်စေချင်တယ်ဆိုရင် စကားပြောလိုက်ပါ။ မြို့တွေစွန့်ဖို့၊ မစွန့်ဖို့ဆိုတာ ကတော့ နိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက် တစ်စုံတရာ ဆွေးနွေးပွဲကရမှ သူတို့အပေးအယူ ပြန်လုပ်နိုင်မယ်ဗျ။ ခက်ခက်ခဲခဲနဲ့ ရထားတာဆိုတော့ ဒီတိုင်းလွယ်လွယ်နဲ့တော့ မလွှတ်ဘူး။ လောလောဆယ်ဆယ် ဒီဖိအားလောက်နဲ့ တော့ မြို့တွေဆုံးလိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘူးဗျ”ဟု ပြောသည်။

UWSA နဲ့ MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် နိုဝင်ဘာလတွင် တရုတ်သို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်ခရီးစဉ်တွင် တရုတ်အစိုးရ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံကာ ရလဒ်တစ်ခုကို ကိုင်လာနိုင်ကြောင်း စစ်ရေး နှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ပြောသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းသည် “၀”တပ်ဖွဲ့ UWSA မှ ဒုဉက္ကဌ ဦးကျောက်ကော် အန်း ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းက စစ်ပွဲများနှင့် နေပြည်တော်အစိုးရ အခြေအနေများကို မေးမြန်းသွားခဲ့သည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်မှ UWSA က MNDAA ကို ကူညီနေမှုများ ရပ်တန့်ရန်နှင့် MNDAA ကို တရုတ်က နယ်စပ်ပိတ်ဆို့ထားသော်လည်း UWSA နယ်မြေထဲကနေ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆေး၊ လက်နက် ခဲယမ်း စသည့် အရင်းအမြစ်များ ရရှိနေခြင်းကြောင့် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖော်ဆောင်နေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် UWSA ကနေ MNDAA ဘက်သို့ မည်သည့် အရင်းအမြစ်မှ မရောက်ရှိအောင် ပိတ်ဆို့စစ်ဆေးရမည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။ 

ထို့အပြင် မြန်မာ့တပ်မတော် ပြိုလဲမည်ကို မလိုလားကြောင်းနှင့် မြန်မာပြည်တွင် စစ်တပ်ပြိုကျပြီး  အနောက်နိုင်ငံ များနှင့် နီးစပ်သော NUG နှင့် PDF များ အနိုင်ရရှိသွားမည်ကိုလည်း တရုတ်က လုံးဝလက်ခံမှာ မဟုတ်ကြောင်း ဖိအားပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးစားပွဲဝိုင်းပေါ်ရောက်ရန် ဖိအားပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ ဖိအားပေးရာတွင် MNDAA၊ TNLA၊ UWSA အပြင် မြန်မာ့တပ်မတော်ကိုပါ ဖိအား‌ပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မစ္စတာ တိန့်ရှီကျင်းကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက "ဒီ လားရှိုးတို့ သိန္နီတို့ကို ပြန်ပေးရမယ်လို့ စစ်အုပ်စုကတောင်းတယ်။ တောင်းမှ သူကအစည်းအဝေးကို တက်မယ်လို့ပြောတယ်။ အဲလိုအဲလို ပြောတယ်ဆိုပြီး တရုတ်က ကိုးကန့်ကိုပြောတော့ ကိုးကန့်က ဘယ်ပေး နိုင်မှာလဲ၊ သူတို့ အသက်တွေ၊ သွေးတွေ၊ ချွေးတွေနဲ့ ယူထားရတာ။ အဲတော့ အဲတာမပေးနိုင်ဘူး ဆိုတဲ့အခါကျ တော့ သူတို့လိုက်လျောနိုင်တဲ့ဟာကို လိုက်လျောရတာဗျ။ ခင်ဗျားလွယ်ရှာတာမဟုတ်ဘူး၊ MNDAA တို့ TNLA တို့ မလွယ်ဘူး။ အဲတော့ တရုတ်ရဲ့ မဟာဗျူဟာက သူက ကျမတို့ ဗမာပြည် မြန်မြန်ငြိမ်းချမ်းပြီးတော့ မြန်မြန် အေးချမ်းဖို့ပဲ သူကစဥ်းစားတာ ဖြစ်တယ်။ အဲတော့ နိုင်ငံရေးစားပွဲပေါ် အားလုံးရောက်‌အောင်အတွက် အားလုံးကို ဖိအားပေးနေတာပဲ။ MNDAA တစ်ခုထဲပေးတာ မဟုတ်ဘူး၊ TNLA လည်းပေးတယ်၊ “၀”လည်းပေးတယ်၊ ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီလည်း ပေးတာပဲလေ”ဟု ပြောသည်။

ကိုးကန့်တပ်များ လားရှိုးမြို့မှ မဆုပ်ခွာသ၍ ကိုးကန့်ဒေသအား ပိတ်ဆို့ထားမှုများ ရုပ်သိမ်းမှာ မဟုတ်သည့်အပြင် ပိုမို ပြင်းထန်သည့် အရေးယူမှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီကျင်း က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံက TNLA နှင့် MNDAA ကို တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်၊ လားရှိုးမြို့မှ MNDAA ဆုတ်ခွာရန် ဖိအားပေးနေ သော်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ TNLA-MNDAA တို့ ဦးဆောင်၍ PDF များဖြင့် ပူးပေါင်းကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၉

ကချင်ပြည်နယ်၊ မိုးညှင်းမြို့ပေါ်မှာ ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)က စစ်အင်အား ရာချီနှင့် လုံခြုံရေး လှည့်လည်ကာ စစ်အင်အားကို ထုတ်ပြသွားခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်နေ့က SNA သည် စစ်ကြောင်းချီတက်ကာ အင်အားများကို ထုတ်ဖော် ပြသခဲ့ သည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက စတင်ထူထောင်ခဲ့ပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်း ပါဝင်သွားသော တမူးခရိုင်၊ ဟုမ္မလင်းခရိုင်၊ ခန္တီးခရိုင်၊ ကသာခရိုင်၊ ဗန်းမောက်ခရိုင်၊ မော်လိုက်ခရိုင်၊ ကလေးခရိုင်နှင့် ကချင်ပြည်နယ် အတွင်း ပါဝင်သွားသည့် မြစ်ကြီးနားခရိုင်၊ မိုးညှင်းခရိုင်၊ မိုးကောင်းခရိုင်၊ ဗန်းမော်ခရိုင်၊ ကားမိုင်း၊ အင်း တော်ကြီး ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ်ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် SNA သည် တမူး၊ ဖောင်းပြင်၊ ခန္တီး၊ ဟုမ္မလင်း၊ မော်လိုက်၊ ပင်လည်ဘူး၊ ကသာ၊ ဗန်းမောက်၊ အိန္ဒိယ နယ်စပ်၊ ဖားကန့်၊ ကာမိုင်း၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ သံလမ်းရိုးတစ်လျှောက်မှာ အခြေပြုလှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် SNA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း နေထိုင်ကြသော ရှမ်းနီလူမျိုးများနှင့် အရပ်သားပြည်သူများအား ဒေသတွင်းရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ အနိုင်ကျင့်မှုများအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်နိုင်ရေး၊ တိုင်းရင်းသားများ တန်းတူညီမျှရေး၊ ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက် ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(BPLA)သည် မကြာခင်တွင် အညာဒေသ၌ စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင် နိုင်တော့မည်ဟု အသိပေးလာခြင်းကြောင့် အညာဒေသ ဘယ်လိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခက ယနေ့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့ ဖြစ်ကြောင်း၊ ညီနောင် မဟာမိတ်(၃) ဖွဲ့၏ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ မိမိတို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အများကြီး တိုးတက်ဖြစ်ထွန်း ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုကျေးဇူးကို ဘယ်တော့မှ မေ့မှာမဟုတ်ပါဘူးဟု ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က သူ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာကနေ ရေးသားထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၎င်းက “ပြည်သူတွေကို အသိပေးချင်တာ တစ်ခုက BPLA ဟာ မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေး တွေ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မယ်ဆိုတာပါပဲ။ အညာလူထုကလည်း ကျနော်တို့ကို ကြိုဆိုမယ်လို့ ယုံကြည်မျှော် လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

BPLA ရဲ့ အပတ်စဥ် ၆ သင်တန်းဆင်းပွဲကို တွေ့ရစဥ်

အညာဒေသကို စစ်ဆေင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာပါက ပိုမိုဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “၁၀၂၇ ကိုပဲ အစကနေ ပြန်ကြည့်လိုက်လို့ရှိရင် အဲဒီဖြစ်စဥ်တစ်ခုလုံးမှာ တော်တော်များများ နေရာအနှံ့ကို ဝင်ပြီးတော့ ဟိုဘက်ပြောင်းရွှေ့လိုက်၊ ဒီဘက်ပြောင်းရွှေ့တိုက်လိုက် လုပ်နေတာက ခုအညာဒေသက PDF တွေ က အများဆုံးဖြစ်တယ်။ တကယ်တမ်း တိုက်ပွဲကြီးရှည်လာတဲ့ အချိန်ကျရင် ထိခိုက်နစ်နာမှု အများဆုံးနဲ့ ဆုံးရှုံးမှု အများဆုံးဟာ အညာဒေသက PDF တွေပဲ။ အဲတော့ သူတို့က ဘယ်အင်အားစုကို စုပေါင်းပြီးတော့ လုပ်မှာလဲ ပေါ့လေ၊ အဲဒါကတော့ စဥ်းစားစရာ တစ်ချက်ရှိတယ်။ အဲတော့ အခုလောလောဆယ်မှာတောင်မှ ထိခိုက်နစ်နာမှု အများဆုံးနဲ့ ကြုံနေရတဲ့ ပုံစံကနေ ထပ်ပြီးတော့သူတို့က စစ်ဆင်ရေး လုပ်မယ်ဆိုတာမျိုး စဥ်းစားခဲ့ရင် ပိုပြီးတော့ ဆိုးပြီး‌တော့ ဒီထက်မမျှော်မှန်းနိုင်တဲ့  ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ကြုံတွေ့ဖို့ပဲ ရှိပါလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးခံယူချက်များ၊ မူရင်းဦးတည်ခဲ့သော ရည်ရွယ်ချက်များ လွဲမှားကာ စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာပါက အောင်မြင်ခြင်းမရှိ ကိုယ့်နယ်မြေကို ပြန်၍ဖျက်စီးနေသလိုပင် ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု နိုင်ငံ‌ရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခနဲ့ KNU ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဘောကျော်ဟဲကို တွေ့ရစဥ်

BPLA အနေဖြင့် အဓိကအားဖြင့် ပါဝင်မည်ဖြစ်သော စစ်ဆင်ရေးများမှာ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးနှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း အတွင်း ဝင်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး လက်နက်ခဲယမ်းသော်လည်းကောင်း၊ လူအင်အားသော်လည်းကောင်း မြောက်ပိုင်း ညီနောင်အဖွဲ့များဆီမှ ရရှိမည်ဟု ယုံကြည်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “MNDAA နဲ့လည်း တွဲဖက်ပြီးတော့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်တယ်၊ တအာင်းနဲ့လည်း တအာင်းအဖွဲ့နဲ့ လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ အစဉ်အလာတွေ ရှိတယ်ဆိုတော့ အဓိကအားဖြင့် သူတို့ပါဝင်မှာဟာ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးနဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း ဝင်ရောက်ပြီးတော့ စစ်ဆင်ရေးတွေ လုပ်မှာပါ။ အဲတာကလည်း အခြေအနေ အရ တကယ်လိုအပ်တဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ TNLA ရဲ့ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးကို ဆက်လက်ပြီး အောင်မြင် အောင် တွန်းတင်ဖို့။ သူတို့အနေနဲ့ MNDAA နဲ့ပေါင်းပြီး တပ်မတစ်ခု ဖွဲ့ခဲ့တဲ့ အနေအထားလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်၊ TNLA နဲ့လည်း ပေါင်းစပ်ခဲ့ဖူးတော့ အဲဒီညီနောင်သုံးဖော်ဆီကနေပဲ လက်နက်၊ အင်အားတွေ၊ တစ်စုံတရာ အားရှိ နိုင်မယ့် အနေအထားတွေ ရရှိနိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထိုသို့ အညာဒေသတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်လာလျှင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် အညာဒေသရှိ ပြည်သူများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်၊ စည်းစိမ်များအား ကာကွယ်ရန် စဥ်းစားနိုင်ခြင်းမရှိသေးဘဲ မြန်မာ့တပ်မတော် ဘက်မှ တိုက်ခိုက်လာမည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ၊ ဝင်ရောက်လာနိုင်သော ထိုးစစ်များအား ပြန်လည်ခုခံရန် သာ စဥ်းစားနိုင်သေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြသုံးသပ်ကြသည်။

 BPLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို တွေ့ရစဥ်

အလားတူ အညာဒေသမှာ BPLA စစ်ရေးဖော်ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်လာပါက စစ်အရှိန်မြှင့်ကာ လူသေဆုံး ထိခိုက် ပျက်စီးမှုများနှင့် နေအိမ် အဆောက်အအုံများ ပျက်စီးမှု ပိုများလာနိုင်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်း ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စိုက် ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများလည်း ထိခိုက်မှုများ ရှိလာနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

BPLA ကို မောင်ဆောင်းခက ဦးဆောင်၍ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် ကရင်အမျိုး သားအစည်းအရုံး(KNU)၏ ထောက်ပံ့ကူညီမှုဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNU၊  AA တို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်များတွင် ပူးတွဲတိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်ကာ စစ်ရေး အတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သလို မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(AA-MNDAA-TNLA)တို့ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာလည်း ပူးတွဲတိုက်ခိုက်ကာ စစ်ရေးအတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် BPLA သည် AA၊ KNU၊ ကရင်နီတပ်မတော်(KA)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(ကိုးကန့်- MNDAA)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်ဖွဲ့(SAF)၊ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု(မကွေး) စသည့် အင်အားစုများဖြင့် မဟာမိတ်လုပ်ထားသည်။

BPLA သည် KNU နှင့် MNDAA ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် စစ်ရေး အခြေစိုက်ကာ စစ်ဆင်ရေးများကို ဖော်ဆောင် ၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်(BPLA)သည် မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မည်ဟု BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခက သူ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် စာမျက်နှာမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရေးသား ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုနေ့သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က စတင်ခဲ့သော ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး တစ်နှစ်ပြည့် နေ့ဖြစ်သည်။

ယနေ့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့ ဖြစ်ကြောင်း၊ ညီနောင်မဟာမိတ်(၃) ဖွဲ့၏ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ မိမိတို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အများကြီးတိုးတက်ဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြောင်း၊ ထိုကျေးဇူးကို ဘယ်တော့မှ မေ့မှာ မဟုတ်ပါဘူးဟု မောင်ဆောင်းခက ရေးသားခဲ့သည်။

၎င်းက “ပြည်သူတွေကို အသိပေးချင်တာ တစ်ခုက BPLA ဟာ မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေး တွေ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မယ်ဆိုတာပါပဲ။ အညာလူထုကလည်း ကျနော်တို့ကို ကြိုဆိုမယ်လို့ ယုံကြည်မျှော် လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

သို့သော် မည်သည့် အညာဒေသများတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်မည်ကိုတော့ တိတိကျကျ မောင်ဆောင်းခ က ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

BPLA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့နယ်တချို့မှာ တပ်ဖွဲ့ စုစည်းမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်မှာ ကြာမြင့်ပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စုဖွဲ့မှု အင်အား အနည်းငယ်ကျစ်လစ်လာခြင်း ကြောင့် စစ်ဆင်ရေးများ လုပ်ဆောင်ရန် အသိပေးလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း BPLA နှင့် နီးစပ်သူများက ပြောသည်။

BPLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

BPLA ကို မောင်ဆောင်းခက ဦးဆောင်၍ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် ကရင်အမျိုး သားအစည်းအရုံး(KNU)၏ ထောက်ပံ့ကူညီမှုဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNU၊  AA တို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်များတွင် ပူးတွဲတိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်ကာ စစ်ရေး အတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သလို မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(AA-MNDAA-TNLA)တို့ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာလည်း ပူးတွဲတိုက်ခိုက်ကာ စစ်ရေးအတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် BPLA သည် AA၊ KNU၊ ကရင်နီတပ်မတော်(KA)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(ကိုးကန့်- MNDAA)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်ဖွဲ့(SAF)၊ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု(မကွေး) စသည့် အင်အားစုများဖြင့် မဟာမိတ်လုပ်ထားသည်။

BPLA သည် KNU နှင့် MNDAA ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် စစ်ရေး အခြေစိုက်ကာ စစ်ဆင်ရေးများကို ဖော်ဆောင် ၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News    

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

လက်ရှိတွင် အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM အဖွဲ့သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေး၍ အပစ်ရပ် လက်မှတ်ထိုးမည့်အပေါ် တချို့က ကန့်ကွက်နေခြင်းကြောင့် နာဂအမျိုးသားပါတီ(NNP)၏ အမြင်သဘောထား ဘယ်လိုရှိလဲဆိုသည်ကို အားလုံးက စိတ်ဝင်စားနေကြသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ ခန္တီးမြို့မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် နာဂဒေသလုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် စက်တင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်က မုံရွာမြို့မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ခန္တီးမြို့မှာ စတုတ္ထအကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့၍ တိုင်းဒေသကြီး အဆင့် ပဏာမအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး(Bilateral)ထိုးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

သို့သော်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ယနေ့အချိန်ထိ(၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်) အပစ်ရပ်စဲရေး လက်မှတ်ထိုးနိုင်သေးဘဲ ဆက်လက်ဆွေးနွေးရန် ပြင်ဆင်နေကြကြောင်း သိရသည်။

NSCN-K/AM အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အန်းမိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ အပစ်ရပ်စဲရေး NSCN-K/AM ထိုးမည့်အပေါ် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/YA က ကန့်ကွက် နေသလို အမျိုးသားအရေးဆန့်ကျင်သူအဖြစ်ပါ သတ်မှတ်မည်ဟု အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NSCN-K/YA အနေဖြင့် သူတို့၏ နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်ကို ထုတ်ဖော်ပြသသည့် သဘောဖြစ်ပြီး ကန့်ကွက်ခြင်း၊ ထောက်ခံခြင်းသည် သူတို့၏ ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဥ်နှင့် ရပ်တည်ချက်ကို ကြေညာသည့် သဘောဖြစ်နိုင်ကြောင်း နဂအမျိုးသားပါတီ(NNP)ဥက္ကဌ ဦးရှုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ဒါကတော့ တစ်ဖက်ကလုပ်တဲ့ အနေအထားတစ်ခုကို တစ်ဖက်က ဒါသူတို့ရဲ့ သဘောထား ထုတ်ပြန်ချက်၊ လုပ်ရိုးလုပ်စဥ်လို့ပဲ ကျနော်ကတော့ အဲလိုပဲမြင်တယ်လေ။ ဒါသူတို့ရဲ့ ပြောရရင် အဆုံးစွန်ထိ Political position တစ်ခုကို၊ သူတို့ရဲ့ Political stand ပေါ့နော်၊ Political position တစ်ခုကိုသူတို့ ထုတ်ပြန်တဲ့ သဘောလို့ပဲ ကျနော် ယူဆတယ်။ ဒီအပေါ်မှာလည်းပဲ ပွတ်တိုက်မှုတွေ မရှိဘူးလို့လည်း ပြောလို့မရသလို ရှိလာမယ်လို့လည်း စိုးရိမ်းရ တဲ့ အခြေအနေတော့ အဲလိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့်လို့ တစ်စုံတရာ အဆုံးစွန်သော အခြေအနေ ကြုံကြိုက်ခဲ့ သည်ရှိသော် ဒါသူတို့ရဲ့ Political position က ဒါဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာကို ပြောတဲ့သ‌ဘောလို့ပဲ ကျနော်က ယူဆ တယ်ဗျ။ အဲ့တာကြောင့်မို့ ကန့်ကွက်တယ်၊ ထောက်ခံတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားတစ်ခုက ဒါသူတို့ရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ရိုး လုပ်စဥ်ရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ကြေညာတဲ့သဘောလို့ပဲ ကျနော်ကတော့ အဲလိုပဲ သုံးသပ်ပါတယ်"ဟု ပြောသည်။

NSCN-K/YA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

NSCN-K/AM ၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ၊ မဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ NSCN-K/YA အနေဖြင့် အကျင့်ပျက်ခြစားလိုသည့် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ အကျိုးအမြတ်အတွက်မျှ မိမိတို့ဒေသကို ထိခိုက်ပျက်စီး အောင် လုပ်ဆောင်မှုကို ခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ဟု NSCN-K/YA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM နှင့် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သော NSCN-K/YA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ စတင်ဝင်ရောက်လာပါက အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ကြိုဆိုအပ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)မှ ဥက္ကဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ENNO/ENDA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက "လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ ငြိမ်းချမ်းမှုလမ်းကြောင်းကို စလှမ်းတယ်ဆိုရင် ကြိုဆိုအပ်တယ်ဗျ၊ ပထမ တစ်ချက်လေ။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ ခုနက နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်ကို စပြီးတော့ မျှော်မှန်းတယ်ဆို တာနဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းပေါ့ဗျာ၊ အရင်ဆိုရင် ကြံ့ခိုင်‌ရေး၊ နောက် NLD၊ အခုဆိုရင် နစကပေါ့ဗျာ၊ သူတို့က လက်ခံကြိုဆိုအပ်တယ်ဗျ။ ဘာလို့ဆို နိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံ‌ရေးနည်းနဲ့ ဆွေးနွေးမှဖြစ်မှာမို့လို့ပါ။ အဲတော့ရှိပြီး သား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်၊ အဲဒီထဲက NCA လက်မှတ်ထိုးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ ၁၀ ဖွဲ့လောက်ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒီက အနုတ်လက္ခဏာလေးတွေ ပြပြလာတာ ကောင်းမွန်တဲ့ဘက်ကို မသွားဘူးပေါ့။ အဲတော့ လက်မှတ်ထိုးပြီးသား အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးပြီး‌တော့ နိုင်ငံရေးမျှခြေ တစ်ခုရအောင်လို့ ဆောင်ရွက်သင့်တာ‌ပေါ့။ ၇ ဖွဲ့ရှိရင် နောက်ထိုးပြီးသား ၃ ဖွဲ့ကို ပြန်ပြီးစည်းရုံးရမှာပေါ့ဗျာ။ ရပြီးသား ခြေလှမ်းလေး တွေ ရှေ့ဆက်သွားနိုင်အောင်၊ အဲတော့ အသစ်သစ်သော အဖွဲ့အစည်းတွေက တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးစာချုပ်ကို သဘောကျလို့၊ လက်ခံလို့၊ စိတ်ဝင်စားလို့ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ဗျာ၊ ဒီဘက်ကို လက်မှတ်လာထိုးချင် တယ်၊ ခြေဦးလှည့်တယ်ဆိုရင် ကြိုဆိုအပ်တယ်။ အဲတာကြောင့် NSPNC ကလည်း နာဂအဖွဲ့ကို ကြိုဆိုအပ်တယ် ဗျ"ဟု ပြောသည်။

လတ်တလောတွင် NSCN-K/AM အဖွဲ့သည် တိုင်းဒေသကြီးအဆင့် ပဏာမ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး(Bilateral)ထိုး ရန် ညှိနှိုင်းနေခြင်းဖြစ်ပြီး နောက်မှ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ကို သွားသင့် မသွားသင့်ကို စဉ်းစားမည်ဟု သိရသည်။

လက်ရှိတွင် နာဂလက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် NSCN-K/YA၊ NSCN-K/AM၊ ENNO/ENDA၊ NPDF တို့ရှိပြီး NSCN-K/N၊ NSCN-K/KH တို့ကတော့ အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူထားကာ အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းမှာ နေထိုင်လျက်ရှိ သည်။

အရှေ့နာဂကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (ENNO/ENDA)သည် NSCN-K မှ ထုတ်ပယ်ခံလိုက်ရသော ဦးအောင်ဆိုင်း ဦးဆောင်၍ KIA ၏ စစ်ရေးအကူအညီဖြင့် ဖွဲ့စည်းပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ KIA နှင့် ပူးတွဲတိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေ သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် လာမည့် နိုဝင်ဘာလ၌ တရုတ်သို့ သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်သည် ဘက်ပေါင်းစုံတွင် တရုတ်ဘက်မှ ကူညီထောက်ပံ့မှုများရရှိရန်အတွက် သွားရောက်တွေ့ဆုံခြင်း ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ယူဆကြသည်။

ထိုသို့ ကူညီထောက်ပံ့မှုများရရှိရေး ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးကြရာတွင် တရုတ်ကလည်း သူ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ပြန်လည်တောင်းဆိုမှုများ ပြုလုပ်လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြနေကြသည်။

တရုတ်မှ ရပ်ဝန်းတစ်ခု ၊ လမ်းကြောင်းတစ်ခု One Belt One Road (OBOR) ကို အဓိက လိုချင်နေသဖြင့် ထိုစီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး တောင်းဆိုလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ထိုလမ်းကြောင်း အကောင်အထည် ဖော်ဖြစ်ပါက ကိုင်တွယ်နိုင်မှု အပေါ်မူတည်ကာ အကျိုး၊အပြစ်များ ရှိလာနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဘင်္ဂလား‌ဒေ့ရှ်က ဘာပဲပြောပြော အခုတိုင်းဆို တရုတ်အတွက်က support မဖြစ်တော့ဘူး။ ဒီ အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာကို သူတို့လှမ်းနိုင်ဖို့က မြန်မာတစ်ခုပဲရှိတော့တယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာအတွက်ကို တရုတ်က တောင်းဆို လိမ့်မယ်လို့တော့ ထင်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ အကျိုးရောအပြစ်ရော ၂ ခုလုံးရှိပါတယ်။ ကိုယ့်ဆီက ခေါင်းဆောင် တွေ အဲဒီအပေါ်မှာ ဘယ်လောက် အကျိုးအမြတ် ယူနိုင်မလဲပေါ့။ နောက် ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေအတွက် ဘယ်လောက် အခွင့်အလမ်း ဖွင့်ပေးနိုင်မလဲပေါ့။ အဲဒီလမ်းကြောင်းပေါက်သွားရင် Transportation အတွက်က တော့ အများကြီး အဆင်ပြေသွားပြီပေါ့။ ကိုယ့်နိုင်ငံသာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းရှိမယ်၊ အားလုံး တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ စီးပွားရေးကို လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်မယ်ဆိုရင် အဲဒီက ကိုယ့်အတွက် အကျိုးအမြတ်ချည်းပဲ။ ဒီက ထွက်လာ၊ ဖြတ်လာ သမျှတွေက အနည်းဆုံးတော့ ကိုယ်က အခွန်အကောက်တော့ရမှာပဲ။ for example အနေနဲ့ သီရိလင်္ကာ ဆိပ်ကမ်း ဆို တရုတ်ရဲ့ ချေးငွေ ယူပြီးဆောက်တယ်။ နောက်ဆုံး ပြန်မဆပ်နိုင်ဘူး။ နောက်ဆုံး အဲဒီဆိပ်ကမ်းကို နှစ် ၉၀ လားမသိဘူး တရုတ်လက်ကို ထိုးအပ်လိုက်ရတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးကိုလည်း ရောက်သွားနိုင် တယ်။ နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တဲ့လူရဲ့ အရည်အချင်းအပေါ်မှာ အများကြီး မူတည်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် တရုတ်ခရီးစဉ်မှာ တရုတ်သမ္မတ နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့စဉ်

နစကဥက္ကဌ၏ တရုတ်ခရီးစဉ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ သွားရောက်ခြင်းသည် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအတွက်သာမက စီးပွားရေးအရ ချေးငွေများရရှိရေးကို သွားရောက်ညှိနှိုင်းမည့် အနေအထားဖြစ်ကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူများက သုံးသပ်ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရုတ်၏အကျိုးအမြတ် များစွာရှိသောကြောင့် လက်ရှိ တရုတ်နှင့်မြန်မာ ဆက်ဆံရေး အနေ အထားအရ တရုတ်သည် နစကဘက်သို့ လူသိရှင်ကြား ပိုမိုကူညီ ထောက်ပံ့ပေးလာကြောင်း၊ အဆိုပါ အကျိုးအမြတ်များအပေါ် အခြေခံကာ ချေးငွေများ ထုတ်ချေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးအကြံပေး ကိုဇော်မင်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

One Belt One Road (OBOR)လမ်းကြောင်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဒါကတော့ အားလုံးသိပြီးသား ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းဟာတွေရှိမယ်။ ပိုးလမ်းမဆိုတဲ့ဟာတွေရှိမယ်။ တကယ် တမ်းတော့ တရုတ်က မြန်မာပြည်နဲ့ပတ်သက်ပြီးရင် သူ့အတွက် အကျိုးအမြတ်က အများကြီးရှိတယ်။ အများကြီး ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် လက်ရှိ နစကကို ပေါ်တင်နီးပါးဖြစ်သွားပါပြီ support လုပ်ပြီး ဆက်ဆံနေတယ်လို့ ထင်တယ်ပေါ့။ သူဘာတွေ ပြန်ပြီးပေးဆပ်ရမလဲဆိုတော့ ပိုးလမ်းမဆိုတဲ့ဟာတွေလုပ်ဖို့ သူကြိုးစားနေတယ်။ နောက် ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းရှိတယ်။ ကျောက်ဖြူ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို ထွက်မယ့် လမ်းကြောင်းရှိတယ်။ နောက် ယူနန် ကူမင်းကနေပြီးတော့မှ ဒီကိုလာမယ့် လမ်းတွေရှိတယ်။ ဥပမာ ရထားလမ်းဖောက်မယ်၊ ကားလမ်း ဖောက် မယ် something အဲဒီလိုမျိုးတွေရှိတယ်။ ဒီလိုမျိုး interest တွေက အများကြီးပဲ။ အဲဒီဟာတွေအပေါ်မှာ အခြေခံ ပြီးတော့မှ ဒေါ်လာ ဘယ်လောက်ဘီလျံ ချေးမယ်တို့ မက်လုံးပြန်ပေးတယ် သူတို့ဘက်ကနေပြီးတော့မှ” ဟု ပြော သည်။

ထို့အပြင် တရုတ်သည် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်၌ ဩဇာအာဏာ ရှိသည်ဆိုသောအချက်မှာ ငြင်း၍မရကြောင်းလည်း စီးပွားရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ပြည်ပခရီးစဉ် အနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအား (၃)ကြိမ် သွားရောက် ထားပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ခရီးစဉ်မှာတော့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ခရီးစဥ်သည် ဒုတိယမြောက် အဓိက မဟာမိတ်အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုသို့ သွားရောက် မည့် ခရီးစဥ်တစ်ခု ဖြစ်လာရန်ရှိနေပြီး ၎င်းခရီးစဥ်သည် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သည့် သြဂုတ်လ ကတည်းကပင် စီစဥ်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီကို အခြေခံသော အနာဂတ်ပြည်ထောင်စုကို ဘယ်လိုပုံစံဖြင့် တည်ထောင်ကြမလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ‌ရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသည်။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီသော်လည်းကောင်း၊ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်သော်လည်းကောင်း ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီ၏ အနှစ်သာရကို သိရှိနားလည်ရန် လိုအပ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ရှင်းရှင်းလေးပြောရရင် သူ့ဘာသူ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ ဖက်ဒရယ်ရဲ့ အနှစ်သာရအပြည့်ရော၊ ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရအပြည့်‌ရော အဲဒါကို ကျနော်တို့ သေချာသိဖို့လိုတယ်၊ ဘယ်လိုပဲ အကောင်အထည်‌ ဖော်သည်ဖြစ်ပါစေ။ ခက်တာက ဖက်ဒရယ်သွားပြီးမှ ဒီမိုကရေစီလိုက်တာလား၊ ဒီမိုကရေစီသွားပြီးမှ ဖက်ဒရယ်လိုက်တာလား ဆိုတာထက် ဖက်ဒရယ်ရဲ့ အနှစ်သာ ရနှင့် ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရကို တကယ်တမ်း ကျင့်သုံးနိုင်ဖို့ ဘယ်လောက်ထိလိုလဲ၊ အဲဒါကို အဓိက Focus (အာရုံစိုက်)လုပ်သင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ဆိုလိုတာက ဒီမိုကရေစီရဲ့ တန်ဖိုးကို ဘယ်လောက်နားလည်ထားလဲ၊ ဒီမိုကရေစီကို ဘယ်လိုသဘောပေါက်လဲ၊ ဖက်ဒရယ်ကိုရော ဘယ်လိုနားလည်လဲ၊ ဘယ်လိုခံယူထားလဲ၊ သူ့ရဲ့ အနှစ်သာရကိုရော တကယ်ကို ဆုပ်ကိုင်နိုင်ပြီလားပေါ့၊ အဲဒီအချက်က ပိုအရေးကြီးတယ်"ဟု ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသား လူမျိုးပေါင်းစုံကို တွေ့ရစဥ်

ထို့ပြင် နိုင်ငံရေးသမားပီသ၍ မူဝါဒများနှင့် ပေါ်လစီများကို နားလည်သော လူငယ်များအား အစိတ်အပိုင်းလိုက် ထည့်သွင်းသွားရန်လိုကြောင်း ဦးသိန်းထွန်းဦးက ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက "နိုင်ငံရေးသမား စစ်စစ်ဆိုတာ အဲလိုမျိုး နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားသော နိုင်ငံရေးပညာတွေ ယူထားသင့်တယ်၊ ခုနပြောတဲ့ သီအိုရီတွေ၊ မူဝါဒတွေ၊ ပေါ်လစီတွေ ဒါတွေအကုန်လုံးကို နားလည်ပြီး နှံ့စပ် ကျွမ်းကျင်တဲ့ လူငယ်တွေကို‌တော့ အစိတ်ပိုင်းလိုက် အစိတ်ပိုင်းလိုက် ထည့်သွင်းထားဖို့လိုတယ်။ တကယ့်ကို ပညာရှင်ဆန်ဆန် လူငယ်တွေ ထည့်သွင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ပိုပြီးတော့ အဆင်ပြေချောမွေ့တဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ် ရောက်ပါလိမ့်မယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လူငယ်တွေက တစ်ချိန်ချိန်ကျရင် ခေတ်ကိုပြောင်းပြီး တာဝန် ထမ်း‌ဆောင်ရမှာကိုး"ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို သွားလိုလျှင် ရွေးကောက်ပွဲလမ်းကြောင်း၊ လွှတ်တော်လမ်းကြောင်း၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး မှု လမ်းကြောင်းများဖြင့် အဖြေရှာကြရမည်ဖြစ်ပြီး လက်နက်ကိုင် လမ်းကြောင်းဖြင့် အဖြေရှာပါက ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခများ ပြီးဆုံးတော့မည်မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရန် ပြည်နယ်အားကောင်းရေးမူမှ ပြည်ထောင်စု အားကောင်းရေးမူဖြင့် သွားရန် သဘောတူညီချက် ၄ ချက်အား ချမှတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း KNU၊ KNPP နှင့် CNF အပါအဝင် တိုင်ရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ ၉ ဖွဲ့မှ စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

NCA ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကိုတွေ့ရစဉ်

စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဖြင့် နိုင်ငံရေးအာဏာ၊ စီးပွားရေးအာဏာများ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် စနစ်များမရှိစေရန်နှင့် တန်းတူညီမျှမှုရရှိစေရန် စစ်တပ်အား အနိုင်တိုက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ကျမ တစ်ယောက်ချင်း အမြင်ပေါ့နော်၊ ကျမ တစ်ယောက်ချင်း အမြင်ကတော့ စစ်တပ်ကို အရင်တိုက်ပဲ၊ စစ်ကောင်စီကိုပြီးအောင် စစ်တပ်ရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်ကို ပြိုအောင်တိုက်ပြီးမှ ကျမတို့ အချင်းချင်းကြားမှာ ညှိလို့ရ မယ်။ အခု ခင်ဗျား တခြားဟာမကြည့်နဲ့နော်၊ ၁၀၂၇ အောင်ပြီးတဲ့အခါကျတော့၊ နိုင်ပြီးတဲ့ခါကျတော့ ကိုးကန့်ဒေသ မှာ အခုသူတို့ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ထောင်နေတယ်။ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ထောင်တာက လူတိုင်းလူတိုင်းကို အလုပ် လုပ်ခွင့် ပေးထားတယ်၊ လူတိုင်းလူတိုင်းကို အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ဖွင့်ထားပေးတယ်။ ပြီးနေတာပဲလေ ခင်ဗျား၊ လူတိုင်းကဘာလို့ ဒီမိုကရေစီတို့၊ ဖက်ဒရယ်တို့ ပြောနေလဲဆိုတော့ တန်းတူညီမျှမှုမရလို့ဗျ၊ အစားအသောက် လုံလောက်အောင် မစားရလို့၊ ဆင်းရဲလို့‌ပြောကြတာ။ ဒီစစ်ကောင်စီကိုသာ ကျမတို့ ဖယ်ရှားပြီးရင် ကျမတို့ နေထိုင် စားသောက်ရေးကို ဖြေရှင်းနိုင်တယ်။ အဲလိုဖြေရှင်းနိုင်ရန် တန်းတူရေးတို့၊ ဘာတို့က တဖြည်းဖြည်း ဖြစ်လာမှာပဲ"ဟု ပြောသည်။

အနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံကို တည်ဆောက်ရာတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် ဗမာမဟုတ်သော တိုင်းရင်းသား အင်အားစုများက ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုကို တည်ထောင်ရန် သဘောထားရှိနေသလို မြန်မာ့တပ်မတော်၊ NLD၊ USDP တို့ကတော့ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအား တည်ထောင်ရန် သဘော ထားရှိကြသည်။

သို့သော် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)တွင် ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ် တို့ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်များနှင့်အညီ တည်ဆောက်သွားရန်ဟု သဘောတူ ပြဌာန်းထားသည်။

ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုစနစ်တွင် အခြေခံဥပဒေအရ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အလိုက် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်များ ရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့က ၇၅ နှစ်မြောက် စိန်ရတု ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။