CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇

မြန်မာအီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက် (MEVM)ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို မဲပေးရမည်ဆိုသည့်အတွက် ပြည်သူလူထု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သိနိုင်ရန်အတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က လုပ်ဆောင်သင့်သည်ဟု တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ(TNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

MEVM စက်များဖြင့် စမ်းသပ်မဲပေးခြင်းများကို နေပြည်တော်၌ ဗဟိုအဖွဲ့အစည်းများ၊ ဝန်ကြီးဌာန၊ တက္ကသိုလ်များ၊ လူမှု‌ရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် ၉ ခုတို့တွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သလို နိုင်ငံရေးပါတီများလည်း စမ်းသပ် မဲပေးခြင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC) က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က “ UEC အနေနဲ့ အခုကစပြီး MWD ၊ MRTV စတဲ့ မီဒီယာပေါင်းစုံမှာ MEVM မဲပေးစက်၏ မဲပေး စနစ်ပုံစံကို အမြဲတမ်း ပြသပေးဖို့ လိုပါတယ်၊ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာလည်း စစ်ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသတွေရှိတော့ အများပြည်သူ ကိုင်ဆောင်နိုင်တဲ့ ဖုန်းအော်ပရေတာကနေတဆင့် SMS စနစ်သုံးပြီး MEVM မဲပေးစက်၏ မဲပေးစနစ်ကိုအကြောင်း ဖြန့်ဝေတာမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ မဲထည့်ရန်လုပ်နေကြစဉ်

မဲပေးစက် ကိုင်တွယ် အသုံးပြုနည်း သင်တန်းများကို တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အလိုက် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊  မဲဆန္ဒရှင်ပြည်သူများ၊ မဲပေးစက်ဖြင့် ကျွမ်းကျင်စွာ မဲပေးနိုင်ရန်အတွက် ရပ်ကွက်/ကျေးရွာ အုပ်စုအဆင့်ထိ သရုပ်ပြ လေ့ကျင့်သင်တန်းများ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း၊ မီဒီယာကတစ်ဆင့် အသိပညာပေး အစီအစဉ်များ ထုတ်လွှင့်ပြသ လျက်ရှိကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC) က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

TNDP ပါတီဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က “အရင်နှစ်တွေ ၂၀၁၀၊ ၂၀၁၅ နဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွေမှာ အမှန်ခြစ် ခြစ်မဲပေးတာ၊ တံဆိပ် တုံး ထုစနစ် မဲပေးတာတွေမှာလည်း အမှားအယွင်း အနည်းငယ်ရှိခဲ့သလိုမျိုး လာမဲ့ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပထမဆုံး မဲခလုတ်ကို ကိုင်တွယ် ထိတွေ့ရမယ်ဆိုရင် အနည်းငယ် မှားယွင်းမှုတော့ ရှိနိုင်ပါမယ်၊ ကျနော်တို့ ပါတီအနေနဲ့ နေပြည်တော်မှာ စမ်းသပ်မဲ ပေးရာမှာ မပါဝင်ခဲ့ပေမဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရရုံးမှာတော့ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်၊ မဲပေး ပြသပုံ စနစ်ကတော့ စိတ်ချရပါတယ်။ ဥပမာ ပြည်သူတစ်ယောက်က ငှက်ပျောသီးပါတီကို မဲပေးဖို့ ရည်ရွယ်ထားပေမယ့် မဲခလုတ်ကို နှိပ်တဲ့အခါ ပန်းသီးပါတီကို မှားယွင်းထိမိတာမျိုး ရှိနိုင်ပြီး စက်ခလုတ်က နောက်တစ်ကြိမ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲပေးလို့ မရတော့တာဖြစ်လို့ ပြည်သူတွေ အနေနဲ့က သတိရှိရှိနဲ့ စက်ခလုတ်ကို ကိုင်တွယ်မဲပေးဖို့ လိုပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ်တစ်ခုမှ ရပ်/ကျေးအဖွဲ့ဝင် နီးစပ်သူတစ်ဦးက မဲပေးစက်ဖြင့် ကျွမ်းကျင်စွာ မဲပေးနိုင်ရန်အတွက် ရပ်ကွက်၊ကျေးရွာ အုပ်စုအဆင့်ထိ သရုပ်ပြ လေ့ကျင့်သင်တန်းများ ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်၍ ပြည်သူလူထုထံ အနှေးနှင့်အမြန် MEVM မဲပေးစနစ်အကြောင်း ချပြနိုင်ခြေရှိကြောင်း မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ်တစ်ခုမှ ရပ်/ကျေးအဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးက ပြောသည်။

MEVM  စနစ်နဲ့ မဲပေးပုံကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို ရှင်းပြနေစဉ်

ယခင်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ စာရွက်စာတမ်းဖြင့် မဲပေးရသည့်အခါ နိုင်ငံတော်အတွက် စာရွက်ခဖိုး ကုန်ကျပြီး ဘတ်ဂျက် လည်း ထိခိုက်မှု အနည်းငယ် ရှိခဲ့ကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ လူငယ်စင်တာကော်မတီမှ မောင်ကောင်းစည်သူ က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လာမဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ‌ရွေးကောက်ပွဲမှာ MEVM မဲပေးစက် တီထွင်နိုင်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီစက်ရဲ့ အားသာချက် က ခလုတ်လေး နှိပ်လိုက်တာနဲ့ မဲစာရွက်လေး ချက်ချင်းထွက်လာပြီး ကွာခြားချက်က မဲပေးခဲ့သူတွေ အားလုံးရဲ့ စာရင်းတွေကို တစ်ပြိုင်နက်တည်း ပြန်ပြီးကြည့်လို့ရတယ်၊ တစ်ခုချင်း လိုက်ကြည့်စရာ မလိုတော့ဘူး၊ ဒါကြောင့် လူငယ် တစ်ယောက်အနေနဲ့ MEVM မဲပေးစက်စနစ်ကို သဘောကျပြီး လက်ခံပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

MEVM မဲပေးစက်စနစ်ကို အစိုးရဝန်ထမ်းများအား UEC က သင်တန်းပို့ချ ပေးနေသည်ဆိုသော်လည်း တချို့သော ပညာရေးဝန်ထမ်းများနှင့် မြို့နယ်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး ဝန်ထမ်းတချို့ကတော့ တက်ရောက်ခွင့်မရသည့် အတွက် မဲပေးပုံစနစ်အကြောင်း သေချာမသိဘူးဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ ကျင်းပသွားရန် စီစဉ်နေ ကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ပြောသည်။

ထို့နောက် ပြည်သူလူထု အများစုသည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲထည့်ရန် စိတ်ဝင်စားမှု နည်းပါးနေကြောင်း၊ မဲပေးရမည့် စနစ် ပြောင်းလဲသွားခြင်းကြောင့် ရှုပ်ထွေးနေကြကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသော ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပြည်သူလူထု အနေဖြင့် မဲပေးလျှင် ဒီမိုကရေစီပုံစံ ဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး မဲမပေးပါက ကိုယ်ပဲဆုံးရှုံးမည်ဟု ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်-ကျားဖြူပါတီ (SNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းအိုက်ပေါင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲပြီးသွားလျှင်အရပ်သားအစိုးရပေါ်ပေါက်လာခြင်း၊ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပုံစံလည်းဖြစ်လာပြီးမဲမပေးလျှင်ကိုယ်ဘဲဆုံးရှုံးမည်ဟု ကျားဖြူပါတီ(SNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းအိုက်ပေါင်းက CNIသတင်းဌာနကို ပြောသည်။ 

UEC က မဲပေးစက်အကြောင်း ပါတီတွေကို ရှင်းပြနေစဉ်

SNDP ပါတီမှဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းအိုက်ပေါင်းက “ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးသွားလို့ရှိရင် အရပ်သားအစိုးရ ပေါ်ပေါက်လာမှာပဲလေ။ (စစ်)အစိုးရ မဟုတ်တော့ဘူးလေ။ အဲဒီအချိန်ကျရင် လွှတ်တော်လည်း နှစ်ရပ်ပေါ်လာမယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ သုံးရပ်ပေါ်တာပေါ့။ တိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ဆိုပြီးတော့ လွှတ်တော် သုံးရပ်လည်း ပေါ်လာမယ် အစိုးရကလည်း ပြည်ထောင်စုအစိုးရ၊ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရ၊ ပြည်နယ်အစိုးရဆိုပြီး ပေါ်လာမှာပဲလေ။ အဲဒီချိန်ကျရင် စစ်အစိုးရဆိုတာ မဟုတ်တော့ဘူးလေ စစ်တပ်က ဘာဝင်ကိုင်မလဲဆိုရင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးရယ်၊ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးရယ်၊ ပြည်ထဲရေးရယ် ဒီ ၃ ခုပဲ ဗိုလ်ချုပ်ပဲကိုင်မှာ ကျန်တဲ့ အရပ် သားတွေ ဟိုဘက်မှာပဲလေ။ ပြည်သူလူထုကို မေတ္တာရပ်ခံချင်တာက ကိုယ်ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ ပါတီကို မဲပေးလိုက် ပါ။ ဒါမှသာလျှင် ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ်ပုံစံလည်း ဖြစ်လာမှာပဲ။ အရပ်သားအစိုးရဆိုတာ ပေါ်လာမှာပဲ မဲမပေးရင် ကိုယ်ပဲဆုံးရှုံးမှာပေါ့။ လွတ်လွတ်လပ်လပ်မဲပေး မဲပေးဖို့ သင့်တော်တယ်လို့ပဲ တိုက်တွန်းချင်တယ်။ ရန်ကုန်တိုင်း မှာ သူတို့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုကပေါ့နော်။ လူ ၁၀၀၀ ကို မေးဆန်းကြည့်တဲ့အခါမှာ ၇၀၀ က မဲပေးမယ် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း က မဲပေးကြမှာဘဲ ဘာလို့ဆို လူတွေက အပြောင်းအလဲ လိုချင်ပြီလေ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး စသည့် မဏ္ဍိုင်ကြီး ၃ ရပ်ကို လူတစ်ဦးတည်းက ချုပ်ကိုင် ထားခြင်းကနေ ကဏ္ဍာသုံးရပ် ခွဲထုတ်နိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ် ကျင်းပရန် လိုအပ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး ပါတီများက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့နောက် ပြည်သူလူထုသည် မကြာမီ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမပေးဘဲ No Vote လုပ်ကြမည်ကိုလည်း နိုင်ငံရေးပါတီများက စိတ်ပူနေကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူထုကို အကဲဖြတ်သည့်အခါတွင် မဲပေးနိုင်သည့် အရွယ်လိုက် သုံးမျိုးသုံးစား ခွဲကြည့်ပါက တစ်ခုခုကို ပြောင်းလဲ လိုချင်သည်ဆိုသည့် အင်အားစုရှိနိုင်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ပြည်သူများ မဲထည့်ရန် လုပ်နေကြစဉ်

၎င်းက “လူထုကို အကဲဖြတ်တဲ့အခါမှာ လူထုမှာ အသက်အရွယ်ရှိပြီးသားနော်။ ဥပမာ လူငယ်ပိုင်းတွေရဲ့ ဆန္ဒက တစ်မျိုးရှိမယ်။ လူလတ်ပိုင်းက တစ်မျိုးရှိမယ်။ လူကြီးပိုင်းက တစ်မျိုးရှိမယ်နော်။ ဒါနေရာတိုင်းမှာ ဒါမျိုးကွဲပါ တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာနဲ့ ကာလအရှည်ကြီး တစ်ခုကို ဖြတ်သန်းပြီးမှ ကျင်းပမှာလို့ ကြေညာတာကို မဲပေးနိုင် တဲ့ အရွယ်လိုက်ကို သုံးတန်းစားလောက် ခွဲကြည့်ရင် လူငယ်ပိုင်းတွေရဲ့ စိတ်နေ သဘောထားက တစ်မျိုး ရှိမှာပေါ့။ သူတို့မှာ အနာဂတ် ရည်မှန်းချက် ကြီးကြီးမားမား ရှိနိုင်တာ‌ပေါ့။ လူလတ်ပိုင်းကလည်း ခဏကပြောတဲ့ အကျပ် အတည်း အခက်အခဲကို ကျော်လွှားချင်မှာပေါ့။ လူကြီးပိုင်းတွေကတော့ ရှင်းမယ်ထင်တယ် လူကြီးပိုင်းတွေ တော်တော်များများ ရာနှုန်းကတော့ဖြင့် ဒီအခက်အခဲ အကျပ်အတည်းကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းရင် ကောင်းမယ်ဆိုတာ ကို သူတို့ဘက်က တွေးပြီးသားဖြစ်နိုင်တယ်။ အဲတော့ နိုင်ငံရေးပါတီဆိုတဲ့ အထက်မှာ သူ့နိုင်ငံရေးပါတီ အလိုက် ကို စည်းရုံးထားကြတဲ့ အင်အားစုတွေရှိတယ်။ အဲတော့ ကျနော်တို့ အဲတာတွေကို အကြမ်းဖျင်း ခွဲရင် ၇၀/၃၀ လောက်ပေါ့ မှန်းတာ။ အဲတော့ ၇၀ သည် neutral သွားတာပေါ့။ ဖြူရင်ဖြူမယ်၊ မဲရင်မဲမယ်၊ ဝါရင်ဝါမယ်၊ အစိမ်း အနီ၊ အဝါ စသည်ဖြင့် အစွဲမရှိ အဲတော့ နိုင်ငံရေးပါတီ‌တွေ ထက်မှာလည်းပဲ အင်းအားစုရှိမှာပေါ့၊ အင်အားစုကို တော့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် မှန်းထားမှ နောက် စီးပွားရေး သမားတွေ စီးပွားရေးအားဖြင့် တစ်ခုခုကို ပြောင်းလဲ လိုချင်တယ်ဆိုတဲ့ အင်အားစုရှိမှာပေါ့။ ဆိုတော့ အဲဒီ အင်အားစု အားလုံးကို ထည့်တွက်ပြီးမှ ခင်များတို့ သုံးသပ်လို့ ရမယ်”ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲဆိုသည်မှာ မိမိရွေးချယ်သည့် အစိုးရကို မိမိပိုင်ဆိုင်ရမည်သာဖြစ်၍ မိမိ၏ ရွေးချယ်မှုက လူထုနှင့် နိုင်ငံ အကျိုးအတွက် အဂတိတရား ကင်းကင်း ဆောင်ရွက်ကြမည့် အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာရေး သေသေချာ ချာ မဲပေး‌ရွေးချယ်ရမည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇

ကချင်ပြည်နယ်၊ မိုးညှင်းမြို့နယ်၊ အင်းတော်ကြီးဒေသကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KPDF)တို့ ပူးပေါင်း၍ လာမည့် ရက်ပိုင်းအတွင်း ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ရန် ပြင်ဆင် စုဖွဲ့နေ ကြောင်း ဒေသတွင်း သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။

KIA နှင့် KPDF သည် အင်းတော်ကြီးဒေသအတွင်းရှိ နန့်မွန်း၊ လုံးတုံ၊ မိုင်းနောင် စသည့် ဒေသများကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ရန် စုဖွဲ့နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ 

အင်းတော်ကြီးဒေသခံ တစ်ဦးက “ KIA-PDF က ဒီရက်ပိုင်း နန့်မွန်း၊ လုံးတုံ၊ မိုင်းနောင် တစ်ရွာရွာကို ဝင်တိုက်မယ် လို့ ကြားနေရတယ်။ ဟိုပင်နန့်ရင်းဖက်က KIA PDF တွေ ဟဲပါးဖက်ကို စုတယ်။ မိုးညှင်း အရှေ့တောင်ပေါ်က KIA- PDF တွေ ထန်းတပင်ကနေ ပင့်သာကတဆင့် အင်းတော်ကြီးဘက်ကို တက်လာနေတယ်။ အင်းတော်ကြီးဖက်ကို လူစုနေတယ်လို့ ကြားနေရတယ်”ဟု ပြောသည်။

အင်းတော်ကြီးဒေသသည် ရှမ်းနီလူမျိုးများ အများစု နေထိုင်လျက်ရှိပြီး KIA မှ ယခင်က စိုးမိုးထားသည်။

SNA က အင်းတော်ကြီးဒေသကို ထိန်းချုပ်လိုက်စဉ်

သို့သော် ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားလာပြီးနောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက အင်းတော်ကြီးဒေသအတွင်းသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာပြီး KIA နှင့် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် SNA သည် အင်းတော်ကြီးဒေသ၊ နန့်မွန်း၊ မမုံကိုင်ရွာတို့ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ နယ်မြေကို KIA-PDF က ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ရန် စုဖွဲ့နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး လွှတ်တော်ထဲ၌ ရှိရမည့် ကိုယ်စားလှယ်ဦးရေ မပြည့်မီ၍ ဒုတိယအကြိမ် လွှတ်တော် ခေါ်မည်ဆိုပါက လက်ရှိတွင် နိုင်ငံကိုအုပ်ချုပ်နေသူအတွက် ဂုဏ်သိက္ခာ ကျဆင်းနိုင်ကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဦးရေ ပြည့်မီအောင် လက်ရှိ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေသူ များအနေဖြင့် ကြိုးစားကြမည့် အနေအထားရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က “အခုနိုင်ငံရေး အခြေအနေအရတော့ ရွေးကောက်ပွဲက ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတော့ ပြည့် အောင် သူတို့ ကြိုးစားသွားမှာပါ။ ကျနော့် အမြင်ကို ပြောတာလေ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကိုယ်စားလှယ် ပြည့်မှပဲ လွှတ်တော် ခေါ်နိုင်မှာဆိုတဲ့ အခါကြတော့ ဒုတိယအကြိမ် လွှတ်တော်ခေါ်ရရင် သူ့ရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာလည်း သိပ်မရှိနိုင် ဘူးလေ။ သူ့ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိန်းတဲ့အနေနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ပြည့်အောင်တော့ သူလုပ်သွားလိမ့်မယ်လို့ တော့ ကျနော့် အနေနဲ့ မြင်တာပေါ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအရ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းက ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း က တပ်မတော် ရှိထားပြီလေ။ ထက်ဝက်ကျော် တက်ပြီဆိုရင်တော့ အထမြောက်ပြီလို့ ပြောထားတဲ့ အခါကြတော့ ထက်ဝက်ကျော်ကျော်လောက်ပဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ရမှာပေါ့။ အဲဒီလောက်ကတော့ လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ကြေညာ ထားတာကလည်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်လို့ ကြေညာထားတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့  တစ်ဝက် မကဘူးလေ အဲဒါ” ဟု ပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီးနောက် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ခေါ်ယူရာတွင် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ဦးရေ ၆၆၄ ဦး ရှိရမည်ဖြစ်သော်လည်း ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ တက်ရောက်ခွင့်ရှိသည့် ကိုယ်စားလှယ် ထက်ဝက်ကျော် ဦးရေ တက်ရောက်ပါက အစည်းအဝေး အထမြောက်သည်။

လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း အရေအတွက်ကို ပြသထားစဉ်

ထိုသို့ ပထမဆုံး လွှတ်တော်အစည်းအဝေး အထမြောက်ရန် ကိုယ်စားလှယ်ဦးရေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း လိုအပ်ပြီး  တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိထားပြီးဖြစ်၍ ကျန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသော လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ရှိရုံမျှဖြင့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကို အထမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် အမည်ခံသာဖြစ်ကြောင်း၊ လွှတ်တော်တွင် တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေသောကြောင့် မည်သည့် နည်းလမ်းဖြင့်မဆို လွှတ်တော် အထမြောက်နိုင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲကတော့ အမည်ခံလုပ်တာပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လွှတ်တော်မှာ ပထမအကြိမ် အစည်းအဝေး ခေါ်တဲ့အချိန်မှာ တစ်ဝက်ကျော်ရမယ်။ တစ်ဝက်မကျော်ရင် ဒုတိယအကြိမ်ခေါ်မယ်၊ ဒုတိယ အကြိမ်မှာ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ရှိလို့ရှိရင် အထမြောက်တယ်ဆိုတဲ့ အခါကြတော့ အခုလောလောဆယ်မှာ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းက စစ်တပ်က ဖြစ်နေပြီဆိုတဲ့ အခါကြတော့ တပ်ကမဟုတ်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေရွေးဖို့က ၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ကျော်ပဲ ရှိ တယ်။ ဒါဟာ ဘယ်နည်းနဲ့မဆို လုပ်နိုင်မယ်လို့ မြင်ကြပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကလည်း ဥပမာ ပြည်နယ်တွေ၊ တိုင်းတွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း တပ်မတော် ဘက်ကနေပြီးတော့မှ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ပါဝင်ပြီးသား ဖြစ်တဲ့အတွက် ကြောင့်မို့လို့ ယုတ်စွအဆုံး ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်တာတောင်မှ သူက အလိုလို အထမြောက်ပြီးသား ဖြစ်တယ်လို့ ဝေဖန်တာရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)  အစိုးရမှ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်များ ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ရပ်နားထားသည်မှာ ယနေ့အထိပင် ဖြစ်သည်။ 

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၇

ယနေ့ (ဩဂုတ် ၇ ရက်) နံနက် ၈ နာရီ ၂၈ မိနစ်တွင် ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ ကွယ်လွန်သွားပြီးဖြစ်သည့်အတွက် စျာပနကို နိုင်ငံတော်အဆင့် စျာပနအဖြစ် ကျင်းပသွားမည်ဟု အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေသ်ည တပ်မတော်ဆေးရုံကြီး ခုတင် ၁၀၀၀ ၌ ကွယ်လွန်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၆

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို ကျင့်သုံးမည်ဆိုပါက ကိုက်ညီမှုရှိသော်လည်း ပုံသဏ္ဍာန်တစ်မျိုးတည်း ကျင့်သုံးမည်ဆိုပါက ပြဿနာရှိနိုင်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)၏ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူမျိုးပေါင်း ရာကျော်ရှိသည့်အပြင် လူမျိုးစု တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ထပ်တူမညီသောကြောင့် ဖက်ဒရယ် စနစ်သည် ပုံစံတစ်မျိုးတည်း မဖြစ်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးထက်အောင်ကျော်က “ဖက်ဒရယ်စနစ်က မြန်မာပြည်လို တိုင်းရင်းသားများတဲ့ တိုင်းပြည်တွေအတွက်က ဖက်ဒရယ် စနစ်က လိုအပ်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရေမြေ၊ တောတောင် သဘာဝနဲ့ လူမျိုးစု အားလုံးရဲ့ပုံသဏ္ဍာန် တစ်ခုနဲ့တစ်ခုက ထပ်တူညီတာ မဟုတ်တဲ့အတွက် ပုံသဏ္ဍာန်တစ်မျိုးတည်း ကျင့်သုံးလိုက်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဆိုရင်တော့ နည်းနည်း ပြဿနာ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ကချင်အတွက် ဖက်ဒရယ်ပုံစံက တစ်မျိုး၊ ရှမ်းအတွက် ဖက်ဒရယ်ပုံစံက တစ်မျိုး ဖြစ်မယ်။ ရေမြေ၊ တောတောင် သဘာဝ၊ လူမျိုးစုနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအလိုက် လိုက်လျော ညီထွေဖြစ်အောင် ကျင့်သုံးမှသာ ဖက်ဒရယ်စနစ်က အောင်မြင်နိုင်ခြေရှိမှာပါ။ ပြည်သူတွေနဲ့ အဖွဲ့အစည်းအများစုက ဖက်ဒရယ်စနစ်ကျင့်သုံးရန် ဝေဖန်အကြံပြုနေပေမဲ့ အကြံပြု နေသူတွေအားလုံးက ဖက်ဒရယ်စနစ် အောင်မြင်နိုင်မယ်ဆိုတာ သက်ဝင် ယုံကြည်ပါ ရဲ့လားဆိုတာ မရေမရာ ဖြစ်နေပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ် ကျင်းပနေစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကျော်လွန်ပြီး ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်အတန်း ရရှိထားသော EAO များမှာ “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်-မိုင်းလား (NDAA)တို့ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံကို ဖက်ဒရယ်ဥပ‌ဒေနှင့်အညီ ပြန်သွားမည်ဆိုပါက နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေး တန်းတူမှုအား ပြန်ပေးရမည် ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး အခွင့်အရေး တန်းတူမှုမရှိလျှင် ဖက်ဒရယ်မဖြစ်နိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့ပြင် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း(ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အား မပေးဘဲ ဖက်ဒရယ်အဆင့်ကိုပဲ ပေးမည်ဆိုပါက တပြေးညီပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်သည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း တချို့သည် ဖက်ဒရယ်စနစ် ရရှိရေး ပြောနေသော်လည်း ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်း ချက် မဟုတ်သလိုမျိုး ပုံစံတွေ့မြင်လာရကြောင်း၊ အပြောင်နှင့် လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်နေမှုများက ကွာခြားနေသည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)၏ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ တချို့ လက်နက်ကိုင် တိုင်းရင်းသား တွေက ဖက်ဒရယ်စနစ် ရရှိရေးဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်သာ တင်ထားကြတာ တကယ်လက်တွေ့က သူတို့ရဲ့ရည်မှန်းချက် မဟုတ်သလိုမျိုး ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုး တွေ့မြင်ရပြီး အပြောနဲ့ လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်နေတာတွေက ကွာခြားနေပါတယ်။ အဓိကက သူတို့က နယ်မြေစိုးမိုးရေးနဲ့ သယံဇာတ ထုတ်ဝေရေး အပိုင်းမှာ အုပ်ချုပ်ချင်တဲ့ပုံစံမျိုးတွေ တွေ့ရပြီး အဲဒီအရာတွေက ဒီမိုကရေစီနဲ့ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို ရေရှည်သွားနိုင်ဖို့ အားနည်းချက်တစ်ခုအဖြစ် သုံးသပ်ရပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို ဗဟိုအစိုးရနဲ့ပြည်နယ်အစိုးရကို တိတိကျကျ ပိုင်းခြားပြီး ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့  အတူလက်တွဲသွားနိုင် မယ်ဆိုရင် ဖက်ဒရယ်စနစ်ရဲ့ အားသာချက် ဖြစ်လာ မှာပါ။ ဘယ်စနစ်မဆို ရေရေရာရာမရှိဘဲ အခြေခံအုတ်မြစ် မချမှတ်နိုင်ပါက ပြည်သူလူထုဘက်ကလည်း အချိန်ကြာ လာလေလေ အပြောနဲ့လက်တွေ့ မညီတဲ့အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ပိုယုံကြည်ဖို့ ခက်ခဲလာကြပြီး နိုင်ငံရေးကို စိတ်ပါ ဝင်စားမှု အားနည်းလာကြမှာ ဖြစ်ပါတယ် “ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်အား အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်မည်ဟု NCA ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အစိုးရ-တပ်မတော်ကြား သဘောတူထားကြသလို နိုင်ငံရေးပါတီများ ကလည်း လက်ခံထားကြသည်။

သို့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း ပြောင်းလဲလာသော မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း ကြောင့် တချို့သော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကျော်လွန်၍ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း သို့မဟုတ် သီးခြား လွတ်လပ်သော နိုင်ငံသစ် ထူထောင်ရေးဆိုသော ရပ်တည်ချက်များကို ထုတ်ဖော် ပြောကြား လာခဲ့ကြသည်။

အာရက္ခတပ်တော်(AA)က “ဝ” ထက် မနိမ့်သော နိုင်ငံရေး အဆင့်အတန်းမျိုးကိုယူမည် သို့မဟုတ် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အဆင့်အတန်းကို ရအောင်ယူမည်ဟု ပြောထားသည်။ လိုအပ်ပါက သီးခြားလွတ်လပ်‌သော နိုင်ငံ အဖြစ် ရပ်တည်မည်ဟု AA ဘက်က ပြောထားသည်။

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်ကလည်း တိုင်းရင်းသားများသည် ၂၀၂၅ ရောက်လာသည့်အခါမှာ ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သည့် စဉ်းစားချက်များ ရှိလာမည်ဟု ထုတ်ဖော် ပြောကြား ထားသည်။

ထို့ပြင် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(TNLA) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ် တားဘုန်းကျော် ကလည်း နိုင်ငံတစ်ခုအထိ တည်ထောင်ရန် အခြေအနေဖြစ်လာပါက အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ပလောင်လူမျိုးများ လုပ်ထားရမည်ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က ပြောခဲ့သည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၆ 

မြန်မာနိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးမတိုးတက်ဘဲ နိမ့်ကျနေရခြင်းက နိုင်ငံသားအချင်းချင်း ရန်ဖြစ်နေသောကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ(NDF)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မိမိတို့ နိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးအရ၊ တိုင်းရင်းသားရေးအရ၊ ဘာသာရေးအရ သဘောထား ကွဲလွဲမှုများ မရှိသင့် တော့ဘဲ ငြိမ်းချမ်းစွာနှင့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် လျှောက်လှမ်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက် သွားကြဖို့ လိုသည်ဟု နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစောက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အချင်းချင်း တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် မုန်းတီးပြီး ရန်ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် တိုင်းပြည် အခွင့်အလမ်း ကောင်းများ ရှိပါလျက်ဖြင့် မတိုးတက်ဘဲ ဖြစ်နေသည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ(NDF)မှဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစောကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ အနေနဲ့က မြန်မာနိုင်ငံမှာ အမြဲတမ်း ကိုယ့် အချင်းချင်း တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် မုန်းတီးပြီးတော့မှ တိုင်းရင်းသားကော၊ ဘာကော အကုန်လုံးရှိသမျှတွေ အားလုံးက အချင်းချင်း ရန်ဖြစ်နေတာက အခုချိန်ထိ တိုင်းပြည်က တိုးတက်နိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းကောင်းတွေ အခြေအနေကောင်းတွေ ရှိပါရဲ့သားနဲ့ မတိုးတက်နိုင်ဘူး ဖြစ်နေတာပေါ့။ ဆရာဒဂုံတာရာ ပြောခဲ့တဲ့ မုန်းသူမရှိ ချစ်သူသာရှိ၊ ရန်သူမရှိ မိတ်ဆွေသာရှိဆိုတဲ့ နိုင်ငံရေး လုပ်တယ်ဆိုတာ ရန်သူကို မိတ်ဆွေဖြစ်အောင် လုပ်ရတာဆိုတဲ့ဟာကို ကျနော်တို့က လက်ကိုင်ထားပြီးတော့မှ အားလုံးဟာ ကျနော်တို့ ညီအစ်ကို မောင်နှမတွေပဲ အားလုံး တကယ့်ကို ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ ဒီတိုင်းပြည်ကြီးကို တည်ဆောက်သွားမယ်ဆိုတဲ့ ဟာကိုပဲ အမြဲတမ်း ရှေးရှုတာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒါဝန်ကြီးချုပ် ပြောတဲ့ဟာ ကိုတော့ ကျနော်တို့က လက်ခံပါတယ်။ အကုန်လုံး ဘက်အသီးသီးက အကုန်လုံး ရိုးသားရမှာပေါ့။ တိုင်းပြည် တိုးတက်ဖို့ တစ်ခုတည်းကို ဦးတည်ပြီးတော့မှ တကယ့်ကို မေတ္တာနိုင်ငံရေးကို သွားပြီ ဘာမှ သဘောထား ကွဲလွဲမှု မရှိသင့်ဘူး။ ငါတို့အချင်းချင်း ညီအစ်ကို မောင်နှမတွေပဲ သေသေချာချာ ဦးတည်ပြီး သွားကြတော့မယ်ဆိုတဲ့ မေတ္တာနိုင်ငံရေးကို သွားပြီဆိုရင် တစ်ဘက်ထဲကို အတင်းရိုးသားရမယ်လို့ ပြောလို့မရဘူးလေ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် နိုင်ငံရေးသဘောထားများ ကွဲလွဲ၍ ပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်မှာ ယနေ့ထိတိုင် နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်သည့်အထိ မဖြေ ရှင်းနိုင်သေးဘဲ ဖြစ်နေသည်။

ကိုယ်ပြောနေက တိုင်းရင်းသားအရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဟု ပြောနေသော်လည်း ဦးတည်ချက်က တခြား ဖြစ်နေလျှင် အောင်မြင်နိုင်စရာ အကြောင်းမရှိဘူးဟု သေနင်္ဂမဟာဗျုဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “နိုင်ငံရေး ကွဲလွဲမှုနဲ့ ပက်သက်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ အကုန်လုံး ကိုယ့်ဒေသကို ကိုယ်ဘယ်လို လုပ်ချင် တာတို့၊ ဖွံ့ဖြိုးတာတို့ ပြောရရင် ဒါ‌ခေါင်းစဥ်တွေသာ မျိုးစုံထွက်လာမယ် တကယ့် မြေပြင်မှာ ထွက်လာမဲ့ ခေါင်းစဥ်နဲ့ ညီတဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ရှိရဲ့လား။ အဲလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ သီးသန့် တကယ့်ကို ဖြေရှင်းရမဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ရှိနေ လား။ အဲတာတွေကို နှစ်ဖက် သဘောပေါက်ပြီးတော့ အကုန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီးတဲ့ အခါမှာ အကုန်လုံးက ရှင်းသွားမှာ တစ်ခါတစ်ရန်ကျတော့ ကိုယ်တော့ အော်တာကတော့ တိုင်းရင်းသားအရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလို့ အော်နေပေမယ့် ဦးတည်ထားတာ တခြား ဖြစ်နေတာမျိုးဆို အောင်မြင်နိုင်စရာ အကြောင်းမရှိဘူး။ အဲတော့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ သဘောထား ကွဲလွဲမှုတွေ ရှိချင်လည်း ရှိနေမယ်။ စိတ်ထဲမှာတော့ဘယ်လို ခံစားရတယ် ဘာတွေ ဘယ်လို ဖြစ်တယ် ဘာတွေ လိုချင်တယ်၊ အဲဒီမှာမှ နိုင်ငံတော်ရဲ့ လက်ရှိပေးနိုင်တဲ့ နိုင်ငံရေးအရ အခွင့်အလမ်း၊ ညှိနှိုင်းနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း၊ ဒါတွေကို တိတိကျကျ နှစ်ဖက်သေချာ ဆေးနွေးပြီးသွားရင် အားလုံး အဆင်ပြေ သွား ပါလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးအရလည်းကောင်း၊ ဘာသာရေးအရလည်းကောင်း၊ တိုင်းရင်းသားရေးအရလည်းကောင်း သဘောထားကွဲလွဲမှုများကြောင့် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝန်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင်များကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေသည်။ 

နိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်ကြသူများအားလုံးက ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းမှ သွေဖယ်သွားနိုင်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များ ကို ရှောင်ရှားကြရမည်ဖြစ်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ တည်ဆဲဥပဒေများအား လေးစားလိုက်နာကြရန်လို သည်ဟု နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစောက ပြောသည်။

CNI NEWS

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၆

ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အနေဖြင့် ပါတီကို ကိုယ်စားပြုခြင်းထက် ပြည်သူအား ကိုယ်စားပြုသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်သင့်သည်ဟု လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက် ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ)မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအနေဖြင့် လွှတ်တော်ထဲသို့ ရောက်ရှိချိန်၌ ပြည်သူကို ကိုယ်စားပြုသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ထက် ပါတီစွဲများဖြင့် ပါတီကိုယ်စားပြု လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ပိုများကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ပြိုင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် လွှတ်တော်ထဲသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် သူ့ပါတီ၊ ကိုယ့်ပါတီ အဓိက မဟုတ်တော့ဘဲ တိုင်းပြည်နှင့် ပြည်သူ့အရေးကိုသာ အဓိက ထားရမည်ဖြစ်ကြောင်း လီဆူ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ)မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့က တကယ်တမ်းဆိုရင် လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားရင်တော့ ကိုယ့်ပါတီ သူ့ပါတီက အဓိက မဟုတ်တော့ဘူး၊ ဖြစ်သင့်တာလေ။ လွှတ်တော်ထဲမှာကြတော့ တိုင်းပြည်အတွက် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ က အဲဒီအရေးအတွက်ပဲ အဓိကထားရတော့မှာလေ။ သူ့ပါတီကတင်တဲ့ အဆိုမှ၊ သူ့ပါတီကလုပ်တဲ့ အလုပ်မှ ထောက်ခံတယ်၊ မထောက်ခံဘူးဆိုတာ ဒါက လွှတ်တော်ထဲမှာ မရှိသင့်ဘူး။ ဘယ်ပါတီကပဲဖြစ်ဖြစ် တိုင်းပြည် ကောင်းဖို့အတွက်၊ ပြည်သူလူထုကောင်းဖို့အတွက် လုပ်တာမှန်သမျှကတော့ ပါတီစွဲမထားဘဲနဲ့ ထောက်ခံသင့်တဲ့ ဟာပဲလေ။ အဲဒီတော့ တကယ်တမ်း အဲဒီအတိုင်းပဲ ဖြစ်ရမယ်လေ။ ပါတီကိုယ်စားလှယ် အနေနဲ့မဖြစ်ရဘူး။ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ဖြစ်ရမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများကို တွေ့ရစဉ်

လွှတ်တော်ထဲသို့ ဝင်ရောက်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် ပါတီကို ကိုယ်စားပြု၍ ဝင်ပြိုင်ခြင်းဖြစ်သည့် အတွက် ရွေးကောက်ပွဲကာလ၌ ၎င်းတို့သည် ပါတီကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် ပြည်သူများ၏ မဲပေးမှုအရ အနိုင်ရရှိပြီး လွှတ်တော်ထဲသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် ပါတီကိုယ်စားလှယ်တင်မက ပြည်သူ့ ကိုယ်စားလှယ် လည်း ဖြစ်သွားပြီဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး သဘောသဘာဝအရ အညိုးအတေးထားတတ်သည့် စိတ်အစွဲရှိကြပြီး အချို့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များတွင် ၎င်းစိတ်နေသဘောထားမျိုး ရှိတတ်ကြကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် လွှတ်တော်သို့ ရောက်ရှိပါက နိုင်ငံတော်အဆင့်ရှိ လွှတ်တော် အမတ်များ ဖြစ်သွားပြီး နိုင်ငံ၏အမြင့်ဆုံး ဥပဒေပြုခွင့် အာဏာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်များ ဖြစ်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း နာဂအမျိုးသားပါတီ(NNP) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရှုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် အချို့ပါတီများအနေဖြင့် အခြားပါတီများ၏ အဆိုပြုချက်ကို လွှတ်တော်တွင် မဆွေးနွေးကြခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ ပါတီဗဟိုမူဝါဒအရများကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများကို တွေ့ရစဉ်

ဦးရှုမောင်က “တိုင်းပြည်မှာ အမြင့်ဆုံး ဥပဒေပြုခွင့် အာဏာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် သူက တိုင်းပြည် အကျိုးအတွက်ကိုလည်း စဉ်းစားရမှာဖြစ်သလို၊ တခြားတစ်ဖက်မှာ သူ့ကို မဲပေးလိုက်တဲ့ ပြည်သူ မဲဆန္ဒနယ် ဘယ်လောက်လဲ။ အဲဒီမဲဆန္ဒနဲ့ဆိုင်တဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကိုလည်း ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ကိစ္စ သော်လည်း ကောင်း၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာသော်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတကာရေးရာနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ကိစ္စ ဒါတွေက သူက တာဝန်ရှိသွားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် အားလုံးနဲ့ဆိုင်တဲ့ အတွက်ကြောင့် သူက ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်ပဲ ဖြစ်ရမယ်လို့ မြင်တယ်။ တခြားတစ်ဖက်ကို ပြန်ပြောရမယ်ဆိုရင် ပါတီမူဝါဒပေါ့။ အချို့ရဲ့ မူဝါဒက ဗဟိုထိန်းချုပ် စနစ် အရမ်း အားကောင်းတဲ့အချိန်မှာ တခြားပါတီတစ်ခုက တင်လိုက်တဲ့အဆိုဟာ တိုင်းပြည်အတွက်လည်း အကျိုးရှိမယ်၊ ပြည်သူအတွက်လည်း အကျိုးရှိမှာ မှန်ပေမယ့် ပါတီရဲ့အကျိုးစီးပွားနဲ့ ဗဟိုရဲ့ထိန်းချုပ်မှု။ ဗဟိုဆို တာ ဒေသပါတီတွေလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ပြည်မက ပါတီကြီးတွေ လည်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တယ်။ ဘယ်ပါတီလို့ ရည်ညွှန်းချင်တာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တချို့သောပါတီက ပါတီမူဝါဒတွေ ကို  ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်ကို မူတည်ပြီး ဘယ်လွှတ်တော်မှ ဒီကိစ္စကို မဆွေးနွေးရဘူး။ ငါတို့ဗဟို လမ်းစဉ် က ဒီလိုရှိတယ်ဆိုတာမျိုး ထိန်းကျောင်းတာ ရှိတယ်ဆိုရင် တချို့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ ဒါတွေ ကို ရင်ဆိုင်ကောင်း ရင်ဆိုင်ရနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ရွေးကောက်ပွဲအား လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတို့တွင် ကျင်းပ သွားမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ကတိပြု ပြောကြားထားသကဲ့သို့ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကျင်းပ သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ထံက သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၆

မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် နေပြည်တော်ကို တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်သည့် ဒေသများတွင် စစ်ရေးအား ဦးစားပေးနိုင်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S)မှဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့ပြင် နိုင်ငံရေးအရ ရွေးကောက်ပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေး အချိန်ကာလ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လုံးပမ်းရမည်ဖြစ်ပြီး အစိုးရသစ်၊ လွှတ်တော်တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်သည်အထိ လုံးပမ်းရမည့် အနေအထားဖြစ် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက “စစ်တပ်က သူ့အလုပ်က ဗဟိုဒေသလို့ခေါ်တာပေါ့။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေး တိုင်း၊ ဒီဗဟိုဒေသ စစ်ရေးအသာစီးပြန်ရဖို့ ကြိုးစားရမှာ တစ်ချက်ရှိတယ်။ ဘာကြောင့်ဆို အဲဒီဒေသတွေက နေပြည်တော်ကို တိုက်ရိုက် ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ ဒေသတွေဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် နေပြည်တော်ကို တိုက်ရိုက် ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ နေရာတွေမှာ ဦးစားပေးရမယ့် သဘောရှိတယ်။ နှစ်က တရားဝင်မှုအတွက် ရွေးကောက်ပွဲကို လည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပဲဖြစ်ဖြစ် အောင်မြင်အောင် လုပ်ရမယ့် သဘောရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် နယ်မြေ‌ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ထိရောက်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အတွက် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၆၃ မြို့နယ်ကို ရက်ပေါင်း ၉၀ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာလိုက်ကြောင်း အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

နေပြည်တော်လုံခြုံရေး ချထားစဉ်

ထိုမြို့နယ်များမှာ ကချင်ပြည်နယ် ၅ မြို့နယ်၊ ကယားပြည်နယ် ၃ မြို့နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ် ၂ မြို့နယ်၊ ချင်း ပြည်နယ် ၇ မြို့နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ၉ မြို့နယ်၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး ၅ မြို့နယ်၊ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး ၃ မြို့နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ် ၁၄ မြို့နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် ၁၅ မြို့နယ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ် ၁၅ မြို့နယ်ထဲတွင် ထူးခြားချက် အနေဖြင့် “ဝ” အထူးဒေသအတွင်းမှ ဟိုပန်မြို့နယ်၊ မိုင်းလားအထူးဒေသမှ မိုင်းလားမြို့နယ်နှင့် ကိုးကန့်အထူးဒေသမှ လောက်ကိုင်မြို့တို့ ပါဝင်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။

လက်ရှိတွင် တပ်မတော်အနေဖြင့် မည်သည့်ဒေသကို ထိုးစစ်ဆင်မည်ဟူ၍ တစ်သမတ်တည်း မရှိဘဲ တစ်ဖက် အင်အားစုများ၏ တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်လာမှုအပေါ် မူတည်ကာ စစ်ရေးလှုပ်ရှားနိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နေပြည်တော်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “AA တိုက်ရင် AA ဘက်သွားမယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ ရှုပ်ရှုပ်ဖြစ်ရင် စစ်ကိုင်းတိုင်းကို လာမယ်။ ဗန်းမော်ဆို ဗန်းမော် အဲဒီလို လျှောက်ပြီးတော့ လုပ်မှာပဲ ဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ သူတို့မှာ စနစ်တကျ ဘယ်ဒေသကို ဘယ်လို လုပ်မယ် ဘာမယ်ဆိုတာ ရှိပုံမရဘူး။ တပ်ထဲမှာလည်း သေနင်္ဂဗျူဟာကျကျ ညှိနှိုင်းပြီး လုပ်နိုင်တဲ့ လူလည်း မရှိဘူး။ တစ်ယောက်တစ်ပေါက် ဖြစ်နေတာပဲ။ သူတို့ဘက်ကတော့ ပြန်ပြီး နလန်ထူနိုင်စရာ မရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် သူတို့မှာ အခြေခံ အချက်အလက် ပြည့်ပြည့်စုံစုံရှိတယ်။ ကျမတို့ ထင်သလောက်တော့ မလွယ်နိုင်ဘူး။ ဝေါခနဲ ပြိုဖို့ဆိုတာလည်း မလွယ်နိုင်ဘူး။ သူတို့ အခုလို စစ်အင်အားတွေ စုဆောင်းနိုင်သမျှ သူတို့ တိုက်နိုင်သမျှ ဆက် တိုက်နေဦးမယ်ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီက အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခဲ့သော မြို့နယ် ၆၃ မြို့နယ် သည် TNLA၊ AA၊ KNU၊ KIA၊ CNF၊ PDF များနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသော မြို့နယ် များဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် TNLA ထိန်းချုပ်ထားသည့် မိုးကုတ်၊ ကျောက်မဲ၊ သီပေါကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေသလို KIA က မြို့သိမ်း ဆင်နွှဲနေသော ဗန်းမော်မြို့ မကျရေးကိုလည်း ခုခံစစ် ဆင်နွှဲနေသည်။

အလားတူ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်တို့မှာလည်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင်များ ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။