CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၄

နယ်စပ်ဒေသများရှိ လက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုများမှ ကောက်ခံရရှိနေသည့် ဆက်ကြေး များဖြင့် အင်အားကို ပိုမိုတည်ဆောက်လာဟု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂ ရက်က နေပြည် တော်မှာ ကျင်းပစဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “နယ်စပ်ဒေသများရှိ လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်သမားများ အနေဖြင့် တရား မဝင် ကုန်သွယ်မှုများမှ ကောက်ခံရရှိနေသည့် ဆက်ကြေးများဖြင့် ၎င်းတို့အင်အားကို ပိုမိုတည်ဆောက် လာမည် ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော် တည်ငြိမ်ရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထိခိုက်လာစေမည်။ ထို့ကြောင့် မိမိတို့ အနေဖြင့် တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုများကို ထိထိရောက်ရောက် တိုက်ဖျက်ခြင်းဖြင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုး‌ ရေးကို ဖော်ဆောင်ရမည်”ဟု ပြောသည်။

တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုများကို တိုက်ဖျက်တားဆီးခြင်းဖြင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်မည်ဖြစ် သကဲ့သို့ လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုများကိုလည်း လျော့ကျလာစေနိုင်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ် 

မိမိတို့နိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်ကြည့်မည်ဆိုပါကလည်း တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများကြောင့် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေး ပျက်ခဲ့ရသည်ကို တွေ့မြင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်ရှိ အဖိုးတန် သယံဇာတများကို မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းများမှ ခိုးထုတ်ပြီး တရားမဝင် ကုန်စည်များကို ခိုးသွင်းခြင်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသဖြင့် စီးပွားရေး အားကောင်းလာမှုမရှိခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ထိုင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စသည့် နိုင်ငံများဖြင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများ လုပ်လျက် ရှိသည်။

လက်ရှိတွင် ထိုနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၊ ကရင်အမျိုး သားအစည်းအရုံး(KNU)၊ ရက္ခတပ်တော်(AA)၊ ချင်းလက်နက်ကိုင်များ၊ PDF များ၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက် ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA) တို့က ထိန်းချုပ်ထား သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကနေ ဝင်ရောက်လာမည့် ထိုင်းကုန်စည်များ တင်သွင်းထားသည့် ကုန်ကား အစီး ၅၀၀ သည် မြဝတီမြို့မှာ ပိတ်မိနေပြီး ရန်ကုန်သို့ ကုန်စည်ဖြန့်ဖြူးမှု မလုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေသည်။

မြန်မာတစ်ဝန်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင်များကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိ နေသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၄

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAO)များကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးဖြင့် အာမခံချက် ပေး၍ စည်းရုံးသင့်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ဌာနချုပ် လိုင်ဇာမြို့မှာ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း နွေဦးတော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ ဆုံဆည်းကာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြခြင်းက စစ်ရေးအရှိန်မြင့်တက်လာနိုင်သလို ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးအပေါ်လည်း အကျိုးသက်ရောက်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းတို့က ထောက်ပြလျက်ရှိသည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် များ တောင်းဆိုသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် စည်းရုံးသွားရလိမ့် မည်ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ် သူ ဒေါက်တာမျိုးဆက်သွေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ အာဏာသုံးရပ်ကို ခွဲဝေကျင့်သုံးမယ်ဆိုတဲ့ လမ်းကြောင်းကို သွားမယ်ပေါ့နော်။ အဲအာဏာသုံးရပ် ခွဲဝေ ကျင့်သုံးတဲ့ ထဲမှာလည်း ပါဝင်သင့် ပါဝင်ထိုက်တဲ့သူတွေ ပါဝင်အောင် လုပ်ပေးထားတယ်ပေါ့။ အခုကတည်း ကလည်း လုပ်သင့်သလောက် လုပ်ကိုင်တယ်။ သို့သော် လုပ်လို့မရတဲ့ကိစ္စသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင် ရေးကိစ္စ ဟိုဘက်က တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေသည် တောင်းဆိုတာ ဒီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပဲ။ အဲတော့ ဥပဒေအရ ဒီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ဖို့ဆိုတာက လွှတ်တော်မပေါ်ပဲ ပြင်လို့မရဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ် မှာတော့ တကယ်တမ်းကျတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ တစ်ခုတည်းဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီသယံဇာတကိစ္စတွေ အာဏာခွဲဝေမှုကိစ္စ တွေ။ ဒါတွေလည်း ပါတာပေါ့။ ဒါတွေ အားလုံးကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရင်းနဲ့ စည်းရုံးသွားရလိမ့်မယ်။ ရဖို့အတွက်လည်းပဲ လွှတ်တော်ပေါ်လာတဲ့ နောက်တက်လာမယ့် အစိုးရကနေ လုပ်လိမ့် မယ်”ဟု ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ ညီလာခံ ကျင်းပနေစဉ်

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လနှင့်ဩဂုတ်လများအတွင်း KIA ဌာနချုပ်သို့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့(CB)၊ ကရင်နီ အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ ယောတပ်တော်၊ မြိုင် PDF၊ NUG ဝန်ကြီးများ၊ နာဂလက်နက်ကိုင်များ စသည့် နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစုများ ဆုံဆည်း၍ KIA နှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်၌ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် သုံးလအကြာမှာ ပြည်တွင်းစစ် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်မှာ ယနေ့ထိတိုင် ဖြစ်သည်။

KIA ဌာနချုပ်တွင် တွေ့ကြတယ်ဆိုသည့် ကိစ္စသည် လျှို့ဝှက်ထားရမည့် ကိစ္စဖြစ်သော်လည်း ယခုလို ပေါ်လာ ခြင်းက တခြားတစ်နေရာတွင် အသုံးပြုချင်၍ ထုတ်ပြကာ ကစားခြင်းလား သုံးသပ်ရမည်ဟု တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီမှဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဟုတ်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်တွေ အဖွဲ့အမျိုးမျိုး လုပ်နေသမျှတော့ မြန်မာပြည် ဘယ်တော့မှ မငြိမ်းချမ်းနိုင်ဘူးပေါ့နော်။ အခု KIA ဌာနချုပ်မှာ တွေ့ကြတယ်ဆိုတဲ့ ဥစ္စာလည်း ဗမာ အတွေ့အကြုံအရ သဘာဝအရဆိုရင် လျှို့ဝှက်ထားရမယ့်ကိစ္စ ဒီထွက်ပေါ်လာတယ်ဆိုတဲ့ အခါကြတော့လည်း ဒါတခြား တစ်နေရာ မှာ အသုံးပြုချင်လို့ ဒါကို ကစားလိုက်တာလားဆိုတာကို သုံးသပ်ရပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ အပြီးမှာပေါ့။ တက်လာ မယ့် အစိုးရပေါ့နော်။ သူက စိတ်ဓာတ်အရ တောင့်တင်းခိုင်မာပြီးမှ ပျော့ပြောင်းညင်သာစွာ ကစား‌တတ်တဲ့ အစိုးရ တက်လာဖို့တော့ လိုအပ်တာပေါ့။ ဒီဘက်က ဘယ်လိုရှိထားလဲဆိုတော့ မြန်မာပြည်မှာ လက်နက်ကိုင် ချုပ်ငြိမ်းမှ သာ ပြည်သူက အေးအေးချမ်းချမ်းနဲ့ ဝမ်းစာမီးတွေ စီးပွားရေးရှာနိုင်မှာပေါ့။ အဲခါကြတော့ ဒီဥစ္စာ တွေက လွှတ်တော်ရဲ့ အဆုံးအဖြတ်တွေ ခံယူပြီးမှ ဒါတွေကို လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း လျော့နည်း ပပျောက် သွားအောင် ဆောင်ရွက်သင့်တယ်ဆိုရင်တော့ ဒါငြိမ်းချမ်းရေး နည်းလမ်းတစ်မျိုး  တိုက်ခိုက်ရေး နည်းလမ်း တစ် မျိုး နည်းလမ်းပေါင်းစုံ ကျင့်သုံးပြီးတော့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ အေးငြိမ်းသွားအောင်လို့တော့ ဆောင် ရွက်သင့်တယ်လို့တော့ ကျနော့် အနေနဲ့ မြင်တာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)များနှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစုများသည် စစ်အာဏာရှင် ဖြုတ်ချရေး၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ဖျက်သိမ်းရေး သို့မဟုတ် ပြင်ဆင်ရေး၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ထူထောင် ရေး၊ ဒီမိုကရေစီစနစ် ထွန်းကားရေး၊ သယံဇာတခွဲဝေရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာ ခွဲဝေရေး စသဖြင့် တောင်းဆို လျက်ရှိသည်။

တချို့သော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAO)များကတော့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်အတန်း ရရှိရေး၊ သီးခြားလွတ်လပ်သော နယ်မြေထူထောင်ခွင့်ရရှိရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရရှိရေး စသဖြင့် တောင်းဆို၍ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။ 

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် နယ်မြေအုပ်ချုပ်ခွင့်များ ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေကြသလို သူတစ်လူ ငါတစ် မင်း လုပ်နေကြ၍ စစ်ပွဲကို ဆက်လက်ဆင်နွှဲရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်နက်ကိုင်များ အနေဖြင့်  မိမိတို့ လိုလားချက် များကို လွှတ်တော်အတွင်းကနေ တောင်းဆိုကြရန် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၄

အာရက္ခတပ်တော် (AA) အနေဖြင့် ၎င်း၏ ညီနောင်မဟာမိတ်များဖြစ်သည့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)၊ တအာင်း တပ်ဖွဲ့(TNLA)တို့ကဲ့သို့ တရုတ်၏ မျက်နှာကို ထောက်စရာမလိုကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

AA သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၁ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက တရုတ်ဖိအားကြောင့် လားရှိုးမြို့ကို လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ရသကဲ့သို့ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ထိုသို့ လွှဲပြောင်း ပေးရန် မရှိကြောင်း မီဒီယာများအား ဖြေကြားခဲ့သည်။

တရုတ်၏ အဓိကဖိအားမှာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ပြန်ဖွင့်ရန်သာ ဖြစ်သည့်အပြင် ပထဝီ အနေအထားအရ ကိုးကန့်၊ တအာင်းတို့နှင့် မတူညီသဖြင့်  AA သည် တရုတ်နှင့် ကင်းရှင်းစွာနေ၍ရကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ‌‌ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 AA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ပထဝီ အနေအထား မတူဘူးလေ။ ပထဝီ အနေထားအရ တရုတ်နဲ့ ကင်းကင်းရှင်းရှင်း နေလို့ရတယ်။ အဲဒါ ကြောင့် တရုတ်ဖိအားလည်း သိပ်မကြောက်ရဘူးပေါ့။ တကယ့်တကယ် တရုတ်ဖိအားက အဓိက,ကတော့ နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးတွေကို ဖွင့်ချင်တာ။ အဲဒီတော့ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ MNDAA တို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တအာင်းပဲဖြစ်ဖြစ် နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးဖွင့်မှ သူတို့စီးပွားရေးလမ်းက ဟိုဒင်းပြုမှာကို။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဖွင့်ပေးရတာ။ ဟိုမှာကြတော့ တရုတ် က ဘာဖိအားပေးနိုင်မလဲ။ ကျောက်ဖြူ ရေနက်ဆိပ်ကမ်း ကိစ္စကလည်း အစကတည်းက AA က အာမခံ ထားပြီး သား။ သူတို့ ဒီမှာ ဘာမှမဖြစ်စေရပါဘူးလို့ အာမခံထားပြီးသား။ အဲဒါကြောင့် တရုတ်က သူတို့ကို ဘာမှ ဖိအားပေး နိုင်တာ မရှိဘူးလေ။ တရုတ်မျက်နှာကို သိပ်ထောက်စရာ မလိုဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ထို့ပြင် AA နှင့် ညီနောင်မဟာမိတ် အဖွဲ့အစည်းကြား မတူညီသည့် နောက်ခံအခြေအနေ အချို့ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြို့များအား ပြန်လွှဲပြောင်း‌ပေးရန်မှာ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းကြောင်း AA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောဆိုခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို သိမ်းပိုက်ထားပြီး AA အနေဖြင့် ချမှတ်ထားသည့် ပန်းတိုင် ကို အဆုံးထိ ရောက်အောင် ဆက်လက် ချီတက်သွားရန်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက မီဒီယာများကို ဖြေကြားခဲ့သည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ အတွက်သာမက ကမ္ဘာပေါ်၌ အင်အားကြီးနိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်သည့်အတွက် ၎င်း၏ ဖိအားသက်ရောက်မှုမှာ အနည်းနှင့်အများ AA အပေါ် ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများမဟာမိတ်(UNA)မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဖိအားကတော့ တရုတ်ကြီးဆိုတာကလည်း တရုတ်နိုင်ငံဆိုတာကလည်း ကမ္ဘာမှာ တကယ့်စူပါပါဝါ အင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်တယ်။ သူ့ရဲ့ဖိအားကတော့ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံတင်မကဘူး မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာရှိတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစု၊ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ဒီအပေါ်မှာလည်း သက်ရောက်နိုင်သလို အာဆီယံနိုင်ငံတွေ အပေါ်မှာလည်း သူတို့ရဲ့ဩဇာက သက်ရောက်တယ်။ တရုတ်ကြီးက အင်အားသုံးလာပြီဆိုရင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေ ထဲမှာတောင်မှ တော်တော်များများဟာ သူ့ရဲ့ဩဇာအာဏာကို မခံနိုင်တဲ့ အတိုင်းအတာတစ်ခုတော့ သက်ရောက်မှု ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် သက်ရောက်မှုက အနည်းနဲ့ အများတော့ ရှိနေမှာပါဆိုတာကို ကျနော်တို့က သတိထားမိ တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝ အပါအဝင် မြို့နယ်ပေါင်း ၁၄ မြို့နယ်ကို သိမ်းပိုက်ထားပြီး စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူနှင့် မာန်အောင် စသည့် ၃ မြို့သာ ကျန်သည်။

အဆိုပါ ကျန် ၃ မြို့ထဲကမှ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေကြောင်း၊ လက်ရှိ တွင် AA ဘက်မှ ထိုးစစ်ဆင်မှုကို ရပ်တန့်ကာ ခုခံစစ်အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပြီး စစ်ရေးမှာလည်း ငြိမ်သက်လျက်ရှိ ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီဝင်များ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးသည့် ကာလမှ မဲပေးသည့်ကာလအထိ လုံခြုံစွာဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး လိုအပ်သည့် ကာကွယ်ပေးမှုများ ဆောင်ရွက်ပေးမည်ဟု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင် လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပစဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ချိန်တွင် ၎င်းတို့၏ လုံခြုံရေးအတွက် မိမိ တို့ အနေဖြင့် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သတ်မှတ်ထားသည့် အချိန် ကာလအတွင်း သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်များအလိုက် ဆန္ဒမဲပေးနိုင်ရေး လုံခြုံရေးအရ အာမခံချက်ရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။ 

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီဝင်များ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံး သည့် ကာလမှ မဲပေးသည့်ကာလအထိ လုံခြုံစွာဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး လိုအပ်သည့် ကာကွယ်ပေးမှုများ ဆောင်ရွက်ပေးသွားရမည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများနှင့် ပြည်သူလူထုတို့အား ဒလန်ဟု စွပ်စွဲ၍ သတ်ဖြတ်နေမှုများနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သဖြင့် ထိရောက်သည့် ဟန့်တားကာကွယ်မှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင် ကျူးလွန်သူများကိုလည်း ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်း ဖော်ထုတ်ရမည်ဖြစ်ပြီး တရားစီရင်ရေးကဏ္ဍ အနေဖြင့်လည်း အမြန်ဆုံး တရားစီရင်နိုင်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်း အောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ မဲထည့်နေကြစဉ်

အလားတူ သာမာန် အမှုအခင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ၊ ပြည်သူလူထုများ၏ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေမည့် ကျူးလွန်မှုဖြစ်သဖြင့် ထိရောက်သည့် တရားစီရင်မှုများဖြင့် အမြန်ဆုံး တရားစီရင်နိုင်ရန် လိုအပ်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလကိုတော့ သတ်မှတ် ထုတ်ပြန်ထားခြင်း မရှိသေးပေ။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)တချို့ အပါအဝင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(NUCC)၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ပြုကော်မတီ(CRPH)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ စသည့် အဖွဲ့အစည်းများက ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးမည့်စနစ်ကို UEC က ပါတီများကို ရှင်းပြနေစဉ်

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအား ပူးပေါင်းပါဝင်သူများကိုလည်း ထိရောက်စွာ အရေးယူ အပြစ်ပေးမည်ဟု လက်နက်ကိုင်များနှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။

ထို့ကြောင့် ‌ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ မဲဆန္ဒရှင်များ သည် လုံခြုံရေး စိုးရိမ်နေကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ပြည်သူလူထုကို လုံခြုံ အောင် ကာကွယ်ပေးရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်ထားကြရန် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ထို့နောက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေး ဥပဒေကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဥပဒေအရ ရွေးကောက်ပွဲကို နှောင့်ယှက်သူ၊ ဖျက်ဆီးသူနှင့် အသတ်သေဆုံးအောင် ကျူးလွန်သူ၊ ကျူး လွန်အောင် လှုံ့ဆော်ပေးသူတို့အား အနည်းဆုံး ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်မှ အများဆုံး တစ်သက်တစ်ကျွန်းနှင့် သေဒဏ် ပေးနိုင်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော ပြည်တွင်းစစ် အဆုံးသတ်ရေး ကြိုးပမ်းနေသည့်တိုင် လက်နက်ကိုင်များ လိုချင်တာ ယူမည်ဆိုသော အတွေးရှိနေသည့် ကာလပတ်လုံး မြန်မာပြည် မငြိမ်းချမ်းနိုင်ဘူးဟု သေနင်္ဂ မဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်၌ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် သုံးလအကြာမှာ ပြည်တွင်းစစ် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်မှာ ယနေ့ထိတိုင် ဖြစ်သည်။

လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများတွင် ရည်ရွယ်ချက် မျိုးစုံရှိနေကြောင်း၊ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဥ်နှင့် လိုချင်သည်ကို ရအောင်ယူမည်ဟု တွေးနေသည့် ကာလပတ်လုံး မြန်မာပြည် ငြိမ်းချမ်းသွားရန် သိပ်မရှိဘူးဟု သေနင်္ဂမဟာဗျူ ဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ချင်းညီနောင်အဖွဲ့(CB)နဲ့ KIA ခေါင်းဆောင် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်တို့ လိုင်ဇာမြို့မှာ တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းမှာက ရည်ရွယ်ချက် မျိုးစုံရှိကြပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ဒီ NCA ထိုး ထားတဲ့ အဖွဲ့တွေပဲဖြစ်ဖြစ် NCA မထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေပဲဖြစ်ဖြစ် NCA ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကတော့ တော်တော် လေးကို ရှင်းသွားတာပေါ့နော်။ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းကနေ သူတို့သွားမယ်ဆိုတဲ့ သူတို့ရည်ရွယ်ချက်ကို သူတို့ ဖော်ပြထားပြီးသား။ ငြိမ်းချမ်းရေးယူမယ် သူတို့နယ်မြေဒေသ တိုးတက်အောင်လုပ်မယ် လွှတ်တော်နဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့ သွားကြတာ ပေါ့။ ဒါပေမယ့် NCA မထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကြတော့ သူတို့ကိုယ်တိုင်ကိုက ရွေးချယ်မှုက နှစ်ဖက် ဖြစ်နေတယ် နည်းနည်း အင်အားစုပြီးတော့ လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ မြို့ရွာတွေကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ အနေအထား ရှိတယ်ဆို လေသံကတစ်မျိုး ထွက်လာနိုင်တယ်၊ CRPH တို့၊ NUG တို့ အောက်ကနေ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ PDF က တော့ သူတို့ ခေါင်းစဥ်က စသွားကတည်းကိုက တော်တော်လေး လွဲနေတာ သူတို့ ဒီလမ်းကြောင်းကိုမှ မဖြစ်မနေ သွားမယ်လို့ စဥ်းစားထားရင်တော့ ဘယ်သူက လမ်းကြောင်း အမှားရွေးနေလဲဆိုတာတော့ စဥ်းစားတတ် တွေးတတ်သူဆိုရင် သိကြပါလိမ့်မယ်။ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဥ်နဲ့ ဒီကိုယ်လိုချင်တဲ့ဟာကို ရယူမယ် တွေးနေတဲ့ ကာလပတ်လုံးမှာတော့ ကျနော်တို့ ဒီလက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခက မြန်မာပြည်မှာ ငြိမ်းချမ်းသွားဖို့ သိပ်မရှိဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လနှင့် ဩဂုတ်လများအတွင်း KIA ဌာနချုပ်သို့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့(CB)၊ ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ ယောတပ်တော်၊ မြင်းခြံ PDF၊ NUG ဝန်ကြီးများ၊ နာဂလက်နက်ကိုင်များ စသည့် နွေဦးတော် လှန်ရေးအင်အားစုများ ဆုံဆည်း၍ KIA နှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

တော်လှန်ရေးသည် မိမိတို့အတွက် ကြီးပွားခြင်းလား ပြည်သူများ ကြီးပွားခြင်းလား စဉ်းစား၍ တော်လှန်ရေးကို ဆက်လုပ်သင့်/မသင့် စဉ်းစားစေလိုကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီမှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယောတပ်တော်နဲ့ KIA ခေါင်းဆောင် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်တို့ လိုင်ဇာမြို့မှာ တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “ကျနော် စိုးရိမ်တာ ဘာလဲ အဲတာ NUG နဲ့လည်း တွေ့‌တယ်ဆိုတဲ့ အခါကြတော့ NUG ကလည်း ဒီဘက်က လုပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်မနေ ဖျက်မယ်လို့တော့ သူက ပြောထားတာရှိတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကိစ္စ သိပ် မဆွေးနွေးဘူး ဆိုပေမယ့် ကျနော် စိုးရိမ်တာတော့ ရွေးကောက်ပွဲကိုတော့ တစ်နည်းတစ်ဖုံတော့ နှောင့်ယှက် လာလိမ့်မယ်လို့တော့ ကျနော် နည်းနည်းမြင်တယ်ပေါ့နော်။ အဲမှာ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း ပေါင်းစုံတွေ့ကြတဲ့ ကဏ္ဍကတော့ KIA က ဗျူဟာတစ်ခုကို ကျင့်သုံးလိုက်ပြီလားဆိုတဲ့ ဥစ္စာကိုလည်း ကျနော်တို့ စဉ်းစားရမှာပါ။ သူတို့ ရပ်တည်မှုအတွက် သူတို့ ဘယ်လိုရပ်တည်ကြမလဲ ဘယ်သူဦးဆောင်မှု အခန်းကဏ္ဍနဲ့ သွားမယ်ဆိုတာ ယနေ့ အချိန်ကြမှ သူတို့ခေါင်းဆောင်ကို‌ ရွေးချယ်ဖို့ ရှာနေတဲ့ ကဏ္ဍလေး‌တွေလည်း သိရတာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်မှာ တော်လှန်ရေးက တအားကြီးကို အသက်ရှည်လာပြီဆိုတော့ ဒုက္ခရောက်ကြတဲ့ သူတွေ က ပြည်သူတွေဆိုတဲ့ အခါကြတော့ ဒီရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း ဖျက်ဖို့မသင့်သလို သူတို့တော်လှန်ရေးကိုလည်း ပြန်သုံးသပ်သင့်ပါပြီ။ ငါတို့တော်လှန်ရေးက ငါတို့ကြီးပွားတာလား ပြည်သူတွေ ကြီးပွားတာလား။ ပြည်သူကလည်း ဒုက္ခရောက်ရတယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးကြီးကို ဆက်လုပ်သင့် မလုပ် သင့်ဆိုတာ သူတို့စဉ်းစားစေချင်တာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)မှ ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသော ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်ဆီးမည်ဟု တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO) တချို့ အပါအဝင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)များ၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ(NUCC)နှင့် နွေဦး တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်မှုမရှိစေရေး နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်လာနိုင်သည့်အတွက် လုံခြုံရေး အာမခံချက် ရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂ ရက် နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပစဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “သတ်မှတ်ထားသည့် အချိန်ကာလအတွင်း သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်များအလိုက် ဆန္ဒမဲပေးနိုင်ရေး လုံခြုံရေးအရ အာမခံချက်ရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရမည်။ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်မှုမရှိစေရေး ပြည်တွင်း/ပြည်ပမှ အဖျက်အမှောင့် လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်လာမည့်သူများ၊ အဖွဲ့အစည်းများလည်း ရှိနိုင်မည်၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြ်ငမှု မရှိစေရေး နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်လာနိုင်သည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ပြည်ပနိုင်ငံများ အနေဖြင့်လည်း မိမိတို့နိုင်ငံ၌ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် အပေါ် ထောက်ခံအားပေးသည့် အပြုသဘောဆောင်သော နိုင်ငံများရှိသကဲ့သို့ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် စောဒက တက်သည့် နိုင်ငံများလည်းရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်၍ တရား မျှတသည့် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ်ဖြစ်စေရေး၊ မသမာမှု ကင်းရှင်းသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စေရေး ဆောင်ရွက်သွား ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စစ်ကော်မရှင် အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီဝင်များ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း များအနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးသည့် ကာလမှ မဲပေးသည့်ကာလအထိ လုံခြုံစွာဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး လို အပ်သည့် ကာကွယ်ပေးမှုများကိုလည်း ဆောင်ရွက်ပေးသွားရမည်။ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများနှင့် ပြည်သူလူထုတို့အား ဒလန်ဟု စွပ်စွဲ၍ သတ်ဖြတ်နေမှုများနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သဖြင့် ထိရောက်သည့် ဟန့်တားကာကွယ်မှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုအပ်မည်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပသွားရန် စီစဉ်နေကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)တချို့ အပါအဝင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(NUCC)၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ပြုကော်မတီ(CRPH)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ စသည့် အဖွဲ့အစည်းများက ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

ထို့ကြောင့် ‌ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ မဲဆန္ဒရှင်များ သည် လုံခြုံရေး စိုးရိမ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် 

ကိုယ်ကျိုးစီးပွားတစ်ခုတည်းကြည့်သည့် တရုတ်ဩဇာလွှမ်းမိုး ချုပ်ကိုင်မှု ရှိနေသည်ဟု တအာင်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂ ရက်က သူ၏ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် စာမျက်နှာကနေ ရေးသားထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်သည် လက်ရှိ တော်လှန်ရေးမှာ ရင်ဆိုင်နေရသည့် အကြီးမားဆုံး အခက်အခဲဆိုသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ရေးသားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က “ လက်ရှိတော်လှန်ရေးမှာ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကြီးမားဆုံးအခက်အခဲ။ လူစိတ်မဲ့စွာ သတ်ဖြတ်ရက်စက်ဝံ့တဲ့ မြန်မာစစ်အာဏာရှင်၏ လုပ်ရပ်များ၊ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား တစ်ခုတည်းကြည့်တဲ့ တရုတ် ဩဇာလွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှု။ အာဏာရှင်ရဲ့ ရှည်ကြာတဲ့ဖိနှိပ်မှုမှာ နွမ်းလျလက်ပမ်းကျနေတဲ့ ပြည်သူလူထု၊ တော်လှန် ရေးအတွက် ခိုင်မာအားကောင်းတဲ့ ဦးဆောင်မှု မတည်ဆောက်နိုင်သေးတာ။ အခြား အရာတွေလည်း ရှိနိုင်ပါသေး တယ်လေ။ ဒီလိုပဲ လှဲကျလိုက် ပြန်ထလိုက်နဲ့ ဒီအခက်အခဲတွေကို ကျော်လွှားဖို့  အဆင့်ဆင့် ဖြတ်ကျော် ကြရမှာ ပါပဲ ရဲဘော်တို့”ဟု ပြောသည်။

TNLA သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)၊ ရခိုင်တပ်ဖွဲ့ (AA) တို့အပါအဝင် PDF များ၊ BPLA၊ KNDA၊ BNRA၊ MDY-PDF များ စုစည်းကာ ဖော်ဆောင်၍ ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းက နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့၊ ကွတ်ခိုင်၊ သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မိုးမိတ် တို့အပြင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မိုးကုတ် တို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။

 ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော် ရေးသားထားသော စာကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် တရုတ်အစိုးရက တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ရန် ဖိအားပေးလာခဲ့ပြီးနောက် TNLA ကို ဖြတ် ၅ ဖြတ်လုပ်ခဲ့သည်။

အလားတူ ကိုးကန့်ကိုလည်း တိုက်ပွဲများ ပူးပေါင်းမှုမလုပ်ရန်နှင့် ထိုးစစ်ဆင်မှုများ မလုပ်ရန် ဖိအားပေးကာ လားရှိုးမြို့ကနေ ပြန်လည် ဆုတ်ခွာခိုင်ခဲ့သလို TNLA အား လက်နက်ခဲယမ်း ထောက်ပံ့မှုများ လုပ်ခြင်းကို ပိတ် ပင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် TNLA သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆-၁၇ ရက်က ပထမအကြိမ် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဧပြီ ၂၈-၂၉ ရက်က ဒုတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ 

ထို့နောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တွင် တတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် TNLA ထိန်းချုပ်ထားသည့် နောင်ချိုမြို့ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက ပြန်လည် ထိန်းချုပ်ခဲ့သလို ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ မိုးကုတ်တို့ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ထိုးစစ်ဆင်လျက်ရှိနေသည်။

တော်လှန်ရေးအသိုင်းအဝန်းဖြင့် နီးစပ်သူများကတော့ တရုတ်သည် “ဝ”နှင့် ကိုးကန့်အား TNLA ထံ လက်နက်ခဲ ယမ်းများ ရောင်းချပေးခြင်းနှင့် ထောက်ပံ့ပေးခြင်းကို တားမြစ်ထားကြောင်း၊ TNLA သည် သေနတ်ရှိပြီး ကျည်ဆံ မရှိသည့်အတွက် ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်မှု မလုပ်နိုင်ဘဲ ခံစစ်ဖြင့်သာ တရုတ်၏ ပေါ်လစီ အပြောင်းအလဲကို စောင့် နေသည်ဟု ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများနှင့် ပြည်သူလူထုတို့အား ဒလန်ဟု စွပ်စွဲ၍ သတ်ဖြတ်နေမှုများနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သဖြင့် ထိရောက်သည့် ဟန့်တားကာကွယ်မှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်မည်ဟု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂ ရက်က နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပစဉ် ၎င်းက ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်မှုမရှိစေရေး ပြည်တွင်း/ပြည်ပမှ အဖျက်အမှောင့် လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်လာမည့် သူများ၊ အဖွဲ့အစည်းများလည်း ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်မှု မရှိစေရေး နည်းလမ်း ပေါင်းစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက ပြော သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများနှင့် ပြည်သူလူထုတို့အား ဒလန်ဟု စွပ်စွဲ၍ သတ်ဖြတ်နေမှု များနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သဖြင့် ထိရောက်သည့် ဟန့်တား ကာကွယ်မှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်မည်။ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ကျူးလွန်သူများကိုလည်း ဝိုင်းဝန်း ပူးပေါင်း ဖော်ထုတ်ရမည်ဖြစ်ပြီး တရားစီရင်ရေး ကဏ္ဍအနေဖြင့်လည်း အမြန်ဆုံး တရားစီရင်နိုင်ရန် လိုအပ်မည်”ဟု ပြော သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

သာမာန် အမှုအခင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ၊ ပြည်သူလူထုများ၏ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေမည့် ကျူးလွန်မှု ဖြစ်သဖြင့် ထိရောက်သည့် တရားစီရင်မှုများဖြင့် အမြန်ဆုံး တရားစီရင်နိုင်ရန် လိုအပ်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပသွားရန် စီစဉ်နေကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)တချို့ အပါအဝင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(NUCC)၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ပြုကော်မတီ(CRPH)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ စသည့် အဖွဲ့အစည်းများက ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအား ပူးပေါင်းပါဝင်သူများကိုလည်း ထိရောက်စွာ အရေးယူ အပြစ်ပေးမည်ဟု လက်နက်ကိုင်များနှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲမဲထည့်နေကြစဉ်

ထို့ကြောင့် ‌ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ မဲဆန္ဒရှင်များ သည် လုံခြုံရေး စိုးရိမ်နေကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ပြည်သူလူထုကို လုံခြုံ အောင် ကာကွယ်ပေးရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်ထားကြရန် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ထို့နောက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေး ဥပဒေကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဥပဒေအရ ရွေးကောက်ပွဲကို နှောင့်ယှက်သူ၊ ဖျက်ဆီးသူနှင့် အသတ်သေဆုံးအောင် ကျူးလွန်သူ၊ ကျူး လွန်အောင် လှုံ့ဆော်ပေးသူတို့အား အနည်းဆုံး ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်မှ အများဆုံး တစ်သက်တစ်ကျွန်းနှင့် သေဒဏ် ပေးနိုင်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ရွေးကောက်ပွဲကို တရုတ်၏ ဖိအားကြောင့် လုပ်ဆောင်ခြင်း မဟုတ်ဘဲ တရုတ်ကသာ ၎င်း၏ ပြောဆိုမှုအပေါ် မူတည်ကာ နောက်ကလိုက် လုပ်နေရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာ အရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ဆောင်ရွက် နေခြင်းသည် တရုတ်၏ ဖိအားပေးမှုကြောင့်ဟု အများစုက ရှုမြင်နေကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးမှာ တရုတ်ဖိအားကြောင့် မဟုတ်ဘဲ ၎င်းအတွက် တရားဝင်မှုရအောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ လှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တရုတ်ဖိအား မဟုတ်ဘူး။ သူ့ တရားဝင်မှု ရှိအောင်ပေါ့။ တရုတ်ဖိအားကြောင့် သူလုပ်နေတာ မဟုတ်ဘူး။ သူ့ရဲ့ တရားဝင်မှု၊ သူက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ NLD ကို သူအာဏာသိမ်းရတာဟာ ရွေးကောက်ပွဲ မဲမသမာမှု ကြောင့် သိမ်းရတာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်ကျင်းပပြီးမှ အဲဒီတော့မှ သူက သမ္မတလုပ်လို့ ကောင်းမှာကို။ အဲဒီတော့ အဲဒါရဖို့အတွက် သူ့အတွက် တရားဝင်မှု ရဖို့အတွက်လုပ်တာ။ တရုတ်ဖိအားကြောင့် ရယ်လို့ မဟုတ်ဘူး။ တရုတ်က သူပြောမှ နောက်ကလိုက်ရတာ။ ဒါဖြင့် လုပ်မယ်ဆိုလည်းလုပ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ကို လွှတ်ပေး၊ NLD ကို မတရားအသင်း မကြေညာပါနဲ့ဘာနဲ့ ဒါမျိုးက တရုတ်က နောက်မှလိုက်ရတာ။ မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ သူ့ရဲ့ပြောဆိုချက် ရွေးကောက်ပွဲဆိုတဲ့ဟာ အခုတော့ အားလုံးက ဝိုင်း ဖိအားပေးတဲ့ အခါကြတော့ မလွှဲမရှောင်သာ လုပ်ရမယ်ဖြစ်သွားတာ” ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

ရွေးကောက်ပွဲကို လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတို့တွင် ကျင်းပသွားမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က နိုင်ငံတကာကို ကတိကဝတ်ပြု ပြောကြားထားပြီး ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ နိုင်ငံတော်အုပ်ချုပ်မှုပုံစံလည်း ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ပြောင်းလဲသွားမှုသည်လည်း တရုတ်၏ ဖိအားပေးမှုကြောင့်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ‌ရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်မှုများ ရှိနေကြသည်။

ထို့ပြင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် အနေဖြင့် လာမည့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ ကျင်းပ မည်ဖြစ်ကာ ရွေးကောက်ပွဲကို ကြိုက်သည်ဖြစ်စေ၊ မကြိုက်သည်ဖြစ်စေ ကျင်းပမည်ဟု စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထား ကြောင်း သုံးသပ်မှုများရှိနေသည်။

သို့သော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ် ရှိ၊မရှိ အပေါ် ပြည်တွင်း/ပြည်ပမှာ သဘောထား ကွဲလွဲမှုများ ရှိနေ ကြသည်။

နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းနီးပါး လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ကြီးမားကျယ်ပြန့် နေချိန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမှုကြောင့် ထပ်မံ၍ အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းများ ဖြစ်ပေါ်လာမည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း 7EAO Alliance မှ ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲ အပေါ်မှာ ပြည်သူလူထုတွေရဲ့ စိတ်ပါဝင်စားမှုက ဘယ်လောက်အထိ ရနိုင်သလဲဆိုတာ ကလည်း အဓိက စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသတည်ငြိမ် အေးချမ်းရေး ဆိုရင်လည်းပဲ အားလုံးသိတဲ့ အတိုင်း ပဲလေ။ ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ တစ်ခါမှ မကြုံဖူးတဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ကြီးမားကျယ်ပြန့်မှုက ဒီတစ်ကြိမ်ပဲရှိနေတဲ့ အချိန်မှာ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ်မှာ 7EAO Alliance အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် နောက်ထပ် အခက်အခဲ အကျပ် အတည်းတွေ ဖြစ်ပေါ်လာမှာ ဆိုတာကိုလည်း စိုးရိမ်တယ်ဆိုတာကို အရင်တုန်းကလည်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့တာ ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံကမူ ရွေးကောက်ပွဲကို ဦးစားပေး မဟုတ်ဘဲ အကြမ်းဖက်မှု များ အားလုံးကို ရပ်စဲရန် ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်မှသာ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းအားလုံး ဆွေးနွေးနိုင်မည်ဖြစ် ကြောင်း တိုက်တွန်းထားသည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများထဲမှ အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့သည် နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို လက်ခံကြိုဆိုကြသည်။

ထို့ပြင် အိမ်နီးနားချင်း နိုင်ငံများက ရွေးကောက်ပွဲသည် ထွက်ရပ်လမ်းအဖြစ် ယူဆထားသောကြောင့် ဆက်လက်၍ အားပေးသွားမည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား ထင်မြင်ယူဆလျက်ရှိသည်။