CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(BPLA)သည် မကြာခင်တွင် အညာဒေသ၌ စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင် နိုင်တော့မည်ဟု အသိပေးလာခြင်းကြောင့် အညာဒေသ ဘယ်လိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခက ယနေ့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့ ဖြစ်ကြောင်း၊ ညီနောင် မဟာမိတ်(၃) ဖွဲ့၏ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ မိမိတို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အများကြီး တိုးတက်ဖြစ်ထွန်း ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုကျေးဇူးကို ဘယ်တော့မှ မေ့မှာမဟုတ်ပါဘူးဟု ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က သူ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာကနေ ရေးသားထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၎င်းက “ပြည်သူတွေကို အသိပေးချင်တာ တစ်ခုက BPLA ဟာ မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေး တွေ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မယ်ဆိုတာပါပဲ။ အညာလူထုကလည်း ကျနော်တို့ကို ကြိုဆိုမယ်လို့ ယုံကြည်မျှော် လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

BPLA ရဲ့ အပတ်စဥ် ၆ သင်တန်းဆင်းပွဲကို တွေ့ရစဥ်

အညာဒေသကို စစ်ဆေင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာပါက ပိုမိုဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “၁၀၂၇ ကိုပဲ အစကနေ ပြန်ကြည့်လိုက်လို့ရှိရင် အဲဒီဖြစ်စဥ်တစ်ခုလုံးမှာ တော်တော်များများ နေရာအနှံ့ကို ဝင်ပြီးတော့ ဟိုဘက်ပြောင်းရွှေ့လိုက်၊ ဒီဘက်ပြောင်းရွှေ့တိုက်လိုက် လုပ်နေတာက ခုအညာဒေသက PDF တွေ က အများဆုံးဖြစ်တယ်။ တကယ်တမ်း တိုက်ပွဲကြီးရှည်လာတဲ့ အချိန်ကျရင် ထိခိုက်နစ်နာမှု အများဆုံးနဲ့ ဆုံးရှုံးမှု အများဆုံးဟာ အညာဒေသက PDF တွေပဲ။ အဲတော့ သူတို့က ဘယ်အင်အားစုကို စုပေါင်းပြီးတော့ လုပ်မှာလဲ ပေါ့လေ၊ အဲဒါကတော့ စဥ်းစားစရာ တစ်ချက်ရှိတယ်။ အဲတော့ အခုလောလောဆယ်မှာတောင်မှ ထိခိုက်နစ်နာမှု အများဆုံးနဲ့ ကြုံနေရတဲ့ ပုံစံကနေ ထပ်ပြီးတော့သူတို့က စစ်ဆင်ရေး လုပ်မယ်ဆိုတာမျိုး စဥ်းစားခဲ့ရင် ပိုပြီးတော့ ဆိုးပြီး‌တော့ ဒီထက်မမျှော်မှန်းနိုင်တဲ့  ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ကြုံတွေ့ဖို့ပဲ ရှိပါလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးခံယူချက်များ၊ မူရင်းဦးတည်ခဲ့သော ရည်ရွယ်ချက်များ လွဲမှားကာ စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာပါက အောင်မြင်ခြင်းမရှိ ကိုယ့်နယ်မြေကို ပြန်၍ဖျက်စီးနေသလိုပင် ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု နိုင်ငံ‌ရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခနဲ့ KNU ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဘောကျော်ဟဲကို တွေ့ရစဥ်

BPLA အနေဖြင့် အဓိကအားဖြင့် ပါဝင်မည်ဖြစ်သော စစ်ဆင်ရေးများမှာ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးနှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း အတွင်း ဝင်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး လက်နက်ခဲယမ်းသော်လည်းကောင်း၊ လူအင်အားသော်လည်းကောင်း မြောက်ပိုင်း ညီနောင်အဖွဲ့များဆီမှ ရရှိမည်ဟု ယုံကြည်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “MNDAA နဲ့လည်း တွဲဖက်ပြီးတော့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်တယ်၊ တအာင်းနဲ့လည်း တအာင်းအဖွဲ့နဲ့ လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ အစဉ်အလာတွေ ရှိတယ်ဆိုတော့ အဓိကအားဖြင့် သူတို့ပါဝင်မှာဟာ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးနဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း ဝင်ရောက်ပြီးတော့ စစ်ဆင်ရေးတွေ လုပ်မှာပါ။ အဲတာကလည်း အခြေအနေ အရ တကယ်လိုအပ်တဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ TNLA ရဲ့ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေးကို ဆက်လက်ပြီး အောင်မြင် အောင် တွန်းတင်ဖို့။ သူတို့အနေနဲ့ MNDAA နဲ့ပေါင်းပြီး တပ်မတစ်ခု ဖွဲ့ခဲ့တဲ့ အနေအထားလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်၊ TNLA နဲ့လည်း ပေါင်းစပ်ခဲ့ဖူးတော့ အဲဒီညီနောင်သုံးဖော်ဆီကနေပဲ လက်နက်၊ အင်အားတွေ၊ တစ်စုံတရာ အားရှိ နိုင်မယ့် အနေအထားတွေ ရရှိနိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထိုသို့ အညာဒေသတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်လာလျှင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် အညာဒေသရှိ ပြည်သူများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်၊ စည်းစိမ်များအား ကာကွယ်ရန် စဥ်းစားနိုင်ခြင်းမရှိသေးဘဲ မြန်မာ့တပ်မတော် ဘက်မှ တိုက်ခိုက်လာမည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ၊ ဝင်ရောက်လာနိုင်သော ထိုးစစ်များအား ပြန်လည်ခုခံရန် သာ စဥ်းစားနိုင်သေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြသုံးသပ်ကြသည်။

 BPLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို တွေ့ရစဥ်

အလားတူ အညာဒေသမှာ BPLA စစ်ရေးဖော်ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်လာပါက စစ်အရှိန်မြှင့်ကာ လူသေဆုံး ထိခိုက် ပျက်စီးမှုများနှင့် နေအိမ် အဆောက်အအုံများ ပျက်စီးမှု ပိုများလာနိုင်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်း ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စိုက် ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများလည်း ထိခိုက်မှုများ ရှိလာနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

BPLA ကို မောင်ဆောင်းခက ဦးဆောင်၍ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် ကရင်အမျိုး သားအစည်းအရုံး(KNU)၏ ထောက်ပံ့ကူညီမှုဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNU၊  AA တို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်များတွင် ပူးတွဲတိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်ကာ စစ်ရေး အတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သလို မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(AA-MNDAA-TNLA)တို့ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာလည်း ပူးတွဲတိုက်ခိုက်ကာ စစ်ရေးအတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် BPLA သည် AA၊ KNU၊ ကရင်နီတပ်မတော်(KA)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(ကိုးကန့်- MNDAA)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်ဖွဲ့(SAF)၊ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု(မကွေး) စသည့် အင်အားစုများဖြင့် မဟာမိတ်လုပ်ထားသည်။

BPLA သည် KNU နှင့် MNDAA ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် စစ်ရေး အခြေစိုက်ကာ စစ်ဆင်ရေးများကို ဖော်ဆောင် ၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်(BPLA)သည် မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မည်ဟု BPLA ခေါင်းဆောင် မောင်ဆောင်းခက သူ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် စာမျက်နှာမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရေးသား ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုနေ့သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က စတင်ခဲ့သော ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး တစ်နှစ်ပြည့် နေ့ဖြစ်သည်။

ယနေ့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့ ဖြစ်ကြောင်း၊ ညီနောင်မဟာမိတ်(၃) ဖွဲ့၏ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ မိမိတို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အများကြီးတိုးတက်ဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြောင်း၊ ထိုကျေးဇူးကို ဘယ်တော့မှ မေ့မှာ မဟုတ်ပါဘူးဟု မောင်ဆောင်းခက ရေးသားခဲ့သည်။

၎င်းက “ပြည်သူတွေကို အသိပေးချင်တာ တစ်ခုက BPLA ဟာ မကြာခင် အညာဒေသမှာ အခြေချပြီး စစ်ဆင်ရေး တွေ ဖော်ဆောင်လာနိုင်တော့မယ်ဆိုတာပါပဲ။ အညာလူထုကလည်း ကျနော်တို့ကို ကြိုဆိုမယ်လို့ ယုံကြည်မျှော် လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

သို့သော် မည်သည့် အညာဒေသများတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်မည်ကိုတော့ တိတိကျကျ မောင်ဆောင်းခ က ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

BPLA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့နယ်တချို့မှာ တပ်ဖွဲ့ စုစည်းမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်မှာ ကြာမြင့်ပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စုဖွဲ့မှု အင်အား အနည်းငယ်ကျစ်လစ်လာခြင်း ကြောင့် စစ်ဆင်ရေးများ လုပ်ဆောင်ရန် အသိပေးလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း BPLA နှင့် နီးစပ်သူများက ပြောသည်။

BPLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

BPLA ကို မောင်ဆောင်းခက ဦးဆောင်၍ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် ကရင်အမျိုး သားအစည်းအရုံး(KNU)၏ ထောက်ပံ့ကူညီမှုဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် KNU၊  AA တို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်များတွင် ပူးတွဲတိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်ကာ စစ်ရေး အတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သလို မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(AA-MNDAA-TNLA)တို့ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာလည်း ပူးတွဲတိုက်ခိုက်ကာ စစ်ရေးအတွေ့အကြုံများ ရယူခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် BPLA သည် AA၊ KNU၊ ကရင်နီတပ်မတော်(KA)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(ကိုးကန့်- MNDAA)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်ဖွဲ့(SAF)၊ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု(မကွေး) စသည့် အင်အားစုများဖြင့် မဟာမိတ်လုပ်ထားသည်။

BPLA သည် KNU နှင့် MNDAA ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် စစ်ရေး အခြေစိုက်ကာ စစ်ဆင်ရေးများကို ဖော်ဆောင် ၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News    

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

လက်ရှိတွင် အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM အဖွဲ့သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေး၍ အပစ်ရပ် လက်မှတ်ထိုးမည့်အပေါ် တချို့က ကန့်ကွက်နေခြင်းကြောင့် နာဂအမျိုးသားပါတီ(NNP)၏ အမြင်သဘောထား ဘယ်လိုရှိလဲဆိုသည်ကို အားလုံးက စိတ်ဝင်စားနေကြသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ ခန္တီးမြို့မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် နာဂဒေသလုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် စက်တင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်က မုံရွာမြို့မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ခန္တီးမြို့မှာ စတုတ္ထအကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့၍ တိုင်းဒေသကြီး အဆင့် ပဏာမအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး(Bilateral)ထိုးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

သို့သော်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ယနေ့အချိန်ထိ(၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်) အပစ်ရပ်စဲရေး လက်မှတ်ထိုးနိုင်သေးဘဲ ဆက်လက်ဆွေးနွေးရန် ပြင်ဆင်နေကြကြောင်း သိရသည်။

NSCN-K/AM အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အန်းမိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ အပစ်ရပ်စဲရေး NSCN-K/AM ထိုးမည့်အပေါ် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/YA က ကန့်ကွက် နေသလို အမျိုးသားအရေးဆန့်ကျင်သူအဖြစ်ပါ သတ်မှတ်မည်ဟု အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NSCN-K/YA အနေဖြင့် သူတို့၏ နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်ကို ထုတ်ဖော်ပြသသည့် သဘောဖြစ်ပြီး ကန့်ကွက်ခြင်း၊ ထောက်ခံခြင်းသည် သူတို့၏ ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဥ်နှင့် ရပ်တည်ချက်ကို ကြေညာသည့် သဘောဖြစ်နိုင်ကြောင်း နဂအမျိုးသားပါတီ(NNP)ဥက္ကဌ ဦးရှုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ဒါကတော့ တစ်ဖက်ကလုပ်တဲ့ အနေအထားတစ်ခုကို တစ်ဖက်က ဒါသူတို့ရဲ့ သဘောထား ထုတ်ပြန်ချက်၊ လုပ်ရိုးလုပ်စဥ်လို့ပဲ ကျနော်ကတော့ အဲလိုပဲမြင်တယ်လေ။ ဒါသူတို့ရဲ့ ပြောရရင် အဆုံးစွန်ထိ Political position တစ်ခုကို၊ သူတို့ရဲ့ Political stand ပေါ့နော်၊ Political position တစ်ခုကိုသူတို့ ထုတ်ပြန်တဲ့ သဘောလို့ပဲ ကျနော် ယူဆတယ်။ ဒီအပေါ်မှာလည်းပဲ ပွတ်တိုက်မှုတွေ မရှိဘူးလို့လည်း ပြောလို့မရသလို ရှိလာမယ်လို့လည်း စိုးရိမ်းရ တဲ့ အခြေအနေတော့ အဲလိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့်လို့ တစ်စုံတရာ အဆုံးစွန်သော အခြေအနေ ကြုံကြိုက်ခဲ့ သည်ရှိသော် ဒါသူတို့ရဲ့ Political position က ဒါဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာကို ပြောတဲ့သ‌ဘောလို့ပဲ ကျနော်က ယူဆ တယ်ဗျ။ အဲ့တာကြောင့်မို့ ကန့်ကွက်တယ်၊ ထောက်ခံတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားတစ်ခုက ဒါသူတို့ရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ရိုး လုပ်စဥ်ရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ကြေညာတဲ့သဘောလို့ပဲ ကျနော်ကတော့ အဲလိုပဲ သုံးသပ်ပါတယ်"ဟု ပြောသည်။

NSCN-K/YA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

NSCN-K/AM ၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ၊ မဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ NSCN-K/YA အနေဖြင့် အကျင့်ပျက်ခြစားလိုသည့် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ အကျိုးအမြတ်အတွက်မျှ မိမိတို့ဒေသကို ထိခိုက်ပျက်စီး အောင် လုပ်ဆောင်မှုကို ခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ဟု NSCN-K/YA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM နှင့် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သော NSCN-K/YA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ စတင်ဝင်ရောက်လာပါက အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ကြိုဆိုအပ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)မှ ဥက္ကဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ENNO/ENDA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက "လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ ငြိမ်းချမ်းမှုလမ်းကြောင်းကို စလှမ်းတယ်ဆိုရင် ကြိုဆိုအပ်တယ်ဗျ၊ ပထမ တစ်ချက်လေ။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ ခုနက နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်ကို စပြီးတော့ မျှော်မှန်းတယ်ဆို တာနဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းပေါ့ဗျာ၊ အရင်ဆိုရင် ကြံ့ခိုင်‌ရေး၊ နောက် NLD၊ အခုဆိုရင် နစကပေါ့ဗျာ၊ သူတို့က လက်ခံကြိုဆိုအပ်တယ်ဗျ။ ဘာလို့ဆို နိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံ‌ရေးနည်းနဲ့ ဆွေးနွေးမှဖြစ်မှာမို့လို့ပါ။ အဲတော့ရှိပြီး သား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်၊ အဲဒီထဲက NCA လက်မှတ်ထိုးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ ၁၀ ဖွဲ့လောက်ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒီက အနုတ်လက္ခဏာလေးတွေ ပြပြလာတာ ကောင်းမွန်တဲ့ဘက်ကို မသွားဘူးပေါ့။ အဲတော့ လက်မှတ်ထိုးပြီးသား အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးပြီး‌တော့ နိုင်ငံရေးမျှခြေ တစ်ခုရအောင်လို့ ဆောင်ရွက်သင့်တာ‌ပေါ့။ ၇ ဖွဲ့ရှိရင် နောက်ထိုးပြီးသား ၃ ဖွဲ့ကို ပြန်ပြီးစည်းရုံးရမှာပေါ့ဗျာ။ ရပြီးသား ခြေလှမ်းလေး တွေ ရှေ့ဆက်သွားနိုင်အောင်၊ အဲတော့ အသစ်သစ်သော အဖွဲ့အစည်းတွေက တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးစာချုပ်ကို သဘောကျလို့၊ လက်ခံလို့၊ စိတ်ဝင်စားလို့ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ဗျာ၊ ဒီဘက်ကို လက်မှတ်လာထိုးချင် တယ်၊ ခြေဦးလှည့်တယ်ဆိုရင် ကြိုဆိုအပ်တယ်။ အဲတာကြောင့် NSPNC ကလည်း နာဂအဖွဲ့ကို ကြိုဆိုအပ်တယ် ဗျ"ဟု ပြောသည်။

လတ်တလောတွင် NSCN-K/AM အဖွဲ့သည် တိုင်းဒေသကြီးအဆင့် ပဏာမ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး(Bilateral)ထိုး ရန် ညှိနှိုင်းနေခြင်းဖြစ်ပြီး နောက်မှ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ကို သွားသင့် မသွားသင့်ကို စဉ်းစားမည်ဟု သိရသည်။

လက်ရှိတွင် နာဂလက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် NSCN-K/YA၊ NSCN-K/AM၊ ENNO/ENDA၊ NPDF တို့ရှိပြီး NSCN-K/N၊ NSCN-K/KH တို့ကတော့ အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူထားကာ အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းမှာ နေထိုင်လျက်ရှိ သည်။

အရှေ့နာဂကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (ENNO/ENDA)သည် NSCN-K မှ ထုတ်ပယ်ခံလိုက်ရသော ဦးအောင်ဆိုင်း ဦးဆောင်၍ KIA ၏ စစ်ရေးအကူအညီဖြင့် ဖွဲ့စည်းပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ KIA နှင့် ပူးတွဲတိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေ သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် လာမည့် နိုဝင်ဘာလ၌ တရုတ်သို့ သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်သည် ဘက်ပေါင်းစုံတွင် တရုတ်ဘက်မှ ကူညီထောက်ပံ့မှုများရရှိရန်အတွက် သွားရောက်တွေ့ဆုံခြင်း ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ယူဆကြသည်။

ထိုသို့ ကူညီထောက်ပံ့မှုများရရှိရေး ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးကြရာတွင် တရုတ်ကလည်း သူ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ပြန်လည်တောင်းဆိုမှုများ ပြုလုပ်လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြနေကြသည်။

တရုတ်မှ ရပ်ဝန်းတစ်ခု ၊ လမ်းကြောင်းတစ်ခု One Belt One Road (OBOR) ကို အဓိက လိုချင်နေသဖြင့် ထိုစီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး တောင်းဆိုလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ထိုလမ်းကြောင်း အကောင်အထည် ဖော်ဖြစ်ပါက ကိုင်တွယ်နိုင်မှု အပေါ်မူတည်ကာ အကျိုး၊အပြစ်များ ရှိလာနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဘင်္ဂလား‌ဒေ့ရှ်က ဘာပဲပြောပြော အခုတိုင်းဆို တရုတ်အတွက်က support မဖြစ်တော့ဘူး။ ဒီ အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာကို သူတို့လှမ်းနိုင်ဖို့က မြန်မာတစ်ခုပဲရှိတော့တယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာအတွက်ကို တရုတ်က တောင်းဆို လိမ့်မယ်လို့တော့ ထင်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ အကျိုးရောအပြစ်ရော ၂ ခုလုံးရှိပါတယ်။ ကိုယ့်ဆီက ခေါင်းဆောင် တွေ အဲဒီအပေါ်မှာ ဘယ်လောက် အကျိုးအမြတ် ယူနိုင်မလဲပေါ့။ နောက် ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေအတွက် ဘယ်လောက် အခွင့်အလမ်း ဖွင့်ပေးနိုင်မလဲပေါ့။ အဲဒီလမ်းကြောင်းပေါက်သွားရင် Transportation အတွက်က တော့ အများကြီး အဆင်ပြေသွားပြီပေါ့။ ကိုယ့်နိုင်ငံသာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းရှိမယ်၊ အားလုံး တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ စီးပွားရေးကို လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်မယ်ဆိုရင် အဲဒီက ကိုယ့်အတွက် အကျိုးအမြတ်ချည်းပဲ။ ဒီက ထွက်လာ၊ ဖြတ်လာ သမျှတွေက အနည်းဆုံးတော့ ကိုယ်က အခွန်အကောက်တော့ရမှာပဲ။ for example အနေနဲ့ သီရိလင်္ကာ ဆိပ်ကမ်း ဆို တရုတ်ရဲ့ ချေးငွေ ယူပြီးဆောက်တယ်။ နောက်ဆုံး ပြန်မဆပ်နိုင်ဘူး။ နောက်ဆုံး အဲဒီဆိပ်ကမ်းကို နှစ် ၉၀ လားမသိဘူး တရုတ်လက်ကို ထိုးအပ်လိုက်ရတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးကိုလည်း ရောက်သွားနိုင် တယ်။ နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တဲ့လူရဲ့ အရည်အချင်းအပေါ်မှာ အများကြီး မူတည်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် တရုတ်ခရီးစဉ်မှာ တရုတ်သမ္မတ နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့စဉ်

နစကဥက္ကဌ၏ တရုတ်ခရီးစဉ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ သွားရောက်ခြင်းသည် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအတွက်သာမက စီးပွားရေးအရ ချေးငွေများရရှိရေးကို သွားရောက်ညှိနှိုင်းမည့် အနေအထားဖြစ်ကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူများက သုံးသပ်ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရုတ်၏အကျိုးအမြတ် များစွာရှိသောကြောင့် လက်ရှိ တရုတ်နှင့်မြန်မာ ဆက်ဆံရေး အနေ အထားအရ တရုတ်သည် နစကဘက်သို့ လူသိရှင်ကြား ပိုမိုကူညီ ထောက်ပံ့ပေးလာကြောင်း၊ အဆိုပါ အကျိုးအမြတ်များအပေါ် အခြေခံကာ ချေးငွေများ ထုတ်ချေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးအကြံပေး ကိုဇော်မင်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

One Belt One Road (OBOR)လမ်းကြောင်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဒါကတော့ အားလုံးသိပြီးသား ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းဟာတွေရှိမယ်။ ပိုးလမ်းမဆိုတဲ့ဟာတွေရှိမယ်။ တကယ် တမ်းတော့ တရုတ်က မြန်မာပြည်နဲ့ပတ်သက်ပြီးရင် သူ့အတွက် အကျိုးအမြတ်က အများကြီးရှိတယ်။ အများကြီး ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် လက်ရှိ နစကကို ပေါ်တင်နီးပါးဖြစ်သွားပါပြီ support လုပ်ပြီး ဆက်ဆံနေတယ်လို့ ထင်တယ်ပေါ့။ သူဘာတွေ ပြန်ပြီးပေးဆပ်ရမလဲဆိုတော့ ပိုးလမ်းမဆိုတဲ့ဟာတွေလုပ်ဖို့ သူကြိုးစားနေတယ်။ နောက် ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းရှိတယ်။ ကျောက်ဖြူ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို ထွက်မယ့် လမ်းကြောင်းရှိတယ်။ နောက် ယူနန် ကူမင်းကနေပြီးတော့မှ ဒီကိုလာမယ့် လမ်းတွေရှိတယ်။ ဥပမာ ရထားလမ်းဖောက်မယ်၊ ကားလမ်း ဖောက် မယ် something အဲဒီလိုမျိုးတွေရှိတယ်။ ဒီလိုမျိုး interest တွေက အများကြီးပဲ။ အဲဒီဟာတွေအပေါ်မှာ အခြေခံ ပြီးတော့မှ ဒေါ်လာ ဘယ်လောက်ဘီလျံ ချေးမယ်တို့ မက်လုံးပြန်ပေးတယ် သူတို့ဘက်ကနေပြီးတော့မှ” ဟု ပြော သည်။

ထို့အပြင် တရုတ်သည် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်၌ ဩဇာအာဏာ ရှိသည်ဆိုသောအချက်မှာ ငြင်း၍မရကြောင်းလည်း စီးပွားရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ပြည်ပခရီးစဉ် အနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအား (၃)ကြိမ် သွားရောက် ထားပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ခရီးစဉ်မှာတော့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ခရီးစဥ်သည် ဒုတိယမြောက် အဓိက မဟာမိတ်အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုသို့ သွားရောက် မည့် ခရီးစဥ်တစ်ခု ဖြစ်လာရန်ရှိနေပြီး ၎င်းခရီးစဥ်သည် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သည့် သြဂုတ်လ ကတည်းကပင် စီစဥ်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီကို အခြေခံသော အနာဂတ်ပြည်ထောင်စုကို ဘယ်လိုပုံစံဖြင့် တည်ထောင်ကြမလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ‌ရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသည်။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီသော်လည်းကောင်း၊ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်သော်လည်းကောင်း ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီ၏ အနှစ်သာရကို သိရှိနားလည်ရန် လိုအပ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ရှင်းရှင်းလေးပြောရရင် သူ့ဘာသူ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ ဖက်ဒရယ်ရဲ့ အနှစ်သာရအပြည့်ရော၊ ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရအပြည့်‌ရော အဲဒါကို ကျနော်တို့ သေချာသိဖို့လိုတယ်၊ ဘယ်လိုပဲ အကောင်အထည်‌ ဖော်သည်ဖြစ်ပါစေ။ ခက်တာက ဖက်ဒရယ်သွားပြီးမှ ဒီမိုကရေစီလိုက်တာလား၊ ဒီမိုကရေစီသွားပြီးမှ ဖက်ဒရယ်လိုက်တာလား ဆိုတာထက် ဖက်ဒရယ်ရဲ့ အနှစ်သာ ရနှင့် ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရကို တကယ်တမ်း ကျင့်သုံးနိုင်ဖို့ ဘယ်လောက်ထိလိုလဲ၊ အဲဒါကို အဓိက Focus (အာရုံစိုက်)လုပ်သင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ဆိုလိုတာက ဒီမိုကရေစီရဲ့ တန်ဖိုးကို ဘယ်လောက်နားလည်ထားလဲ၊ ဒီမိုကရေစီကို ဘယ်လိုသဘောပေါက်လဲ၊ ဖက်ဒရယ်ကိုရော ဘယ်လိုနားလည်လဲ၊ ဘယ်လိုခံယူထားလဲ၊ သူ့ရဲ့ အနှစ်သာရကိုရော တကယ်ကို ဆုပ်ကိုင်နိုင်ပြီလားပေါ့၊ အဲဒီအချက်က ပိုအရေးကြီးတယ်"ဟု ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသား လူမျိုးပေါင်းစုံကို တွေ့ရစဥ်

ထို့ပြင် နိုင်ငံရေးသမားပီသ၍ မူဝါဒများနှင့် ပေါ်လစီများကို နားလည်သော လူငယ်များအား အစိတ်အပိုင်းလိုက် ထည့်သွင်းသွားရန်လိုကြောင်း ဦးသိန်းထွန်းဦးက ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက "နိုင်ငံရေးသမား စစ်စစ်ဆိုတာ အဲလိုမျိုး နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားသော နိုင်ငံရေးပညာတွေ ယူထားသင့်တယ်၊ ခုနပြောတဲ့ သီအိုရီတွေ၊ မူဝါဒတွေ၊ ပေါ်လစီတွေ ဒါတွေအကုန်လုံးကို နားလည်ပြီး နှံ့စပ် ကျွမ်းကျင်တဲ့ လူငယ်တွေကို‌တော့ အစိတ်ပိုင်းလိုက် အစိတ်ပိုင်းလိုက် ထည့်သွင်းထားဖို့လိုတယ်။ တကယ့်ကို ပညာရှင်ဆန်ဆန် လူငယ်တွေ ထည့်သွင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ပိုပြီးတော့ အဆင်ပြေချောမွေ့တဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ် ရောက်ပါလိမ့်မယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လူငယ်တွေက တစ်ချိန်ချိန်ကျရင် ခေတ်ကိုပြောင်းပြီး တာဝန် ထမ်း‌ဆောင်ရမှာကိုး"ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို သွားလိုလျှင် ရွေးကောက်ပွဲလမ်းကြောင်း၊ လွှတ်တော်လမ်းကြောင်း၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး မှု လမ်းကြောင်းများဖြင့် အဖြေရှာကြရမည်ဖြစ်ပြီး လက်နက်ကိုင် လမ်းကြောင်းဖြင့် အဖြေရှာပါက ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခများ ပြီးဆုံးတော့မည်မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရန် ပြည်နယ်အားကောင်းရေးမူမှ ပြည်ထောင်စု အားကောင်းရေးမူဖြင့် သွားရန် သဘောတူညီချက် ၄ ချက်အား ချမှတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း KNU၊ KNPP နှင့် CNF အပါအဝင် တိုင်ရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ ၉ ဖွဲ့မှ စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

NCA ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကိုတွေ့ရစဉ်

စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဖြင့် နိုင်ငံရေးအာဏာ၊ စီးပွားရေးအာဏာများ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် စနစ်များမရှိစေရန်နှင့် တန်းတူညီမျှမှုရရှိစေရန် စစ်တပ်အား အနိုင်တိုက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ကျမ တစ်ယောက်ချင်း အမြင်ပေါ့နော်၊ ကျမ တစ်ယောက်ချင်း အမြင်ကတော့ စစ်တပ်ကို အရင်တိုက်ပဲ၊ စစ်ကောင်စီကိုပြီးအောင် စစ်တပ်ရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်ကို ပြိုအောင်တိုက်ပြီးမှ ကျမတို့ အချင်းချင်းကြားမှာ ညှိလို့ရ မယ်။ အခု ခင်ဗျား တခြားဟာမကြည့်နဲ့နော်၊ ၁၀၂၇ အောင်ပြီးတဲ့အခါကျတော့၊ နိုင်ပြီးတဲ့ခါကျတော့ ကိုးကန့်ဒေသ မှာ အခုသူတို့ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ထောင်နေတယ်။ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ထောင်တာက လူတိုင်းလူတိုင်းကို အလုပ် လုပ်ခွင့် ပေးထားတယ်၊ လူတိုင်းလူတိုင်းကို အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ဖွင့်ထားပေးတယ်။ ပြီးနေတာပဲလေ ခင်ဗျား၊ လူတိုင်းကဘာလို့ ဒီမိုကရေစီတို့၊ ဖက်ဒရယ်တို့ ပြောနေလဲဆိုတော့ တန်းတူညီမျှမှုမရလို့ဗျ၊ အစားအသောက် လုံလောက်အောင် မစားရလို့၊ ဆင်းရဲလို့‌ပြောကြတာ။ ဒီစစ်ကောင်စီကိုသာ ကျမတို့ ဖယ်ရှားပြီးရင် ကျမတို့ နေထိုင် စားသောက်ရေးကို ဖြေရှင်းနိုင်တယ်။ အဲလိုဖြေရှင်းနိုင်ရန် တန်းတူရေးတို့၊ ဘာတို့က တဖြည်းဖြည်း ဖြစ်လာမှာပဲ"ဟု ပြောသည်။

အနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံကို တည်ဆောက်ရာတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် ဗမာမဟုတ်သော တိုင်းရင်းသား အင်အားစုများက ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုကို တည်ထောင်ရန် သဘောထားရှိနေသလို မြန်မာ့တပ်မတော်၊ NLD၊ USDP တို့ကတော့ ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအား တည်ထောင်ရန် သဘော ထားရှိကြသည်။

သို့သော် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)တွင် ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ် တို့ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်များနှင့်အညီ တည်ဆောက်သွားရန်ဟု သဘောတူ ပြဌာန်းထားသည်။

ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုစနစ်တွင် အခြေခံဥပဒေအရ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အလိုက် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်များ ရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့က ၇၅ နှစ်မြောက် စိန်ရတု ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၃

မြန်မာနိုင်ငံသည် အင်အားကြီးနိုင်ငံကြီးများအကြားတွင်ရှိပြီး ၎င်းတို့အလိုကျ လွတ်လပ်ပြီး အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ခွင့်မရှိသည့် နိုင်ငံဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းနေကြသည်ဟု နစကဒုဥက္ကဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြော သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်က (၇၇)နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ ကျင်းပရေးဗဟိုကော်မတီ အစည်းအဝေးမှာ ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Hegemony ဗိုလ်ကျစိုးမိုးခြင်း ကိစ္စရပ်များ၊ Multilateralism နှင့် Unilateralism အင်အားပြိုင်မှုကိစ္စရပ်များ၊ ငါနှင့်မတူ ငါ့ရန်သူဆို၍ ဖိအားပေးသော ကိစ္စရပ်များ၊ ငါနှင့်တူသော်လည်း ငါ့အလိုကျ ကြိုးဆွဲကနိုင်ရန်အတွက် Proxy ခေါ် ရုပ်သေးအစိုးရဖြစ်စေရေး ကြိုးစားမှုများကို ယနေ့ကမ္ဘာအရပ်ရပ်နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံတွင် တွေ့ရှိရ ကြောင်း နစကဒုဥက္ကဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောသည်။

၇၇ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ ကျင်းပနိုင်ရေး အစည်းအဝေးလုပ်နေစဉ်

၎င်းက “မိမိနိုင်ငံအနေဖြင့် အင်အားကြီးနိုင်ငံကြီးများအကြားတွင်ရှိပြီး တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ လူမျိုးပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့်အတွက် သွေးခွဲပြီး ၎င်းတို့အလိုကျ လွတ်လပ်ပြီး အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ခွင့်မဆုံးရှုံး အောင် စုစည်းစွမ်းအား၊ ပေါင်းစည်းစွမ်းအားဖြင့် လွတ်လပ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အလို့ငှာ သတိပြုနိုင်ရေး အတွက် အနှစ်သာရရှိသည့် ဦးတည်ချက်များကို နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်က ရွေးချယ်ချမှတ်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ ဦးတည်ချက်ထဲတွင် စုစည်းမှုများ၊ စည်းလုံးမှုများကို တွေ့မြင်ရမည်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ လာအို၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စသည့် နိုင်ငံများဖြင့် အိမ်နီးချင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယ နိုင်ငံကြီး ၂ ခုကြားက စီးပွားရေးအရ အချက်အချာ ချသော နေရာတွင် တည်ရှိနေသည်။

ထို့အပြင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ တည်ငြိမ်မှုမရှိဘဲ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ပြန့်နေခြင်းကြောင့် အမေရိကန်၊ အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများက ထောက်ခံအားပေးနေသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များရှိနေသလို တရုတ်နိုင်ငံက ဩဇာလွှမ်းမိုးရှိသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များလည်း ရှိနေသည်။

အဆိုပါ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ်ချရေး တိုက်ခိုက်နေကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားမှာ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားနေသည်။

ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ (MNDAA)ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် နစက-က မြန်မာနိုင်ငံပြိုကွဲမည့် အခြေအနေကို မဖြစ်ပေါ်လာစေရန်အတွက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၊ အကြမ်းဖက်ကြေညာခံထားရသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်များ၊ PDF အဖွဲ့များကို နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံဆွေးနွေး ရန် ဖိတ်ခေါ်ကမ်းလှမ်းထားသည်။

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက “အချို့နိုင်ငံများသည် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်ကြသော်လည်း လွတ်လပ်မှု မရှိကြကြောင်း၊ ထိုသို့သော နိုင်ငံများ ကို ကမ္ဘာပေါ်တွင် တွေ့မြင်နေရကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်မှု အခွင့် အရေးများကို ဆုံးရှုံးမသွားစေရေး နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြရသည် ဖြစ်သည့်အတွက် လွတ်လပ်ရေးကို မဆုံးရှုံးအောင် ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်းကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လွတ်လပ်ရေးရရန် အတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြရသော်လည်း ပျက်ဆီးဆုံးရှုံးရန်မှာ တစ်ရက်တစ်မနက်နှင့်ပင် ဆုံးရှုံး သွားနိုင်သည့် အခြေအနေများကို ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင် တွေ့မြင်ရသည်”ဟု ပြောသည်။

ယနေ့အချိန်အခါတွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး ဇာတ်ခုံပေါ်၌ ပိုမိုတွေ့ရှိရသည်မှာ Balance of Power ဟုခေါ်သည့် အင်အား ချိန်ခွင်လျှာ ပျက်ယွင်းခြင်းများကို တွေ့မြင်နေရကြောင်း၊ နိုင်ငံပေါင်းစုံ စုပေါင်း၍ အစည်းအဝေးလုပ်သည့် နေရာ များတွင်ပင် သူတစ်လူငါတစ်မင်းဖြင့် Globalization ခေါ် ကမ္ဘာ့ရွာကြီးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးရမည့် အစား ကမ္ဘာ့ရွာကြီးပျက်ပြားအောင် မိမိလိုရာသို့ဆွဲ၍ ရန်စကားပြောဆိုခြင်းများဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်ကို တွေ့မြင်နေရကြောင်း ၎င်းက ထောက်ပြ ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ 

လာမည့် နိုဝင်ဘာလတွင် နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက် ရန်ရှိသည့်အတွက် ထိုခရီးစဉ်က စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးမှာ ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်လာနိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ ခရီးစဥ်သည် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သည့် သြဂုတ်လ ကတည်းကပင် စီစဥ်ထားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

နစကဥက္ကဌ သွားရောက်မည့် တရုတ်ခရီးစဥ်သည် နှစ်ဦးပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရမည့် အကျိုးစီးပွားများ ရှိသောကြောင့် အခွင့်အလမ်းများ ပိုရလာနိုင်သလို စစ်ရေးအရလည်း အားကောင်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နှစ်ဦးပူးပေါင်းပြီး လုပ်ဆောင်ရမယ့် အကျိုးစီးပွားအများကြီး ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် အခုလိုမျိုး တရားဝင်သွားရောက်တဲ့ ခရီးစဥ်မျိုး ဖြစ်လာတော့ကျ ဒီထက်မက ပိုနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းမျိုးပေါ့၊ အဲတာတွေအတွက် တော်တော်လေး သေချာပါတယ်။ စစ်ရေးအရ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း‌ ပြောမယ်၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ တပ်မတော်တစ်ရပ်ဟာ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွက်ကတော့ အမြဲတမ်း ဒီအင်အားစုက တည်ဆောက်ထားရတာ ထုံးစံပဲ။ အဲဒီ အင်အားစုမှာ ခုနပြောသလို နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးနဲ့ ဒေသတွင်း ဆက်ဆံရေး ဒါတွေကပိုပြီးတော့ အထောက်အကူ ပြုစေတယ်၊ ဒါကလည်း ပထမအချက်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် သိထားဖို့ လိုအပ်တာက ကျနော်တို့ ကိုယ်တိုင်ရဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းက အဓိက အရေးကြီးတယ်။ အဲဒီလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ပြင်ပမိတ်ဆွေတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး အလုပ်လုပ်ရတဲ့ အပိုင်းကျတော့ ဒုတိယအပိုင်းလာတာ။ အဲတော့ အင်အားကောင်းမှုဆိုတာတော့ ရလာနိုင်တယ်၊ ဒါပေမယ့် အဲဒီအင်အားကောင်းမှုကို မြန်မာကိုယ်တိုင်က ဘယ်လောက်ထိ အကျိုးရှိအောင် အသုံးချနိုင်လဲ၊ ဒါက အဓိကကျတဲ့ အချက်ဖြစ်လာပြီပေါ့”ဟု ပြောသည်။

သမ္မတ(ငြိမ်း) ဦးသိန်းစိန်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့ကို တွေ့ရစဥ်

မြန်မာနှင့် တရုတ်သည် နယ်စပ်ပိုင်းဆိုင်ရာတွင် ကုန်သွယ်ရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု များစွာရှိ၍ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများကြောင့် ပိတ်ထားရသည့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်‌ရေး ကိစ္စရပ်များလည်း ဆွေးနွေးနိုင် ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက သုံးသပ်ကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၏ ယခုခရီးစဥ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲနောက်ပိုင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လများကတော့ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်(ငြိမ်း)၊ နစကဒုဉက္ကဌ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းတို့ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့သေးသည်။

စစ်ရေး အလှည့်အပြောင်းများ ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်လာနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်းများ သာ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက “စစ်ရေး အလှည့်အပြောင်း ဆိုတာကတော့ သိပ်ပြီး‌တော့ ထူးထူးခြားခြားတော့ ရှိမလာနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်းတွေတော့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ စီးပွားရေး အလှည့်အပြောင်း ဆိုတာ ခုမကြာခင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀၀ ချေးငှားမယ်လို့ တယူသန် ယူဆနေပါတယ်။ အဲတာဆိုရင် စစ်ကောင်စီနဲ့ ပြိုကျနေတဲ့ သူ့စီးပွားရေးကို ကျားကန်ဖို့အတွက် အခွင့်အ‌ရေး ရသွားနိုင်တဲ့ အနေအထားရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ပုံရိပ်လည်း ကောင်းနိုင်တယ်ပေါ့ဗျာ။ စစ်ရေးအရတော့ တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ဖို့ အကြောင်းအချက် နည်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့အနေနဲ့ သူထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အင်အားစု တွေကို ဒီစစ်ပွဲထဲမှာ မပါသွားအောင် တားဆီးတာတို့၊ နောက်ပြီးတော့ လက်နက်စီးဆင်းမှု ကန့်သတ်တာ တို့ ဒါတွေတော့ လုပ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲတော့ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေး အပြောင်းအလဲတွေ အနည်းအကျဥ်း တော့ ဖြစ်ထွန်းလာနိုင်တဲ့ အကြောင်းတွေရှိပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ပြည်ပခရီးစဉ် အနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအား (၃)ကြိမ်  သွားရောက်ထားပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ခရီးစဉ်မှာတော့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ခရီးစဥ်သည် ဒုတိယမြောက် အဓိက မဟာမိတ်အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုသို့ သွားရောက်မည့် ခရီးစဥ်တစ်ခုဖြစ်လာရန် ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယမြို့တော်ဟု တင်စားလေ့ရှိသော မန္တလေးမြို့ရှိ တရုတ်ကောင်စစ်ဝန်ရုံးကို အမည်အသိ လူတချို့က အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်နေ့ နံနက် ၅ နာရီဝန်းကျင်တွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူထိခိုက်သေဆုံးမှုမရှိဘဲ ရုံးဆောင်အချို့ ပျက်စီးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး Bloomberg သတင်းဌာနက တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ်ကို မေးမြန်းစဉ် အလွန်တုန်လှုပ်မိ၍ ပြင်းထွန်စွာရှုတ်ချကြောင်း ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

၎င်းက “တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးနှင့် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးတို့က အရေး ပေါ် တုန့်ပြန်မှုယန္တရားကို လျင်မြန်စွာစတင်ခဲ့ပြီး လျင်မြန်စွာ တုန့်ပြန်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံဘက်က မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ လေးနက်စွာ အရေးဆိုခဲ့ပြီး မြန်မာဘက်က တိုက်ခိုက်မှုကိစ္စရပ်ကို သေချာစုံစမ်းစစ်ဆေး၍ လုပ်ဆောင်သူကို အစွမ်းကုန် ကြိုးပမ်းဖမ်းဆီးကာ တရားဥပဒေနှင့်အညီ ပြင်းထန်စွာပြစ်ဒဏ်ပေးရန် တိုက်တွန်း ထားပြီးဖြစ်သည်”ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လျင်ကျန့်အား ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက် ပုံမှန်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် တွေ့ရစဉ်

အလားတူကိစ္စများ ထပ်မံမဖြစ်ပွားစေရန် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်နိုင်ငံသံရုံးနှင့် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးများ၊ အဖွဲ့အစည်းများ၊ စီမံကိန်းများနှင့်ဝန်ထမ်းများ၏ လုံခြုံရေးအပေါ် ဘက်စုံမြှင့်တင်လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းထား ကြောင်းလည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းက “ မြန်မာဘက်ကလည်း အဆိုပါကိစ္စရပ်အပေါ် အလွန်တုန်လှုပ်ဝမ်းနည်းဖြစ်ရပြီး လိုအပ်သော အစီအမံများ ကို လုပ်ဆောင်ပြီး ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာဘက်က ကတိကဝတ်နှင့် နိုင်ငံတကာ တရားဥပဒေ တာဝန်ဝတ္တရားများကို ထမ်းဆောင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်ဝန်ထမ်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်များ၏ လုံခြုံရေးအဓိကတာဝန်ကို လက်တွေ့ ကျကျ တာဝန်ယူသွားမည်ဖြစ်သည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် မန္တလေးမြို့ရှိ တရုတ်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံး မကြာသေးမီက လုံခြုံရေးသတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်နိုင်ငံသား၊ ကုမ္ပဏီများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများက ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအခြေအနေကို ဆက်လက် ဂရုပြုကြ၍ လုံခြုံရေးအစီအမံများ မြှင့်တင်လုပ်ဆောင်၍ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးအတွက် ကြိုတင် ကာကွယ်မှုများ လုပ်ဆောင်ထားရန် တိုက်တွန်းထားကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က မန္တလေး တရုတ်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးရှေ့ကို တွေ့ရစဉ် (ဓာတ်ပုံ- CJ)

တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာ့ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နေသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ်ချရေး နွေဦးတော်လှန်ရေး ဆင်နွှဲနေသော အတိုက်အခံအင်အားစုများက အလံများ မီးရှို့ခြင်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များ၏ ရုပ်ပုံများကို နင်းခြေခြင်းဖြင့် ကန့်ကွက်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိနေသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံရှိ အမျိုးသားရေး အင်အားစုများကလည်း မြန်မာ့တပ်မတော်၏ စစ်စခန်းများနှင့် မြို့များ သိမ်းပိုက်ရေး တိုက်ခိုက်နေသည့် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့(MNDAA-AA-TNLA)တို့ကို နောက်ကွယ်က ထောက်ပံ့ ပေးနေသည်ဟုဆိုကာ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုများရှိခဲ့သည်။

တချို့သော နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစု လက်နက်ကိုင်များက တရုတ်နိုင်ငံ၏ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားများကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးမည်ဟု ထုတ်ပြန်မှုများရှိသည့်အတွက် MNDAA-AA-TNLA တို့က တရုတ် နိုင်ငံ၏ စီမံကိန်းများနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ အပါအဝင် လူပုဂ္ဂိုလ်များ၊ ကုမ္ပဏီများကို ထိခိုက်သူအား ထိရောက်စွာ အရေးယူသွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ 

နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/အန်းမိုင်(NSCN-K/AM)အဖွဲ့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား အပစ် အခတ်ရပ်စဲရေးအား အသိအမှတ်ပြုသည့် သို့မဟုတ် လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် မည်သည့်အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် လူပုဂ္ဂိုလ်ကိုမဆို အမျိုးသားရေးလုပ်ငန်းအား ဆန့်ကျင်သူများအဖြစ် သတ်မှတ်မည်ဟု NSCN-K/YA အဖွဲ့က အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NSCN-K/AM ၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ၊ မဖြစ်မြောက်သည်ဖြစ်စေ NSCN-K/YA အနေဖြင့် အကျင့်ပျက်ခြစားလိုသည့် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ အကျိုးအမြတ်အတွက်မျှ မိမိတို့ဒေသကို ထိခိုက်ပျက်စီး အောင် လုပ်ဆောင်မှုကို ခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ဟု NSCN-K/YA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ အရှေ့နာဂပြည်၏ ပကတိအခြေအနေကိုပင် ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားမည်ဖြစ် ကြောင်း၊ NSCN/GPRN နှင့် နာဂပြည်သူလူထုတို့မှာ မြန်မာ့ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်မှုမပြုဘဲ ကင်းကင်းရှင်းရှင်း နေကြ ကြောင်း၊ မလွှဲမရှောင်သာသည့် အခြေအနေသို့ တွန်းပို့လာခြင်းမရှိသရွေ့ မိမိတို့မှာ ယခုအတိုင်းပင် ဆက်လက်ရပ် တည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း NSCN-K/YA က ပြောသည်။

 NSCN-K/YA အဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ထို့ကြောင့် NSCN/GPRN ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် သတင်းထုတ်ပြန် ချက်နှင့်အညီ နာဂတစ်မျိုးသားလုံး၏ အကျိုးနှင့်ဆင်နွှဲနေသည့် အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတော်လှန်ရေး၏ အကျိုးကို မျှော်ကိုးလျက် အဆိုပါအဖွဲ့အား အားပေးအားမြှောက်ပြုခြင်းမှ ရှောင်ကျဉ်ကြရန် အထက်ဖော်ပြပါ အရှေ့နာဂလူထုအဖွဲ့အစည်းများအား အသိပေးတိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။ ၎င်းတို့၏ အဆိုပြု အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အား အသိအမှတ်ပြုသည့် သို့မဟုတ် လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် မည်သည့် အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် လူပုဂ္ဂိုလ်ကိုမဆို အမျိုးသားရေးလုပ်ငန်းအား ဆန့်ကျင်သူများအဖြစ် သတ်မှတ်မည်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ ခန္တီးမြို့မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်နေ့က တစ်ကြိမ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် နာဂဒေသလုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် စက်တင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်က မုံရွာမြို့မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် NSCN-AM အဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ခန္တီးမြို့မှာ စတုတ္ထအကြိမ် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့၍ တိုင်းဒေသကြီး အဆင့် ပဏာမအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး(Bilateral)ထိုးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

NSCN-K/YA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်သာ ခန္တီးမြို့သို့ ရောက်ရှိလာပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ယနေ့(အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်)အထိ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး လက်မှတ်မထိုး နိုင်သေးဘဲ ရှိနေသည်။

နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ(NSCN)ကို ၁၉၈၀ ခုနှစ်က ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ခေါင်းဆောင်များကြား သဘောထားများ ကွဲလွဲ၍ ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှာ ဦးကပ္ပလန် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-K အဖြစ် မြန်မာပြည် ဘက်မှာ အခြေချလှုပ်ရှားခဲ့ပြီး ဗွီးဗာနှင့်အိုက်ဇက်ရှီချီဆူ ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-IM အဖြစ် အိန္ဒိယ ဘက်မှာနေကာ လှုပ်ရှားခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ဦးကပ္ပလန်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးခမ်းငေါ်ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် လမှာ NSCN-K ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သော်လည်း ထိုနှစ် သြဂုတ် ၁၇ ရက်နေ့မှာ ပြန်လည် ဖြုတ်ချ၍ ဦးယုံးအောင်ကို NSCN-K ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။

ဦးခမ်းငေါ်သည် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံရပြီးနောက် အိန္ဒိယဘက်သို့ သူ၏ တပ်ဖွဲ့ဝင် အနည်းငယ်ဖြင့် ထွက်သွား ပြီး ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည်။

ENNO/ENDA အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး နီကီဆူမီ၊ ဝန်ကြီး စတားဆွမ်၊ စစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ညမ်လန်တို့ ကိုလည်း ဦးယုံးအောင်က ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်နေ့မှာ NSCN-K/YA အဖွဲ့ကနေ ထုတ်ပယ်လိုက်၍ နီကီဆူမီ ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-K/NK ဆိုသော အဖွဲ့ကိုဖွဲ့စည်း၍  လှုပ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၈ ရက်တွင် အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူလိုက်သည်။

အလားတူ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် အန်းမိုင်နှင့် လန်ညေးတို့ကို NSCN-K/YA အဖွဲ့ကနေ ဦးယုံးအောင်က ထုတ်ပယ်ခဲ့ပြီး အဖွဲ့သစ် ထူထောင်မှုကို ဖျက်သိမ်းပြီး လက်နက်ချရန် သတိပေး ထုတ်ပြန်ခဲ့သေးသည်။

လက်ရှိမှာတော့ အန်းမိုင်သည် NSCN-K/AM အဖွဲ့ကို ထူထောင်၍ နာဂလူမျိုးများ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် နာဂလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အနေဖြင့် လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM နှင့် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သော NSCN-K/YA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အမတ်များဖြစ်ခဲ့ဖူးသူများနှင့် NSCN-K မှ ထုတ်ပယ်ခံလိုက်ရသော အောင်ဆိုင်းတို့ ဦးဆောင်၍ အရှေ့နာဂအမျိုသားအဖွဲ့အစည်း/ အရှေ့နာဂ ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (ENNO/ENDA)ကို KIA အကူအညီဖြင့် ဖွဲ့စည်းပြီး လှုပ်ရှားလျက်ရှိနေသည်။