CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၁

နစကသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလထဲတွင် ကျင်းပပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ၎င်းတို့လိုချင်သည့် ပုံစံ မဖြစ်မချင်း ပြောင်းလဲနေမည်ဖြစ်ကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ်(UNA)မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲအား ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလထဲတွင် ကျင်းပပြုလုပ်မည်ဟု ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ များသို့ အသိပေး ကတိပြု ပြောကြားထားသည်။

ယခုကဲ့သို့ ‌ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ပေးခြင်းသည် နိုင်ငံတကာထံမှ တရားဝင်မှုကို လိုချင်၍ လုပ်ခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို သူတို့ကြိုက်တဲ့ လူတွေနဲ့ဖွဲ့စည်းတယ်။ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို ထုတ်ပြန် တယ်။ ပါတီတွေ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ဘာညာဆိုတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီ ဥပဒေကိုယ်တိုင်က သူတို့အခု အုပ်ချုပ် နေစဉ် ကာလမှာ အကြိမ်ကြိမ် ပြောင်းတယ်။ သူတို့လိုချင်တဲ့ပုံစံ မဖြစ်မချင်း ပြောင်းနေတယ်။ ဒီဟာကလည်း ပုံစံ မဟုတ်ဘူးလို့ မြင်တယ်။ ကိုယ်တို့ အားသာမယ်ဆိုတော့ ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ ပြဋ္ဌာန်းတယ်။ အားနည်းတယ်ဆိုတဲ့ အခါ တော့ လျော့ပေးတယ်ပေါ့ အပေါ်စီးရအောင်။ တစ်နည်းအားဖြင့်ပြောရင် ကိုယ်မနိုင်မချင်း ဥပဒေကို လိုသလို လျော့လိုက်၊ တင်းလိုက်လုပ်တဲ့ ဟာကိုက တော်တော်လေး သိက္ခာမဲ့တဲ့ အတုအယောင်ဖြစ်တယ်။  နောက် ရွေးကောက်ပွဲစနစ်၊ သူတို့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့ အပေါ်စီးရနိုင်မလဲ၊ အလုပ် ဖြစ်နိုင်မလဲ၊ ထွက်ပေါက်ရမလဲ ဆိုတာကိုပဲ စဉ်းစားတာ ဖြစ်တယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့မျက်နှာ၊ ပြည်သူ့ရဲ့မျက်နှာ တစ်မျက်နှာမှ ကြည့်တာမဟုတ်ဘူး။ ဒီတိုင်းသွား နေတာထက်စာရင် ဒီမိုကရေစီနည်းကျကျ ‌ရွေးကောက်ပွဲလုပ်လိုက်ရင် နိုင်ငံတကာကနေ တရားဝင်မှုကို လိုချင်လို့ သူတို့လုပ်တာပဲဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ တွေ့ဆုံစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုရွေးကောက်ပွဲ ကို အပိုင်းလိုက် ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။ 

နယ်မြေဒေသအခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေများမှလွဲ၍ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ အားလုံးတွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲ၍ ကျင်းပရန် လျာထားကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် ရွေးကောက်ပွဲကို ယခင်က ကျင့်သုံးခဲ့သည့် မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ်(FPTP)နှင့် အချိုးကျကိုယ်စားပြု စနစ်(PR) စသည့် စနစ် ၂ မျိုးဖြင့် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ၊ နည်း ဥပဒေများ ပြဋ္ဌာန်းထုတ်ပြန်ပြီးပါက အသေးစိတ် သိရှိရမည်ဖြစ်သည်ဟု UEC က ပြောသည်။

နစကတာဝန်ရှိသူများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တို့ အနေဖြင့် ယခင်က နိုင်ငံ‌ရေးပါတီများဖြင့် တွေ့ဆုံကာ ဥပဒေအကြောင်း ဆွေးနွေးမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုနောက်ပိုင်းတွင် မရှိကြောင်း သိရသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ တွေ့ဆုံစဉ်  

ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေကို မထုတ်ပြန်ခင် နိုင်ငံရေးပါတီများအား ဖိတ်ခေါ်ကာ အကြမ်းဖျင်း ချပြသင့်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေကြတော့ သူတို့တွေက အရန်သင့်ဖြစ်ပြီလို့ ပြောတာပဲ။ ဟိုတုန်းက တော့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ခေါ်ပြီးမှ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတာတော့ ရှိတယ်။ အခုနောက်ပိုင်း ထုတ်ခါနီးကြရင်လည်း နိုင်ငံရေးပါတီတွေခေါ်ပြီးမှ ကော်မရှင် အစည်းအဝေးမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ဥပဒေက ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းလေး တွေကို အကြမ်းဖျင်း ချပြသင့်တယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ ပြောချင်တာပေါ့။ သူတို့ပြောထားတဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲလို့ ပြောထားတဲ့ အခါကြတော့ အဆုံးစွန်ထိ လုပ်လိမ့်မယ်လို့တော့ မမြင်ဘူး။ အခုအခြေအနေအရ ကျနော်ပြန်သုံးသပ်ကြည့်တော့ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေမှာ တိုင်းရင်းသားရေးရာက အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားပါတီက တိုင်းရင်းသားလူမျိုးတွေရဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ လွှတ်တော်ထဲရောက်မှ ဒီစည်း ကို နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းနိုင်မယ်လို့ မြင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

နစကမှ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးစက်ဖြင့် ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကာ မြန်မာနိုင်ငံ စံချိန်စံညွှန်း ဥပဒေ (၂၀၁၄) နှင့်အညီ မဲပေးစက်၏ အရည်အသွေးနှင့် စံချိန်စံညွှန်းကို အမျိုးသားအဆင့် ထောက်ခံ အသိအမှတ်ပြုလွှာ ရရှိရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း UEC က ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန် ၁၀

ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်ဒေသ၌ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KIA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်အကြား ဖြစ်ပွား နေသည့် စစ်ရေးသည် တရုတ်အပေါ်တွင်သာ မူတည်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ(TNDP)မှဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဖားကန့်ဒေသမှ ကျောက်စိမ်းတူးဖော်သည့် လုပ်ကွက်အားလုံး၏ နောက်ကွယ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ ရှိနေကြောင်း၊ တရုတ်မှ ကျောက်စိမ်းမှောင်ခို ဈေးကွက်ကို အားမပေးခဲ့ပါက မြန်မာနိုင်ငံရေး တစ်ဝက်ခန့် ငြိမ်းအေးသွားနိုင် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က “အဲဒီ စစ်ရေးက အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်နေတဲ့ အခါကြတော့ KIA ကလည်း KIA အကျိုးစီးပွား ကို ထိခိုက်တယ်။ ကျယ်ပြန့် လာနိုင်တယ်ဆိုတာက အဲဒီ ဖားကန့်ဒေသမှာက ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ လက်နက် ကိုင် အဖွဲ့အစည်း ၂ ဖွဲ့ဆိုကြပါစို့။ သူတို့ စစ်တိုက်နေတာ စိတ်မကောင်းပါဘူး။ အဲဒီမှာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အကျိုး စီးပွားက တော်တော် ကြီးကြီးမားမား ရှိပါတယ်။ ရှိတဲ့အခါကြတော့ တရုတ်အနေနဲ့ ကျယ်ပြန့်အောင် လုပ်မလား၊ မကျယ်ပြန့်အောင် လုပ်မလားဆိုတာတော့ သူ့အပေါ်မှာပဲ သွားမူတည်တာပေါ့။ အခု ပြောရမယ်ဆိုရင် ဖားကန့်က ထွက်တဲ့ ကျောက်စိမ်းစျေးက ၂၀၂၃ တုန်းက မြန်မာပြည်မှာ ကျပ်ငွေ ဘီလျံ ၆၆ ပဲ ရရှိတယ်။ တရုတ်မှာဆိုရင် US ဒေါ်လာ ၂၁ ဘီလျံရတယ်။ ဒါကိုနှိုင်းယှဉ်ခြင်းအားဖြင့် မြန်မာ့‌ကျောက်စိမ်းတွေဟာ တရုတ်ဈေးကွက်မှာ ဘယ် လောက် ကောင်းနေတယ်ပေါ့။ အဲဒီဥစ္စာတွေကလည်း မြန်မာနိုင်ငံကနေ တရားဝင် ထွက်သွားတာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေဆီကနေ မှောင်ခိုထွက်သွားတာပေါ့။ အဓိက,ကတော့ ကျောက်စိမ်းဖော်တဲ့ လုပ်ကွက် အားလုံးရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ တရုတ်ရှိတယ်ဆိုတာကိုလည်း သတိထားရမှာပေါ့။ တရုတ်က အိမ်နီးချင်း ကောင်း ပီသတယ်ဆိုရင် ဗဟိုအစိုးရနဲ့ပါ ချိတ်ဆက်သင့်ပါတယ်။ မှောင်ခိုအားမပေးခဲ့ဘူးဆိုရင် ဒါလည်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ငြိမ်းချမ်းရေး တစ်ဝက်လောက်ကို ငြိမ်းအေးသွားနိုင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဖားကန့်‌ဒေသက ကျောက်စိမ်းတူးဖော်နေမှုကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ဖားကန့်ဒေသတွင် လက်လွှတ်လိုက်ရသည့် နေရာများအား ပြန်လည်ရယူရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း၊ မေလကုန်ပိုင်းက ဖားကန့်မြို့ထဲသို့ စစ်ကြောင်းဝင်ရောက်ကာ စစ်အင်အားဖြည့်တင်း နေကြောင်း ဒေသတွင်း သတင်းဌာနများမှ ဖော်ပြထားကြသည်။

ထို့နောက် ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်မြို့အနီးတွင် KIA နှင့် ထိတွေ့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေကြကြောင်း သိရသည်။

KIA သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လမှ စတင်ကာ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲနေပြီး နယ်မြေထိစပ်နေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ် နယ်စပ်များတွင်လည်း တိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်နေသည်။

ဖားကန့်ဒေသသည် စီးပွားရေးအရ အလွန်အရေးပါသည့် ဒေသဖြစ်သောကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် အကြီးအကျယ် တိုက်ပွဲဝင်မှာဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ လှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဖားကန့်‌ဒေသက ကျောက်စိမ်းတူးဖော်နေမှုကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စစ်တပ်ကလည်း အကြီးအကျယ် တိုက်မှာပဲ။ ဒါပေမယ့် ကျမ ကြည့်တယ်။ စစ်တပ်က သိပ်လွယ်မယ် တော့ မထင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဗန်းမော်တို့ ဘာတို့မှာလည်း တော်တော်တော့ ခံနေတာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အခြေခံ လက်နက် ဘာညာကတော့ သူတို့ဘက်က ပိုများတော့ အဲဒါတွေလည်း ဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။ ကြာနိုင် တယ်။ ဗန်းမော်မှာ ဖြစ်နေသလိုပဲ ရေရှည်ကြီး ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တယ်ထင်တယ် ကြည့်ရတာ” ဟု ပြောသည်။

ဖားကန့်ကို မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ထိုးစစ်ဆင်ခြင်းသည် ဗန်းမော်ကဲ့သို့ စစ်ရေးအရ အရေးပါသောကြောင့် မဟုတ်ဘဲ သယံဇာတကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့နောက် KIA ကလည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်မှာ စတင်ကာ ဗန်းမော်မြို့သိမ်း တိုက်ပွဲကို ဆင်နွှဲနေပြီး ယနေ့အထိ သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း ဧရာဝတီမြစ် အရှေ့ဘက်ခြမ်း ဒေသတစ်ခုလုံးအား သိမ်းပိုက် ထားသည်။

လက်ရှိတွင် ကချင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်များ၌ သယံဇာတ တူးဖော်မှုများမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာကြောင်းလည်း ဒေသတွင်း သတင်းဌာနများမှ ဖော်ပြထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဆိုခြင်းထက် ပြည်သူလူထု၏ ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ဟု ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ(KPP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်နန့်ခင်အေးဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်သူလူထုသည် တိုက်ပွဲများကြား ညှပ်နေပြီး တန်ဆာခံဖြစ်နေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ် ကျင်းပပြီး အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်လာမှသာလျှင် ရှေ့ဆက်နိုင်မည်ဖြစ်၍ ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ 

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံစဉ်

ဒေါ်နန့်ခင်အေးဦးက “တချို့ကတော့ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ပေါ့နော် အဲလိုပြောတယ်။ ကျမတို့ကတော့ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဆိုတာထက် ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတယ်။ ဘာကြောင့် လဲဆိုတော့ အခုပြည်သူလူထုက အခု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ချနေကြတဲ့ဟာကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အချင်းချင်း ချနေတာက ပြဿနာမဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ပြည်သူလူထုက ကြားကနေ တန်ဆာခံဖြစ်နေတာက ပြဿနာပေါ့။ အဲတော့ အဲဒါကို ဒီရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုလုပ်ပြီးတော့ ခဏကလည်း တရားဝင်မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောထားတော့ တရားဝင် အစိုးရတစ်ခုပေါ်လာမှ အရပ်ဘက် အရပ်သားအစိုးရတစ်ခု ပေါ်လာမှ ဒါတွေက ရှေ့ဆက်ပြီးလုပ်ရမဲ့ ဟာတွေပေါ့။ အခုလာမဲ့ Peace Forum ဇွန်ထဲမှာလုပ်မဲ့ လကုန်ပိုင်းမှာ လုပ်မယ့်ဟာဆိုရင် နိုင်ငံတော်ကို ဘယ်လို ပြန်တည်ဆောက်ကြမလဲ၊ ရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်လိုငြိမ်းချမ်းသာယာအောင် လုပ်မလဲဆိုတာကို ဆွေးနွေးကြမှာ လေ။ အဲဒါတွေ လုပ်ရင်းနဲ့မှ အဖြေက တဖြေးဖြေး ပေါ်လာမယ်လို့ ယူဆတယ်။ ကျမတို့အနေနဲ့က ကြိုပြီးပြောဖို့ ကတော့ ခဲယဉ်းတယ်လို့ ထင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူအတွက် ထွက်ပေါက်မဟုတ်ဘဲ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ကို အငြင်းပွား စရာမရှိကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကျင်းပသွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများကိုတွေ့ရစဉ် 

ထို့နောက် နစကသည် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ၍ ထွက်ပေါက်ရှာနေခြင်းကြောင့် နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်ရမည်ဟု လက်နက်ကိုင်များနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှား သူများက ပြောကြသည်။

သို့သော် နစက၏ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)ထံ မှတ်ပုံတင်ထားကြသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများက တော့ လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နစကအတွက် ထွက်ပေါက်မဟုတ်ဘဲ ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ် ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ မရှိပါက မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အရေးပေါ် ပြဋ္ဌာန်းချက်အောက်မှာ ဖြတ်သန်းနေရမည်ကို သတိချပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ 

လက်ရှိ မြန်မာပြည်သူလူထုသည် စစ်ဘေး၊ ငလျင်ဘေး၊ ရေဘေး၊ မုန်တိုင်းဘေး၊ ရောဂါဘေး စသည့် ကပ်ဘေးများကို ရင်ဆိုင်ကျော်ဖြတ်နေရသလို လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ပညာရေး တို့မှာ လည်း အလွန်နိမ့်ကျလာခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၃ မြို့နယ်သာ သိမ်းပိုက်ရန် ကျန်ရှိသည့် အာရက္ခတပ်တော်(ULA/AA)၏ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ၌ ဖိအားများရှိနေကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ် ၁၇ တွင် ၁၄ မြို့နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝဒေသတို့ကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်သည့် AA အနေဖြင့် တည်မြဲ‌အောင် ထိန်းထားနိုင်ရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အပါအဝင် အခြားလုပ်စရာများ ရှိနေသေးသည့် အတွက် ဖိအားများကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်း “AA ဆိုတာက တော်လှန်ရေး အရဆိုရင် အခုမှ လူလားမြောက်ကာစ အရွယ်လေးပဲ ရှိသေးတယ်လေ။ ဒီတော့ ဒီအချိန်မှာ နေပြီးတော့ သူတို့ဟာ လူငယ်တွေ၊ လူလတ်ပိုင်းတွေ အများကြီး သူတို့ကြိုးစားတယ်။ အလုပ် လုပ်နိုင် တယ်။ သူ့နယ်မြေတွေကိုလည်း သူရအောင် သိမ်းနိုင်တယ်။ ဒါက ရခိုင်တွေရဲ့ အိပ်မက်ပေါ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ ကျော် အိပ်မက်မက်ခဲ့တဲ့ ရှေ့ကလည်း တော်လှန်ရေးတွေ ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ လုပ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ULA/AA က တော့ အချိန်တိုအတွင်းမှာ ဒီလောက် လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့အခါမှာ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်အောင်အတွက် သူတို့လည်း ပေး ဆပ်ရတဲ့ အရင်းအနှီးတွေ များပါတယ်။ ဒီဟာတွေကလည်း ဖိအားတွေပေါ့။ ပြည်သူတွေ၊ ရဲဘော်တွေရဲ့ အသက် တွေ အများကြီး စတေးပြီးတော့ ရလာတာလေ။ နောက် ဒီနေရာတွေကို တည်မြဲအောင် ထိန်းထားနိုင်ဖို့ဆိုတာက လည်း နိစ္စဒူဝ ဖိအားပဲ။ ဒီနေရာတွေရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး စသည်ဖြင့်ပေါ့။ အများကြီးပဲ လုပ်စရာတွေက။ အဲဒီတော့ ဒီဟာတွေ အကုန်လုံးက ဖိအားတွေများတယ်။ နောက်တခါ အခုကျန်နေ တဲ့ နေရာတွေမှာ အိန္ဒိယနဲ့ ကုလားတန်စီမံကိန်း၊ တရုတ်ရဲ့ကျောက်ဖြူ SEZ၊ နောက် Sino ပိုက်လိုင်း ဒီဟာတွေ အကုန်လုံးဟာ တကယ်တော့ တရုတ်ဆိုတာဟာလည်း ကမ္ဘာပေါ်မှာ မဟာအင်အားကြီးနိုင်ငံလေ။ ဒီဟာတွေရဲ့ ဖိအားကလည်း သူ့အပေါ်မှာ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

AA ၏ မေလ ၂၂ ရက်က ရခိုင်ဒေသအတွင်းမှ နေရပ်စွန့်ခွာရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေသည့် ဒေသနေ ပြည်သူများ အား အသိပေးတားမြစ်ချက် ထုတ်ပြန်သည့်အထဲတွင် မပြီးပြတ်သေးသော မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများကို အကန့်အသတ် ဖြင့် ဆင်နွှဲနေရကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလအထိ AA အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ကျောက်ဖြူ၊ မာန်အောင်နှင့်  စစ်တွေမြို့တို့မှ အပ ပလက်ဝ အပါအဝင် မြို့ပေါင်း ၁၅ မြို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

လက်ရှိတွင် AA သည် ကျန်ရှိနေသည့် စစ်တွေ၊ မာန်အောင်နှင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တို့ထဲကမှ တရုတ်စီမံကိန်း တည်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။ 

သို့သော် မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအတွက် အကန့်အသတ် ဖြစ်နေခြင်းသည် တရုတ်ဖိအားကြောင့် ဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် တိုက်ရန် အခက်အခဲများ ရှိနေခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး‌လေ့လာ သုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပလက်ဝမြို့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စစ်တိုက်တယ်ဆိုတာ၊ မြို့တွေကို သိမ်းတယ်ဆိုတာ လွယ်တယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီဟာကို ထိန်းထားဖို့က ခက်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒါတွေကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားနေတာဖြစ်မယ်။ နောက်တစ်ခုက မြို့တွေကို မတိုက် တာက သူတို့အခြေအနေ၊ အခိုင်အမာ၊ အခုကသူက အများကြီးဖြန့်ပြီးတော့ ကာကွယ်နေရတာဖြစ်တော့ မြို့ကြီး တွေ တိုက်ပြီး ထပ်ထိန်းဖို့ဆိုတာ လွယ်ချင်မှလွယ်မယ်။ နောက်တစ်ခုက မြို့တိုက်ပြီးရင် ရန်သူကို target ပေး လိုက်သလို ဖြစ်တာပေါ့။ အဲဒီမြို့ကို အကြီးအကျယ် လာဗုံးချသွားကြမှာ။ အဲဒါတွေလည်း တွက်ချက်တယ် ထင် တယ် ကြည့်ရတာ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ မတိုက်သေးတာ ထင်တယ်။ သူက တရုတ်နဲ့လည်း ဆက်ဆံရေး ကောင်းအောင် လို့။ ဒါကြောင့်မို့လို့ AA က ထုတ်လိုက်တဲ့ဟာတွေဆို ဖတ်ကြည့်ပါလား။ တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို သူ ကာကွယ်ပေးရမယ်၊ မထိခိုက်စေရပါဘူး။ ဒါက အမြဲပါနေတာပဲ။ တရုတ်ရဲ့ ဖိအားကြောင့်လည်း ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ သို့မဟုတ် သူတို့ကိုယ်တိုင်က တိုက်ဖို့ အခက်အခဲတွေ ကျနေတာလည်း ဖြစ်နိုင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် အိန္ဒိယ၏ ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်းများလည်း ရှိနေခြင်းကြောင့် AA သည် တရုတ်၊ အိန္ဒိယတို့၏ ဖိအား များ ရှိနေနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။ 

အာရက္ခတပ်တော်(AA) က အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အရေးပေါ်ပြဋ္ဌာန်းချက် (NDEP) အရ စစ်မှုထမ်းရန် အကျုံးဝင်သည့် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးများကို ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲက ထွက်ခွာခွင့် ပိတ်လိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ထားသည်။

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အရေးပေါ်ပြဋ္ဌာန်းချက် (NDEP) အရ အသက် ၁၈ နှစ်မှ  ၂၅ နှစ်အထိ အမျိုးသမီး များ၊ အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၄၅ နှစ်အထိ အမျိုးသားများအပေါ် ရခိုင်ပြည်နယ် ပြင်ပထွက်ခွင့် ပိတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

AA ၏ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တကျော့ပြန်ထိုးစစ် စတင်သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊  နိုဝင်ဘာလကတည်းက ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ  မြို့များအား မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ဖြတ်လေးဖြတ်စနစ် ကျင့်သုံးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်ထံမှ စစ်တိုက်၍ ရယူထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများကို အုပ်ချုပ်နိုင်ဖို့ တအာင်းပြည်ကောင်စီ (Ta’ang Land Council-TLC)ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တအာင်းနိုင်ငံရေး အတိုင်ပင်ခံကော်မတီ(TPCC)က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားပါတီ(TNP)၊ တအာင်း အရက်ဖက် အစုအဖွဲ့များ ပါဝင်သည့် တအာင်းနိုင်ငံရေးအတိုင်ပင်ခံကော်မတီ(TPCC)၏ နိုင်ငံရေးထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်မှ ၃ ရက်ထိ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် တအာင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေးကော်မတီ(TSCDC) ရေးဆွဲထားသည့် “တအာင်း ပြည် တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအစီအမံ”ကို လက်ခံအတည်ပြုကြပြီး “တအာင်းပြည်ကောင်စီ”ကို တအာင်းပြည် ၏ တော်လှန်ရေးကာလတွင် အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ ကြသည်။

ထိုအစီအမံအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၄ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ယူခဲ့သည့် TPCC အား တအာင်းပြည်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေး ဟူသော အဓိက မဏ္ဍိုင်ကြီး (၃)ခုကို ထိန်းကျောင်းကြပ်မတ် ဦးဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု TPCC က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တအာင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် တအာင်းပြည်ကောင်စီ-TLC ကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားအိုက်ဘုန်း (TNLA ဥက္ကဋ္ဌ)၊ လွေးမိုးခမ်း၊ တားအေးမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ် တားခူလန်း(TNLA ဒုဥက္ကဋ္ဌ-၂)၊ တားအောင်ပေ၊ တားကြာထွန်း၊ လွေးမိုးလှိုင်၊ လွေးပိုး ကမေဲ;ခြိူဝ်း၊ ဗိုလ်ကြီး လွေးယေ(TNLA)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း TPCC က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တအာင်းပြည်ကောင်စီသည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကြီးတွင် TNLA နှင့် မဟာမိတ်များ ဦးဆောင်ပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့ သော နယ်မြေများကို အခြေခံပြီး တအာင်းပြည်တော်လှန်ရေးကာလ ပြည်သူ့အစိုးရတစ်ရပ်ကို အစုအဖွဲ့(၃)ဖွဲ့၏ ခေါင်း ဆောင် ကိုယ်စားလှယ်များအပြင် သင့်လျော်သည့် ပြည်သူလူထု ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဆက် လက် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန်အတွက် အမြန်ဆုံး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

TNLA သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်ကစတင်၍ AA၊ MNDAA၊ KNDF၊ PLA၊ PDFs၊ MDY-PDF၊ BNRA၊ DPLA တို့ဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းမှာ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း TNLA သည် နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ နမ့်ခမ်း၊ ကွတ်ခိုင်၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မိုင်းငေါ့၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မဘိမ်း၊ သီပေါ စသည့် မြို့နယ်များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆

တရုတ်စီမံကိန်းတည်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ ကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲသည် အရှေ့နှင့် အနောက်နိုင်ငံတို့၏ အားပြိုင်မှုဖြစ်စေကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်မှုများရှိနေကြသည်။

မြို့နယ် ၁၇ မြို့နယ်ရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၁၄ မြို့နယ်အား သိမ်းပိုက်ထားနိုင်သည့် AA အနေဖြင့် ကျောက်ဖြူ မြို့၌ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ ဆက်လက် ဖော်ဆောင်နေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်တွင် အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် တရုတ်လုံခြုံရေးတပ်များမှ တွဲ၍ခုခံနေနိုင်ကာ AA ဘက၌ အနောက်ဘက်မှ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကျောက်ဖြူ တိုက်ပွဲတွင် အရှေ့နှင့် အနောက် အားပြိုင်မှု ဖြစ်သွားကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO/ NCA-S)မှဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါကစီးပွားရေးကို ကာကွယ်ဖို့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ ဥပဒေဆိုတာ ထုတ်ပြန်ထားတယ်လေ။ အဲဒီလုံခြုံရေး ဆိုင်ရာဥပဒေကို နေပြည်တော်က ထုတ်ပြန်ပြီးတဲ့နောက်မှာ မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ရောက် လာတာပေါ့။ အဲဒီလုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့တွေကတော့ သူ့အကျိုးစီးပွားကိုသူ စောင့်ရှောက်မယ်၊ ကာကွယ်မယ်၊ ရသ လောက်လုပ်မယ်၊ နည်းမျိုးစုံနဲ့ လုပ်မယ်ပေါ့။ ဒါကြောင့် ကျောက်ဖြူလို ကိစ္စမျိုးတွေကြတော့ အရှေ့နဲ့ အနောက် အားပြိုင်သလိုတော့ နည်းနည်းဖြစ်သွားတယ်။ ဒီဘက်မှာ လုံခြုံရေးတပ်တွေက တရုတ်ကိုယ်တိုင်ပါပြီးတော့ လက်ရှိ နေပြည်တော်တပ်တွေနဲ့ တွဲပြီးတော့ သူ့ရဲ့စီးပွားရေးကို ခုခံနေတယ်။ ဟိုဘက်ကလည်းပဲ သူ့နောက်မှာ အနောက်ဘက် တစ်နည်းနည်းနဲ့ လှည့်ပတ်ပြီးတော့ ပါနေတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီပွဲတွေက အင်အား ကြီးနိုင်ငံတွေရဲ့ လက်မည်းကြီးတွေ ရှိတယ်လို့ ပြောရင်လည်း မမှားဘူးပေါ့။ အရှေ့မှာ ကျုံးနေတဲ့လူတွေချည်းပဲ ကြည့်လို့မရဘူးပေါ့။ လက်မည်းကြီးတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတာ သုံးသပ်လို့ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

AA ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ငလျင်နောက်ဆက်တွဲအရ နှစ်ဖက်အင်အားစုများအကြား အပစ်ရပ်သက်တမ်း တိုးမြှင့်ထားကြသော်လည်း မြေပြင်တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေကြသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကျန်ရှိသည့် မြို့နယ် ၃ မြို့နယ်၌ တရုတ်စီမံကိန်းရှိရာ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် AA ဘက်မှ ထိုးစစ် အရှိန်မြင့်လာကြောင်း၊ မေလ ၂၉ ရက်က ကျောက်ဖြူ၊ မဒေးကျွန်းရွာမှာရှိသည့် တရုတ်အစိုးရပိုင် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ (Power China) နားက ကင်းစခန်း ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည်။

ကျောက်ဖြူတိုက်ပွဲများမှာ တရုတ်အစိုးရပိုင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံနှင့် နီးကပ်လာသဖြင့် တရုတ်လုံခြုံရေးများ ထပ်ဖြည့်ထားကြောင်းလည်း ဘီဘီစီသတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နစကသည် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း လက်လွှတ်ထားရသည့် နယ်မြေ အများအပြား ရှိနေချိန်တွင် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ လက်နက်ကိုင်ဆောင်နိုင်သော ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

တရုတ်လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီမှ တပ်သားများသည် စစ်သားဟောင်းများဖြစ်ကြကာ တရုတ်အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ် ရန်အတွက် ကျောက်ဖြူ၌ တရုတ်လုံခြုံရေးတပ် အများအပြား ရောက်နေသည်ဟု ကြားသိရကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ရခိုင်ပြည်နယ်က မဒေးကျွန်းစီမံကိန်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမ ကြားတာတစ်ခုက တရုတ်က လုံခြုံ‌ရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုက ကျောက်ဖြူ‌ရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို ကာကွယ် ဖို့အတွက် တော်တော်များများ ရောက်နေတယ်လို့ ကြားဖူးတယ်။ ဒီလို လုံခြုံရေးတွေကတော့ ရှိကောင်းရှိမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို တရုတ်က နိုင်ငံတိုင်းကို ထွက်ပြီးတော့ စီးပွားရှာနေတာဆိုတော့ အဲဒီကုမ္ပဏီက ငှားတာဖြစ်နိုင် တယ်။ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတွေဆိုတာက တရုတ်ပြည်မှာ စစ်သားဟောင်းတွေပေါ့။ တရုတ်က ၂ နှစ် တချို့ဆို ၅ နှစ် စစ်တပ်ထဲမှာနေပြီးရင် ထွက်လို့ရတယ်။ အဲဒီလူတွေက အပြင်ထွက်လာတဲ့ အခါမှာ စစ်တပ်ထဲမှာ တော်တော် သင်တန်းတွေက ကြမ်းတာကို။ အဲဒီကထွက်လာတဲ့ အများအပြားက လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတွေ ထောင်တယ်။ သူဋ္ဌေး တွေ၊ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ မင်းသမီးတွေ သူတို့သက်တော်စောင့်တွေ အဖြစ်နဲ့လည်း တစ်ဦးချင်း ငှားတာတွေရှိတယ်။ စစ်ကောင်စီက အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဥပဒေတောင် တင်ထားပြီးတာပဲ။ တရုတ်စစ်သားတွေ၊ တရုတ်လုံခြုံရေး တပ်သားတွေရှိတာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကသည် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ထဲက စီမံကိန်းများမှ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ အများဆုံးရရှိနေကြောင်း ရခိုင်ရေနံ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့(AOW)၏ ဧပြီ ၂၁ ရက်က ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရွှေသဘာဝဓာတ်ငွေ့ရောင်းချရာမှ နှစ်စဉ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၅၀ သန်းနှင့် တရုတ်ကိုပို့သည့် ရေနံပိုက်လိုင်း မှတဆင့် ရေနံဖြတ်သန်းတင်ပို့ခ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၅ သန်းဝန်းကျင် ရနေကြောင်း AOW က ခန့်မှန်းထားသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလကစပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲတွင် စစ်ရေးတင်းမာမှုများ ရှိလာခဲ့သော်လည်း ရေနံနှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်းများမှာ ပုံမှန်အတိုင်း လည်ပတ်နေကြောင်းလည်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆

မရာပြည်သူလူထုတိုင်း အသက် ၄၅ နှစ်အောက် ချွင်းချက်မှလွဲ၍ မည်သည့်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်စေ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု မရာနယ်မြေအုပ်ချုပ်ကောင်စီ(MTC/MDF)က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

တတိယအကြိမ် မရာပြည်သူ့ညီလာခံသက်တမ်း ပထမအကြိမ် ပုံမှန်ဗဟိုကောင်စီအစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၀ ရက်မှ ဇွန်လ ၁ ရက်အထိ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။ 

ထို့နောက် မရာနယ်မြေအားလုံးကို အမြန်ဆုံးထိန်းချုပ်နိုင်ရေး အပါအဝင် ကာကွယ်ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးနှင့်ဆိုင်သော အဆိုပေါင်း ၂၀ ကို ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြပြီး မရာပြည်သူလူထုတိုင်း အသက် ၄၅ နှစ်အောက် ချွင်းချက်မှလွဲ၍ မည်သည့်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်စေ စစ်မှုထမ်းရမည့် အဆိုလည်း အတည်ပြု ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်ဟု MTC/MDF က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မရာနယ်မြေ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(MTC)အနေဖြင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရရှိရေး၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဖြုတ်ချရေး နှင့် မရာပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးအတွက် ပြည့်ဝလုံခြုံသော နိုင်ငံရေးစနစ်တစ်ခုရရှိရန် ဆက်လက်ကြိုးစားအား ထုတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောတူညီခဲ့ကြသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မရာလူမျိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက မတူပီမြို့နယ်၊ ထန်တလန်မြို့နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ မှာ နေထိုင်လျက်ရှိကြသည်။

Maraland Defense Force (MDF)ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်မှ ၃၀ ရက်ထိ အိန္ဒိယ- မြန်မာ နယ်စပ် တစ်နေရာတွင် ကျင်းပခဲ့သော ပထမအကြိမ် မရာပြည်သူ့ညီလာခံကနေ Chinland Defense Force အဖွဲ့နှင့် Mara Army အဖွဲ့တို့ကို ပေါင်းစည်းကာ ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

MDF သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းမှသည် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများအတွင်း ပါဝင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နစက ဖြုတ်ချရေး လက်နက် ကိုင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

မြန်မာနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး(ငြိမ်း) ဦးချိုထွန်းအောင်ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သူများနှင့် ပူးပေါင်းပါဝင်သူများကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း နစက,က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၂ ရက်က ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ (၅)ရပ်ကွက်၊ ရွှေနှင်းဆီလမ်းနှင့် ဝိဇ္ဇာလမ်းထောင့်နေ သံအမတ်ကြီး (ငြိမ်း) ဦးချိုထွန်းအောင်သည် နေအိမ်ရှေ့တွင် မြေးဖြစ်သူနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်နေစဉ် အမျိုးသား ၂ ဦးက သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သော စက်ဘီးအား စန်းထက်အောင်(ခ) ပဲခူးသားက သုံးဘီးယာဉ်ဖြစ်သယ်ဆောင်သွားစဉ် မေလ ၂၃ ရက်တွင် မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှာ စက်ဘီးနှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

အလားတူ ထောက်ပို့အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ဝင်းသူ(ခ) ကုလားလေးကိုလည်း မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဖမ်းဆီးရမိသူများ၏ ထွက်ဆိုချက်အရ ဦးချိုထွန်းအောင်ကို မျိုးကိုကို(ခ) ဇင်မင်းထက်(ခ) လင်းလက်ဇော်နှင့် ချစ်ကိုကို(ခ)ကျော်ကြီးတို့က လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တရားခံ မျိုးကိုကိုနှင့် ဇနီး ပြုံးပြုံး၊ သမီးဖြစ်သူ လင်းလက်ရွှေတို့အား မေလ ၂၅ ရက်တွက် ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ ပုဂံမြို့ဟောင်းတွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သလို လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သူ အောင်ဆန်းဟိန်းနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးသူ ညီညီလှိုင်တို့ကိုတော့ မွန်ပြည်နယ်၊ မုဒုံမြို့တွင် ဖမ်းဆီးရ မိခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ ဖမ်းဆီးရန်ကျန်နေသော တရားခံ ချစ်ကိုကို(ခ)ကျော်ကြီး၏ ဇနီး မြင့်မြင့်ထွေး၊ အောင်ကိုကိုချစ်၊ ဇင်မောင်မောင်(ခ)အာနိုးတို့နှင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရန် ကူညီပေးသူ ဖြိုးဝေအောင်(ခ)အရှည်ကြီးတို့ကို မေလ ၂၆ ရက် ပဲခူးမြို့အဝင် စစ်ဆေးရေးဂိတ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ 

ထို့နောက် Scout ကြည့်ရှုပေးသူ မင်းစည်သူ(ခ)အငယ်လေး၊ ကျော်ဇင်သန့်(ခ) လွင်ကြီး (ခ) ကျော်ဇင်၊ ဟန်လင်းအောင် တို့ကို မေလ ၂၉ ရက်တွင် ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း နစက၏ ထုတ်ပြန် ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ပြင် ဦးချိုထွန်းအောင်ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်စဉ် သေနတ်ကျည် ပေါက်ထွက်၍ ဘယ်ဘက် ခြေထောက် ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သော မျိုးကိုကို(ခ)စိုင်းကိုကို(ခ)ဇင်မင်းထက်(ခ)လင်းလက်ဇော်ကို ဆေးကုသပေးခဲ့သော သာကေတာမြို့ နယ်မှ “လင်း”အထူးကုဆေးရုံပိုင်ရှင် ဒေါက်တာရဲလင်းစိုးနှင့် DCS ဆရာဝန် ဇော်ကိုကိုတို့ကို မေလ ၂၆ ရက်တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဦးချိုထွန်းအောင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှု ဖြစ်စဉ်အတွင်း ပါဝင် ပတ်သက်သူ ကျား ၁၃ ဦး၊ မ ၃ ဦး၊ စုစုပေါင်း ၁၆ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ချင်းမိုင်မြို့မှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့သော Golden Valley Warrior အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ကိုထက်၏ စေခိုင်းမှုကြောင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဗန်းမောက်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၏ တပ်မဟာ ၆၁၄ ထံသို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) ရဲဘော် ၃ ဦးသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်က အလင်းဝင်ရောက်ခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အလင်းဝင်ရောက်လာခဲ့သော PDF ရဲဘော်သုံးဦး၏ ဘတ်တံဆိပ်တစ်ခုတွင် ကသာမြို့နယ် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဟု ရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

SNA ထံ အလင်းဝင်လာတဲ့ PDF ရဲဘော်သုံးဦးကို တွေ့ရစဉ်

ထိုသို့ အလင်းဝင်လာသည့် PDF ရဲ‌ဘော်သုံးဦးအား တစ်ဦးလျှင် ငွေကျပ် ၁၀ သိန်းစီ ပေးခဲ့ကြောင်း SNA ဘက်ကနေ ပြောသည်။

ဗန်းမောက်မြို့နယ်အတွင်းမှာ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့နှင့် SNA ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။