CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁

လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် နစကမှ ကျင်းပမည့်ရွေးကောက်ပွဲ သေချာပေါက် ဖြစ်လာနိုင်သလားဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး အကဲခတ်များကြား ဆွေးနွေးမှုများရှိနေကြသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့လျှင် ရရှိမည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်ခဲ့လျှင် ရရှိနိုင်သည့် အကျိုးဆက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း ၎င်းကတို့အကြား သုံးသပ်နေကြသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတိန့်ရှီကျွင်းနှင့် UWSA မှဒုဥက္ကဌ ကျောက်ကော်အန်းတို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ပေါက်ကြားလာသည့် အထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်သည့် သဘောထားအမြင်များလည်း ပါဝင်နေသဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ သေချာပေါက် ဖြစ်လာနိုင်သလားဟု မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ပအိုးဝ်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO) မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက ရွေးကောက်ပွဲ သေချာပေါက် ဖြစ်လာနိုင်သော်လည်း နိုင်ငံရေးအခြေအနေ သေချာမဖန်တီးထားပါက ရွေးကောက်ပွဲအား ကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့နိုင်ငံရေးပါတီများတွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တွက်တာတော့ ရွေးကောက်ပွဲက သေချာပေါက်ဖြစ်လာမှာပါ။ သို့သော် ဘယ်လောက်အထိ ကျယ်ပြန့်မလဲ၊ ဘယ်လောက် အတိုင်းအတာအထိ မဲဆန္ဒနယ်မြေတွေ တိုးချဲ့နိုင်မလဲဆိုတာတော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေးအခြေအနေ ကောင်းကောင်း မဖန်တီးထားသေး ဘူးဆိုရင်တော့ ရွေးကောက်ပွဲက နည်းနည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မလုပ်နိုင်တဲ့သဘော ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဒေသအစုံလုပ်ချင်ရင်တော့ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်မှာ သိသာထင်ရှားတဲ့ နိုင်ငံရေး အရွေ့ တွေ၊ နိုင်ငံရေး ရလဒ်တွေကို ဖော်ထုတ်ဖို့လိုပါတယ်။ ကျနော်တို့ လက်ရှိ SAC ဘက်ကသော်လည်းကောင်း၊ လက်နက်ကိုင်တိုက်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသားများသော်လည်းကောင်း၊ အတိုက်အခံအင်အားစုတွေသော်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့အနာဂတ်၊ နိုင်ငံရေးပုံစံ၊ ပြည်ထောင်စုပုံစံ၊ နိုင်ငံရေးစနစ်ပုံစံတွေကို ကြိုတင်ပြီးတော့ သဘောတူထားမယ်၊ ချမှတ်ထားနိုင်မယ် အဲဒီအပေါ်မှာလည်း အများစုပေါ့လေ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းက သဘောတူတယ်ဆိုရင်တော့ အဲဒီလိုနိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်တွေ ရောက်အောင် ရွေး‌ကောက်ပွဲကနေ တဆင့်သွား မယ်ဆိုရင်တော့ ရွေးကောက်ပွဲကတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အောင်အောင်မြင်မြင် ပိုပြီးတော့ဖြစ်နိုင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ပါ်ခဲ့ပြီး အစိုးရသစ်တက်လာပါက တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်ရေးကို ဦးစွာတည်ဆောက်ရန် လိုအပ်ပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း တချို့ကလည်း သုံးသပ်ကြသည်။

ထို့အပြင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဒေသများ၌ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများအား အစိုးရမှ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုကိစ္စများ လုပ်ဆောင်ပြီးပါက တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေးကို ဆက်လက် ဦးဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် တက်လာမည့် အစိုးရအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းများအား ပြီးပြည့် စုံအောင် မဆောင်ရွက် နိုင်ပါက ခက်ခဲသည့်ကာလအား ထပ်မံဖြတ်သန်းရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း  စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “စီးပွားရေးဘက်ကို ဦးဆောင်တဲ့ နေရာမှာလည်း အာဆီယံ အသိုင်းအဝိုင်းမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဥရောပ အသိုင်း အဝိုင်းမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ကျနော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ ရုရှားတို့၊ တရုတ်တို့ အစရှိတဲ့ ဒေသတွင်း ကူညီပေး နိုင်တဲ့ နိုင်ငံတွေကနေပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့နိုင်ငံအပေါ်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ စီးပွားရေးကို လာရောက်ပြီး ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်တယ်ဆိုရင်တော့ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ပေါလာပြီးတော့ အဲဒီအစိုးရ လက်ထက်မှာ စီးပွားရေးတွေပြန်ပြီး ကောင်းမွန်လာနိုင်ပါတယ်။ နလန်ထူလာနိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ အဲဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ တက်လာမည့် အစိုးရသည် ‌ဆောင်ရွက်ရမယ့် လုပ်ငန်းတာဝန်တွေကို ပြီးပြည့်စုံအောင် မဆောင်ရွက် နိုင်သေးဘူးဆိုရင်တော့ ဒီကာလက ကျ‌နော်တို့ ထပ်မံပြီး ခက်ခဲတဲ့ကာလကို ဖြတ်သန်းရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရ တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာရုံနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲပြီးသွားရုံနဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ခုလုံး အေးချမ်းသွားမယ်၊ အဆင်ပြေသွားမယ် ဆိုတာမျိုးတော့ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်ပါက တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားပြီး နယ်မြေချဲ့ထွင်ခြင်းများလည်း ရှိနေဦးမည်ဖြစ်၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခြင်းကသာ နိုင်ငံအတွက် ထွက်ပေါက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

လက်ရှိတွင် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်မှ ၁၅ ရက်အထိ ပြည်လုံးကျွတ် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူလျက်ရှိပြီး မဲစာရင်းများ ပြုစုပြီးပါက ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။

တရုတ်ကလည်း နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ လိုအပ်သည်များကို ကူညီဆောင်ရွက် ပေးသွား မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အားလုံးပါဝင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စေလိုကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိက ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၄ ရက်နေ့က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်း အောင်လှိုင်နှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁

လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယန်ကျင်းမြို့မှာ ကျင်းပနေသည့် အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်၊ ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများနှင့်အတူ နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ဦးအောင်ကျော် မိုး တက်ရောက် ဆွေးနွေးနေကြောင်း တွေ့ရသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်နေ့က ကျင်းပသည့် အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးမှာ တက်ရောက်နေသည့် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘလင်ကင်ကို တွေ့ရစဉ်

အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကို အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်နေ့က ကျင်းပနေပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင်၊ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လာဗရော့လ်တို့လည်း တက်ရောက် ဆွေးနွေး လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် နစကမှ ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်ကျော်မိုးသည် မြန်မာကိုယ်စားလှယ် အနေဖြင့် တက်ရောက် ဆွေးနွေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁

အာဆီယံရေတပ်ဦးစီးချုပ်များသည် နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် နေပြည်တော်မှာ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် ကျင်းပသည့် (၁၈)ကြိမ်မြောက် အာဆီယံရေတပ်ဦးစီးချုပ်များ အစည်းအဝေး တက်ရောက်ရန် အာဆီယံရေတပ်အကြီးအကဲများသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေကြသည်။

ထို့နောက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် အာဆီယံရေတပ်ဦးစီးချုပ်များ တွေ့ဆုံခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုတွင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘရူးနိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင် စသည့် နိုင်ငံများမှ ရေတပ်ဦးစီးချုပ်များ ပါဝင်ကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အာဆီယံနိုင်ငံအားလုံးနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို လိုလား ကြောင်း၊ ဆက်လက်၍ အာဆီယံအဖွဲ့အတွင်း အာဆီယံစိတ်ဓာတ်အပြည့်ဖြင့် အာဆီယံပဋိဉာဥ်များနှင့်အညီ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို ဆက်လက်ခိုင်မဲအောင် တည်ဆောက် သွားကြရမည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အာဆီယံအဖွဲ့အတွင်း အကောင်းဆုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု အခြေအနေ များ၊ အာဆီယံဒေသတွင်း ပင်လယ်ရေကြောင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကိစ္စရပ်များ၊ သဘာဝဘေး အန္တရာယ် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးအတွက် ဇာတ်တိုက်လေ့ကျင့်ခြင်းများကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်သည့် အခြေအ နေများ၊ အာဆီယံ ရေတပ်များ အချင်းချင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်း အောင်လှိုင်က ဆွေးနွေးသွားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁

မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြား နှင့် တရုတ်နယ်စပ်အနီး တိုက်ပွဲများရပ်တန့်ရေးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် တရုတ်အနေဖြင့် မည်သည့်အတိုင်းအတာထိ အရေးပါသလဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များ ကြား ထောက်ပြလျက်ရှိနေသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံ၌ မတည်မငြိမ်ဖြစ်မှု၊ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်းနှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဘက်အသီးသီးမှ အမြန်ဆုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီး ငြိမ်းချမ်းသောနည်းလမ်းဖြင့် သ‌ဘောထား ကွဲလွဲမှုများအား ဖြေရှင်းရန် တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အပြုသ‌ဘောဆောင်သော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သွားရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း တရုတ်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်အနီးနှင့် တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းပေါ်မှာ ဖြစ်ပွားနေသော တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရေး နည်းလမ်းများ ရှာဖွေရာမှာ ဟိုင်ဂင်ကဲ့သို့ ဆွေးနွေးပွဲများကို တရုတ်ဦးဆောင်၍ လုပ်ပေးလျှင် ပြေ လည်နိုင်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "ကျနော်ထင်တာကတော့ ပိတ်ဆို့မှုတွေတော့ရှိတယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း သူ့သိက္ခာမထိအောင် ထိန်းသိမ်း တယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်‌တော့ ဗုံးကြဲတာလည်း နည်းသွား‌အောင် ပျော့ပြောင်းတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလိုတဲ့ လက္ခဏာ ပြရင်တော့ ထွက်ပေါက်ရသွားနိုင်ပါတယ်။ ဟိုင်ဂင်ဆွေးနွေးပွဲလိုဟာမျိုး တရုတ်ဦးဆောင်ပြီး လုပ်ပေးမယ်ဆိုရင် ကိုးကန့်ရော၊ ပလောင်ရော၊ “ဝ”ရော ပါဝင်တက်ရောက်ပြီးတော့ ညှိနှိုင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်ထင်တယ် ပြေလည်ရာပြေနိုင်ကြောင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီ ဆွေးနွေးပွဲ ညှိနှိုင်းပွဲ မရှိဘဲနဲ့တော့ သူ့မာန ကိုယ်မာနနဲ့ လုပ်နေ ရင်တော့ ကြားက ဒီပြည်သူတွေပေါ့ဗျာ၊ အောက်ခြေ လူတန်းစားတွေကျတော့ နစ်နာဆုံးရှုံးမှာပေါ့။ ဒါကြောင့် တရုတ်ရဲ့ ဖိအားလို့ဆိုပေမဲ့ တရုတ်ကလည်း သူ့စီးပွားရေးလမ်းကြောင်း ပိတ်နေတာ ကြာပြီဆိုတော့ သိပ်မကြိုက် ချင်တဲ့ သဘောတော့ရှိတာပေါ့။ ဒါကြောင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ပြေလည်ရာ ပြေလည်ကြောင်းတော့ နည်းနာရှာရမှာပေါ့ ဗျာ။ အဲဒီလို ဖြစ်သွားနိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်ဗျ။ ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ ဦးနှောက်ရှိကြပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲဘော်လည်း မနာအောင် အောက်ခြေလည်း မနာအောင်။ နောက် ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် အခွင့်အရေး တချို့ကိုလည်း ရရှိနိုင်တယ်။ အာမခံချက်ရှိတယ်ဆိုရင် သူတို့ ဒီဆွေးနွေးပွဲ ပြန်ဝင်နိုင်ပါတယ်။ ဝင်နိုင်တယ် ဝင်လိမ့်မယ်လို့လည်း ကျနော်ယူဆတယ်” ဟုပြောသည်။

UWSA – NDAA- MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအပေါ် တရုတ်သြဇာသည် အပြည့်အဝ မသက်ရောက်သော်လည်း လက်နက်ခဲယမ်း၊ ဆေးဝါး၊ ရိက္ခာ၊ စက်သုံးဆီ အစစအရာရာသည် တရုတ်အား ကျောထောက်နောက်ခံ ပြုနေရသောကြောင့် ရေရှည် ဆိုလျှင် တရုတ်နှင့် ကင်းကွားပြီး ရပ်တည်၍မရနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

တရုတ်သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်နေသော TNLA ကို တိုက်ပွဲများ ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်၊ မရပ်တန့်ပါက အပြစ်ပေးအရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း စာပို့သတိပေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် လားရှိုးမြို့ကို သိမ်းပိုက်ထားသည့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA ကိုလည်း လားရှိုးကနေ ဆုတ်ခွာရန်နှင့် တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်၊ မြန်မာ့တပ်မတော် ပြိုကွဲအောင်မလုပ်ရန်၊ တရုတ်၏ သဘောထားကို လက်မခံပါက အရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဘက်က သတိပေးထားသည်။

MNDAA အနေဖြင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG နှင့် မပူးပေါင်းတော့သလို အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီး တရုတ် နိုင်ငံဖြင့် ပူးပေါင်းကာ ပဋိပက္ခများအား နိုင်ငံ‌ရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသော လမ်းစဥ်ဖြင့် ဖြေရှင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

 မစ္စတာ တိန့်ရှီကျင်းကို တွေ့ရစဥ်

တရုတ်၏ မူဝါဒများအား သဟဇာတ မဖြစ်နိုင်လျှင်ပင် ပဋိပက္ခမျိုး၊ ဆန့်ကျင်သော သဘောမျိုးဖြစ်၍ မရကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "သူတို့ ပိတ်ရတာကလဲ အကြောင်းတွေရှိမှာပေါ့ဗျာ၊ နိုင်ငံရေးအကြောင်းတွေ ဘာတွေ။ အဲတော့ တရုတ် ဘက်ကလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို တစ်စုံတစ်ရာ လိုက်လျောတာတွေလည်း ရှိနိုင်တာပေါ့ဗျာ။ ကျမတို့ဘက်ကလည်း ကျမတို့ ဒီတော်လှန်ရေးဘက်ကလည်း တရုတ်ရဲ့ ဟိုတလောက ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင် ဧရာဝတီနဲ့ ပြောတဲ့ထဲမှာ တစ်ခုပါတယ်၊ ကျနော်တို့အနေနဲ့ တရုတ်ရဲ့ မူတွေနဲ့ သဟဇာတ မဖြစ်ရင်တောင် တရုတ် ရဲ့ မူတွေကိုတော့ ပဋိပက္ခဖြစ်လို့ မဖြစ်ဘူးဆိုတာ အမှန်ပဲဗျ။ ဘာလို့ဆို ကျမတို့နိုင်ငံလေးက ဘယ်လိုခေါ်မလဲ တကယ့်ကို ကျဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်မတတ်ဖြစ်နေတာကိုနော်။ မညီမညွတ်နဲ့ စစ်တပ်ကြောင့်ဖြစ်နေတာ။ အဲတော့ အဲဒီဟာကို တရုတ်ကို အာခံဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ တရုတ်ကပြောလာရင် တစ်စုံတစ်ရာ လိုက်နာရတာလေးတွေ ဘာလေးတွေ ရှိကောင်းရှိနိုင်တာပေါ့ဗျာ။ ဥပမာအားဖြင့် ကိုးကန့်က ထုတ်တဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ပဲကြည့်ပေါ့၊ ဟုတ်တယ်မလား။ အဲတော့ ဒါမျိုးတွေကတော့ ကျမတို့ ရင်ဆိုင်ပြီးတော့ ရတဲ့နည်းနဲ့ ကျော်ရမှာပဲလေနော်" ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် အခြားဒေသများရှိ တရုတ်စီမံကိန်း ၁၉ ခုအနက်မှ ၁၀ ခုအား တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့  EAOs နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် PDF များက အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်ထားကြောင်း မြန်မာ့ မဟာဗျူဟာနှင့် မူဝါဒရေးရာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ ISP-Myanmar က သြဂုတ် ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်တို့ မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်(EAOs)များ၊ PDF များဖြင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၁ 

ပါတီဝင်များနှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ အပါအဝင် ဆက်စပ်သူများအနေဖြင့် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်၊ အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများသို့ ခရီးသွားခြင်းနှင့် ဆက်ဆံမှုများ မပြုလုပ်ရန် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)က တားမြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၉ ရက်နေ့စွဲဖြင့် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီးက မြန်မာ့ပြည်တွင်းရေးတွင် ပြည်ပတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း သတင်း ရရှိပြီး အမျိုးသားရေး အခြေအနေသည် ရလဒ်အဖြစ် ပြင်းထန်ပြီးကြီးမားသော အပြောင်းအလဲများ ကြုံတွေ့ရနိုင် သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကြီးမားသော အပြောင်းအလဲများ ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်ဟုဆိုထားသော်လည်း မည်သည့် အပြောင်းအလဲများဖြစ်နိုင် သည်ကိုတော့ ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသလို ပြည်ပတပ်ဖွဲ့များ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် စီစဉ်နေသည်ဟုဆိုတာမှာ လည်း မည်သည့် ပြည်ပတပ်ဖွဲ့ကို ရည်ညွန်းကြောင်း ဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေ။

MNDAA ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

MNDAA က “ လက်ရှိ ရှုပ်ထွေးနေသော ပြည်တွင်းအခြေအနေအရ ကျွနှ်ပ်တို့ပါတီနှင့် တပ်မတော်ကို ပြင်ပ အင်အားစုများက အတင်းအကြပ် အသုံးမပြုစေရန်နှင့် မလိုလားအပ်သော အငြင်းပွားမှုများနှင့် ပဋိပက္ခများတွင် ပါဝင်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်အတွက် ကျွနှ်ပ်တို့ပါတီ၊ အစိုးရနှင့် တပ်မတော်နှင့်ဆက်စပ်နေသော ပုဂ္ဂိုလ်များအနေဖြင့် အောက်ပါအချက်များကို လိုက်နာရမည်”ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

(၁) ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်၊ အနောက်နိုင်ငံများသို့ ခရီးသွားခြင်းကို တားမြစ် ထားသည်၊(၂) ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ၊ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့်ဆက်စပ်သူများသည် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များနှင့် ပတ် သက်သည့် နိုင်ငံတကာ ညီလာခံများအားလုံးတွင် ပါဝင်ခြင်းမပြုရန် တားမြစ်ထားသည်၊ (၃) ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ၊ သင်သည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် အနောက်တိုင်း မီဒီယာများမှ သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံ မေးမြန်း မှုများကို လက်ခံခြင်းအား တားမြစ်ထားပြီ ယခုနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားမီဒီယာများမှ အင်တာဗျူးများကို လက်ခံမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ (၄) ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေအပေါ် ပုဂ္ဂလိကနှင့် အဖွဲ့အစည်း အမည်ဖြင့် ရပ် တည်ချက်များနှင့် သဘောထားများကို ဖော်ပြခြင်းကို တားမြစ်ထားသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

MNDAA သည် အမေရိကန်နှင့် အနောက်အုပ်စု ကျောထောက်နောက်ခံဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ် ချရေး ကြိုးပမ်းနေသည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့(NUG)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များဖြင့် မဟာမိတ်လုပ်ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့် မြို့များသိမ်းပိုက်ခြင်းကို ဖော်ဆောင်နေသည်။

MNDAA နဲ့ NUG ရဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်ကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဟုဆိုကာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ပထမတစ်ကြိမ်၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်မှ စတင်ကာ ယနေ့(၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ)အထိ ဒုတိယအကြိမ်အဖြစ် ဖော်ဆောင်၍ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက် ပိုင်းအတွင်းက လားရှိုးမြို့နှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။

အလားတူ လောက်ကိုင်၊ ကုန်ကြမ်း၊ ဖောင်းဆိုင်၊ ချင်းရွှေဟော်၊ မုံးကိုး၊ ကွတ်ခိုင်၊ သိန္နီ တို့ကိုလည်း သိမ်းပိုက်ထား သည်။

အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံထံမှ ငွေကြေးအထောက်အပံ့များ ရရှိခဲ့သည် ဟု နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တရုတ်အစိုးရကလည်း MNDAA အား အာဆီယံနိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်၊ အနောက်အုပ်စုများနှင့် မဆက်ဆံရန် အပါအဝင် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်နေမှုများ ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၉

လူဦးရေ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်သည့်အခါတွင် အချက်အလက် အမှားများရရှိပါက တိုင်းပြည်အတွက် ထိခိုက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုင်းပြည်၏ လူဦးရေ၊ အလုပ်အကိုင်၊ ပညာရေး ကိန်းကဏန်များအရ စီမံကိန်းများ ရေးဆွဲသည့်အခါတွင် သန်းခေါင်စာရင်းသည် များစွာအထောက်အကူပြုသဖြင့် အချက်အလက်လွဲမှားပါက ထိခိုက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၎င်းက “အကယ်၍ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ပြီးနောက်မှာ ထုတ်ပြန်ရမယ့် သုံးသပ်ချက်တွေ၊ ရလဒ်တွေကို ထုတ်ပြန်တဲ့အခါမှာ အချက်အလက်လွဲရင် တကယ့်တိုင်းပြည်ရဲ့ အသက်အရွယ်အုပ်စုတို့၊ လုပ်အားတို့၊ တိုင်းပြည် ရဲ့ အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့အရွယ် သတ်မှတ်ချက်တို့၊ နောက်တိုင်းပြည်မှာရှိတဲ့ လူမျိုး၊ ပြောဆိုတဲ့ ဘာသာစကား၊ လူဦးရေ ရာခိုင်နှုန်း တွက်တဲ့အချိန်မှာတော့ သွားထိခိုက်နိုင်တာပေါ့။ အချက်အလက် အမှန်ရရင် တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ လူမှုရေး အစစအရာရာမှာ ဒီအချက်အလက်တွေကို ကိုးကားပြီးတော့ စီမံကိန်းတွေ ရေးဆွဲ လို့ရတာပေါ့။ ဥပမာဆိုရင် ၁၈ နှစ်ကနေ ၄၅ အထိ အသက်အရွယ် အုပ်စုရှိတယ်ဆိုရင် ဒီအရွယ်တွေက တိုင်းပြည် ရဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းကို လုပ်နိုင်တဲ့အရွယ်တွေ၊ လုပ်အားပေးနိုင်တဲ့ အရွယ်တွေ၊ ဒီအရွယ်တွေ ဘယ်လောက်များ လဲ။ အဲဒီအရွယ်တွေကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း ဘယ်လောက် တိုးတက်နိုင်လဲ။ စီးပွားရေးမှာ ဘယ်လောက် အားပြုနိုင်လဲဆိုတဲ့ တိုင်းပြည်အတွက် စီးပွားရေးစီမံချက်၊ ပညာရေးစီမံချက် အဲဒီစီမံချက်တွေ ရေးဆွဲတဲ့နေရာမှာ တော့ သန်းခေါင်စာရင်းကများစွာ အထောက်အကူပြုပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ မိသားစုအိမ်အကြောင်းအရာကို ကောက်ယူနေကြစဉ်

အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှစတင်ကာ လူဦးရေ သန်းခေါင်စာရင်းများကို စတင်ကောက်ယူနေသော်လည်း ပြည်သူလူထုအချို့မှာ စိုးရိမ်မှုဖြင့် အချက်အလက်အမှန် မပေးဘဲ ဖြေဆိုမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိကြသည်။

လူဦးရေသန်းခေါင်စာရင်းသည် ယခုနှစ်မှ စတင်ကောက်ခံခြင်း မဟုတ်ဘဲ ၁၀ နှစ်လျှင်တစ်ကြိမ် ကောက်ယူရ ခြင်းဖြစ်ကာ ပြည်သူလူထုအကြား သံသယ စိုးရိမ်စိတ်များကြောင့် အချက်အလက်အမှန် မပေးခြင်း ဖြစ်နိုင်ပြီး  သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူသူများမှ သေချာ ရှင်းပြပေးရန်လိုကြောင်းလည်း ထောက်ပြကြသည်။

အိမ်ထောင်စု ၁၀၀ တွင် တစ်အိမ်ထောင်သာလျှင် အချက်အလက်အမှန် မပေးခြင်းက ပြဿနာမရှိသော်လည်း အိမ်ထောင်စု ၁၀၀ တွင် ၉၀ ခန့်က အချက်အလက်အမှန် မပေးပါက တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာ ရေး အစရှိသည်များအား ကုစားနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနေစဉ်

၎င်းက “၁၈ နှစ်ကနေ ၃၅ နှစ်အတွင်းမှာ ကျားဘယ်နှစ်ဦး၊ မဘယ်နှစ်ဦး၊ ၃၅ နှစ်ကနေ ၆၅ နှစ်အတွင်းထဲမှာ ဘယ်နှစ်ဦး။ ဒီထဲမှာမှ ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့သူက ဘယ်နှစ်ဦး။ မကျန်းမာတဲ့သူက ဘယ်နှစ်ဦး၊ ဒီထဲမှာမှ အလုပ်လုပ် နိုင်တဲ့လူက ဘယ်နှစ်ဦး။ အလုပ်မလုပ်နိုင်တဲ့လူက ဘယ်နှစ်ဦး။ အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့ လူတွေရဲ့ ဝင်ငွေက ဘယ်လောက်ရှိတယ် ဒါတွေကိုသိမှ စီးပွားရေးကို ကုစားနိုင်မှာပါ။ ယောကျ်ားလေးတွေ များနေတယ်။ အလုပ်လုပ် နိုင်သူတွေ များနေပေမယ့်လည်း တိုင်းပြည်မှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်း မရှိဘူးဆိုရင် အလုပ်အကိုင် အခွင့် အလမ်းတွေကို ဘယ်လို ဖန်တီးမလဲဆိုတာ အစိုးရက ဒါကို စဉ်းစားပြီး ဆောင်ရွက်ရမှာ၊ ပထမ ဦးစားပေးပြီး။ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘဲ အလုပ် လုပ်နိုင်တဲ့ လူတွေက အလုပ်လုပ်နေပါလျက်နဲ့ မှီခို၊ မှီခို။ တကယ်မရှိတော့တဲ့သူကို ရှိပါတယ်ပြောတယ်ဆိုရင် အစိုးရက ချပေးမယ့် စီးပွားရေးပေါ်လစီတွေ၊ မူဝါဒတွေနဲ့ ပြည်သူတွေ လိုအပ်နေတဲ့ အရာနဲ့က တိုက်တိုက်ဆိုင် ဆိုင် ထိရောက်ဖို့အတွက် အားနည်းချက်တွေဖြစ်လာပါမယ်” ဟု  ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ကောက်ယူခဲ့သည့် သန်းခေါင်စာရင်း အချက်အလက်များအရ လူဦးရေ သန်း ၅၀ ကျော်ရှိပြီး အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ကျား ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် မ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းတို့သည် လုပ်ငန်းခွင်ထဲတွင် ရှိကြပြီး ၄ ရာခိုင်နှုန်းသာ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၉

လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယန်ကျင်းမြို့မှာ ပြုလုပ်နေသည့် အာဆီယံထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးသို့ မြန်မာနိုင်ငံ ကိုယ်စား နစက၏ ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်ကျော်မိုး တက်ရောက်နေကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၉ ရက်နေ့က အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှာ ဦးအောင်ကျော်မိုး တက်ရောက်နေစဉ်

အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို လာအိုနိုင်ငံမှာ အောက်တိုဘာ ၉ ရက်နေ့မှ ၁၁ ရက်နေ့အထိ ပြုလုပ်နေ ပြီး နစကမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ဦးအောင်ကျော်မိုးက မြန်မာကိုယ်စား တက်ရောက်နေ သည်။

နိုင်ငံတကာမှ နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကတော့ လက်ရှိ ကျင်းပနေသော အာဆီယံထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးသည် မြန်မာ့အရေးနှင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးအတွက် စမ်းသပ်ချက်ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုံးသပ်လျက်ရှိနေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၉

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် အခြေပြုလှုပ်ရှားနေကြသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EAOs)များအပေါ် တရုတ်က စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများရပ်တန့်ရန် ဖိအားပေးနေသော်လည်း မြောက်ပိုင်းတပ်ဖွဲ့များက နာခံမှု ရှိ/မရှိကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ပြောသည်။

တရုတ်သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်နေမှုသော TNLA ကို တိုက်ပွဲများ ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်၊ မရပ်တန့်ပါက အပြစ်ပေးအရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း စာပို့သတိပေး ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လားရှိုးမြို့ကို သိမ်းပိုက်ထားသည့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA ကိုလည်း လားရှိုးကနေ ဆုတ်ခွာရန်နှင့် တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်၊ မြန်မာ့တပ်မတော် ပြိုကွဲအောင်မလုပ်ရန်၊ တရုတ်၏ သဘောထားကို လက်မခံပါက အရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဘက်က သတိပေးထားသည်။

တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဖိအားများ ပေးလာလျှင် ပြန်၍တွန်းကန်အားများလည်း ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်မည်ဆိုလျှင်လည်း တရုတ်ဘက်ခြမ်း နယ်စပ်ဒေသများတွင်သာ ပိတ်ဆို့နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မစ္စတာ တိန့်ရှီကျင်းကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက "ဘာကိစ္စပဲ ဖြစ်ဖြစ်နော်၊ ဖိအားတွေရှိရင် ပြန်တွန်းကန်မဲ့ အားလည်းရှိတာပဲ။ တခြားနည်းလမ်းတွေ ရှာမှာ ပေါ့ဗျာ။ သူတို့ ရှာလို့ဖွေလို့လည်း ရတာပဲ။ ဥပမာတစ်ခု ပြောရရင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး စတုန်းက တရုတ်ရဲ့ ဖိအား ပေးမှုကြောင့် "ဝ" တို့၊ မိုင်းလားတို့က ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ရတယ်ဗျ။ သူတို့ ဒီစစ်ဆင်ရေးမှာ ဘယ်မှာမှ ဝင်မပါပါဘူး၊ ကြားနေပါ့မယ်လို့။ ဒါမဲ့ သူတို့အချင်းချင်း ကြားမှာကျတော့ တစ်ခုခုရှိပုံရတယ်။ အဲတော့ သူက သူ့ ကြေညာချက်ထဲမှာ တစ်ခုထည့်ထားတယ်။ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေကိုတော့ လူ့ဂရုဏာတရားအတွက် သူတို့ ထောက်ထားပါ့မယ်ဆိုပြီး အဲလောက်ကိုင်တို့ ဘာတို့က ထွက်ပြေးလာတဲ့ သူတွေကို "ဝ" တို့၊ မိုင်းလားတို့က တော်တော် ဂရုစိုက်ခဲ့သေးတာပဲဗျာ။ အဲတော့ သူတို့အချင်းချင်းကြားမှာ နားလည်မှုလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ တရုတ် က ပိတ်ဆို့ထားတယ်ဆိုတာ တစ်ဖက်ပဲ ပိတ်ဆို့နိုင်တာပေါ့။ သူ့ဘက်ကပဲ ပိတ်ဆို့နိုင်တာပေါ့။ နယ်စပ်ပဲ ပိတ်ဆို့ နိုင်တာပေါ့၊ ကျန်တဲ့ တည်နေရာတွေ ပိတ်ဆို့နိုင်တာမှ မဟုတ်ပဲ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းသည် “၀”တပ်ဖွဲ့ UWSA မှ ဒုဉက္ကဌ ဦးကျောက်ကော် အန်း ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းက စစ်ပွဲများနှင့် နေပြည်တော်အစိုးရ အခြေအနေများကို ဆွေးနွေး မေးမြန်းသွားခဲ့သည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်မှ UWSA က MNDAA ကို ကူညီနေမှုများ ရပ်တန့်ရန်နှင့် MNDAA ကို တရုတ်က နယ်စပ်ပိတ်ဆို့ထားသော် လည်း UWSA နယ်မြေထဲကနေ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆေး၊ လက်နက် ခဲယမ်း စသည့် အရင်းအမြစ်များ ရရှိနေခြင်းကြောင့် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖော်ဆောင်နေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် UWSA ကနေ MNDAA ဘက်သို့ မည်သည့် အရင်းအမြစ်မှ မရောက်ရှိအောင် ပိတ်ဆို့စစ်ဆေးရမည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် မြန်မာ့တပ်မတော် ပြိုလဲမည်ကို မလိုလားကြောင်းနှင့် မြန်မာပြည်တွင် စစ်တပ်ပြိုကျပြီး အနောက်များ နှင့် နီးစပ်သော NUG နှင့် PDF များ အနိုင်ရရှိသွားမည်ကိုလည်း တရုတ်က လုံးဝလက်ခံမှာ မဟုတ်ကြောင်း ဖိအားပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

UWSA – NDAA- MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေး ပျက်ပြားပါက နှစ်နိုင်ငံ အကျိုးတူစီးပွားများ ပျက်ပြားနိုင်သလို တရုတ်၏ အကျိုးစီးပွား လုပ်ဆောင်၍ မရတော့မည် စိုးရိမ်၍ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦး က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက "အိမ်နီးချင်း နှစ်နိုင်ငံကြားထဲမှာ အမြဲတမ်း ဒါက ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထ ရှိတဲ့ပြဿနာ။ အမြဲတမ်း အကျိုးစီးပွား ရှိတယ်။ အကျိုးစီးပွားကို ကျနော်တို့က ဦးတည်ပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ရမှာ။ အဲတော့ သေချာတာက အိမ်နီးချင်း ကပ်နေတဲ့နိုင်ငံပေါ့။ အထူးသဖြင့် နယ်နိမိတ်ကလည်း ပိုပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ရှိတယ်။ အဲလိုနှစ်နိုင်ငံ ကြားထဲမှာ အင်အား တောင့်တောင့်တင်းတင်းနဲ့ ပေါင်းစည်းနိုင်ဖို့က အရေးကြီးတယ်။ အဲဒါတွေ မပေါင်းစည်း နိုင်ရင် ကျနော်တို့က ဒီနိုင်ငံရဲ့ နှစ်ဦးအကျိုးတူစီးပွား ဖြစ်ဖို့ပေါ့၊ နှစ်ဦး အကျိုးတူ အကျိူးစီးပွား အဲ့ဒါတွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ အဲတော့ အဓိကအရေးကြီးတာက မြန်မာမှာ ခုနပြောသလိုပေါ့ peace off အနေအထား ဖြစ်သွားခဲ့ရင် သူတို့ရဲ့ ကိစ္စရပ်တွေ၊ စီးပွားရေးတွေ အကုန်လုံးက ပျက်သုဥ်းကုန်မှာ။ အဲတော့ အဲတာတွေအတွက်လည်း သူက မြန်မာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး သူ့ရဲ့အဓိက အရေးကြီးဆုံး အချက်က သူ့အကျိုးစီးပွား လည်းပါတယ်။ ဒီလိုဘဲ မြန်မာပျက်သုဥ်းသွားရင် သူ့အကျိုးစီးပွားလည်း ပျက်မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဒါတွေကို သတိမထားလို့ မရတော့တာဖြစ်တယ်၊ ဒါကတော့ ရှင်းပါတယ်" ဟု ပြောသည်။

ထို့ပြင် ပေါက်ကြားလာသော အစည်းအဝေး မှတ်တမ်းအရ ကိုးကန့်တပ်များ လားရှိုးမြို့မှ မဆုပ်ခွာသ၍ ကိုးကန့် ဒေသအား ပိတ်ဆို့ထားမှုများ ရုပ်သိမ်းမှာ မဟုတ်သည့်အပြင် ပိုမို ပြင်းထန်သည့် အရေးယူမှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု မစ္စတာ တိန့်ရှီကျင်းက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

တရုတ်နိုင်ငံက TNLA နှင့် MNDAA ကို တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်၊ လားရှိုးမြို့မှ MNDAA ဆုတ်ခွာရန် ဖိအားပေးနေ သော်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ TNLA-MNDAA တို့ ဦးဆောင်၍ PDF များဖြင့် ပူးပေါင်းကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၉

နိုင်ငံရေးတွင် ရိုးသားမှုမရှိပါက ရိုးသားမှုမရှိခြင်း၏ အကျိုးဆက်ကို ပြန်လည်ခံစားရမည်ဟု နစကဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၈ ရက်နေ့က ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး လုံခြုံရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိတို့အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်တာဝန်များကို စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ရစဉ်ကတည်းကပင် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များကို ချမှတ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး အန္နိမရည်မှန်းချက်အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲပြန်လည် ကျင်းပ၍ အနိုင်ရသည့်အစိုးရကို နိုင်ငံတော် အာဏာများ ပြန်လည်အပ်နှင်းသွားမည်ဟု အတိအလင်း ပြောခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းရည်မှန်းချက် အောင်မြင်စေ ရေး မိမိတို့အနေဖြင့် တစ်စိုက်မတ်မတ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ နိုင်ငံရေးတွင် ရိုးသားမှုမရှိပါက ရိုးသားမှုမရှိခြင်း၏ အကျိုးဆက်ကို ပြန်လည် ခံစားရမည်ဖြစ်ကြောင်းကို မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များအပြင် နိုင်ငံတကာဖြစ်စဉ်များတွင်လည်း မြင်တွေ့ရမည်”ဟု ပြောသည်။

မည်သည့် လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်း၊ မည်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီ သို့မဟုတ် မည်သည့် ဖြစ်စဉ်များကို ရည်ညွန်းပြောကြားခဲ့သည်ကိုတော့ မသိရပေ။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည် ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူထားသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် NLD ပါတီခေါင်းဆောင်များ၊ လွှတ်တော်အမတ်များ၊ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများ၊ အရပ်ဖက် နိုင်ငံရေး သမားတချို့ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်

ထိုအခြေအနေအတွင်းမှာ ဆန္ဒပြမှုများပေါ်ပေါက်ခဲ့ကာ အဓိကရုဏ်းများဖြစ်ပွား၍ သွေးထွက်သံယိုမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ ဖြစ်တည်လာပြီးနောက် NLD ပါတီခေါင်းဆောင် တချို့နှင့် လွှတ်တော်အမတ်များ အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုများ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်(EAO)များက မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကအစိုးရကို ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ကယား ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့မှာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေကြသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည် ၆ သန်းကျော်ရှိလာပြီးဟု ISP-Myanmar က အောက်တိုဘာ ပထမအပတ်ထဲမှာ ထုတ်ပြန်ထားသည်။