CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဆိုခြင်းထက် ပြည်သူလူထု၏ ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ဟု ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ(KPP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်နန့်ခင်အေးဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်သူလူထုသည် တိုက်ပွဲများကြား ညှပ်နေပြီး တန်ဆာခံဖြစ်နေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ် ကျင်းပပြီး အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်လာမှသာလျှင် ရှေ့ဆက်နိုင်မည်ဖြစ်၍ ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ 

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံစဉ်

ဒေါ်နန့်ခင်အေးဦးက “တချို့ကတော့ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ပေါ့နော် အဲလိုပြောတယ်။ ကျမတို့ကတော့ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဆိုတာထက် ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတယ်။ ဘာကြောင့် လဲဆိုတော့ အခုပြည်သူလူထုက အခု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ချနေကြတဲ့ဟာကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အချင်းချင်း ချနေတာက ပြဿနာမဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ပြည်သူလူထုက ကြားကနေ တန်ဆာခံဖြစ်နေတာက ပြဿနာပေါ့။ အဲတော့ အဲဒါကို ဒီရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုလုပ်ပြီးတော့ ခဏကလည်း တရားဝင်မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောထားတော့ တရားဝင် အစိုးရတစ်ခုပေါ်လာမှ အရပ်ဘက် အရပ်သားအစိုးရတစ်ခု ပေါ်လာမှ ဒါတွေက ရှေ့ဆက်ပြီးလုပ်ရမဲ့ ဟာတွေပေါ့။ အခုလာမဲ့ Peace Forum ဇွန်ထဲမှာလုပ်မဲ့ လကုန်ပိုင်းမှာ လုပ်မယ့်ဟာဆိုရင် နိုင်ငံတော်ကို ဘယ်လို ပြန်တည်ဆောက်ကြမလဲ၊ ရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်လိုငြိမ်းချမ်းသာယာအောင် လုပ်မလဲဆိုတာကို ဆွေးနွေးကြမှာ လေ။ အဲဒါတွေ လုပ်ရင်းနဲ့မှ အဖြေက တဖြေးဖြေး ပေါ်လာမယ်လို့ ယူဆတယ်။ ကျမတို့အနေနဲ့က ကြိုပြီးပြောဖို့ ကတော့ ခဲယဉ်းတယ်လို့ ထင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူအတွက် ထွက်ပေါက်မဟုတ်ဘဲ နစကအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်ကို အငြင်းပွား စရာမရှိကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကျင်းပသွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများကိုတွေ့ရစဉ် 

ထို့နောက် နစကသည် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ၍ ထွက်ပေါက်ရှာနေခြင်းကြောင့် နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်ရမည်ဟု လက်နက်ကိုင်များနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှား သူများက ပြောကြသည်။

သို့သော် နစက၏ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)ထံ မှတ်ပုံတင်ထားကြသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများက တော့ လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နစကအတွက် ထွက်ပေါက်မဟုတ်ဘဲ ပြည်သူလူထုအတွက် ထွက်ပေါက်ဖြစ် ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ မရှိပါက မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အရေးပေါ် ပြဋ္ဌာန်းချက်အောက်မှာ ဖြတ်သန်းနေရမည်ကို သတိချပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ 

လက်ရှိ မြန်မာပြည်သူလူထုသည် စစ်ဘေး၊ ငလျင်ဘေး၊ ရေဘေး၊ မုန်တိုင်းဘေး၊ ရောဂါဘေး စသည့် ကပ်ဘေးများကို ရင်ဆိုင်ကျော်ဖြတ်နေရသလို လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ပညာရေး တို့မှာ လည်း အလွန်နိမ့်ကျလာခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၃ မြို့နယ်သာ သိမ်းပိုက်ရန် ကျန်ရှိသည့် အာရက္ခတပ်တော်(ULA/AA)၏ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ၌ ဖိအားများရှိနေကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ် ၁၇ တွင် ၁၄ မြို့နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝဒေသတို့ကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်သည့် AA အနေဖြင့် တည်မြဲ‌အောင် ထိန်းထားနိုင်ရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အပါအဝင် အခြားလုပ်စရာများ ရှိနေသေးသည့် အတွက် ဖိအားများကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်း “AA ဆိုတာက တော်လှန်ရေး အရဆိုရင် အခုမှ လူလားမြောက်ကာစ အရွယ်လေးပဲ ရှိသေးတယ်လေ။ ဒီတော့ ဒီအချိန်မှာ နေပြီးတော့ သူတို့ဟာ လူငယ်တွေ၊ လူလတ်ပိုင်းတွေ အများကြီး သူတို့ကြိုးစားတယ်။ အလုပ် လုပ်နိုင် တယ်။ သူ့နယ်မြေတွေကိုလည်း သူရအောင် သိမ်းနိုင်တယ်။ ဒါက ရခိုင်တွေရဲ့ အိပ်မက်ပေါ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ ကျော် အိပ်မက်မက်ခဲ့တဲ့ ရှေ့ကလည်း တော်လှန်ရေးတွေ ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ လုပ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ULA/AA က တော့ အချိန်တိုအတွင်းမှာ ဒီလောက် လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့အခါမှာ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်အောင်အတွက် သူတို့လည်း ပေး ဆပ်ရတဲ့ အရင်းအနှီးတွေ များပါတယ်။ ဒီဟာတွေကလည်း ဖိအားတွေပေါ့။ ပြည်သူတွေ၊ ရဲဘော်တွေရဲ့ အသက် တွေ အများကြီး စတေးပြီးတော့ ရလာတာလေ။ နောက် ဒီနေရာတွေကို တည်မြဲအောင် ထိန်းထားနိုင်ဖို့ဆိုတာက လည်း နိစ္စဒူဝ ဖိအားပဲ။ ဒီနေရာတွေရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး စသည်ဖြင့်ပေါ့။ အများကြီးပဲ လုပ်စရာတွေက။ အဲဒီတော့ ဒီဟာတွေ အကုန်လုံးက ဖိအားတွေများတယ်။ နောက်တခါ အခုကျန်နေ တဲ့ နေရာတွေမှာ အိန္ဒိယနဲ့ ကုလားတန်စီမံကိန်း၊ တရုတ်ရဲ့ကျောက်ဖြူ SEZ၊ နောက် Sino ပိုက်လိုင်း ဒီဟာတွေ အကုန်လုံးဟာ တကယ်တော့ တရုတ်ဆိုတာဟာလည်း ကမ္ဘာပေါ်မှာ မဟာအင်အားကြီးနိုင်ငံလေ။ ဒီဟာတွေရဲ့ ဖိအားကလည်း သူ့အပေါ်မှာ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

AA ၏ မေလ ၂၂ ရက်က ရခိုင်ဒေသအတွင်းမှ နေရပ်စွန့်ခွာရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေသည့် ဒေသနေ ပြည်သူများ အား အသိပေးတားမြစ်ချက် ထုတ်ပြန်သည့်အထဲတွင် မပြီးပြတ်သေးသော မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများကို အကန့်အသတ် ဖြင့် ဆင်နွှဲနေရကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလအထိ AA အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ကျောက်ဖြူ၊ မာန်အောင်နှင့်  စစ်တွေမြို့တို့မှ အပ ပလက်ဝ အပါအဝင် မြို့ပေါင်း ၁၅ မြို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

လက်ရှိတွင် AA သည် ကျန်ရှိနေသည့် စစ်တွေ၊ မာန်အောင်နှင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တို့ထဲကမှ တရုတ်စီမံကိန်း တည်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။ 

သို့သော် မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအတွက် အကန့်အသတ် ဖြစ်နေခြင်းသည် တရုတ်ဖိအားကြောင့် ဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် တိုက်ရန် အခက်အခဲများ ရှိနေခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး‌လေ့လာ သုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပလက်ဝမြို့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စစ်တိုက်တယ်ဆိုတာ၊ မြို့တွေကို သိမ်းတယ်ဆိုတာ လွယ်တယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီဟာကို ထိန်းထားဖို့က ခက်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒါတွေကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားနေတာဖြစ်မယ်။ နောက်တစ်ခုက မြို့တွေကို မတိုက် တာက သူတို့အခြေအနေ၊ အခိုင်အမာ၊ အခုကသူက အများကြီးဖြန့်ပြီးတော့ ကာကွယ်နေရတာဖြစ်တော့ မြို့ကြီး တွေ တိုက်ပြီး ထပ်ထိန်းဖို့ဆိုတာ လွယ်ချင်မှလွယ်မယ်။ နောက်တစ်ခုက မြို့တိုက်ပြီးရင် ရန်သူကို target ပေး လိုက်သလို ဖြစ်တာပေါ့။ အဲဒီမြို့ကို အကြီးအကျယ် လာဗုံးချသွားကြမှာ။ အဲဒါတွေလည်း တွက်ချက်တယ် ထင် တယ် ကြည့်ရတာ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ မတိုက်သေးတာ ထင်တယ်။ သူက တရုတ်နဲ့လည်း ဆက်ဆံရေး ကောင်းအောင် လို့။ ဒါကြောင့်မို့လို့ AA က ထုတ်လိုက်တဲ့ဟာတွေဆို ဖတ်ကြည့်ပါလား။ တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို သူ ကာကွယ်ပေးရမယ်၊ မထိခိုက်စေရပါဘူး။ ဒါက အမြဲပါနေတာပဲ။ တရုတ်ရဲ့ ဖိအားကြောင့်လည်း ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ သို့မဟုတ် သူတို့ကိုယ်တိုင်က တိုက်ဖို့ အခက်အခဲတွေ ကျနေတာလည်း ဖြစ်နိုင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် အိန္ဒိယ၏ ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်းများလည်း ရှိနေခြင်းကြောင့် AA သည် တရုတ်၊ အိန္ဒိယတို့၏ ဖိအား များ ရှိနေနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။ 

အာရက္ခတပ်တော်(AA) က အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အရေးပေါ်ပြဋ္ဌာန်းချက် (NDEP) အရ စစ်မှုထမ်းရန် အကျုံးဝင်သည့် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးများကို ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲက ထွက်ခွာခွင့် ပိတ်လိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ထားသည်။

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အရေးပေါ်ပြဋ္ဌာန်းချက် (NDEP) အရ အသက် ၁၈ နှစ်မှ  ၂၅ နှစ်အထိ အမျိုးသမီး များ၊ အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၄၅ နှစ်အထိ အမျိုးသားများအပေါ် ရခိုင်ပြည်နယ် ပြင်ပထွက်ခွင့် ပိတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

AA ၏ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တကျော့ပြန်ထိုးစစ် စတင်သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊  နိုဝင်ဘာလကတည်းက ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ  မြို့များအား မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ဖြတ်လေးဖြတ်စနစ် ကျင့်သုံးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်ထံမှ စစ်တိုက်၍ ရယူထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများကို အုပ်ချုပ်နိုင်ဖို့ တအာင်းပြည်ကောင်စီ (Ta’ang Land Council-TLC)ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တအာင်းနိုင်ငံရေး အတိုင်ပင်ခံကော်မတီ(TPCC)က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ တအာင်းအမျိုးသားပါတီ(TNP)၊ တအာင်း အရက်ဖက် အစုအဖွဲ့များ ပါဝင်သည့် တအာင်းနိုင်ငံရေးအတိုင်ပင်ခံကော်မတီ(TPCC)၏ နိုင်ငံရေးထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်မှ ၃ ရက်ထိ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် တအာင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေးကော်မတီ(TSCDC) ရေးဆွဲထားသည့် “တအာင်း ပြည် တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအစီအမံ”ကို လက်ခံအတည်ပြုကြပြီး “တအာင်းပြည်ကောင်စီ”ကို တအာင်းပြည် ၏ တော်လှန်ရေးကာလတွင် အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ ကြသည်။

ထိုအစီအမံအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၄ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ယူခဲ့သည့် TPCC အား တအာင်းပြည်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေး ဟူသော အဓိက မဏ္ဍိုင်ကြီး (၃)ခုကို ထိန်းကျောင်းကြပ်မတ် ဦးဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု TPCC က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တအာင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် တအာင်းပြည်ကောင်စီ-TLC ကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားအိုက်ဘုန်း (TNLA ဥက္ကဋ္ဌ)၊ လွေးမိုးခမ်း၊ တားအေးမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ် တားခူလန်း(TNLA ဒုဥက္ကဋ္ဌ-၂)၊ တားအောင်ပေ၊ တားကြာထွန်း၊ လွေးမိုးလှိုင်၊ လွေးပိုး ကမေဲ;ခြိူဝ်း၊ ဗိုလ်ကြီး လွေးယေ(TNLA)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း TPCC က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တအာင်းပြည်ကောင်စီသည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကြီးတွင် TNLA နှင့် မဟာမိတ်များ ဦးဆောင်ပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့ သော နယ်မြေများကို အခြေခံပြီး တအာင်းပြည်တော်လှန်ရေးကာလ ပြည်သူ့အစိုးရတစ်ရပ်ကို အစုအဖွဲ့(၃)ဖွဲ့၏ ခေါင်း ဆောင် ကိုယ်စားလှယ်များအပြင် သင့်လျော်သည့် ပြည်သူလူထု ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဆက် လက် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန်အတွက် အမြန်ဆုံး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

TNLA သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်ကစတင်၍ AA၊ MNDAA၊ KNDF၊ PLA၊ PDFs၊ MDY-PDF၊ BNRA၊ DPLA တို့ဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းမှာ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း TNLA သည် နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ နမ့်ခမ်း၊ ကွတ်ခိုင်၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မိုင်းငေါ့၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မဘိမ်း၊ သီပေါ စသည့် မြို့နယ်များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆

တရုတ်စီမံကိန်းတည်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် အာရက္ခတပ်တော်(AA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ ကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲသည် အရှေ့နှင့် အနောက်နိုင်ငံတို့၏ အားပြိုင်မှုဖြစ်စေကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်မှုများရှိနေကြသည်။

မြို့နယ် ၁၇ မြို့နယ်ရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၁၄ မြို့နယ်အား သိမ်းပိုက်ထားနိုင်သည့် AA အနေဖြင့် ကျောက်ဖြူ မြို့၌ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ ဆက်လက် ဖော်ဆောင်နေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်တွင် အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် တရုတ်လုံခြုံရေးတပ်များမှ တွဲ၍ခုခံနေနိုင်ကာ AA ဘက၌ အနောက်ဘက်မှ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကျောက်ဖြူ တိုက်ပွဲတွင် အရှေ့နှင့် အနောက် အားပြိုင်မှု ဖြစ်သွားကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO/ NCA-S)မှဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါကစီးပွားရေးကို ကာကွယ်ဖို့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ ဥပဒေဆိုတာ ထုတ်ပြန်ထားတယ်လေ။ အဲဒီလုံခြုံရေး ဆိုင်ရာဥပဒေကို နေပြည်တော်က ထုတ်ပြန်ပြီးတဲ့နောက်မှာ မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ရောက် လာတာပေါ့။ အဲဒီလုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့တွေကတော့ သူ့အကျိုးစီးပွားကိုသူ စောင့်ရှောက်မယ်၊ ကာကွယ်မယ်၊ ရသ လောက်လုပ်မယ်၊ နည်းမျိုးစုံနဲ့ လုပ်မယ်ပေါ့။ ဒါကြောင့် ကျောက်ဖြူလို ကိစ္စမျိုးတွေကြတော့ အရှေ့နဲ့ အနောက် အားပြိုင်သလိုတော့ နည်းနည်းဖြစ်သွားတယ်။ ဒီဘက်မှာ လုံခြုံရေးတပ်တွေက တရုတ်ကိုယ်တိုင်ပါပြီးတော့ လက်ရှိ နေပြည်တော်တပ်တွေနဲ့ တွဲပြီးတော့ သူ့ရဲ့စီးပွားရေးကို ခုခံနေတယ်။ ဟိုဘက်ကလည်းပဲ သူ့နောက်မှာ အနောက်ဘက် တစ်နည်းနည်းနဲ့ လှည့်ပတ်ပြီးတော့ ပါနေတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီပွဲတွေက အင်အား ကြီးနိုင်ငံတွေရဲ့ လက်မည်းကြီးတွေ ရှိတယ်လို့ ပြောရင်လည်း မမှားဘူးပေါ့။ အရှေ့မှာ ကျုံးနေတဲ့လူတွေချည်းပဲ ကြည့်လို့မရဘူးပေါ့။ လက်မည်းကြီးတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတာ သုံးသပ်လို့ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

AA ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ငလျင်နောက်ဆက်တွဲအရ နှစ်ဖက်အင်အားစုများအကြား အပစ်ရပ်သက်တမ်း တိုးမြှင့်ထားကြသော်လည်း မြေပြင်တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေကြသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကျန်ရှိသည့် မြို့နယ် ၃ မြို့နယ်၌ တရုတ်စီမံကိန်းရှိရာ ကျောက်ဖြူမြို့တွင် AA ဘက်မှ ထိုးစစ် အရှိန်မြင့်လာကြောင်း၊ မေလ ၂၉ ရက်က ကျောက်ဖြူ၊ မဒေးကျွန်းရွာမှာရှိသည့် တရုတ်အစိုးရပိုင် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ (Power China) နားက ကင်းစခန်း ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည်။

ကျောက်ဖြူတိုက်ပွဲများမှာ တရုတ်အစိုးရပိုင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံနှင့် နီးကပ်လာသဖြင့် တရုတ်လုံခြုံရေးများ ထပ်ဖြည့်ထားကြောင်းလည်း ဘီဘီစီသတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နစကသည် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း လက်လွှတ်ထားရသည့် နယ်မြေ အများအပြား ရှိနေချိန်တွင် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ လက်နက်ကိုင်ဆောင်နိုင်သော ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

တရုတ်လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီမှ တပ်သားများသည် စစ်သားဟောင်းများဖြစ်ကြကာ တရုတ်အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ် ရန်အတွက် ကျောက်ဖြူ၌ တရုတ်လုံခြုံရေးတပ် အများအပြား ရောက်နေသည်ဟု ကြားသိရကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ရခိုင်ပြည်နယ်က မဒေးကျွန်းစီမံကိန်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမ ကြားတာတစ်ခုက တရုတ်က လုံခြုံ‌ရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုက ကျောက်ဖြူ‌ရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို ကာကွယ် ဖို့အတွက် တော်တော်များများ ရောက်နေတယ်လို့ ကြားဖူးတယ်။ ဒီလို လုံခြုံရေးတွေကတော့ ရှိကောင်းရှိမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို တရုတ်က နိုင်ငံတိုင်းကို ထွက်ပြီးတော့ စီးပွားရှာနေတာဆိုတော့ အဲဒီကုမ္ပဏီက ငှားတာဖြစ်နိုင် တယ်။ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတွေဆိုတာက တရုတ်ပြည်မှာ စစ်သားဟောင်းတွေပေါ့။ တရုတ်က ၂ နှစ် တချို့ဆို ၅ နှစ် စစ်တပ်ထဲမှာနေပြီးရင် ထွက်လို့ရတယ်။ အဲဒီလူတွေက အပြင်ထွက်လာတဲ့ အခါမှာ စစ်တပ်ထဲမှာ တော်တော် သင်တန်းတွေက ကြမ်းတာကို။ အဲဒီကထွက်လာတဲ့ အများအပြားက လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတွေ ထောင်တယ်။ သူဋ္ဌေး တွေ၊ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ မင်းသမီးတွေ သူတို့သက်တော်စောင့်တွေ အဖြစ်နဲ့လည်း တစ်ဦးချင်း ငှားတာတွေရှိတယ်။ စစ်ကောင်စီက အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဥပဒေတောင် တင်ထားပြီးတာပဲ။ တရုတ်စစ်သားတွေ၊ တရုတ်လုံခြုံရေး တပ်သားတွေရှိတာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကသည် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ထဲက စီမံကိန်းများမှ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ အများဆုံးရရှိနေကြောင်း ရခိုင်ရေနံ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့(AOW)၏ ဧပြီ ၂၁ ရက်က ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရွှေသဘာဝဓာတ်ငွေ့ရောင်းချရာမှ နှစ်စဉ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၅၀ သန်းနှင့် တရုတ်ကိုပို့သည့် ရေနံပိုက်လိုင်း မှတဆင့် ရေနံဖြတ်သန်းတင်ပို့ခ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၅ သန်းဝန်းကျင် ရနေကြောင်း AOW က ခန့်မှန်းထားသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလကစပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲတွင် စစ်ရေးတင်းမာမှုများ ရှိလာခဲ့သော်လည်း ရေနံနှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်းများမှာ ပုံမှန်အတိုင်း လည်ပတ်နေကြောင်းလည်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆

မရာပြည်သူလူထုတိုင်း အသက် ၄၅ နှစ်အောက် ချွင်းချက်မှလွဲ၍ မည်သည့်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်စေ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု မရာနယ်မြေအုပ်ချုပ်ကောင်စီ(MTC/MDF)က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

တတိယအကြိမ် မရာပြည်သူ့ညီလာခံသက်တမ်း ပထမအကြိမ် ပုံမှန်ဗဟိုကောင်စီအစည်းအဝေးကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၀ ရက်မှ ဇွန်လ ၁ ရက်အထိ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။ 

ထို့နောက် မရာနယ်မြေအားလုံးကို အမြန်ဆုံးထိန်းချုပ်နိုင်ရေး အပါအဝင် ကာကွယ်ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးနှင့်ဆိုင်သော အဆိုပေါင်း ၂၀ ကို ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြပြီး မရာပြည်သူလူထုတိုင်း အသက် ၄၅ နှစ်အောက် ချွင်းချက်မှလွဲ၍ မည်သည့်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်စေ စစ်မှုထမ်းရမည့် အဆိုလည်း အတည်ပြု ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်ဟု MTC/MDF က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မရာနယ်မြေ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(MTC)အနေဖြင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရရှိရေး၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဖြုတ်ချရေး နှင့် မရာပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးအတွက် ပြည့်ဝလုံခြုံသော နိုင်ငံရေးစနစ်တစ်ခုရရှိရန် ဆက်လက်ကြိုးစားအား ထုတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောတူညီခဲ့ကြသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မရာလူမျိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက မတူပီမြို့နယ်၊ ထန်တလန်မြို့နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ မှာ နေထိုင်လျက်ရှိကြသည်။

Maraland Defense Force (MDF)ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်မှ ၃၀ ရက်ထိ အိန္ဒိယ- မြန်မာ နယ်စပ် တစ်နေရာတွင် ကျင်းပခဲ့သော ပထမအကြိမ် မရာပြည်သူ့ညီလာခံကနေ Chinland Defense Force အဖွဲ့နှင့် Mara Army အဖွဲ့တို့ကို ပေါင်းစည်းကာ ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

MDF သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းမှသည် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများအတွင်း ပါဝင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နစက ဖြုတ်ချရေး လက်နက် ကိုင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

မြန်မာနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး(ငြိမ်း) ဦးချိုထွန်းအောင်ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သူများနှင့် ပူးပေါင်းပါဝင်သူများကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း နစက,က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၂ ရက်က ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ (၅)ရပ်ကွက်၊ ရွှေနှင်းဆီလမ်းနှင့် ဝိဇ္ဇာလမ်းထောင့်နေ သံအမတ်ကြီး (ငြိမ်း) ဦးချိုထွန်းအောင်သည် နေအိမ်ရှေ့တွင် မြေးဖြစ်သူနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်နေစဉ် အမျိုးသား ၂ ဦးက သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သော စက်ဘီးအား စန်းထက်အောင်(ခ) ပဲခူးသားက သုံးဘီးယာဉ်ဖြစ်သယ်ဆောင်သွားစဉ် မေလ ၂၃ ရက်တွင် မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှာ စက်ဘီးနှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

အလားတူ ထောက်ပို့အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ဝင်းသူ(ခ) ကုလားလေးကိုလည်း မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဖမ်းဆီးရမိသူများ၏ ထွက်ဆိုချက်အရ ဦးချိုထွန်းအောင်ကို မျိုးကိုကို(ခ) ဇင်မင်းထက်(ခ) လင်းလက်ဇော်နှင့် ချစ်ကိုကို(ခ)ကျော်ကြီးတို့က လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တရားခံ မျိုးကိုကိုနှင့် ဇနီး ပြုံးပြုံး၊ သမီးဖြစ်သူ လင်းလက်ရွှေတို့အား မေလ ၂၅ ရက်တွက် ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ ပုဂံမြို့ဟောင်းတွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သလို လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သူ အောင်ဆန်းဟိန်းနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးသူ ညီညီလှိုင်တို့ကိုတော့ မွန်ပြည်နယ်၊ မုဒုံမြို့တွင် ဖမ်းဆီးရ မိခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ ဖမ်းဆီးရန်ကျန်နေသော တရားခံ ချစ်ကိုကို(ခ)ကျော်ကြီး၏ ဇနီး မြင့်မြင့်ထွေး၊ အောင်ကိုကိုချစ်၊ ဇင်မောင်မောင်(ခ)အာနိုးတို့နှင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရန် ကူညီပေးသူ ဖြိုးဝေအောင်(ခ)အရှည်ကြီးတို့ကို မေလ ၂၆ ရက် ပဲခူးမြို့အဝင် စစ်ဆေးရေးဂိတ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ 

ထို့နောက် Scout ကြည့်ရှုပေးသူ မင်းစည်သူ(ခ)အငယ်လေး၊ ကျော်ဇင်သန့်(ခ) လွင်ကြီး (ခ) ကျော်ဇင်၊ ဟန်လင်းအောင် တို့ကို မေလ ၂၉ ရက်တွင် ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်မှာ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း နစက၏ ထုတ်ပြန် ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ပြင် ဦးချိုထွန်းအောင်ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်စဉ် သေနတ်ကျည် ပေါက်ထွက်၍ ဘယ်ဘက် ခြေထောက် ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သော မျိုးကိုကို(ခ)စိုင်းကိုကို(ခ)ဇင်မင်းထက်(ခ)လင်းလက်ဇော်ကို ဆေးကုသပေးခဲ့သော သာကေတာမြို့ နယ်မှ “လင်း”အထူးကုဆေးရုံပိုင်ရှင် ဒေါက်တာရဲလင်းစိုးနှင့် DCS ဆရာဝန် ဇော်ကိုကိုတို့ကို မေလ ၂၆ ရက်တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဦးချိုထွန်းအောင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှု ဖြစ်စဉ်အတွင်း ပါဝင် ပတ်သက်သူ ကျား ၁၃ ဦး၊ မ ၃ ဦး၊ စုစုပေါင်း ၁၆ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ချင်းမိုင်မြို့မှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့သော Golden Valley Warrior အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ကိုထက်၏ စေခိုင်းမှုကြောင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဗန်းမောက်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၏ တပ်မဟာ ၆၁၄ ထံသို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) ရဲဘော် ၃ ဦးသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက်က အလင်းဝင်ရောက်ခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အလင်းဝင်ရောက်လာခဲ့သော PDF ရဲဘော်သုံးဦး၏ ဘတ်တံဆိပ်တစ်ခုတွင် ကသာမြို့နယ် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဟု ရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

SNA ထံ အလင်းဝင်လာတဲ့ PDF ရဲဘော်သုံးဦးကို တွေ့ရစဉ်

ထိုသို့ အလင်းဝင်လာသည့် PDF ရဲ‌ဘော်သုံးဦးအား တစ်ဦးလျှင် ငွေကျပ် ၁၀ သိန်းစီ ပေးခဲ့ကြောင်း SNA ဘက်ကနေ ပြောသည်။

ဗန်းမောက်မြို့နယ်အတွင်းမှာ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့နှင့် SNA ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တွင် ခိုလှုံနေကြသည့် မြန်မာဘက်မှ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် အလုပ်အကိုင် ရှားပါး ကာ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲဖြစ်နေကြကြောင်း ပလက်ဝကောင်စီမှ လူသားချင်စာနာကူညီရေးဌာနမှူး ဆလိုင်းစိုးထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရှိ မြန်မာတိုက်ပွဲရှောင်များသည် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ ကူညီထောက်ပံ့ရေး အဖွဲ့များထံမှ ထောက်ပံ့ မှုများ မရှိသည့်အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၏ ထောက်ပံ့မှုမှာလည်း တစ်ခါတစ်ရံမှသာ ရောက်ရှိတတ်သောကြောင့် ကိုယ်ထူကိုယ်ထ လုပ်ကိုင်စားသောက် နေကြရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဆလိုင်းစိုးထွန်းက “အခက်အခဲကြတော့ အကုန်လုံးကို ခြုံပြီးပြောရရင် စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲမှုရှိတယ်။ ပံ့ပိုးမှုက နယ်နယ်ရရ မရှိဘူး။ ပုံမှန်မရှိဘူးပေါ့။ ဒီဘက်မှာ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာလည်း မရတဲ့အခါကြတော့ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းကလည်း ရှားပါးတယ်။ စားဝတ်နေရေး အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အလုပ်အကိုင် အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အဖွဲ့အစည်း အကြီးကြီးကနေ ပုံမှန်လေး ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ပေးတာမရှိဘူး။ အရင်နေ့တွေက မီဇိုရမ်အစိုးရကနေ လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ဟာတွေကြတော့ ရှိတယ်။ တစ်ခါတစ်လေကြမှပေါ့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ အခါကြတော့ အခက်အခဲ အများ ကြီး ကြုံရတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ဝင်ငွေမရှိတဲ့အခါ ကျန်းမာအရေး အတွက်လည်း အခက်အခဲ ရှိသွားတာ ပေါ့။ တချို့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေဆို မြို့နဲ့ အရမ်းအလှမ်းဝေးတယ်။ အလှမ်းဝေးတဲ့အခါ လမ်းပန်းဆက်သွယ်‌ရေး အဆင်မပြေဘူး။ နောက် ဆေးကုသမှု ခံယူဖို့အတွက် ငွေရေးကြေးရေး မတတ်နိုင်တဲ့ဟာတွေရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျန်းမာအရေးအတွက် အခက်အခဲလည်းရှိတယ်။ မိုးတွင်းကြရင် မြေပြိုတာတို့၊ လမ်းပိတ်တာတို့ ကြုံရတယ်။ အလုပ်အကိုင်က မိုးတွင်းကြရင် ပိုပြီးရှားပါးတဲ့ အခါကြတော့ စားဝတ်နေရေးအတွက် အရမ်းပဲ အခက်အခဲရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း ရေကြီးမှုကြောင့် မြန်မာတိုက်ပွဲရှောင်များ အခက်အခဲဖြစ်နေစဉ်

ယခုမိုးရာသီတွင် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းသည့်အတွက် မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လောင်တလိုင်ခရိုင် တွီဒင်းနှင့် ကာကီရွာ ရှိ ပလက်ဝတိုက်ပွဲရှောင်အချို့၏ နေအိမ်များ နစ်မြှုပ်ပျက်စီခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အိန္ဒိယအစိုးရ၏ မှတ်တမ်းများအရ မီဇိုရမ်ပြည်တွင် ခိုလှုံနေထိုင်နေသည့် မြန်မာဒုက္ခသည်ပေါင်း ၃၃,၀၂၃ ဦးရှိပြီး ၎င်းတို့အနက် ကလေးငယ် ၁၂,၆၆၁ ဦးပါဝင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာဘက်မှ တိုက်ပွဲရှောင်လာကြသည့် ဒုက္ခသည် အများစုမှာ မီဇိုလူမျိုးနှင့် လူမျိုးစု ဆက်နွှယ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်မှ ချင်းလူမျိုးများ ဖြစ်သည်။

နယ်စပ်လုံခြုံရေးများနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်နယ်အစိုးရဘက်မှ တစ်ခါတစ်ရံ တင်းကြပ်မှုများရှိတတ်ကြောင်း၊ ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုများ မရှိခြင်းမှလွဲ၍ ကျန်သည့်အရာများမှာ လွတ်လပ်စွာရှိကြောင်း ပလက်ဝကောင်စီ၊ လူသားချင်းစာနာကူညီရေးဌာနမှူး ဆလိုင်းစိုးသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တင်းကြပ်တာတို့ကတော့ နယ်စပ်တို့ဘာတို့မှာ တစ်ခါတစ်လေကြရင် လုံခြုံရေး အခြေအနေအရ တင်းကြပ်တာတို့ ဘာတို့ရှိတယ်။ အဲဒီအချိန်ကြရင် တချို့က refugee ကဒ် ထုတ်ပေးထားတာတွေရှိတယ်။ အဲဒီအထောက် အထားလေးနဲ့ သွားရတဲ့ဟာတွေရှိတယ်။ အဲဒီလိုမရှိဘူးဆိုရင်လည်း အာဏာပိုင်ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရဲ့ ထောက်ခံစာနဲ့ သွားလာရတဲ့ အပိုင်းတွေလည်း ရှိတယ်။ ပုံမှန်တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ သူတို့ရဲ့ လုံခြုံရေးအရ တစ်ခါတစ်လေ တင်းကြပ်ရတဲ့ အချိန်တွေကြရင် အဲဒီလိုမျိုးတွေရှိတယ်။ ကျန်တဲ့အပိုင်းတွေမှာ ကူညီထောက်ပံ့ ပေးမှုကလွဲရင် ကျန်တဲ့အားလုံးကတော့ လွတ်လွတ်လပ်လပ်လို့ ယူဆပါတယ်၊ များသောအားဖြင့် ကျေးရွာတွေမှာ ဆိုရင် တောင်ယာခင်း၊ ဥယျာဉ်ခင်းတွေရှိမယ်။ နောက် အိမ်ဆောက်တာတို့ ဘာတို့မှာ ပန်းရံတို့ဘာတို့ အဲဒီလိုမျိုး ပုံမှန် မဟုတ်ဘူးပေါ့ နေ့စားလုပ်ကြတယ်။ တချို့ဆို ကျနော်တို့ဘက်က ချင်းဘက်ကဆိုရင် ‌တောင်ယာနဲ့မစိမ်းတဲ့ အခါကြတော့ မြေကွက်ရရင် သူတို့ခွင့်ပြုပေးတဲ့ မြေကွက်လေးမှာ သီးနှံလေးတွေစိုက်တယ်။ အနည်းစု လုပ်တယ် အများစုအတွက်တော့ မြေကွက် မရနိုင်ဘူးပေါ့။ တစ်ခါတစ်လေ အကူအညီပေးတဲ့လူတွေရဲ့ ဟာတွေကို ခြွေတာ ပြီးမှပဲ နေရတဲ့အနေအထားပေါ့။ ပုံမှန်အလုပ်လည်း မရှိပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်းက မြန်မာတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းကို တွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ ချင်းလူမျိုးများထဲတွင် ပလက်ဝနှင့် ထန်တလန်တို့မှ အများဆုံးဖြစ်ကြကြောင်း၊ ထို့ပြင် တိုက်ပွဲရှောင်များ၌ ရခိုင်နှင့် ဗမာလူမျိုးများလည်း ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုချင်းလူမျိုးများသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာရယူခဲ့ပြီးကတည်းက မီဇိုရမ် ပြည်နယ်၌ ခိုလှုံနေထိုင်ခဲ့သူများဖြစ်ကာ ယခုနောက်ပိုင်းတွင် ပလက်ဝဘက်မှ တိုက်ပွဲရှောင်များ ပိုမိုတိုးလာ ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ပလက်ဝမှ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်သို့ တိုက်ပွဲရှောင်လာသူ ဦးရေမှာ ၄၀၀၀ ကျော်ခန့် ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း ပလက်ဝကောင်စီ၊ လူသားချင်းစာနာကူညီရေး၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဗဟိုအစိုးရအဖွဲ့မှ နိုင်ငံထဲသို့ တရားမဝင် ကျုးကျော်ဝင်ရောက်သည့် သူများ အား ဖမ်းဆီးပြီး ၎င်းတို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ လမ်းကြောင်းအတိုင်း နယ်နှင်မောင်းထုတ်ရမည်ဟု အမိန့်ထုတ်ပြန်ထား သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်းရှိ ပြည်နယ်အသီးသီးတွင်လည်း တရားမဝင် ကျူးကျော်ဝင်ရောက်သူများအား ထိန်းသိမ်း ထားရန် အကျဉ်းစခန်း အလုံအလောက် ဆောက်ထားကြရန်လည်း ကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန် ၄

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)ဒေသမှာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ အများအပြားရှိသဖြင့် ၎င်းတို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များအကြား ပဋိပက္ခနှင့်နယ်မြေလုမှုများ ယခုထက် ပိုမိုများပြားလာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး နောက်ပိုင်းတွင် ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)၌ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အကြား ပဋိပက္ခနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာကြသလို နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားမှုများလည်း ပို၍ များပြား လာသည်။

SSPP/SSA နှင့် MNDAA တို့ကြားလည်းကောင်း၊ KIO/KIA နှင့် TNLA တို့ကြားလည်းကောင်း၊ SSPP/SSA နှင့် TNLA တို့ကြားလည်းကောင်း၊ MNDAA နှင့် TNLA တို့ကြားလည်းကောင်း စသဖြင့် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ အချင်းချင်း ပဋိပက္ခများရှိသည့်အပြင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ယခုကဲ့သို့ တပ်ဖွဲ့များအကြား အသေးအမွှားကိစ္စများမှာ ဆက်တိုက်ရှိလာနေမှာဖြစ်ပြီး အဖွဲ့အသီးသီးအနေဖြင့် ပြဿနာဖြစ်လာပါက စားပွဲဝိုင်းပေါ်တွင် ဖြေရှင်းရန် ပေါ်လစီ ချမှတ်ထားသောကြောင့် ကြီးမားလာနိုင်ဖွယ် မရှိကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တိုက်ပွဲ အသေးအမွှားတွေပါ။ သိပ်ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မဖြစ်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နယ်စပ်ချင်း ဟိုဘက်ဒီဘက် ကပ်နေရင် ဒီလိုပဲ ပြဿနာတွေ ဖြစ်တတ်တယ်။ ကျမတို့ ပန်ဆန်းမှာ နေတုန်းကလည်း ကျမတို့ ကွန်မြူနစ်တပ် အချင်းချင်းတောင် စကားများတာ၊ ပစ်တာခတ်တာတွေရှိတယ်။ သေတာကြေတာအထိတော့ မရောက်ဘူးပေါ့။ မိုးပေါ်ထောင်ပစ်ဘာပစ် ဒါမျိုးတွေ ရှိတတ်တယ်။ အခုကျမ ကြားနေတာတော့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့တွေက တတ်နိုင်သမျှ စားပွဲပေါ်မှာ ဆွေးနွေးကြဖို့ အမြဲတမ်းပြောနေတာပဲလေ။ သိပ်ကြီးကျယ်လာနိုင်မယ် လို့တော့ မထင်ဘူး။ အသေးအမွှားလေးတွေကတော့ တောက်လျှောက်ရှိမှာပဲ။ တအာင်းနဲ့ KIA တို့လည်း ဖြစ်နေ တာပဲ။ KIA နဲ့ SSA တို့လည်း ဖြစ်နေတာပဲ။ ဒီဟာတွေကတော့ ရှေ့လျှောက် ကြပ်လာနိုင်စရာတွေ ရှိပါတယ်။ အသေးအမွှားတွေပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

 MNDAA ကို တွေ့ရစဉ်

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာသည့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)နှင့် ရှမ်းပြည်တပ်မတော် (SSPP/SSA)တို့အကြား ဇွန်လ ၁ ရက်က ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲ ထပ်မံ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသေးသည်။

ထိုတိုက်ပွဲအတွင်း MNDAA ဘက်မှ ၈ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း SSPP က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် လပိုင်းက MNDAA နှင့် SSPP တို့အကြား စစ်ရေးတင်းမာမှုကို နှစ်ဖက် ဗဟိုအဆင့် ခေါင်းဆောင်များမှ ပန်ဆန်းမြို့တွင် တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းခဲ့ကြသော်လည်း MNDAA ဘက်မှ နယ်မြေတောင်းမှုကြောင့် ပြေလည်မှုမရခဲ့ကြ ကြောင်း သိရသည်။

TNLA အနေဖြင့်လည်း မဟာမိတ် KIA နှင့် ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်၌ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပွတ်တိုက်မှုများအပေါ် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး ဖြေရှင်းမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသသည် တောင်ပိုင်းဒေသထက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ပိုမိုပေါများ ကာ လူမျိုးလည်း များပြားသဖြင့် ပဋိပက္ခမှာ တောင်ပိုင်းဒေသထက် ပိုမိုတွေ့ရသည်ဟု စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ မဟာမိတ် (UNA) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

UWSA-NDAA-SSPP ခေါင်းဆောင်များနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ရှမ်းပြည်ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံကလည်း လွတ်လပ်ရေး မရခင်ကတည်းက ဖက်ဒရယ် state ၊ စော်ဘွား ၃၃ မျိုးနဲ့ နယ် ၃၃ နယ်ကိုခွဲပြီး အုပ်ချုပ်လာတဲ့ စနစ်ရှိတယ်။ ဒီဟာမျိုးကို ဘယ်ပုံစံမျိုးနဲ့ ပြန်လည် အသက်သွင်းမလဲ ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးပေါ့။ အဲဒီဘက်မှာက ပြည်သူ့စစ်တွေ နေရာတိုင်း၊ မြို့တိုင်း၊ ရွာတိုင်းမှာ ပြည်သူ့စစ်တွေဖွဲ့ပြီး အပိုင်စားတွေနဲ့စီးပွားရေး လုပ်ကြတာတွေရှိတယ်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအရလည်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဆိုတာ ရှမ်းပြည်ထဲမှာပဲ စုနေ တာ။ တစ်နည်းအားဖြင့်ပြောရင် ရှမ်းပြည်ကို အစိတ်စိတ်အပိုင်းပိုင်း ဥပဒေအရကိုက ပိုင်းခြားပေးထားတယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးတွေ ဖြစ်လာတယ်။ အဲဒါတွေကြောင့် ဒီလိုပြဿနာတွေကို မီးမွှေးပေးထားတာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ၊ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေ အဲဒီမှာများနေတာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြော သည်။ 

ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP)၊ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA)၊ ‘ဝ’ ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSA)၊ မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၊ တအာင်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO)၊ လားဟူဒီမိုကရက် တစ် အစည်းအရုံး(LDU)နှင့် ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDFs)များ စသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း ပေါင်းစုံရှိနေသည်။

အလားတူ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့(ပသစ)၊ ပျူစောထီး(ပစထ)၊ နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့(BGF) စသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။