CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၁ 

သိက္ခာရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် သိက္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေး ကျင်းပနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က သြဂုတ် ၃၀ ရက်နေ့က ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့နှင့်တွေ့ဆုံ စဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

မဲစာရင်း အချက်အလက်များ မှန်ကန်မှုရှိစေရေး လာမည့် အောက်တို့ဘာလတွင် လူဦးရေနှင့် အိမ် အကြာင်း အရာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူခြင်း လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှစတင်၍ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူရာတွင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်း ရာနှုန်းပြည့် ကောက်ယူနိုင် ရေး ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားကြရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ရွေးကောက်ပွဲကို စည်းစနစ်ကျနမှုရှိသည့် အထွေထွေရွေး ကောက်ပွဲ တစ်ရပ်ဖြစ်စေရေးနှင့် ၎င်းရွေးကောက်ပွဲမှ ထွက်ပေါ်လာသည့် အစိုးရကို နိုင်ငံတော်တာဝန်များ လွှဲအပ်နိုင်ရေး ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သိက္ခာရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် သိက္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေး ကျင်းပနိုင်ရေးဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လွှတ်တော်အသီးသီးတွင် အစည်းအဝေး အထမြောက်စေရေး၊ သိက္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေး ဖြစ်စေရေးနှင့် သတ်မှတ် ကိုယ်စားလှယ်များ ရွေးချယ်တက်ရောက်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်သွားရမည်”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ လွှတ်တော်များတွင် သက်ဆိုင်ရာဒေသအလိုက် ပါဝင်သင့်သူများ ပါဝင်မှသာ လွှတ်တော်အတွင်း ကိုယ်စားပြုမှုများမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နစကသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ပြီး အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို နိုင်ငံတော် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောထားသည်။

လက်ရှိတွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)မှ နိုင်ငံရေးပါတီ ၅၀ ကျော်ကို ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် ပြုထားသည်။

ထို့နောက် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် အားကောင်းသည့် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)ကိုတော့ ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် ငြင်းပယ်ထားသည်။

အလားတူ နိုင်ငံတစ်ဝန်း အားကောင်းသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တွင် အား ကောင်းသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(SNLD)တို့သည် ပါတီမှတ်ပုံတင် ပြန်မတင်ဘဲ ရပ်တည် လျက်ရှိသည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိက နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ထောက်ပံ့ကူညီပေးသွားမည် ဖြစ်  ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အားလုံးပါဝင်စေလိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် သြဂုတ် ၁၄ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၀

ရှေ့အနာဂတ်တွင် နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ကြမည့် ခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် ပြည်သူလူထုကိုကြည့်ပြီး အလုပ်လုပ်ကြ ရန် လိုအပ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အတူ နိုင်ငံသူ/နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့်လည်း လူပုဂ္ဂိုလ်ထက် နိုင်ငံကို ပိုချစ်ကြရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်၏ အမှားက တိုင်းပြည်ပျက်သွားနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က “အခု ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်သွားတဲ့ ပဋိပက္ခကို ပြန်လည်သုံးသပ် ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ ရှမ်းစကားမှာ ရှိပါတယ်။ နမ့်မနီး ထိုမော်၊ လုတ်မနီး ထိုပေါဆိုတဲ့ဟာ ရေမကောင်းရင်တော့ ချောင်းဖျားအထိ စုန်ဆင်းပြီးတော့ မှော်ကို ရောက်ကို ရောက်တာပေါ့ဗျာ၊ သားသမီးမကောင်းရင်တော့ မိဘဆီရောက်တာပေါ့၊ အဲဒီ လိုမျိုး သုံးသပ်ကြည့်တဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ ဒီပြဿနာက နိုင်ငံတော်ထက်ကို လူပုဂ္ဂိုလ် ပိုချစ်သွားလို့ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော့် အနေနဲ့ အကျဉ်းချုပ် ပြောချင်တယ်၊ နိုင်ငံသားတိုင်းက နိုင်ငံတော်ကို ချစ်ကြမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီပြဿနာ ဖြစ်လာစရာ အကြောင်း မရှိဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ နိုင်ငံရေး လုပ်တဲ့သူရော၊ စစ်ရေးခေါင်းဆောင်တွေရော နိုင်ငံနဲ့ ပြည်သူ့မျက်နှာကြည့်ပြီး အလုပ်လုပ်ဖို့ အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် တစ်ယောက်ရဲ့ အမှားက တိုင်းပြည်ပျက်သွားနိုင်တယ်၊ စစ်ရေးခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ အမှားက သူ့နောက်ကိုလိုက်တဲ့ ရဲဘော်လောက် ပဲ ကျဆုံးနိုင်တဲ့ အဆင့်ပေါ့နော်၊ အခု နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်ရော၊ စစ်ရေးခေါင်းဆောင်ရော မှားယွင်းသွားတဲ့ အခါ ကြတော့ တိုင်းပြည်က ဖွတ်ဖွတ်ညှက် ကြေနေပြီ၊ ဒါကြောင့်မို့ ရှေ့အနာဂတ်မှာ နိုင်ငံနဲ့ ပြည်သူ့မျက်နှာကြည့်ပြီးမှ အလုပ်လုပ်ပေးကြပါလို့ ကျနော်ပြောချင်တာပေါ့နော်၊ နိုင်ငံသူ/နိုင်ငံသား အားလုံးကလည်း လူပုဂ္ဂိုလ်ထက်ကို နိုင်ငံကို ချစ်ကြဖို့ကိုတော့ ကျနော်တိုက်တွန်းချင်တယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

 ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲသည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ သဘောထားကွဲလွဲမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာ ခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲမှာ ပြည်သူလူထုများအတွက် အကျပ်အတည်း ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြား ထောက်ပြကြသည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းအချို့မှ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ၊ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို လက်နက်ဖြင့် ဖြေရှင်းရန် မလွယ်ကူကြောင်း၊ ပြည်သူလူထုကို တည်ငြိမ်သော အခင်းအကျင်း ဖန်တီးနိုင်ရန် နိုင်ငံရေးပြဿနာကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသည့် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရမည်ဖြစ် ကြောင်း ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့  ပြောသည်။

NLD ပါတီအစိုးရခေါင်းဆောင်များနဲ့ တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စစ်ရေးနဲ့ပဲ ရှင်းကြမယ်၊ လက်နက်နဲ့ပဲ ရှင်းကြမယ်ဆိုရင်တော့ မလွယ်လောက်ဘူး။ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော် လာပြီလေ ဖြေရှင်းကြတာ၊ အဲဒါမလွယ်လောက်ဘူး။ ကျနော်တို့ ပြောပြောနေတဲ့ စားပွဲပေါ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတဲ့ နည်းနဲ့ပဲ ဖြေရှင်းနိုင်ကြလိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်။ ဖြေရှင်းလို့ လုံးဝမရဘူးဆိုတာကတော့ မဟုတ်ဘူးလို့ ကျနော် ကတော့ ခံယူတယ်။ ကျနော်ကတော့ ခုနက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတဲ့ နည်းနဲ့ပဲ ဆိုလိုတာကတော့ လက်နက်ကိုင် အချင်းချင်း အဖြေကို ကျန်တဲ့ တိုင်းပြည်မှာ ဩဇာတိက္ကမ ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ၊ ပါတီတွေ၊ တတ်သိ ပညာရှင်တွေ အဲဒီလိုတွေ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတဲ့ပွဲကြီး အဲဒီပွဲမှာမှ တကယ့်ရိုးသားတဲ့ တိုင်းပြည်ကို ချစ်တဲ့စိတ်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုချင်တဲ့စိတ်နဲ့ ရိုးရိုးသားသားနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ဖြေရှင်းကြမယ်ဆိုရင်တော့ အဖြေတစ်ခုခု ထွက်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ အဲဒီလိုပဲ မျှော်လင့် ပြောဆိုလိုတယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး သဘောထားကွဲလွဲမှုမှာ လက်ရှိ ၃ နှစ်ကျော် ကြာလာသည်အထိ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ပြည်သူလူထုများမှာလည်း အိုးအိမ်ပျက်စီးမီးလောင်မှု၊ ထိခိုက်သေဆုံးမှု၊ ဘေးလွှတ်ရာ တိမ်းရှောင်ရမှု၊ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှု၊ အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၀

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA) အနေဖြင့် တိုက်ပွဲများကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန် တရုတ် အစိုးရက သြဂုတ် ၂၉ ရက်နေ့စွဲဖြင့် စာပို့အကြောင်းကြားခဲ့သည်။

တရုတ်ဘက်တွင် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ပြီးဆုံးတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မ တော်သည် တိုက်ပွဲများကို ချက်ချင်း ရပ်တန့်ကာ မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ဒေသများ တွင် အေးချမ်းတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တရုတ်ဘက်က ပြောသည်။

ထိုစာထဲတွင် “ တရုတ်နယ်စပ်ဒေသ၊ နယ်စပ်အရပ်သူ အရပ်သားများနှင့် မြန်မာပြည်တွင်းရှိ တရုတ်ပြည်သား လုပ်ငန်းများနှင့် သက်ဆိုင်သော လုံခြုံမှုများကို အာမခံပေးရန် တရုတ်ပြည်နယ်စပ်ဒေသ အေးချမ်းတည်ငြိမ်ရေး နှင့် တရုတ်နိုင်ငံသား အသက်၊ ပစ္စည်းဥစ္စာ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေပြီး အန္တရာယ်ရှိ စစ်ရေးအပြုအမှုကို ပ ပျောက်အောင် ဆောင်ရွက်ရမည်။ သို့မဟုတ်ပါက တရုတ်ဘက်မှ ကြောက်ရွံ့ကျိုးနွံနှင့် ဆုံးမသွန်သင် နည်းလမ်းများကို ပိုမို လုပ်ဆောင် မည်ဖြစ်ပြီး ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အကျိုးဆက်များအားလုံးကို သင်တို့ကိုယ်တိုင် တာဝန်ယူရမည်” တရုတ်ဘက်က ပြောသည်။

TNLA သည် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)၊ ရခိုင်တပ်ဖွဲ့(AA)၊ မန္တလေးပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(MDY-PDF)၊ ဓနု ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဖွဲ့(DPLA)၊ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဖွဲ့(PLA) တို့နှင့် ပူးပေါင်း၍ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။

တရုတ်က TNLA ကို ပေးပို့သော စာကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုစစ်ဆင်ရေးအတွင်းမှာ TNLA က ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့၊ မိုင်းလုံ ဒေသများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် TNLA သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယပိုင်းကို ဖော်ဆောင်၍ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက ကျောက်မဲ၊ နောင်ချိုဒေသများ အပါအဝင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်ဒေသများကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။

အလားတူ မန္တလေး PDF များ မတ္တရာ၊ စဉ့်ကိုင်း၊ သပိတ်ကျင်း ဒေသများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက်လည်း ပူးပေါင်း တိုက်ပွဲဖော်ပေးခဲ့သလို ပြင်ဦးလွင်နှင့် မန္တလေးမြို့ကြီးများကို တိုက်ခိုက်ရန် စစ်အင်အား စုဖွဲ့ပြင်ဆင် လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ရပ်တန့်သွားသလို ဒေသတွင်းရှိ မြို့/ရွာများ ပျက်စီး ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။

မန္တလေး PDF ကို တွေ့ရစဉ်

တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်နိုင်ရေးအတွက် တရုတ်အစိုးရက ကြားဝင်၍ ဟိုင်ဂင်ဆွေးနွေးပွဲကို ဖော်ဆောင်ပေးရာ (၅)ကြိမ်အထိ ဆွေးနွေးထားပြီးဖြစ်သော်လည်း (၆)ကြိမ်မြောက် ဆွေးနွေးပွဲကို ယနေ့အချိန်ထိ မလုပ်နိုင်သေး ဘဲဖြစ်နေသည်။

ထို့နောက် တရုတ်သည် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာ ကျည်အစစ်များသုံး၍ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

TNLA အနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံနှင့်အတူ ငြိမ်းချမ်းရေး မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကာ ကွဲလွဲမှုများကို ညှိနှိုင်း ဖြေရှင်းရန်အတွက် မှန်ကန်သော လမ်းကြောင်းသို့ အမြန်ဆုံးပြန်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တရုတ်က TNLA သို့ ပေးပို့သော စာထဲတွင် ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၉

ပြည်တွင်းပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်း စည်းလုံးရန် လိုအပ်ကြောင်း ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA)မှ အရှေ့ပိုင်းဒါရိုက်တာ ပူဇိုထန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ဖြစ်ပွားနေသော ပဋိပက္ခများကို အဖြေရှာရန် ခက်ခဲနေဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာပြည်တစ်ခုလုံး မပျက် စီးရန် အချင်းချင်း ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်၍ လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ZRA မှ အရှေ့ပိုင်းဒါရိုက်တာ ပူဇိုထန်က “အဖြေက ပြောရခက်တယ်၊ ကျနော်တို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခြေနဲ့ကလေ။ အခု တောင်ပေါ်သားတွေက တစ်ပိုင်း၊ ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားတွေထဲမှာလည်း အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးက ကျနော် တို့ ချင်းပြည်နယ်တစ်ခုထဲ မဟုတ်ဘူးဗျ၊ မြောက်ပိုင်း ညီနောင်တွေရှိတယ်၊ အရှေ့ပိုင်းမှာ ရှမ်းလက်နက်ကိုင်တွေ ရှိတယ်။ အဲဒီကြားထဲမှာ ကျနော်တို့က အဖြေရဖို့က လောလောဆယ်မှာတော့ ခက်နေဦးမယ်၊ ဒါပေမဲ့ ရေရှည်မှာ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ခုလုံး မပျက်စီးအောင် ကျနော်တို့ အချင်းချင်း ညှိပြီးတော့လေ ကျနော်တို့က တကယ့် လက်နက်ကိုင် အင်အားကြီးတဲ့ မြောက်ပိုင်းညီနောင်အဖွဲ့တွေ ကျနော်တို့ ကရင်တွေ၊ ရှမ်းတို့ AA တို့ အခြား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းငယ်လေးတွေတော့ မဆိုလိုဘူးပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့ အချင်းချင်းကြားထဲမှာ အဖြေရှာ မယ့် နည်းလမ်းတစ်ခု မလုပ်လို့ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်က ဒီအချိန်မှာတော့ နည်းလမ်းရှာဖို့က ခက်တယ်။ မလွယ်လောက်ပါဘူး၊ ကိုယ့်ထီး၊ ကိုယ့်နန်း၊ ကိုယ့်ပြည်နယ်ကိုယ် အဲဒီပုံစံနဲ့ သွားတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီစိတ်ထားကို ပစ်ပယ်ထားပြီးတော့ အခု စစ်အစိုးရကိုယ်တိုင် မပါရင်တောင်ပေါ့နော်၊ တိုင်းရင်းသား အချင်းချင်း ညီကိုကြားထဲ မှာ စစ်အာဏာရှင်နဲ့ ဘယ်လိုရင် ဘယ်လိုကောင်းမယ်ဆိုပြီးတော့ ကိုယ့်အပိုင်းမှာ တိုင်းရင်းသားအပိုင်းမှာ စည်းလုံးညီညွတ်မှု အရင်တည်ဆောက်ရင်တော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးတဲ့ နေရာမှာ ထိရောက်မှု တော့ ရှိနိုင်တယ်၊ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တစ်ယောက်တစ်ပေါက်ပေါ့နော်၊ KIA ကချင်လက်နက်ကိုင်တွေက တစ်မျိုး၊ ရှမ်း တွေက တစ်မျိုး လုပ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ တိုင်းပြည်က အဖြေရှာဖို့ လောလောဆယ်မှာတော့ ပြောရခက်တယ်” ဟု ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် တစ်စုတစ်စည်းတည်း မရှိဘဲ အပစ်ရပ် လက်မှတ်ထိုးထားသည့်အဖွဲ့၊ တောင်ပိုင်းအဖွဲ့၊ မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့ ၊ အနောက်အုပ်စုနှင့် နီးစပ်သောအဖွဲ့၊ တရုတ်နှင့် နီးစပ်သောအဖွဲ့ စသဖြင့် ကွဲပြားနေကြောင်း ထောက်ပြမှုများ ရှိနေသည်။

လက်ရှိတွင်လည်း အပစ်ရပ်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့မှာ နစကနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသလို အချို့သော အဖွဲ့အစည်းများမှာ နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

ယခင်က မိမိတို့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ၂၁ ဖွဲ့ဖြင့် အစိုးရနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိမှာ ယုံကြည်မှု ကျဆင်းနေကြောင်း ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမတို့က ၂၀၁၂၊ ၂၀၁၃ မှာဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့ ၂၁ ဖွဲ့ပေါ့၊ EAO ၂၁ ဖွဲ့နဲ့ UPWC ပေါ့လေ၊ အဲဒီအဖွဲ့နဲ့ အစိုးရဖက်က အဖွဲ့နဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်၊ ပထမဆုံးမှာဆိုလို့ရှိရင် တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ရန်ဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားကနေပြီးတော့မှ ကျမတို့ စကားပြောလာခြင်းကနေပြီးမှ ယုံကြည်မှုတွေ တည်ဆောက်လာကြတယ်၊ အခုတော့ ယုံကြည်မှုတွေက ကျဆင်းနေကြတယ်။ ယုံကြည်မှုတွေ ကျဆင်းနေရတဲ့ အနေအထားမှာ ဘယ်လိုမှ လုပ်ပါ၊ ဘယ်လိုမှ ဖြစ်မယ်ဆိုတာမျိုးကို ကျမတို့က တပ်အပ်ဖြစ်နိုင်ဖို့ အင်မတန်မှ ခက်ခဲတယ်၊ ဒါပေမဲ့ စကားဝိုင်း ပေါ်ပေါက်လာဖို့ အတွက်ကိုတော့ တွန်းအားပေးကြဖို့ အများကြီး လိုတယ်လို့ ကျမမြင်ပါတယ်၊ ကျမဆိုလိုရှိရင် လည်းပဲ အရင်က စကားဝိုင်းဆွေးနွေးပွဲကို ကျမ ငယ်ငယ်တုန်းကဆိုရင် အယုံအကြည်မရှိခဲ့ဘူး။ ဒါပေမဲ့ စကားဝိုင်း မှာ ကျမတို့ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး စကားပြောလာကြတဲ့အခါမှာ ယုံကြည်မှုတွေ ကျမတို့ ရလာခဲ့ကြ တယ်၊ အဓိက-ကတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေရှာခြင်း များလာလေလေ တစ်ဦးကိုတစ်ဦး ယုံကြည်မှုတွေ ရှိလာ လေလေ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ တိုင်းပြည်တွင် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့၊ တိုင်းရင်းသား အင်အားစုများ၊ အာဆီယံ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အင်အား စုအချို့က ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်နေသော်လည်း ပြေလည်နိုင်ခြင်း မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၈

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ လျော့ကျသွားအောင် မလုပ်နိုင်သေးသည့်တိုင်အောင် နိုင်ငံရေးကောင်းရန် လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းက ထောက်ပြပြောဆိုလျက်ရှိနေသည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံရေးဘောင် ကျဉ်းသွားသည့်အတွက် စစ်ဘောင်ကျယ်လာကြောင်း၊ ထို့အတူ မိမိတို့ ရခိုင်အမျိုးသား ပါတီ (ANP) မှတ်ပုံတင် ငြင်းပယ်ခံရသည်အထိ နိုင်ငံရေးဘောင် ကျဉ်းသွားကြောင်း ANP မှ မူဝါဒရေးရာ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အစကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ကို အုပ်ချုပ်သူတွေလည်း သိတယ်၊ တိုက်နေတဲ့ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေလည်း သိတယ်။ အဲဒီတော့ အစကတည်းက ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး မှုတွေ လုပ်ခဲ့မယ်ဆိုလိုရှိရင် ဒီလို ပြင်းထန်တဲ့ စစ်ပွဲ ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ အခုက အဲဒီ အဆင့်တွေ ကျော်လွန်သွားပြီ ပြည်နယ်သား တိုင်းရင်းသားတွေကလည်း အရင်ယုံကြည်ခဲ့တဲ့ ဖက်ဒရယ်ပုံစံထက် အခုက အဆင့်မြင့်တဲ့ ကွန်ဖက်ဒရိတ်လို ပုံစံမျိုးတွေ တောင်းဆိုလာတဲ့ အဖွဲ့တွေ ရှိနေတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒီစစ်ရေးပဋိပက္ခကို ပြေလည်ငြိမ်းချမ်းနိုင်ဖို့ အတွက်ကတော့ စိတ်ကောင်းစေတနာနဲ့ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းပြီး‌တော့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ဖို့ပဲ ကျနော်တို့က မြင်ပါတယ်။ လက်ရှိ အခြေအနေမှာပဲ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေ အတိုင်း လက်ခံပြီးတော့မှ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြရင် နိုင်ငံရေး အဖြေတစ်ခု ထွက်မယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ပြည်သူ လူထုရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက် ဘေးဒုက္ခအန္တရာယ် ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြည်သူလူထု အတွက်လည်း ငြိမ်းချမ်းတဲ့ တည်ငြိမ်တဲ့ အခြေအနေ တစ်ခုကို ဖန်တီးဖော်ဆောင်နိုင်မယ်လို့ မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

မွန်လက်နက်ကိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် တိုင်းပြည် တစ်ဝှမ်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ပြည်သူလူထုများမှာ စီးပွားရေးကျဆင်းမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

လက်ရှိ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအား နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနေသည့်တိုင် ပြေလည် နိုင်ခြင်းမရှိသေးဘဲ ပဋိပက္ခအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသော အဖွဲ့အစည်းများမှာ တစ်ဖက်နှင့် တစ်ဖက် အပြုတ်တိုက်ရေးကိုသာ လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား ထောက်ပြလျက်ရှိသည်။

မိမိတို့၏ လိုလားချက်ကို နိုင်ငံရေးအရ စားပွဲဝိုင်းတွင် ဆွေးနွေးသင့်ကြောင်း၊ ဆွေးနွေးပွဲ တစ်ရပ်ပေါ်လာရန် နိုင်ငံရေးပါတီများက ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ်

၎င်းက “အဲဒါကိုလည်း ကျနော်တို့က ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လက်နက်ကိုင်ခြင်း ပြဿနာက အဆုံးအဖြတ်တော့ မဟုတ် ဘူး။ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ အဆုံးအဖြတ်ဖြစ်အောင်တော့ ကျနော်တို့ ကြိုးစားကြရမှာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ လိုလားမှု ဘာရှိတယ်၊ ကျနော်တို့ နိုင်ငံတော်ဖက်ကနေပြီးမှ ဘာတွေ ဖြေလျှော့ပေးရမလဲ အဲဒါတွေဟာ အားလုံးက အခု ကျနော်တို့ နိုင်ငံရေးပါတီ ဖက်ကနေပြီးတော့ အင်တိုက်အားတိုက်လုပ်ဖို့တော့ လိုတာပေါ့၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ တွေ ဖြစ်လာဖို့တော့ နိုင်ငံရေးပါတီက အင်နဲ့အားနဲ့ လုပ်မှပဲ ပိုပြီးမှ တိုးတက်မယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးဘောင် ကျယ်ပြန့်လာရေး ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် ငြင်းပယ်ခံထားရသော ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP)၊ ဇိုမီး ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ZDC) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့အား မှတ်ပုံတင်ခွင့် ပြုသင့်ကြောင်း၊ ထို့အတူ ပါတီ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားပြီး တစ်နှစ်ကျော်ကြာသည့်အထိ မှတ်ပုံတင်မကျသေးသော မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ကိုလည်း မှတ်ပုံတင်ခွင့် ပြုသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား ထောက်ပြလျက်ရှိနေသည်။

နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ယခုနှစ်မကုန်ခင် လူဦးရေနှင့် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူ သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇

ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) သည် ငြိမ်းချမ်းရေး လမ်းစဉ်အရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းပေါ် မှာရှိနေကြောင်း ALP မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အတူ စစ်ရေးအနေအထားမှာ မိမိကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်ရန် သတိဖြင့် ရှိနေကြောင်း၊ စစ်တွေမြို့ လုံခြုံရေး အတွက် ပြည်သူ့အိုးအိမ်စီမံကိန်းကို လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ပြောသည်။

ALP မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက “ကျမတို့က ဒီငြိမ်းချမ်းရေးကတော့ နဂိုသွားနေတဲ့ ပုံစံအတိုင်းပါပဲ။ ငြိမ်းချမ်းရေး လမ်းစဉ်နဲ့ပဲ ကျမတို့က သွားတယ်၊ ဒီငြိမ်းချမ်းရေးလမ်း‌ကြောင်းပေါ်မှာ တစ်စိုက်မတ်မတ် ရပ်တည်ပြီးတော့မှ ဆွေးနွေးမှုတွေကို လုပ်နေတယ်။ စစ်ရေးကတော့ ကျမတို့က ဘယ်သူ့ကိုယ်မှ ရန်မပြုဘူးပေါ့၊ မိမိကိုယ်ကိုယ်မိမိ ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ သတိနဲ့နေတယ်၊ ဒါပဲ ကျမတို့က စစ်ရေးအနေနဲ့ ရှိပါတယ်။ သူတစ်ပါးကို သွားရောက်ပြီးတော့ ရန်ပြုမယ်လို့ ကျမတို့ မရှိဘူး။ နောက်တစ်ခုက ကျမတို့က အဓိကထားပြီး လုပ်တာက စစ်တွေမှာဆိုလို့ရှိရင် ပြည်သူတွေက အာလုံး အိမ်တွေယာတွေကို ပစ်ပြီးမှ ထွက်ခွာသွားကြတယ်၊ စွန့်ခွာသွားကြ တယ်၊ အဲဒီမှာ သူခိုးတွေက အရမ်းများတယ်၊ အဲဒီတော့ ပြည်သူအိုးအိမ်တွေကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်တဲ့အနေနဲ့ နေ့တိုင်းကင်းလှည့်ပြီးတော့မှ ပြည်သူတွေနေအိမ်ကို မဖျက်ဆီးရအောင် ကျမတို့ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အားလုံးကို လုံလောက်လားဆိုတော့ မလုံလောက်ဘူး။ ရေနံဆီ၊ ဓါတ်ဆီဆိုတာ တအားဈေးကြီးတော့ ကျမတို့ အချိန်တိုင်းတော့ မလုပ်နိုင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ တစ်ခါတစ်ခါကြလို့ရှိရင် သူခိုးတွေကို တွေ့တယ်၊ တွေ့တယ်ဆိုလို့ ရှိရင် ကျမတို့က ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းတယ်၊ ခေါ်ယူလာတယ်၊ သူတို့ကို ဆုံးမတယ်၊ အဲဒီလို ပြည်သူ့အိုးအိမ်စီမံကိန်းကို ကျမတို့ လုပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ALP က ရခိုင်လူထုကို အစားအသောက်များ ထောက်ပံ့ပေးနေစဉ်

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနိုင်သည်ဟုဆိုပြီး မြို့ခံအများအပြား မြို့မှ စွန့်ခွာ နေကြပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်တွေမြို့ကို မြန်မာ့တပ်မတော်၊ ALP တို့က ထိန်းသိမ်း၍ လှုပ်ရှားနေကြောင်း ဒေသခံများ က ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့ခံတစ်ဦးက “ရခိုင်ပြည်၊ စစ်တွေက လူတွေရဲ့ လုံခြုံရေးကို သူတို့က (ALP) က လုပ်ပေးတယ်ဆိုရင် သူခိုးသူဝှက်ဆိုတာ မရှိစေရဘူး။ အခုဆိုရင် စစ်တွေမြို့မှာ အိမ်လေးသွယ်ထားတဲ့ မီးကြိုးတွေဆိုတာ စစ်တွေ တစ်မြို့လုံးနီးပါးကို ကုန်နေပြီ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ALP အနေဖြင့် အပစ်ရပ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများဖြင့် ပူးပေါင်းပြီး အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ် ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC) နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေ သည်။

ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက “နောက်တစ်ခုက စစ်ရှောင်လာကြတဲ့ ပြည်သူတွေကို ဆေးဝါးကုသပေးပါတယ်။ ဆေးဝါ ကုသပေးတယ်၊ တစ်ခါတစ်ခါကြလို့ရှိရင် ရိက္ခာတွေကို ပြည်သူတွေဆီက အလှူခံတယ်၊ ရနိုင်သမျှတော့ နေရာများ က ရိက္ခာတွေကို စုဆောင်းပြီးမှ ကျမတို့ ပြည်သူတွေကို ဖြန့်ဝေတယ်ဆိုတဲ့ အလုပ်တွေကိုတော့ ကျမတို့ လုပ်ပါ တယ်။ ဆက်လက်ပြီးတော့လည်း ရိက္ခာအခက်အခဲ ရှိကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ကျမတို့ ရှေ့ဆက်လှူဒါန်းပေးဖို့ အတွက် ကြိုးပမ်းနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးဝါးကတော့ နေ့တိုင်း ကုသပေးနေပါတယ်။ အနည်းဆုံးကတော့ တစ်နေ့ကို စစ်တွေဝန်းကျင် အနေနဲ့ဆိုလို့ရှိရင် တစ်နေ့ကို လူ ၄၀ နဲ့ ၅၀ ကြားမှာ ကျမတို့ ဆေးခန်းကို ရောက်တာ ရှိပါတယ်။ အဲဒါကတော့ အခမဲ့ ကုသပေးတဲ့ ကူညီမှုပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအလုပ်တွေကိုတော့ ကျမတို့ လုပ်နေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

NSPNC နဲ့ လက်နက်ကိုင်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ်

စစ်တွေမြို့ခံနှင့် တိုက်ပွဲရှောင်များကို ဆေးဝါးကုသမှု၊ လုံခြုံမှုများပေးရန် ALP ၏ အထက်လူကြီးက မူဝါဒရှိသော် လည်း အောက်ခြေတွင် ကွဲလွဲမှုရှိသည်ဟု မြင်မိကြောင်း စစ်တွေမြို့ခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ဆေးကုသပေးနေတယ်ဆိုတာ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက သူခိုင်းချင် ခိုင်းထားလိမ့် မယ်၊ ဒါပေမဲ့ အောက်က သူ့ရဲ့ လက်အောက်ငယ်သားတွေက မလုပ်တာပဲလို့ အန်တီကတော့ ထင်တယ်ပေါ့နော်၊ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက အကောင်းလုပ်ခိုင်းပါလိမ့်မယ်၊ စောစောက ပြောတဲ့ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက စစ်တွေကို လုံခြုံအောင်၊ လုံခြုံမှုတွေရှိအောင်လို့ သူခိုး၊ ဓါးမြတွေရန်က ကင်းအောင်လို့ သူတို့ကာကွယ်ပေးတယ်ဆိုတာလည်း ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း အနေနဲ့ သေချာလေ့လာပြီးတော့ ဟုတ်မဟုတ် ဆိုတာလည်း သိစေချင်တယ်ပေါ့နော် အန်တီတို့ မြို့သူမြို့သား အနေနဲ့ကတော့” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) သည် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော ရခိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် စစ်တွေမြို့မှာ အခြေပြု လှုပ်ရှားလျက် ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၇

၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ကြားကာလက တော်လှန်ရေးအစိုးရ ပေါ်ပေါက်နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းသွားမည်ဟု တအာင်း အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က ပြောသည်။

သြဂုတ် ၁၇ ရက်နေ့ မိုးကုတ်မြို့တွင် ရပ်ရွာလူထုနှင့် TNLA အုပ်ချုပ်ရေးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူများ တွေ့ဆုံကြစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က “လတ်တလော ကာလအတွက် အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းများကို PSLF/TNLA မှ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၌ ကြားကာလ တော်လှန်ရေးအစိုးရ၊ PSLF/TNLA နှင့် အရပ်သားများ ပူးပေါင်းပြီး အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်း ပူးတွဲစီမံအုပ်ချုပ်သည့် အစိုးရ ပေါ်ပေါက်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသွားမည်”ဟု ပြောသည်။

TNLA သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က စတင်ခဲ့သော ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်းမှာ ရှမ်းပြည် နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ ကွက်ခိုင်၊ နမ့်ခမ်း၊ မိုင်းလုံ စသည့် မြို့နယ်များကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ထူထောင်လျက်ရှိနေသည်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယပိုင်းကို ဆက်လက် ဖော်ဆောင်ကာ ကျောက်မဲ၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ် စသည့် မြို့နယ်များကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ထူ ထောင်ရန် ပြင်ဆင်နေသည်။

TNLA ၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်နှင့် ဗဟိုအထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဌာနမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် တားဂူးဇာရ် တို့သည် သြဂုတ် ၁၅ ရက်မှ ၁၈ ရက်နေ့အထိ ကျောက်မဲ၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ် ဒေသများ သို့ သွားရောက်ကာ လူထုတွေ့ဆုံမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိမှာလည်း TNLA သည် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မတ္တရာ၊ သပိတ်ကျင်း၊ စဉ့်ကိုင်း တိုက်ပွဲများ တွင် မန္တလေး PDF နှင့်ပူးပေါင်း၍ တိုက်ခိုက်နေပြီး ပြင်ဦးလွင်မြို့နှင့် မန္တလေးမြို့ကို တိုက်ခိုက်ရန်လည်း စစ်ရေး ပြင်ဆင်မှုများပြုလုပ်နေကြောင်း သတင်းများထွက်ပေါ်နေသည်။

တခြား တစ်ဖက်မှာတော့ TNLA၊ AA၊ MNDAA တို့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ဟိုင်ဂင်ဆွေးနွေးပွဲကို (၅)ကြိမ်တိတိ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆

ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲများကြောင့် ပြည်သူလူထုမှာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးဖြစ်နေကြောင်း ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU)မှ ဒူးပလာယာခရိုင် ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ပဒိုစောရွှေမောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ စစ်ပွဲများကြောင့် ပြည်သူလူထုများမှာ ဒုက္ခများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း၊ ထို့အတူ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှာလည်း ပြည်သူလူထုထံက အထောက်အပံ့ တောင်းခံနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ပဒိုစောရွှေမောင်းက “လူထုတွေကတော့ ပြေးပြီးပြေးပြန်ပေါ့။ အခုက စားဖို့သောက်ဖို့ကလည်း အဆင်မပြေ၊ လုပ်ကိုင်စားသောက် ရတာလည်း အဆင်မပြေ၊ နေထိုင်ရတာလည်း အဆင်မပြေမှုတွေနဲ့ပဲ ဖြစ်နေတာပေါ့၊ ပြီးတော့ အခုက ရောဂါကလည်း ထပ်ပြီးတော့ ဖြစ်လာပြန်တယ်ဆိုတော့ ပိုဆိုးတာပေါ့၊ ပြေးနေရတဲ့ လွှားနေ ရတဲ့လူတွေ ပိုပြီးတော့ ဒုက္ခရောက်သထက် ရောက်သွားမှာပေါ့၊ မပြေးရပေမဲ့လည်း ဒီလိုမျိုး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက် နေကြတဲ့အပေါ်မှာ စိတ်ဆင်းရဲနေကြရတာပေါ့၊ ပြီးတော့ နှစ်ဖက်ကလည်း လူထုဆီမှာပဲ အထောက်အပံ့ အကူအညီတွေ တောင်းခံနေကြရတာကိုး၊ လူထုပဲ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတွေ ပိသထက် ပိုပြီးတော့ ပိလာတာကိုး” ဟု ပြောသည်။

ကရင်နီလက်နက်ကိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးသဘောထား ကွဲလွဲမှုများကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပြီး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ရာနှင့်ချီ၍ ပေါ်ထွက်ခဲ့သည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု တိုးလာတိုင်း ပြည်သူလူထု ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတစ်ခု တိုးလာကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “ဝန်ပိတာတော့ တစ်နိုင်ငံလုံး ဝန်ပိတာပေါ့၊ ပြီးကြတော့ ပြည်သူဝန်ပိတာပေါ့၊ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း တစ်ဖွဲ့ ထွက်တိုင်းလိုလို ပြည်သူမှာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတစ်ခု တိုးလာတာနဲ့ အတူတူပဲလေ၊ အခုက အားလုံးက တစ်နိုင်ငံလုံးက ဆူပူနေတော့ ပိုဆိုးတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများမှာ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းအား မနှစ်သက်ကြကြောင်း ပဒိုစောရွှေမောင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

TNLA လက်နက်ကိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် မာန်မာနတွေ ရှိနေသရွေ့ကတော့ ကျနော်တို့လမ်းကြောင်းကို ဘယ်ကြိုက်မလဲ၊ ပြီးတော့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အာဃာတတရားတွေကလည်း နာကြည်းမှုတွေကလည်း ဒီလိုမျိုးတာ ဆက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက် ပိုပြီးတော့ နာကြည်းမှုတွေ ထပ်ဖြစ်၊ ကျနော်တို့ တပ်ထဲမှာ ယုံကြည်မှုကို တည်ဆောက်ခါစပဲ ရှိသေးတယ်၊ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ယုံကြည်မှု အားကောင်းလာတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ပြန်ပြီးတော့ သင့်မြတ်မှုတွေ ရှိလာမှာပေါ့၊ အခုက သင့်မြတ်မှု ရှိဖို့ဆိုတာထက် ပိုပြီးတော့ ဆိုးဝါးတဲ့ အခြေအနေကို ရောက် သွားပြီ။ ပိုပြီးတော့ နာကြည်းသွားမယ် တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ဖြစ်ပြီးတဲ့ဟာတွေကို သင်ပုန်းချေလိုစိတ်မှ မရှိတာကို ဒီလိုမျိုးသာ ဆက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် သေကြေအနာတရဖြစ်ပြီးတော့ ပိုပြီးတော့ ဆိုးဝါးတဲ့ အခြေအနေမျိုးကို ရောက်သွားမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။ 

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများမှာ တစ်ဖက်နှင့် တစ်ဖက် အပြုတ်တိုက်ရေးက ဦးတည်လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားများမှ ထောက်ပြကြသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၊ နယ်ခြားစောင့်တပ်များ၊ ပြည်သူ့စစ်များ အပါအဝင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) စသဖြင့် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း မြောက်များစွာရှိနေ သည်။

အဆိုပါ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ငွေကြေးတောင်းခံမှု၊ ကန့်သတ်မှု၊ ထိန်းချုပ်မှု၊ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများ အကြား ပြည်သူလူထုမှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၆

ပြည်သူ့လုံခြုံရေး(People Security)ကို လမ်းအလိုက်၊ ရပ်ကွက်အလိုက်၊ ကျေးရွာအလိုက် လုံခြုံရေးအသိ လုံခြုံရေးသတိဖြင့် ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့က မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ခရိုင်အဆင့် ဌာနဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံ၍ ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာများ ဆွေးနွေးစဉ် ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ လုံခြုံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဒေသအလိုက် လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီမှ လုံခြုံရေးအသိ စိတ်ဓာတ်ရှိရှိဖြင့် ဆောင်ရွက်ကြရန်လိုကြောင်း၊ ပြည်သူ့လုံခြုံရေး People Security၊ Public Security နှင့် ပတ်သက်၍ လမ်းအလိုက်၊ ရပ်ကွက်အလိုက်၊ ကျေးရွာအလိုက် လုံခြုံရေးအသိ၊ လုံခြုံရေးသတိဖြင့် ဆောင်ရွက် ရန်လိုကြောင်း၊ မိမိတို့နေထိုင်သည့်ဒေသ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာများအလိုက်၊ လမ်းများအလိုက် လုံခြုံရေးစနစ်များ တည်ဆောက်၍ ဆောင်ရွက်မည်ဆိုပါက နယ်မြေဒေသလုံခြုံရေးအတွက် များစွာအကျိုးရှိ ထိရောက်စေမည်”ဟု ပြောသည်။

ပြည်သူ့လုံခြုံရေးနှင့်အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းရေးဗဟိုကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာချက်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ပြည်သူ့လုံခြုံရေး လုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ Check, recheck, Counter Check များပြုလုပ်၍ အပြန်ပြန်အလှန်လှန် စစ်ဆေးနေရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လုံခြုံရေးပိုင်းဆိုင်ရာများ နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ထိခိုက်ခြင်းကြောင့် ဒေသအလိုက် ထိခိုက်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိကြောင်း၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်လိုပြီး လုံခြုံရေးအမြင်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နစကသည် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးနှင့်အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းရေးဗဟိုကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၆ ရက်နေ့က ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့တွင် နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူပြီး ပြည်ထဲရေးဒုဝန်ကြီးနှင့် ကာကွယ်ရေးဒုဝန်ကြီး တို့က ဒုဥက္ကဋ္ဌများအဖြစ် တာဝန်ယူကြမည်ဖြစ်သည်။ 

လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် တွဲဖက်စစ်ထောက်ချုပ်၊ ဒုတိုင်းမှူးများ၊ နယ်လုံဝန်ကြီးများ၊ ရဲချုပ်၊ မီးသတ်၊ ထွေ/အုပ်များ လည်းပါဝင်ကြသည်။

လက်ရှိတွင် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအတွက် အသက် ၃၅ နှစ်မှ ၆၅ နှစ်အတွင်းရှိ ကျန်းမာသန်စွမ်းသော အမျိုးသား များကို တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်ရန် မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က စုဖွဲ့လျက်ရှိကြောင်း သတင်းများထွက်ပေါ်နေ သည်။

လတ်တလောတွင် မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းလုံးမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများ ကြား နယ်မြေသိမ်းနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားထူထောင်နိုင်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေကြ သည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုများနှင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုများ အားနည်းလာပြီး ခိုးဆိုးလုနှိုက် မှုများ၊ အုပ်စုဖွဲ့ ရန်ရှာမှုများ၊ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာနေသည်။