CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၈

နိုင်ငံတကာ စီးပွားရေးဈေးကွက်တွင် လိုအပ်ချက် ကြီးမားလာသည့် မြေရှားသတ္တုကိစ္စသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဈေးဆစ်မှုတွင် အင်မတန် အရေးပါလာနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြေရှားသတ္တုများသည် ကချင်ပြည်နယ် ဒေသတစ်ခုတည်း၌ ရှိခြင်းမဟုတ်ဘဲ ရှမ်း၊ စစ်ကိုင်း အပါအဝင် အခြားဒေသများတွင်ပါ မြေရှားသတ္တုများရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြေရှားသတ္တုကိစ္စသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဈေးဆစ်မှုတွင် အင်မတန် အရေးပါလာနိုင်သည့်အတွက် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အနေဖြင့် မြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သူ့ကိုမျှ အပြည့်အဝ သဘော တူညီချက် ပေးမည်မထင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “မြေရှားသတ္တုက ဗမာပြည် ကချင်မှာပဲရှိတာ မဟုတ်ဘူး။ ရှမ်းမှာလည်း ရှိတယ်။ တော်တော်များများမှာ ရှိတယ်။ ဦးပိုင် ကိုယ်တိုင်ကနေပြီးတော့မှ တပ်မတော်က ချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ နယ်မြေထဲမှာဆိုရင် အနည်းဆုံး ၅ နေရာလောက်ရှိတယ်လို့ ပြောတယ်။ ဒါ မြေရှားလို့ ခေါ်ပေမယ့် မရှားသလို ဖြစ်နေတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီမြေရှားကိစ္စဟာ သူဟာ နိုင်ငံရေးဈေးဆစ်မှုမှာ သူက အတော်ကြီး အရေးပါလာမှာတော့ သေချာတယ်ပေါ့ဗျာ။ ဒါကိုလည်း တပ်ချုပ်ကြီးလည်း လူလည်ပဲ။ လိမ္မာပါးနပ်တဲ့ သူတစ်ယောက်ပဲ သူလည်းဒါကို သိပါတယ်။ သိတော့ အားလုံးကိုသူက အရမ်းသဘောတူညီချက် ပေးမယ်လို့တော့ မထင်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မြေရှားသတ္တုများ တူးဖော်ထားသည်ကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်နိုင်ငံ အကောက်ခွန်ဌာနက ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များအရ မြန်မာမှ တရုတ်သို့ မြေရှားသတ္တု တင်သွင်းမှုသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က တန်ချိန် ၁၇,၄၀၀ သာ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၄၀,၀၀၀ အထိ မြှင့်တက်သွားခဲ့သည်။ 

သို့သော် တရားမဝင် တူးဖော်သည့် လုပ်ငန်းများ၏ သဘောသဘာဝအတိုင်း ထိုကာလအတွင်း အမှန်တကယ် မြေရှားသတ္တု ထွက်ရှိသည့် တန်ချိန်ပမာဏ အတိအကျကို မသိရှိရပေ။

မြေရှားသတ္တုဆိုသည်မှာ ကမ္ဘာအနှံ့အပြားရှိ စမတ်ဖုန်းများ၊ လျှပ်စစ်ကားများ၊ စစ်လက်နက်များ၊ တိုက်လေယာဉ် များ၊ နည်းပညာမြင့် ပစ္စည်းများ စသဖြင့် ထုတ်လုပ်မှုများတွင် မရှိမဖြစ် လိုအပ်လျက်ရှိသည်။

မြေရှားလုပ်ကွက်ပေါင်း ၃၀၀ နီးပါး ရှိနေသည့် ပန်ဝါဒေသ အပါအဝင် ကချင်ပြည်နယ်ထဲမှ မြေရှားသတ္တု ထွက်ရှိ ရာ ဒေသများကို ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင် စခုန်တိန့်ယိန်းဆီကနေ KIA မှ သိမ်းပိုက်ထားသည်။

ကချင်ပြည်နယ်တွင်း မြေရှားသတ္တုတူးသည့် ကုမ္ပဏီများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် တရုတ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ အတွက် အမည်ခံလုပ်ငန်းများအဖြစ် တူးဖော်သကဲ့သို့ ၎င်းတို့နှင့် အကျိုးတူ ပူးပေါင်း၍လည်း တူးဖော်ကြကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်ဘက်မှ မြေရှားသတ္တု တူးဖော်တင်ပို့သည့် လုပ်ငန်းများနှင့် ဝင်ငွေများသည် KIA ၏ ထိန်းချုပ်မှု အောက်တွင်သာ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

 မြေရှားသတ္တုများ တူးဖော်ထားသည်ကို တွေ့ရစဉ်

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA) အနေဖြင့် ယခင်ကလည်း ဖားကန့်ကို လွတ်မြောက်နယ်မြေ ကြေညာပေး ရန် တောင်းဆိုခဲ့ဖူးကာ လက်ရှိတွင်လည်း မြေရှားကိစ္စကို အသုံးချကာ နိုင်ငံရေး အပေးအယူ မလုပ်ဘူးဟု ပြော၍ မရကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ ၁၉၉၄ ခုနှစ် KIO/KIA ငြိမ်းချမ်းရေး ယူစဉ်အခါတုန်းက နိုင်ငံရေးလေ့ကျင့်မှု အနေနဲ့ ဖားကန့် ကို လွတ်မြောက်နယ် မြေကြေညာပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒီနေ့လည်း သူတို့ အဲဒီမြေရှားကိစ္စကို ကိုင်ပြီးမှ နိုင်ငံရေးမှာ အပေးအယူ မလုပ်ဘူးလို့ ပြောမရဘူးပေါ့လေ။ အခုကမ္ဘာမှာလည်း မြေရှားက နံပါတ်တစ် ဖြစ်လာ တယ်လေ။ ကျနော်တို့ မြန်မာ့မြေရှားကလည်း ကမ္ဘာ့ရှားပါး မြေရှား ၃ မျိုးထဲမှာ မြန်မာပြည်မှာ ထွက်ရှိတယ်။ ထွက်ရှိတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီမြေရှားနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးအရ တော်တော်လေး အရေးပါလာမှာ။ နိုင်ငံရေးအတွက် အရေးပါတယ်လို့ ကျနော်ပြောချင်တယ်။ နောက်ပြီး ရရှိတဲ့ဝင်ငွေကလည်း ကြောက်ခမန်းလိလိ ဖြစ်တာပေါ့။ ထုတ်လုပ်တဲ့ အခါကြတော့လည်း အစိုးရချင်း ဆက်ဆံပြီးမှ ထုတ်လုပ်တယ်ဆိုရင်တော့ ပြည်သူတွေ သက်တောင့်သက်သာရှိမယ်။ အခုက လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပေါင်းပြီးထုတ်တဲ့ အခါကြတော့ လုပ်ချင် တိုင်း လုပ်နေကြတော့ ပြည်သူတွေက ဘာမှမပြောတာ။ ဆန္ဒပြရင်လည်း ခဏပဲဖြစ်နေတာလေ။ အဲဒါကြောင့်မို့ လို့ပါ။ မြေရှားက မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာတော့ အရေးပါတဲ့ ကဏ္ဍတစ်ရပ်ကို ရောက်ရှိလာလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ၏ တရုတ်ခရီးစဉ်အတွင်း အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနှင့် မြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေး သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယသတ္တုတွင်းဝန်ကြီးဌာနက KIA ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသရှိ သတ္တုတွင်းများမှ နမူနာများကို စုဆောင်းရယူရန်အတွက် နိုင်ငံပိုင်နှင့် ပုဂ္ဂလိကပိုင် ကုမ္ပဏီများအား တိုက်တွန်း ထားကြောင်း ရိုက်တာက သတင်းဖော်ပြထားသည်။

KIA သည် အိန္ဒိယသို့ မြေရှားသတ္တု အများအပြား တင်ပို့ရောင်းချရန် ဖြစ်နိုင်မည်ဆိုပါက မြေရှား နမူနာများကို လေ့လာခွင့်ပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်ဟုလည်း အမည်မဖော်လိုသည့် KIA အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း လည်း ရိုက်တာက ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ‌ဒေါ်နယ်ထရမ့် အစိုးရကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံ၊ KIA နယ်မြေမှ မြေရှားသတ္တုများကို အိန္ဒိယမှ တဆင့် ရယူနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းသင့်သည်ဟု အကြံပြုစာတမ်းများ တင်သွင်းမှုများ ရှိနေသည်။