CNI International News

နယူးဒေလီ၊ မေလ ၁၆

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရ က တရုတ်နှင့်တူရကီနိုင်ငံပိုင်မီဒီယာများ၏ X လူမှုမီဒီယာ အကောင့်များကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်ဟု DW သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မေလ ၁၄ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက အိန္ဒိယသည် တရုတ်နိုင်ငံပိုင် ဆင်ဟွာသတင်းအေဂျင်စီ၊ ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ Global Times သတင်းစာနှင့် တူရကီနိုင်ငံ၏ TRTWorld ရုပ်သံလိုင်းတို့၏ X အကောင့်များကို ပိတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပါကစ္စတန်နှင့်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခကို  ပြည်ပမီဒီယာများက သတင်းအမှားများ ဖြန့်နေကြောင်း အိန္ဒိယက ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် အကောင့်များကို ပိတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပါကစ္စတန်နှင့် အိန္ဒိယကြား ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြကာ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားလုနီး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

သို့သော် အမေရိကန်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် မေလ ၁၀ ရက်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ သည်။

X မှာ ဆင်ဟွာသတင်းဌာနကို ပိတ်ထားစဉ်

ကက်ရှ်မီးယားပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက အိန္ဒိယအစိုးရသည် X လူမှုမီဒီယာ အကောင့်ပေါင်း ၈၀၀၀ ကို ပိတ်ပင်ခဲ့ကာ ပါကစ္စတန်နှင့်ဆက်နွှယ်သည့် အကြောင်းအရာများကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

မေလ ၇ ရက်ကလည်း ပါကစ္စတန်လေတပ်သည် အိန္ဒိယတိုက်လေယာဉ်ကို ပစ်ချခဲ့သည်ဟု ရေးသားခဲ့သည့် တရုတ်၏ Global Times သတင်းစာကို အိန္ဒိယသံရုံးက သတိပေးခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် တူရကီတို့သည့် ပါကစ္စတန်၏ မဟာမိတ်များဖြစ်ပြီး မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက် မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး တူရကီက အိန္ဒိယကို ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့သည်။

တရုတ်ကလည်း တင်းမာမှုများကို ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း ပါကစ္စတန်သည် မိမိတို့၏ မဟာမိတ်ဖြစ်ပြီး ဆက်ဆံရေးများကို ကာကွယ်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည။

ထို့ပြင် တရုတ်သည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသ၏ နယ်မြေဒေသ အနည်းငယ်ကို အုပ်ချုပ်ထားပြီး အိန္ဒိယနှင့် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှုများ အငြင်းပွားနေသည်။

Source: DW

CNI International News

အစ္စတန်ဘူလ်၊ မေလ ၁၆

တူရကီနိုင်ငံတွင် ယူကရိန်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) သည် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို စေလွှတ်ခဲ့ရာမှာ မည်သူများကို စေလွှတ်လိုက်သလဲ အားလုံးက စိတ်ဝင် တစားစောင့်ကြည့်နေကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို မစေလွှတ်မီ နာရီပိုင်းအတွင်းမှာပင် ကရင်မလင်နန်းတော်က ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် ပါဝင်သည့် စာရင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုစာရင်းမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

¤ ဗလာဒီမာ မက်ဒင်စကီး (Vladimir Medinsky) ၊ ကရင်မလင်လက်ထောက်၊ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်။

ဆိုဗီယက်ယူကရိန်းတွင် မွေးဖွားခဲ့သည့် မက်ဒင်စကီးသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ရုရှား-ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မြောက်စေရန် ကူညီပေးခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ သူသည် ရုရှားစစ်သမိုင်း အဖွဲ့အစည်း၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည်။

ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မီခေး ဂါလူဇင်ကို တွေ့ရစဉ်

¤ မီခေး ဂါလူဇင် (Mikhail Galuzin) ၊ ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး။

ဂါလူဇင်သည် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများကို စုစည်းထားသည့် ဓနသဟာယ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများအသင်းနှင့် ဆက်ဆံမှုများကို ကြီးကြပ်ရသူဖြစ်သည်။ မော်စကို စတိတ် တက္ကသိုလ်၏ အာရှနှင့် အာဖရိက ရေးရာဘာသာရပ်များကို သင်ယူခဲ့ပြီး ဂျပန်ဘာသာစကားနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားကို ကျွမ်းကျင်စွာ ပြောဆို တတ်သည်။

¤ အိုင်ဂေါ် ကို့စ်ယူကော့ဗ် (Igor Kostyukov) ၊ ရုရှားစစ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူး။

ကို့စ်ယူကော့ဗ်သည် GRU ဟု လူသိများသည့် ရုရှား၏ အာဏာအကြီးဆုံး ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီများထဲတွင် ပါဝင်သည့် စစ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်နေသည့် ပထမဆုံး ရေတပ်အရာရှိဖြစ်သည်။

¤ အလက်ဇန်းဒါး ဖိုမင် (Alexander Fomin) ၊ ဒုတိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး။

ဖိုမင်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ယူကရိန်းနှင့်ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့ဖူးပြီး လက်ရှိ ဆွေးနွေးမှုများအတွက် ကျွမ်းကျင် သူများ စာရင်းတွင် ပါဝင်ရန် ပူတင်က အတည်ပြုခဲ့သည်။

¤ အလက်ဇန်းဒါး ဇိုရင် (Alexander Zorin) ၊ ဝန်ထမ်းချုပ်ရုံး ဦးစီးဌာန၏ ပြန်ကြားရေး ပထမလက်ထောက် အကြီးအကဲ။

ရုရှားစစ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူး အိုင်ဂေါ် ကို့စ်ယူကော့ဗ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဆိုဗီယက်ယူကရိန်းတွင် မွေးဖွားခဲ့သည့် ဇိုရင်သည် ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ရုရှား၏ ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်မှုကို ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများကြောင့် လူသိများသူဖြစ်သည်။

¤ ယီလန်နာ ပိုဒိုဘရက်ယက်ဗ်စကာယာ (Yelena Podobreyevskaya) ၊ ကရင်မလင် လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ မူဝါဒဦးစီးဌာန ဒုတိယအကြီးအကဲ။

¤ အလက်ဇီ ပိုလစ်ရှ်ချော့ (Alexei Polishchuk) ၊ ဘီလာရုစ်၊ ယူကရိန်းနှင့် မော်လ်ဒိုဗာ အရေးကိစ္စများကို ကိုင်တွယ်သည့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ CIS ဌာန ဒါရိုက်တာ။

¤ ဗွီ ရှက်ဗ်ဆော့ ( V. Shevtsov) ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံတကာ စစ်ဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဦးစီးဌာန၏ ဒုတိယအကြီးအကဲ တို့ဖြစ်ကြသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဂူဝါဟတီ၊ မေလ ၁၆

မြန်မာနယ်စပ်အနီး အိန္ဒိယ၏ မဏိပူရပြည်နယ်၊ ချန်ဒယ် (Chandel) ခရိုင်တွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်သွေးကြွများ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားပြီး စစ်သွေးကြွ ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Deccan Herald က ဖော်ပြခဲ့သည်။

မေလ ၁၄ ရက်က အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ရင်းသည် စစ်သွေးကြွများ၏ လှုပ်ရှားမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများ ရရှိခဲ့ပြီးနောက် စစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ချိန်တွင် နယူးဆမ်တယ် (New Samtal) ကျေးရွာအနီး တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“စစ်ဆင်ရေးအတွင်း စစ်သားတွေက သံသယဖြစ်ဖွယ် ကေဒါတွေကို ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ဘက်ကလည်း ပြန်လည် ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု အိန္ဒိယစစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်ကို တွေ့ရစဉ်

အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများအတွင်း ကေဒါ ၁၀ ဦး ချေမှုန်းခံခဲ့ရပြီး လက်နက်ခဲယမ်း အများအပြားကို သိမ်းဆည်း ရမိခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်၏ အရှေ့ပိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

သေဆုံးခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွများသည် မည်သည့်အဖွဲ့မှ ဖြစ်သည်ဆိုခြင်းကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် စုံစမ်း စစ်ဆေးမှု များ ပြုလုပ်နေသလို စစ်ဆင်ရေးကိုလည်း ဆက်လက် ပြုလုပ်နေကြောင်း အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ရင်းမှ စစ်မှုထမ်း တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

မဏိပူရပြည်နယ်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလကတည်းက ကသည်းလူမျိုးများနှင့် ကူကီးလူမျိုးများကြား ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ လူပေါင်း ၂၅၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် ဖေဖော်ဝါရီလ၌ မဏိပူရပြည်နယ်သည် သမ္မတ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာနယ်စပ်အနီးတွင် ကူကီး၊ နာဂ၊ ကသည်း၊ ဇိုမီး စသည့် လက်နက်ကိုင်များ လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

Source: Deccan Herald

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ မေလ ၁၅

အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား တိုက်ခိုက်မှုများ ရက်အနည်းငယ် ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်တွင် ပါကစ္စတန်သည် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် လေယာဉ်နှင့် လက်နက်များကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပဋိပက္ခအတွင်း ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံတို့က ထုတ်လုပ်ထားသည့် လက်နက်များကို အသုံးပြုခဲ့သည့် အိန္ဒိယစစ်တပ်၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ပါကစ္စတန်က တရုတ်နိုင်ငံလုပ် လက်နက်များဖြင့် ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ပါကစ္စတန်အား လက်နက်အများဆုံး ရောင်းချပေးနေသည့် နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကြား ပါကစ္စတန်၏ လက်နက်ဝယ်ယူမှု စုစုပေါင်း၏ ၈၁ ရာခိုင်နှုန်းသည် တရုတ်ထံမှ ဝယ်ယူခဲ့ခြင်းဖြစ် ကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသနအင်စတီကျုက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ပါကစ္စတန် အသုံးပြုခဲ့သည့် လက်နက်များအနက် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် J-10 တိုက်လေယာဉ်များနှင့် PL-15 ဝေဟင်မှ ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်များ ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး အစ်ဟက် ဒါး (Ishaq Dar) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်သည် ထိုလေယာဉ်များ ထိုဒုံးကျည်များဖြင့် အိန္ဒိယ၏ ပြင်သစ်နိုင်ငံထုတ် Rafale တိုက်လေယာဉ်များ ကို ပစ်ချခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး အိန္ဒိယကမူ အတည်ပြုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ပါကစ္စတန်အသုံးပြုနေတဲ့ တိုက်လေယာဉ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ပါကစ္စတန်စစ်တပ်သည် တရုတ်နှင့် ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် JF-17 Thunder တိုက်လေယာဉ်ကိုလည်း အိန္ဒိယနှင့် လေကြောင်းတိုက်ပွဲနှင့် နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများတွင် အသုံးပြုခဲ့ သည်ဟု စစ်ရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် နယ်စပ် ထိန်းချုပ်ရေးစည်း (LoC) တစ်လျှောက် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် လက်နက်ကြီးဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ တွင်လည်း ပါကစ္စတန်သည် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် SH-15 ဟောင်ဝဇ္ဇာ အမြောက်များကို အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့ပြင် ပါကစ္စတန်သည် တရုတ်နိုင်ငံလုပ် Wing Loong II နှင့် CH-4 ဒရုန်းများဖြင့်လည်း နယ်စပ်ဒေသ တစ်လျှောက် ကင်းထောက်လှမ်းမှုများနှင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြား ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ကာကွယ်ရာတွင်လည်း ပါကစ္စတန်သည် JY နှင့် HGR ကဲ့သို့ တရုတ်နိုင်ငံလုပ် ရေဒါစနစ်များကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည့် ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များကိုလည်း အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ မေလ ၁၅

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးပွဲများတွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) တက်ရောက်မည်ဆိုပါက ၎င်းနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလိုကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကရင်မလင် နန်းတော်ကမူ မေလ ၁၅ ရက်တွင် တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူလ် (Istanbul ) မြို့၌ ပြုလုပ်မည့် ဆွေးနွေးပွဲများကို ပူတင် တက်ရောက်ရန် ရှိ/မရှိကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိသေးပေ။

စီစဉ်ထားသည် ဆွေးနွေးပွဲများသည် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အဆိုပြုခဲ့သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို အာရုံစိုက်ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ပြီး ထိုဆွေးနွေးမှုများကို အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယို (Marco Rubio) တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် ထိုဆွေးနွေးပွဲများသို့ အမေရိကန် အထူးသံတမန်များဖြစ်သည့် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ် (Steve Witkoff) နှင့် ကိတ်သ် ကဲလော့ (Keith Kellogg) တို့ကိုလည်း စေလွှတ်ထားသည်ဟု ထိုအကြောင်းအရာနှင့် နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ် ၃ ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

 ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရေးအတွက် ခြွင်းချက်မရှိ ရက် ၃၀ ကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ဆွေးနွေးလိုကြောင်း၊ ရုရှား၏ အရေးကိစ္စအားလုံးသည် ပူတင်အပေါ်တွင် မူတည်နေသဖြင့် ထိုဆွေးနွေးမှုများကို ပူတင်လည်း တက်ရောက်သင့်ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

“ကျနော်တို့က စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရေးအတွက် စတင်လုပ်ဆောင်ဖို့ သဘောတူချင်ပါတယ်။ သူ (ပူတင်) ကတော့ ကျနော်နဲ့ တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးရမှာကို ထိတ်လန့်နေပါတယ်” ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အကယ်၍ ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်မလာပါက အမေရိကန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့က ရုရှားအပေါ် ပြင်းထန်သည့် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်မည့် အခြေအနေကိုလည်း မျှော်လင့်ထားသည်ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

ထရမ့်သည် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှား အစိုးရများသည် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို လုပ်ဆောင်နေသည့် ၎င်းတို့၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများအား ပြသခဲ့ကြသည်။

ပူတင်ကလည်း ယူကရိန်းနှင့် တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်လိုကြောင်း မေလ ၁၁ ရက်က ကမ်းလှမ်းခဲ့ပြီး ထရမ့်ကမူ ဇာလန်းစကီး အနေဖြင့် ထိုကမ်းလှမ်းမှုကို လက်ခံရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ မေလ ၁၅

တရုတ်သည် အိန္ဒိယနှင့် အငြင်းပွားနေသည့် နယ်စပ်အနီးရှိ နယ်နိမိတ်များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာချက်များ  ထပ်မံ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဒေသရှိ နယ်နိမိတ်များ၏ အမည်များကို တရုတ်က သတ်မှတ် ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အများစုသည် အိန္ဒိယက ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်နိမိတ်များဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက နှစ်နိုင်ငံကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေးများ တိုးမြင့်စေရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ ရှိခဲ့သည့်တိုင် တရုတ်ပြည်သူ့ရေးရာဝန်ကြီးဌာနသည် အာရုနာချယ် ပရာဒေ့ရှ် (Arunachal Pradesh) ပြည်နယ်ရှိ နယ်မြေ များ၏ အမည်များကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်ကို တရုတ်က ကျန်းနန် ( Zangnan) ဟု အမည်မှည့်ခေါ်ခဲ့ပြီး ထိုပြည်နယ်သည် တိဘက်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ကြောင်း ကြေညာထားသည်။

အိန္ဒိယနဲ့တရုတ် နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားနေတဲ့ နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်ပြည်သူ့ရေးရာဝန်ကြီးဌာနက အမည်မှည့်ခေါ်ခဲ့သည့် နေရာ ၂၇ နေရာအနက် တောင် ၁၅ ခု၊ လူနေဒေသ ၅ ခု၊ တောင်ကြားလမ်း ၄ ခု၊ မြစ် ၂ စင်းနှင့် ရေကန် ၁ ကန် ပါဝင်သည်။

ထိုနယ်မြေဒေသ တစ်ခုချင်းစီကို တရုတ်က တရုတ်အမည်များဖြင့် ပြောင်းလဲကြေညာခဲ့ပြီး နယ်မြေများ၏ တည်နေရာကို လတ္တီကျု၊ လောင်ဂျီကျုများဖြင့် အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပထဝီဝင် အမည်များကို စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတော်ကောင်စီ၏ သင့်တော်သည့် ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် အညီ မိမိတို့သည် တရုတ်၏ ကျန်းနန်ဒေသရှိ ပထဝီဝင် အမည်အချို့ကို စံသတ်မှတ်ချက်ဖြင့် ကြေညာကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယကမူ တရုတ်၏ ကြေညာချက်သည် အနှစ်သာရကင်းမဲ့ပြီး ယုတ္တိမရှိကြောင်း မေလ ၁၄ ရက်က တုံ့ပြန်ခဲ့ သည်။

အာရုနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်၏ ငြင်းပယ်နိုင်စွမ်းမရှိသည့် အမှန်တရားကို အမည်များ ပြောင်းလဲရုံဖြင့် ပြောင်းလဲနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ထိုပြည်နယ်သည် အိန္ဒိယ၏ ခွဲခြားမရနိုင်သည့် အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ် အမြဲတမ်း ဆက်လက် တည်ရှိနေလိမ့်မည်ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

မနီလာ၊ မေလ ၁၄

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် မေလ ၁၂ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် မျှော်လင့်မထားသည့် ရလဒ်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးက မြို့တော်ဝန်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရသည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရလဒ် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ရေတွက်ပြီးချိန်တွင် သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr) ၏ မဟာမိတ်များသည် အထက်လွှတ်တော် နေရာများကို မျှော်မှန်းထားသလောက် ရရှိခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

မူးယစ်ဆေးဝါး စစ်ပွဲအတွင်း လူပေါင်းထောင်ချီ သေဆုံးခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ သည်ဟိဂ်မြို့ရှိ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာတရားရုံး (ICC) တွင် ထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂို ဒူတာတေး (Rodrigo Duterte) သည် ဒါဗောင်း (Davao) မြို့တော်ဝန်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရသည်။

ဖိလစ်ပိုင်ဒုသမ္မတ ဆာရာဒူတာတေးကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် စွပ်စွဲပြစ်တင် ခံထားရသည့် ၎င်း၏ သမီးဖြစ်သူ ဆာရာဒူတာတေး (Sara Duterte) ၏ နိုင်ငံရေး ကံကြမ္မာသည် ကြီးမားသည့် ပြောင်းလဲမှုမရှိခဲ့ပေ။

မေလ ၁၂ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အထက်လွှတ်တော်၏ နေရာ ၁၂ နေရာ၊ အောက်လွှတ်တော် ၏ နေရာ ၃၁၇ နေရာ၊ ပြည်နယ်များ၊ မြို့များနှင့် မြို့နယ်များ၏ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး ရာထူးနေရာ စုစုပေါင်း ၁၈,၀၀၀ အတွက် မဲပေးရန် မှတ်ပုံတင်ထားသည့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသား ၆၈ သန်းကျော်က မဲပေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

အထက်လွှတ်တော် ၁၂ နေရာတွင် သမ္မတမားကို့စ်ဂျူနီယာ၏ မဟာမိတ်များက ၆ နေရာရခဲ့ပြီး ဒူတာတေး မိသားစုက ထောက်ခံပေးထားသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအနက် တစ်ဦးကသာ အထက်လွှတ်တော်နေရာ ၁ နေရာကို ရရှိခဲ့သည်။

ဒူတာတေးကို ထောက်ခံသူများအား တွေ့ရစဉ်

သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးသည် ဒါဗောင်းမြို့တော်ဝန်အဖြစ် ထပ်မံရွေးကောက် ခံရလိမ့်မည်ဟု မျှော်မှန်း ထားသည့်အတိုင်း အနိုင်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့မိသားစုသည် ထိုမြို့၏ မြို့တော်ဝန်နေရာကို ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ် ကတည်းက ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဒူတာတေးသည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက် မခံရမီ အချိန်အထိ ဒါဗောင်းမြို့တော်ဝန်အဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

သက်တမ်းဝက် ရွေးကောက်ပွဲ၏ ရလဒ်အပြည့်အစုံကို ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း တရားဝင် ထုတ်ပြန်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဒါကာ၊ မေလ ၁၄

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မတီ(BEC)က ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ်ဟာစီနာ(Sheikh Hasina)၏ အဝါမီလိဂ်(Awami League)ပါတီကို မှတ်ပုံတင်ခွင့် ဆိုင်းငံ့ခဲ့ကြောင်း India Express မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လာမည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အဝါမီလိဂ်ပါတီ၏ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်အား ထိရောက်စွာ တားမြစ်နိုင်ခဲ့သည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုရှင် မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) ဦးဆောင်သည့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့သည် အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး အက်ဥပဒေအောက်တွင် အဝါမီလိဂ်(Awami League)ပါတီ၏ လှုပ်ရှားမှုအားလုံးကို တားမြစ်ခဲ့ပြီးနောက် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အမျိုးသားလုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုများ၊ ရာနှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများ သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး  Awami League ပါတီ၏ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များကို စစ်ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးနေမှုများကြောင့် ပါတီ၏ လှုပ်ရှားမှု များကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကြားဖြတ်အစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

အဝါမီလိဂ်ပါတီ ထောက်ခံသူများကို တွေ့ရစဉ်

Awami League ပါတီ အပါအဝင် ထိုပါတီနှင့်ဆက်နွှယ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ လှုပ်ရှားမှုအားလုံးကို ပိတ်ပင်သော ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်အတူ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် Awami League ပါတီ၏ မှတ်ပုံတင်မှုကို ဆိုင်းငံ့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အတွင်းရေးမှူးချုပ် အက်ခ်တာ အာမက် (Akhtar Ahmed) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေများအရ နိုင်ငံအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ပါတီ သည် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တွင် မှတ်ပုံတင်ရန် လိုအပ်သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဆယ်စုနှစ် နှစ်စုကျော်ကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် Awami League ပါတီအား ဆိုင်းငံ့လိုက်ခြင်းသည် နိုင်ငံအတွင်း ပြုလုပ်မည့် မည်သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင်မဆို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ကို တရားဝင် ပိတ်ပင်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရှိတ်ဟာစီနာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် Awami League ပါတီ၏ မှတ်ပုံတင်မှုကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ပြန်လည်ခွင့်မပြုမီ အချိန်အထိ Awami League ပါတီသည် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခွင့်မရှိဘဲ ဆိုင်းငံ့ခံထားရမည်ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အဝါမီလိဂ်နှင့် ၎င်း၏ ဆက်စပ်အဖွဲ့များသည် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုများ၊ မီဒီယာများ၌ ဖော်ပြမှုများ၊ အွန်လိုင်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာ မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ၊ စီတန်းလှည့်လည်မှုများ၊ စုဝေမှု သို့မဟုတ် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ခြင်း အပါအဝင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ မပြုလုပ်ရန် တားမြစ် ထားသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် စတုတ္ထမြောက် သက်တမ်းကို အနိုင်ရခဲ့သည့် ဟာစီနာသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် လက ဆူပူအုံကြွမှုများအတွင်း အိန္ဒိယသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သွားခဲ့ပြီး ယူနွတ် ဦးဆောင်သည့် ယာယီအစိုးရက အာဏာကို လွှဲပြောင်းရယူခဲ့သည်။

Source: India Express

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ မေလ  ၁၄

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို စုပေါင်းရင်ဆိုင်ရန်၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို တိုးမြှင့်ရန် တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) က နိုင်ငံများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲများတွင် အနိုင်ရရှိသူ မရှိကြောင်းလည်း ရှီက အမေရိကန်ကို ရည်ညွှန်းပုံပေါ်သည့် မှတ်ချက် စကားကိုလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အနိုင်ကျင့်ဗိုလ်ကျမှု သို့မဟုတ် စိုးမိုးခြယ်လှယ်မှုသည် မိမိကိုယ်ကို ဖယ်ကြဉ်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွား စေနိုင်ကြောင်း ရှီက လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြောကြားချက်သည် အမေရိကန်-တရုတ် ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးမှုများအပြီး ရှီ၏ ပထမဆုံးအကြိမ် လူသိရှင်ကြား ပြောကြားသည့် မှတ်ချက်စကားတစ်ခုဖြစ်သည်။

ရှီသည် မေလ ၁၃ ရက်က ဘေဂျင်းမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် တရုတ်-လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံနိုင်ငံ များ ဖိုရမ်၏ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေး ဖွင့်ပွဲ၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။

ရှီနဲ့ ကာရေဘီယံနိုင်ငံများက ခေါင်းဆောင်တွေကိုတွေ့ရစဉ်

“ကမ္ဘာကြီးက လျင်မြန်စွာ ပြောင်းလဲနေတဲ့ ရာစုနှစ်ထဲကို ရောက်နေပါတယ်။ အန္တရာယ်ပေါင်းစုံ ရှိနေပါတယ်။ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေကတစ်ဆင့် ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင် မှာပါ”ဟု ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် လက်တင်အမေရိက၊ ကာရစ်ဘီယံနိုင်ငံများသည် ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်းဒေသ၏ အရေးကြီးသည့် နိုင်ငံများ ဖြစ်ပြီး ရှိရင်းစွဲအခွင့်အရေးများ၊ တရားမျှတမှုတို့သည် မိမိတို့အားလုံး၏ ဘုံရည်မှန်းချက်များ ဖြစ်သည်ဟုလည်း ရှီက ဆိုသည်။

တရုတ်သည် မြင့်တက်လာသည့် ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများ၊ အဖွဲ့အစည်းများကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုနှင့် တစ်ဖက်သတ်ဆန်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဖြေရှင်းရာတွင် အခြားနိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆန္ဒရှိကြောင်းလည်း ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post