CNI International News

နယူးယောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို ဘေးကင်းလုံခြုံစေရန်နှင့် အုပ်ချုပ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အစီအစဉ်ကို ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီတွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ ထောက်ခံမဲ ၁၃ မဲရရှိပြီး ကန့်ကွက် မဲမရှိဘဲ အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု DW သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် ရုရှားကမူ ထိုအစီအစဉ် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုကို မဲမပေးဘဲ လက်ရှောင်ခဲ့ကြသည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ ထရမ့်၏ ဂါဇာအစီအစဉ်အား အတည်ပြုမှုကို သဘောမတူကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုအစီအစဉ်သည် ပါလက်စတိုင်းများ၏ နိုင်ငံရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တောင်းဆိုမှုများ၊ အခွင့်အရေးများနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိကြောင်း ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) ၏ ရုံးကမူ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ က ထရမ့်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို အတည်ပြုခဲ့သည့်အတွက် ထရမ့်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

အစ္စရေး ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

"အစ္စရေးနိုင်ငံနဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုတို့က သမ္မတထရမ့်နဲ့အတူ သူ့ရဲ့ အားကြိုးမာန်တက်ရှိပြီး သစ္စာရှိတဲ့ အဖွဲ့ကို ချီးမွမ်းဂုဏ်ပြုပါတယ်။ သမ္မတထရမ့်ရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ချမ်းသာကြွယ်ဝရေးတို့ကို ဖြစ်စေ ပါလိမ့်မယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အဲဒီအစီအစဉ်ထဲမှာ ဂါဇာဒေသအတွင်း စစ်တပ်မထားဖို့ ၊ လက်နက်တွေ ဖြုတ်သိမ်းဖို့ နဲ့ အစွန်းရောက်မှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ အလေးထား ဖော်ပြထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ရုံးက X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အစ္စရေး၏ အိမ်နီးချင်းများ အနေဖြင့်လည်း Abraham Accords အမည်ရှိ သဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည် ပါဝင်ကြရန် နေတန်ယာဟု၏ ရုံးက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Abraham Accords သည် အစ္စရေးနှင့် ဒေသတွင်း အာရပ်နိုင်ငံများကြား ဆက်ဆံရေး ပုံမှန်ပြန်လည်ထူထောင်ရန် ထရမ့်၏ ပထမ သက်တမ်းအတွင်းက လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် သဘောတူညီချက်ဖြစ်သည်။

 ဂါဇာဒေသကို တွေ့ရစဉ်

"အစ္စရေးက ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ချမ်းသာကြွယ်ဝရေးအတွက် မိမိတို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းတွေ အားလုံးကို လက်ကမ်းထား ပါတယ်။ ပြီးတော့ အစ္စရေးနဲ့ ဆက်ဆံရေး ပုံမှန်ပြန်လည် ထူထောင်ပြီး ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နဲ့ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ ထောက်ခံ သူတွေကို ဒေသတွင်းက မောင်းထုတ်ရာမှာ မိမိတို့နဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်" ဟု ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်သည့် ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ယိုဟန် ဝါဒီဖူလ် (Johann Wadephul) ကလည်း ထရမ့်၏ ဂါဇာငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် အတည်ပြု ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းကို ကြိုဆိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဂျာမနီသည် ဂါဇာဒေသ ပြန်လည် ထူထောင်ရေးတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း ယိုဟန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: DW

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မကြာခင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပတော့မည် ဖြစ်သည့်အတွက် လူငယ်နှင့်လူကြီး ပေါင်းစပ်ပြီး လွှတ်တော်နိုင်ငံရေးကို တည်ဆောက်သင့်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း(၁) ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်မှာတော့ အပိုင်း(၂)ကိုလည်းကောင်း၊ ဇန်နဝါရီလ နောက်ဆုံးပတ်တွင် အပိုင်း(၃)ကိုလည်း ကောင်း ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲသည် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ကျော်လွှားနိုင်ရေးနှင့် လွှတ်တော်နိုင်ငံ ရေးအား ပြန်လည် အသက်ဝင်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်းဖြစ်ပြီး လူငယ် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများလည်း ဝင်ရောက်ယှဉ် ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။

လူငယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားလျှင် ၎င်းတို့၏ အားသာချက်များနှင့် မိမိတို့ ဖြတ်သန်းခဲ့သည့် အတွေအကြုံများဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ဒီမိုကရေစီကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လွှတ်တော်ကျင်းပနေစဉ်

၎င်းက “နိုင်ငံ‌တော်အတွက် ကောင်းနိုးရာရာပေါ့၊ ကိုယ်ကောင်းမယ်ထင်တဲ့ အရာတွေကို တင်ပြကြတဲ့အခါမှာ တစ်ခါ‌တစ်လေ အာဏာရအစိုးရ၊ အာဏာရပါတီနဲ့ မတူကွဲပြားတာမျိုး ရှိနိုင်တယ်။ အခုဟာက ကျနော်တို့ ဒီမိုကရေစီ ယုံကြည်တဲ့သူတွေအတွက်က နိုင်ငံရေး ပလက်ဖောင်းကို ပျောက်နေတာ။ အဲ့တော့ လွှတ်တော် ပေါ်လာရင်တော့ ဒီမိုကရေစီဘက်က ကိုယ်စားပြုမယ့် သူတွေရဲ့အသံတွေ လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားမယ် ပြောရေးဆိုခွင့် တစ်စုံတစ်ရာ ရလာမယ် အဲ့ဒီကနေမှ တစ်ဆင့်ဆင့်နဲ့ နိုင်ငံရေးဘောင်ကို ချဲ့သွားရမယ်။ အဲ့တော့ လူငယ်တွေမှာ သူတို့ရဲ့ဆန်းသစ်တဲ့ ဒီနုပျိုတဲ့အမြင်တွေ အတွေးအခေါ်တွေရှိတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ အတွေ့အကြုံ တွေ အဲ့တာတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီးလုပ်သွားရင် ခုနက လူငယ်လူကြီး ဆိုတာလည်း သီးခြား ကွဲပြားမှုကြီး တစ်ခုလို့ တော့ မမြင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် အခု လူငယ်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေ လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားရင် သူတို့ ဆီက အားသာချက်တွေနဲ့ ကျနော်တို့ ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ဖို့ပဲ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ၍ အရေး ပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်။

ထို့နောက် လွှတ်တော်နိုင်ငံရေး ပျောက်ဆုံးကာ တရားစီရင်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး စသည့် အာဏာ ၃ ရပ်သည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တစ်ဦးထံမှာ စုစည်းထားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး လွှတ်တော်နိုင်ငံရေးကို ပြန်လည် ဖော်ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းအား ယုံကြည်ပြီး လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲမှ ဝင်လာသည့် သူများကြားထဲတွင် တူညီသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုကလည်း ရှိနေကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တစ်ခုကတော့ ဒါလူငယ်လူလတ် ကြားထဲမှာတင် မကပါဘူး၊ ပြည်သူတွေ ကြားထဲမှာလည်း ရွေးကောက် ပွဲက ထူးထူးခြားခြား အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယတွေကလည်း ရှိနေတယ်၊ အဲ့တော့ ရွေးကောက်ပွဲ နည်းလမ်း၊ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းကို ယုံကြည်လို့ လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲကနေ ဝင်လာတဲ့သူတွေ ကြားထဲမှာကလည်း တူညီတဲ့ နည်းလမ်း တစ်ခုကလည်း ရှိနေတယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲ နည်းလမ်း၊ နိုင်ငံရေး နည်းလမ်းနဲ့ ပြဿနာလေးတွေ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုတဲ့ တူညီမှုကလည်း ရှိနေတယ်။ အဲ့အပေါ်မှာ ကျနော်တို့က မဏ္ဍိုင် ထားပြီး‌တော့ ပေါင်းစည်းဖို့ လိုတယ်။ အဲ့တော့ လူတစ်ဦးနဲ့ တစ်ဦးကြားထဲမှာ မတူကွဲပြားမှုတွေကလည်း ရှိမှာပဲ ရှိပေမယ့် အဲ့အထဲကနေပြီးတော့ပဲ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ကြရတယ်”ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ လက်နက်တောင်းဆိုခြင်းထက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်အရ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်၍ လွှတ်တော်အတွင်းကနေ နိုင်ငံရေး တောင်းဆိုကြရန်၊ မိမိအနေဖြင့် ဂုဏ်သိဏ္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်ဖြစ်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်ကြား နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ တည်ဆောက်ရန် သဘော တူညီချက် ရရှိခဲ့ခြင်းသည် နျူကလီးယား ဒိုမီနို သက်ရောက်မှု (nuclear domino effect) ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားက နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း DW သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီဂျေမြောင် (Lee Jae Myung) က နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ ထုတ်လုပ်ရေး အပါအဝင် အမေရိကန်နှင့် လုံခြုံရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီ မှု ရရှိကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် ယူရေနီယံ သန့်စင်ရေး၊ အသုံးပြုပြီး လောင်စာများကို ပြန်လည် ထုတ်လုပ်ရေးတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး မိမိတို့၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ချဲ့ထွင်ရေးအတွက် အမေရိကန်၏ ထောက်ခံမှုအား ရရှိခဲ့ကြောင်း လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး မြောက်ကိုရီးယားက ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် မှတ်ချက်ပေးရာတွင် တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်၏ နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘော သဘောတူညီချက်သည် ထိပ်တိုက်တွေ့သည့် အန္တရာယ်များသော ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသဘောတူညီချက်သည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ထက် ကျော်လွန်ပြီး အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသ၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး အခြေအနေကို ပျက်ပြားစေနိုင်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မထိန်းချုပ်နိုင်သည့် နျူကလီးယား ရပ်ဝန်းကို ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

"အမေရိကန်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားရဲ့ ပူးတွဲ သဘောတူညီချက် မှတ်တမ်းတွေအရ အမေရိကန်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား ဟာ မိမိတို့ကို ဆက်ပြီး ထိပ်တိုက် တွေ့သွားမယ်ဆိုတာကို ပြသရာ ရောက်နေပါတယ်။ ပြီးတော့ အမေရိကန်-တောင်ကိုရီးယား မဟာမိတ်ဟာ ပိုပြီးအန္တရာယ်များတဲ့ အခြေအနေကို ရောက်ရှိသွားပါလိမ့်မယ်" ဟု KCNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

တောင်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောများ ပိုင်ဆိုင်မှုသည် ဒေသတွင်း နျူကလီးယားဒိုမီနို ဖြစ်စဉ်ကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး လက်နက်ပြိုင်ဆိုင်မှုကိုလည်း ပြင်းထန်စေကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

နျူကလီးယားဒိုမီနို ဖြစ်စဉ်ဆိုသည်မှာ ဒေသတွင်း နျူကလီးယားနှင့် ပတ်သက်ပြီး အလားတူ ဖြစ်စဉ်များ ဆက် တိုက် ဖြစ်ပွားလာမည်ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ 

ဥပမာ ပြောရမည်ဆိုပါက နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ နျူကလီးယား ပိုင်ဆိုင်ခဲ့မည်ဆိုပါက နောက်ထပ် နိုင်ငံများကလည်း နျူကလီးယားပိုင်ဆိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလာကြလိမ့်မည်ကို ဆိုလိုသည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ပြီးခဲ့သည့်လက ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် အင်ဂျင်၏ နောက်ဆုံးအဆင့်ကို စမ်းသပ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သဖြင့် မကြာမီ ကာလအတွင်း တိုက်ချင်းပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ဖွယ်ရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံတွင် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များကို ထားရှိမည် မဟုတ်ဟု မပြောနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်နှင့် ဗင်နီဇွဲလားကြား စစ်ရေးတင်းမာမှုကို ရှောင်ရှားရန် ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရို (Nicolas Maduro) ထံမှ အဆိုပြုချက်များကို တိုက်ရိုက် ကြားချင်သည်ဟုလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၏ မြေပေါ်သို့ အမေရိကန်စစ်သားများ ထားရှိရန် ရှိ/မရှိ သတင်းထောက်များက မေးမြန်းချိန်တွင် ထရမ့်က "နိုးပါ။ ဒါကို ကျနော် မပြောနိုင်ပါဘူး။ ကျနော် ဘာကိုမှ အတတ်မပြောနိုင်ပါဘူး" ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ၎င်းအနေဖြင့် မာဒူရိုနှင့် တိုက်ရိုက် စကားပြောရန် ရှိ/မရှိ မေးမြန်းချိန်တွင် ထရမ့်က "ကျနော် သူနဲ့ စကား ပြောဖြစ်ချင် ပြောဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကျနော်က လူတိုင်းနဲ့ စကားပြောပါတယ်" ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရိုနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး မာဒူရိုကို သတင်းထောက်များက မေးမြန်းရာတွင် မာဒူရိုက မတူကွဲပြားမှုများကို သံတမန် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းသင့်ကြောင်း၊ ၎င်းအနေဖြင့် မည်သူနှင့်မဆို မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"အမေရိကန်မှာရှိတဲ့ ဘယ်သူပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဗင်နီဇွဲလားနဲ့ စကားပြောချင်တယ်၊ မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ချင်တယ်ဆိုရင် ပြဿနာမရှိပါဘူး" ဟု မာဒူရိုက နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှ အပတ်စဉ်ပြောနေကျ အစီအစဉ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ဗင်နီဇွဲလား ကမ်းလွန်နှင့် လက်တင်အမေရိကန်၏ ပစိဖိတ်ကမ်းလွန် ရေပြင်များတွင် မူးယစ် ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသည်ဟု သံသယရှိသည့် သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်နေသော စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်နေသည်။

မာဒူရိုကမူ ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်တွင် အမေရိကန်၏ စစ်အင်အား ထူထောင်မှုသည် ၎င်းအား ရာထူးမှ ဖြုတ်ချရန် ဖြစ်ပြီး ဗင်နီဇွဲလား၌ အစိုးရသစ်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထရမ့်က သူသည် ကိုလံဘီယာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကိုကင်း စက်ရုံများကိုလည်း နှိမ်နင်းရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သော်လည်း ကိုလံဘီယာကို စစ်ရေးအရ ဝင်ရောက်ရန် ရှိ/မရှိကိုတော့ ကြေညာခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ နိုဝင်ဘာ ၁၉

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ရှိနေသည့် ဂျပန်နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် လုံခြုံရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ထား ရန်နှင့် လူထူထပ်သော နေရာများသို့ သွားရောက်ခြင်း မပြုရန် ဂျပန်အစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takaichi) ၏ မှတ်ချက်စကား များကြောင့် ဂျပန်နှင့်တရုတ်ကြား ဆက်ဆံရေး တင်းမာနေချိန်တွင် ဂျပန်က ထိုကဲ့သို့ သတိပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်မည်ဆိုပါက ဂျပန်အတွက် ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်လာနိုင်ပြီး စစ်ရေးဖြင့် တုန့်ပြန် သွားမည်ဟု တာကာအီချီက ယခုလအတွင်း လွှတ်တော်အမတ်များကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဂျပန်ရဲကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုမှတ်ချက် စကားနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်က ဂျပန်သံအမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့သလို ဂျပန်ကလည်း တရုတ်သံ အမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့ပြီး အပြန်အလှန် ဝေဖန်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ကာ တရုတ်က ၎င်း၏ နိုင်ငံသားများကို ဂျပန်သို့ သွားရောက်ခြင်း မပြုရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

ထို့နောက် ဂျပန်ထိပ်သီး အရာရှိတစ်ဦးသည် နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် ဘေဂျင်း (Beijing ) ၌ တရုတ်ထိပ်သီး အရာရှိ တစ်ဦးနှင့်တွေ့ဆုံပြီး တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း တစ်စုံတစ်ရာ အောင်မြင်မှု ရရှိခဲ့ပုံ မပေါ် ပေ။

ဘေကျင်းမြို့တော်ရှိ ဂျပန်သံရုံးကမူ တရုတ်တွင် ရှိနေသည့် ဂျပန်နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် တရုတ်၏ ရိုးရာ ဓလေ့ ထုံးတမ်းများကို လေးစားရန်နှင့် တရုတ်လူမျိုးများနှင့် ဆက်ဆံရာတွင် ဂရုစိုက်ရန် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံသားတွေကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံရှိ ဂျပန်နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် အပြင်ထွက်လျှင် မိမိတို့၏ ဘေးပတ်ဝန်ကျင်ကို သတိထားရန်၊ တစ်ဦးတည်း သွားလာခြင်း မပြုရန်၊ ကလေးများ ပါလာပါက ပိုပြီး သတိထားရန် ဂျပန်သံရုံးက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

"တကယ်လို့ သင်ဟာ သံသယဖြစ်စရာ ကောင်းတဲ့ လူတွေ ဒါမှမဟုတ် လူအုပ်စုကို မြင်တွေ့ခဲ့မယ်ဆိုရင် သူတို့ အနားကို မကပ်ပါနဲ့။ အဲဒီနေရာက ချက်ချင်းထွက်ခွာပါ" ဟု ဂျပန်သံရုံးက သတိပေးထားသည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ် တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး လိုအပ်လာပါက အင်အားသုံး သိမ်းယူ မည်ဟု ကြေညာထားကာ ယခုအခါတွင် ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့် ဆက်ဆံရေး တင်းမာနေခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

အမေရိကန်က ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံကို ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဆက်လက် ထုတ်ပြန်နေချိန်တွင် ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်ပြင် အတွင်းသို့ အမေရိကန်၏ နောက်ဆုံးပေါ် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောများ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန် ရေတပ်က နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်တွင်  အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

USS Gerald R. Ford လေယာဉ်တင် သင်္ဘောနှင့် ၎င်း၏ တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောအုပ်စုသည် Operation Southern Spear စစ်ဆင်ရေး၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်တွင် ယခင်ကတည်းက ရောက်ရှိနေသည့် အမေရိကန်စစ်သင်္ဘောများနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်ရေတပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောအုပ်စုတွင် တိုက်လေယာဉ်များ၊ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်တပ် ဖျက်သင်္ဘော ၂ စင်းနှင့် အခြား ထောက်ပံ့ရေး သင်္ဘောများ အပါအဝင် လေယာဉ်တစ်စင်းလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်သည် Operation Southern Spear စစ်ဆင်ရေးအတွက် ကာရစ်ဘီယံတွင် ဒါဇင်နှင့်ချီ သည့် ရေတပ် စစ်သင်္ဘောများ၊ သင်္ဘောသားများနှင့် မရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၂,၀၀၀ ခန့်ကို ဖြန့်ကြက်ချထားသည်။

အမေရိကန်စစ်သင်္ဘောအုပ်စုကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်၏ တောင်ပိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (SOUTHCOM) ၏ အကြီးအကဲဖြစ်သည့် ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အယ်လ်ဗင် ဟိုလ်ဆေး (Alvin Holsey) က အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များသည် မိမိတို့ဒေသ တည်ငြိမ်ရေးကို ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးပမ်းနေ သည့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းရန် အသင့်ရှိနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် လက်တင်အမေရိကန်နိုင်ငံများ၊ အထူးသဖြင့် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၏ ကမ်းလွန်ရေပြင်များတွင် စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မူးယစ်-အကြမ်းဖက်မှုကို စစ်ပွဲဆင်နွဲနေကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ မူးယစ်-အကြမ်းဖက်မှုအပေါ် စစ်ပွဲဆင်နွှဲကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားသဖြင့် အမေရိကန်စစ်တပ် သည် တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် အင်အားကို အသုံးပြုခွင့်ရှိနေသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်များအတွင်း အမေရိကန်သည် ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင် မူးယစ် ဆေးဝါးများ တင်ဆောက်လာသည်ဟု ယူဆရသည့် အသေးစား သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်မှုပေါင်း အကြိမ် ၂၀ ခန့် ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် လူ ၈၀ သေဆုံးခဲ့သည်။

သေဆုံးသူများသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသူများဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း ခိုင်လုံသည့် သက်သေ အထောက်အထားများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: DW

CNI International News

တီဟီရန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

အီရန်နိုင်ငံတွင် ကြေညာမထားသည့် ယူရေနီယံ သန့်စင်မှုများ မရှိကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အာဘက်စ် အာရက်ချီ (Abbas Araghchi) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မိမိတို့ နျူကလီးယားစက်ရုံ အားလုံးသည် နိုင်ငံတကာ အဏုမြူစွမ်းအင် အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ စောင့်ကြပ်မှု နှင့် အနီးကပ် ကြည့်ရှုမှု အောက်တွင် ရှိနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားမှုသည် အီရန်အနေဖြင့် ၎င်း၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု များကို ပြန်လည် စတင်လိုသည့် လက္ခဏာ တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သည်။

အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းသည် အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အစ္စရေးကဲ့သို့ နိုင်ငံများနှင့် အီရန် ကြား ထိပ်တိုက် တွေ့နေရသည့် အရေးကိစ္စတစ်ခုဖြစ်သည်။

အီရန်သည် နက်တန့်ဇ် (Natanz) မြို့အနီးတွင် ယူရေနီယံသန့်စင်ရေး စက်ရုံသစ် တည်ဆောက်နေကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်နှင့် နယူးယောက်တိုင်းစ်မ် သတင်းစာများက ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် အာရက်ချီ၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

အီရန် ယူရေနီယံစက်ရုံနေရာကို တွေ့ရစဉ်

အီရန်သည် ၎င်း၏ အရပ်ဘက်သုံး နျူကလီးယား စီမံကိန်းကို အသုံးချပြီး လက်နက်များ ပြုလုပ်နိုင်သည့် ယူရေနီယံများကို ထုတ်လုပ်မည့် အရေးကို အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့က စိုးရိမ်နေသည်။

"အခုလက်ရှိမှာ ယူရေနီယံ သန့်စင်တာမျိုး မရှိပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ ယူရေနီယံ သန့်စင်ရေး စက်ရုံတွေက တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရလို့ပါ" ဟု အာရက်ချီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ် ဇွန်လက အီရန်နှင့် အစ္စရေးကြား ၁၂ ရက်ကြာ စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမေရိကန်သည် အစ္စရေးဘက်မှ ဝင်ရောက်ကာ အီရန်၏ နျူကလီးယား စက်ရုံများကို ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကို အာရက်ချီက ရည်ညွှန်း ပြောကြား ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန် အနေဖြင့် အမေရိကန်၊ အခြားနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လုပ်မည် ဟုတ်၊ မဟုတ်ကို မေးမြန်းခံ ရချိန်တွင် အာရက်ချီက အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းသည် အလွန် ရှင်းလင်းနေကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့မှာ နျူကလီးယား နည်းပညာကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးချဖို့ ယူရေနီယံ သန့်စင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့လည်း ဒီအခွင့်အရေးကို နားလည်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်" ဟု အာရက်ချီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takaichi) သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်တာဝန် ထမ်းဆောင် သည့် သက်တမ်း ၁ လမပြည့်မီ အချိန်မှာပင် ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြောကြားခဲ့သည့် မှတ်ချက်စကား ကြောင့် ဂျပန်နှင့်တရုတ် ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်ခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တာကာအီချီသည် နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်က လွှတ်တော်ကော်မတီတွင် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့ချိန်က တရုတ်ရေတပ် အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို ပိတ်ဆို့ခြင်း သို့မဟုတ် ထိုင်ဝမ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် အခြား လုပ်ရပ်များအား လုပ်မည်ဆိုပါက ဂျပန်စစ်တပ်အတွက် တုန့်ပြန်ခွင့် ရှိလာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုမှတ်ချက် စကားများသည် ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ယခင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်များ၏ မှတ်ချက်စကားထက် ပိုမိုပြင်းထန်ခဲ့ကာ တရုတ်ကလည်း ချက်ချင်း တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ယခင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်များသည် ထိုင်ဝမ်အပေါ် တရုတ်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို စိုးရိမ်ကြောင်းသာ ဖော်ပြခဲ့ကြသော် လည်း ဂျပန်အနေဖြင့် တုန့်ပြန်သွားမည်ဟု လူသိရှင်ကြား ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထို့ကြောင့် တာကာအီချီ၏ မှတ်ချက် စကားများကို တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ ထိုင်ဝမ် ရေးရာရုံးနှင့် တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများက အင်တိုက်အားတိုက် တုန့်ပြန်ခဲ့ကြသည်။

 ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဂျပန်သံအမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ခြင်း မပြုရန် သတိပေးခဲ့သည်။

နောက်တစ်နေ့မှာပင် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း တရုတ်သံအမတ်ကို ပြန်လည်ဆင့်ခေါ်ခဲ့ပြီး တရုတ် သံအမတ်၏ လူမှုမီဒီယာတွင် တင်ထားသည့် ဂျပန်ကို ဝေဖန်ထားသည့် ပို့စ်ကို စောဒကတက်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက် ညပိုင်းတွင် တရုတ်က ဂျပန်၏ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ဂျပန်သို့ ခရီးသွား ခြင်း မပြုရန် တရုတ်နိုင်ငံသားများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ယခုနှစ် ပထမ ၉ လတာ ကာလအတွင်း ဂျပန်သို့ တရုတ်ခရီးသွား ၇ သန်းခွဲခန့် သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဂျပန်သို့ အများ ဆုံး လာရောက်သည့် ခရီးသွားများသည် တရုတ်နိုင်ငံသားများဖြစ်သည်။

အကယ်၍ တရုတ်သည် ဂျပန်သို့ မြေရှားသတ္တုများ တင်ပို့မှုကို ကန့်သတ် ခဲ့မည်ဆိုပါက ဂျပန်အတွက် ကြီးမား သည့် စိုးရိမ်စရာကိစ္စ ဖြစ်လာနိုင်ပြီး တရုတ်ကမူ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်မည့် လက္ခဏာကို မပြသေးပေ။

လက်ရှိတွင် ဂျပန်နိုင်ငံဘက်က တင်းမာမှုကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းနေပြီး နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်တွင် တရုတ်သို့ သံတမန်တစ်ဦး စေလွှတ်ခဲ့ကာ အခြေအနေကို တည်ငြိမ်အောင် ဆွေးနွေးဖွယ် ရှိနေသည်ဟု သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဒါကာ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ပြည်တွင်း စစ်ရာဇဝတ်မှု တရားရုံးဖြစ်သည့် နိုင်ငံတကာ ပြစ်မှုဆိုင်ရာခုံရုံးက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ်ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) ကို သေဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း DW သတင်းတွင် ဖော်ပြ ထားသည်။

ဟာဆီနာသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်က ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်သည့် ဆူပူအုံကြွမှုကို ပြင်းထန်စွာ နှိမ်နင်းရန် အမိန့် ပေးခဲ့မှုအတွက် မျက်ကွယ်သေဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဟာဆီနာသည် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှု၊ လူသတ်ရန် အမိန့်ပေးမှုနှင့် ကြမ်းကြုတ် ရက်စက်မှုများကို တားဆီးရန် ပျက်ကွက်မှု အစရှိသည့် စွဲချက် ၃ ခုဖြင့် ပြစ်မှုထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း တရားသူကြီး ဂိုလမ် မော်တူဇာ မိုဇမ်ဒါ (Golam Mortuza Mozumder) က ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့က သူ့ကို ပြစ်ဒဏ် တစ်ခုပဲချဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ သေဒဏ်ပါပဲ" ဟု မိုဇမ်ဒါက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရားရုံး၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် တရားရုံးအတွင်း လက်ခုပ်ဩဘာသံများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ရှိတ်ဟာစီနာကို တွေ့ရစဉ်

တရားသူကြီးများက ဟာဆီနာကို လူသားမျိုးနွယ်အား ဆန့်ကျင်သည့် ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် ပြစ်မှုထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ အဖွဲ့ဝင် ၃ ဦးပါ အထူးပြစ်မှုဆိုင်ရာခုံအဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ဟာဆီနာ၏ စွဲချက်ကို စီရင်ချက်ချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ဟာဆီနာသည် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေသဖြင့် တရားရုံးက ၎င်းအား ဝရမ်းပြေးအဖြစ် ကြေညာခဲ့ကာ မျက်ကွယ်ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုဖြစ်စဉ်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လမှ ဩဂုတ်လအထိ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများကို အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းမှု အတွင်း ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ပြုမှုခဲ့သော စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ခုံရုံး၏ ပထမဆုံး စီရင်ချက်ဖြစ်သည်။

ဟာဆီနာကမူ ၎င်းအပေါ် ချမှတ်ခဲ့သည့် စီရင်ချက်နှင့် ပြစ်ဒဏ်သည် ဘက်လိုက်မှုရှိပြီး နိုင်ငံရေးအရ စေ့ဆော်မှု ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဟာဆီနာသည် အိန္ဒိယတွင် ပြည်ပြေးအဖြစ် နေထိုင်လျက်ရှိကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ပြန်လာပြီး တရား ရင်ဆိုင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

Source: DW