CNI International News

ဟနွိုင်း၊ ဇွန်လ ၁၇

အမေရိကန်လေယာဉ်တင်သင်္ဘော USS Nimitz (ယူအက်စ်အက်စ် နီမစ်)သည် ဇွန်လ ၁၆ ရက် နံနက်ပိုင်းက တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှ ထွက်ခွာပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ဦးတည်မောင်းနှင်သွားကြောင်း သင်္ဘော လမ်းကြောင်းများကို ခြေရာခံသည့် ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုလေယာဉ်တင်သင်္ဘောသည် ဗီယက်နမ်အလယ်ပိုင်းရှိ ဆိပ်ကမ်းတစ်ခုတွင် ဆိုက်ကပ်မည့် အစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီးနောက် အနောက်ဘက်သို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Marine Traffic(မရိန်း ဒါဗစ်) ဝက်ဘ်ဆိုက်၏ အချက်အလက်များသည် Nimitz(နီမစ်)လေယာဉ်တင်သင်္ဘောသည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ အနောက်ဘက်ရှိ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ဦးတည်မောင်းနှင်သွားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ သည်။

USS Nimitz (ယူအက်စ်အက်စ် နီမစ်)သည်  ယခုသီတင်းပတ် ကုန်ပိုင်းတွင် ဗီယက်နမ်၏ ဒါနန်းမြို့ (Danang City) သို့ သွားရောက်ရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း သတင်းရင်းမြစ် နှစ်ခုကမူ ဇွန်လ ၂၀ ရက်၌ ဆိုက်ကပ်မည့် ထိုအစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်လေယာဉ်တင်သင်္ဘော USS Nimitz ကို တွေ့ရစဉ်

ဟနွိုင်း (Hanoi) မြို့တော်ရှိ အမေရိကန်သံရုံးက စစ်ဆင်ရေးပိုင်းဆိုင်ရာ အရေးပေါ် လိုအပ်ချက်ကြောင့် ထိုအစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ရိုက်တာသတင်းဌာန၏ မှတ်ချက်စကား တောင်းဆိုမှုကို အမေရိကန်သံရုံးက ချက်ချင်း အတည်မပြုခဲ့ပေ။

Nimitz (နီမစ်) လေယာဉ်တင်သင်္ဘော ဦးဆောင်သည့် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘော အုပ်စုသည်  အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတွင် အမေရိကန်ရေတပ် တည်ရှိမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်၏ ပစိဖိတ်စစ်သင်္ဘောအုပ်စုမှ တပ်မှူး၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI Internatonal News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၁၇

ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် နယ်စပ်ဒေသစစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို ၂၄ နာရီအတွင်း အပြည့်အဝ ပြန်ဖွင့်ပေးရန် ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen) က သတိပေးခဲ့ပြီးနောက် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို အလျှော့ပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra) က ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ရေးရာပူးတွဲကော်မတီ (JBC) အစည်းအဝေး၏ ရလဒ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့သည့် ၂ နာရီကြာ အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ပေတုန်တန်က ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

JBC အစည်းအဝေးသည် အောင်မြင်မှုရှိပြီး နှစ်ဖက်စလုံးက ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု မူဘောင်နှင့်ပတ်သက်ပြီး သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ဆွေးနွေးမှုများကို လုပ်ငန်းလည်ပတ်ရေးအဆင့်မှ ဝန်ကြီးချုပ်ရုံးအဆင့်အထိ အလွှာပေါင်းစုံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ထိုင်းဘက်မှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နက်တာပို နက်ပါနစ် (Nattapol Nakpanit) ဦးဆောင်သည့် လုပ်ငန်းရေးရာအဖွဲ့သစ် တစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့သည်ဟု ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

JBC အစည်းအဝေး တက်ရောက်ကို တွေ့ရစဉ်

မေလ ၂၈ ရက်က ကမ္ဘောဒီးယား၊ ထိုင်းနှင့် လာအိုနယ်စပ်များ ထိတွေ့သည့် မြတြိဂံ (Emerald Triangle) ဟု လူသိများသည့် နယ်စပ်ဒေသတွင် ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သားများ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယားစစ်သားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်ကမူ ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် နယ်စပ်ဒေသ ဖြတ်သန်းသွားလာမှုတွင် တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်များကို ရုပ်သိမ်းရန်  ဇွန်လ ၁၆ ရက်က ပြောကြားခဲ့သလို ရုပ်သိမ်းခြင်း မပြုပါက ထိုင်းနိုင်ငံမှ တင်ပို့သည့် အသီးအနှံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို  တင်ပို့ခွင့် ပိတ်ပင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရာဇသံ ပေးခဲ့သည်။

“ထိုင်းဘက်က နယ်စပ်ဖြတ်သန်းသွား လာမှုတွေကို ဒီနေ့မှာ ပုံမှန်အနေအထားအတိုင်း ပြန်ဖွင့်မပေးဘူး ဆိုရင်တော့ မနက်ဖြန်မှာ ကမ္ဘောဒီးယားကို တင်ပို့နေတဲ့ ထိုင်းအသီးအနှံတွေနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို တားမြစ်ပိတ်ပင်သွားမှာပါ” ဟု ဟွန်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ပေတုန်တန်ကမူ ထိုင်းသည် နယ်စပ်ဒေသ ဖြတ်သန်းသွားလာရေး ဂိတ်များကို မည်သည့် အခါကမျှ တရားဝင် ပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ အဆိုပါ စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များတွင် ဝင်ခွင့်၊ထွက်ခွင့် အချိန်များနှင့် စည်းကမ်းချက်များကို ချိန်ညှိလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နယ်စပ်ဒေသတွင် မြေပြင် အခြေအနေများကို လေ့လာရန်နှင့် သင့်တော်သလို ဆောင်ရွက်ရန် အမျိုးသား လုံခြုံရေးကောင်စီ(NSC)ကိုလည်း လုပ်ပိုင်ခွင့်ပေးထားကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၁၆

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) တို့သည် ဇွန်လ ၁၄ ရက်က မိနစ် ၅၀ ကြာ ဖုန်းပြောခဲ့ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေသည့် အခြေအနေနှင့် ယူကရိန်းငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများအကြောင်းကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု ပူတင်၏ နိုင်ငံခြားရေးရာ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ယူရီ အူရှာကော့ဗ် (Yuri Ushakov) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖုန်းပြောဆိုမှုအတွင်း ပူတင်က သူသည် မကြာသေးမီက အီရန်၊ အစ္စရေး ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း၊ အီရန်နျူကလီးယားပြဿနာကို အပြန်အလှန် လက်သင့်ခံနိုင်သည့် နည်းလမ်းများဖြင့် ဖြေရှင်း ရန် ရုရှား၏ အဆိုပြုချက်ကို ထရမ့်အား ပြောကြားခဲ့သည်။

“အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသက အန္တရာယ်တွေ မြင့်တက်လာတဲ့ အခြေအနေဟာ အပြန်အလှန် ထားရှိတဲ့ သဘော ထားတွေကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု အူရှာကော့ဗ်က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့ သည်။

အီရန်ထောက်ခံသူများကို တွေ့ရစဉ်

“ဗလာဒီမာပူတင်ဟာ အီရန်ကို စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်တာကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ပဋိပက္ခ မြင့်တက်လာနိုင်တဲ့ အလားအလာ ကို အရမ်းစိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသက အခြေအနေ အလုံးစုံအတွက် မမျှော်မှန်းနိုင် တဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ရှိလာနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ရုရှားသည် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးရန် အသင့်ရှိကြောင်း၊ အမေရိကန်-အီရန် နျူကလီးယား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ အတွင်း အပြန်အလှန် လက်ခံနိုင်လောက်သည့် သဘောတူညီချက်များကို ရယူရန် အဆိုပြုကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပြဿနာတွေ ဖြေရှင်းဖို့အတွက် ရုရှားရဲ့ အခြေခံကျတဲ့ ချဉ်းကပ်လုပ်ဆောင်ပုံဟာ မပြောင်းလဲဘဲ တစ်သမတ် တည်း တည်ရှိနေပါတယ်” ဟု အူရှာကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘာမာကို၊ ဇွန်လ ၁၆

မာလီနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးများကောင်စီက စစ်အစိုးရအဖွဲ့ အကြီးအကဲကို နောက်ထပ် အာဏာ ၅ နှစ်သက်တမ်း ထပ်တိုးပေးထားသည့် အငြင်းပွားဖွယ် ဥပဒေမူကြမ်းကို ဇွန်လ ၁၁ ရက်က အတည်ပြုပေးခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်နှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က အာဏာသိမ်းမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံဖြစ်သော မာလီကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အက်စီမီ ဂွိုက်တာ (Assimi Goita) က ဦးဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်။

အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ထိုဥပဒေကြမ်းသည် နိုင်ငံ့အကြီးအကဲအား ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှ စတင်ပြီး ၅ နှစ် သက်တမ်း တိုးနိုင်သည့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ ပေးအပ်ထားပြီး အသွင်ကူးပြောင်းရေးပဋိဉာဉ်ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ရေးဆွဲခွင့် ရရှိလိမ့် မည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ဧပြီလအတွင်းက စစ်အစိုးရက ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် အမျိုးသားဆွေးနွေးပွဲ အတိုင်ပင်ခံအဖွဲ့၏ အတည်ပြု ထောက်ခံချက်များဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

မာလီစစ်သည်တွေကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် ထိုဥပဒေမူကြမ်းသည် အသွင်းကူးပြောင်းရေးကို ကြီးကြပ်နေသည့် လွှတ်တော်ပုံစံကဲ့သို့ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်နေသော အမျိုးသားအသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီ၏ အတည်ပြုချက်ကိုသာ လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

မေလအစောပိုင်းက ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွိုက်တာသည် နိုင်ငံရေးပါတီများ ဖျက်သိမ်းရန် အမိန့်ကို လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုအမိန့် ထုတ်ပြန်ချိန်က ဘာမာကို (Bamako) မြို့တော်အတွင်း ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် ဆန္ဒပြသူများ ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးခံနေရသည့် အချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေသဖြင့် စစ်အစိုးရအပေါ် မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ကြသည်။

ဆာဟယ် (Sahel) ဒေသ၏ ကုန်းတွင်းပိတ် နိုင်ငံဖြစ်သော မာလီတွင် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် အနောက်အာဖရိကနှင့် ဗဟိုအာဖရိကဒေသများကိုပါ ဂယက်ရိုက်ခတ်ခဲ့သည်။

မာလီတွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကစပြီး အယ်ကေဒါနှင့် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့တို့နှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် ဂျီဟတ်အဖွဲ့များ၏ သောင်းကျန်းမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် အာဏာသိမ်းမှု ၂ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

စစ်အစိုးရက ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် အရပ်ဖက်အုပ်ချုပ်ရေးသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့ သော်လည်း နောက်ပိုင်း၌ ရွေးကောက်ပွဲများကို ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ကာ ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည့်ရက်ကိုလည်း ယခု အချိန်အထိ သတ်မှတ်ရခြင်းမရှိသေးပေ။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၁၆

အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အစိုးရကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများ နိုင်ငံအနှံ့ဖြစ်ပွား နေစဉ်မှာပဲ ဇွန်လ ၁၄ ရက်က သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်(Donald Trump)သည် အမေရိကန်စစ်တပ် ထူထောင်သည့် နှစ်ပေါင်း ၂၅၀ ပြည့် နှစ်ပတ်လည်အဖြစ် ဝါရှင်တန်မြို့တော်၌ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားအား ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ပြုလုပ်သည့် နေ့သည် ထရမ့်၏ အသက် ၇၉ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့နှင့်လည်း တိုက်ဆိုင်ခဲ့သည်။

စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား မပြုလုပ်မီ နယူးယောက်၊ ဖီလာဒဲဖီးယား၊ ဟောက်စတန်နှင့် အတ္တလန္တာမြို့များ အပါအဝင် အမေရိကန်၏ မြို့များတွင် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထရမ့်သည် အာဏာရှင်ကဲ့သို့ ပြုမူနေကြောင်း ဆန္ဒပြသူများ က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုနေ့ အစောပိုင်းကလည်း မင်နီဆိုးတားပြည်နယ်တွင် သေနတ်သမားတစ်ဦးသည် ဒီမိုကရက်တစ် လွှတ်တော် အမတ်တစ်ဦးကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး အခြားတစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။
သို့သော် သေနတ်သမားသည် လွတ်မြောက်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

ယခုပြုလုပ်သည့် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားအတွက် ဒေါ်လာ ၄၅ သန်း ကုန်ကျခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုစစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို မျိုးချစ်ပုဂ္ဂိုလ်များ ၂၅၀,၀၀၀ ကျော် တက်ရောက်ခဲ့သည်ဟု အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။    

အမေရိကန်ရဲ့ စစ်ရေးပြအခမ်းအနားကို တွေ့ရစဉ်

“ကမ္ဘာပေါ်က အခြားနိုင်ငံတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အောင်ပွဲတွေအတွက် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားတွေ ပြုလုပ်ကြပါတယ်။ ဒီအချိန်ကတော့ အမေရိကန်က စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ပြုလုပ်ရမယ့် အချိန်ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ထရမ့်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်း ကတည်းက ကြီးကျယ်ခမ်းနားသည့် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ပြုလုပ်လို ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုကဲ့သို့ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားများသည် ရုရှားနှင့် မြောက်ကိုရီးယားတို့တွင် နှစ်စဉ် ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

အမေရိကန်တွင် နောက်ဆုံးအကြိမ် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို ၁၉၉၁ ခုနှစ် ပင်လယ်ကွေ့ စစ်ပွဲအပြီး၌ ပြုလုပ်ခဲ့ ခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုစစ်ရေးပြ အခမ်းအနားသည် နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ဖြစ်သည်။

ထရမ့်သည် ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ စင်မြင့်ထက်တွင် ၎င်းဩဇာအာဏာကို အခိုင်အမာ တည်ဆောက်နေချိန်၌ ထိုကဲ့သို့ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ပြုလုပ်ပြီး အင်အားပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။

Source: CAN

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ ဇွန်လ ၁၆

အစ္စရေးနှင့် အီရန်တို့ကြား လတ်တလော ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသကို အကျပ်အတည်း ပိုမိုဖြစ်စေခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

အစ္စရေးသည် ဇွန်လ ၁၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက အီရန်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် အီရန်ကလည်း ဒုံးကျည်များ ဖြင့် လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အစ္စရေးတွင် သေဆုံးသူ ၁၃ ဦးအထိ ရှိလာခဲ့သည်။

ထို့နောက် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား ဇွန်လ ၁၅ ရက်က အပြန်အလှန် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေး အဆောက်အအုံများ၊ လောင်စာသိုလှောင်ရုံများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်လာကာ ထိပ်တိုက် တွေ့မှုသည် သမိုင်းတစ်လျှောက် အပြင်းအထန်ဆုံး အခြေအနေ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

အီရန်၏ မြို့တော် တီဟီရန်တွင်လည်း အစ္စရေး တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းက လောင်စာသိုလှောင်ရုံ ၂ ရုံကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် မီးခိုးလုံးများ ထွက်ပေါ်နေသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း အီရန်နိုင်ငံသားများသည် ဓာတ်ဆီဆိုင်များတွင် ဆီရရန် တန်းစီစောင့်ဆိုင်း နေရသဖြင့် လောင်စာ ပြတ်လပ်မည့် အခြေအနေကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်နေကြစဉ်

အီရန်၏ အစ္စဖာဟန် ( Isfahan) မြို့ရှိ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် အဆောက်အအုံတစ်ခုကို အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း အီရန်မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ကမူ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း ဇွန်လ ၁၅ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အီရန်အနေဖြင့် အမေရိကန်၏ အကျိုးစီးပွားများကို တိုက်ခိုက်မည်ဆိုပါက  အမေရိကန်စစ်တပ်၏ အင်အားအပြည့်အဝနှင့် စွမ်းဆောင်ရည် အပြည့်အဝကို မြင်တွေ့ရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ၎င်း၏ Truth Social မီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“အီရန်နဲ့ အစ္စရေးကြား သွေးစွန်းတဲ့ ပဋိပက္ခကို ရပ်တန့်ပြီး သဘောတူညီမှု ရရှိစေဖို့ ကျနော်တို့ လွယ်လွယ်လေးနဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်” ဟုလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်ကြား ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲ အပါအဝင် ဆီးရီးယားသမ္မတ အာဆတ်ကို သူပုန်တပ်ဖွဲ့များက ဖြုတ်ချခြင်းကြောင့် အကျပ်အတည်းဖြစ်ပေါ်နေစဉ် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ပွဲက အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အကျပ်အတည်းကို ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာစေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ထောက် ပြကြသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၁၃

အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ အမေရိကန်အစိုးရဝန်ထမ်းများကို နေရာရွှေ့ပြောင်းပေးနေကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ဇွန်လ ၁၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသည် အန္တရာယ်ရှိ လာနိုင်သဖြင့် ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ရခြင်းဖြစ်ပြီး အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပေးမည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် အီရတ်နိုင်ငံရှိ အမေရိကန်သံရုံးမှ ဝန်ထမ်းအချို့ကို ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းရန် ပြင်ဆင် နေပြီး ဒေသတွင်း တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေသဖြင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသအနှံ့တွင် ဖြန့်ကြက်ချထားသည့် စစ်မှုထမ်းများကိုလည်း လက်ရှိနေရာများမှ ထွက်ခွာခွင့်ပေးလိမ့်မည်ဟု ရိုက်တာက ဇွန်လ ၁၁ ရက်အစောပိုင်း၌ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် အီရတ် သတင်းရင်းမြစ်များကမူ လုံခြုံရေးအန္တရာယ်များ၏ အခြေအနေကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ယခုကဲ့သို့ ထရမ့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် ရေနံစျေးနှုန်းသည် ၄ ရာခိုင်နှုန်းကျော် မြင့်တက်သွားဖွယ်ရှိသည်။

ဘာရိန်းနှင့် ကူဝိတ်ရှိ အမေရိကန် အစိုးရအရာရှိများကိုလည်း မိမိအစီအစဉ်ဖြင့် ထွက်ခွာကြရန် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားထားကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

 အမေရိကန်သမ္မတ  ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ဇွန်လ ၁၁ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခရီးသွားအကြံပြုချက် တွင်လည်း “ဒေသတွင်း တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေမှုကြောင့် အရေးတကြီး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် မလိုအပ်သည့် အမေရိကန်အစိုးရ ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ထွက်ခွာကြရန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဇွန်လ ၁၁ ရက်တွင် ညွှန်ကြားအပ်ပါသည်” ဟု ရေးသားထားသည်။

ထရမ့်သည် အီရန်နှင့် နျူကလီးယား သဘောတူညီမှု ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း မတိုးသာမဆုတ်သာ အခြေအနေတွင် ပိတ်မိနေသလို အစ္စရေးကလည်း အီရန်နျူကလီးယား စက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ရန် ပြင်ဆင်နေ ကြောင်း အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

“အန္တရာယ်ရှိလာနိုင်တာကြောင့် သူတို့တွေကို ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းနေတာပါ။ ဘာတွေဖြစ်မလဲ စောင့်ကြည့် ရတာပေါ့။ ကျနော်တို့ကတော့ အဲဒီဒေသကထွက်ဖို့ အကြောင်းကြားထားပြီးပါပြီ”ဟု ထရမ့်က သတင်းထောက် များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အဇစ် နာစီယာဇာဒါ (Aziz Nasirzadeh) ကလည်း အီရန်သည် တိုက်ခိုက်ခံရပါက ဒေသတွင်းရှိ အမေရိကန် စစ်စခန်းများကို တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဖနွမ်ပင်၊ ဇွန်လ ၁၃

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ နယ်စပ်ဒေသများအား ကာကွယ်ရန်အတွက် ကမ္ဘောဒီးယားပြည်သူများ အနေဖြင့် စစ်တပ် ကို ထောက်ပံ့ရန် ငွေကြေးလှူဒါန်းကြဖို့ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen)က တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု  The Nation က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်း၏ ကျူးကျော်မှုအား ဆန့်ကျင်ရန် ရှေရှည်မဟာဗျူဟာ တစ်ခုကို ၎င်းက အလေးထား ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အထက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဟွန်ဆန်က ဇွန်လ ၁၁ ရက်တွင် ကမ္ဘောဒီးယားစစ်တပ်အား CTN ဖောင်ဒေးရှင်းမှတဆင့် ငွေကြေးလှူဒါန်းကြရန် Facebook ၌ ရေးသားခဲ့သည်။

CTN ရုပ်သံလိုင်းက ထူထောင်ခဲ့သည့် ထိုဖောင်ဒေးရှင်းသည် စစ်တပ်ကို လှူဒါန်းသော လှုပ်ရှားမှုအား ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည်။

ဟွန်ဆန်က ၎င်း၏ Facebook ပို့စ်တွင် “ကမ္ဘောဒီးယားအတွက် ပေါင်းစည်းကြပါ။ နိုင်ငံ့နယ်စပ်တွေကို ကာကွယ် တဲ့နေရာမှာ CTN ဖောင်ဒေးရှင်းကတဆင့် စစ်တပ်ကို လှူဒါန်းကြပါ”ဟု ရေးသားခဲ့ကာ ၎င်း၏ ဓာတ်ပုံကိုလည်း တင်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် CTN ဖောင်ဒေးရှင်းသည် နိုင်ငံ့နယ်နိမိတ်ကို ကာကွယ်ရာတွင် စစ်တပ်ကို ပံ့ပိုးကူညီရန် ရည်ရွယ်ထား ကြောင်း၊ မိမိ၏ တောင်းဆိုမှုအရ ထိုအစီအစဉ်ကို တတ်နိုင်သမျှ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြသူများ အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ၎င်း၏ ပို့စ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“ဒါက ကျနော်တို့ရဲ့ ခိုင်မာတဲ့ အမျိုးသား ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ပါ။ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ သံတမန်ရေးနဲ့ ဥပဒေ နည်းလမ်းတွေနဲ့အတူ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကျူးကျော်မှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ ရေရှည် မဟာဗျူဟာ လိုအပ်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ဟွန်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မိမိတို့ စစ်တပ်သည် အမြဲတမ်း အသင့်ပြင်ထားကြောင်း၊ ယခုပြဿနာသည် အချိန်ယူ ဖြေရှင်းရမည် ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာတရားရုံးမှတဆင့် ဖြေရှင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဟွန်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်နဲ့ ကျနော့်ဇနီးဟာ စစ်တပ်ကို ကနဦး အလှူငွေအဖြစ် ရီယယ် သန်း ၃၀၀ (ဘတ် ၂ ဒသမ ၄ သန်း) လှူဒါန်းထားပါတယ်။ ကျနော်တို့စစ်တပ်၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံနဲ့ ကျနော်တို့ နယ်မြေတွေကို ထောက်ပံ့ပေးဖို့ ပြည်သူတွေကိုလည်း ကျနော်တိုက်တွန်းပါတယ်” ဟု ဟွန်ဆန်က ရေးသားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၃

လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်ခန့်က ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ DroneShield(ဒရုန်းရှီးရော်)ကုမ္ပဏီသည် ဒရုန်းများကို ထောက်လှမ်းပြီး ဖျက်ချနိုင်သည့်စနစ်ကို တီထွင်ရန် ဝန်ထမ်း ၉၀ ခန့်ဖြင့် စတင်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ဝန်ထမ်းအရေအတွက်သည် ၂၇၅ ဦးအထိ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်က စတင် တည်ထောက်ခဲ့သည့် DroneShield(ဒရုန်းရှီးရော်) ကုမ္ပဏီသည် လက်ရှိတွင် စျေးကွက် တန်ဖိုး  ဒေါ်လာ ၈၄၈ သန်းနှင့်အတူ ဩစတြေးလျ စတော့အိတ်ချိန်း၌ ပါဝင်လာပြီး ဒရုန်များကို တန်ပြန်သည့် စနစ်များ တီထွင်မှုအား အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်နေသည်။

ဒရုန်းများသည် ခေတ်သစ် စစ်ပွဲများတွင် အရေးကြီးသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာမှုနှင့်အတူ ထိုဒရုန်းများကို တန်ပြန်သည့် စနစ်များအား ဝယ်လိုအားလည်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

ဒရုန်းများ၏ ရေဒီယိုကြိမ်နှုန်းကို ထောက်လှမ်းပြီး ကြိမ်နှုန်းအား တန်ပြန်လွှင့်၍ဖျက်သည့် ထိုစနစ်များကို လက်ရှိတွင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၇၀ ကျော်တွင် အသုံးပြုလာခဲ့သည်။

ဒရုန်းကာကွယ်ရေး သေနတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် DroneShield(ဒရုန်းရှီးရော်) ကုမ္ပဏီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အာရှကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ ပြပွဲတွင်လည်း သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူသည့် DroneGun(ဒရုန်းဂန်) MK 4 အမည်ရှိ ဒရုန်းဖျက် လက်နက်ကို ပြသခဲ့သည်။

EOS (Electro Optic Systems) ဖြင့် ၃၀ မမ သေနတ်ပြောင်းကို ရေဒါနှင့်တွဲပြီး ဒရုန်းများအား စွမ်းအင်အသုံးပြု၍ ပစ်ချရသည့် လက်နက်ဖြစ်သော Slinger(စလင်းဂါး)ကဲ့သို့ စနစ်များသည် တစ်ကြိမ်အသုံးပြုလျှင် ဒေါ်လာ ၁၅၅ ဒေါ်လာမှ ၁၅၅၀ ကြားသာ ကုန်ကျသဖြင့် ဒေါ်လာသောင်းချီ ကုန်ကျသော ဒုံးကျည်စနစ်များ ထက်ပိုပြီး ကုန်ကျ စရိတ် သက်သာသည်။

ထို့ပြင် ဩစတြေးလျ၏ AIM Defence ကုမ္ပဏီက ထုတ်လုပ်သည့် လေဆာလက်နက်များဖြစ်သည့် Dazlr၊ Disruptr နှင့် Fractl တို့သည်လည်း ၁ ကီလိုမီတာ (မိုင်ဝက်ကျော်) အကွာအဝေးအတွင်းက ဒရုန်းများကို ဖျက်ချနိုင်စွမ်းရှိသည်။

EOS စနစ်သည် ဩစတြေးလျ၏ နိုင်ငံတော် ဒရုန်းတန်ပြန်ရေး အစီအစဉ်ဖြစ်သည့် Project Land 156 စီမံကိန်း၏ ပြိုင်ဘက်လည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။

မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ပွဲများကို ဒရုန်းများနှင့် ဒရုန်းဖျက် လက်နက်များက ပိုမိုကြီးစိုးလာမှုနှင့်အတူ ဩစတြေးလျ ကလည်း ဒရုန်းဖျက် လက်နက်များ ထုတ်လုပ်မှုတွင် ပြိုင်ဆိုင်မှုများ မြင့်တက်လာသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စျေးကွက်၌ ဒရုန်းဖျက်လက်နက်များ ထုတ်လုပ်မှုကို ပိုမိုအရှိန်မြှင့်တင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Nikkei Asia