CNI International News

ဝါရှင်တန် ၊အောက်တိုဘာ ၁၈

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က ဟန်ဂေရီနိုင်ငံတွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်(Vladimir Putin) နှင့် တွေ့ဆုံသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျားဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးရန်အတွက် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် ထပ်မံတွေ့ဆုံ ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သည်ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များသည် ဖုန်းပြောဆိုပြီးနောက် ဟန်ဂေရီနိုင်ငံ ဘူဒါပက်စ်မြို့တော်တွင် တွေ့ဆုံသွားမည့် အကြောင်း ထရမ့်က အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် လူမှုမီဒီယာပေါ်၌ ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှုသည် သီတင်းနှစ်ပတ်အတွင်း ဖြစ်လာဖွယ်ရှိသည်ဟု ထရမ့်က နောက်ပိုင်းတွင် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်တွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်စကီး(Volodymyr Zelenskyy) ကို လက်ခံ မတွေ့ဆုံမီ တစ်ရက်အလို တွင် ထရမ့်က ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံမည့် အကြောင်းကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင် တွေ့ဆုံစဉ်

ထို့ပြင် ထရမ့်က တာဝေးပစ် Tomahawk ဒုံးကျည်များ ရရှိရေးအတွက် ယူကရိန်း၏ ကြိုးပမ်းမှုကိုလည်း မေးခွန်း ထုတ်ခဲ့သည်။

ထရမ့်နှင့်ပူတင်တို့ တွေ့ဆုံမှုသည် ထရမ့် အာဏာ ပြန်လည်ရရှိလာပြီးနောက်ပိုင်း ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ ဒုတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံမှု ဖြစ်လာမည် ဖြစ်သည်။

သမ္မတနှစ်ဦး တွေ့ဆုံကြသည့်အခါ အသေးစိတ် ကိစ္စများကို ဆွေးနွေးရန်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို(Marco Rubio) နှင့် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ လက်ဗရော့ (Sergey Lavrov)တို့ လာမည့် သီတင်းပတ်တွင် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်သည်။

“ပူတင်နဲ့ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုမှုက တော်တော်လေး အကျိူးရှိပါတယ်။ ပူတင်နဲ့ နှစ်ပတ်လောက်အတွင်း ဒါမှမဟုတ် အမြန်ဆုံး တွေ့ဆုံဖို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်”ဟု ထရမ့်က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျားဇီးယား

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့အနေဖြင့် အမေရိကန်က ထောက်ခံပေးထားသည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို လိုက်နာခြင်းမရှိပါက တိုက်ခိုက်မှုများအား ပြန်လည် စတင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အစ္စရေးကက်ဇ် ( Israel Katz) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု NDTV မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂါဇာတွင် ဖမ်းဆီးခံရင်း သေဆုံးသွားခဲ့သည့် အစ္စရေး ဓားစာခံများအနက် ဓားစာခံနှစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က အစ္စရေးအား လွှဲပြောင်း ပေးအပ်ခဲ့ပြီးနောက် ကက်ဇ်၏ သတိပေးချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ စက်ယန္တရားများ၏ အကူအညီ မပါဘဲ ဂါဇာ၏ အပျက်အစီးများအောက်တွင် ပိတ်မိနေသည့် အစ္စရေးဓားစာခံများ၏ အလောင်းများကို ဆွဲထုတ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ကြားဝင်စေ့စပ်ခဲ့သည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူ ညီချက်အရ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်မှစပြီး ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် အသက်ရှင်နေသေးသော ဓားစာခံ ၂၀ ကို အစ္စရေး အား လွှဲပြောင်းပေးခဲ့၍ အပြန်အလှန်အနေဖြင့် အစ္စရေးကလည်း ၎င်းတို့ အကျဉ်းချထားသည့် အကျဉ်းထောင်များ ထဲမှ ပါလက်စတိုင်း ၂၀၀၀ နီးပါးကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးဓားစာခံ ၂ ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို ပြန်လည် ပေးအပ်ခြင်းမပြုမီ သေဆုံးသွားခဲ့သည့် ဓားစာခံ ၂၈ ဦးအနက် ၇ ဦး၏ အလောင်းကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

“ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က သဘောတူညီချက်ကို မလိုက်နာဘူးဆိုရင် အစ္စရေးကလည်း အမေရိကန်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ပြန်လည် ပြုလုပ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်”ဟု အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၏ ရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

အစ္စရေး၏ လက်ယာစွန်း အမျိုးသားလုံခြုံရေးဝန်ကြီး အီတာမာ ဘန် ဂျီဗီယာ (Itamar Ben Gvir) ကမူ ဟားမာ့စ် အဖွဲ့အနေဖြင့် ဂါဇာတွင် ရှိနေသည့် အစ္စရေးစစ်သားများ၏ အလောင်းများကို ပြန်ပေးရန် ပျက်ကွက်ခဲ့မည်ဆိုပါက ဂါဇာအတွက် လိုအပ်နေသော အထောက်အပံ့များကို ဖြတ်တောက်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အစ္စရေးသည် ပါလက်စတိုင်း အလောင်း ၄၅ လောင်းကို ဂါဇာတောင်ပိုင်းရှိ နက်ဆာ ဆေးရုံသို့ လွှဲပြောင်း ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ပါလက်စတိုင်း အလောင်း ၉၀ အထိ လွှဲပြောင်း ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ အစီအစဉ်အရ အစ္စရေး ဓားစာခံ တစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်း တစ်လောင်းအတွက် ပါလက်စတိုင်း ရုပ်အလောင်း ၁၅ လောင်းနှင့် လဲလှယ်ရမည်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ တွမ် ဖလက်ချာ (Tom Fletcher) ကမူ အစ္စရေး အနေဖြင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို ဂါဇာဒေသအတွင်း ပေးပို့နိုင်ရန်အတွက် နယ်စပ်ဂိတ်များအားလုံးကို ချက်ချင်းဖွင့်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။  

Source: NDTV

CNI International News

အန်တာနာနာရီဗို ၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံ၏ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး မိုက်ကယ် ရန်ဒရီယာနီရီနာ (Michael Randrianirina ) က သူသည် အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်တွင် သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံတွင် သမ္မတ အန်ဒရီ ရာဂျိုလီနာ (Andry Rajoelina) ကို ဖယ်ရှားသည့် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် အာဖရိကသမဂ္ဂ(AU)က မာဒါဂက်စကာအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်မှ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ချိန်၌ ရန်ဒရီယာနီရီနာ၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ တရားရုံးတွင် ကြားနာမှု ပြုလုပ်ချိန် ကာလအတွင်း ရန်ဒရီယာနီရီနာသည် အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်၌ မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံ၏ သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုလိမ့်မည်ဟု နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံက အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်က မာဒါဂက်စကာစစ်တပ်၏ CAPSAT တပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲဖြစ်သည့် ရန်ဒရီယာနီရီနာ သည် သမ္မတနန်းတော် ရှေ့တွင်ရပ်ပြီး မီဒီယာများနှင့်တွေ့ဆုံချိန်တွင် စစ်တပ်သည် အစိုးရ ဖွဲ့သွားမည်ဖြစ် ကြောင်းနှင့် ၂ နှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ မကြာခင် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုသွားမှာပါ။ မနေ့က ပြောခဲ့တာတွေအတွက် ကျနော်တို့ တာဝန်ယူပါ တယ်” ဟု ရန်ဒရီယာနီရီနာက အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် ထပ်မံ ပြောကြားခဲ့သည်။

မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံ၏ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး မိုက်ကယ် ရန်ဒရီယာနီရီနာကို တွေ့ရစဉ် 

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ဆန္ဒပြမှုများကြောင့် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပြီး လွှတ်တော်အမတ်များ၏ စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုကို ခံခဲ့ရသည့် ရာဂျိုလီနာကမူ အာဏာသိမ်းမှုအား ရှုတ်ချခဲ့ပြီး သမ္မတရာထူးမှ ဆင်းပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ပြင်သစ် ကိုလိုနီဟောင်းဖြစ်သည့် မာဒါဂက်စကာတွင် သောက်သုံးရေနှင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်မှုများ ကြောင့် စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်ကတည်းက ဆန္ဒပြမှုများ စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း၌ ဆန္ဒပြမှုများသည် အရှိန် မြင့်လာကာ ဆူပူအုံကြွမှုများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။

လူဦးရေ သန်း ၃၀ ခန့် နေထိုင်သည့် မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံတွင် စစ်ခေါင်းဆောင် ရန်ဒရီယာနီရီနာသည် ဆန္ဒပြသူ များနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ပြီးနောက် အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်က  ရာဂျိုလီနာကို ဖြုတ်ချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အာဖရိက၏ အရှေ့ဘက် ကမ်းရိုးတန်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည့် မာဒါဂက်စကာနိုင်ငံသည် ပြင်သစ်လက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေးရသည့် ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း အာဏာသိမ်းမှုများနှင့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံတွင် လျှို့ဝှက်စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ရန် ဗဟိုထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ(CIA)ကို ညွှန်ကြားခဲ့ သည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်၌ အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရို (Nicolas Maduro) ၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖိအားပေးနေသည့် အမေရိကန်၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ပိုမိုပေါ်လွင်စေခဲ့သည်။

ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့၏ ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာသည် မာဒူရိုကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားရန် ရည်ရွယ်ထား ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားပြီး The New York Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင်  အမေရိကန်အစိုးရသည် မာဒူရိုကို ဖမ်းဆီးနိုင်ရန်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှု စွဲချက်များဖြင့် တရား စီရင်နိုင်ရန် သတင်းပေးသူများကို ဒေါ်လာ သန်း ၅၀ ဆုကြေးငွေပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရိုကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်၏ ညွှန်ကြားချက် အသစ်အရ CIA သည် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံတွင် အသက်သေဆုံးနိုင်သည့် စစ်ဆင်ရေးများကို လုပ်ဆောင်ခွင့် ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ကာရစ်ဘီယံဒေသ၌ ကျယ်ပြန့်သော စစ်ဆင်ရေးများအား လုပ်ဆောင်နိုင်တော့မည် ဖြစ်ကြောင်း The New York Times က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားတွင် CIA ကို မည်သည့်အတွက်ကြောင့် စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်ခွင့် ပေးခဲ့သနည်းဆိုသည့် မေးခွန်းကို သတင်းထောက်များက ထရမ့်အား မေးခဲ့သည်။

ထိုသို့ သတင်းထောက်များ မေးမြန်းနေချိန်၌ ထရမ့်က ဗင်နီဇွဲလားမှ အမေရိကန်သို့ မူးယစ်ဆေးဝါးများ မှောင်ခို ကူးမှုနှင့် ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်လာမှုများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

“အကြောင်းပြချက် ၂ ခုအတွက် ကျနော်က (စစ်ဆင်ရေးလုပ်ဖို့) တရားဝင်ခွင့်ပြုခဲ့တာပါ။ ၁ အချက်ကတော့ သူတို့ဟာ သူတို့ရဲ့ အကျဉ်းထောင်တွေကို ခါထုတ်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံထဲ အကျဉ်းသားတွေ ရောက်အောင် လုပ်နေလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က နယ်စပ်ကို ဖွင့်ထားတော့ သူတို့က ဝင်လာတာပေါ့။ ၂ အချက်ကတော့ မူးယစ်ဆေးဝါးတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားကို တွေ့ရစဉ်

ဗင်နီဇွဲလားသည် အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းသို့ အကျဉ်းသားဟောင်းများ ပို့ဆောင်နေသည်ဆိုသည့် ၎င်း၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ထရမ့်က သက်သေပြခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

အမေရိကန်သည် ပင်လယ်ပြင်တွင် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများကို တိုက်ဖျက်ရာ၌ တိုးတက်မှုများ ရရှိနေပြီး မူးယစ်ဆေးဝါးများအား ကုန်းလမ်းမှ မှောင်ခိုကူးနေသည့် လမ်းကြောင်းများကိုလည်း အာရုံစိုက်ပြီး တိုက်ဖျက်နေ ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

CIA သည် လက်တင်အမေရိကတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရှည်လျားသော သမိုင်းကြောင်း ရှိခဲ့ပြီး ၂၀ ရာစု ကုန်ပိုင်း၌ တောင်အမေရိက၏ ကိုကင်းမှောင်ခိုကူးသည့် အဖွဲ့များကို နှိမ်နင်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ကြား မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း လူသေဆုံးမှု အများဆုံး တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆော်ဒီနှင့် ကာတာ အပါအဝင် ဒေသတွင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများ၏ မေတ္တာရပ်ခံချက်ဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲခဲ့ ခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါ ပဋိပက္ခသည် အယ်ကေဒါနှင့် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ အပါအဝင် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့များ၏ အန္တရာယ် ကြောင့် ကျိုးပျက်လွယ်သည့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအခြေအနေကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်ကမူ အာဖဂန်နစ္စတန်သည် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ခိုလှုံခွင့် ပေးထားသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ထိုစွပ်စွဲ ချက်ကို အာဖဂန် တာလီဘန်အာဏာပိုင်များက ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာ ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း၌ ပါကစ္စတန်တွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာသည်။

စစ်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးနေမှုကိုတွေ့ရစဉ် 

ပါကစ္စတန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ၄၈ နာရီကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲ ရေးသည် အာဖဂန်နစ္စတန်ဘက်က တောင်းဆိုမှုကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အဓိကနယ်စပ် ဖြတ်သန်းမှုများကိုမူ ဆက်လက် ပိတ်ထားဆဲဖြစ်သည်။

တာလီဘန်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အကြီးအကဲ ဇာဘီဟူလာ မူဂျာဟစ်ကမူ (Zabihullah Mujahid)က ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသည် ပါကစ္စတန်ဘက်က အလေးအနက် တိုက်တွန်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ၎င်း၏ လူမှုမီဒီယာပို့စ်တွင် ၄၈ နာရီကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကာလကို ဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေ။

အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက် အစောပိုင်းကလည်း ပါကစ္စတန်က ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့များသည် ညအချိန် ပစ်ခတ်မှုများ အတွင်း အာဖဂန်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်သွေးကြွ ဒါဇင်ချီကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည့် ဒေသဆိုင်ရာ နယ်စပ်ရေးရာ ကော်မတီ (RBC) အစည်းအဝေးကို ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရွှေ့ဆိုင်းကြောင်း ထိုင်း၏ အမှတ် ၂ စစ်ဒေသက ကြေညာခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နယ်စပ်ဒေသတွင် လက်နက်ကြီးများ ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းရေးနှင့် မြေမြှုပ်မိုင်းရှင်းလင်းရေး အစီအစဉ်များကို ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ ရှင်းလင်းတင်ပြရန် ပျက်ကွက်မှုဖြင့် ထိုကဲ့သို့ အစည်းအဝေးအား ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည် ဟု ဆိုသည်။

အမှတ် ၂ စစ်ဒေသ၏ စစ်ဆင်ရေး စတင်တာက ထိုဆုံးဖြတ်ချက်ကို အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက် ညပိုင်းတွင် ကြေညာ ခဲ့ ခြင်းဖြစ်ပြီး အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်၌ ထိုင်းနှင့် အင်္ဂလိပ် ဘာသာများဖြင့် ထပ်မံကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထုတ်ပြန်အချက်အရ နယ်စပ်ဒေသတွင် လက်နက်ကြီးများကို နေရာရွှေ့ပြောင်းရေး၊ မြေမြှုပ်မိုင်းများ ရှင်းလင်း ရေး၊ အချိန်ဇယားများနှင့် တည်နေရာများ သတ်မှတ်ရေးတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘောဒီးယား၏ အမှတ် ၄ စစ်ဒေသ မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ရာတွင် ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ တိကျသည့် အစီအစဉ်များကို တင်ပြနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ် 

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား RBC အစည်းအဝေး ၂ ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မှတ်တမ်းများ လဲလှယ်မှုကို ၄ ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

သို့သော် ကမ္ဘောဒီးယားသည် အထွေထွေနယ်စပ်ရေးရာကော်မတီ (GBC) သဘောတူညီချက်နှင့်အညီ နယ်စပ် ဒေသတွင် စစ်သားများကို နေရာရွှေ့ပြောင်းရေး မြေမြှုပ်မိုင်းများ ထောင်ထားသည့် နေရာများကို ဖော်ပြရေးတို့ အတွက် ရှင်းလင်းတိကျသည့် အဆိုပြုချက်အား တင်ပြခြင်း မရှိသေးကြောင်း ထိုင်းအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့ သည်။

GBC သဘောတူညီချက်တွင် နှစ်နိုင်ငံကြား အပြန်အလှန် သဘောတူညီချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အတွက် RBC အဆင့် နယ်စပ်ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး ကြေညာချက်ကို ထုတ်ပြန်ရန် အဆိုပြုထားသည်။

သို့သော် ကမ္ဘောဒီးယားဘက်က သတ်မှတ်ထားသည့် အစီအစဉ်ကို တင်ပြရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သဖြင့် RBC အစည်း အဝေးကို ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းအမှတ် ၂ စစ်ဒေသက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ နယ်စပ်တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် ခိုင်လုံသည့် အဆိုပြုချက် မထုတ်ပြန်မီ အချိန်အထိ အစည်းအဝေးကို ရွှေ့ဆိုင်းထားမည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

မော်စကို၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

BRICS အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် အခြားနိုင်ငံများ သို့မဟုတ် အခြားနိုင်ငံများ၏ ငွေကြေးများကို ပစ်မှတ်ထားခြင်း မရှိကြောင်း ကရင်မလင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် (Dmitry Peskov) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

BRICS အဖွဲ့သည် အမေရိကန်၏ ဒေါ်လာငွေကြေးကို လျော့ပါးစေရန် လုပ်ဆောင်နေသည်ဆိုသည့် အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ မှတ်ချက်စကားကို ပက်စ်ကော့ဗ်က ငြင်းဆိုသည့် အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဒီအဖွဲက တတိယနိုင်ငံတွေ ဒါမှမဟုတ် တတိယနိုင်ငံတွေရဲ့ ငွေကြေးတွေကို ပစ်မှတ်ထားဖို့ အစီအစဉ်တွေ ဘယ်တုန်းကမှ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီအဖွဲ့ဟာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ အကျိုးနဲ့ သာယာဝပြောရေး၊ တည်ငြိမ် ရေးတွေအတွက် အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ ဘုံသဘောထားနဲ့အတူ ဖွဲ့စည်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပက်စ်ကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

BRICS အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

ထိုသဘောထားကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ခေါင်းဆောင်များနှင့် အရာရှိများ ပါဝင်သည့် BRICS အစည်းအဝေးများ တွင် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုသဘောထားကို နားလည်ရန် အလွန်အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အစောပိုင်းတွင် ထရမ့်ကမူ BRICS အဖွဲ့သည် ဒေါ်လာကို တိုက်ခိုက်နေကြောင်းနှင့် BRICS အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား ကုန်သွယ်ခွန်များ တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

BRICS အဖွဲ့တွင် ဘရာဇီးလ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ တောင်အာဖရိက၊ အီဂျစ်၊ အီသီယိုပီးယား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ အီရန် နှင့် ယူအေအီးနိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့အနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် လက်နက်ဖျက်သိမ်း ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သို့မဟုတ်ပါက ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ ကို အင်အားသုံးပြီး လက်နက်ဖျက်သိမ်း ပစ်မည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အရ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်တွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ဂါဇာ၌ ဖမ်းဆီးထားသည့် အစ္စရေး ဓားစာခံများကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး အစ္စရေးကလည်း ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသားများကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။

သို့သော် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏ လက်နက်များကို စွန့်လွှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း လူသိရှင်ကြား ကြေညာခဲ့ခြင်း မရှိသေးပေ။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ဝင်ကို တွေ့ရစဉ်

“သူတို့ (ဟားမာ့စ်) တွေက လက်နက် မဖြုတ်သိမ်းဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့က သူတို့ရဲ့ လက်နက်တွေကို ဖျက်သိမ်း ပစ်မှာပါ။ ဒါကို အမြန်ဆုံး လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ။ အကြမ်းနည်း သုံးရင်လည်း သုံးရမှာပေါ့” ဟု ထရမ့်က အိမ်ဖြူတော်တွင် အာဂျင်တီးနားသမ္မတ ဟာဗီယာ မီလီ (Javier Milei) နှင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်က သူသည် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နှင့် အဆက်အသွယ်ရှိကြောင်း ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကလည်း လက်နက်များ ဖြုတ်သိမ်းရန် သဘောတူခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နဲ့ စကားပြောဖြစ်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းမှာ သေချာလားလို့ ကျနော် မေးခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ကလည်း 'ဟုတ်ကဲ့ဆရာ ကျနော်တို့ လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းမယ်' လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ ကတော့ အဲဒီလိုပြောတာပါပဲ” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်က အစ္စရေးနှင့် အီဂျစ်နိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် အမေရိကန်သို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာချိန်တွင် ၎င်း၏ ဂါဇာငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်သည် သေချာရေရာမှု မရှိသည့် အနေအထား သို့ ရောက်ရှိနေသည်။

 ဂါဇာဒေသ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးကလည်း အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်တွင် ဂါဇာသို့ အကူအညီများ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားခဲ့ပြီး ဂါဇာနယ်စပ်ကို ဆက်ပြီး ပိတ်ထားခဲ့သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်များကလည်း လူမြင်ကွင်းတွင် အမျိုးသား ၇ ဦးကို သေနတ်ဖြင့် ပစ်ပြီး စီရင်ကွပ်မျက်သည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်တစ်ခု ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ဂါဇာတွင် လုံခြုံရေးကို တာဝန်ယူသည့် အနေဖြင့် အခြား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဝင်များကို စီရင်ကွပ်မျက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နယ်စပ်ဒေသတွင် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်က တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ဒါဇင်နှင့်ချီသည့် အရပ်သားများနှင့်စစ်သားများ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲသည့် သီတင်းပတ်ကုန်က အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန်ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုသည် အာဖဂန်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာရလာခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အဆိုးရွားဆုံး တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံတပ်ဖွဲ့များသည် ကီလိုမီတာ ၂၆၀၀ အရှည်ရှိသည့် နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက် မကြာခဏ ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့၏ ပြောကြားချက်အရ အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက် နံနက် အစောပိုင်းက စပင်ဘိုလ်ဒက် (Spin Boldak) ခရိုင်တွင် ပါကစ္စတန်တပ်ဖွဲ့များ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒါဇင်နှင့်ချီသည့် အရပ်သားများ သေဆုံးခဲ့ကာ ၁၀၀ ကျော် ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု သိရသည်။

တာလီဘန်များကိုတွေ့ရစဉ်

ပါကစ္စတန်အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အာဖဂန်တာလီဘန်တပ်ဖွဲ့များ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ချာမန် (Chaman) ခရိုင်တွင် အရပ်သား ၄ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပါကစ္စတန်၏ နယ်စပ်ခရိုင်ဖြစ်သည့် အိုရက်ခ်ဇိုင် (Orakzai ) တွင် နှစ်နိုင်ငံ စစ်သားများနှင့် စစ်သွေးကြွ များကြား တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ပါကစ္စတန် အရန်တပ်ဖွဲ့မှ စစ်သား ၆ ဦးသေဆုံးကာ ၆ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု လုံခြုံရေးအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ပါကစ္စတန်စစ်သား ၁၁ ဦး သေဆုံးစေခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုပြီးနောက် ပါကစ္စတန်စစ်တပ်က စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်ခဲ့ချိန်တွင် စစ်သွေးကြွ ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်နေသည့် စစ်သွေးကြွများအား နှိမ်နင်းပေးရန် ပါကစ္စတန်အစိုးရက အာဖဂန် တာလီဘန်အစိုးရကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် ယခင်က မဟာမိတ်များဖြစ်သည့် ပါကစ္စတန်အစိုးရနှင့် အာဖဂန် တာလီဘန်အစိုးရကြား သဘောထား ကွဲလွဲမှုများဖြစ်ပွားခဲ့ကာ ဆက်ဆံရေးတင်းမာခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်ကမူ စစ်သွေးကြွများသည် အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ခြေကုပ်ယူပြီး ပါကစ္စတန်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်နေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အာဖဂန်တာလီဘန်တို့ကမူ ပါကစ္စတန်စစ်တပ်သည် သတင်းအမှားများဖြန့်ပြီး နယ်စပ်ဒေသတွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်အောင် ရန်စခဲ့၍ အာဖဂန်ကို တိုက်ခိုက်နေသည့် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့နှင့်ဆက်နွှယ်သော စစ်သွေးကြွများအား အကာအကွယ် ပေးထားသည်ဟု တန်ပြန်စွပ်စွဲခဲ့သည်။

Source: CNA