CNI International News

ဘဲလ်ဂရိတ်၊ ဇွန်လ ၃၀

ဆားဘီးယားနိုင်ငံ၊ ဘဲလ်ဂရိတ် (Belgrade) မြို့တော်တွင် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား ဗူစစ် (Aleksandar Vucic) ၏ အုပ်ချုပ်မှုကို အဆုံးသတ်ရန်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲများ ဆောလျင်စွာ ကျင်းပပေးရန် ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုနေကြသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူပေါင်း ၁၄၀,၀၀၀ ခန့်ရှိခဲ့သည်။ ထိုအရေအတွက်သည် မကြာသေးမီ လများအတွင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများအနက် လူအင်အား အများဆုံး ဆန္ဒပြမှုဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုဆန္ဒပြပွဲကို ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့ကို ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးရန် ဖိအားများ ပေးခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဆန္ဒပြမှုအတွင်း ဆန္ဒပြသူများနှင့် အဓိကရုဏ်း နှိမ်နင်းရေးရဲတပ်ဖွဲ့ကြား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့က မျက်ရည်ယိုဗုံးများ၊ အသံဗုံးများအသုံးပြုကာ လူစုခွဲနှိမ်နင်းခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် တောင်းဆိုနေခြင်းသည် ပြည်ပနိုင်ငံများက ဆားဘီးယားနိုင်ငံကို တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းစေဖို့ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်နေသည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများဖြစ်ကြောင်း သမ္မတဗူစစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူနဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ပွားနေစဉ်

“သူတို့တွေက ဆားဘီးယားကို ပြိုလဲစေချင်နေကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး”ဟု ဗူစစ်က ၎င်း၏ Instagram တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ထိုဆန္ဒပြမှုတွင် လူ ၅ ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း၊ ၎င်းတို့သည် အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် ပူးပေါင်းကြံစည်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံ ထားရကြောင်း ဘဲလ်ဂရိတ်မြို့ရှိ အထက်တရားရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ရဲတပ်ဖွဲ့က ဆန္ဒပြသူများ၏ အကြမ်းဖက်မှုကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး တာဝန်ရှိသူများကို ဖမ်းဆီးသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆားဘီးယားတွင် တက္ကသိုလ်များကို ပိတ်ပင်မှု အပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြမှုများ လနှင့်ချီဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် သမ္မတသက်တမ်းပြည့်မည့် ဗူစစ်က ရွေးကောက်ပွဲကို သတ်မှတ်ထားသည့် ရက်ထက် စောပြီး ကျင်းပရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏ Progressive ပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့သည် လွှတ်တော်၏ နေရာ ၂၅၀ အနက် ၁၅၆ နေရာကို ရရှိထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၃၀

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ထောင်နှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများ စုရုံးခဲ့ကြပြီး ပေတုန်တန်ကို ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုမှုများ အရှိန်မြင့်လာကြောင်း DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနှင့်ထိုင်း နယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra)သည် ကမ္ဘာဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်အား ဖုန်းဆက်သွယ် စကားပြောသည့် အသံဖိုင် အပြင်သို့ ပေါက်ကြားလာပြီးနောက် ပေတုန်တန်အား ရာထူးမှနုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ဘန်ကောက်တွင် မွန်းလွဲပိုင်း မုတ်သုန်မိုးများ ရွာသွန်းနေသည့်တိုင် ဆန္ဒပြသူ ၁၇,၀၀၀ ခန့်သည် စုရုံးခဲ့ကြကြောင်း ဘန်ကောက်ရဲဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

“အွန်အင်၊ နုတ်ထွက်”ဟု ဆန္ဒပြသူများက ဟစ်ကြွေးခဲ့ကြသည်။ အွန်အင်ဆိုသည့် အမည်သည် ပေတုန်တန်၏ နာမည်ပြောင်ဖြစ်သည်။

တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုတွေနဲ့ တွေ့နေတဲ့ ပေတုန်တန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဆန္ဒပြသူများသည် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ အောင်ပွဲ အထိမ်းအမှတ် ကျောက်တိုင် (Victory Monument) တွင် စုရုံးခဲ့ကြပြီး ထိုင်းနိုင်ငံအလံများကို ဝှေ့ယမ်း၍ ပေတုန်တန်ကို နုတ်ထွက်ရန် ဟစ်ကြွေးခဲ့ကြသည်။

“ပေတုန်တန်က ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်နေတာကြောင့် သူ ရာထူးက နုတ်ထွက်သင့်ပါတယ်” ဟု ဆန္ဒပြ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ပန်သက် ပူပွန်ပန် (Parnthep Pourpongpan) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၂၈ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ဆန္ဒပြမှုကို United Force of the Land အမည်ရှိ မျိုးချစ်အုပ်စုက စီစဉ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး အတိတ်ကာလကလည်း ထိုအုပ်စုသည် ရှင်နာဝပ် မိသားစုဝင်များ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့များကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြဖူးသည်။

မေလ ၂၈ ရက်က ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သားများကြား နယ်စပ်တွင် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် ပေတုန်တန်သည် နယ်စပ်အရေးကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာ၌ အားနည်းမှု ရှိနေကြောင်း ဝေဖန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းကလည်း ပေတုန်တန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen) နှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့သည့် အသံဖိုင်ပေါက်ကြားလာမှုကြောင့် လူထုကို ပိုမိုဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

ထိုအသံဖိုင်တွင် ပေတုန်တန်က စစ်တပ်၏ တပ်မှူးတစ်ဦးကို ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်တစ်ဦးအဖြစ် ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့ပြီး ဟွန်ဆန်ကို ဦးလေးဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သဖြင့် ဘန်ကောက်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ ပေတုန်တန်က လူထုကို ပြန်လည် တောင်းပန်ခဲ့ရသည်။

Source: DW

ဟော်မုဇ်ရေလက်ကြားအနီးရှိ သင်္ဘောများက အချက်ပြမှုများ ထုတ်လွှင့်

CNI International News

လန်ဒန်၊ ဇွန်လ ၂၈

ဟော်မုဇ်ရေလက်ကြားအနီးတွင် မောင်းနှင်နေသည့် သင်္ဘောများသည် တိုက်ခိုက်ခံရမည့် အရေးကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် ၎င်းတို့သည် မည်သည့်နိုင်ငံမှ ဖြစ်သည်ဆိုသည့် အချက်ကို ဖော်ပြထားသော ပုံမှန် မဟုတ်သည့် အချက်ပြမှုများ ထုတ်လွှင်ခဲ့ကြသည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် တည်ငြိမ်မှုမရှိသဖြင့် ထိုဒေသတွင် သွားလာနေသည့် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောများက တိုက်ခိုက်ခံရမည့် အရေးကို စိုးရိမ်နေကြခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဗြိတိန်နိုင်ငံ၊ လန်ဒန်မြို့အခြေစိုက် ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များကိုဖော်ပြသည့် Windward ကုမ္ပဏီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယခုလအစောပိုင်းက အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးကတည်းက ပင်လယ်ကူး သင်္ဘောများ သည် ထိုကဲ့သို့ ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အချက်ပြမှုများကို ထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုသည်။

အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား ၁၂ ရက်ကြာ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမေရိကန်က အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံ ၃ ခုကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ ဇွန်လ ၂၄ ရက်တွင် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ( Donald Trump) က ကြေညာခဲ့သည်။

ပုံစာ- ဟော်မုဇ်ရေလက်ကြားကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ပူးတွဲပင်လယ်ရေကြောင်း သတင်းအချက်အလက်စင်တာ (JMIC) ကမူ ဟော်မုဇ်ရေလက်ကြားနှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် အန္တရာယ်များ ဆက်ရှိနေသေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပင်လယ်ကူးသင်္ဘော ကုမ္ပဏီများကလည်း အခြေအနေကို စိုးရိမ်နေပြီး အမေရိကန်၊ ဗြိတိန် သို့မဟုတ် အစ္စရေး နိုင်ငံများနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် သင်္ဘောအချို့က ပိုမိုစိုးရိမ်နေကြသည်ဟု Windward ကုမ္ပဏီ စီအီးအို အမီ ဒန်နီယယ် (Ami Daniel) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁၂ ရက်မှ ၂၄ ရက်အတွင်း ပင်လယ်ကွေ့ဒေသနှင့် ပင်လယ်နီအတွင်းရှိ သင်္ဘော ၅၅ စင်းသည် ၎င်းတို့၏ အချက်အလက်များ ပါဝင်သည့် ပုံမှန်ထုတ်လွှင့်လေ့ မရှိသည့် မက်ဆေ့ချ် ၁၀၁ စောင်ကို ထုတ်လွှင်ခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုသည်။

အချို့သင်္ဘောများက ၎င်းတို့သည် တရုတ်နိုင်ငံက ပိုင်ဆိုင်သည့် သင်္ဘောများဖြစ်ကြောင်း သို့မဟုတ် ရုရှား၏ ရေနံစိမ်းများကို တင်ဆောင်လာကြောင်း အစရှိသည့် မက်ဆေ့ချ်များကို ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် ရုရှားသည် အီရန်နှင့် ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်သဖြင့် အီရန်၏ တိုက်ခိုက်မှုကို မခံရစေရန် ထိုသင်္ဘောများက တရုတ်နှင့် ရုရှား၏ အမည်ကိုအသုံးပြုပြီး အကာအကွယ် ယူခဲ့ကြခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၂၄ ရက်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ထိုဒေသ၌ ရေကြောင်းသွားလာသည့် သင်္ဘော အစင်းအရေအတွက် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု JMIC က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

တရုတ်နှင့်နယ်စပ် အငြင်းပွားမှုကို ဖြေရှင်းရန် အိန္ဒိယ ကြိုးပမ်း

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇွန်လ ၂၈

အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဆယ်စုနှစ်ကြာ နယ်စပ်အငြင်းပွားမှုအတွက် ရေရှည်ဖြေရှင်းချက် တစ်ရပ်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းသင့်ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရက်ဂျ်နက်ဆင်း (Rajnath Singh)က တရုတ်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး တုံးကျွင်း (Dong Jun)ကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၂၆ ရက်က ချင်တောင် (Qingdao) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့(SCO)၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး၌ ဆင်းက တုံးကျွင်းနှင့် သီးသန့်တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့နောက် နှစ်နိုင်ငံကြား ပြဿနာများကို စနစ်တကျ ဖြေရှင်းရန် အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့လူဦးရေ အများဆုံး နိုင်ငံများဖြစ်သည့်အပြင် နျူကလီးယား အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သည့် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည် ဟိမဝန္တာဒေသရှိ နယ်စပ်မျဉ်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အငြင်းပွားမှုများ ကာလကြာရှည်ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ စစ်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသည်။

ပုံစာ- အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရက်ဂျ်နက်ဆင်းနဲ့ တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တုံးကျွင်း ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုနယ်စပ်တွင် မကြာသေးမီ ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အေးချမ်းတည်ငြိမ်နေသော်လည်း ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများကြား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အိန္ဒိယစစ်သားအယောက် ၂၀ နှင့် တရုတ်စစ်သား ၄ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား လေးနှစ်ကြာ စစ်ရေးတင်းမာမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဒေသများ တွင် စစ်သားများကို တိုးမြှင့်ချထားခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့််နှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ထိုစစ်သားများကို ပြန်ဆုတ်ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သည်။

တုန်းနှင့် တွေ့ဆုံစဉ်အတွင်း ဆင်းက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုများ အပြီးတွင် ဆုံးရှုံးခဲ့သော ယုံကြည်မှု ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

SCO သည် တရုတ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်တို့ အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၀ နိုင်ငံပါဝင်သည့် ယူရေးရှား လုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအုပ်စုဖြစ်သည်။

ယခုပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကို ဆောင်းဦးရာသီတွင် ပြုလုပ်မည့် SCO နိုင်ငံ့ ခေါင်းဆောင်များ၏ ထိပ်သီး အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ရှေ့ပြေး အစည်းအဝေးအဖြစ် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တီဟီရန်၊ ဇွန်လ ၂၈

ပြည်ပနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သော အီရန်၏ ကာ့ဒ်အတိုက်အခံများက လတ်တလော အစ္စရေးနှင့်စစ်ပွဲအပြီးတွင် အီရန်အစိုးရအဖွဲ့ အင်အားနည်းလာနိုင်ဖွယ်ရှိသည့် အခြေအနေကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှုနှင့်အတူ အဆုံးသတ်ခဲ့သော ၁၂ ရက်ကြာ ပဋိပက္ခတွင် အီရန် နျူကလီးယားစက်ရုံများကို အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။

အချို့သော ကာ့ဒ်အုပ်စုများက ထိုစစ်ပွဲသည် အီရန်အစိုးရကို ပြုတ်ကျစေလိုသည့် ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်းချက်များကို အကောင်အထည်ပေါ်စေရန် အခွင့်အလမ်း ရှိလာနိုင်ကြောင်း ယူဆထားကြသည်။

သို့သော် အခြေအနေသည် မသေချာသေးဘဲ အန္တရာယ်များ နေသေးသဖြင့် အလျင်အမြန် လုပ်ဆောင်ခြင်းမပြုဘဲ သတိထား စောင့်ကြည့်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

ကာ့ဒ်ခေါင်းဆောင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ကာ့ဒ်အုပ်စုဝင် အများစုသည် အီရတ်မြောက်ပိုင်း ကာ့ဒ်ဒေသတွင် အခြေစိုက်ပြီး ၎င်းတို့သည် အီရတ်နှင့်အီရန် အစိုးရများနှင့် ကာလကြာရှည် တင်းမာသော ဆက်ဆံရေးများရှိသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အီရတ်နှင့် အီရန်တို့သည် ထိုအဖွဲ့များကို လက်နက်ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် စခန်းများကို ပြောင်းရွှေ့ပြီး အသွားအလာ ကန့်သတ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သော်လည်း ကာ့ဒ်အဖွဲ့များက ၎င်းတို့၏ လက်နက်များကို အပြည့် အဝ ဖျက်သိမ်းသွားမည် မဟုတ်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန် ကာ့ဒ်အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့မှ ခေါင်းဆောင်များကလည်း ၎င်းတို့သည် လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်ရေးထက် နိုင်ငံရေး နည်းလမ်းဖြင့်ဖြေရှင်းရန် အာရုံစိုက်ထားကြောင်း အေပီသတင်းကို ပြောပြခဲ့သည်။  

ပုန်ကန်ထကြွရန် ပြင်ဆင်နေမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းရာ၌ ကာ့ဒ်အဖွဲ့များက အသေးစိတ် ဖြေကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထိုပဋိပက္ခသည် အမေရိကန်နှင့် အီရန်တို့၏ လုံခြုံရေးအတွက်ဖြစ်ပြီး ကာ့ဒ်များ၏ အခွင့်အရေးများအတွက် မဟုတ်ကြောင်း ကာ့ဒ်လွတ်လပ်ရေးပါတီ (PAK) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ခါလီနာဒီရီ(Khalil Naderi)က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၂၈

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen) သည် သတင်းစစ်ပွဲ ဆင်နွှဲနေကြောင်း ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ် နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဟွန်ဆန်၏ မှတ်ချက်စကားများကို နားထောင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

“နားထောင်ရမယ့် အချက်အလက်တွေ မပါပါဘူး။ သူ့စကားတွေက ရှေ့နောက်မညီပါဘူး။ နယ်စပ်ဒေသပိတ်တဲ့ ကိစ္စတွေမှာလည်း အဲဒီလိုပါပဲ။ သူသာ ရိုးသားမယ်ဆိုရင် စကားကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောရမှာပေါ့။ ပြီးတော့ သူပြောတာတွေကိုလည်း ကျနော် နားမလည်ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် စိတ်ရှုပ်မခံနိုင်ပါဘူး” ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့် ထိလွယ်ရှလွယ်ရှိသော ပြဿနာများကို ဖော်ထုတ်ဖွယ်ရှိသော အသံဖိုင်များကို ကမ္ဘောဒီးယားက ထုတ်ပြန်မည့် အလေားအလာနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များက မေးမြန်းချိန်တွင်လည်း  ဖွမ်သမ်က စိတ်မဝင်စားကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော် စိတ်မဝင်စားပါဘူး။ အဲဒီအသံဖိုင်တွေက ထိုင်းအစိုးရနဲ့လည်း မပတ်သက်ပါဘူး။ သူ့ရည်ရွယ်ချက်က ဘာလဲဆိုတာကိုလည်း ကျနော် မသိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သေချာတာ တစ်ခုကတော့ သူဟာ သတင်းစစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်နေပြီး စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေး ဆင်နွှဲခဲ့တာပါ”ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟွန်ဆန်သည် ထိုင်းအစိုးရအပေါ် ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှု ကျဆင်းစေရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့အစိုးရ တည်ငြိမ်မှုမရှိပါက နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားမှု သို့မဟုတ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများတွင် ဟွန်ဆန်အတွက် အမြတ်ထွက်သွားနိုင်ကြောင်း၊ ထိုအခြေအနေကို ဟွန်ဆန်က အလိုရှိနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသည် တရားဝင်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိစေရန် ခိုင်မာစွာ သန္နိဋ္ဌာန်ချထားကြောင်းလည်း ဖွမ်ဆန်က ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်ကို တွေ့ရစဉ်

“အစိုးရက ကိုယ်ပိုင်မူဝါဒနဲ့ ရပ်တည်နေတာပါ။ ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာတွေ ရှိလာမယ်ဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့က တရားဝင် ဖြေရှင်းမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာပြဿနာမှ မရှိဘူးလို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်။ ဒါက အကြောက် တရားနဲ့ မငြိမ်သက်မှုကို ဆွပေးတဲ့ သတင်းအမှားဖြန့်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ဟွန်ဆန်သည် နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားမှုတွင် ထိုင်းနိုင်ငံကို အလျှော့ပေးစေရန် သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာ ကြားဝင် စေ့စပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ၎င်းအား အာရုံစိုက်စေရန် ရည်ရွယ် လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်းနိုင်ငံကို ထိခိုက်စေမည့် နိုင်ငံတကာဥပဒေကို ချိုးဖောက်မှု ရှိလာခဲ့မည်ဆိုပါက သင့်တော်သည့် တရားရေး အစီအမံများဖြင့် အရေးယူ သွားမည်ဟုလည်း ဖွမ်သမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇွန်လ ၂၇

ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်နေသည့် စစ်ပွဲ၏ နောက်ကွယ်မှ ကြိုးကိုင်နေသည့် ရုရှားခေါင်းဆောင်များအား ဖမ်းဆီးဖို့ အထူးခုံရုံးဖွဲ့စည်းရန် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး(Volodymyr Zelenskyy)နှင့် ဥရောပကောင်စီ(CoE)တို့ ဇွန်လ ၂၅ ရက်က သဘောတူညီ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်စစ် စတင်ခဲ့သည့်အတွက် ရုရှား၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကို တာဝန်ယူမှုရှိစေရန် အထူးခုံရုံးသည် ချက်ချင်းလိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းဘက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ရန်လိုသူတွေကို အပြစ်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာကို ပြတ်ပြတ်သားသား ပြသဖို့လိုအပ်ပြီး ဒါကို ကျနော်တို့အားလုံး၊ ဥရောပနိုင်ငံအားလုံးက အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရပါမယ်” ဟု CoE အတွင်းရေးမှူးချုပ် အလိန်း ဘာဆက် (Alain Berset) နှင့် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက် ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားက အသာစီး ရနေသည်ဟု ယူဆထားသဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးမှုများ ရပ်တန့်နေချိန်၌ အထူးခုံရုံဖွဲ့စည်းမည့် သဘောတူညီချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဇာလန်းစကီးနဲ့ ဥရောပကောင်စီ လက်မှတ်ထိုးနေစဉ်

“စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်သူတိုင်းဟာ တရားစီရင် ခံရမယ်ဆိုတာကို သိထားရပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ ရုရှားလည်း ပါပါတယ်”ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အထူးခုံရုံးဖွဲ့စည်းမှုနှင့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို လာမည့်နှစ် အစောပိုင်းတွင် စတင်နိုင်ရန် CoE က မျှော်လင့်ထားသည်။

အထူးခုံရုံးဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ဒုတိယ လုပ်ဆောင်ရမည့် အချက်မှာ နိုင်ငံအများအပြားက အထူးခုံရုံးကို ပူးပေါင်း ပါဝင်လာရန်နှင့် အထူးခုံရုံးအား ကူညီထောက်ပံ့ ပေးစေရန်ဖြစ်ကြောင်း ဘာဆက်က ပြောသည်။

အထူးခုံရုံးကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်မည့် နေရာနှင့် အခြား အသေးစိတ် အချက်အလက်များကို ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်နေသေးကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံး (ICC) သည် ပူတင်နှင့် အခြား ရုရှားအရာရှိများကို စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် ဖမ်းဝရမ်းများ ထုတ်ထားသော်လည်း တရားစီရင်နိုင်စွမ်း မရှိပေးပေ။

Source: DW

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၂၇

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်(Donald Trump) သည် အီရန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေး အမြတ်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံ ၃ ခုဖြစ်သည့် ဖော်ဒိုး (Fordow) ၊ နက်တန့်ဇ် (Natanz) နှင့် အစ္စဖာဟန် (Isfahan) စက်ရုံများကို B‑2 ဗုံးကြဲလေယာဉ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် ထရမ့်၏ အမေရိကန်ပထမ (America First) မူဝါဒနှင့် သိသိသာသာ ကွဲထွက်နေကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်ချက်ကို ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ် (JD Vance) က “ထရမ့် ဝါဒ”(Trump Doctrine) ဟု တံဆိပ်ကပ်ခဲ့ပြီး အမျိုးသားလုံခြုံရေးအတွက် သံတမန်နည်းဖြင့် ဖြေရှင်းမရပါက အင်အားသုံး ဖြေရှင်းမည့် အချက်ကို ထင်ရှား ပေါ် လွင်စေခဲ့သည်။  

အီရန်စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်က အီရန်ကို တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်အပြီး အီရန်နှင့် အစ္စရေးကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီ ချက်ရရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်၏ စစ်ဆင်ရေးသည် လျင်မြန်ပြီး အောင်မြင်သည့် ရလဒ်ထွက်ခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။

ထရမ့်ကို ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ၏ ထောက်ခံမှုများလည်း မြင့်တက်လာခဲ့ကာ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီ မဲပေးသူ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းက ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ထောက်ခံခဲ့သလို အမျိုးသားလုံခြုံရေးအတွက် အင်အားပြလုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် ထရမ့်ကို ချီးကျူးနေကြသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထရမ့်၏ ဘက်တော်သားများဖြစ်သည့် တပ်ကာ ကာလ်ဆင် (Tucker Carlson) ၊ စတိဗ် ဘန်နွန် (Steve Bannon) တို့ကဲ့သို့ ရီပတ်ဘလစ်ကန်များက ထရမ့်၏ တိုက်ခိုက်မှုသည် စစ်ဆန့်ကျင်သော ထရမ့်၏  ကတိစကားများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ဟန်နစ်တီ (Hannity) နှင့် လီဗင် (Levin) တို့ကဲ့သို့ Fox News သတင်းဌာန၏ အစီအစဉ် တင်ဆက်သူများကမူ ထရမ့်၏ လုပ်ဆောင်မှုကို ကြီးကြီးမားမား အမွှမ်းတင် ဖော်ပြနေကြပြီး အီရန်၏ နျူကလီးယား ရည်မှန်းချက်ကို ကြီးမားသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ပုံဖော်ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

စစ်တမ်းများ၏ အဆိုအရ အမေရိကန်ပြည်သူ စုစုပေါင်း၏ ၇၉ ရာခိုင်နှုန်းက အီရန်၏ တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မည့် အရေးကို စိုးရိမ်နေကြပြီး ထရမ့်၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။

ထရမ့်သည် အီရန် အရေးတွင် အရဲစွန့် လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် စစ်ပွဲကို ရှောင်ကြဉ်မည်ဆိုသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်ကို ချိုးဖောက်ပြီး သူ့ကိုယ်သူ အင်အားကြီးမားသော ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် မဲဆန္ဒရှင်များကို မြင်တွေ့စေလိုခြင်းဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆

တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ်သည် ၎င်းတို့၏ သမိုင်းကြောင်းများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပုံဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး သဘောထား ကွဲလဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး လွန်ခဲ့သည့် ၅ နှစ်အတွင်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးဖိအားများ တိုးမြှင့်ခဲ့ကာ ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေး (Lai Ching-te) ကို ခွဲထွက်ဝါဒီ တစ်ဦးအဖြစ် သုံးနှုန်းပြောဆိုခဲ့သည်။

လိုင်သည် ဇွန်လ ၂၃ ရက်က မိန့်ခွန်း ၂ ခု ပြောကြားခဲ့ရာတွင် ထိုင်ဝမ်သည် နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်အပေါ် သမိုင်းကြောင်းအရ ပိုင်ဆိုင်မှုရှိခဲ့သည်ဟု မပြောနိုင်ကြောင်း ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi) သည် ဇွန်လ ၁၈ ရက်က ဘေဂျင်းတွင် ဥရောပသံအမတ်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ရာစဉ် ထိုင်ဝမ်၏ အာဏာရပါတီသည် လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် နည်းမျိုးစုံဖြင့် ကြိုးပမ်းနေပြီး အန္တရာယ် ကြီးမားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဂျပန်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ခိုးယူခဲ့ဖူးပြီး ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် ကိုင်ရိုကြေညာချက် (1943 Cairo Declaration) အတွင်း တရုတ်ကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးအပ်ရန် သဘောတူခဲ့ကြောင်း၊ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ဂျပန်က လက်နက်မချမီ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ပို့စ်ဒမ် ကြေညာချက် (1945 Potsdam Declaration) တွင်လည်း ထိုသဘောတူညီမှုကို အတည်ပြုခဲ့ ကြောင်း ဝမ်ယိက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ၁၈၉၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်၏ ကိုလိုနီလက်အောက်ခံ ဖြစ်ခဲ့သည်။

“အဲဒါကြောင့် ဒီကိစ္စက အရမ်းရှင်းနေပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်က တရုတ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းပါ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ရဲ့ အောင်မြင်မှု အရှိဆုံး ရလဒ်တွေထဲမှာ ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က ပြန်လည်ရရှိတာလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ဝမ်က ပြောသည်။

လိုင်ကမူ ထိုင်ဝမ်၏ အနာဂတ်ကို ထိုင်ဝမ် ဒေသခံများကသာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်းနှင့် ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ် ပြည်မကြီး၏ အစိတ်အပိုင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံဟု အမည်ပေးထားသည့် ထိုင်ဝမ်ကို ၁၉၁၁ ခုနှစ် တော်လှန်ရေးအပြီးတွင် ထူထောင်ခဲ့ကာ ထိုအစိုးရသည် ၁၉၄၉ ခုနှစ်က မော်စီတုန်း၏ ကွန်မြူနစ်များနှင့် ဖြစ်ပွားသည့် စစ်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။

Source: ရိုက်တာ