CNI International News
မော်စကို၊ ဩဂုတ် ၂၂
ယူကရိန်းက ရုရှား၏ ကာ့စ် (Kursk) ဒေသကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ရန်သူများ အပြီးသတ် မရှုံးနိမ့်မချင်း ရုရှားအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုလုပ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ လက်ထောက်ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက် (Dmitry Medvedev) က ပြောသည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
"ကာစ့်ဒေသကို ယူကရိန်းက အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်ကြောင့် ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အားလုံး ဟာ အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင် ရန်သူတွေ အပြီးတိုင် မရှုံးနိမ့်မချင်း ဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်မလာနိုင်တော့ ဘူးဆိုတာကို လူတိုင်းက ပါးစပ်က ထုတ်မပြောရင်တောင် သိရှိနားလည်လာကြပါပြီ" ဟု မက်ဗီဒက်ဗ်က Telegram တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။
ကာ့ဒ်ဒေသကို တွေ့ရစဉ်
ထို့ပြင် မိမိတို့နိုင်ငံကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး စားပွဲဝိုင်းတွင် ပိတ်မိနေစေခဲ့သည့် အန္တရာယ်များကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်လာရကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ၏ ဆွေးနွေးပွဲ အဆိုပြုချက်များသည်လည်း အချိန်မတိုင်သေးဘဲ မလိုလား အပ်သည့် အဆိုပြုချက်များဖြစ်သည်ဟု မက်ဗီဒက်ဗ်က ထောက်ပြခဲ့သည်။
ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဘိုးရစ်ဂျွန်ဆင်က ယူကရိန်းအနေဖြင့် သီတင်းတစ်ပတ်ကြာ နည်းဗျူဟာမြောက် အသာစီးရခဲ့မည်ဆိုပါက စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်နိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကာ့စ်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ခိုက်မှု များနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူမှုမီဒီယာတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
မက်ဗီဒက်ဗ်ကမူ အကြမ်းဖက် စစ်ဆင်ရေးကို ပြင်ဆင်ခဲ့သည့် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ကျက်သရေ ကင်းမဲ့သည့်ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦး၏ မှတ်ချက်စကားများအပေါ် ကျေနပ်နေစရာမလိုကြောင်း၊ ဗြိတိန်သည် ယူကရိန်း၏ နယ်မြေများအတွက် အဆိုးရွားဆုံး အရာများဖြစ်စေရန် ဖန်တီးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: တာ့စ်
CNI International News
တိုင်ပေ၊ ဩဂုတ် ၂၁
ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်သည် ဩဂုတ် ၂၀ ရက်က ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ အရှေ့တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းပေါ်ရှိ လူသူ အရောက်အပေါက်နည်းသည့် ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ရေးစခန်းတွင် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်များကို သတင်းထောင်များ၏ရှေ့တွင် ပစ်ခတ်ပြသခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
တရုတ်သည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားသည်။
ထိုကြေညာချက်ကို ထိုင်ဝမ်က လက်ခံစေရန် ဖိအားပေးသည့် အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှား မှုများအား အရှိန်မြှင့်တင်နေသလို ထိုင်ဝမ်ကလည်း ၎င်းတို့၏ ခုခံဟန့်တားနိုင်မည့် စွမ်းဆောင်ရည်များကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။
ဒုံးကျည်များသည် ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာတွင် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်နေသည်။
ထိုဒုံးကျည်များသည် အမေရိကန်လုပ် ဒုံးကျည်များနှင့် ပြည်တွင်းတွင် ထုတ်လုပ်သည့် ဒုံးကျည်များဖြစ်သည်။
တရုတ်နဲ့ ထိုင်ဝမ်အလံကိုတွေ့ရစဉ်
ဩဂုတ် ၂၀ ရက်က ထိုင်ဝမ်၏ ပင်တန် (Pingtung) ကောင်တီရှိ ကျီယူဖန် (Jiupeng) စစ်စခန်းတွင် ထိုင်ဝမ် စစ်တပ်သည် အမေရိကန်လုပ် Patriot ဒုံးကျည်များနှင့် ပြည်တွင်းဖြစ် Sky Bow III ဒုံးကျည်များကို မြေပြင်မှ ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး ပင်လယ်အတွင်းရှိ စစ်သင်္ဘောတစ်စင်းမှလည်း RIM-66 Standard ဒုံးကျည်များကို ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။
"ဒီနေ့ ပစ်လွှတ်ခဲ့တဲ့ ဒုံးကျည်တွေအားလုံးဟာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပစ်မှတ်တွေကို ထိမှန်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ စစ်သားတွေရဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ခိုင်မာသေချာမှု ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်နဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့ လက်နက်စနစ်တွေဟာ တိုးတက်ကောင်းမွန်မှု ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ဒီနေ့ ဒုံးကျည်ပစ်ခတ်မှုတွေက သက်သေပြခဲ့ပါတယ်" ဟု ထိုင်ဝမ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စွန်းလီဖန် (Sun Li-fang) က ပြောကြားခဲ့သည်။
ကျီယူဖန်စစ်စခန်းတွင် အစိုးရပိုင် လက်နက်ထုတ်လုပ်သည့် အမျိုးသား ချောင်းရှန် သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဌာနလည်း ဖွင့်လှစ်ထားပြီး တရုတ်၏ နယ်နိမိတ်အတွင်းပိုင်းထဲရှိ ပစ်မှတ်များကို ပစ်ခတ်ရန် ရည်ရွယ်ထုတ်လုပ်ထားသည့် Hsiung Feng အမျိုးအစား တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များကို စမ်းသပ်လျက်ရှိသည်။
ထိုင်ဝမ်အစိုးရကမူ တရုတ်၏ နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာချက်များကို ငြင်းဆိုထားပြီး ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ အနာဂတ်ကို ထိုင်ဝမ်လူထုကသာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: ရိုက်တာ
CNI International News
ချီကာဂို၊ ဩဂုတ် ၂၁
သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ “အမေရိကန် ပထမ”မူဝါဒသည် ကမ္ဘာကိုထိခိုက်စေလိမ့် မည်ဟု ဩဂုတ် ၁၉ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ အမျိုးသား ညီလာခံတွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဘိုင်ဒန်သည် ညီလာခံအတွင်း ဒုသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris) ကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲ က တွဲဖက်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့ခြင်းသည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးသမား သက်တမ်းတစ်လျှောက်တွင် အကောင်းဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက် ဖြစ်ခဲ့သည်ဟုလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ချီကာဂို (Chicago) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် ပါတီညီလာခံ ပထမနေ့၌ ဘိုင်ဒန်က ဟားရစ်၏ စိတ်ဓာတ်ခိုင်မာမှု၊ အတွေ့အကြုံရှိမှုနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာရှိမှုတို့ကို ချီးကျူးခဲ့သည်။
ဘိုင်ဒန်ကို တွေ့ရစဉ်
မိနစ် ၅၀ ကြာမြင့်ခဲ့သည့် ထိုမိန့်ခွန်းသည် ပြီးခဲ့သည့်လက ရွေးကောက်ပွဲမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သော အသက် ၈၁ နှစ် အရွယ် သမ္မတဘိုင်ဒန်၏ နိုင်ငံရေးနိဂုံး တစ်ခုအဖြစ် အများစုက ရှုမြင်ခဲ့ကြသည်။
ထို့ပြင် ဘိုင်ဒန်က ထရမ့်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒများ၏ အန္တရာယ်ကိုလည်း သတိပေးခဲ့သည်။
"ထရမ့် ရာထူးက ဆင်းသွားချိန်မှာ ဥရောပနဲ့ နေတိုးအဖွဲ့က အင်အားချိနဲ့နေခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အမေရိကန် ပထမ လမ်းစဉ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အမေရိကန်ရဲ့ ပုံရိပ်ကို ပြောင်းလဲသွားစေခဲ့ပါတယ်" ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘိုင်ဒန်က သူ့လက်ထက်တွင် ဥရောပမဟာမိတ်နိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးခဲ့သည့် နာရီပေါင်း ၁၉၀ နာရီရှိခဲ့ပြီး နေတိုး အဖွဲ့သည် ပြန်လည် ခိုင်မာအားကောင်းလာခဲ့ကြောင်း၊ ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှုဂယက်ကြောင့် ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်တို့လည်း နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ ဖြစ်လာခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ အမေရိကန်ပထမ မူဝါဒကို ကြွေးကြော်နေစဉ်
"ကျနော် သမ္မတတာဝန် စတင်ထမ်းဆောင်ချိန်မှာ တရုတ်ဟာ အမေရိကန်ကို မလွဲမသွေ ကျော်တက်တော့မယ့် အခြေအနေ ရှိနေတယ်လို့ ယူဆချက်တွေ ထွက်ပေါ်နေချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ အခုတော့ အဲဒါကို ဘယ်သူမှ မပြောကြ တော့ပါဘူး" ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘိုင်ဒန်သည် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် ပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်ပြီး ညီလာခံကျင်းပရာ အဆောက်အအုံ၏ အပြင်ဘက်တွင် စုရုံးနေသည့် ပါလက်စတိုင်းလိုလားသော ဆန္ဒပြသူများ၏ ခံစားချက်များကို နားလည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
"ဆန္ဒပြသူတွေ လမ်းပေါ်ရောက်နေတာ အကြောင်းရှိလို့ပါ။ နှစ်ဖက်စလုံး (အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်း)က အပြစ်မဲ့တဲ့သူတွေ သေဆုံးနေကြပါတယ်" ဟု ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ပြင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် အချိန်ကျပြီဖြစ်ကြောင်း စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ပြီး ဂါဇာဒေသအတွက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ တိုးမြှင့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Nikkei Asia
CNI International News
ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၂၁
ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ နိုင်ငံရေးသမားများအနေဖြင့် ထပ်ကာထပ်ကာ သံသရာလည်နေသည့် တရားရုံးများ၏ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှုကို ဟန့်တားရန် တရားရေးစနစ်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရမည်ဟု မကြာသေးမီက ဖျက်သိမ်း ခံခဲ့ရသည့် Move Forward Party(MFP) ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ပီတာ လင်ဂျာရွန်ရတ် (Pita Limjaroenrat) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံးသည် သီတင်းတစ်ပတ်အတွင်း MFP ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ် ဆရိသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin)အား ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် ပီတာ၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက ပီတာနှင့် MFP ထိပ်သီးအရာရှိများကို နိုင်ငံရေးလောကမှ ၁၀ နှစ်ကြာ ပိတ်ပင်ခဲ့သော်လည်း ပီတာက ထိုပိတ်ပင်မှုသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပြဿနာများအား ဖြေရှင်းပြီး အကြီးစား ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်ဆောင်မည့် ၎င်း၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို တားဆီးနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုင်းဘုရင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဆယ်စုနှစ်နှစ်စုကြာ အာဏာသိမ်းမှုများနှင့် အစိုးရအဖွဲ့များကို ပြုတ်ကျစေခဲ့သည့် တရားရုံး၏ စီရင်ချက်များဖြင့် နိုင်ငံရေး ကသောင်းကနင်း အခြေအနေထဲတွင် သံသရာလည်ခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ခံပါတီများ၊ စစ်တပ်နှင့် ဆက်နွှယ်သည့် အင်အားစုများအကြား အာဏာလွန်ဆွဲနေဆဲဖြစ်သည်။
"အခုက ဒုံးရင်း အခြေအနေကို ပြန်ရောက်သွားတာပါ။ ပြည်သူတွေအတွက် ဘာတိုးတက်မှုမှ မရှိခဲ့ပါဘူး" ဟု ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး၏ စီရင်ချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပီတာက သတင်းထောက်များကို ပြောကြား ခဲ့သည်။
"တိုးတက်မှုတွေဖြစ်စေဖို့ ကျနော်တို့ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ရှုပ်ထွေးခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဟာ ဒီသံသရာထဲမှာပဲ လည်နေပါတယ်။ ရှေ့ဆက်တိုးနိုင်ပြီလို့ ကျနော်တို့ တွေးထင်ခဲ့မိပေးမယ့် တကယ်တမ်းတော့ ဒုံးရင်းအခြေအနေ မှာပဲ ရှိနေပါတယ်"ဟု ပီတာက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြည်တွင်းရှိ ပညာရေးနယ်ပယ်မှ ပညာရှင်များနှင့် တရားရေးပညာရှင် စုစုပေါင်း ၁၃၄ ဦးက ဝေဖန်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထိုင်းအတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင် ပီတာကိုတွေ့ရစဉ်
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးသည် ၎င်း၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ထက် ကျော်လွန်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကာ တရားရေးစနစ်နှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်အပေါ် ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှုအား ထိခိုက်စေခဲ့သည်ဟု ၎င်းတို့က ပြောကြားခဲ့ကြသည်။
ပီတာသည် ထိုင်းတွင် နိုင်ငံရေးလောကမှ ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရပြီးနောက် ဒီမိုကရေစီတက္ကသိုလ်ကျောင်း အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးအဖြစ် အမေရိကန်နိုင်ငံ ဟားဗက်တက္ကသိုလ်သို့ ပြန်လည်သွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။
အသက် ၄၃ နှစ်အရွယ် ပီတာသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးနှင့် အသင့်တော်ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ကြောင်း စစ်တမ်းများတွင် ရလဒ်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း ဘုရင်စနစ်အား အကာအကွယ်ပေးထားသည့် တော်ဝင် အသရေဖျက်မှုဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုသည့် ၎င်း၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် အထက်လွှတ်တော်၏ တားမြစ်ပိတ်ပင်မှုကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ရေးလမ်းစ ပိတ်ပင်သွားခဲ့သည်။
Source: ရိုက်တာ
CNI International News
ဂျေရုဆလင်၊ ဩဂုတ် ၂၀
အစ္စရေးနှင့်ဟားမာ့စ်အကြား ဂါဇာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေမှုအတွက် အပြန်အလှန် အပြစ်တင်နေချိန်တွင် ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken) သည် အစ္စရေးသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလက အစ္စရေးကို ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ဂါဇာစစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွား ချိန်မှစပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းသို့ နဝမမြောက် ခရီးစဉ်အဖြစ် ရောက်ရှိလာသည့် ဘလင်ကန်သည် အစ္စရေး ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) အပြင် အခြားအစ္စရေး ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
ထိုအချိန်အတောအတွင်း ပြည်ပသံတမန်များကမူ ဂါဇာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် ပဋိပက္ခ ကို ပိုမိုကျယ်ပြန့် လာစေမည့်အရေးမှ တားဆီးရာတွင် အထောက်အကူ ပြုနေစနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့နောက် အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန်အရာရှိ တစ်ဦးကလည်း လက်ရှိအချိန်သည် အလွန်အရေးကြီးသည့် အချိန်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ပါလက်စတိုင်းတွေကိုတွေ့ရစဉ်
ဘလင်ကင်ကလည်း ဂါဇာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ရရှိရန် ဆွေးနွေးမှုများကို လမ်းလွဲအောင် မလုပ်ဆောင်ကြရန် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
ထိုသဘောတူညီချက်သည် ဂါဇာစစ်ပွဲ ရပ်တန့်ရန်နှင့် ဓားစာခံများ ပြန်လည်လွတ်မြောက်စေရန် နောက်ဆုံး အခွင့်အလမ်း တစ်ခုဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
"ဓားစာခံတွေ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ဖို့၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲဖို့၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကို ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းဖို့ အတွက် အခုအချိန်က အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တဲ့ အချိန်ကာလ ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အကောင်းဆုံး အချိန် လည်းဖြစ်သလို နောက်ဆုံး အခွင့်အလမ်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်" ဟု ဘလင်ကင်က တဲလ်အဗစ် (Tel Aviv) မြို့တွင် အစ္စရေးသမ္မတ အိုက်ဆက် ဟာဇော့ (Isaac Herzog) နှင့် တွေ့ဆုံချိန် ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘလင်ကင်သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြန်လည်စတင်မည့် အီဂျစ်နိုင်ငံ၊ ကိုင်ရို (Cairo) မြို့တော်သို့ ဩဂုတ် ၂၀ ရက်တွင် သွားရောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။
ဘလင်ကင်နဲ့ နေတန်ညာဟုကို တွေ့ရစဉ်
ဂါဇာ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်၊ ကာတာနှင့် အီဂျစ်တို့က ကြားဝင်စေ့စပ်မှုများ ပြုလုပ်ပေးခဲ့သည်မှာ လပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း ယနေ့အချိန်အထိ အောင်မြင်မှု မရရှိသေးပေ။
ထို့ပြင် ဇူလိုင်လကုန်ပိုင်းက အီရန်တွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် အစ္စမေးလ် ဟာနီယာ (Ismail Haniyeh) သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့် ဂါဇာတွင် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများ ဆိုးရွား လာချိန်တွင် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပိုမိုခက်ခဲလာခဲ့သည။
ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ကာတာတွင် ပြုလုပ်သည့် ဆွေးနွေးပွဲများမတိုင်မီ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်း မှုများ ပိုမိုပြုလုပ်ရန်ထက် ပြီးခဲ့သည့် မေလက အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) အဆိုပြုခဲ့သည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးမူဘောင်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ကြားဝင်စေ့စပ်သူများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
Source: CAN
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၀
ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)က စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာရှိသည့် လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်နေရာမှာ အခြေခံစစ်သင်တန်းဆင်းပွဲ တစ်ရပ်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၈ ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်သွားခဲ့သည်။
အဆိုပါ အခြေခံစစ်သင်တန်း ဆင်းပွဲသည် SNA ၏ မိန်းဆိုင်တိုင်းနိုင်းဟု ခေါ်သော ဗဟိုဌာနချုပ်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၈ ရက်က SNA သင်တန်းဆင်းပွဲ ကျင်းပနေစဉ်
ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် တပ်မဟာ ၄ ခုကို ဖွဲ့စည်းထားပြီး အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ် တစ်လျှောက် အပါအဝင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေ သကြီး အထက်ပိုင်းနှင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ လှုပ်ရှားလျက်ရှိ သည်။
SNA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကလေး၊ တမူး၊ ဟုမ္မလင်း၊ ကသာ၊ မော်လိုက်၊ ဗန်းမောက်၊ ဖောင်းပြင်၊ ကောလင်း၊ ဝန်းသို၊ ပင်လည်ဘူး အပါအဝင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဗန်းမော်၊ မြစ်ကြီးနား၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ အင်းတော်ကြီး စသည့် ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ် ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။
CNI International News
နယူးယောက်၊ ဩဂုတ် ၂၀
အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ် (Kamala Harris) သည် ရွေးကောက်ပွဲအကြို ပြုလုပ်သည့် လူထု သဘောဆန္ဒ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများတွင် ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည့် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ထက် ထောက်ခံမှုနှုန်း ၃ ရာခိုင်နှုန်း အသာစီးရနေသည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
CBS News နှင့် YouGov အဖွဲ့တို့က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တမ်းများတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း၏ ၅၁ ရာခိုင်နှုန်းက လာမည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ဟားရစ်ကို မဲပေးမည်ဟု ဖြေဆိုခဲ့ကြပြီး ထရမ့်ကို မဲပေးမည်ဟု ဖြေဆိုကြသူ စုစုပေါင်းမှာ ၄၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့သည့် ရလာဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ဒီမိုကရက်တစ်နှင့် ရီပတ်ဘလစ်ကန်များအကြား အကြိတ်အနယ် ယှဉ်ပြိုင်ရမည့် မဲယိမ်းပြည်နယ်များတွင် မူ ဟားရစ်နှင့် ထရမ့်တို့၏ ထောက်ခံမှုနှုန်းမှာ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းစီ တူညီမှုရှိနေသည်။
ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်
ဩဂုတ် ၁၄ ရက်မှ ၁၆ ရက်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ထိုစစ်တမ်းတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသော မဲဆန္ဒရှင် အရေအတွက် ၃၃၀၀ ခန့်ရှိခဲ့ပြီး ၂ ဒသမ ၁ လိုတိုးပိုလျှော့ဖြစ်သည့် ရလဒ်မှာ ၂ ဒသမ ၁ ပွိုင့်ရှိခဲ့သည်။
အမေရိကန်တွင် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) သည် ဇူလိုင် ၂၁ ရက်တွင် ဒီမိုကရက်တစ် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဟားရစ်ကို အစားထိုး ယှဉ်ပြိုင်သူအဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။ ထရမ့်သည် ဟားရစ်၏ ပြိုင်ဘက် ရီပတ်ဘလစ်ကန် ပါတီကိုယ်စားပြု ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်သည်။
Source: တာ့စ်
CNI International News
ဒူဘိုင်း၊ ဩဂုတ် ၂၀
ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက် ဘင် ဆယ်လ်မန် (Mohammed bin Salman) သည် ယီမင်ရှိ ဟူရ်သီသူပုန် များကို စစ်ပွဲဆင်နွှဲကြောင်း ကြေညာချက်ကို ထုတ်ပြန်ချိန်တွင် ဖခင်ဖြစ်သည့် ဘုရင်ကြီး ဆယ်လ်မန် (King Salman) ၏ လက်မှတ်ကို အတုထိုးခဲ့ပြီး တော်ဝင်အမိန့်ပြန်တမ်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဆော်ဒီအရာရှိဟောင်း တစ်ဦးက စွပ်စွဲခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဆော်ဒီထောက်လှမ်းရေးအရာရှိဟောင်း ဆာအက် အယ် ဂျာဘရီ (Saad al-Jabri) သည် ဩဂုတ် ၁၉ ရက်က ဘီဘီစီ သတင်းဌာနနှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ထိုသို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ဆော်ဒီ အာဏာပိုင်များကမူ ထိုအကြောင်းအရာကို ချက်ချင်းမှတ်ချက် မပေးခဲ့သော်လည်း အယ်ဂျာဘရီကို ဆော်ဒီ၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေသည့် အရာရှိဟောင်းအဖြစ် သုံးနှုန်းဖော်ပြခဲ့သည်။
အယ်ဂျာဘရီသည် လက်ရှိတွင် ပြည်ပြေးဘဝဖြင့် ကနေဒါနိုင်ငံတွင် နေထိုင်လျှက်ရှိပြီး ဆော်ဒီအစိုးရသည် ဆော်ဒီ၌ရှိနေသည့် ၎င်း၏ ကလေးနှစ်ဦးကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့သည်။
ဘုရင်ကြီး ဆယ်လ်မန်ကို တွေ့ရစဉ်
ထို့နောက် အယ်ဂျာဘရီနှင့် ဆော်ဒီအစိုးရအကြား နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ သဘောထား ကွဲလွဲမှုများဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး သူ့ကလေး ၂ ဦးကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်မှုသည် သူ့အား ဆော်ဒီသို့ ပြန်လာစေရန် ဖိအားပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဘရီက ပြောကြားခဲ့သည်။
အိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက်သည် သူ့ဖခင်ဖြစ်သည့် ဘုရင်ကြီးဆယ်လ်မန် (၈၈ နှစ်) ကိုယ်စား ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ခေါင်းဆောင်များနှင့် မကြာခဏ တွေ့ဆုံနေပြီး ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်သူအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေ ချိန်တွင် ထိုစွပ်စွဲချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
အယ်ဂျာဘရီကမူ အိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက်သည် ယီမင်တွင် စစ်ပွဲကြေညာသည့် တော်ဝင်အမိန့် ပြန်တမ်း ထုတ်ပြန်ချိန်တွင် သူ့ဖခင်၏ လက်မှတ်ကို ကိုယ်စားထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဆော်ဒီပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ခိုင်လုံ သည့် သတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုက အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု ဘီဘီစီသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
"ယီမင်မှာ စစ်ပွဲဆင်နွှဲခွင့်ပြုတဲ့ တော်ဝင်အမိန့်ပြန်တမ်း ထွက်လာတုန်းက ကျနော်တို့ အံ့အားသင့်ခဲ့ရပါတယ်။ သူက တော်ဝင်အမိန့် ပြန်တမ်းအတွက် သူ့ဖခင်ရဲ့ လက်မှတ်ကို အတုထိုးခဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်ကြီးရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည်တွေကတော့ ယိုယွင်းလာခဲ့ပါတယ်" ဟု အယ်ဂျာဘရီက ပြောကြားခဲ့သည်။
ယီမင်စစ်ပွဲ နယ်မြေကိုတွေ့ရစဉ်
ဆော်ဒီအာရေဗျသည် ယီမင်စစ်ပွဲအတွင်း အီရန်၏ ကျောထောက်နောက်ခံကို ရရှိထားသည့် ဟူရ်သီသူပုန်အဖွဲ့ကို တိုက်ခိုက်သည့် အာရပ်ညွန့်ပေါင်းတပ်ဖွဲ့ကို ဦးဆောင်၍ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်စုနီးပါး ကြာမြင့် လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
ထိုအချိန်က အိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက်သည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေချိန်ဖြစ်ပြီး ဟူရ်သီသူပုန်များကို တိုက်ခိုက်မည်ဆိုသည့် ကတိကဝတ်များနှင့်အတူ စစ်ပွဲကြေညာကာ အမှန်တကယ် ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
အယ်ဂျာဘရီသည် တစ်ချိန်က ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့မင်းသားဟောင်း မိုဟာမက် ဘင် နာယက်ဖ် (Mohammed bin Nayef) ၏ တာဝန်ထမ်းဆောင်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။
ထို့နောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်ကြီးဆယ်လ်မန်က နာယက်ဖ်၏ အိမ်ရှေ့စံနေရာကို သားဖြစ်သူ မိုဟာမက်ထံ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ကာ နာယက်ဖ်သည် လက်ရှိတွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခံထားရသည်ဟု ယူဆခံထားရသည်။
Source: အေပီ
CNI International News
ဘန်ကောက်၊ ဩဂုတ် ၁၉
ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဖြူးထိုင်းပါတီခေါင်းဆောင် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ကို ဝန်ကြီးချုပ် သစ်အဖြစ် တင်မြှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းသည် သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) အနေဖြင့် ဖျက်သိမ်း ခံခဲ့ရသည့် Move Forward Party (MFP)၏ အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ပြည်သူ့ပါတီ
(PP) နှင့် ဆက်လက် ယှဉ်ပြိုင်ရန် အစွမ်းကုန် လုပ်ဆောင်သွားမည့်သဘော သက်ရောက်သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
နိုင်ငံရေး အတွေ့အကြုံမရှိသည့် ပေတုန်တန် (၃၇ နှစ်) သည် ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ၏ နေရာတွင် အစားထိုး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ဩဂုတ် ၁၆ ရက်က အောက်လွှတ်တော်တွင် မဲပေးရွေးချယ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန် ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီများနှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီသည် လက်ရှိတွင် PP နှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း ရှိရန်အတွက် ကွန်ဆာဗေးတစ် အင်အားစု အသစ်တစ်ခုဖြစ်လာသည်ဟု ယူဆရကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
MFP ပါတီခေါင်းဆောင်နဲ့ ထောက်ခံသူများကို တွေ့ရစဉ်
ကွန်ဆာဗေးတစ် အင်အားစုများကလည်း ထိုင်း၏ အင်အားအကြီးဆုံး အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သည့် PP နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရန် ၎င်းတို့၏ မဟာဗျူဟာများအတိုင်း ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
ယခုအချိန်တွင် ဖြူးထိုင်းကို ကွန်ဆာဗေးတစ် အင်အားစုအတွင်းသို့ ဆွဲသွင်းလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု King Prajadhipok's Institute မှ ဒီမိုကရေစီ ဆန်းသစ်ပြောင်းလဲရေးရုံး၏ ညွှန်ကြားရေးမှူး စတီသွန်း သန်နာနီသီချော့ (Stithorn Thananithichot) က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဩဂုတ် ၁၄ ရက် ညပိုင်းကလည်း ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲမှ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များသည် ဘန်ကောက် မြို့တော်ရှိ သက်ဆင်၏ နေအိမ်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး ဝန်ကြီးချုပ်နေရာအတွက် တရားရေးဝန်ကြီးဟောင်း လည်းဖြစ် အစိုးရရှေ့နေချုပ်လည်းဖြစ်သည့် ချိုင်ကာဆမ် နီတိသီရိ (Chaikasem Nitisiri) ကိုရွေးချယ်ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေ ဩဂုတ် ၁၅ ရက်တွင်မူ ဖြူးထိုင်းပါတီ အလုပ်အမှုဆောင်ဘုတ်အဖွဲ့က ပေတုန်တန်ကို ဝန်ကြီးချုပ် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။
ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်
ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ဖြူးထိုင်းပါတီ အနေဖြင့် ယခင်က အရေးနိမ့်ခဲ့သည့် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် မဲဆန္ဒရှင် များ၏ ထောက်ခံမှုကို ပြန်လည်ရရှိစေရန် နောက်ဆုံး ရွှေ့ကွက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအစီအစဉ်သည် အလုပ် မဖြစ်ပါက PP ကို ယှဉ်ပြိုင်ရန် မဟာဗျူဟာအသစ်တစ်ခု လိုအပ်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း မစ္စတာ စတီသွန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
"ဒီအစီအစဉ်က အောင်မြင်လိမ့်ပါမယ်။ အစိုးရအဖွဲ့အနေနဲ့ ဂရုတစိုက် ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက် ရပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့် မမျှော်လင့်ဘဲ ကြုံတွေ့လာရနိုင်တဲ့ တရားရေးဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်တွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းတဲ့ နေရာမှာ ဂရုစိုက်ရမှာပါ။ ကွန်ဆာဗေးတစ် အင်အားစုတွေကို စိတ်ဆိုးအောင်မလုပ်တာ ပိုကောင်းပါလိမ့်မယ်"ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ရှင်နာဝပ် မိသားစု၏ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာသည့် ပေတုန်တန်အပေါ် လူထု၏ မျှော်လင့်ချက်များ ကြီးမားနေ သည့်အတွက် နိုင်ငံရေးအခြေအနေသည် ပိုမိုပြင်းထန်လာလိမ့်မည်ဟုလည်း စတီသွန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်