CNI International News

ခတ္တမန္ဒူ၊ ဩဂုတ် ၃၀

အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည် နီပေါနိုင်ငံက ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားသည့် တောင်ကြားလမ်းကို ပြန်ဖွင့်ကာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုများ ပြုလုပ်ရန် သဘောတူခဲ့သဖြင့် နီပေါသည် နယ်စပ်ဒေသ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နိုင်ငံတို့နှင့် နောက်တစ်ကြိမ် အငြင်းပွားလာခဲ့ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်ကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေးများ အဆင်ပြေလာခဲ့ပြီး လာမည့်လ အစောပိုင်းတွင် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) တို့၏ အစည်းအဝေး အပါအဝင် နှစ်နိုင်ငံကြား ထိပ်သီးအဆင့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြသည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဂေါဝန် တောင်ကြား (Galwan Valley) တွင် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ် စစ်သားများကြား ခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် နှစ်အနည်းငယ်ကြာ တင်းမာခဲ့သည့် ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည်ပျော့ပျောင်း လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ နီပေါ နယ်နိမိတ်ကို တွေ့ရစဉ်

မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ (Wang Yi) ၏ အိန္ဒိယခရီးစဉ်အတွင်း နှစ်နိုင်ငံကြား တိုက်ရိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ ပြန်လည်ပြေးဆွဲရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး တားမြစ်ကန့်သတ်မှုများ ဖြေလျှော့ရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်မှုများ ပြန်လည် စတင်ရေးတို့အတွက် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အိန္ဒိယနှင့်တရုတ်သည် Lipulekh Pass ၊ Shipki La Pass နှင့် Nathu La Pass အမည်ရှိ နယ်စပ်ကုန်သွယ် ရေး လမ်းကြောင်းများကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် သဘောတူခဲ့သည်။

ထိုသဘောတူညီချက်ကို နီပေါအစိုးရက ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ခဲ့ပြီး ထိုနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ တည်ရှိသည့် Limpiyadhura ၊ Lipulekh နှင့် Kalapani ဒေသတို့သည် နီပေါနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် ဒေသများဖြစ်ကာ အခြေခံဥပဒေနှင့် တရားဝင် မြေပုံများထဲတွင်လည်း ထည့်သွင်းရေး ဆွဲထားကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ နီပေါ အလံကိုတွေ့ရစဉ်

နီပေါအောက်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်သည့် ဂါဂန် ကူမာ သာပ (Gagan Kumar Thapa) ၊ မာဟက်ရှ် ကူမာ ဘာတူလာ (Mahesh Kumar Bartaula) တို့ကဲ့သို့ နီပေါနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များကလည်း တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယ၏ သဘောတူညီချက်ကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ထိုသဘောတူညီချက်သည့် နီပေါ၏ အချုပ်အခြာအာဏာအား ထိခိုက် စေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအာဏာပိုင်များကမူ နီပေါနိုင်ငံ၏ ကန့်ကွက်မှုများသည် တရားမျှတမှုမရှိဘဲ သမိုင်းအချက်အလက်များ အပေါ် အခြေခံထားခြင်း မဟုတ်ကြောင်း တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နီပေါအစိုးရ အနေဖြင့် တစ်ဖက်သတ် ပြောဆိုမှုများထက် သံတမန်နည်းအရ အဖြေရှာရန်လည်း အိန္ဒိယက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဂျာကာတာ၊ သြဂုတ် ၃၀

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် လွှတ်တော်အမတ်များက လုပ်ခလစာ အများအပြားယူနေမှုများကြောင့် ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်၍ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲများ ပေါ်ပေါက်နေသည်။ 

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် သြဂုတ် ၂၈ ရက် ညပိုင်းက ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားချိန်အတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့၏ မော်တော်ယာဉ် တစ်စင်းက မော်တော်ဆိုင်ကယ် အငှားမောင်းနှင်သူ တစ်ဦးကို ဝင်တိုက်ခဲ့သဖြင့် ထိုဆိုင်ကယ်သမား သေဆုံး သွားခဲ့ပြီနောက် ဩဂုတ် ၂၉ ရက်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှား ကျောင်းသားသမဂ္ဂက ဦးဆောင်သည့် ဆန္ဒပြသူများသည် သြဂုတ် ၂၉ ရက်က ဂျာကာတာ (Jakarta) မြို့တော်၏ ရဲတပ်ဖွဲ့ဌာနချုပ်တွင် စုရုံးဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။

အင်ဒိုနီးရှားတွင် အစိုးရ၏ စီးပွားရေး ကိုင်တွယ် လုပ်ဆောင်ပုံနှင့်ပတ်သက်၍ မကျေနပ်မှုများ မြင့်တက်လာချိန် တွင် ဆန္ဒပြသူများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ကြား အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သြဂုတ် ၂၈ ရက်က ရာနှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများသည် အင်ဒိုနီးရှား လွှတ်တော်အနီးတွင် စုဝေးခဲ့ကြသည်။ 

လွှတ်တော်အမတ်များ လုပ်ခလစာ မြင့်မားစွာ ရရှိမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆန္ဒပြသူများက စိတ်တိုဒေါသဖြစ်နေ ကြသည်။

အင်ဒိုနီးရှားမှာ ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

လွှတ်တော်အမတ်များသည် လစဉ် အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေး ရူပီးသန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၃၀၃၄ ခန့်) ရရှိနေပြီး ထိုပမာဏသည် ဂျာကာတာတွင် အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာထက်၁၀ ဆနီးပါး ပိုမိုများပြားနေသည်။

အလုပ်သမားအဖွဲ့များက လုပ်ခလစာ ပိုမိုရရှိရေးနှင့် လတ်တလော ကာလတိုအတွင်း အလုပ်သမားများ အလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးနေမှုများအတွက် အရေးတယူ လုပ်ဆောင်ပေးရန် အစိုးရကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် ယခုဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

သြဂုတ် ၂၉ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့က မျက်ရည်ယို ဓာတ်ငွေ့များ အသုံးပြုပြီး လူစုခွဲခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝို ဆူဘီယန်တို (Prabowo Subianto) ကမူ သြဂုတ် ၂၈ ရက်က ရဲကားဖြင့် တိုက်မိပြီး ဆိုင်ကယ်သမားတစ်ဦး သေဆုံးသွားခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် စည်းမျဉ်းများ ချိုးဖောက်ခြင်း သို့မဟုတ် စည်းမျဉ်းနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်မှု မရှိခြင်းတို့ကို တွေ့ရှိခဲ့လျှင် ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူသွားမည်ဟုလည်း ပရာဘိုဝိုက ပြောကြားခဲ့သည်။     

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဩဂုတ် ၃၀

အမေရိကန်သည် လက်တင်အမေရိက၏ မူးယစ်ဆေးဝါးဂိုဏ်းများကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် ဗင်နီဇွဲလား၏ ကမ်းလွန်ရေပြင်သို့ စစ်သင်္ဘောများနှင့် ပင်လယ်ရေကြောင်း တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သဖြင့် ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရနှင့် အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးအင်အားစုကြားတွင် မတူကွဲပြားသည့် ထင်မြင်ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်အစိုးရက ထိုရေပြင်များတွင်  ဖြန့်ကြက်ချထားသည့် စစ်မှုထမ်း ၄၀၀၀ ကျော်ကို အသုံးပြုပြီး ကျူးကျော်မှုများ ပြုလုပ်မည့် အစီအစဉ်အား အရိပ်လက္ခဏာများ ပြသခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ ဗင်နီဇွဲလား လေ့လာသူများ၊ အစိုးရအရာရှိဟောင်းများနှင့် တာဝန်ထမ်းဆောင် နေသူများကလည်း ကျူးကျော်မည့် အလားအလာ မဖြစ်နိုင် ကြောင်း သုံးသပ်ထားကြသည်။

လက်ရှိ အချိန်အထိ အမေရိကန် စစ်သင်္ဘောများ ချဉ်းကပ်လာမှုကို ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၏ ပြည်သူများကြားတွင် ထင်ကြေး အမျိုးမျိုးပေးနေကြပြီး လူမှုမီဒီယာများ ပေါ်တွင်လည်း ထိုအကြောင်းအရာများက ပြည့်နှက်နေသည်။

ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရကမူ အမေရိကန်၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့သော်လည်း အတိုက်အခံ အင်အား စုများကမူ အမေရိကန်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလက်စ် မာဒူရို (Nicolás Maduro) ၏ သက်တမ်း အဆုံးသတ်တော့မည့် လက္ခဏာဖြစ်နိုင်ကြောင်း ရှုမြင်ထားကြသည်။

အမေရိကန်၏ Aegis အမျိုးအစား ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်တပ် ဖျက်သင်္ဘော သုံးစင်းကို စေလွှတ်ထားကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် ကုန်း၊ရေ နှစ်သွယ်စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်နိုင်သော သင်္ဘောသုံးစင်းလည်း ရေတပ် သင်္ဘောသားများ၊ မရိန်းတပ်သား ၄၀၀၀ ကျော်နှင့်အတူ လက်တင်အမေရိက ရေပြင်များသို့ လာမည့် သီတင်းပတ်တွင် ရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်သည်။

တင့်ကား တင်လာတဲ့ ကားကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်ရေတပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဒါရယ် ကာဒယ်လ် (Daryl Caudle) ကမူ တောင်အမေရိကန် ကမ်းလွန်ရေပြင် များသို့  ဦးတည်သွားရောက်နေသည့် အမေရိကန် စစ်သင်္ဘောများသည် မူးယစ်ဆေးဝါး ဂိုဏ်းများကို တိုက်ဖျက် နေသော ဗင်နီဇွဲလား၏ စစ်ဆင်ရေးများနှင့် မစ်ရှင်များကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော် လည်း မည်သည့် ရေပြင်များသို့ သွားရောက်မည်ဆိုခြင်းကိုမူ အသေးစိတ် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံ အစီအစဉ်တစ်ဦး၏ မေးမြန်းခြင်းကို ခံရချိန်တွင် ဗင်နီဇွဲလား သမ္မတ မာဒူရိုက ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံသား ၉၀ ကျော်သည် အမေရိကန်၏ ကြေညာချက်များနှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ငြင်းပယ်ကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်လာခဲ့ပါက စစ်တပ်ကို ကူညီပေးရန် ပြည်သူ့စစ်သို့ ပါဝင် ကြရန် မာဒူရိုက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည့် မာရီယာ ကော်ရီနာ မာချာဒို (Maria Corina Machado) ကမူ ဗင်နီဇွဲလား နိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်ထားသော ပြစ်မှုဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းကို ရည်ရွယ်သည့် မှန်ကန်သောချဉ်းကပ်မှု၊ ရဲဝံ့မှုတို့ဖြင့် လုပ်ဆောင်နေသည့် ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း Fox News ရုပ်သံလိုင်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဩဂုတ် ၃၀

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတဟောင်း ယွန်းဆော့ရွဲ(Yun Suk Yeol)၏ ဇနီးဖြစ်သည့် သမ္မတကတော်ဟောင်း ကင်မ်ကွမ်ဟီး (Kim Keon Hee) ကို လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု အပါအဝင် အခြားပြစ်မှုများဖြင့် စွဲချက်တင်ခဲ့ကြောင်း အထူးအစိုးရရှေ့နေအဖွဲ့က ဩဂုတ် ၂၉ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ကင်မ်သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ သမိုင်းတွင် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံရသည့် ပထမဆုံး သမ္မတကတော် ဟောင်း တစ်ဦးအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်သွားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလက ယွန်း၏ အောင်မြင်ခြင်း မရှိခဲ့သည့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြစ်မှုများကို အစိုးရရှေ့နေများက စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတသစ် လီဂျေမြောင် (Lee Jae Myung) လက်ထက်တွင် ယွန်း၏ အတွင်းစည်းမှ လူပုဂ္ဂိုလ်များကို အထူးစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ယွန်းနှင့် ကင်မ်တို့သည် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရပြီး ယွန်းသည် ပုန်ကန်မှု အပါအဝင် အခြား စွဲချက်များနှင့် တရားရင်ဆိုင်နေရသည်။

ထို့ပြင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်း၊ လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဟောင်းနှင့် အခြား စစ်တပ် ထိပ်သီးတပ်မှူးများ၊ ရဲအရာရှိ များသည်လည်း ယွန်း၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှုတွင် အလိုတူ အလိုပါအဖြစ် စွပ်စွဲခံခဲ့ရပြီး ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံထားရသည်။

တောင်ကိုရီးယား သမ္မတကတော်ဟောင်း ကင်မ်ကွမ်ဟီးကို တွေ့ရစဉ် 

ကင်မ်သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ လာဘ်ငွေများ လက်ခံခဲ့သဖြင့် နိုင်ငံရေးရန်ပုံငွေအက်ဥပဒေ၊ ရင်းနှီးငွေ စျေးကွက်များဆိုင်ရာ အက်ဥပဒေတို့ကို ချိုးဖောက်ခဲ့ကြောင်း အစိုးရရှေ့နေများက စွပ်စွဲခဲ့သည်ဟု Korea Herald  သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ကင်မ်သည် အငြင်းပွားဖွယ် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး ဘုရားကျောင်းထံမှ Chanel အမှတ်တံဆိပ် လက်ကိုင်အိတ် ၂ ခု၊ စိန်ဘယက် တစ်ခုတို့ကို လက်ခံရယူခဲ့ပြီး အပြန်အလှန်အနေဖြင့် ထိုဘုရားကျောင်းကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ခွင့်ပေးခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

အခြားစွဲချက်များတွင် ကင်မ်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က လွှတ်တော်ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၌ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ရွေးချယ်မှုများကို ကြားဝင်စွက်ဖက်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။  

ထို့ပြင် အစိုးရရှေ့နေများသည် ဩဂုတ် ၂၉ ရက်ကလည်း ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟန်ဒွတ်ဆူး (Friday) ကို ယွန်း၏ အမှုတွင် ကြံရာပါအဖြစ် အားပေးကူညီမှု၊ မုသားသက်သေခံ ထွက်ဆိုမှုများဖြင့် စွဲချက်တင်ခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

စင်္ကာပူ၊ ဩဂုတ် ၂၉

တရုတ်နှင့် အမေရိကန်ကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ဆွေနွေးမှုများ မလုပ်ဆောင်နိုင်သော် လည်း စင်္ကာပူသည် တရုတ်နှင့်အမေရိကန် ဆွေးနွေးပွဲများအတွက် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ပေးနိုင် သည်ဟု စင်္ကာပူ သံတမန်ဟောင်း တွန်မီ ခို (Tommy Koh) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

စင်္ကာပူသည် ယခင်ကလည်း မတူကွဲများမှုများကို ဆွေးနွေးပွဲ စားပွဲဝိုင်းများပေါ်တွင် ဆွေးနွေးရန် နိုင်ငံများကြား ဆွေးနွေးပွဲများ လက်ခံကျင်းပ ပေးခဲ့ဖူးကြောင်း ခိုက ဩဂုတ် ၂၇ ရက်က စင်္ကာပူနိုင်ငံတကာကြားဝင်စေ့စပ်ရေး စင်တာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲများအနက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့် ထိုင်ဝမ်ခေါင်းဆောင် မာယင်ကျိုး (Ma Ying-jeou) တို့၏ ဆွေးနွေးပွဲ၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong-un) တို့၏ ဆွေးနွေးပွဲများက စင်္ကာပူတွင် လက်ခံကျင်းပခဲ့သည့် အထင်ကရ ဆွေးနွေးပွဲများထဲ၌ ပါဝင်နေကြောင်း အမေရိကန်နှင့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ စင်္ကာပူသံအမတ်ဟောင်း ခိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

“ဒါတွေက စင်္ကာပူနိုင်ငံ စွမ်းဆောင်နိုင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က လူတိုင်းနဲ့ ခင်မင်တယ်လေ။ သူတို့အားလုံးနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေ ရှိတယ်။ စင်္ကာပူက တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် တွေ့ဆုံဖို့ ခက်ခဲနေတဲ့ နိုင်ငံတွေကြားမှာ ဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်မြောက်စေဖို့ ကူညီပေးနိုင်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်”ဟု ခိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးသည် အမေရိကန်၏ နံပါတ် ၁ ဦးစားပေး ကိစ္စဖြစ်ပြီး အမေရိကန်က တရုတ်၏ အင်အား ကြီးထွားလာမှုကို ဟန့်တားရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း ခိုက ပြောသည်။

သို့သော် အမေရိကန်က ပိတ်ဆို့မှုများနှင့် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့်တိုင် တရုတ်ကို ဟန့်တားနိုင် မည် မဟုတ်ဘဲ တရုတ်သည် အမေရိကန်နှင့် တန်းတူ ရင်ဘောင်တန်း လာနိုင်လိမ့်မည်ဟု ခိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ကို တွေ့ရစဉ်

“တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းရေးဟာ ကျနော်တို့အတွက် အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်မကောင်းစရာကတော့ လက်ရှိ အခြေအနေမှာ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ် ဆွေးနွေးမှုတွေ ဖြစ် မြောက်ဖို့ အင်စတီကျူးရှင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ် ရှိမနေပါဘူး”ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩဂုတ် ၁၁ ရက်က ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး နှစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်သည် ကုန်သွယ်ခွန် တိုးမြှင့်မှုများ အသက်ဝင်လာမည့်ရက်ကို နောက်ထပ် ရက်ပေါင်း ၉၀ ကြာ ထပ်မံဆိုင်းငံ့ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။

ထရမ့်ကမူ ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီမှု မရခဲ့ပါက ယခုနှစ် မကုန်မီ ရှီနှင့် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်ပြီး သဘောတူညီ မှု ရရှိကာနီး အခြေအနေဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ သြဂုတ် ၂၉

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဘေဂျင်းမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်မည့် အနောက်အုပ်စုကို ဆန့်ကျင်သည့် တရုတ်၏ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားအား ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) တို့ တက်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ကင်မ်နှင့်ပူတင်တို့သည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့်အတူ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူမြင်ကွင်းတွင် ပေါ်ထွက်လာမည်ဖြစ်ပြီး အနောက်နိုင်ငံများ၏ ဖိအားကို ဖီဆန်သည့် လက္ခဏာကို ပြသလိမ့် မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ပနိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များနှင့် အစိုးရခေါင်းဆောင် ၂၆ ဦး တက်ရောက်မည့် ထိုစစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို ဆလိုဗက်ကီးယားဝန်ကြီးချုပ် ရောဘတ် ဖီကို (Robert Fico) မှလွဲပြီး အနောက်နိုင်ငံများနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်မည် မဟုတ်ပေ။

တရုတ်စစ်‌ရေးပြနေစဉ် 

စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် တရုတ်၏ အောင်ပွဲနေ့ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားအတွင်း တရုတ်၏ မြင့်တက် လာသည့် စစ်အင်အားကို ပြသမည်ဖြစ်သလို ရှီ၊ ပူတင်နှင့် ကင်မ်တို့ သုံးဦးသည် တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကိုလည်း ပြသမည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ မဟာဗျူဟာမြောက် မိက်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ရုရှားသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ယူကရိန်းကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခံထားရသည်။

ထို့ပြင် တရုတ်၏ အဓိကမဟာမိတ်ဖြစ်သည့် မြောက်ကိုရီးယားသည်လည်း နျူကလီးယားနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် စီမံကိန်းများကြောင့် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ပိတ်ဆို့မှုများကို ချမှတ်ခံထားရသည်။

 ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်နှင့် ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ် ကာလများအတွင်း ဂျပန်၏ အင်ပါယာချဲ့ထွင်မှုနှင့်အတူ ကာလကြာရှည် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲအတွင်း သန်းနှင့်ချီသည့် တရုတ်လူမျိုးများ သေဆုံးခဲ့သည်။

ရှီကျင့်ဖျင်၊ ကင်မ်ဂျုံအန်၊ ပူတင်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်က ပုလဲဆိပ်ကမ်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်လာခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက တရုတ်သမ္မတ ရှီနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် တရုတ်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် တရုတ်၏ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကိုမူ တက်ရောက်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ယခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်မည့် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်မည့် ခေါင်းဆောင်များအနက် ဘယ်လာရုစ် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို ( Aleksandr Lukashenko) ၊ အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန် (Masoud Pezashkian) ၊ အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝို ဆူဘီယန်တို (Prabowo Subianto) နှင့် တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဝူဝမ်ရှစ် (Woo Won-shik) တို့ ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဟုန်လိုင် (Hong Lei) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန္ဒား ဗူစစ် (Aleksandar Vucic) ၊ ကုလသမဂ္ဂ၏ ဒုတိယအတွင်းရေးမှူးချုပ် လီကျန်ဟွာ (Li Junhua) တို့လည်း တက်ရောက်မည်ဟု ဟုန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေဂျင်၊ ဩဂုတ် ၂၉

တရုတ်နှင့် တောင်ကိုရီးယား ဆက်ဆံရေးကို ပြည်ပက တတိယအင်အားစုများ အနေဖြင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု မလုပ်ရန် တရုတ်က ဩဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် အမေရိကန်၏ မူဝါဒကို တန်ပြန်သည့် အစီအစဉ်များ လုပ်ဆောင်သွားမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ယခုလို တရုတ်၏ ပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

“တရုတ်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား ဆက်ဆံရေးဟာ နှစ်နိုင်ငံ အကျိုးစီးပွားပေါ်မှာ အခြေခံထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆက်ဆံရေးဟာ တတိယပါတီကို ပစ်မှတ်ထားတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ပြီးတော့ ဒီဆက်ဆံရေးကို ဝင်ရောက် မစွက်ဖက်သင့်ပါဘူး” ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကော်ကျားကွမ် (Guo Jiakun) က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်၏ မူဝါဒသည် အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ တည်ငြိမ်နေကြောင်း၊ တောင်ကိုရီးယားအနေဖြင့် မဟာဗျူဟာ မြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက် တိုးမြှင့်ရန် တရုတ်နှင့် လက်တွဲ ဆောင်ရွက်လိမ့်မည်ဟု မိမိတို့ မျှော်လင့်ထားကြောင်း ကော်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီဂျေမြောင်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်နှင့် တရုတ်ကြား ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်နေချိန်တွင် တောင်ကိုရီးယားသည် တရုတ်နှင့်ဆက်ဆံရေးကို ဟန်ချက်ညီအောင် ပြန်လည်ချိန်ညှိခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) က ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ကော်၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဩဂုတ် ၂၅ ရက်က လီသည် ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးနှင့် မဟာဗျူဟာစင်တာတွင် အမှာ စကား ပြောကြားချိန်အတွင်း တောင်ကိုရီးယားသည် စီးပွားရေးအရ တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေပြီး လုံခြုံရေးအရ အမေရိကန်အပေါ် မှီခိုထားသည့် မူဝါဒကို ကာလကြာရှည် ဆက်လက်ကိုင်စွဲတော့မည် မဟုတ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ ကျနော်တို့ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ အခြေခံမူဝါဒကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ၊ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို လုပ်ဆောင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် တောင်ကိုရီးယားသည် အမေရိကန်၏ ပို့ကုန် ထိန်းချုပ်မှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် အရေးကိစ္စများတွင် တရုတ်နှင့် အထူးဆက်ဆံရေး ထူထောင်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် တောင်ကိုရီးယားသည် အိမ်နီးချင်းဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် ပုံမှန်ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားဆဲ ဖြစ် ကြောင်း၊ တရုတ်နှင့်ဆက်ဆံရေးများ မြှင့်တင်ရန် တောင်ကိုရီးယား၏ အထူးသံတမန်ကို တရုတ်သို့ စေလွှတ်ခဲ့ ကြောင်း လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကိုလံဘို၊ ဩဂုတ် ၂၈

သီရိလင်္ကာတရားရုံးက နိုင်ငံပိုင်ဘဏ္ဍာငွေများကို အလွဲသုံးမှုစွဲချက်ဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဖမ်းဆီးခံ ခဲ့ရသည့် သမ္မတဟောင်း ရာနေးလ် ဝီကရီမီဆင်းဟီ (Ranil Wickremesinghe)အား ဩဂုတ် ၂၆ ရက်တွင် အာမခံဖြင့် ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း CNA သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ် ဝီကရီမီဆင်းဟီသည် ဆေးရုံတင်နေချိန်တွင် ဗွီဒီယိုဆက်သွယ်မှုဖြင့် တရားရုံး၏ ကြားနာစစ်ဆေးမှုကို ခံယူခဲ့သည်။

၎င်း၏ ယူနိုက်တက်နေရှင်နယ်ပါတီ (UNP) က ဝီကရီမီဆင်းဟီသည် ကျန်းမာရေး အခြေအနေကြောင့် ဆေးရုံ တင်ထားရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တရားရုံးတွင် ကြားနာစစ်ဆေးမှု မပြုလုပ်မီ ဝီကရီမီဆင်းဟီကို ထောက်ခံသူများနှင့် ဆန့်ကျင်သူများက တရားရုံး အပြင်ဘက်တွင် စုရုံးခဲ့ကြကာ ရဲတပ်ဖွဲ့ကမူ တရားရုံး အဆောက်အအုံကို အတားအဆီးများဖြင့် ကာရံထားခဲ့သည်။

 သီရိလင်္ကာသမ္မတဟောင်း ရာနေးလ် ဝီကရီမီဆင်းဟီကို တွေ့ရစဉ်

“ဒါက ကျနော်တို့ တရားရေးစနစ်ရဲ့ လွတ်လပ်မှုရှိတဲ့ လက္ခဏာဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဟာ ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံတဲ့ အနေနဲ့ ရောက်ရှိလာကြတာပါ။ အစိုးရအနေနဲ့ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ ကန့်ကွက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု UNP ပါတီ၏ ဒုတိယအတွင်းရေးမှူး အကီလာ ဗီရာ့ဂျ် ကာရီယာဝါဆမ် (Akila Viraj Kariyawasam) က ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့် ဝီကရီမီဆင်းဟီသည် အပြစ်မရှိကြောင်းနှင့် ၎င်းအား စွပ်စွဲမှုများသည် နိုင်ငံရေးသဘော သက်ဝင်နေကြောင်း UNP ပါတီက ပြောကြားခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာတွင် စီးပွားရေး အကျပ်အတည်း ကြုံတွေ့နေရချိန်၌ ဝီကရီမီဆင်းဟီသည် သမ္မတအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ချိန်အတွင်း ပြည်ပခရီးစဉ် ၂၃ ခု သွားရောက်ခဲ့သည်။

ထိုခရီးစဉ်များအတွက် ဒေါ်လာ ၂ သန်းကျော် ကုန်ကျခဲ့သဖြင့် နိုင်ငံပိုင်ဘဏ္ဍာကို အလွဲသုံးခဲ့မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဩဂုတ် ၂၈

အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်ဒီစီတွင် ဖြန့်ကြက်ချထားသည့် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ဝါရှင်တန် ဒေသခံများကို စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း ရဲတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲများက ဩဂုတ် ၂၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဝါရှင်တန် ဒေသခံများကြား ဆက်ဆံရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေပြီး ထိုကဲ့သို့ ထိခိုက်ခဲ့သည့် ဆက်ဆံရေး များကို အနာဂတ်တွင် ပြန်လည်ထူထောင် ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီကိစ္စကြီး ပြီးသွားတာနဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ရပါမယ်။ အဲဒီအတွက် ကျနော် အသင့်ပြင်ထားပါတယ်။ ခက်ခဲလာမယ့် ဆက်ဆံရေးတွေအတွက် ပြင်ဆင်ထားပါတယ်။ ကျနော်တို့က ရမ်းကာတဲ့လူတွေကို လမ်းပေါ်က ဖယ်ရှားရှင်းလင်းနေတာ ဖြစ်ပေမယ့် ပေးဆပ်ရတာတွေလည်း ရှိပါတယ်”ဟု အမှတ် ၆ ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဂျာရွန် ဟစ်မန်း (Jaron Hickman) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန်မြို့ထဲတွင် ကျောင်းသားများသည် စာသင်နှစ် ပြန်လည် စတင်ပြီဖြစ်သဖြင့် သွားလာလှုပ်ရှားမှုများ များပြားနေချိန်၌ ဒေသခံများသည် ဖက်ဒရယ်လုံခြုံရေးအရာရှိများ၏ စောင့်ကြည့်ခံနေရသည့် အခြေအနေကို စိတ်ပျက်နေကြကြောင်း လူမှုမီဒီယာများ၌ ရေးသားနေကြသည်။

အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို တွေ့ရစဉ်

ဟစ်မန်းနှင့်အတူ အမှတ် ၇ ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲ ဂျိမ်းစ် ဘော့တယ်လာ (James Boteler) တို့သည် Anacostia Community ကောင်စီတွင် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတွင် ဒေသခံ ၅၀ ခန့်နှင့် စကားပြောဆို ခဲ့ကြသည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှုတွင် ဘော့တယ်လာကလည်း ၎င်း၏ ခံစားချက်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော့်မှာလည်း ကိုယ်ပိုင် ခံစားချက်ရှိပါတယ်။ ကျနော်က ပါတီစွဲမရှိပါဘူး။ အမေရိကန်သမ္မတ ဘယ်သူပဲ ဖြစ်နေပါစေ၊ ကျနော်က နေ့တိုင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ရပါတယ်။ ဒေသခံတွေရဲ့ ခံစားချက်ကိုလည်း ကျ‌နော်တို့ နားလည်ပါတယ်”ဟု ဘော့တယ်လာက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် အမေရိကန်တွင် ရာဇဝတ်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရန် အတွက် ဝါရှင်တန်တွင် အမျိုးသားအစောင့်တပ်များကို ဖြန့်ကြက်ချထားရန် အမိန့်ထုတ်ပြန် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ဩဂုတ် ၂၄ ရက်မှစပြီး လက်နက်များကို စတင်ကိုင်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် တပ်ဖွဲ့ဝင် အများစုသည် M17 ပစ္စတိုများကို ကိုင်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး တပ်ဖွဲ့ဝင် အနည်းငယ်သည် M4 ချေမှုန်းရေး ရိုင်ဖယ်များအား ကိုင်ဆောင်သွားမည်ဟု ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: အေပီ