- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 90
CNI International News
ပေကျင်း၊ မတ်လ ၆
တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်အပေါ်ထားရှိသည့် ၎င်း၏ သဘောထားကို ပိုမိုတင်းမာနေချိန်တွင် ယခုနှစ်အတွင်း ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို ၇ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်သဖြင့် ထိုပမာဏသည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၏ ၁၁ နှစ်ကြာ သက်တမ်းကာလအတွင်း စစ်အသုံးစရိတ်ကို နှစ်ဆကျော် တိုးမြှင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ယခုနှစ်အတွက် တရုတ်၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှုန်းသည် အစိုးရ၏ ခန့်မှန်းချက်ထက် သာလွန် ကောင်းမွန် မှုရှိနေသည်ဟု ယူဆရချိန်တွင် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို ယခင်နှစ်ကထက် ပိုမိုတိုးမြှင်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။
တရုတ်သည် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကြေညာခဲ့ချိန်တွင် ထိုင်ဝမ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ‘ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး’ ဆိုသည့် ရည်ညွှန်းဖော်ပြချက်ကို ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်တိုးမြှင့်မှုကို တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချင် (Li Qiang) က မတ်လ ၅ ရက်တွင် တရုတ်၏ အမျိုးသားပြည်သူ့လွှတ်တော် (NPC) ညီလာခံ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတွင် ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ်
မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ်အကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး အရှေ့အာရှဒေသ တစ်ဝန်း တွင် ဒေသတွင်း စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဖြန့်ကြက်ချထားမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။
တရုတ်သည် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရုန်းကန်နေရသည့်တိုင် ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်အတွက် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ရန် အဓိက အကြောင်းရင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟု စင်္ကာပူနိုင်ငံရှိ ရာဂျာရတ်နမ် နိုင်ငံတကာ လေ့လာရေးကျောင်း (RSIS) မှ ကာကွယ်ရေး သုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သူ လီ မင်ကျန်း (Li Mingjiang) က ပြောကြားခဲ့သည်။
“တိုက်ခိုက်ဖို့ကလွဲပြီး တခြားရွေးချယ်စရာ မရှိတော့တဲ့အချိန်မှာ စစ်ပွဲကို အနိုင်ရအောင် ပြင်ဆင်နေတဲ့ အခြေအနေအတွက် လာမယ့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း တရုတ်ဟာ သူ့ရဲ့ စစ်အင်အားကို မြှင့်တင်ချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိနေတယ် ဆိုတာကို ပြသနေပါတယ်” ဟု လီက ပြောကြားခဲ့သည်။
ရှီသည် တရုတ်သမ္မတ ရာထူးနှင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်ကျော် အချိန်ကာလ ကတည်းက ယခုနှစ်အတွက် စစ်အသုံးစရိတ်ကို ယွမ် ၁ ဒသမ ၆၇ ထရီလျံ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။
ထိုပမာဏသည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်က စစ်အသုံးစရိတ် ယွမ်သန်း ၇၂၀ နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂ ဆကျော် တိုးမြှင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
တရုတ်၏ စစ်အင်အားတိုးချဲ့မှုနှင့် မဟာဗျူဟာမြောက် ရည်မှန်းချက်များကို စိုးရိမ်နေသည့် အမေရိကန်ကမူ ယခုနှစ်အတွက် တရုတ်၏ ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်မှုကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။
Source: ရိုက်တာ
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 127
CNI International News
ဘေကျင်း၊ မတ်လ ၆
မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံအတွင်းရှိ အိန္ဒိယစစ်သားများ ထွက်ခွာသွားရန် မော်လ်ဒိုက်အစိုးရက တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် မော်လ်ဒိုက်နှင့်တရုတ်အကြား စစ်ရေးသဘောတူစာချုပ်တစ်ခု ချုပ်ဆိုခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထို့နောက် မော်လ်ဒိုက်ကို စစ်ရေးအကူအညီများ အခမဲ့ထောက်ပံ့ပေးရန် တရုတ်က သဘောတူခဲ့သည်။
မော်လ်ဒိုက်သည် ၎င်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ အိန္ဒိယစစ်သားများကို နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ခွာရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်နှင့် ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် ဆက်ဆံရေးများ တိုးမြှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
စစ်ရေး အထောက်အပံ့များနှင့်ပတ်သက်ပြီး မော်လ်ဒိုက် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက တရုတ်နှင့် သဘောတူ စာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများကိုလည်း မြှင့်တင်မည်ဖြစ်ကြောင်း မတ်လ ၄ ရက်က X လူမှုမီဒီယာ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး အရာရှိများအကြား အဆိုပါ သဘောတူစာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် အခမ်းအနား ဓာတ်ပုံများကို မော်လ်ဒိုက်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက လူမှုမီဒီယာတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း ထိုသဘောတူညီချက်နှင့် ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ် အချက်အလက်များကိုမူ ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
အိန္ဒိယ၀န်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ မော်လ်ဒိုက်သမ္မတ မိုဟာမက် မူအစ်ဇူကို တွေ့ရစဉ်
ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက ပြုလုပ်သည့် မော်လ်ဒိုက်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် သမ္မတ မိုဟာမက် မူအစ်ဇူ (Mohamed Muizzu) သည် သမ္မတအဖြစ် စတင်ရုံးထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုသဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုမှုသည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးများ နီးစပ်လာသည့် အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။
မူအစ်ဇူက ၎င်းနိုင်ငံအပေါ် အိန္ဒိယ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်ရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု ကတိပြုထားသည်။
ဇန်နဝါရီလအတွင်းကလည်း မူအစ်ဇူသည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဘေကျင်းမြို့တော်တွင် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့် တွေ့ဆုံသည့် ခရီးစဉ်မတိုင်မီ မော်လ်ဒိုက်ကျွန်းပေါ်ရှိ အိန္ဒိယစစ်သားများကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းရန် တရားဝင် တောင်းဆိုချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အိန္ဒိယအစိုးရကမူ မော်လ်ဒိုက်ရှိ ၎င်း၏ စစ်သားများကို မေလ ၁၀ ရက်မတိုင်မီ အပြီးသတ် ရုပ်သိမ်းပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်သည် မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံအပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ရရှိရန် အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးပမ်းခဲ့ပြီး မော်လ်ဒိုက်၏ အခြေခံအဆောက်အအုံကဏ္ဍတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ၊ ချေးငွေများ ထုတ်ပေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 95
CNI International News
ဗီယင်ကျန်း၊ မတ်လ ၆
လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယင်ကျန်း (Vientiane) မြို့တော်တွင် မတ်လ ၅ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အာဆီယံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကို မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ထိပ်သီးအရာရှိတစ်ဦး တက်ရောက်ခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ် မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုအစည်းအဝေး တက်ရောက်မှုသည် မြန်မာ့တပ်မတော် အနေဖြင့် အာဆီယံအဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် လိုသော သဘောထားကိုပြသသည့် လက္ခဏာတစ်ရပ်အဖြစ် မှတ်ယူနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့ သည်။
ယခုတစ်ကြိမ် အစည်းအဝေး တက်ရောက်မှုသည် ယခုနှစ်အတွင်း အဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံပါဝင်သည့် အာဆီယံ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။
အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်နေသည့် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်ကို တွေ့ရစဉ်
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလက အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များသည် အာဆီယံ အစည်းအဝေးများတွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေးနှင့်မသက်ဆိုင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဥိးကိုသာ တက်ရောက်ခွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အာဆီယံဝန်ကြီးဌာနအဆင့် အစည်းအဝေးများကို တက်ရောက်ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ သပိတ် မှောက်ခဲ့သည်။
မတ်လ ၅ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်သည့် မြန်မာ ကိုယ်စားလှယ်မှာ မြန်မာကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံတကာရေးရာဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဇော်နိုင် ဝင်း ဖြစ်သည်ဟု သံတမန်သတင်းအရင်းအမြစ်များက ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဇန်နဝါရီလ ကုန်ပိုင်းကလည်း နစက၏ ထိပ်သီးအရာရှိတစ်ဦးနှင့် အခြား အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီးများသည် လာအိုနိုင်ငံ၊ လူအန် ပရာဘန် (Luang Prabang) မြို့တွင် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
အာဆီယံကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ခဲ့သည် ကိုယ်စားလှယ်များကို တွေ့ရစဉ်
ထိုဆွေးနွေးမှုများအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံက အဆိုပြုထားသည့် မြန်မာစစ်ဘေးရှာင်များအား အကူအညီများ ထောက်ပံ့ ပေးရန် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စင်္ကြံလမ်းတစ်ခု ဖော်ဆောင်မည့် အစီအစဉ်ကို အတည်ပြုခဲ့ သည်။
မတ်လ ၅ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပါဝင်မှုသည် မြန်မာပြည်သူများနှင့် သက်ဆိုင် ရာ အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အကျိုးရှိစေလိမ့်မည်ဟု ထိုင်းကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဆူတင် ကလန်ဆန် (Sutin Klungsang) က Kyodo News ကို ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒါဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလက အာဆီယံနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအကြား ရရှိခဲ့တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို အကောင် အထည် ဖော်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အများသဘောဆန္ဒတွေ ထူထောင်ရာမှာ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေကို ကျဉ်းမြောင်းစေပါလိမ့်မယ်”ဟု မစ္စတာ ဆူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 111
CNI International News
မက္ကဆီကို စီးတီး၊ မတ်လ ၅
မက္ကဆီကိုနိုင်ငံတွင် ဇွန်လ ၂ ရက်၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်ရာ ထိုရွေးကောက်ပွဲမှာ စောင့်ကြည့်ရ မည့် အဓိကအချက် ၅ ချက်ရှိသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ပထမဆုံးသမ္မတကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်မည့် အလားအလာမှာ သေချာလုနီးပါး ဖြစ်နေသည်။
ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ လူထုသဘောဆန္ဒ ကောက်ယူမှု စစ်တမ်းများတွင် အာဏာရပါတီမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ကလော်ဒီယာ ရှီအင်ဘာအမ် (Claudia Sheinbaum) က အနိုင်ရရှိရန် ရေပန်းစားနေသည်။
ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရန် ဒုတိယရေပန်းအစားဆုံး ကိုယ်စားလှယ်လောင်းမှာလည်း အမျိုးသမီးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်လည်းဖြစ်၊ အထက်လွှတ်တော် အမတ်လည်းဖြစ်၊ လူမျိုးစုရေးရာ အရာရှိတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည့် ဆိုချစ်တယ်လ် ဂဲလ်ဗက်ဇ် (Xochitl Galvez) ဖြစ်သည်။
ဆိုချစ်တယ်လ် ဂဲလ်ဗက်ဇ်ကို တွေ့ရစဉ်
မက္ကဆီကို စီးတီးမြို့တော်ဝန်ဟောင်း ရှီအင်ဘာအန်သည် ၎င်း၏ အာဏာရ Morena ပါတီ၏ ကိုယ်စားလှယ် လောင်းအဖြစ် ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ကာ ဂဲလ်ဗက်ဇ်သည် အတိုက်အခံပါတီများ ပေါင်းစည်းထားသည့် ညွန့်ပေါင်း အဖွဲ့၏ ထောက်ခံအားပေးမှုဖြင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည် ဖြစ်သည်။
အနိုင်ရရှိသူသည် လက်ရှိသမ္မတ အန်ဒရီစ် မန်နျူယယ် လိုပက်ဇ် အိုဘရာဒေါ (Andres Manuel Lopez Obrador) ၏ ခြောက်နှစ်သက်တမ်းရှိသည့် သမ္မတရာထူးနေရာကို ရရှိမည်ဖြစ်သည်။
ကျွမ်းကျင်သူများကမူ မက္ကဆီကို ရွေးကောက်ပွဲတွင် စောင့်ကြည့်ရမည့် အဓိကအချက် ၅ ချက်ရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ၌ အနိုင်ရရှိသူသည် ထိုအချက်များကို ဖြေရှင်းရမည်ဟု သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။
ပထမအချက်မှာ အမေရိကန်နှင့် မက္ကဆီကို နယ်စပ်မှ ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်နေသည့် ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများ၏ အရေးကိစ္စဖြစ်သည်။
လက်ရှိသမ္မတ အန်ဒရီစ် မန်နျူယယ် လိုပက်ဇ် အိုဘရာဒေါကို တွေ့ရစဉ်
ဒုတိယအချက်မှာ မက္ကဆီကို ရွေးကောက်ပွဲသည် မူးယစ်ဆေးဝါးဂိုဏ်းများ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးများ မှောင်ခိုကူးမှု အခြေအနေအပေါ် မည်ကဲ့သို့ သက်ရောက်မှု မည်ဆိုခြင်းကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်သည်။
တတိယအချက်မှာ မက္ကဆီကို ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံစီးပွားရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိ/မရှိနှင့် စတုတ္ထအချက် မှာ မက္ကဆီကိုရွေးကောက်ပွဲသည် လက်တင်လူမျိုးများ၏ အကျိုးကိုမျှော်မှန်းမှုအား ပြသနိုင်မည် ဟုတ်၊ မဟုတ် ဆိုသည့် အချက်ဖြစ်သည်။
ပဉ္စမမြောက်နှင့် နောက်ဆုံးအချက်မှာ မက္ကဆီကို၏ ဒီမိုကရေစီစနစ်သည် ဆက်လက် ရှင်သန်မည် ဟုတ်၊ မဟုတ် ကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ပြီး ထိုအချက်သည် အရေးအကြီးဆုံး အချက်ဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့ ကြသည်။
Source: အေပီ
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 89
CNI International News
ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၅
ဟေတီနိုင်ငံတွင် ၂၀၀၄ ခုနှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အာဏာသိမ်းမှုနှင့် အမေရိကန် ဗဟိုထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (CIA) အရာရှိဟောင်း တစ်ဦးအကြား ပတ်သက် ဆက်နွှယ်မှုရှိနေသည်ဟု Sputnik မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဟေတီနိုင်ငံ၊ ဂိုနိုင်ဗီ (Gonaive) မြို့တွင် ၂၀၀၂ ခုနှစ်က အကျဉ်းထောင် ဖောက်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသည့် လူဆိုးဂိုဏ်း ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး အမ်မွိုက် ကျူဘာအင် မက်တာယာ (Amiot Cubain Metayer) အပါအဝင် အကျဉ်းသား ၁၅၅ ဦး လွတ်မြောက်သွားခဲ့သည်။
ထိုဖြစ်စဉ်ကြောင့် ဟေတီအစိုးရကို အဖက်ဖက်က အားနည်းသွားစေခဲ့သည်။
ထို့နောက် ထောင်ဖောက်မှုဖြစ်ပွားပြီး ၂ နှစ်အကြာဖြစ်သည့် ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခံခဲ့ရသည့် သမ္မတ ယန်း ဘာထရန် အရစ္စတီဒီ (Jean-Bertrand Aristide) ကို စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီး ဖြုတ်ချခဲ့သည်။
ထိုဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး The Gray Zone အမည်ရှိ လွတ်လပ်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့၏ လေ့လာ တွေ့ရှိမှုများကို သတင်းလွတ်လပ်ခွင့် အက်ဥပဒေ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ထုတ်ပြန်ပေးရန် တောင်းဆိုမှု ကြောင့် ထိုတွေ့ရှိချက်များကို ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းက လျှို့ဝှက်အဆင့်မှ ဖယ်ရှားပြီး လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဟေတီအာဏာသိမ်းမှုတွင် စစ်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်
ထိုလေ့လာ တွေ့ရှိချက်များအရ CIA အရာရှိဟောင်းတစ်ဦးသည် ဂိုနိုင်ဗီမြို့ အကျဉ်းထောင်ဖောက်သည့် ဖြစ်စဉ် မတိုင်မီ ရက်ပိုင်းအလိုက အာဏာသိမ်းရန် ကြံစည်သူများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပုံပေါ်သည့် အချက်အလက်များကို ဖော်ပြထားသည်။
ထိုအချိန်က အဆိုပါ CIA အရာရှိသည် ဟေတီနိုင်ငံ၊ ပို့အူပရင့်စ် (Port-au-Prince) မြို့တော်ရှိ အမေရိကန်သံရုံး တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံရေးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ရာထူးဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဂျနိုက်စ် အယ်လ် အယ်လ်မိုး (Janice L. Elmore) ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။
စစ်စစ်တွင် အယ်လ်မိုးသည် နိုင်ငံရေးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် အသွင်ယူလှု ပ်ရှားနေသည့် CIA အေးဂျင့်တစ်ဦး ဖြစ်သည်ဟု The Gray Zone မှ ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်က ပြင်သစ်သံအမတ်တစ်ဦးကလည်း အရစ္စတီဒီကို အာဏာသိမ်းပြီး ဖြုတ်ချမှု၏ နောက်ကွယ်တွင် အမေရိကန်နှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံ ရှိနေကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည်။
သို့သော် အမေရိကန်အရာရှိများကမူ ၎င်းတို့သည် ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဟေတီအာဏာသိမ်းမှုတွင် အမေရိကန်က ပါဝင် ပတ်သက်ခြင်း မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။
Source: Sputnik
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 91
CNI International News
ဘန်ကောက်၊ မတ်လ ၅
ထိုင်းတရားရုံးချုပ်၏ နိုင်ငံရေးတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်သူများဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုရုံးက ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ယင်းလပ် ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra) နှင့် ၎င်း၏ အမှုတွဲ ၅ ဦးကို မတ်လ ၄ ရက်က အာဏာ အလွဲသုံးမှုစွဲချက်များမှ တရားသေ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ယင်းလပ်နှင့် အမှုတွဲ ၅ ဦးသည် ဘတ်သန်း ၂၄၀ တန်ကြေးရှိ Thailand 2022 Roadshow စီမံကိန်းကို လေလံ ဆွဲရာတွင် အာဏာအလွဲသုံးစား ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံရပြီး ယခုအခါတွင် တရားရုံးချုပ်က ထိုစွဲချက်များကို ပြန်လည်ချေဖျက်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် တရားရုံးချုပ်သည် ယင်းလပ်အား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ထားသည့် အမိန့်ကိုလည်း ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။
ယင်းလပ်နဲ့ အိုဘားမားကို တွေ့ရစဉ်
ယင်းလပ်နှင့် အမှုတွဲ ၅ ဦးပေါ် စွဲဆိုထားသော စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး သက်သေအထောက်အထား ခိုင်လံမှု မရှိသည့် အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ပြန်လွှတ်ပေးသင့်၊ မပေးသင့်ကို တရားရုံးချုပ် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာတွင် ပြန်လွှတ်ပေး ရန် တစ်ညီတစ်ညွတ်တည်း ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။
ထိုတရားစွဲဆိုမှုများကို အမျိုုးသား အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်က စွဲဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ယင်းလပ်နှင့်အတူ တရားစွဲဆိုခံခဲ့ရသည့် အမှုတွဲ ၅ ဦးမှာ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း နီဝတ်သမ်ရွန် ဘွန်ဆွန် ပိုင်ဆန် (Niwatthamrong Boonsongpaisan) ၊ ဝန်ကြီးချုပ်၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဟောင်း သူရနန် ဝိဇ္ဇာဇီဝ (Suranand Vejjajiva) ၊ Matichon Public ကုမ္ပဏီ၊ Siam Sports Syndicate Public ကုမ္ပဏီနှင့် ထိုကုမ္ပဏီ၏ အမှုဆောင်အရာရှိ ရာဗီ လိုသွန်း (Ravi Lohthong) တို့ဖြစ်သည်။
Source: Thai PBS World
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 88
CNI International News
မနီလာ၊ မတ်လ ၅
တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်သည် တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်သော်လည်း မိမိတို့၏ အချုပ်အခြာနှင့် ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ အကျိုးစီးပွားများ မျက်ကွယ်ပြု ခံရမည်ဆိုပါက ဆန့်ကျင်သွားမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာ (Ferdinand Marcos Jr) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
မားကို့စ်သည် ဩစတြေးလျနိုင်ငံသို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း Lowy Institute တွင် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့ချိန် ၎င်းအနေဖြင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများအပေါ် အခြေခံပြီး ကျင့်ဝတ် စည်းကမ်း (CoC) တစ်ခုရေးဆွဲရန် အာဆီယံ၊ တရုတ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။
“အဲဒီ ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုတွေကို ဒီအတိုင်း ပစ်ထားလို့ မရပါဘူး။ တင်းမာမှုတွေကို ထိထိရောက်ရောက် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ အထောက်အကူဖြစ်စေတဲ့ အခြေအနေဟာ CoC ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ အောင်မြင်စေဖို့ အဓိကကျပါတယ်”ဟု မားကို့စ်က ပြောသည်။
တရုတ်သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်
သို့သော် ဖိလစ်ပိုင်၏ မည်သည့် နယ်နိမိတ်ကိုမျှ ပြည်ပအင်အားစုထံ အပါခံမည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတအဖြစ် မားကို့စ် အာဏာရလာခဲ့ပြီးနောက် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ ကျောက်တန်းများနှင့် ကျွန်းစုများအနီးတွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင် သင်္ဘောများအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများမြင့်တက်ခဲ့သည်။
ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်ဖွဲ့မှုသည် ပိုမိုခိုင်မာ တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊ မိမိတို့ မဟာမိတ် ဆက်ဆံရေး သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်ရေး၏ ထောက်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း မားကို့စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းက သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်
မားကို့စ်မတိုင်မီ ယခင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ရိုဒရီဂို ဒူတာတေး (Rodrigo Duterte) သည် တရုတ်လိုလားသည့် သဘောထားကို ပြသခဲ့သော်လည်း မားကို့စ် လက်ထက်တွင်မူ ဖိလစ်ပိုင်၏ အထူးစီးပွားရေးဇုန်အတွင်း တရုတ် သင်္ဘောများက ရန်စမှုများပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် တရုတ်ကို ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့သည်။
မားကို့စ် လက်ထက်တွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအတွင်း အမေရိကန်အား အသုံးပြုခွင့်ပေးသည့် စစ်စခန်း အရေအတွက်ကို နှစ်ဆမြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ထိုစစ်စခန်းများထဲမှ သုံးခုသည် တရုတ်က ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာထားသည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် တည်ရှိသည်။
ထို့ပြင် မားကို့စ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် အမေရိကန်နှင့် ရေကြောင်း၊ လေကြောင်း ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပူးတွဲကင်းလှည့်မှုများကို တိုးမြှင့်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်ကမူ ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများနှင့် ကင်းလှည့်မှုများကို ဝေဖန်ခဲ့သည်။
Source: ရိုက်တာ
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 111
CNI International News
ဘန်ကောက်၊ မတ် ၄
ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thiksin Shinawatra) သည် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကတွင် လက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) နှင့် အတိုက်အခံ Move Forward ပါတီ (MFP) ၏ အကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ် ပီတာ လင်မ်ဂျာရွတ်ရတ် (Pita Limjaroenrat) တို့ထက် ကျော်လွန်ပြီး ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု အရှိဆုံးပုဂ္ဂိုလ် အဖြစ် ရပ်တည်နေသည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုင်း၏ အမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အုပ်ချုပ်ရေး အင်စတီကျူ (NIDA) သည် ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကတွင် ဩဇာ လွှမ်းမိုးမှုအရှိဆုံးပုဂ္ဂိုလ်ကို ရွေးချယ်ရန် အသက် ၁၈ နှစ်နှင့်အထက် ထိုင်းနိုင်ငံသားမျာကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်မှ ၂၉ ရက်ကြား စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့သည်။
သက်ဆင်နဲ့ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန်တို့ကို တွေ့ရစဉ်
ထိုစစ်တမ်း၌ ပါဝင်ဖြေဆိုသူ ၄၂ ဒသမ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက သက်ဆင်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ၂၁ ဒသမ ၉၁ ရာခိုင်နှုန်း က လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ၊ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းက ပီတာ၊ ၁၅ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းက ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ပရာယွတ်ချန်အိုချာ (Prayut Chan-o-cha) ၊ ၉ ဒသမ ၀၁ ရာခိုင်နှုန်းက သက်ဆင်၏ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra)၊ ၆ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းက ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် ဝေါင်ဆူဝမ် (Prawit Wongsuwan) ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ကျန် ၁၀ ဒသမ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကမူ မည်သူ့ကိုမှ ရွေးချယ်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။
မည်သည့် နိုင်ငံရေးသမားက ကိုယ်ချင်းစာတရား အရှိဆုံးဖြစ်သည်ကို မေးမြန်းချိန်တွင် ၄၆ ဒသမ ၇၉ ရာခိုင်နှုန်း က ပီတာကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏နောက်တွင် Future Forward ပါတီ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း သာနာသွန်း ဂျူအန်ရွန်းဂရူအန်ကစ် (Thanathorn Juangroongruangkit) ၊ ဆရီသာ ၊ ပရာယွတ်နှင့် သက်ဆင်တို့ကို အစဉ်လိုက် ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။
Source: Thai PBS World
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 106
CNI International News
ဘေကျင်း၊ မတ်လ ၄
တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားကို ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ မနီလာ (Manila) မြို့တော်ရှိ တရုတ်သံရုံးက မတ်လ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ ပြောကြားချက်များသည် အခြေခံ အချက်အလက်များကို လျစ်လျူရှုထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားများသည် တောင်တရုတ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အကြောင်းမဲ့ သက်သက် အလွန်အကျူး ပြောကြားနေခြင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်ကို သားပုပ်လေလွင့် ရှုတ်ချခြင်းဖြစ်သည်ဟု တရုတ် သံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်က အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဖိလစ်ပိုင်သံတမန် ဟိုဆေး မန်နျူရယ် ရိုမြူယယ်ဒက်ဇ် (Jose Manuel Romualdez) က တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးနှင့် ထိုင်ဝမ်အရေးသည် အလွန်စိုးရိမ်စရာ ကောင်း ကြောင်း၊ ထိုအရေးကိစ္စများသည် အနောက်ဖိလစ်ပိုင် ပင်လယ်တွင် တင်းမာမှုများ ပေါက်ကွဲလာစေနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းခံများဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
တောင်တရုတ်ပင်လယ်ကို တွေ့ရစဉ်
ဖိလစ်ပိုင်သံတမန်၏ မှတ်ချက်စကားများသည် မိမိအိမ်ထဲသို့ ဝံပုလွေများ ခေါ်သွင်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် မတူကွဲပြားမှုများကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကူညီမပေးသည့် အသိုင်းအဝိုင်း အနည်းငယ်နှင့် ထိတွေ့ ဆက်ဆံရုံသာမက ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို လျော့ပါးစေပြီး ဒေသတွင်း အခြေအနေ များကို ရှုပ်ထွေးစေနိုင်ကြောင်း တရုတ်သံရုံးက တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။
ရိုမြူယယ်ဒက်ဇ် အနေဖြင့် “တရုတ်ခြိမ်းခြောက်မှု သီအိုရီ” (China threat theory) ကို ဖြန့်နေခြင်းကို ရပ်တန့် ရန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများအတွက် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တစ်ဦးအဖြစ် ဟန်ဆောင်နေခြင်း မပြုရန်လည်း တရုတ်သံရုံး က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
ထိုပြောကြားချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဘေကျင်းမြို့တော်ရှိ ဖိလစ်ပိုင်သံရုံးက မှတ်ချက်မပေးခဲ့ပေ။
တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားမှုများကြောင့် တင်းမာမှု များ မြင့်တက်ခဲ့သည်။
တရုတ်သည် နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ၃ ထရီလျံတန်ကြေးရှိ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘော လမ်းကြောင်းများ တည်ရှိသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ်အားလုံးနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဘရူနိုင်းတို့နှင့် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားလျက်ရှိသည်။
Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်