CNI International News

ဘန်ကောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ကလောင်ပရန် ဗဟိုအကျဉ်းထောင် (Klongprem Central Prison) တွင် အကျဉ်းချခံထားရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ထံသို့ ၎င်း၏ သားသမီး ၃ ဦးနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများ လာရောက် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် သက်ဆင်၏ အငယ်ဆုံးသမီးဖြစ်သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ပေတုန်တန် (Paetongtarn) က အကျဉ်း ထောင်ထဲတွင် ရိုက်ကူးခဲ့သည့် မိသားစုဓာတ်ပုံကို လူမှုမီဒီယာ၌ တင်ခဲ့ပြီး အကျဉ်းထောင် အာဏာပိုင်များကို လည်း ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ရေးသားခဲ့သည်။

ယခုတွေ့ဆုံမှုသည် စက်တင်ဘာ ၉ ရက်က သက်ဆင် အကျဉ်းချခံခဲ့ရပြီးနောက်ပိုင်း ၎င်း၏ မိသားစုများကို အကြိမ် ၂၀ မြောက် တွေ့ဆုံခွင့် ပေးခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

အကျဉ်းထောင် အာဏာပိုင်များက နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် နှစ်သစ်ကူး အခါသမယအတွင်း အကျဉ်းသားများနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုဝင်များကို အနီးကပ် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးထားပြီး မိသားစုဝင်များ အတူတကွ နေထိုင်ခွင့်၊ အတူ စားသောက်ခွင့်၊ အနီးကပ် တွေ့ဆုံခွင့်နှင့် ဖုန်းဆက်ခွင့်များ ပေးထားသည်။

ပေတုန်တန်နှင့်အတူ ၎င်း၏ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ပီဒေ့ါ ဆွတ်ဆာဝက်စ် (Pidok Sooksawas) ၊ အစ်မဖြစ်သူ ပင်တုန်တာ ရှင်နာဝပ် ကူနာကွန်ဝေါင် (Pintongta Shinawatra Kunakornwong) ၊ အစ်ကိုဖြစ်သူ ပန်တုန်တေ ရှင်နာဝပ် (Panthongtae Shinawatra) နှင့် ၎င်း၏ ဇနီးဖြစ်သူ နတ်သီယာ ဖူအန်ခမ်း (Natthiya Puangkham) ၊ သက်ဆင် ၏ ရှေ့နေဖြစ်သူ ဝင်ယတ် ချတ်မွန်ထရီ (Winyat Chatmontree) တို့က သက်ဆင်ထံ လာရောက် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်က အကျဉ်းထောင်ထဲက မိသားစုပုံကို ပြသစဉ်

ထိုအကျဉ်းထောင်တွင် အကျဉ်းသားများ ပြုလုပ်ထားသည့် အစားအစာများနှင့် လက်မှုပစ္စည်းများကို ရောင်းချ သည့် မီနီမားကက် တစ်ခုလည်းရှိပြီး အကျဉ်းထောင်သို့ လာရောက်သူများက ထိုအစားအစာများနှင့် ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူနိုင်သည်။

“အဲဒီအချိန်လေးမှာ ကျမဟာ ပေတုန်တန်ဆိုတဲ့ ဘဝကို ပြန်ရခဲ့သလို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ငယ်ငယ်တုန်းကလိုမျိုး ကျမ အဖေရဲ့ လက်ကိုတွဲပြီး မောင်နှမတွေနဲ့ ဈေးထဲမှာ လမ်းလျှောက်ခဲ့ရပါတယ်။ ၂ နာရီလောက်သာ တွေးခွင့် ရခဲ့ပေမယ့် ကျမတို့ အတူနေထိုင်နေရသလို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ကျမ အဖေနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်နေသူတွေကို ပြောချင်တာက အဖေက ကျန်းကျန်းမာမာပါပဲ။ အားလုံးရဲ့ ချစ်ခင် ဂရုစိုက်မှုတွေကို သူက သိထားပြီး အားလုံးကိုလည်း သူက အလေးထားတယ်ဆိုတာ ပြောခဲ့ပါတယ်”ဟု ပေတုန်တန်က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့ သည်။

လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရေလွှမ်းမိုးမှုများ ဖြစ်ပွားနေခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များက သက်ဆင်၏ သဘောထားကို မေးမြန်းချိန်၌ ပေတုန်တန်က ၎င်း၏ ဖခင်သည် ရေလွှမ်းမိုးမှုကို စိုးရိမ်နေကြောင်း ဖြေကြား ခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လက ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာအလွဲသုံးမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ်  ၈ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ထိုင်းဘုရင်က ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ်အထိ လျှော့ချပေး ခဲ့သည်။

သို့သော် အကျဉ်းချခံနေရသည့် ထိုကာလအတွင်း သက်ဆင်သည် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေ ဆေးရုံ၏ VIP အခန်းတွင် နေထိုင်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရားရုံးချုပ်က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်၌ ၎င်းကို ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပါကစ္စတန်ကြား ပြီးခဲ့သည့်လက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သော်လည်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်း ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက အသေခံဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် ဒရုန်း တိုက် ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် ကျိုးပျက်လွယ်သော အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် သတိ အနေအထားဖြင့် စောင့်ကြည့်နေကြ ချိန်၌ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူများဖြစ်သည့် ကာတာ၊ တူရကီ၊ အီရန်နှင့်ရုရှားတို့သည် အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန် ကြား နောက်တစ်ကြိမ် ရန်လို တိုက်ခိုက်မှုများကို တားဆီးရန် အခွင့်အရေး အနည်းငယ်သာရှိကြောင်း လေ့လာသူ များက ပြောကြားခဲ့သည်။

တစ်နည်းဆိုရပါက အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန်ကြား တင်းမာမှုများသည် ရှည်လျားသည့် ကြားခံစစ်ဆင်ရေး တစ်ခု အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားနိုင်ပြီး အိုင်အက်စ်-ခိုရာဆန် (Isis-K) ကဲ့သို့ အကြမ်းဖက် အဖွဲ့များအတွက် နောက်တစ်ကြိမ် ခေါင်းပြန်ထောင်လာနိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သတိပေးထားသည်။

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ကြား အန္တရာယ်ကြီးသော ကြောင်နှင့်ကြွက် ကစားနည်းသည် တစ်ဖက်နှင့် တစ်ဖက် လက်စားချေသည့် အဆင့်သို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ကနေဒါနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဖဂန် သံအမတ်ဟောင်း အိုမာ ဆာမက် (Omar Samad) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသူများ အချိန်မီ ဝင်ရောက် မလာခင်မှာပင် တင်းမာမှုများသည် အလွယ်တကူ မြင့်တက်သွား နိုင်ကြောင်း ဆာမက်က ပြောသည်။

တာလီဘန်တွေကို တွေ့ရစဉ်

ပါကစ္စတန် တာလီဘန် (TTP) အဖွဲ့ဝင်များ ခိုလှုံနေသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းထားသည့် အာဖဂန်၏ ခို့စ် (Khost) ၊ ကူနာ (Kunar ) နှင့် ပက်တီကာ (Paktika) ပြည်နယ် ၃ ခုတွင် ပါကစ္စတန်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ ကြောင်း အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုလေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် သင့်တော်သည့် အချိန်တွင် သင့်တော်သလို တုန့်ပြန်သွားမည် ဟု အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့က ခြိမ်းခြောက်ထားသော်လည်း လက်တွေ့ တုန့်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

“ပါကစ္စတန်တပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ရန်လိုတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ ဘာကိုမှ အကျိုးမရှိစေပါဘူး” ဟု အာဖဂန် အစိုးရ အဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇာဘီဟူလာ မူဂျာဟစ် (Zabihullah Mujahid) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်အစိုးရကမူ TTP အဖွဲ့သည် ယခုလအတွင်း အသေခံဗုံး ခွဲတိုက်ခိုက်မှု ၃ ကြိမ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘက် ရှရစ်ဖ် (Shehbaz Sharif) ကလည်း အာဖဂန်မှ ဝင်ရောက်လာ သည့် စစ်သွေးကြွများကို လိုက်လံ နှိမ်နင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ပဲရစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) သည် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်က အမျိုးသားစစ်မှုထမ်း အစီအစဉ်သစ် တစ်ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲကြောင့် ဥရောပနိုင်ငံများအပေါ် ရုရှား၏ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး မြင့်တက်လာသည့် စိုးရိမ်မှုများအား လျှော့ချပေးရန်အတွက် ပြင်သစ်က စစ်တပ်အင်အားကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် မက်ခရွန်၏ စစ်မှုထမ်း အစီအစဉ်သစ် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် စစ်မှုထမ်းမည့် အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၁၉ နှစ်အရွယ် ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်များသည် လာမည့်နှစ်မှစပြီး စစ်မှုထမ်း အစီအစဉ်အသစ်ဖြင့် ၁၀ လကြာ စစ်မှုထမ်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ကြေညာ ခဲ့သည်။

“အမျိုးသားစစ်မှုထမ်း အစီအစဉ်သစ်ကို လာမယ့်နှစ် နွေရာသီကစပြီး တစ်ဆင့်ချင်းစီ အကောင်အထည် သွားမှာ ပါ” ဟု မက်ခရွန်က ပြင်သစ် အဲလ်ပ်တောင်တန်းဒေသတွင်ရှိသည့် စစ်စခန်းတစ်ခုတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။

လူငယ် ဗော်လန်တီယာ စစ်မှုထမ်းများသည် ပြင်သစ်၏ ပင်မကုန်းမြေနှင့် ပြည်ပရှိ ပြင်သစ်၏ ပိုင်နက် နယ်နိမိတ် များတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် ရမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်ပနိုင်ငံများတွင်မူ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည် မဟုတ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန် မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ် 

ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် မက်ခရွန်က ပြင်သစ် လူငယ်များအတွက် မိမိသဘော ဆန္ဒအလျောက် စစ်မှုထမ်းဆောင် နိုင်မည့် အစီအစဉ်ကို ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ပြင်သစ်တွင် ၁၉၉၆ ခုနှစ်က စစ်မှု မထမ်းမနေရ ဥပဒေကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် ထိုဥပဒေကို ပြန်လည် ကျင့်သုံးရန် စဉ်းစားမည် မဟုတ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် မက်ခရွန်က လာမည့် ၂ နှစ်အတွင်း ထပ်တိုး စစ်အသုံးစရိတ်ကို ယူရို ၆ ဒသမ ၅ ဘီလျံ (ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၆ ဘီလျံ) သုံးစွဲသွားမည်ဟုလည်း ကြေညာခဲ့သည်။

ပြင်သစ်သည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် နှစ်စဉ် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို ၅၄ ဘီလျံ အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ထားပြီး ထိုပမာဏသည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်ကထက် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် ၂ ဆ မြင့်တက် လာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

တရုတ်နှင့် တင်းမာမှု အခြေအနေကို ပိုမိုဆိုးဝါးအောင် မလုပ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takiachi) ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က တိုက်ခိုက်လာမည်ဆိုပါက ဂျပန်က စစ်ရေးဖြင့် ကြားဝင်ရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ယခုလ အတွင်း တာကာအီချီက လွှတ်တော်တွင် ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ဂျပန်နှင့် တရုတ်ကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက် လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တာကာအီချီ၏ ပြောကြားချက်သည် တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံသားများအနေဖြင့် ဂျပန်သို့ မသွားရန် တရုတ်အစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ထရမ့်နှင့် တာကာအီချီတို့ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုမှုအတွင်း ထရမ့်က သူသည် ဂျပန်နှင့် တရုတ်ကြား တင်းမာမှု ပိုမိုမြင့်တက်လာမည့် အရေးကို မဖြစ်စေချင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဂျပန်အစိုးရ သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ထရမ့်က ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး တာကာအီချီ၏ မှတ်ချက်စကားများကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းရန် တောင်းဆိုခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်းလည်း ဂျပန်အစိုးရ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ဂျပန်အစိုးရအဖွဲ့ အတွင်းဝန်ချုပ် မီနိုရူ ကီဟာရာ (Minoru Kihara) က  ပုံမှန်ပြုလုပ်နေကျ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး အသေးစိတ် မှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထရမ့်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) တို့ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်က ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် ထရမ့်နှင့် တာကာအီချီတို့ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထရမ့်နှင့် ရှီတို့၏ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုမှုအတွင်း ရှီက ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်၏ ခွဲထွက်မရသည့် အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်ကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံပိုင် ဆင်ဟွာသတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ် တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး လိုအပ်လာပါက အင်အားသုံး ထိန်းချုပ် သွားမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘစ်ဆော၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံတွင် သမ္မတနန်းတော်အနီး၌ သေနတ်သံများကို ကြားရကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ ပြီးနောက် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီဟု နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှ ကြေညာခဲ့သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ပြီးနောက် ၃ ရက်အကြာတွင် ယခုကဲ့သို့ အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောသမ္မတ ယူမာရို စစ်ဆိုကို အမ်ဘလို (Umaro Sissoco Embaló) ကလည်း သူသည် ရာထူးမှ ဖြုတ်ချ ခံရပြီး ဖမ်းဆီးခံထားရကြောင်း ပြင်သစ်မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုဖြစ်စဉ်သည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အာဏာသိမ်းမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကတွင် နောက်ဆုံး အာဏာသိမ်းမှု တစ်ခုဖြစ်သည်။

“နိုင်ငံတော် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေးအတွက် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဌာနချုပ်ဟာ သမ္မတကို ရာထူးက ချက်ချင်းဖြုတ်ချဖို့နဲ့ နိုင်ငံရဲ့ အင်စတီကျူးရှင်း အားလုံးကို နောက်ထပ် ပေါ်ပေါက်လာမယ့် အခင်းအကျင်းတွေ မတိုင်မီ အချိန်အထိ ဆိုင်းငံ့ထားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်”ဟု စစ်တပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီနစ် အန် ချာမာ (Dinis N’Tchama) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရလဒ်များကို ကြိုးကိုင်ခြယ်လှယ်ပြီး တိုင်းပြည်ကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်မည့် အစီအစဉ်အား ဖော်ထုတ် သိရှိခဲ့သဖြင့် ယခုကဲ့သို့ တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက် ရခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ဂီနီဘစ်ဆော စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းကြောင်း ကြေညာနေစဉ်

ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် ယခုဖမ်းဆီးခံထားရသည့် သမ္မတ အမ်ဘလိုနှင့် အတိုက်အခံ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်သည့်  ဖာနန်ဒို ဒီးယက်စ် (Fernando Dias) တို့က ၎င်းတို့နှစ်ဦးစလုံး အနိုင်ရကြောင်း ကြေညာခဲ့ကြသည်။

စစ်တပ်ကမူ အတိုက်အခံ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒီးယက်စ်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ဒီးယက်စ်၏ ပါတီက Facebook တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်တရားရုံ၏ ပိတ်ပင်မှုကြောင့် နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် မရခဲ့သည့် အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင် ဒိုမင်ဂို ဆိုင်မိုအက်စ် ပါရဲရား (Domingos Simoes Pereira) ကိုလည်း နိုဝင်ဘာ၂၆ ရက်၌ ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု ၎င်းနှင့်နီးစပ်သော သတင်းအရင်းအမြစ်နှစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးကတည်းက အာဏာသိမ်းမှု ၄ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အပြင် အာဏာ သိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများလည်း အကြိမ်ကြိမ် ရှိခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

အန်ကာရာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇

တူရကီနိုင်ငံတွင် အစိုးရနှင့် ကာ့ဒ်အလုပ်သမားပါတီ (PKK) ကြား ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် လက်ရှိ တူရကီအကျဉ်းထောင်ထဲ၌ အကျဉ်းချခံထားရသည့် PKK ခေါင်းဆောင် အဗ္ဗဒူလာ အော်ကလန် (Abdullah Ocalan) က အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှာ ရှိနေကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အော်ကလန်သည် အကျဉ်းထောင်ထဲတွင် ၂၆ နှစ်ကြာ အကျဉ်းချ ခံခဲ့ရပြီးနောက် PKK ၏ ဆယ်စုနှစ် လေးစုကြာ လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းမှုကို အဆုံးသတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် အနေဖြင့် ယခုနှစ် အစောပိုင်း၌ ၎င်း၏ PKK အဖွဲ့အား လက်နက်များ ဖြုတ်သိမ်းရန် အကျဉ်းထောင်ထဲမှတစ်ဆင့် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင်လည်း တူရကီလွှတ်တော်အမတ် ၃ ဦးသည် အော်ကလန်ထံ သွားရောက် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

PKK အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့ခေါင်းဆောင် အော်ကလန်၏ တိုက်တွန်းချက်အရ ၎င်းတို့အဖွဲ့အစည်းကို ဖျက်သိမ်းပြီး လက်နက်များကိုလည်း ဖြုတ်သိမ်းမည်ဟု မေလက ကြေညာခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လတွင် PKK အဖွဲ့သည် လက်နက်များကို မီးရှို့ပြခဲ့ပြီး တူရကီရှိ ၎င်းတို့တပ်ဖွဲ့ဝင်များကိုလည်း ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

တူရကီနဲ့ ကာ့ဒ်သူပုန် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း လူပေါင်း ၄၀,၀၀၀ ကျော် သေဆုံးစေခဲ့သည့် လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို အပြီးသတ် အကောင်အထည်ဖော်ရန် လုပ်ဆောင်စရာများစွာ ကျန်ရှိနေသေးပြီး PKK အဖွဲ့အပေါ် အကြွင်းမဲ့ ဩဇာညောင်းသည့် PKK ခေါင်းဆောင် အော်ကလန်၏ အခန်းကဏ္ဍကလည်း အရေးပါနေသည်။

အော်ကလန်ကို အကျဉ်းချထားသည့် Imrail အကျဉ်းထောင်ကို သွားရောက် တွေ့ဆုံခဲ့သည့် လွှတ်တော်အမတ် ၃ ဦးကမူ PKK အဖွဲ့ ဖျက်သိမ်းရေး၊ ဆီးရီးယားကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့များ နှင့်ပတ်သက်သည့် အော်ကလန်၏ ကြေညာချက် များကို လွှတ်တော်သို့ တင်ပြခဲ့သည်။

အကယ်၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိခဲ့မည်ဆိုပါက တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Tayyip Erdogan) အတွက် ကြီးမားသည့် အကျိုးကို ရရှိစေမည်ဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့် ၎င်း၏ သမ္မတသက်တမ်းကို ၂၀၂၈ ခုနှစ်ထက် မကျော်လွန်စေရန် ကန့်သတ်ထားသည့် အခြေခံ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ စောစောစီးစီး ပြုလုပ်ခြင်းတို့တွင် အာဒိုဂန်သည် ကာ့ဒ်လူမျိုးများ၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇

အိန္ဒိယအာဏာပိုင်များသည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသအနှံတွင် လုံခြုံရေး စစ်ဆင်ရေးများကို အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင် နေကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုလအတွင်း နယူးဒေလီ (New Delhi) မြို့တော် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ကက်ရှ်မီးယားဒေသ၏ ခရိုင်အများအပြားတွင် ကင်းလှည့်မှုများ တိုးမြှင့်ခြင်း၊ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ တိုးမြှင့် ချထားခြင်းနှင့် သံသယဖြစ်ဖွယ် နေရာများကို ဝင်ရောက် စီးနင်းရှာဖွေခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ကက်ရှ်မီးယား ဒေသခံများသည် အသွားအလာ ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရခြင်း၊ အဓိက လမ်းဆုံလမ်းခွ နေရာများတွင် တင်းကျပ်စွာ စစ်ဆေးမေးမြန်း ခံရခြင်းတို့နှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်။

နယူးဒေလီမြို့တော်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုကို မည်သည့်အဖွဲ့ကမှ တာဝန်ခံ ထွက်ဆိုခဲ့ခြင်း မရှိဘဲ အာဏာပိုင်များက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေသည်။

လုံခြုံရေးအေဂျင်စီများက ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှု နောက်ကွယ်မှ လက်သည်ကို သိရှိရန် အပူတပြင်း လိုက်လံရှာဖွေ နေချိန်တွင် ပြည်သူလူထု အနေဖြင့် သတိဝိရိယဖြင့် နေထိုင်ကြရန် တာဝန်ရှိသူများက တိုက်တွန်းထားသည်။

ခံတပ်နီမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်က နယူးဒေလီမြို့တော်၏ သမိုင်းဝင် Red Fort ခံတပ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဗုံးပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လူ ၁၀ ဦးသေဆုံးပြီး ၃၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီးနောက် အာဏာပိုင်များက ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စီးနင်းရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်ခြင်း၊ သံသယရှိသူများကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ စစ်ဆေးမေးမြန်းခြင်းတို့ ပြုလုပ်နေသည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ သံသယဖြစ်ဖွယ် လူပေါင်းရာချီကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက်ကလည်း စီးနင်းရှာဖွေမှု တစ်ခုအတွင်း သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည့် ဖောက်ခွဲရေး ပစ္စည်းများကို သိမ်းဆည်းထားသည့် ရဲစခန်းတစ်ခုတွင် ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် လူ ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲ တစ်ဦးဖြစ်သည့် နာလင် ပရာဘက် (Nalin Prabhat) ကမူ ထိုပေါက်ကွဲမှုသည် တိုက်ခိုက် ခံရခြင်း မဟုတ်ဘဲ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများကို သိမ်းဆည်းရာတွင် မတော်တဆဖြစ်ပြီး ပေါက်ကွဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

တိုင်ပေ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေ(Lai Ching-te)သည် ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလျံတန်ဖိုးရှိ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က အဆိုပြုခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လာမည့် ၈ နှစ်အတွင်း အသုံးပြုမည့် ထိုကာကွယ်ရေး ဘတ်ဂျက် အစီအစဉ်သည် တရုတ်၏ စစ်ရေးဖိအားများကို တန်ပြန်ရန် ရည်ရွယ်ပြီး ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် မြှင့်တင်ရန် အမေရိကန်၏ တိုက်တွန်းချက်အတိုင်း လုပ်ဆောင်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်ကလည်း ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို တိုးမြှင့်ခဲ့သော်လည်း အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အစိုးရအဖွဲ့ကမူ ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် ပိုမိုမြှင့်တင်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် တိုက်ပွဲဝင်ရန် အသင့် အနေအထား ဖြစ်နေမှုအတွက် ပိုမိုမြင့်တက်စေရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင်တ ရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို စစ်ရေးအရ စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်နိုင်ခြေရှိကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက အစောပိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမြင့်ဆုံး ရည်မှန်းချက်ကတော့ ထိုင်ဝမ်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ထာဝရ ကာကွယ်နိုင်တဲ့ ကာကွယ်ရေး စွမ်းဆောင်ရည် တွေကို ထူထောင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု လိုင်က ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် အစီအစဉ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် တိုင်ပေ (Taipei) မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့်တရုတ်ကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေး တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် လိုင်၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်မည်ဆိုပါက ဂျပန်ကလည်း စစ်ရေးဖြင့် ဝင်ပါရလိမ့်မည်ဟု ယခုလ အစောပိုင်း တွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီက (Sanae Takaichi) လွှတ်တော်၌ ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ဂျပန်နှင့် တရုတ်ကြား ဆက်ဆံရေး တင်းမာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ် တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး လိုအပ်လာပါက အင်အားသုံး၍ ထိန်းချုပ်သွားမည်ဟု သတိပေးထားသည်။

ထိုင်ဝမ်ရှိ အမေရိကန် ထိပ်သီးသံတမန် ရေမွန် ဂရင်နီ (Raymond Greene) ကမူ ထိုင်ဝမ်အစိုးရ၏ ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် မြှင့်တင်မည့် အစီအစဉ်ကို ကြိုဆိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ကိုဟီးယား၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆

နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-အိုက်ဇက်ရှီချီဆူနဲ့ဗွီးဗာ(NSCN-IM)က ကိုဟီးမားမြို့တော်အတွင်းရှိ ဟိုတယ် များ၊ တည်းခိုခန်းများ၊ ဒစ္စကိုကပွဲ ခန်းမများနှင့် ဘားများတွင် အသက် မပြည့်သေးသူများကို ခန့်ထားသည့် ဖြစ်စဉ် များ အပါအဝင် ခြိမ်းခြောက်ငွေညှစ်မှု၊ အရက်ရောင်းချမှု၊ တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးများ ပျံ့နှံ့နေမှုတို့အပေါ် စိုးရိမ် မှုများ မြင့်တက်လာခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး တင်းကျပ်သည့် ညွှန်ကြားချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု Eastern Mirror သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိ အခြေအနေကို လေ့လာဆန်းစစ်ခဲ့ပြီးနောက် အရက်သေစာ လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်း၊ မူးယစ် ဆေး အသုံးပြုခြင်း၊ ဟိုတယ်များ၊ တည်းခိုခန်းများ၊ ဒစ္စကိုကပွဲများနှင့် ဘားများတွင် အသက် မပြည့်သူများကို ခန့်ထားမှုကို ချက်ချင်းတားမြစ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း NSCN-IM ၏ Angami region က ကြေညာခဲ့သည်။

ခြိမ်းခြောက် ငွေညှစ်မှုများနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခြင်း သို့မဟုတ် NSCN/GPRN ၏ အမည်ကို အသုံးချခြင်း၊ နာမည်ဖျက်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များ သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် ပြင်းထန်စွာ အရေးယူခံရလိမ့်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

NSCN-IM တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ဟိုတယ်များ၊ စားသောက်ဆိုင်များ၊ ညပိုင်း ပွဲလမ်းသဘင်များနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် ယခု ထုတ်ပြန်ချက်များကို တင်းကျပ်စွာ လိုက်နာရန်နှင့် တားမြစ်ချက်ကို ချိုးဖောက်သူများသည် ကြီးလေးသည့် အရေးယူမှုအား ခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုထုတ်ပြန်ချက်သည် ပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေး၊ အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းမွန်ရေး၊ နာဂ အသိုင်းအဝိုင်းအတွင်းရှိ လူငယ်များကို ကာကွယ်ရေးတို့အတွက်ဖြစ်ကြောင်း NSCN-IM က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်သူများ၊ stakeholder များနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် ထုတ်ပြန်ချက်ကို ထိရောက်စွာ အကောင် အထည်ဖော်နိုင်ရန် အပြည့်အဝ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရန်၊ အထက်ဖော်ပြပါ စည်းကမ်းချက်များကို ချိုးဖောက် ပါက သက်ဆိုင်ရာသို့ တိုင်ကြားနိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: Eastern Mirror