CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား ဖြစ်ပွားနေသော ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးအတွက် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်က ကမကထလုပ်၍ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြ သည်။

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲကို ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်နှင့် ထိုင်းယာယီဝန်ကြီးချုပ် ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယား အပစ်ရပ်ကြရန် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောကြားခဲ့ပြီး နောက် ယခု တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား နယ်စပ်ပြဿနာ ဖြစ်ပွားနေချိန်အတွင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် ဇူလိုင် ၂၄ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံထဲသို့ ဒုံးကျည်များ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုနှစ်နိုင်ငံသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသည့်အတွက် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါက ကြားနိုင်ငံဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံကို ဖိတ်ခေါ်၍ ဆွေးနွေးပွဲကို ကမကထပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားများကို မတိုက်ခိုက်ရန် ထိုင်းအစိုးရက ထိုင်းလူငယ်များကို တိုက်တွန်း ခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်မှုများကို ကျူးလွန်သူများအား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာဥပဒေဖြင့် အရေးယူသွားမည်ဟု ထိုင်းအစိုးရက ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အနူကူလ် ပရွတ်ဆန်နူဆက် (Anukool Pruksanusak) က နယ်စပ်ပြဿနာ ကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများကို တိုက်ခိုက်နေခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် ထိုင်းလူငယ်များကို တိုက်တွန်း ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ထိုင်းလူငယ်များက ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများကို တိုက်ခိုက်မှုသည် လက်မခံနိုင်ဘဲ လူမဆန်ကြောင်း အနူကူလ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိတို့ အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၊ အထူးသဖြင့် အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ဗွီဒီယိုများတင်သည့် လူငယ်များကို စိတ်ခံစားချက်အား ရှေ့တန်းမတင်ရန်၊ ထိုင်းတွင် နေထိုင်သည့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံသားများသည် နယ်စပ် ပဋိပက္ခနှင့် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း၊ တိုက်ခိုက်မှုများသည် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စည်းကမ်း များအား ချိုးဖောက်ကြောင်း အနူကူလ်က ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အနူကူလ် ပရွတ်ဆန်နူဆက်ကို တွေ့ရစဉ်

ရဲတပ်ဖွဲ့အနေဖြင့်လည်း ကမ္ဘောဒီးယား ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အများဆုံးနေထိုင်သည့် နေရာဒေသများတွင် ကင်းလှည့်မှုများ တိုးမြှင့်ရန် အစိုးရက ညွှန်ကြားထားကြောင်း အနူကူလ်က ပြောသည်။

အစိုးရအဖွဲ့သည် စစ်တပ်နှင့်အတူ နယ်စပ်ဒေသ ပြဿနာကို နိုင်ငံတကာ စည်းကမ်းများနှင့်အညီ ဖြေရှင်းနေ ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသည် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စံချိန်များကို လေးစား လိုက်နာကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“အကြမ်းဖက်မှုဟာ ဖြေရှင်းနည်း မဟုတ်ပါဘူး။ အထူးသဖြင့် အပြစ်မရှိတဲ့ လူတွေကို တိုက်ခိုက်တာမျိုးပေါ့။ အရပ်သားတွေ ထိခိုက်စေတဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ရှုတ်ချဖို့ လူထုကို တိုက်တွန်းပါတယ်” ဟု အနူကူလ်က ပြောသည်။

အစိုးရသည် ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် နေထိုင်သည့် ထိုင်းပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေးကိုလည်း စိုးရိမ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ခါတွန်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် စစ်တပ်နှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် အရန်စစ်တပ်(RSF) ဦးဆောင်သည့် ညွှန့်ပေါင်းအဖွဲ့က စင်ပြိုင်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစိုးရအဖွဲ့တွင် RSF ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလို (Mohamed Hamdan Dagalo) ကို သမ္မတဆိုင်ရာကောင်စီ အကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဆူဒန်၏ အင်အားအကြီးဆုံး သူပုန်အဖွဲ့များထဲမှ တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် SPLM-N ခေါင်းဆောင် အဗ္ဗဒယ် အဇစစ် အယ်ဟီလူ (Abdel Aziz al-Hilu) ကို ဒုတိယအကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

အဖွဲ့ဝင် ၁၅ ဦး ပါဝင်သည့် ထိုကောင်စီတွင် အရပ်ဖက် နိုင်ငံရေးသမား မိုဟာမက် ဟက်ဆန် အယ်တာအီရှီ (Mohamed Hassan al-Taishi) ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ကြောင်း RSF တပ်ဖွဲ့များ  ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဒါဖာ (Darfur) ဒေသ၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည့် ညာလာ (Nyala) မြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ကြေညာခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်ပွဲ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန်နဲ့ ဆူဒန်စစ်ပွဲကို ဖော်ပြထားစဉ်။

ဆူဒန်စစ်တပ်သည် နိုင်ငံ၏ အလယ်ပိုင်းတွင် တပ်စွဲထားသည့် RSF တပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်မောင်းထုတ်နေပြီး နိုင်ငံအနောက်အလယ်ပိုင်းရှိ ကော်ဒိုဖန် (Kordofan) ဒေသနှင့် ဒါဖာ၏ မြို့တော် (al-Fashir) တွင်လည်း တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသည်။

ဖေဖော်ဝါရီလက RSF နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ် နိုင်ငံရေးသမားများ၊ သူပုန်အဖွဲ့များသည် ဆူဒန်နိုင်ငံကို နယူးဆူဒန် (New Sudan) အမည်ဖြင့် ထူထောင်ရန်အတွက် အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။

၎င်းတို့က စစ်တပ်ဦးဆောင်ထားသည့် ဆူဒန်အစိုးရ၏ တရားဝင်မှုကို စိန်ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်ထားပြီး ပြည်ပမှ လက်နက်များ တရားဝင် ဝယ်ယူခွင့်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်မှ ဦးဆောင်ထားသည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် ဇူလိုင် ၂၆ ရက်က စစ်တပ်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ ဒေသများအတွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်၏ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန် (General Abdel Fattah al-Burhan) သည် စင်ပြိုင်အစိုးရဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် RSF ကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ဆူဒန်တစ်နိုင်ငံလုံးကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဆက်လက် တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

RSF အကြီးအကဲ ဒါဂလိုသည် ပြည်သူ့စစ် ခေါင်းဆောင်ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဆူဒန်၏ အချမ်းသာဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်များ ထဲတွင် တစ်ဦး အပါအဝင်ဖြစ်ကာ ဟမ်မက်တီ (Hemedti) ဆိုသည့် အမည်ဖြင့်လည်း လူသိများသည်။

အမေရိကန်ကမူ ဒါဂလိုကို ယခုနှစ် အစောပိုင်းက လူမျိုးသုဉ်း သတ်ဖြတ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲပြီး ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ကမ္ဘောဒီးယားတပ်ဖွဲ့များသည် PHL-03 တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက်နိုင်သဖြင့် ထိုင်း၏ အမှတ် ၂ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က ဇူလိုင် ၂၇ ရက်တွင် ပြည်သူများကို သတိပေးခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားသည် စစ်သားများကို ရုပ်သိမ်းရန် အမိန့်ထုတ်ပြန် ထားသည့်တိုင် PHL-03 အတွဲလိုက် ဒုံးကျည်များ ဖြင့် ဆက်တိုက် ပစ်ခတ်နိုင်ခြေ ရှိနေသေးကြောင်း သတိပေးချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကီလိုမီတာ ၁၃၀ အထိ ရောက်ရှိနိုင်သည့် ထိုဒုံးကျည်များသည် အူဘွန် ရတ်ချာသာနီ (Ubon Ratchathani)၊ ဆူရင် (Surin) ၊ စီဆာကက် (Si Sa Ket) ၊ ဘူရီ ရမ် (Buri Ram) ပြည်နယ်တို့ကို အပြင်းထန်ဆုံး ထိမှန်နိုင်သည်ဟု ထိုင်းစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

PHL-03 ဒုံးကျည်ဖြင့် တိုက်ခိုက်လာပါက ထိခိုက်နိုင်တဲ့ဒေသတွေကို ထိုင်းက သတိပေး ပြသထားစဉ်

ထို့ပြင် ယာဆိုသွန် (Yasothon) ၊ ရွိုင်အက် (Roi Et ) ၊ မဟာ ဆာရက်ခမ်း (Maha Sarakham) ၊ နက်ခွန်း ရတ်ချာစီမာ (Nakhon Ratchasima) ပြည်နယ်တို့၏ အချို့ နေရာဒေသများကိုလည်း ထိမှန်နိုင်သည်ဟု ထိုင်းစစ်တပ်က ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုဒေသတွင် နေထိုင်သူများ အနေဖြင့် သတိ ဝိရိယရှိကြရန်၊ အာဏာပိုင်များ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို အချိန်နှင့်တပြေးညီ သိရှိအောင် လုပ်ဆောင်ရန်၊ အရေးပေါ် တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုများအတွက် ပြင်ဆင်ထားရန် ထိုင်းစစ်တပ်က ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

တိုကျို၊ ဇူလိုင် ၂၆

ဂျပန်နိုင်ငံတွင်  “ဂျပန်သည်သာ ပထမ”(Japanese First) ဆိုသည့် ဆောင်ပုဒ်နှင့်အတူ ပြည်ပနိုင်ငံသားများကို ဝေဖန်ရာကနေ လူသိများထင်ရှားလာသည့် လက်ယာယိမ်း ဆန်စီတို(Sanseito)ပါတီအပေါ် လူငယ်မဲဆန္ဒရှင် များ၏ ထောက်ခံမှုနှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပါတီကို ထောက်ခံသည့် အသက် ၃၈ နှစ်အရွယ် ဆံသပညာရှင် ယူတာ ကာတို (Yuta Kato) ကလည်း ပြည်ပ ခရီးသွားများသည် ဂျပန်၏ လူမှုရေး စည်းကမ်းများကို မလိုက်နာကြောင်း ပြောကြားပြီး ပြည်ပခရီးသွားမည်ကို စိတ်ပျက်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

ပြည်ပနိုင်ငံသားများသည် တိုကျို (Tokyo) မြို့တော်၏ လူကုန်တန်များ နေထိုင်သော ဂျင်ဇာ (Ginza) ရပ်ကွက်ရှိ လမ်းများပေါ်တွင် ပြည့်နှက်နေပြီး ကားများ၊ ရထားများပေါ်တွင်လည်း ဖုန်းထဲမှ ဗွီဒီယိုများကို အသံအကျယ်ကြီး ဖွင့်ကြည့်နေကြသည်ဟု ဆိုသည်။

“ဒါက လူမျိုးရေး ခွဲခြားတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူတို့က ဒီက ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ စည်းကမ်းတွေကို ဘာလို့ မသိကြတာလဲ” ဟု ကာတိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

Sanseito ပါတီသည် လူမှုမီဒီယာများ အထူးသဖြင့် YouTube ကို အသုံးပြုပြီး ၎င်းတို့၏ မူဝါဒများကို ကြေညာနေ သဖြင့် အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၃၉ နှစ်ကြား လူငယ်များကြားတွင် ရေပန်းစားသည့် ပါတီဖြစ်သည်။

ဂျပန်မဲဆန္ဒရှင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထိုပါတီကို ထောက်ခံသူများသည် ပါတီ၏ သတင်းထုတ်ပြန်မှုများအတွက် YouTube နှင့် အခြားလူမှုမီဒီယာများ ကို ကြည့်ရှုနေကြသည်။

Sanseito ပါတီသည် ပြည်ပနိုင်ငံသားများကို မလိုလားသည့် သဘောထားကို ပြသခဲ့သော်လည်း မည်သည့် နိုင်ငံသားများကို မလိုလားကြောင်း အမည်တပ် ပြောဆိုခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

သို့သော် ကျွမ်းကျင်သူများကမူ Sanseito ပါတီသည် ပြည်ပခရီးသွားများအပေါ် တရုတ်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမည့် အရေးကို စိုးရိမ်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံသားများသည် ဂျပန်တွင် အများဆုံး နေထိုင်သည့် ပြည်ပနိုင်ငံသား အုပ်စုဖြစ်ပြီး ဂျပန်ကို ဖြေးဖြေး ခြင်း လွှမ်းမိုးနေသည်ဟု ကာတိုက ယူဆထားသည်။

အာဏာရ လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (LDP) သည် အသက် ၇၀ ကျော်အရွယ် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှုကို အခိုင်အမာ ရရှိထားသော်လည်း လူမှုမီဒီယာများ အထူးသဖြင့် YouTube အသုံးပြုမှု အားနည်းခြင်းကြောင့် မျိုးဆက်သစ် လူငယ်များနှင့် ချိတ်ဆက်ရန် ရုန်းကန်နေရသည်။

Sanseito ပါတီ၏ အွန်လိုင်း မဟာဗျူဟာသည် အလုပ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ပါတီ၏ YouTube ချန်နယ်သည် LDP ပါတီ၏ YouTube ချန်နယ်ထက် subscriber ၃ ဆကျော် များပြားသည်။

“သူတို့က YouTube ပေါ်က ပါတီလို့တောင် ပြောလို့ရပါတယ်” ဟု လက်ယာယိမ်းမူဝါဒများကို စာအုပ်တစ်အုပ် ရေးသားခဲ့သည့် ကန်ဒါတက္ကသိုလ် (Kanda University) ၏ ကထိက ဂျက်ဖရီ ဟောလ် (Jeffrey Hall) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး YouTube ကုမ္ပဏီက ရိုက်တာသတင်းဌာန၏ မှတ်ချက်တောင်းခံမှုကို တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

သို့သော် YouTube ကုမ္ပဏီကမူ ၎င်း၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်ပေါ်တွင် ထိခိုက်နစ်နာစေ‌သော သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသည့် အကြောင်းအရာများကို ဖယ်ရှားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိင် ၂၆

ယခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၌ ပြင်သစ်က ပါလက်စတိုင်းကို နိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ် ပြုသွားမည်ဟု ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်(Emmanuel Macron)က ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မက်ခရွန်က ပါလက်စတိုင်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့သမ္မတ မာမွတ်အက်ဘက်စ် (Mahmoud Abbas) ထံပေးပို့ခဲ့သော သဝဏ်လွှာတွင် ဖော်ပြထားသည့် ယင်းအကြောင်းအရာကို လူမှုမီဒီယာ၌ မျှဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် တရားမျှတပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ပြင်သစ်၏ သမိုင်းဝင် ကတိကဝတ်ကို ထင်ဟက်စေသည်ဟု မက်ခရွန်က ပြောသည်။

ပြင်သစ်သည် ပါလက်စတိုင်းကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုသော ပထမဆုံး အင်အားကြီး အနောက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာ လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်နဲ့ ပါလက်စတိုင်းသမ္မတကို တွေ့ရစဉ်

ပြင်သစ်၏ ကြေညာချက်ကို အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံလုံးက ချက်ချင်း ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘန်ဂျမင်နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu)က ထိုလုပ်ဆောင်ချက်ကို “အကြမ်းဖက် မှုအတွက် ဆုလာဘ်တစ်ခု”ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယင်းသည် နောက်ထပ် အီရန် ကျောထောက်နောက်ခံပြု ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ၎င်းက သတိပေးထားသည်။

အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အစ္စရေးကက်ဇ် (Israel Katz) ကလည်း ထိုဆုံးဖြတ်ချက်သည် ရှက်ဖွယ်ကောင်း ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အစ္စရေးအနေဖြင့် ၎င်း၏လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်သည့် မည်သည့် ပါလက်စတိုင်း အဖွဲ့အစည်းမျိုးကိုမဆို ခွင့်ပြုသွားမည် မဟုတ်ဟု ကတိပြုပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို(Marco Rubio)ကလည်း ထိုအစီအစဉ်ကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး အမေရိကန် အနေဖြင့် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝေဖန်မှုများ ရှိနေသော်လည်း မက်ခရွန်က သူသည် လာမည့် ကုလသမဂ္ဂ အစည်းအဝေးတွင် ပါလက်စတိုင်းကို နိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားထားသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၅

ဇူလိုင် ၂၄ ရက်က ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ဒေသတွင် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူသေဆုံး မှုများရှိခဲ့ကာ တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့၍ ထိုင်း၏ ပြည်နယ် ၃ ခုတွင် အရပ်သား ၉ ဦးသေဆုံးကာ ၁၄ ဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း ထိုင်းဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် ထိုင်းစစ်တပ်က ကမ္ဘောဒီးယားကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

မေလက နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ယခုဖြစ်ရပ်သည် ယခုနှစ်အတွင်း ဒုတိယမြောက် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

မေလက ပထမအကြိမ် ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးကတည်းက ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားသည် သံတမန်ဆက်ဆံရေး များကို လျှော့ချခဲ့ကာ နယ်စပ်ဒေသတွင် အပြန်အလှန် တင်းကျပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) သည် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen) နှင့် ပြောကြားခဲ့သည့် အသံဖိုင် ပေါက်ကြားခဲ့ကာ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ ဆိုင်းငံ့ခံခဲ့ရသည်။

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားသည် ကီလိုမီတာ ၈၀၀ အရှည်ရှိ နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေပြီး ထိုနယ်စပ်အား ပြင်သစ်က အင်ဒို-ချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ချိန်အတွင်း ၁၉၀၇ ခုနှစ်က ရေးဆွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားက ပြင်သစ်ရေးဆွဲခဲ့သည့် မြေပုံကို ကိုးကားပြီး နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကာ ထိုင်းကမူ ထိုမြေပုံသည် မှန်ကန်တိကျမှုမရှိကြောင်း စောဒကတက်ခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံကြား အထင်ရှားဆုံးနှင့် အဆိုးရွားဆုံး ပဋိပက္ခများသည် နှစ်သက်တမ်း ၁၀၀၀ ခန့်ရှိ Preah Vihear ဘုရားကျောင်းပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတကာတရားရုံး (ICJ) က ထိုဘုရားကျောင်းကို ကမ္ဘောဒီးယား ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း စီရင်ချက် ချခဲ့သဖြင့် ထိုစီရင်ချက်သည် ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား ဆက်ဆံရေးကို တင်းမာစေခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား တိုက်ခိုက်မှုများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လူ ၂၀ ခန့် သေဆုံးကာ လူပေါင်း ထောင်ချီ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ကမ္ဘောဒီးယားက ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ထိုပြဿနာကို ICJ သို့ ထပ်မံတင်ပြခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်လည်း ICJ က ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ ရပ်တည်ခဲ့သည်။

ယခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပြဿနာကိုလည်း ကမ္ဘောဒီယားက ICJ ကို ထပ်မံတင်ပြခဲ့သော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံက ICJ ၏ စီရင်ချက်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅

မြန်မာနိုင်ငံက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အချို့အပေါ် ချမှတ်ထားသော ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုကို အမေရိကန်မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၄ ရက်တွင် ရုပ်သိမ်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

အဆိုပါ ပိတ်ဆို့မှု ရုပ်သိမ်းခြင်းသည် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ထားခြင်းကို ဖြေလျော့ရုပ်သိမ်းပေးရန် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၉ ရက်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ထံ ပေးပို့ခဲ့သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပကတိ အခြေအနေမှန်များကို နိုင်ငံတကာက သိရှိမှုမရှိဘဲ သတင်းမှားများကို အခြေခံကာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ ရပါကြောင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကလည်း မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ထားရာ ထိုအရေးယူ ပိတ်ဆို့ထားမှုများသည် မိမိတို့ နှစ်နိုင်ငံအတွက် မည်သို့မျှ အကျိုးမရှိခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံပြည်သူ များ၏ အကျိုးစီးပွားကို ရှေ့ရှု၍ ယခင်က ချမှတ်ခဲ့သည့် စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုများကို ဖြေလျော့ရုပ်သိမ်းပေးရန် လည်း အထူးမေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါတယ်”ဟု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၉ ရက်က သမ္မတထရမ့်ထံ ပေးပို့ပြောကြားခဲ့သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ သမ္မတထရမ့်ဆီ စာပေးပို့ပြီးနောက် နှစ်ပတ်အကြာမှာ အမေရိကန်က မြန်မာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် များဖြစ်သည့် ဦးဂျွန်နသန် မျိုးကျော်သောင်း၊ ဦးအောင်လှိုင်ဦး၊ ဦးစစ်တိုင်းအောင်၊ ဒေါ်တင်လတ်မင်းတို့ကို ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုစာရင်းကနေ ပယ်ဖျက်ပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဦးဂျွန်နသန် မျိုးကျော်သောင်းသည် KT Services & Logistics တို့ကို တည်ထောင်သူဖြစ်ပြီး ဦးစစ်တိုင်းအောင်မှာ Suntac Technologies ၏ ပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်။ ဦးအောင်လှိုင်ဦးသည် MCM Group ပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်။

KT Services & Logistics နှင့် ဦးဂျွန်နသန် မျိုးကျော်သောင်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရ လက်ထက်က ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု စာရင်းထဲသို့ ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ဦးစစ်တိုင်းအောင်နှင့် ဦးအောင်လှိုင်ဦး တို့ကတော့ နစက၏ ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် လုပ်ကိုင်နေခြင်း ကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာပဲ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

အလားတူ ဒေါ်တင်လတ်မင်းကတော့ နစကနှင့် နီးစပ်သူဖြစ်၍ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။ 

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၅

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ယူကရိန်း၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေးကို မြင့်တက်စေရန်အတွက် ယူကရိန်းအား ဒေါ်လာ ၃၂၂ သန်းတန်ဖိုးရှိ လက်နက်များ ရောင်းချရေး အဆိုပြုချက်ကို ဇူလိုင် ၂၃ ရက်က အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ရုရှား၏ ပြင်းထန်သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ကာကွယ်နေရသည့် ယူကရိန်းအား ကျည်ကာကားများလည်း ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုလက်နက် ရောင်းချရေး အစီအစဉ်ကို လွှတ်တော်အား အသိပေးထားသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ် 

ထိုအစီအစဉ်တွင် အမေရိကန်၏ ကျည်ကာကားများကို ထောက်ပံ့ရေး၊ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် ဒေါ်လာ သန်း ၁၅၀ ၊ မြေပြင်မှ ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်စနစ်များအတွက် ဒေါ်လာ ၁၇၂ သန်းတို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက် (Pete Hegseth) က ယူကရိန်းကို လက်နက်များ ထောက်ပံ့မှုအား ယာယီရပ်နားပြီး အမေရိကန်၏ လက်နက်အင်အားကို လေ့လာခဲ့ပြီးနောက် သီတင်းပတ် အနည်းငယ်အကြာတွင် ယခုကဲ့သို့ ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ် (Donald Trump) ကလည်း ယူကရိန်းကို လက်နက်များပေးမည်ဟု ယခုလ အစောပိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ ယူကရိန်းကို လက်နက်တွေ ပေးရပါမယ်။ သူတို့က သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကာကွယ်နိုင်စွမ်း ရှိရပါမယ်။ သူတို့ဟာ အခုဆိုရင် အရမ်းအထိနာနေပါပြီ။ ကျနော်တို့က လက်နက်တွေ ပိုပြီးပေးသွားမှာပါ။ အထူးသဖြင့် ကာကွယ်ရေး လက်နက်တွေပေါ့”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

မကြာသေးမီကလည်း ထရမ့်က ဥရောပမဟာမိတ်များအနေဖြင့် အမေရိကန်ထံမှ လက်နက်များဝယ်ပြီး ယူကရိန်း ကိုပေးရန် အစီအစဉ်တစ်ခုကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယခု အတည်ပြုခဲ့သည့် လက်နက်ရောင်းချမှုသည် ထိုအစီအစဉ်နှင့် ပတ်သက်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ မသိရသေး ပေ။

ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းကို လက်နက်များနှင့် လုံခြုံရေး အထောက်အပံ့အဖြစ် ဒေါ်လာ ၆၇ ဘီလျံကျော် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

Source: အေပီ