CNI International News

တီဟီရန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

အီရန်နိုင်ငံတွင် ကြေညာမထားသည့် ယူရေနီယံ သန့်စင်မှုများ မရှိကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အာဘက်စ် အာရက်ချီ (Abbas Araghchi) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မိမိတို့ နျူကလီးယားစက်ရုံ အားလုံးသည် နိုင်ငံတကာ အဏုမြူစွမ်းအင် အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ စောင့်ကြပ်မှု နှင့် အနီးကပ် ကြည့်ရှုမှု အောက်တွင် ရှိနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားမှုသည် အီရန်အနေဖြင့် ၎င်း၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု များကို ပြန်လည် စတင်လိုသည့် လက္ခဏာ တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သည်။

အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းသည် အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အစ္စရေးကဲ့သို့ နိုင်ငံများနှင့် အီရန် ကြား ထိပ်တိုက် တွေ့နေရသည့် အရေးကိစ္စတစ်ခုဖြစ်သည်။

အီရန်သည် နက်တန့်ဇ် (Natanz) မြို့အနီးတွင် ယူရေနီယံသန့်စင်ရေး စက်ရုံသစ် တည်ဆောက်နေကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်နှင့် နယူးယောက်တိုင်းစ်မ် သတင်းစာများက ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် အာရက်ချီ၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

အီရန် ယူရေနီယံစက်ရုံနေရာကို တွေ့ရစဉ်

အီရန်သည် ၎င်း၏ အရပ်ဘက်သုံး နျူကလီးယား စီမံကိန်းကို အသုံးချပြီး လက်နက်များ ပြုလုပ်နိုင်သည့် ယူရေနီယံများကို ထုတ်လုပ်မည့် အရေးကို အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့က စိုးရိမ်နေသည်။

"အခုလက်ရှိမှာ ယူရေနီယံ သန့်စင်တာမျိုး မရှိပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ ယူရေနီယံ သန့်စင်ရေး စက်ရုံတွေက တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရလို့ပါ" ဟု အာရက်ချီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ် ဇွန်လက အီရန်နှင့် အစ္စရေးကြား ၁၂ ရက်ကြာ စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမေရိကန်သည် အစ္စရေးဘက်မှ ဝင်ရောက်ကာ အီရန်၏ နျူကလီးယား စက်ရုံများကို ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကို အာရက်ချီက ရည်ညွှန်း ပြောကြား ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန် အနေဖြင့် အမေရိကန်၊ အခြားနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လုပ်မည် ဟုတ်၊ မဟုတ်ကို မေးမြန်းခံ ရချိန်တွင် အာရက်ချီက အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းသည် အလွန် ရှင်းလင်းနေကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့မှာ နျူကလီးယား နည်းပညာကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးချဖို့ ယူရေနီယံ သန့်စင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့လည်း ဒီအခွင့်အရေးကို နားလည်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်" ဟု အာရက်ချီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takaichi) သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်တာဝန် ထမ်းဆောင် သည့် သက်တမ်း ၁ လမပြည့်မီ အချိန်မှာပင် ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြောကြားခဲ့သည့် မှတ်ချက်စကား ကြောင့် ဂျပန်နှင့်တရုတ် ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်ခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တာကာအီချီသည် နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်က လွှတ်တော်ကော်မတီတွင် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့ချိန်က တရုတ်ရေတပ် အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို ပိတ်ဆို့ခြင်း သို့မဟုတ် ထိုင်ဝမ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် အခြား လုပ်ရပ်များအား လုပ်မည်ဆိုပါက ဂျပန်စစ်တပ်အတွက် တုန့်ပြန်ခွင့် ရှိလာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုမှတ်ချက် စကားများသည် ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ယခင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်များ၏ မှတ်ချက်စကားထက် ပိုမိုပြင်းထန်ခဲ့ကာ တရုတ်ကလည်း ချက်ချင်း တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ယခင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်များသည် ထိုင်ဝမ်အပေါ် တရုတ်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို စိုးရိမ်ကြောင်းသာ ဖော်ပြခဲ့ကြသော် လည်း ဂျပန်အနေဖြင့် တုန့်ပြန်သွားမည်ဟု လူသိရှင်ကြား ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထို့ကြောင့် တာကာအီချီ၏ မှတ်ချက် စကားများကို တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ ထိုင်ဝမ် ရေးရာရုံးနှင့် တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများက အင်တိုက်အားတိုက် တုန့်ပြန်ခဲ့ကြသည်။

 ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဂျပန်သံအမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ခြင်း မပြုရန် သတိပေးခဲ့သည်။

နောက်တစ်နေ့မှာပင် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း တရုတ်သံအမတ်ကို ပြန်လည်ဆင့်ခေါ်ခဲ့ပြီး တရုတ် သံအမတ်၏ လူမှုမီဒီယာတွင် တင်ထားသည့် ဂျပန်ကို ဝေဖန်ထားသည့် ပို့စ်ကို စောဒကတက်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက် ညပိုင်းတွင် တရုတ်က ဂျပန်၏ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ဂျပန်သို့ ခရီးသွား ခြင်း မပြုရန် တရုတ်နိုင်ငံသားများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ယခုနှစ် ပထမ ၉ လတာ ကာလအတွင်း ဂျပန်သို့ တရုတ်ခရီးသွား ၇ သန်းခွဲခန့် သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဂျပန်သို့ အများ ဆုံး လာရောက်သည့် ခရီးသွားများသည် တရုတ်နိုင်ငံသားများဖြစ်သည်။

အကယ်၍ တရုတ်သည် ဂျပန်သို့ မြေရှားသတ္တုများ တင်ပို့မှုကို ကန့်သတ် ခဲ့မည်ဆိုပါက ဂျပန်အတွက် ကြီးမား သည့် စိုးရိမ်စရာကိစ္စ ဖြစ်လာနိုင်ပြီး တရုတ်ကမူ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်မည့် လက္ခဏာကို မပြသေးပေ။

လက်ရှိတွင် ဂျပန်နိုင်ငံဘက်က တင်းမာမှုကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းနေပြီး နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်တွင် တရုတ်သို့ သံတမန်တစ်ဦး စေလွှတ်ခဲ့ကာ အခြေအနေကို တည်ငြိမ်အောင် ဆွေးနွေးဖွယ် ရှိနေသည်ဟု သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဒါကာ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၈

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ပြည်တွင်း စစ်ရာဇဝတ်မှု တရားရုံးဖြစ်သည့် နိုင်ငံတကာ ပြစ်မှုဆိုင်ရာခုံရုံးက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ်ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) ကို သေဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း DW သတင်းတွင် ဖော်ပြ ထားသည်။

ဟာဆီနာသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်က ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်သည့် ဆူပူအုံကြွမှုကို ပြင်းထန်စွာ နှိမ်နင်းရန် အမိန့် ပေးခဲ့မှုအတွက် မျက်ကွယ်သေဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဟာဆီနာသည် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှု၊ လူသတ်ရန် အမိန့်ပေးမှုနှင့် ကြမ်းကြုတ် ရက်စက်မှုများကို တားဆီးရန် ပျက်ကွက်မှု အစရှိသည့် စွဲချက် ၃ ခုဖြင့် ပြစ်မှုထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း တရားသူကြီး ဂိုလမ် မော်တူဇာ မိုဇမ်ဒါ (Golam Mortuza Mozumder) က ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့က သူ့ကို ပြစ်ဒဏ် တစ်ခုပဲချဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ သေဒဏ်ပါပဲ" ဟု မိုဇမ်ဒါက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရားရုံး၏ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် တရားရုံးအတွင်း လက်ခုပ်ဩဘာသံများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ရှိတ်ဟာစီနာကို တွေ့ရစဉ်

တရားသူကြီးများက ဟာဆီနာကို လူသားမျိုးနွယ်အား ဆန့်ကျင်သည့် ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် ပြစ်မှုထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ အဖွဲ့ဝင် ၃ ဦးပါ အထူးပြစ်မှုဆိုင်ရာခုံအဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ဟာဆီနာ၏ စွဲချက်ကို စီရင်ချက်ချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ဟာဆီနာသည် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေသဖြင့် တရားရုံးက ၎င်းအား ဝရမ်းပြေးအဖြစ် ကြေညာခဲ့ကာ မျက်ကွယ်ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုဖြစ်စဉ်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လမှ ဩဂုတ်လအထိ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများကို အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းမှု အတွင်း ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ပြုမှုခဲ့သော စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ခုံရုံး၏ ပထမဆုံး စီရင်ချက်ဖြစ်သည်။

ဟာဆီနာကမူ ၎င်းအပေါ် ချမှတ်ခဲ့သည့် စီရင်ချက်နှင့် ပြစ်ဒဏ်သည် ဘက်လိုက်မှုရှိပြီး နိုင်ငံရေးအရ စေ့ဆော်မှု ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဟာဆီနာသည် အိန္ဒိယတွင် ပြည်ပြေးအဖြစ် နေထိုင်လျက်ရှိကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ပြန်လာပြီး တရား ရင်ဆိုင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇

ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်၏ မှတ်ချက်စကားများကြောင့် တရုတ်နှင့် ဂျပန်ကြား သံတမန် ရေးရာ တင်းမာမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် ဂျပန်သို့ ခရီးသွားခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် တရုတ်အာဏာပိုင်များက အကြံပြုထားကြောင်း CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takaichi) က ထိုင်ဝမ်ကို အင်အားသုံးပြီး ဆန့်ကျင်လာသည့် အချိန်မျိုး၌ ဂျပန်ကလည်း စစ်ရေးအရ တုန့်ပြန်ခွင့် ရရှိလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း လွှတ်တော်တွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုပြောကြားချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး တရုတ်က ဂျပန်သံအမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့သလို ဂျပန်ကလည်း တရုတ်သံအမတ် ကို ပြန်လည်ဆင့်ခေါ်ခဲ့သည်။

တရုတ်သံအမတ်၏ လူမှုမီဒီယာတွင် တင်ခဲ့သည့် ပို့စ်တစ်ခုသည် မသင့်တော်ကြောင်း ဂျပန်က ပြောကြားခဲ့ပြီး လက်ရှိ၌ ထိုပို့စ်သည် ဖျက်ချလိုက်ပြီဖြစ်သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံအတွင်း သွားလာနေကြသူများကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဂျပန်က ၎င်းတို့၏ ကျွန်းတစ်ကျွန်းနှင့် ၁၀၀ ကီလိုမီတာ အကွာတွင်သာရှိသည့် ထိုင်ဝမ်အပေါ် ထားရှိသည့် သဘောထားသည် ပြောင်းလဲခြင်းမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက် ညပိုင်းတွင်မူ ဂျပန်ရှိ တရုတ်သံရုံးကလည်း တရုတ်နိုင်ငံသားများကို ဂျပန်သို့ သွားရောက်ခြင်း မပြုရန် သတိပေးခဲ့သည်။

"မကြာသေးခင်က ဂျပန်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ထိုင်ဝမ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရန်စတဲ့ မှတ်ချက်စကားတွေ ပြောကြား ခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံပြည်သူတွေကြား ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု အခြေအနေကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်" ဟု တရုတ်သံရုံး က WeChat လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

လက်ရှိ အခြေအနေအရ ဂျပန်ရှိ တရုတ်နိုင်ငံသားများ၏ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးအတွက် အန္တရာယ်ရှိကြောင်း၊ တရုတ် နိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် အချိန်အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ဂျပန်သို့ သွားရောက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် တရုတ်နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဂျပန်ရှိ တရုတ်သံရုံးနှင့် ကောင်စစ်ဝန်ရုံးတို့က အသိပေးလိုကြောင်း ရေးသားခဲ့သည်။

ဂျပန်အစိုးရအတွင်းဝန်ချုပ် မီနိုရူ ကီဟာရာ (Minoru Kihara) ကမူ တရုတ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်သည် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို မဟာဗျူဟာမြောက် မြှင့်တင်ရေးနှင့် ကျိုးကြောင်းညီညွတ်ခြင်း မရှိကြောင်း သတင်းထောက် များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မကြာခင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို ဖြေရှင်းပေးမည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စေချင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ‌ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း(၁) အနေဖြင့် မြို့နယ် ၁၀၂ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း(၂)အား ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်တွင် မြို့နယ် ၁၀၀ မှာ ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် လက်ရှိနိုင်ငံရေး ပြဿနာများကို ဘယ်လို ဝိုင်းဝန်းဖြေရှင်း ကြမလဲဆိုသည့် ဦးတည်ချက်မျိုးဖြင့် သွားစေချင်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဒီရွေးကောက်ပွဲက သာမန်အခြေအနေတွေမှာ လုပ်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲလိုမျိုး သူပြိုင်ကိုယ်ပြိုင် တစ်ခါထဲ အသည်းအသန် ပြိုင်ဆိုင်ပြီးတော့ ယှဉ်ပြိုင်ကြတာထက်ကို လက်ရှိနိုင်ငံရေး ပြဿနာတွေကို ဘယ်လို ဝိုင်းဝန်း ဖြေရှင်းကြမလဲဆိုတဲ့ ဦးတည်ချက်မျိုးနဲ့ သွားစေချင်တယ်။ အခုက စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေ ဟာ တကယ် ဦးစားပေး ကိုင်တွယ်ရမယ့် ကိစ္စလို့ မြင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ နှိုင်းယှဉ်မှုအရ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ နေရာတွေမှာ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ဖန်တီးနိုင်တဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဖိတ်ခေါ်ဖို့လိုတယ်။ အဲ့တော့ ဦးစားပေး အစီအစဉ် တွေကိုတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ကြေညာစာတမ်းမှာ ထုတ်ပြန်ထားပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ သေချာ တာက ရွေးကောက်ပွဲပြီးရင် လွှတ်တော်ပေါ်လာမှာ အဲ့တော့ လွှတ်တော်ပေါ်လာရင် ဥပဒေပြု အာဏာကို ကျင့်သုံးနိုင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခံရတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဖြစ်လာမယ်။ အဲ့တော့ လွှတ်တော်မရှိတဲ့ အချိန်တွေမှာကတော့ အုပ်ချုပ်ရေးရော၊ ဥပဒေပြုရေးရောက တစ်ပေါင်းတစ်စည်းထဲ ဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် ဥပဒေတွေကို ပြန်ပြီးသုံးသပ်တာတွေ ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းတာတွေ ဥပဒေနဲ့ ညီမညီ စစ်ဆေးတာ ထိန်းကျောင်းတာ တွေ ဆောင်ရွက်နိုင်မယ်လို့ မြင်တယ်။ ဒါကြောင့် လောလောဆယ် အခြေအနေမှာ ဒီပဋိပက္ခကြီးကို‌ အားလုံး ပူးပေါင်း ညှိနှိုင်းပြီးတော့ ဖြေရှင်းဖို့ပဲ ဦးတည်သင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲပြောင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ဖွဲ့စည်းလာမည့် အစိုးရသစ်ကို တပ်မတော်နှင့် USDP က ဦးဆောင်လာမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် တခြားသော တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးပါတီများမှ ကိုယ်စားလှယ်များကိုလည်း နေရာပေးဖွဲ့ စည်းခြင်းဖြင့် လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ကျော်လွှားရန် အထောက်အကူဖြစ်မည်ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာ စောင့်ကြည့်သူများက ထောက်ပြကြသည်။ 

လွှတ်တော်ကျင်းပနေစဉ်

အစိုးရအဖွဲ့ တစ်ရပ်ကမူ လူဟောင်းလူသစ်တွဲပြီး ထွက်လာလျှင် မျှော်လင့်ချက်ထား၍ရပြီး လူဟောင်းများဖြင့်သာ စုဖွဲ့လာမည်ဆိုပါက လက်ရှိ အခြေအနေထက် ပိုသည့် အခင်းအကျင်း တွေ့ရချင်မှ တွေ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခြေခံဥပဒေထဲမှာ ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ အတိုင်းပဲပေါ့၊ လွှတ်တော် အနိုင်ရတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်များနဲ့ တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ပါဝင်သော လွှတ်တော်အသီးသီး ပေါ်လာမယ် လွှတ်တော်ကနေမှ ရွေးချယ်ပေး လိုက်သော ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဆို ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်ဆို အမျိုးသားလွှတ်တော်။ ပြီးရင် တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေကနေ ရွေးချယ်ပေးလိုက်သော သမ္မတ ၃ ယောက် ပေါ်လာပြီးတော့မှ သမ္မတ ဖြစ်မယ့် သူပေါ်မှာပဲ မူတည်ပြီးတော့မှ သူ့သဘောဆန္ဒနဲ့ ဖွဲ့ရမှာကို။ ဆိုတော့ တစ်ခုရှိတာကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်တွေကို တစ်ချက် စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့၊ လူထုအနေနဲ့ ဘယ်လောက်ထိ မဲထွက်ပေးမလဲ ဘာလဲဆိုတာကိုလည်း ကြည့်ရဦးမှာ။ အဲ့တာတွေ အားလုံးပြည့်စုံမှပဲ တိကျတဲ့ပုံသဏ္ဍကို မှန်းလို့ရမယ်ထင်ပါတယ်၊ အစိုးရအဖွဲ့ တစ်ရပ် ကတော့ အကုန်လုံး သိပြီးသား လူတွေပဲဆိုလည်း ဘာမှ သိပ်မြင်ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ထက်ထက်မြက်မြက် လူငယ် ထဲကပေါ့၊ လူငယ်ဆိုတာ ဒီဝန်ကြီး တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ ဒုဝန်ကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ အသက်အရွယ်ပြည့်တဲ့ အဲ့လို မျိုးထဲက တွဲပြီးတော့ လူဟောင်းလူသစ် တွဲပြီး ထွက်လာရင်တော့ ပိုပြီးတော့မှ မျှော်လင့်ချက်ထားလို့ရတဲ့ အစိုးရ အဖွဲ့မျိုး မြင်ရမှာပေါ့။ အားလုံး ဒီလူတွေကြီးပဲ ဆိုရင်လည်း လက်ရှိ အခြေအနေထက် ပိုလာမယ့် အခင်းအကျင်း တွေ့ရချင်မှ တွေ့ရမှာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်သည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၌ မည်ကဲ့သို့ စုဖွဲ့မှု အစိုးရပုံစံမျိုး တက်လာနိုင်သလဲ ဆိုသည့်အပေါ် အားလုံးက စိတ်ဝင်တစား စောင့်ကြည့်နေကြသည်။

ပြည်တွင်း/ပြည်ပ သံမတန်များကတော့ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသော ရွေးကောက်ပွဲသည် အမည်ခံ သက်သက်သာဖြစ်ပြီး မည်သည့် ရလဒ်ထွက်လာပါစေ တပ်မတော်က ဦးဆောင်သည့် အစိုးရပုံစံတစ်ရပ်သာ ထွက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများကတော့ ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အစိုးရအဖွဲ့သည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ အသွင်သဏ္ဍာန်မျိုး ဖွဲ့စည်းပါက နိုင်ငံရေးနှင့်စစ်ရေး အကျပ်အတည်းများကို ဖြေ ရှင်းနိုင်မည်ဟု ထောက်ပြကြသည်။

CNI International News

ဘီလမ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇

ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၊ ဘီလမ် (Belem) မြို့တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ COP30 ရာသီဥတုညီလာခံ ကျင်းပနေချိန်တွင် ထောင်နှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများက ထိုမြို့တွင် လမ်းလျှောက် ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြကြောင်း DW သတင်း ဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဆန္ဒပြမှုကို "ကြီးမားသည့် လူထုချီတက်ပွဲ" (Great People's March) ဟု ဆန္ဒပြပွဲ စီစဉ်သူများက အမည် ပေးထားသည်။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက COP30 ညီလာခံကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့သည့် တိုင်းရင်းသားများ ဦးဆောင်သော ဆန္ဒပြမှု ၂ ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ လူအများအပြား ပါဝင်သည့် ချီတက်ဆန္ဒပြပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်က ဆန္ဒပြသူများသည် မြို့အတွင်း ၄ ဒသမ ၅ ကီလိုမီတာ (၂ ဒသမ ၈) မိုင်ကို ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ ကြသည်။

သဘာာဝပတ်ဝန်းကျင်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့်အတူ တိုင်းရင်းသားများကလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်ကာ လက်ကိုင် ပိုစတာများကို ကိုင်မြှောက်ပြီး ကြွေးကြော်သံများကို ဟစ်ကြွေးခဲ့ကြသည်။

ဘရာဇီးလ်မှာ ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ကုလသမဂ္ဂ၏ နှစ်စဉ် ကျင်းပနေကျ ရာသီဥတုညီလာခံတွင် ယခုကဲ့သို့ လူအများအပြား ပါဝင်သည့် ဆန္ဒပြမှုသည် လွန်ခဲ့သည့် ၄ နှစ်က ဂလက်စ်ဂေါ (Glasgow) မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော COP26 ညီလာခံ၌ နောက်ဆုံးအကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းသဖြင့် ယခုအကြိမ် ဆန္ဒပြမှုသည် ၄ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ကုလရာသီဥတု ညီလာခံ တွင် လူအများအပြား ပါဝင်သည့် ဆန္ဒပြမှုဖြစ်သည်။

ယခုနှစ် မတိုင်မီ နောက်ဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရာသီဥတုညီလာခံ ၃ ခုကို အီဂျစ်၊ ဒူဘိုင်းနှင့် အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံ များတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုနိုင်ငံများ၌ ညီလာခံ ကာလအတွင်း ဆန္ဒပြမှုများကို တင်းကျပ်စွာ တားမြစ်ထား ခဲ့သည်။

COP30 ညီလာခံကို ဘီလင်မြို့တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်အထိ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကမူ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာ၌ တိုးတက်မှုအချို့ ရှိလာလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်နေကြသည်။

Source: DW

CNI International News

ဂိုမာ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇

ရဝမ်ဒါနိုင်ငံ၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ရရှိထားသည့် M23 သူပုန်အဖွဲ့နှင့် ကွန်ဂိုအစိုးရကြား ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုရေးအတွက် မူဘောင်သဘောတူညီချက် တစ်ရပ်ကို နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်က လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကွန်ဂိုနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ ဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများသည် အောင်မြင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ဘဲ ယခု သဘောတူညီချက်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ခြေလှမ်းတစ်ရပ် ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းက M23 သူပုန်အဖွဲ့သည် ကွန်ဂိုအရှေ့ပိုင်းရှိ အဓိကမြို့ကြီး ၂ မြို့ဖြစ်သည့် ဂိုမာ (Goma) နှင့် ဘူကာဗူ (Bukavu) တို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး ပဋိပက္ခကို အရှိန်မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

M23 သူပုန်နဲ့ ကွန်ဂို ငြိမ်းချမ်းရေးမူဘောင် သဘောတူညီကြစဉ်

အိမ်နီးချင်း ရဝမ်ဒါနိုင်ငံ၏ ထောက်ခံမှုနှင့်အတူ M23 သူပုန်အဖွဲ့သည် တွင်းထွက်ပစ္စည်းများ ပေါကြွယ်ဝသည့် ကွန်ဂို၏ အရှေ့ပိုင်းဒေသကို ထိန်းချုပ်ခွင့်ရရေးအတွက် တိုက်ခိုက်နေသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ပေါင်း ၁၀၀ ကျော် ထဲတွင် နာမည်အကြီးဆုံး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

ကွန်ဂိုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခကြောင့် လူပေါင်း ၇ သန်းခန့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရကာ ကမ္ဘာပေးတွင် အဆိုးရွား ဆုံး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများထဲတွင် တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာတာ၊ အမေရိကန်တို့၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုများအပြီးတွင် ဒိုဟာ (Doha) မြို့တော်၌ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် မူဘောင် သဘောတူညီချက်သည် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်၏ နောက်ဆုံးအဆင့် မဟုတ်သေးသော်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်သည့် အစီအစဉ်များကို ထည့်သွင်းရေးဆွဲထားကြောင်း M23 ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ အကြီးအကဲ ဘင်ဂျမင် အမ်ဘိုနင်ပါ (Benjamin Mbonimpa) က X လူမှုမီဒီယာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

M23 သူပုန်နဲ့ ကွန်ဂို ငြိမ်းချမ်းရေးမူဘောင် သဘောတူညီကြစဉ်

"မူဘောင် သဘောတူညီချက်ထဲမှာပါတဲ့ အစီအစဉ်တွေကို အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုတွေ၊ ညှိနှိုင်းမှုတွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်း ရေး စာချုပ်အတွက် လိုအပ်ချက်တွေကို တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့် မပြုလုပ်ခင် အထိတော့ မြေပြင်က အခြေအနေ တွေက ပြောင်းလဲသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် မူဘောင် သဘောတူညီချက်ထဲတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်အတွက် လိုအပ်သည့် အစီအစဉ် ၈ ခု ပါဝင်ပြီး ၎င်းတို့အနက် ၂ ခုဖြစ်သည့် အကျဉ်းသားများ ပြန်လွှတ်ပေးရေးနှင့် အပစ် အခတ်ရပ်စဲရေးကို ကြီးကြပ်သည့်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရေး အစီအစဉ်များကို စက်တင်ဘာနှင့် အောက်တိုဘာလများက လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း ကွန်ဂိုအစိုးရက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အခြားအစီအစဉ် ၆ ခုအနက် သူပုန်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် နေရာဒေသများကို အစိုးရ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်သို့ ပြန်လည်ထားရှိရေး၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး၊ ဒုက္ခသည်များကို နေရာ ချထားရေးတို့ ပါဝင်ပြီး ထိုအချက်များကို လာမည့် သီတင်းနှစ်ပတ်အတွင်း ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

တိုင်ပေ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇

တရုတ်နှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ထိုင်ဝမ်အစိုးရက စစ်မှုထမ်းကာလကို သက်တမ်းတိုးသည့် အစီအစဉ်ကြောင့် လူငယ်များကြား စစ်မှုထမ်းခြင်းကို ရှောင်လွှဲနေမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ငြင်းခုံမှုများ ပိုမိုမြင့်တက် လာကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်အစိုးရက စစ်မှုထမ်းကာလကို ၁ နှစ်အထိ တိုးမြှင့် သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း တရုတ်၏ မြင့်တက်နေသည့် ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် လူငယ်များက စစ်မှုထမ်းရန် တွန့်ဆုတ်နေခြင်းကြောင်း ထိုင်ဝမ်၏ တပ်သား သစ် စုဆောင်းရေးစနစ်၏ အားနည်းချက်များကို ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများ ရှိလာခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ဒေသခံ မီဒီယာဖြစ်သည့် My Formosa မှ ပြုလုပ်ခဲ့သော လူထုစစ်တမ်း ကောက်ယူမှုတွင် ပါဝင် ဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း၏ ၅၂ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းက စစ်ပွဲဖြစ်ပွားလာလျှင် ထိုင်ဝမ်ကို အသက်စွန့် ကာကွယ်ရန် ဆန္ဒမရှိကြောင်း ဖြေဆိုခဲ့ကြသည်။

ထိုရာခိုင်နှုန်းအရ လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်ခန့်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တမ်းတွင် ထွက်ရှိခဲ့သည့် ရလဒ်ထက် ၈ ဒသမ ၄ မှတ် ပိုမိုမြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

စစ်တမ်းတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူ ၄၀ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းက ၎င်းတို့သည် ထိုင်ဝမ်ကို အသက်စွန့် ကာကွယ်လိုကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ပြီး အလွန်ငယ်ရွယ်သည့် လူငယ်များသည် စစ်မှုထမ်းရန် တွန့်ဆုတ်နေကြသည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုင်ဝမ်စစ်သားတွေကို တွေ့ရစဉ်

ထိုရလဒ်အရ အဆိုးဆုံး အခြေအနေအတွက် ပြင်ဆင်ထားရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်နိုင်ခြေ မရှိကြောင်း ယူဆနေသည့် လူထု၏ ထင်မြင်ယူဆချက်ကြား ကွာဟချက် ကြီးမားနေကြောင်း ပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

လူထုကြား စစ်ပွဲ ဖြစ်နိုင်ခြေ မရှိသည့် အယူအဆ အားကောင်းလာခြင်းကြောင့် စစ်မှု မထမ်းချင်သည့် လူငယ်များ များပြား လာခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ထိုင်ဝမ်တွင် ထင်ရှားကျော်ကြားသည့် အမျိုးသား ၁၉ ဦးသည် ဆေးလက်မှတ် အတုများပြုလုပ်ပြီး စစ်မှုထမ်းခြင်းကို ရှောင်လွှဲခဲ့သည်ဆိုသည့် ဖြစ်စဉ်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် လူထုကြား၌ ငြင်းခုံ မှုများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဆေးလက်မှတ်အတုများကို ချန်း (Chen) အမည်ရှိ အမျိုးသားတစ်ဦးက ဦးဆောင်သည့် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းက ပြုလုပ် ပေးနေခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်ယောက်ကို ထိုင်ဝမ်ဒေါ်လာ ၅၀,၀၀၀ မှ ၅၀၀,၀၀၀ ကြား အခကြေးငွေယူကာ ဆေး လက်မှတ် အတုများ ပြုလုပ်ပေးနေသည်ဟု အစိုးရရှေ့နေများက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ချန်း အပါအဝင် လူ ၂၈ ဦးကို တရားစွဲဆိုထားပြီး ၎င်းတို့အနက် တရုတ်ပြည်မကြီးတွင်လည်း လူသိ များသည့် ထိုင်ဝမ် သရုပ်ဆောင် ဒါရန် ဝမ် (Darren Wang) သည်လည်း ဆေးလက်မှတ်အတုဖြင့် စစ်မှုထမ်း ရှောင်လွှဲကြောင်း စွပ်စွဲခံထားရသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၅

ရုရှားက ယူကရိန်း၏ စွမ်းအင်အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန်မြှင့်နေချိန်တွင် ယူကရိန်း၌ အဂတိလိုက်စားမှု စွပ်စွဲချက်များဖြင့် ထိပ်သီးဝန်ကြီးများ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာ တင်ခဲ့ကြကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ယခုဖြစ်စဉ်သည် ရုရှား၏ ကျူးကျော်စစ် စတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ယူကရိန်းအစိုးရအတွက် အဆိုးရွားဆုံး အကျပ် အတည်း တစ်ခုဖြစ်လာပြီး ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) နှင့် နီးစပ်သူများလည်း အဂတိအရှုပ်တော်ပုံတွင် ပါဝင်နေကြောင်း မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဂတိလိုက်စားမှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူများ၏ ဒေါသကို ပြေပျောက်စေရန်အတွက် ဇာလန်းစကီးက တရားရေးနှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးများကို ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ထိုဝန်ကြီးနှစ်ဦးက နုတ်ထွက်စာများကို တင်ခဲ့ကြကြောင်း ယူကရိန်းဝန်ကြီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်း၏ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့များ၏ ထုတ်ဖော်ချက်အရ နာရီပေါင်း ၁၀၀၀ ကြာ ဖုန်းပြောဆို မှုများကို ကြားဖြတ်နားထောင်မှု အပါအဝင် ၁၅ လကြာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအရ ယူကရိန်း၏ စွမ်းအင်ကဏ္ဍတွင် အဂတိ လိုက်စားမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူ ၅ ဦးကို ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခဲ့ပြီး သံသယရှိသူ ၇ ဦးကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ သည်ဟု ဆိုသည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

ဆောင်းရာသီ ရောက်ရှိလာတော့မည့် အချိန်တွင် ရုရှားက ယူကရိန်း၏ စွမ်းအင် အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်နေချိန်၌ ယူကရိန်းအရာရှိများသည် စွမ်းအင်ပြတ်လပ်မှုအား ဖြေရှင်းရန်အတွက် ဥရောပမှ ရန်ပုံငွေများကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။

ယူကရိန်းသည် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးကတည်းက အဂတိလိုက်စားမှု အရှုပ်တော်ပုံများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး ဇာလန်းစကီးသည် အဂတိလိုက်စားမှုကို တိုက်ဖျက်ပေးမည်ဆိုသည့် ကတိကဝတ်ဖြင့် သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်ခံ ခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

ယူကရိန်း၏ အမျိုးသား အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဗျူရို (NABU) သည် အဂတိလိုက်စားမှု သံသယရှိသူ များ၏ အမည်ကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး၊ စွမ်းအင်ဝန်ကြီး၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဟောင်း တစ်ဦးနှင့် နိုင်ငံပိုင် Energoatem စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီကို ကြီးကြပ်သည့် အလုပ်အမှုဆောင် တစ်ဦးတို့ ပါဝင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် NABU သည် လူ ၈ ဦးကိုလည်း လာဘ်ပေးမှု၊ အာဏာအလွဲသုံးမှု၊ တရားမဝင် ပစ္စည်းဥစ္စာများကို လက်ဝယ် ပိုင်ဆိုင်မှုများဖြင့် စွပ်စွဲထားသည်။

NABU သည် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး သံသယ ဖြစ်ဖွယ် နေရာများကို စီးနင်းရှာဖွေမှု အကြိမ် ၇၀ ကျော် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဇာလန်းစကီးကလည်း ထိုစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရန် သက်ဆိုင်ရာ အရာရှိများကို ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ