CNI International News

တိုင်ပေ၊ မတ် ၆

ယူကရိန်းနှင့်ရုရှား စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့်တိုင် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို ဆက်လက် လည်ပတ်နေသည့် အခြေအနေအား ထိုင်ဝမ်က လေ့လာနေကြောင်း ထိုင်ဝမ်ထိပ်သီး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်၏ မြင့်တက်နေသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများအောက်တွင် အရေးပေါ် အစီအစဉ်များအတွက် ပြင်ဆင်မှုများကို အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်နေသည်။

ထို့နောက် တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ယူကရိန်းကုမ္ပဏီများ၏ စွမ်းဆောင်ရည်များကို သင်ခန်းစာယူ နေခြင်းဖြစ်နိုင် သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ထိုင်ဝမ် ကျွန်းအနီးတွင် အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကာ ထိုင်ဝမ်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး ဖိအားများ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းဆိပ်ကမ်းကို တွေ့ရစဉ်

“ယူကရိန်းရဲ့ အတွေ့အကြံတွေကို သင်ယူနိုင်ဖို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ ယူကရိန်းရဲ့ ပုဂ္ဂလိက ကုမ္ပဏီတွေ ဟာ စစ်ပွဲကာလအတွင်းမှာ အစိုးရနဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် အခက်အခဲတွေကို ကြံကြံခံ ဖြေရှင်းရာမှာ ဘယ်လို ပုံစံမျိုးနဲ့ ပါဝင်ကူညီပေးခဲ့လဲဆိုတာကို ကျနော်တို့ လေ့လာသင်ယူဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်”ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် ထိုင်ဝမ်လုံခြုံရေးအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Uber နှင့် Microsoft ကုမ္ပဏီများ အပါအဝင် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း မရှိမဖြစ် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ပေးနေသည့် ကုမ္ပဏီများကို ထိုင်ဝမ်က ထောက်ပြပြောဆိုခဲ့သည်။

စူပါမားကက်များ အနေဖြင့် အစိုးရ၏ ထောက်ပံ့ရေးကွန်ရက်အတွင်း ပူးပေါင်းပါဝင်မှု၊ သွေးလှူခြင်းကဲ့သို့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အရေးပေါ် အခြေအနေများအတွက် အငှားကား ဝန်ဆောင်မှုများကို အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေရန် လုပ်ဆောင်ခြင်း အစရှိသည့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ အပါအဝင် ယူကရိန်းကုမ္ပဏီများ၏ အိုင်ဒီယာများကို ထိုင်ဝမ်က လေ့လာသင်ယူရမည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်အစိုးရသည် အရေးပေါ် အခြေအနေမျိုးတွင် ထိုင်ဝမ်ကုမ္ပဏီများ၏ လုပ်နိုင်စွမ်းကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေရန်အတွက် ထိုင်ဝမ်နှင့် ယူကရိန်းရှိ ကုမ္ပဏီများကို ချိတ်ဆက်ပြီး အကြံဉာဏ်ရယူရန် လုပ်ဆောင်နေ သည်ဟုလည်း ထိုင်ဝမ်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

“ကျနော်တို့မှာ တိုက်ခိုက်ချင်တဲ့ စိတ်ဆန္ဒရှိပါတယ်။ အခုတော့ ကျနော်တို့ဟာ ပြင်ဆင်တဲ့ စိတ်ဆန္ဒကို အနီးကပ် လုပ်ဆောင်ရမှာပါ” ဟု ထိုအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် ရုရှား၏ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများကို ထောက်ရှုပြီး ထိုင်ဝမ်အစိုးရအနေဖြင့် လက်ရှိအသုံးပြုနေ သည့် အွန်လိုင်းစနစ်များကို အစားထိုးနိုင်မည့် အရန်စနစ်များ ထူထောင်ရန် လိုအပ်သည်ဟုလည်း ယူကရိန်းရှိ အမေရိကန်ကုန်သည်ကြီးများအသင်း၏ အကြီးအကဲ အန်ဒီ ဟန်ဒါ (Andy Hunder) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မတ်လ ၅

နယ်စပ်ဒေသများတွင် လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်ခံနေရမှုများကို ဖြေရှင်းရေးအတွက် အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်မည့် ယန္တရားတစ်ခု ထူထောင်ရန် အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်တစ်ခုကို  ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် (Paetongtarn Shinawatra)က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်သည် ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သည့် ချဉ်းကပ်မှု တစ်ခုမှတဆင့် မူးယစ်ဆေးဝါး ပြဿနာကို ပစ်မှတ်ထား ဖြေရှင်းမည်ဖြစ်ပြီး အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်း၍ မူးယစ်ဆေး ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် ဖြန့်ချိရေး ကွန်ရက်များကို ဖြတ်တောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အစီအစဉ်တွင် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုကို ခြေရာခံမှု၊ ထိန်းချုပ်မှု၊ မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းများအား ဖျက်ဆီးမှု၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုကို ဖြေရှင်းမှုတို့ ပါဝင်သည်။

ပေတုန်တန်၏ အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်မှုသည် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ နေ့စဉ်ဘဝကို ထိခိုက်စေသည့် နယ်စပ် ဖြတ်ကျော် ခြိမ်းခြောက်မှုများ အပါအဝင် ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းများနှင့် မှောင်ခိုဂိုဏ်းများအား တိုက်ဖျက်နေသော အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ပိုမိုခိုင်မာစေရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ပြောင်းလဲနေသည့် အခြေအနေများအရ ပေတုန်တန်သည် “အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နယ်စပ်ဒေသများတွင် လုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုများကို တားဆီးရေးနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ရေးကော်မတီ" အမည်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးအဆင့် ကော်မတီတစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့သည်။

ထိုကော်မတီကို လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ၏ တပ်မှူးချုပ်က ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်၊ တော်ဝင်ထိုင်းစစ်တပ်၏ တပ်မှူး၊ အမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲနှင့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရုံးမှ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးတို့က လက်ထောက်ဥက္ကဋ္ဌများအဖြစ် တာဝန်ယူသွားမည် ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ကော်မတီသည် နယ်စပ်ဒေသများတွင် လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုများကို စောင့်ကြည့်ခြင်း၊ လေ့လာခြင်း၊ အကဲဖြတ်ချင့်တွက်ခြင်းတို့အတွက် တာဝန်ယူမည်ဖြစ်သည်။

ထိုပြဿနာရပ်များကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် အစိုးရ၏ မူဝါဒများ၊ အမျိုးသားလုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာများနှင့် အထူး အစီအစဉ်များကိုလည်း ချမှတ် အကောင်အထည် ဖော်သွားမည်ဖြစ်သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ မတ်လ ၅

တောင်ကိုရီးယားသို့ အမေရိကန်လေယာဉ်တင်သင်္ဘောတစ်စင်း ရောက်ရှိလာမှုနှင့် အမေရိကန်စစ်တပ်၏ လှုပ်ရှား မှုများကို ပြင်းထန်စွာ တုန့်ပြန်သွားမည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) ၏ ဩဇာကြီးမားသည့် ညီမဖြစ်သူ ကင်မ်ယိုဂျုံ (Kim Yo Jong) က ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ လက်အောက်ခံ နိုင်ငံများသည် ဆောက်တည်ရာမရဘဲ ထိပ်တိုက်တွေ့ရန် ပြင်ဆင်နေကြ ကြောင်း ကင်မ်ယိုဂျုံက မတ်လ ၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်ယိုဂျုံ၏ သတိပေးချက်အရ မြောက်ကိုရီးယားသည် အမေရိကန်နှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မည့် ရပ်တည်ချက်ကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားပြီး လက်နက် စမ်းသပ်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်နေသည့် လက္ခဏာအား ပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်လေယာဉ်တင်သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သည် ယခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်-တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ၊ USS Carl Vinson လေယာဉ်တင်သင်္ဘောကို တောင်ကိုရီးယားသို့ စေလွှတ်မှု၊ အင်အားပြင်း စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို တောင်ကိုရီးယားတွင် ထားရှိမှုတို့ ပြုလုပ်နေသည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်သည် မြောက်ကိုရီးယားအတွက် ရန်အလိုဆုံးနှင့် ထိပ်တိုက် အတွေ့ချင်ဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်နေသည်ကို ပြသနေကြောင်း ကင်မ်ယိုဂျုံက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

“မြောက်ကိုရီးယားဟာ ရန်သူရဲ့ လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်မယ့် လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို စနစ်တကျ လေ့လာနေပြီး မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေမယ့် အမေရိကန်ရဲ့ လက်နက်ပစ္စည်းတွေကို ဖြေရှင်းဖို့ စီစဉ်နေပါ တယ်” ဟု ကင်မ်ယိုဂျုံက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်ယိုဂျုံ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြောက်ကိုရီးယားသည် ဒေသတွင်းရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းများ သို့မဟုတ် အမေရိကန်၏ ပင်မကုန်းမြေကို တိုက်ခိုက်နိုင်မည့် အင်အားပြင်း ဒုံးပျံများကို စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ဖွယ် ရှိနေကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်နဲ့ ညီမဖြစ်သူ ကင်မ်ယိုဂျုံကို တွေ့ရစဉ်

တောင်ကိုရီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ အမေရိကန်နှင့် ခိုင်မာသည့် စစ်ရေးမဟာမိတ်အပေါ် အခြေခံပြီး မြောက်ကိုရီးယား၏ ရန်လိုမှုများကို တုန့်ပြန်သွားရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ကင်မ်ယိုဂျုံ၏ သတိပေးချက်အား ပြန်လည်တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ကင်မ်ယိုဂျုံ၏ သတိပေးမှုသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့် အနာဂတ် ရန်လိုမှုများသည် တရားမျှတမှု ရှိသည်ဆိုသည့် ပုံစံမျိုးဖြင့် ဆင်ခြေပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ခရုစ်ဒုံးကျည်များကို စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့ပြီးနောက် ၄ ရက် အကြာဖြစ်သည့် မတ်လ ၂ ရက် တွင် အမေရိကန်၏ USS Carl Vinson လေယာဉ်တင်သင်္ဘောနှင့် တိုက်ခိုက်ရေး သင်္ဘောအုပ်စုသည် တောင်ကိုရီးယားသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ မတ်လ ၅

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် ယူကရိန်း ပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနှင့်ဆက်ဆံ ရေး အဆင်ပြေစေရန် လုပ်ဆောင်မှု အပါအဝင် အမေရိကန်၏မူဝါဒများသည် တရုတ်နိုင်ငံကို အကျိုးရှိစေလိမ့် မည်ဟု ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဒီမီထရို ကူလီဘာ (Dmytro Kuleba) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်တွင် ထရမ့်နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelensky) တို့ အချေအတင် စကားများ ခဲ့ကြပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာမှာ ကူလီဘာက ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“အမေရိကန်က သူတို့ကိုယ်သူတို့ ယူကရိန်းနဲ့ ဥရောပရဲ့ မဟာမိတ်အဖြစ် သတ်မှတ် မထားတော့တာကို အားလုံး က မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်”ဟု ကူလီဘာက ပြောသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်က အိမ်ဖြူတော်တွင် ဇာလန်းစကီးနှင့် စကားများခဲ့ပြီးနောက် ထရမ့်သည် မတ်လ ၃ ရက်၌ ယူကရိန်းအတွက် အမေရိကန်၏ စစ်ရေးအကူအညီများကို ရပ်ဆိုင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

အမည်မဖော်လိုသည့် အိမ်ဖြူတော် အရာရှိတစ်ဦးကမူ ယူကရိန်းအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဆုံးဖြတ်ချက် မချမှတ်ရသေးသည့် အချိန်အထိ စစ်ရေး အကူအညီများကို ရပ်ဆိုင်းထားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်တွင် ဇာလန်းစကီးနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ချိန်၌ ထရမ့်က ဇာလန်းစကီး အနေဖြင့် အမေရိကန်၏ စစ်ရေး အကူအညီအတွက် ယခုထက်ပိုပြီး ကျေးဇူးတင်သင့်ကြောင်း၊ ဇာလန်းစကီးသည် အမေရိကန်၏ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး အစီအစဉ်ကို ငြင်းပယ်ခြင်းဖြင့် တတိယကမ္ဘာစစ်ကို အလောင်းအစား ပြုလုပ်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတကလည်း ယူကရိန်း၏ သယံဇာတများ တူးဖော်ခွင့်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးခြင်းမရှိ၊ အမေရိကန်၏ အကူအညီများကို ရရှိခြင်းမရှိဘဲ အိမ်ဖြူတော်မှ စောစီးစွာ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

ကူလီဘာကမူ ထရမ့်သည် ဇာလန်းစကီးကို ဝေဖန်တိုက်ခိုက်ရုံသာ မဟုတ်ဘဲ ယူကရိန်းနိုင်ငံကိုပါ ဝေဖန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဥရော ပခေါင်းဆောင်တွေသာမကဘဲ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင် အများစုက အိမ်ဖြူတော်မှာ ဇာလန်းစကီးရဲ့ ခံစားချက်ကို အလွယ်တကူ မှန်းဆနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်”ဟု ကူလီဘာက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထရမ့်က တရုတ်ကို အကျိုးရှိစေဖို့ ရည်ရွယ်ချက် မရှိပေမယ့်လည်း လက်ရှိ အခြေအနေတွေအရ ထရမ့်ရဲ့ ဒုတိယသက်တမ်းမှာ အကျိုးအရှိဆုံးကတော့ တရုတ်ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်”ဟုလည်း ကူလီဘာက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကာဘူး၊ မတ်လ ၄

အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ ဘာဂရမ် လေတပ်စခန်း (Bagram Airfield) ကို တရုတ်က ထိန်းချုပ်ထားသည်ဆိုသည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ပြောဆိုချက်ကို တာလီဘန်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇာဘီဟူလာ မူဂျာဟစ် (Zabihullah Mujahid) က ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ထရမ့်၏ မှတ်ချက်စကားများသည် စိတ်ခံစားချက်များ ပါဝင်နေပြီး အချက်အလက် ကင်းမဲ့နေကြောင်း မူဂျာဟစ် က မတ်လ ၂ ရက်တွင် အာဖဂန်နိုင်ငံပိုင် RTA ရုပ်သံက ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်ကို အမေရိကန်က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ချိန်က ဘာဂရမ်လေတပ်စခန်းသည် အမေရိကန်၏ အကြီးဆုံး လေတပ်စခန်း ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ ထိုလေတပ်စခန်းကို တရုတ်က ထိန်းချုပ်ထားကြောင်း၊ တာလီဘန်တို့ အနေဖြင့် ထိုလေတပ်စခန်းရှိ အမေရိကန်၏ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို ပြန်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

မူဂျာဟစ်ကမူ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် တရုတ်တပ်ဖွဲ့များ မရှိကြောင်း၊ တာလီဘန်အစိုးရသည် ဘာဂရမ် လေတပ်စခန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး မည်သည့်နိုင်ငံနှင့်မျှ သဘောတူညီချက်များ ရရှိမထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘာဂရမ်လေတပ်စခန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ထိုလေတပ်စခန်းသည် တာလီဘန်တို့၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင်သာ ရှိနေသည်ဟု ဆိုသည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ကျန်ခဲ့သည့် အမေရိကန်၏ စစ်လက်နက် ပစ္စည်းများသည် ယခင်အစိုးရက ပိုင်ဆိုင်သော လက်နက်များဖြစ်ပြီး စစ်ပွဲအတွင်း သိမ်းဆည်းရမိသည့် လက်နက်များအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

တာလီဘန်တို့သည် ထိုလက်နက်များကို အသုံးပြုပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်အား ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ခြိမ်းခြောက်လာမည်ဆိုပါက ထိုလက်နက်များကို အသုံးပြုသွားမည်ဟု မူဂျာဟစ်က ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် အာဖဂန်နစ္စတန်ကို နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာ သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု ရှိမည်ဆိုပါက စစ်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးခဲ့သည့် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် နစ်နာကြေးများ ပေးသင့်သည်ဟုလည်း မူဂျာဟစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘူဒါပက်စ်၊ မတ်လ ၄

ဥရောပနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များသည် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၊ လန်ဒန် (London) မြို့တော်တွင် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲကို ဆက်လက်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသို့ စစ်ပွဲဆက်ဖြစ်ပွားစေရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းသည် အလွန်အန္တရာယ်များကြောင်း ဟန်ဂေရီဝန်ကြီးချုပ် ဗစ်တာ အော်ဘန် (Viktor Orban) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“မတ်လ ၂ ရက်က လန်ဒန်မှာ ဥရောပခေါင်းဆောင်တွေက ငြိမ်းချမ်းရေးထက် စစ်ပွဲကို ဆက်ဖြစ်စေချင်တဲ့ဆန္ဒ ရှိတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ယူကရိန်းက စစ်ပွဲကို ဆက်တိုက်ရမယ်လို့ သူတို့က ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါက မကောင်းပါဘူး။ အန္တရာယ်များပြီး မှားယွင်းပါတယ်။ ဟန်ဂေရီကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးဘက်မှာပဲ ဆက်လက် ရပ်တည်ပါမယ်” ဟု အော်ဘန်က ၎င်း၏ X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

လန်ဒန်တွင် ပြုလုပ်သည့် ထိုအစည်းအဝေးကို အော်ဘန်အား ဖိတ်ကြားခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ဘဲ ယူကရိန်းအား စစ်ရေး အကူအညီများ ဆက်ပေးမည့် အခြေအနေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ဟန်ဂေရီဝန်ကြီးချုပ် ဗစ်တာအော်ဘန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအစည်းအဝေးတွင် စစ်ပွဲကို ဆက်ဖြစ်စေချင်သူများသာ တက်ရောက်ခြင်းဖြစ်၍ ဟန်ဂေရီသည် ထိုအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ပီတာ ရှီဂျာတို (Peter Szijjarto) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟန်ဂေရီသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးအတွက် ရုရှားနှင့် အမေရိကန်အကြား ဆွေးနွေးမှုများကို ထောက်ခံကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

လန်ဒန်တွင် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးကို ဂျာမနီ၊ ဒိန်းမတ်၊ စပိန်၊ အီတလီ၊ နယ်သာလန်၊ နော်ဝေ၊ ပိုလန်၊ ရိုမေးနီးယား၊ ဖင်လန်၊ ပြင်သစ်၊ ချက်၊ ဆွီဒင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များအပြင် ဥရောပကော်မရှင် အကြီးအကဲ အာဆူလာ ဗွန်ဒါလီယန် (Ursula von der Leyen) ၊ ဥရောပကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ အန်တိုနီယို ကော်စတာ (Antonio Costa) နှင့် နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် မာ့ခ် ရူတီ (Mark Rutte) တို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ဥရောပခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် ဂျပ်စတင် ထရူဒိုး (Justin Trudeau) နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Vladimir Zelensky) တို့ကိုလည်း အစည်းအဝေး တက်ရောက်ရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။

ဥရောပနိုင်ငံများသည် ပဋိပက္ခ အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည့်တိုင် ယူကရိန်းကို စစ်ရေး အကူအညီများပေးရန် အစီအစဉ် ရှိကြောင်း အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာ (Keir Starmer) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဥရောပကော်မရှင် အကြီးအကဲ ဗွန်ဒါလီယန်ကလည်း ယူကရိန်းကို နောက်ထပ် ကျူးကျော်သူများရန်မှ ကာကွယ် ရေး ခိုင်မာသည့် စစ်အင်အားရှိစေဖို့ ဆက်လက် ထောက်ပံ့သွားရန် အကြံပြုခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

အစ္စတန်ဘူလ်၊ မတ်လ ၄

ခေတ်သစ် စစ်ပွဲများတွင် ဒရုန်းများက အဆုံးအဖြတ်ပေးလာခြင်းကြောင့် အာရှနိုင်ငံများက ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးများ အတွက် ပြင်ဆင်မှုများတိုးမြှင့်လာခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် နိုင်ငံအတွင်း ဒရုန်းထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံဆောက်လုပ်ရန် တူရကီနိုင်ငံ၏ Bayker Technology လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီနှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။

ထိုလုပ်ဆောင်ချက်အရ အင်ဒိုနီးရှားသည် ၎င်း၏ ရေတပ်တွင် ဒရုန်းများကို ပေါင်းစပ်ထည့်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ခံခဲ့ရသည်။

အင်ဒိုနီးရှားသည် ဒရုန်းများဖြင့် ရေတပ်အင်အားကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် တရုတ်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ အီရန်နှင့် တူရကီနိုင်ငံတို့၏ ခြေရာကို လိုက်နင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒရုန်းစက်ရုံတည်ဆောက်ဖို့ အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ တူရကီ သဘောတူလက်မှတ်ထိုးနေစဉ်

လက်ရှိ ဖြစ်ပွားနေသည့် ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲတွင် ဒရုန်းများ၏ အရေးပါပုံနှင့် အသုံးဝင်ပုံတို့ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး နောက် ဒရုန်းများသည် ခေတ်သစ်စစ်ပွဲများ၌ အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာသည်ဆိုသည့် အချက်အား နိုင်ငံအားလုံးက လက်ခံလာကြသည်။

ထို့ကြောင့် အာရှနိုင်ငံများမှ ရေတပ်များသည် စစ်ပွဲများအတွင်း ဒရုန်းများကို အသုံးပြုနိုင်ရန် အစီအစဉ်များကို တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်လာကြသည်။

ဒရုန်းများ ထုတ်လုပ်သည့် ကုန်ကျစရိတ်သည် တိုက်လေယာဉ်များ၊ ရေငုပ်သင်္ဘောများ သို့မဟုတ် စစ်သင်္ဘောများ ထုတ်လုပ်သော ကုန်ကျစရိတ်ထက် အလွန်နည်းပါးပြီး အသုံးပြုရ လွယ်ကူခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ဥပမာအားဖြင့်အမေရိကန်၏ MQ-9 Reaper ဒရုန်းသည် ဒေါ်လာ သန်း ၃၀ ကုန်ကျချိန်တွင်  F-35 တိုက်လေယာဉ် တစ်စင်းကို ထုတ်လုပ်ရန် ဒေါ်လာ သန်း ၈၀ ကုန်ကျမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ဒေါ်လာရာဂဏန်း၊ ထောင်ဂဏန်းသာ ကုန်ကျသည့် အသေးစိတ် ဒရုန်းများသည်လည်း စစ်မြေပြင်တွင် အလွန်အသုံးဝင်လာသည်ကို ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲ၌ တွေ့ရသည်။

ဒရုန်းများကို ကင်းထောက်လှမ်းရေးအတွက်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပြီး ကျယ်ပြန့်သည့် သမုဒ္ဒရာပေါ်တွင် လူသား ပိုင်းလော့များ၏ အသက်ကို ရင်းစရာမလိုဘဲ ဒရုန်းများဖြင့် စောင့်ကြည့်နိုင်သည်။

ဥပမာအားဖြင့် တရုတ်သည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းရှိ ပင်လယ်ရေကြောင်း အခြေအနေများကို စောင့်ကြည့်ရန် BZK-005 ဒရုန်းများကို အသုံးပြုနေသည်။

လေပေါ်ပျံနိုင်သည့် ဒရုန်းများအပြင် ရေပေါ်တွင် သွားနိုင်သောဒရုန်းနှင့် ရေအောက်၌ သွားနိုင်သည့် ဒရုန်းများ သည်လည်း ကင်းထောက်လှမ်းခြင်း အပါအဝင် မိုင်းရှာဖွေရေးနှင့် ရန်သူသင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်ခြင်း လုပ်ငန်း စဉ်များကိုစွမ်းဆောင်နိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် အာရှနိုင်ငံများ၏ ရေတပ်များသည် စျေးသက်သာပြီး အသုံးပြုရလွယ်ကူကာ ထိရောက်သည့် စွမ်းဆောင်ရည်ရှိသော ဒရုန်းအမျိုးအစားများကို ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တိုးမြှင့်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၄

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော ပဋိပက္ခနှင့်အတူ တရုတ်က မြန်မာကို ထိန်းချုပ်သွားမည့်အရေးမှာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်ကြောင်း အရှေ့တောင်အာရှနှင့် မြန်မာ့အရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဒေါ်မီမီဝင်းဘတ်က မတ်လ ၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Sentinel သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လုံခြုံရေးဥပဒေများအောက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း တရုတ်လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ တည်ရှိမှု သည် မြန်မာနိုင်ငံကို ထိန်းချုပ်ခံနိုင်ငံအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားစေနိုင်ကြောင်း အာရှပစိဖိတ် လုံခြုံရေးလေ့လာမှု စင်တာ (APCSS)၏ လုံခြုံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါ်မီမီဝင်းဘတ်က ပြောသည်။

ဒေသတွင်း တရုတ်လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ အများကြီးရှိနေပြီး ထိုကုမ္ပဏီများတွင် ခန့်ထားသည့် ဝန်ထမ်းအများစု သည် တရုတ်စစ်တပ်၏ အရာရှိဟောင်းများဖြစ်သည်ဟု ဒေါ်မီမီဝင်ဘတ်က ဧရာဝတီသတင်းဌာနသို့ ပြောကြား ခဲ့သည်။

မြန်မာအာဏာပိုင်များသည် ရေတိုအကျိုးအမြတ်များအတွက် တရုတ်ကုမ္ပဏီများနှင့် ကုန်သွယ်မှုများ ပြုလုပ်နေ ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ တည်နေရာကျမှုသည် တရုတ်အတွက် မလက္ကာ ရေလက်ကြားအပြင် နောက်ထပ် အခွင့်အလမ်း တစ်ခုဖြစ်နေကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်းကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ဖေဖော်ဝါရီလက ပုဂ္ဂလိက လုံခြုံရေး ဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေအရ တရုတ်၏ ပုဂ္ဂလိက လုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကုမ္ပဏီထောင်ခွင့် ရရှိမည် ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ဥပဒေအရ တရုတ်သည် ၎င်း၏ ပတ်လမ်းရပ်ဝန်း စီမံကိန်းများ (BRI)  အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ၎င်း၏ အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ခွင့် ရရှိထားသည်။

ထို့ပြင် တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ၎င်း၏ အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရေး မြန်မာနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီများ စေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး ပူးတွဲလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ ထူထောင်ရန် အဆိုပြုထားသည်။

Source: The Sentinel

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မတ်လ ၃

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက အိမ်ဖြူတော်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် ယူကရိန်း သမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) တို့၏ အစည်းအဝေး၌ အချေအတင် စကားများခဲ့ပြီးနောက် အမေရိကန်ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ် (JD Vance) ကလည်း ဇာလန်းစကီးကို ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှုတွင် ဇာလန်းစကီးက ဂျေဒီဗန့်စ်အား ရုရှားကို အဘယ်ကြောင့် မျက်နှာသာပေးနေသည့် အခြေအနေ အား ရှင်းလင်းရန် ဗန့်စ်အား ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမေရိကန် မီဒီယာတွေရှေ့မှာ ဒီကိစ္စကို စွပ်စွဲဖို့ ကြိုးစားပြီး ဘဲဥပုံရုံးခန်းထဲကို လာတာဟာ ခင်ဗျားအနေနဲ့ အရိုအသေမရှိဘူးလို့ ကျနော် လေးစားစွာ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ဗန့်စ်က တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရန် ကြိုးစားပေးနေသည့် သမ္မတထရမ့်အား ကျေးဇူးတင်သင့်သည်ဟု လည်း ဗန့်စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး၊ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၊ အမေရိကန်ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ် တို့ကို တွေ့ရစဉ်

အိမ်ဖြူတော် အစည်းအဝေးသည် ထရမ့်နှင့် ဇာလန်းစကီးတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အချင်းများမှုဟု ထင်ရသော်လည်း ဗန့်စ်သည် ထရမ့်အတွက် ရှေ့တန်းမှ တိုက်ခိုက်ရေးသမား တစ်ဦးကဲ့သို့ ၎င်း၏ ပုံရိပ်ကို မြှင့်တင်သည့် အခြေအနေကို ပြသရာရောက်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်များကမူ အိမ်ဖြူတော်သည် ဇာလန်းစကီးကို အပြင်းအထန် ဝေဖန်ထိုးနှက်ရန် ကြိုတင်ကြံစည်ခဲ့ ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သော်လည်း ထိုအကြောင်းအရာနှင့်နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ် တစ်ခုကမူ ဇာလန်းစကီးအား ဗန့်စ်၏ ဝေဖန်မှုသည် ကြိုတင်စီစဉ်ထားခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အသက် ၄၀ အရွယ် ဗန့်စ်သည် ထရမ့်၏ Make America Great Again ဆိုသည့် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုကို ဆက်ခံ မည့်သူအဖြစ် ထင်ကြေးပေးခံထားရပြီး လွန်ခဲ့သည့် ၁ လက စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီးသည့် အချိန်ကတည်း က ထရမ့်၏ သစ္စာရှိ လူယုံတော်တစ်ဦးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

အိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ် အထက်လွှတ်တော် အမတ်ဟောင်းဖြစ်သည့် ဗန့်စ်သည် ထရမ့်၏ အစိုးရအသုံးစရိတ်များ လျှော့ချမှုကို ဦးဆောင်နေသည့် အီလွန်မာ့စ် (Elon Musk) အပါအဝင် ထရမ့်ဘက်မှ အမာခံရပ်တည်သူများထဲတွင် ရှေ့ဆုံးနေရာ၌ ရှိနေသည်။

“ဗန့်စ်က တော်တော် အာဏာပြခဲ့တာပါ။ သူက အီလွန်နဲ့ မတူပါဘူး။ သူ့အတွက်တော့ ထရမ့်နဲ့အတူထိုင်ပြီး ဇာလန်းစကီးနဲ့ စကားပြောခွင့်ရတာဟာ ကြီးမားတဲ့ အခိုက်အတန့်တစ်ခုပါ”ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ