CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယား ရဲတပ်ဖွဲ့သည် နယ်စပ်မြို့တစ်မြို့ရှိ အဆောက်အအုံ တစ်ခုကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး ထိုအဆောက်အအုံအတွင်းရှိ  ပြည်ပနိုင်ငံသား ၂၁၅ ဦးကို ကယ်တင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထိုင်းအရာရှိတစ်ဦးက ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကျားဖြန့်စင်တာများကို တိုက်ဖျက်သည့် စစ်ဆင်ရေးအား ချဲ့ထွင်သည့်အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ သံသယဖြစ်ဖွယ် အဆောက်အအုံကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သောင်းနှင့်ချီသည့် လူများသည် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများ၏ မှောင်ခိုကူးခြင်းခံခဲ့ရပြီး အရှေ့တောင်အာရှရှိ ကျားဖြန့် စင်တာများ၊ တရားမဝင် အွန်လိုင်းငွေလိမ် လုပ်ငန်းများတွင် အတင်းအဓမ္မ အလုပ်စေခိုင်းခံနေရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများသည် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ ဝင်ငွေရနေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ခန့်မှန်းချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်က ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဘန်တေ မင်ချေး (Banteay Meanchey) ပြည်နယ်၊ ပွိုင်ပက် (Poipet) မြို့ရှိ ၃ ထပ် အဆောက်အအုံတစ်ခုကို ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားရဲများက ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကျားဖြန့်စင်တာမှ နိုင်ငံခြားသားများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုစီးနင်းမှုတွင် ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သည့်  ပြည်ပနိုင်ငံသား ထိုင်း ၁၀၉ ဦး၊ ပါကစ္စတန် ၅၀ ဦး၊ အိန္ဒိယ ၄၈ ဦး၊ ထိုင်ဝမ် ၅ ဦး၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ၄ ဦးတို့ ပါဝင်ကြောင်း ထိုင်းအစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျီရာယူ ဟောင်ဆပ် (Jirayu Houngsub) က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံများတွင် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်း သံသယရှိသည့် ထိုအဆောက်အအုံမှ ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သူ အရေအတွက်သည် ယခုအကြိမ်သည် အများဆုံးဖြစ်သည်ဟု ဂျီရာယူက ပြောသည်။

ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များကတည်းက ဖွင့်လှစ်ပြီး လိမ်ညာနေခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ် အစောပိုင်းက တရုတ်သရုပ်ဆောင် (Wang Xing) ကို ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းတစ်ခုက လိမ်ညာခေါ်ဆောင်ခဲ့သည့် ဖြစ်ရပ်ကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ပိုမိုထင်ရှားလာခဲ့သည်။

အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများသည် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ကျားဖြန့်စင်တာများကို နှိမ်နင်းရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်လျက်ရှိသည်။

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံက မြန်မာနယ်စပ်ဒေသရှိ ကျာဖြန့်စင်တာများရှိသည့် နေရာများကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား၊ လောင်စာနှင့် အင်တာနက်များ ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းကလည်း ကျားဖြန့်စင်တာမှ ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သည့် တရုတ်နိုင်ငံသား ၆၂၁ ဦးကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က တရုတ်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄

အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဖြစ်သည့် ပင်တဂွန် (Pentagon)က လာမည့် သီတင်းပတ်မှစပြီး အစမ်းခန့် ဝန်ထမ်း ၅၄၀၀ ဦးကို အလုပ်မှ ဖယ်ရှားခဲ့ကြောင်း The Guardian မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်းအင်အားကို ၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချမည့် အစီအစဉ်ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်။

အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်းများကို လျှော့ချပြီးပါက သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ မူဝါဒများနှင့်အညီ စစ်တပ်၏ ဝန်ထမ်းအင်အား လိုအပ်ချက်ကို လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဝန်ထမ်းများ အသစ်ခန့်ထားမှု ရပ်နားထားမည်ဟု ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဝန်ထမ်းရေးရာ လက်ထောက်ဝန်ကြီး ဒါရင် ဆဲလ်နစ် (Darin Selnick) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“သမ္မတကြီးရဲ့ ဦးစားပေး ကိစ္စတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို ပြန်လည် အာရုံစိုက်သွားမှာဖြစ်ပြီး အချိန်တိုတိုနဲ့ ခရီးရောက်စေဖို့အတွက် အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်းအင်အားကို ၅ ရာခိုင်နှုန်းက ၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချ သွားမှာပါ”ဟု ဆဲလ်နစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စီကျူ ဘရောင်း ဂျူနီယာကိုတွေ့ရစဉ်

အလွန်အရေးကြီးသည့် အလုပ်တာဝန်များကို မထမ်းဆောင်ရသည့် ဝန်ထမ်းများအား ဆက်ပြီး အလုပ်ခန့် ထား ခြင်းသည် ပြည်သူလူထု၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အောက်ခြေမှစပြီး ပိုလျှံ ဝန်ထမ်းများကို လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အရပ်ဖက်ဝန်ထမ်းများကို လျှော့ချမည့် ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် ထရမ့်က လက်ရှိ ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စီကျူ ဘရောင်း ဂျူနီယာ (CQ Brown Jr) ကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

လာမည့် သီတင်းပတ်တွင် ပင်တဂွန်၏ ကနဦးအဆင့် ဝန်ထမ်းအင်အား လျှော့ချမှုသည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာ န၏ အလုပ် စုစုပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်ကို လျှော့မည့်အစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အမေရိကန်တွင် အကြီးဆုံး အစိုးရအေဂျင်စီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရရှိသည့် အချက်အလက်များအရ ပင်တဂွန်၌ အချိန်ပြည့် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်းပေါင်း ၇၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိသည်။

ယခုအခါတွင် အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်းအင်အား ၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၈ ရာခိုင်နှုန်းအကြား လျှော့ချမည်ဖြစ်သဖြင့် အရေအတွက်အားဖြင့် အရပ်ဖက် ဝန်ထမ်း ၃၅,၀၀၀ မှ ၆၀,၀၀၀ အထိ လျှော့ချခံရမည်ဖြစ်သည်။

ဝန်ထမ်းအင်အား လျှော့ချမည့် စာရင်းတွင် စစ်ယူနီဖောင်း ဝတ်စရာမလိုသည့် စစ်တပ်၏ ရုံးထိုင် ဝန်ထမ်းများ ပါဝင်ခြင်းမရှိကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Guardian

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄

အမေရိကန်ဖက်ဒရယ်အစိုးရ ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း ၎င်းတို့၏ အလုပ်တာဝန် အောင်မြင်မှုများအကြောင်းကို အသေးစိတ် ရှင်းလင်းတင်ပြရန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အစိုးရ က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်တွင် အီးမေးလ်များ ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစိုးရဝန်ထမ်းများ အနေဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်ညကို နောက်ဆုံးထားပြီး ၎င်းတို့၏ တာဝန်ဝတ္တရားများအား အသေးစိတ် ရှင်းလင်းတင်ပြရန် သို့မဟုတ်ပါက ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရမည်ဟု ထရမ့်အစိုးရက သတိပေးထားသည်။

အစိုးရအကျိုးဆောင်ဌာန(DOGE)ကို ဦးဆောင်သည့် ဘီလျံနာ အီလွန်မာ့စ် (Elon Musk) က အစိုးရကပေးပို့သည့် အီးမေးလ်များအား ပြန်လည်မတုန့်ပြန်လျှင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်သည့် အဓိပ္ပာယ်အဖြစ် ယူဆခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်း၏ X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“ဖက်ဒရယ် ဝန်ထမ်းတွေ အားလုံးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်အတွင်း သူတို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အလုပ်တာဝန်တွေကို ရှင်းပြဖို့ တောင်းဆိုထားတဲ့ အီးမေးလ်တွေကို လက်ခံ ရရှိပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီအီးမေးလ်တွေကို အကြောင်းမပြန်ဘူး ဆိုရင် ရာထူးက နုတ်ထွက်တယ်လို့ သတ်မှတ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု မာ့စ်က ရေးသားခဲ့သည်။

အီလွန်မာ့စ်ကို တွေ့ရစဉ်

DOGE အနေဖြင့် ၂ ဒသမ ၃ သန်းရှိသည့် ဝန်ထမ်းအင်အားကို လျှော့ချရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ယခုထက် ပိုပြီး တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ထရမ့်က ၎င်း၏ Truth Social လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသား ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် နာရီပိုင်းအကြာ၌ မာ့စ်က X လူမှုကွန်ရက်မှာ ပို့စ်တင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းအထိ အစုရှယ်ယာနှင့် ငွေလဲလှယ်မှုကော်မရှင်၊ အမျိုးသားသမုဒ္ဒရာနှင့် လေထု အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၊ ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးစင်တာ အပါအဝင် ဖက်ဒရယ်အေဂျင်စီများတွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသည့် ဝန်ထမ်းများကို အီးမေးလ်များ ပေးပို့ခဲ့သည်။

ထိုအီးမေးလ်များကို “ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်းက သင် ဘာတွေ လုပ်ခဲ့သနည်း” ဆိုသည့် ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ပေးပို့ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဝန်ထမ်းများ အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အောင်မြင်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သော အလုပ်တာဝန်များကို အချက် ၅ ချက်ဖြင့် အကျဉ်းချုံး ရေးသားဖော်ပြရန်နှင့် အစိုးရကို ပြန်ပို့သည့် အီးမေးလ်များအား ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ မန်နေဂျာများ၏ အီးမေးလ် အကောင့်များဖြင့် cc တွဲပြီး ပေးပို့ရန် ညွှန်ကြားထားသည်ဟု ထိုအီးမေးလ်ကို မြင်တွေ့ခဲ့သည့် ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် မာ့စ်အနေဖြင့် အီးမေးလ်များ ပြန်မပို့သည့် ဖက်ဒရယ်ဝန်ထမ်းများကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခြင်းသည် တရားဝင်မှု ရှိ/မရှိကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် (Thaksin Shinawatra)သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်က နိုင်ငံတောင်ပိုင်း နယ်စပ်ပြည်နယ်အချို့သို့ သွားရောက်ခဲ့ရာမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သက်ဆင်နှင့် ထိပ်သီးအရာရှိများ၏ ခရီးစဉ်မတိုင်မီ နာရီပိုင်းအလိုတွင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက် ညပိုင်းက ယာလာ (Yala) ပြည်နယ်၏ စူပါမားကက်ရှေ့မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု၌ အရပ်သား ၁ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ရဲအရာရှိ ၇ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။

ထိုပေါက်ကွဲမှုသည် ရဲအရာရှိများ ကင်းလှည့်နေချိန် ဒေသစံတော်ချိန် ည ၈ နာရီ မိနစ် ၂၀ တွင် Moo 2 ကျေးရွာရှိ Mini BigC စူပါမားကက်ရှေ့ အမှတ် ၁၀ အဝေးပြေးလမ်းမပေါ်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် တူအန် အီဘရာဝန် နီမီ (Tuan Ibrawheng Nimi) အမည်ရှိ အမျိုးသားတစ်ဦး သေဆုံး ပြီး ရဲအရာရှိ ၇ ဦးနှင့် အရပ်သား ၄ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ဘန်နန် ဆန်တာ (Bannang Sata) ရဲစခန်းမှ ရဲမှူး ဝိုရာဝစ် နာ နက်ခွန်း (Worawit Na Nakhon) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်စဉ်မှာ မီးသတ်ဘူးထဲကို သံမဏိ အပိုင်းအစများနှင့် ယမ်းများ ရောစပ်ထည့်သွင်းပြီး ဖောက်ခွဲခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဗုံးရှင်းလင်းရေး ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ပြင် နာရာသီဝတ် (Narathiwat) ပြည်နယ်၊ မူအန်း (Muang) မြို့လေဆိပ်သို့ သင်ဆင်တို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ မရောက်ရှိမီ တစ်နာရီအလိုဖြစ်သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက် နံနက် ၈ နာရီ မိနစ် ၅၀ တွင်လည်း လေဆိပ်၌ ပေါက်ကွဲ မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုင်းတောင်ပိုင်း ဗုံးပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားနေစဉ်

ထိုပေါက်ကွဲမှုသည် လေဆိပ်၏ လေကြောင်းထိန်းချုပ်ရေးတာဝါအနီး ရပ်ထားသည့် မီးသတ်ကား တစ်စီးပေါ်တွင် ထောင်ထားသော ဗုံးပေါက်ကွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်ဖြစ်ပြီး လေဆိပ်လုံခြုံရေးအစောင့် ၄ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

ထို့နောက် လေဆိပ်အာဏပြိုင်များက သက်ဆင် လိုက်ပါလာသော လေယာဉ်မဆင်းသက်မီ လေဆိပ်အတွင်းရှိ သံသယဖြစ်ဖွယ် ကားများအားလုံးကို လေဆိပ်အတွင်းမှ ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး  ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) ၊ တရားရေးဝန်ကြီး ဒါဝီ စိုဆောင်း (Tawee Sodsong) တို့နှင့်အတူ နာရာသီဝတ်ပြည်နယ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ထိုခရီးစဉ်သည် ဆယ်စုနှစ် ၂ စုအတွင်း နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ လာရောက်သည့် သက်ဆင်၏ ပထမဆုံး ခရီးစဉ်ဖြစ် သည်။

သက်ဆင်ကို ဒေသခံများနှင့် တာဝန်ရှိသူများက လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။

သက်ဆင်သည် နာရာသီဝတ်ပြည်နယ် ခရီးစဉ်အပြီးတွင် ပတ္တနီ (Pattani) နှင့် ယာလာ (Yala) ပြည်နယ်များသို့ ထပ်မံသွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘာလင်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂

ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲများပြုလုပ်ရန် သုံးရက်သာ လိုတော့ချိန်၌ မဲဆန္ဒရှင်များက နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ မူဝါဒများကို နားစွင့်နေကြသည်ဟု DW သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် နေရာအတွက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများဖြစ်သည့် FDP ပါတီမှ ခရစ္စတီယန် လင်နာ (Christian Lindne) ၊ AFD ပါတီမှ အလိုက်စ် ဝိုင်ဒယ် (Alice Weidel) ၊ BSW ပါတီမှ ဆာရာ ဝါဂန်နက်ချ် (Sahra Wagenknecht) နှင့် Left Party မှ ဂျန်ဗန်အကန် (Jan van Aken) တို့သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က  Christian Democratic Union CDU ပါတီ၊ Christian Social Union CSU ပါတီ၊ Social Democrats SPD ပါတီနှင့်  Green Party ပါတီတို့မှ ထိပ်သီးအရာရှိများနှင့်အတူ ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ခဲ့သည်။

Green ပါတီ ကိုယ်စားပြုသည့် ဂျာမနီ၏ လက်ရှိ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်နာလီနာ ဘေယာဘော့သည် ဝန်ကြီးချုပ် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ရောဘတ် ဟာဘက် (Robert Habeck) ထက်ပိုပြီး စကားစစ်ထိုးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

စကားစစ်ထိုးပွဲလုပ်နေစဉ်

နောက်ဆုံးအကြိမ် စကားစစ်ထိုးပွဲဟု ခေါင်းစဉ်တပ်ထားသည့် အဆိုပါ စကားစစ်ထိုးပွဲကို ရုပ်သံမှ ထုတ်လွှင့် ပြသခဲ့ပြီး ပါဝင်ဆွေးနွေးသူများသည် ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲ၊ နေတိုးအဖွဲ့၊ စစ်မှုထမ်းနှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ မူဝါဒများ အကြောင်းကို အဓိကထား ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းနှင့် နေတိုး မဟာမိတ်အဖွဲ့အပေါ် ထားရှိသည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သဘောထားကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ လက်ယာယိမ်း အတိုက်အခံပါတီများက စစ်တမ်းများတွင် ဦးဆောင်နေပြီး CDU က ထောက်ခံ မှုနှုန်း ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ AFD ပါတီက ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိထားသည်။

လက်ရှိ ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဖ်ရှောဇ် (Olaf Scholz) ၏ ဗဟိုလက်ဝဲယိမ်း SPD ပါတီက ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် တတိယနေရာ၊ Green ပါတီက ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် စတုတ္ထနေရာများတွင် ရပ်တည်နေသည်။

Source: DW

CNI International News

ဝါဆော၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) လက်ထက်တွင် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားအပေါ် ထားရှိသည့် မူဝါဒ အပြောင်းအလဲကြောင့် ပိုလန်နှင့် လတ်ဗီးယားတို့ အပါအဝင် နေတိုးအဖွဲ့၏ အရှေ့ပိုင်းစစ်တောင်ပံတွင် ရှိနေသည့် ဥရောပနိုင်ငံများကို လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ ရက်ပိုင်းများအတွင်း ယူကရိန်း၊ ရုရှားနှင့် ဥရောပတိုက်အပေါ် ထားရှိသည့် ထရမ့်၏ မူဝါဒ အပြောင်းအလဲကြောင့် အမေရိကန်သည် ဥရောပတိုက် လုံခြုံရေးအတွက် အာမခံပေးထားသော  နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နေသည့် ရပ်တည်ချက်သည် အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲအတွက် ယူကရိန်းအပေါ် အပြစ်ပုံချခဲ့ပြီး တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ရုရှားနှင့် ဆက်ဆံရေး အဆင်ပြေစေရန် လုပ်ဆောင်နေသည်။

ထို့ကြောင့် ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) ပိုမိုရဲတင်းလာပြီး အခြားနိုင်ငံများကိုလည်း ကျူးကျော်နိုင်ခြေ ရှိနေကြောင်း ပိုလန်နိုင်ငံက စိုးရိမ်နေသည်။

ရုရှားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အနိုင်ရရှိခဲ့မည်ဆိုပါက အခြားနေတိုးနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်လိမ့်မည်ဆိုသည့် ထင်ကြေးပေးမှုများကိုမူ ပူတင်က ငြင်းဆိုထားသည်။

အမေရိကန်နဲ့နေတိုးအလံကိုတွေ့ရစဉ်

“ထရမ့်က ခန့်မှန်းလို့ မရတဲ့လူပါ။ စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားမှုအတွက် ယူကရိန်းကို အပြစ်တင်ခဲ့တာတွေ၊ သူပြောခဲ့တာ တွေနဲ့ လုပ်ခဲ့တာတွေက အရမ်းများပါတယ်”ဟု အသက် ၆၆ နှစ်အရွယ် ပိုလန်စစ်မှုထမ်းဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်သူ ဟန်းနရစ် မာရွတ် (Henryk Marut) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်က ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်မှာ မွေးခဲ့တာပါ။ ပိုလန်ကို သူတို့ (ရုရှားတွေ) အုပ်ချုပ်တဲ့အချိန်က သူတို့လုပ်ခဲ့တာ တွေကို ကျနော် သတိရနေတုန်းပါပဲ” ဟု မာရွတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လတ်ဗီးယားနိုင်ငံ၏ အစိုးရဝန်ထမ်း‌ဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်သည့် အသက် ၈၃ နှစ်အရွယ် စီလ်ဗီဂျာ စပရီနီယက်စ် (Silvija Spriedniece) ကလည်း ရုရှား၏ ရန်လိုမှုကို စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျမက နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦး မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ထရမ့်က ကျမတို့အတွက် ကောင်းတဲ့နိမိတ် မဟုတ်ဘူး ဆိုတာတော့ ကျမ နားလည်ပါတယ်" ဟု  စီလ်ဗီဂျာက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် (Thaksin Shinawatra) သည် လုံခြုံရေးဆွေးနွေးပွဲများ တက်ရောက်ရန် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်တွင် နာရာသီဝတ် (Narathiwat) ပြည်နယ်သို့ သွားရောက်လိမ့်မည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ၏ အလွတ်သဘော အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ထိုတာဝန်ဖြင့် သွားရောက် မည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ယခင်ကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း၏ မတည်ငြိမ်မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါနှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ဖူးသည်။

ထိုသို့ ဆွေးနွေးစဉ် လုံခြုံရေးအခြေအနေ ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ဖြေရှင်းမည့် နည်းလမ်းများကို သက်ဆင်က အဆိုပြုခဲ့သည်။

သက်ဆင်၏ ခရီးစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက် အစောပိုင်းက မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက် မစ္စတာဖွမ်သမ်က ထိုခရီးစဉ်ကို အတည်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုခရီးစဉ်သည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် ၂ စုက သက်ဆင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းတောင်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် လုံခြုံရေးပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခဲ့ဖူးသော  သက်ဆင်အစိုးရ အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် အငြင်းပွားဖွယ် ကိစ္စရပ်များကြောင့် အမည်းစက်ထင်ခဲ့သည်။

ထိုအငြင်းပွားဖွယ် ကိစ္စများထဲတွင် ၂၀၀၄ ခုနှစ်၊ မတ်လက ထင်ရှားသည့် လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ ဆွမ်ချိုင်း နီလာပိုင်ဂျစ် (Somchai Neelapaijit) ပျောက်ဆုံးမှု၊ တာ့ခ် ဘိုင် (Tak Bai) နှင့် ခရူစီ (Kru Se) အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု ဖြစ်စဉ်များ ပါဝင်ခဲ့သည်။

သက်ဆင်နှင့်အတူ မစ္စတာ ဖွမ်သမ်၊ တရားရေးဝန်ကြီး တာဝီ ဆွတ်ဆောင် (Tawee Sodsong) တို့လည်း အတူ လိုက်ပါမည်ဖြစ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်သည် ဆန်ဂိုင် ပါဒီ (Sungai Padi) ခရိုင်ရှိ ဆန်ဂိုင်ပဒီရပ်ကွက်သို့ သွားရောက်မည် ဖြစ်သည်။

ဒေသခံများကလည်း သက်ဆင်တို့အဖွဲ့ကို လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုကြလိမ့်မည်ဟု ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး သာနာသစ် ဖရွမ်ချူအန် (Thanathip Phromchuean) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

နျူကလီးယားစစ်ပွဲဖြစ်ပွားပါက အသက်ရှင်သန်နိုင်စွမ်းကို မြင့်တက်စေရန် မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်စေသော ကုထုံး တစ်ခုကို တရုတ်သိပ္ပံပညာရှင်များက တီထွင်ခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သိပ္ပံပညာရှင်များက ဆိုးရွားသည့် ရေဒီယိုဓာတ်သတ္တိကြွမှုနှင့် ထိတွေ့ထားသော ကြွက်များ၏ အသက် ရှင်သန်နိုင်စွမ်းကို မြင့်တက်စေနိုင်သည့် ကုထုံးတစ်ခုကို တီထွင်ခဲ့သည်။

ထိုကုထုံးသည် ကင်ဆာရောဂါကို ဘေးကင်းစွာ ကုသနိုင်ရန် သို့မဟုတ် နျူကလီးယားစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားပါက အသက် ရှင်သန်နိုင်စွမ်းကို မြင့်တက်စေရန် မျှော်လင့်ချက်တစ်ခု ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

လေ့လာချက်အရ ကင်ဆာဆဲများ သို့မဟုတ် ဗိုင်းရပ်စ်များကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည့် ကိုယ်ခံအား စနစ်အတွက် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်နေသည့် ပရိုတိန်းများသည် ရေဒီယိုသတ္တိကြွမှုကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ထိခိုက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်သည်။

တရုတ် ကျန်းမာရေးပညာရှင်များကို တွေ့ရစဉ်

အလားတူ ကင်ဆာ ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုသမှုနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိစေရန် အထောက်အကူပြုကြောင်းလည်း လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။

နျူကလီးယား ပေါက်ကွဲမှုများ သို့မဟုတ် နျူကလီးယား မတော်တဆဖြစ်မှုများကြောင့် ထွက်ပေါ်လာသည့် ရေဒီယိုဓာတ်သတ္တိကြွရောင်ခြည်များနှင့် ကင်ဆာရောဂါကို ကုသရန် ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးများသည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်၏ DNA ကို ပျက်စီးစေပြီး ဆဲလ်အများအပြားကို သေဆုံးစေနိုင်သည်။

နျူကလီးယား ရေဒီယို ဓာတ်သတ္တိကြွ ရောင်ခြည်သည် မျိုးဗီဇကို ထိခိုက်စေပြီး ကင်ဆာရောဂါသည်များ သည်လည်း ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးကြောင့် အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်း ရောဂါများဖြင့် သေဆုံးလေ့ရှိသည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်က ဟီရိုရှီးမား (Hiroshima) နှင့် နာဂါဆာကီ (Nagasaki) မြို့များတွင် ကြဲချခံရသည့် နျူကလီးယားဗုံးများ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လူပေါင်း ၁၀၀,၀၀၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ပြီး ၁၉၈၆ ခုနှစ်က ချာနိုဘိုင်း (Chernobyl) နျူကလီးယား ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လူပေါင်း ၄၀၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတကာ အနုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုနျူကလီးယား ဖြစ်စဉ်များတွင် သေဆုံးသူ အများစုသည် ရေဒီယို ဓာတ်သတ္တိကြွသည့် ရောင်ခြည်များ သင့်မှု ကြောင့် ကင်ဆာရောဂါများဖြင့် နှစ်အနည်းငယ်အကြာတွင် သေဆုံးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ ရေဒီယိုဓာတ်ရောင်ခြည်သင့်မှုကို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်သည့် နည်းလမ်းများ မရှိသေးပေ။

တရုတ်ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ကွမ်ကျိုး ဇီဝဆေးပညာနှင့် ကျန်းမာရေး အင်စတီကျု (Guangzhou Institutes of Biomedicine and Health) မှ တွဲဖက်သုတေသီ ဆွန်းယိရွန် (Sun Yirong) ဦးဆောင်သည့် သုတေသီအဖွဲ့သည် ကိုယ်တွင်းသို့ ရောဂါ ဗိုင်းရပ်ပိုးများ ဝင်ရောက်မှုကို ဟန့်တားကာကွယ်သည့် သွေးဖြူဥကဲ့သို့သော ခန္ဓာတွင်း ဆဲလ်အချို့က ထုတ်လုပ် ပေးသော ဒြပ်တစ်မျိုးကို လှုံ့ဆော်ပေးသည့် Sting ဟု လူသိများသည့် ပရိုတိန်းကို ကြွက်များတွင်ထည့်၍ စမ်းသပ်ကြည့်ခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ စမ်းသပ်မှုတွင် ထိုကြွက်များသည် ရေဒီယို ဓာတ်ရောင်ခြည် သင့်ခံရချိန်၌ အသက်ရှင်သန်နိုင်စွမ်းသည် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ရေဒီယို ဓာတ်ရောင်ခြည် သင့်ခံရသည့် သာမန်ကြွက်များမှာမူ Sting ပရိုတိန်းရှိသည့် ကြွက်များနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ဝမ်းဗိုက်ဒဏ်ရာများ ပိုမိုဆိုးရွား ပြင်းထန်စွာ ခံရသည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် Sting ပရိုတိန်းကို တွေ့ရှိမှုသည် အနာဂတ်တွင် ကင်ဆာရောဂါကို ကုသမှု၊ ရေဒီယို ဓာတ်ရောင်ခြည် သင့်မှုတို့ကို ကုသမှုများအတွက် အထောက်အကူ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ဆွန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) ကို အာဏာရှင်ဟု ခေါ်ဆိုပြီး ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် လျင်လျင်မြန်မြန် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ သို့မဟုတ်ပါက ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ဆုံးရှုံးရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သဖြင့် ၎င်းတို့ ၂ ဦးအကြား ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ သဘော ထားကွဲလွဲမှုကို ထင်ရှားပေါ်လွင်စေခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးကို အာဏာရှင်ဟု ခေါ်ဆို၍ ရှုတ်ချခဲ့ခြင်းကြောင့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် ကြိုးပမ်းနေ သည့် ထရမ့်၏ ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ပုံကို ဥရောပမဟာမိတ်များက စိုးရိမ်နေကြသည်။

ထရမ့်သည် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီး တစ်လမပြည့်မီ အချိန်မှာပင် ယူကရိန်း စစ်ပွဲအပေါ်ထားရှိသည့် အမေရိကန်၏ မူဝါဒကို ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ရုရှားကို ဖယ်ကြဉ်ထားမှုအား အဆုံးသတ်ခဲ့ကာ ပူတင်နှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် အမေရိကန်နှင့် ရုရှား ထိပ်သီးအရာရှိများကလည်း ယူကရိန်းမပါဘဲ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

“ရွေးကောက်ပွဲတွေ မလုပ်တဲ့ အာဏာရှင် ဇာလန်းစကီး အနေနဲ့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် လုပ်ရင် ပိုကောင်းမှာပါ။ မဟုတ် ရင်တော့ သူ့နိုင်ငံကို ဆုံးရှုံးရနိုင်ပါတယ်” ဟု ထရမ့်က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ရုရှားနဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေ ယူကရိန်းအရေး ဆွေးနွေးကြစဉ်

ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်ကို တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ဒရီ စီဘီဟာ (Andrii Sybiha) က ၎င်း၏နိုင်ငံကို မည်သူကမျှ အင်အားသုံးပြီး အလျှော့ပေးခိုင်း နိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ရဲ့ တည်ရှိပိုင်ခွင့်ကို ကျနော်တို့ ကာကွယ်သွားမှာပါ” ဟု စီဘီဟာက X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့ သည်။

ထရမ့်သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက် ညနေပိုင်းတွင် မိုင်ယာမီ (Miami)၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၊ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံချိန်တွင်လည်း ဇာလန်းစကီးကို အာဏာရှင်ဟု ထပ်မံ သုံးနှုန်းပြောဆိုခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးသည် ငွေကို အချောင်ရစေရန်အတွက် စစ်ပွဲကို ဆွဲဆန့်ထားရန် ဆန္ဒရှိနေကြောင်း ထရမ့်က ယူကရိန်းအတွက် အမေရိကန်၏ စစ်ရေးအကူအညီများကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီး၏ ၅ နှစ်သက်တမ်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသဖြင့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထုတ်ပြန်ထားရကာ ရွေးကောက်ပွဲများကို မကျင်းပ နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ