CNI International News

ကွာလာလမ်ပူ၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် အာဆီယံ အစည်းအဝေးနှင့် ဆက်စပ် အစည်းအဝေး များ၌ ကျယ်ပြန့်သည့် စီးပွားရေး ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းမှုများကို အဓိကထား ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ကုန်သွယ်ခွန် တိုးမြှင့်မှု မူဝါဒများကြောင့် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးသည် မရေရာမှုများနှင့် ကြုံတွေ့နေရချိန်တွင် အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များက စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ချဲ့ထွင်ရေးအား အလေးအနက် ဆွေးနွေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အဖွဲ့ဝင် ၁၅ နိုင်ငံ ပါဝင်သည့် ဒေသတွင်း ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သည့် စီးပွားရေး မိတ်ဖက်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု (RCEP) ကဲ့သို့ အဓိက စီမံကိန်းများကို မြှင့်တင်ရေး၊ ဒေသတွင်း ထောက်ပံ့ရေး ကွင်းဆက်များကို ခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင်ရေးနှင့် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများကြား ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေးတို့၏ အရေးကြီးပုံကိုလည်း အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များက ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့သည် တရုတ်၊ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အပါအဝင် အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်များကို ကုန်သွယ်ခွန်များ တိုးမြှင့်ကောက်ခံခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် စျေးကွက်များကို ကမောက်ကမ ဖြစ်စေခဲ့သည့် ကုန်သွယ်ရေး တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး ကွန်ရက်များကို ပုံစံပြောင်းသွားစေခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေများကို ကုန်ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ပို့ကုန်ကဏ္ဍအပေါ် မှီခိုနေရသည့် အာဆီယံနိုင်ငံအများစုက စောင့် ကြည့်နေကြသည်။

မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင်(Anwar Ibrahim)ကမူ အာဆီယံအနေဖြင့် ဒေသတွင်း စျေးကွက် ယှဉ်ပြိုင်မှုကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန် ကုန်သွယ်ခွန်များနှင့် ထိန်းချုပ် ကန့်သတ်မှုများ မရှိသည့် စျေးကွက်နှင့် ကုန်ထုတ်၊ တင်ပို့မှု ရပ်ဝန်းတစ်ခုကို အမြန်ဆုံး ဖော်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

အာဆီယံနိုင်ငံများကြား ကုန်သွယ်မှုသည် အာဆီယံ၏ ကုန်သွယ်မှု စုစုပေါင်း၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း စီးပွားရေး ပညာရှင်များက ထောက်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များကြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမိုတိုးမြှင့်မည်ဆိုပါက အမေရိကန်နှင့် တရုတ်ကဲ့သို့ စီးပွားရေး အင်အားကြီး နိုင်ငံများအပေါ် မှီခိုမှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး ပြည်ပ၏ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများကို ကြံ့ကြံ့ခံရာတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တရုတ်၊ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယား အပါအဝင် မိတ်ဖက် ၅ နိုင်ငံနှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများ ပါဝင်သည့် RCEP ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်၏ တိုးတက်မှုများကိုလည်း အာဆီယံ အစည်းအဝေးတွင် လေ့လာသုံးသပ်ခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

အမေရိကန်သည် ပါကစ္စတန်နှင့် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်ကြား ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်စေမည် မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို (Marco Rubio) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေး မရှိသည့် အခြားနိုင်ငံများဖြင့် ဆက်ဆံနေသကဲ့သို့ အမေရိကန်နှင့် ပါကစ္စတန် ဆက်ဆံရေးသည်လည်း အလားတူ ပုံစံမျိုးဖြစ်ကြောင်း ရူဘီယိုက ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာ (Doha) မြို့တော်သို့ သွားရောက်သည့် လေယာဉ်ပေါ်တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါက ပြည့်စုံပြီး လက်တွေ့ကျတဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့နဲ့ ပါကစ္စတန် ရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ ကျနော်တို့နဲ့ အိန္ဒိယကြားက နက်ရှိုင်းမှု သမိုင်းဝင်မှုနဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ဆက်ဆံရေး ဒါမှမဟုတ် ခင်မင်ရင်းနှီးမှုကို ထိခိုက်စေမှာ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု ရူဘီယိုက ပြောသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုကို တွေ့ရစဉ် 

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) လက်ထက်တွင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအပေါ် အလေးထား လာခဲ့သည့် အမေရိကန်၏ မူဝါဒသည် အိန္ဒိယကို ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်နှင့် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကြား ဆက်ဆံရေးများ ကတောက်ကဆ ဖြစ်နေချိန်တွင် အမေရိကန်က ပါကစ္စတန်နှင့် ဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်သည်။

နျူကလီးယား လက်နက်များ ကိုယ်စီ ပိုင်ဆိုင်ထားကြသည့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများဖြစ်သော ပါကစ္စတန်နှင့် အိန္ဒိယ တို့သည် မေလက နယ်စပ်ဒေသတွင် ၄ ရက်ကြာ တိုက်ပွဲ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့ သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကာရာကက်စ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ထရီနီဒက်နှင့် တိုဘာဂို (Trinidad and Tobago) နိုင်ငံသည် အမေရိကန်ဗဟို ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (CIA) နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းသည် စစ်ရေးအရ ရန်စမှုဖြစ်ကြောင်း ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံက အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက် တွင် ရှုတ်ချခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ထရီနီဒက်နှင့် တိုဘာဂို နိုင်ငံသည် ကာရစ်ဘီယံဒေသတွင် အမေရိကန်နှင့် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု များ ပြုလုပ်နေသည်။

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံကမူ ၎င်းတို့ တပ်ဖွဲ့များသည် အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ၏ တိုက်ရိုက်ညွှန်ကြားချက် ကို ရရှိထားသည့် ကြေးစားစစ်သားအဖွဲ့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီသည် ကြားခံနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံကို အသုံးချပြီး ဒေသတွင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်ဟုလည်း ဗင်နီဇွဲလားက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရီနီဒက်နှင့်တိုဘာဂိုနိုင်ငံ၏ ရေကြောင်းနယ်စပ် သို့မဟုတ် ဗင်နီဇွဲလားနှင့် ထိစပ်နေသည့် ရေကြောင်းနယ်စပ် တွင် ကြားခံနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံကို  အသုံးချပြီး စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် မိမိတို့ နိုင်ငံနှင့် စစ်ရေးအရ အင်ပြည့်အားပြည့် ထိပ်တိုက်တွေ့ရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗင်နီဇွဲလား အစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် စစ်သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ် 

ဗင်နီဇွဲလား ဒုတိယသမ္မတ ဒယ်လ်စီ ရိုဒရီဂုဇ် (Delcy Rodriguez) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ကြားခံ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို အသုံးချပြီး စစ်ဆင်ရေးဆင်နွှဲမှုနှင့်ပတ်သက်သည့် သက်သေ အထောက်အထားများကို ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ဗင်နီဇွဲလားတွင် CIA ကို လျှို့ဝှက်စစ်ဆင်ရေးများ ပြုလုပ်ရန် ညွှန်ကြားထားသည်ဆိုသည့် သတင်းများကို အတည်ပြုခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလက်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) သည် ယခင်ကတည်းက ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံကို အပြစ် ပုံချမည့် တိုက်ခိုက်ရေး အစီအစဉ်များရှိကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်များအနက် အောက်တိုဘာ အစောပိုင်းက ကာရာကက်စ် (Caracas) မြို့တော်ရှိ အမေရိကန်သံရုံးကို ဗုံးထောင်ပြီး ဗင်နီဇွဲလားအပေါ် အပြစ်ပုံချမည့် အစီအစဉ်လည်း ပါဝင်ကြောင်း မာဒူရိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် CIA တို့က မှတ်ချက်ပေးခြင်း မရှိသေးပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

အစ္စတန်ဘူလ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

တူရကီနိုင်ငံရှိ PKK လက်နက်ကိုင်အားလုံးကို အီရတ်နိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းနေကြောင်း PKK အဖွဲ့က အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တူရကီအစိုးရနှင့် PKK ကာ့ဒ်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကြား ငြိမ်းချမ်းရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် ယခုလုပ်ငန်းစဉ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ကာ့ဒ်အလုပ်သမားပါတီ (PKK) အဖွဲ့သည် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ကတိကဝတ်ကို ဖြည့်ဆည်းရန် ၎င်းတို့ လက်နက်များအား စတင်ဖြုတ်သိမ်းမည်ဖြစ်ကြောင်း မကြာသေးမီ လများအတွင်းက ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ယခုထုတ်ပြန်ချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

PKK အဖွဲ့သည် တူရကီတွင် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ် ကျော် ကာလများက စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူပေါင်းသောင်းချီ သေဆုံးခဲ့သည်။

ကာ့ဒ်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ် 

PKK အဖွဲ့၏ လက်အောက်ခံ ကာ့ဒ်လူမျိုးစုသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးဖြစ်သူ ဆာဘရီ အော့ခ် (Sabri Ok) ဦးဆောင် သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုများ မဖြစ်ပွားစေရန် တူရကီရှိ PKK တပ်ဖွဲ့ဝင် အားလုံး ကို အီရတ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းသို့ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တူရကီတွင် အကျဉ်းချခံထားရသည့် PKK ခေါင်းဆောင် အဗ္ဗဒူလာ အော်ကလန် (Abdullah Ocalan) ၏ ခွင့်ပြု ချက်နှင့်အတူ တူရကီရှိ PKK တိုက်ခိုက်ရေး သမားများကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းခြင်းဖြစ်ကြောင်း အော့ခ်က တာကစ် ဘာသာစကားဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိပ်တိုက်တွေ့မှုတွေနဲ့ ရန်လိုမှုတွေ ဖြစ်နိုင်တဲ့ နယ်စပ်ဒေသ တစ်လျှောက်က တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ တပ်စွဲထားတဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေး အစီအမံတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်” ဟု အော့ခ် က ပြောကြားခဲ့သည်။

PKK အဖွဲ့သည် နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကြာ ရန်လိုမှုများကို ရပ်တန့်ရန် မေလကတည်းက ၎င်းတို့၏ အဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်းရန် နှင့် လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

၁၉၉၉ ခုနှစ်ကတည်းက တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူလ် (Istanbul ) အနီးရှိ ကျွန်းပေါ်တွင် အကျဉ်းချခံထားရသည့် PKK ခေါင်းဆောင် အော်ကလန်က PKK အဖွဲ့ ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် လက်နက်စွန့်ရန် ဖေဖော်ဝါရီလက တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး နောက် ယခုကြေညာချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Recep Tayyip Erdogan) ၏ အာဏာရပါတီမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အိုမာ စီလစ် (Omer Celik) ကမူ PKK အဖွဲ့၏ ကြေညာချက်သည် တူရကီတွင် လုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ဖယ်ရှား ရှင်းလင်းနေ သည့် တူရကီအစိုးရ၏ ရည်မှန်းချက်အတွက် အပြုသဘောဆောင်သော လုပ်ဆောင်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန် ၊ အောက်တိုဘာ ၂၇

အစ္စရေး၊ အမေရိကန်နှင့် ဂါဇာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိရေးအတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးသူများ သည် ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်း အချက်အလက်များ မျှဝေခဲ့ကြကြောင်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုက အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ သတင်းအချက်အလက်များ မျှဝေခဲ့မှုကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်တွင် ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသော တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ဂါဇာတွင် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို တိုက်ခိုက်ပြီး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူ ညီချက်အား ချိုးဖောက် လိမ့်မည်ဆိုသည့် ခိုင်လုံသော သတင်းများကို ရရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကတည်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကတဆင့် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်တော့မယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူတွေဆီကို ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ မဖြစ်ပွားခဲ့ပါဘူး”ဟု ရူဘီယိုက အစ္စရေးမှ ကာတာသို့ သွားရောက်သည့် လမ်းခရီးတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုကို တွေ့ရစဉ်

ရူဘီယိုသည် အာရှနိုင်ငံများကို ခရီးထွက်လာသည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် ကာတာတွင် တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားသည်။

ဂါဇာတွင် ဖြန့်ကြက်ချထားရန် ရည်ရွယ်သည့် နိုင်ငံတကာ တည်ငြိမ်မှု ထိန်းသိမ်းရေးတပ်ဖွဲ့၌ ပါဝင်ရန် နိုင်ငံအများစုက စိတ်ဝင်စားနေကြောင်း သို့သော် မစ်ရှင်နှင့် ထိတွေ့ဆောင်ရွက်မှုပိုင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်းချက် အသေးစိတ်များ ရေးဆွဲရန် လိုအပ်နေကြောင်း ရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်အနေဖြင့် ဂါဇာတွင် နိုင်ငံတကာ တည်ငြိမ်မှု ထိန်းသိမ်းရေးတပ်ဖွဲ့ကို ထောက်ခံသည့် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ရန် တောင်းဆိုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံအများအပြား ပိုမိုပါဝင်နိုင်မည်ဖြစ် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်သည် ကာတာ၊ အီဂျစ်၊ တူရကီတို့နှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး အင်ဒိုနီးရှားနှင့် အဇာဘိုင်ဂျန်တို့ ကလည်း စိတ်ဝင်စားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

နိုင်ငံတကာ လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိဘဲ နိုင်ငံအများစုသည် ဂါဇာသို့ စေလွှတ်မည့်  တည်ငြိမ်မှု ထိန်းသိမ်းရေးတပ်ဖွဲ့တွင် ပါဝင်နိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ကွာလာလမ်ပူ၊ အောက်တိုဘာ ၂၇

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်(Trump)၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုတွင် ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူ (Kuala Lumpur) မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် အာဆီယံ အစည်းအဝေးအတွင်း ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားသည် သီးသန့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်က ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်ကို သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးမှုကို သဘာပတိအဖြစ် ကြီးမှူးခဲ့သည့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ထိုကဲ့သို့ ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုမှုသည် လူသားမျိုးနွယ်အတွက် မယုံကြည်နိုင်လောက် သော အလုပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ချီးကျူး ဂုဏ်ပြုခဲ့သည်။

သမ္မတထရမ့်နဲ့အတူ မလေးရှား-ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်များကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ် (Anutin Charnvirakul) နှင့် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက် (Hun Manet) တို့၏ ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုမှုကို ထရမ့် အပြင် အာဆီယံ၏ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim) လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထိုငြိမ်းချမ်းရေး စာချုပ်တွင် နှစ်နိုင်ငံကြား ရန်လိုမှုများ အားလုံးကို ရပ်တန့်ရန် သဘောတူကြောင်း၊ ဖမ်းဆီးခံထား ရသည့် ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သား ၁၈ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန်၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိမှုနှင့် ရေရှည်တည်တံ့ရေးအတွက် စိတ်ချသေချာစေရန် အာဆီယံ၏ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများကို စေလွှတ်ခွင့်ပေးရန် အစရှိသည့် သဘောတူညီ ချက်များ ပါဝင်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီစာချုပ်က အလုပ်ဖြစ်လိမ့်မယ်ဆိုတာ ကျနော် သံသယမရှိပါဘူး။ ဒီစာချုပ်က သန်းနဲ့ချီတဲ့ လူ့အသက်တွေကို ကယ်တင်နိုင်ပါလိမ့်မယ်”ဟု ထရမ့်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကိုယ်စား ယခုပဋိပက္ခကို ကျေလည်အောင် ကူညီပေးခြင်း၊ လုံခြုံရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားပြီး ချမ်းသာကြွယ်ဝနိုင်သည့် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများ တည်ရှိသည့် ဒေသအတွက် အနာဂတ်ကို ထုဆစ်ပုံဖော်ရာတွင် ကူညီပေးနိုင်ခဲ့သည့်အတွက် ဂုဏ်ယူကြောင်းလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထိုင်းနဲ့ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်များကို တွေ့ရစဉ်

ဇူလိုင်လက ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား တိုက်ခိုက်မှုများ စတင် ဖြစ်ပွားချိန်က ၎င်းတို့အစိုးရအဖွဲ့သည် ပဋိပက္ခကို အရှိန်မြင့်တက် မလာအောင် တားဆီးရန် ချက်ချင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ မလေးရှား၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးများနှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ကြီးမားသည့် ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုသွားမည်ဖြစ်ပြီး ထိုင်းနှင့် လည်း အရေးကြီးသည့် တွင်းထွက်ပစ္စည်း သဘောတူညီချက်ကို ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ထရမ့်က ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်နေသမျှ ကာလပတ်လုံး အမေရိကန်သည် ထို ၂ နိုင်ငံ စလုံးနှင့် ကြီးမားသည့် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ပူပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟုလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkie Asia

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

မလေးရှားနိုင်ငံ ကွာလာလမ်ပူမြို့တော်တွင် အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်အထိ ပြုလုပ်မည့် အာဆီယံ အစည်းအဝေးကို အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက် လာမည်ဖြစ်သဖြင့် အာဆီယံအဖွဲ့၏ အရေးအကြီးဆုံး အစည်းအဝေးများထဲ၌ တစ်ခု အပါအဝင်အဖြစ် သတ်မှတ် ခံထားရကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးအတွင်း ကုန်သွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ပြောင်းလဲနေသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းတို့ကို ဦးစားပေး ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်သည်။

အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim) ကမူ ယခုနှစ် အစည်းအဝေးတွင် အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်ကြား မျှတမှုမရှိသော ကုန်သွယ်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး တင်းမာမှုများ လျှော့ချနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် အလံများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် ယခုနှစ် အာဆီယံအစည်းအဝေးတွင် ထရမ့်နှင့်အတူ စောင့်ကြည့်ရမည့် အရေးကိစ္စအချို့ ရှိနေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ထားကြသည်။

ယခုနှစ် အာဆီယံ အစည်းအဝေးတွင် ထရမ့် ပါဝင်လာမှုကို အားလုံးက အာရုံစိုက်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။ 

ထရမ့်နှင့်အတူ အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး စကော့ ဘက်ဆန့် (Scott Bessent) နှင့် ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂျေမီဆန် ဂရီယာ (Jamieson Greer) တို့ လိုက်ပါလာမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် အာဆီယံ အစည်းအဝေးအတွင်း ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များနှင့် သီးသန့်တွေ့ဆုံမှုများ ပြုလုပ်မည် ဖြစ်သည်။ 

အချို့ခေါင်းဆောင်များသည် မကြာသေးမီ လများအတွင်း ထရမ့်နှင့် အဆက်အသွယ် သိပ်မရှိခဲ့သည့် ခေါင်းဆောင် များ ဖြစ်သည်။

အာဆီယံ အစည်းအဝေးအတွက် မလေးရှား ပြင်ဆင်နေစဉ်

ထို့အတူ အာဆီယံခေါင်းဆောင်များကလည်း မကြာသေးမီ လများအတွင်း အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအချင်းချင်း စီးပွားရေး ဆက်ဆံမှုများကို မြှင့်တင်ခဲ့ကာ အမေရိကန်နှင့် အာဆီယံကြား ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် အပြုသဘောဆောင်သည့် ရလဒ်များ ထွက်ရှိလာစေရန် မျှော်လင့်ထားသည်။

နောက်ထပ် စောင့်ကြည့်ရမည့် အဓိကအချက်မှာ အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးနှင့် လျှင်မြန်စွာ ပြန့်ပွား လာသည့် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်ရေးကိစ္စ ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ယခု အာဆီယံ အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာ့အရေးနှင့် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်သစ် ဖြစ်လာတော့မည့် အရှေ့ တီမောနိုင်ငံတို့၏ အခြေအနေများကိုလည်း ထည့််သွင်း ဆွေးနွေးသွားလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်း၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

အိန္ဒိယနိုင်ငံ အာရုနာချယ် ပရာဒေ့ရှ် (Arunachal Pradesh) ပြည်နယ်တွင် NSCN-K/YA အဖွဲ့၏ လှုပ်ရှားမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီများက သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားသဖြင့် ဒေသတွင်း စစ်သွေးကြွများ ၏ တိုက်ခိုက်မှုအန္တရာယ်များကို စိုးရမ်နေကြကြောင်း Northeast Live သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သတင်းရင်းမြစ်များ၏ ဖော်ပြချက်အရ ဗိုလ်မှူး Thanong Mossang ဦးဆောင်သည့် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၀ မှ ၂၅ ကြား ရှိသည့် စစ်သွေးကြွများသည် ချန်လန်း (Changlang) ခရိုင်အတွင်း ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီရက် (Tirap) ၊ ချန်လန်းနှင့် လောင်ဒင်း (Longding) ခရိုင်များရှိ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကို ပစ်မှတ်ထားရန် ပြင်ဆင်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

သောင်းကျန်းသူနှိမ်နင်းရေး စစ်ဆင်ရေးများကို စောင့်ကြည့်နေသည့် ထိပ်သီးလုံခြုံရေး အရာရှိများကလည်း ၎င်းတို့တပ်ဖွဲ့များသည် မည်သည့် အခြေအနေတွင်မဆို တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အပြည့်အဝ ပြင်ဆင်ထား ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသည့် အစီအမံ တစ်ခုအဖြစ် ချန်လန်းရဲတပ်ဖွဲ့သည် Telegram လူမှုမီဒီယာမှတဆင့် ခရိုင်များအတွင်းရှိ ရဲစခန်းအားလုံးကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး ကျေးရွာသားများနှင့် ရပ်ကျေးအာဏာပိုင်များကို တပ်လှပ်နှိုးဆော်ထားရန် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။

ကျေးရွာသားများကိုလည်း ညအချိန်တွင် ငါးဖမ်းထွက်ခြင်း၊  သစ်တောထဲဝင်ပြီး အမဲလိုက်ခြင်း မပြုလုပ်ရန်၊ စစ်ယူနီဖောင်းနှင့် ဆင်တူသည့် အဝတ်အစားများ မဝတ်ရန်၊ သက်သေခံ အထောက်အထားများကို ကိုင်ဆောင် ထားကြရန် ညွှန်ကြားထားသည်။

ရဲစခန်းများကလည်း ကျေးရွာ အကြီးအကဲများကို လုံခြုံရေး အစီအမံများကို ကျေးရွာသားများအား အသိပညာပေး မျှဝေကြရန် ညွှန်ကြားထားသည်။

လက်နက်ကိုင် တစ်စုကို တွေ့ရစဉ်

အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်က NSCN-K/YA စစ်စခန်းများကို ပစ်မှတ်ထားသည့် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသတွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်၌ ယခုကဲ့သို့ သတိပေးချက်များ ထွက်ပေါ်လာ ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း NSCN-K/YA ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး၏ သက်တော်စောင့် ၃ ဦး အပါအဝင် စစ်သွေးကြွ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိုထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်သည် ဒဏ်ရာအပြင်းအထန် ရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ယခုထွက်ပေါ်နေသည့် ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများအရ NSCN-K/YA သည် ထိုဒရုန်း တိုက်ခိုက်မှုကို လက်စား ချေရန် ပြင်ဆင်နေသဖြင့် လာမည့် ရက်ပိုင်းများအတွင်း စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာမည့် အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။  

Source: Northeast Live

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

အစ္စရေးတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဂျော်ဒန်မြစ် အနောက်ကမ်းဒေသ (West Bank) ကို အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်အဖြစ် သွတ်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် အစ္စရေးလွှတ်တော်၏ အစီအစဉ်သည် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ ဂါဇာစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေး အစီအစဉ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယို (Marco Rubio) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ကျနော် ပြောချင်တဲ့ သဘောက အစ္စရေးလွှတ်တော်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုအကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော် ထင်တာကတော့ သမ္မတကြီး (ထရမ့်)ဟာ အဲဒီကိစ္စကို အခုချိန်မှာ ထောက်ခံမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်း လင်း ပြသခဲ့ပြီးပါပြီ။ အဲဒါက ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်ကိုလည်း ထိခိုက်စေလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ထင်ပါ တယ်” ဟု ရူဘီယိုက အစ္စရေးသို့ သွားရောက်မည့် ခရီးစဉ်မတိုင်မီ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် သတင်းထောက် များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ရူဘီယို၏ ခရီးစဉ်သည် ဂါဇာတွင် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်ကြား ၂ နှစ်ကြာ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားပြီးနောက် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်နေသည့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်ကြား ဓားစာခံများနှင့် အကျဉ်းသားများ လဲလှယ်သည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၏ ပထမအဆင့် တွင် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများ ရှိခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်တို့ကမူ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူ ကာလအတွင်း ထိုကဲ့သို့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများ နှင့် ပတ်သက်ပြီး အပြန်အလှန် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခဲ့ကြသည်။

ဂါဇာတောင်ပိုင်းရှိ ခန်းယူနစ် (Khan Younis) မြို့တွင် အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် ညအချိန်က ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက် မှုများ၊ တင့်ကား၏ အမြောက်ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း မျက်မြင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ်ကို တွေ့ရစဉ်

ရူဘီယိုသည် ဂါဇာစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေး၊ ဂါဇာဒေသ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ တည်ငြိမ်သည့် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် ရရှိရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ ထူထောင်နိုင်ရန်အတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော လုပ်ငန်းစဉ်များ ပါဝင်သည့် ထရမ့်၏ အချက် ၂၀ ပါ အစီအစဉ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အကူအညီပေးရန်အတွက် အစ္စရေးသို့ သွားရောက်မည် ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရူဘီယို၏ ခရီးစဉ်မတိုင်မီ အမေရိကန် ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗန့်စ် (JD Vance) သည် အစ္စရေးသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ဗန့်စ်သည် အစ္စရေးမှ ပြန်လည် မထွက်ခွာမီ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အစ္စရေး ကက်ဇ် (Israel Katz) ၊ မဟာဗျူဟာရေးရာဝန်ကြီး ရွန် ဒါမာ (Ron Dermer) တို့နှင့်လည်း တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ