CNI International News

အန်ကာရာ၊ မေလ ၂

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ဗဟိုအစိုးရက ချုပ်ကိုင်သည့် အာဏာနှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ဒေသန္တရအစိုးရများထံ လွှဲပေးရန် ကာ့ဒ်များ၏ တောင်းဆိုမှုကို တူရကီက ငြင်းဆိုခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားတွင် အစိုးရအဖွဲ့၏ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကို လျော့ကျစေမည့် အစီအစဥ်၊ သို့မဟုတ် ဆီးရီးယား၏ အချုပ်အခြာ အာဏာနှင့် နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို ခြိမ်းခြောက်နေသည့် မည်သည့် အစီအစဉ်များကိုမဆို တူရကီက ငြင်းဆိုကြောင်းလည်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တူရကီသည် ဆီးရီးယားသမ္မတဟောင်း အာဆက် (Bashar al-Assad) ကို နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ ဆန့်ကျင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် သူပုန်များကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး လက်ရှိ ဆီးရီးယား၏ အစ္စလာမ်မစ် ခေါင်းဆောင်များနှင့် နီးစပ်မှုအရှိဆုံး မဟာမိတ်နိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တူရကီက ၁၄ နှစ်ကြာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သော ဆီးရီးယားနိုင်ငံအား ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် တည်ငြိမ်မှု ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ကူညီပေးသွားမည်ဟု ကတိပြုထားသည်။

 ဆီးရီးယားနိုင်ငံအလံကို တွေ့ရစဉ်

ဆီးရီးယားရှိ ကာ့ဒ်များ၏ တောင်းဆိုချက်ဖြစ်သည့် ဗဟိုအစိုးရ၏အာဏာကို ဒေသန္တရအစိုးရများထံ ခွဲဝေပေးမှု သည် ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဆီးရီးယားရှိ ကာ့ဒ်များသည် တူရကီနိုင်ငံ အတွင်းရှိ ကာ့ဒ်စစ်သွေးကြွများနှင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဆက်ဆံမှုများရှိနေကြောင်း တူရကီအစိုးရက ရှုမြင် ထားသည်။

ဧပြီ ၂၆ ရက်က ဆီးရီးယားဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဖွဲ့(SDF) အပါအဝင် ဆီးရီးယားရှိ ပြိုင်ဘက်အဖွဲ့များသည် ဆီရီးယားအစိုးရ၏ ဗဟိုချုပ်ကိုင်သည့် အာဏာကို ဒေသန္တရအစိုးရအဖွဲ့များထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် တောင်းဆို ချက်ကို ဘုံသဘောတူညီမှု တစ်ခုအဖြစ် သဘောတူခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ဆီးရီးယားကို အုပ်ချုပ်နေသည့် ခေါင်းဆောင်များကမူ ထိုတောင်းဆိုချက်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Tayyip Erdogan) ကလည်း ဆီးရီးယားတွင် ဗဟိုကချုပ်ကိုင်မှုစနစ်ကို ဖျက်သိမ်း ခြင်းသည် လက်တွေ့တွင် ဖြစ်မလာနိုင်သည့် စိတ်ကူးယဉ် အိပ်မက်သာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တူရကီသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဆီးရီးယားရဲ့ နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို ပစ်မတ်ထားနေတဲ့ ဘယ်လို အစီအစဉ်ကိုမှ တူရကီက လက်ခံမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီအစီအစဉ်တွေဟာ ဆီးရီးယားရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိခိုက်စေပါလိမ့်မယ်”ဟု တူရကီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည့် တူရကီသည် အမေရိကန်က ထောက်ခံပေးထားသည့် SDF အဖွဲ့ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ အဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဘေရွတ်၊ မေလ ၂

အစ္စရေးသည် ဧပြီ ၂၇ ရက်က လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ ဘေရွတ် (Beirut) မြို့တော်ရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့၏ ဒုံးကျည် သိုလှောင်သည့် စက်ရုံကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အား လက်နက်ဖျက်သိမ်းရန် ဖိအားများ ပေးခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ အနေဖြင့် လက်နက်ဖျက်သိမ်းမည်ဆိုပါက အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် အစိုးရလက်အောက်ခံ မဟုတ်သည့် အင်အားအကြီးဆုံး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့၏ လက်နက်ဖျက်သိမ်းမှု ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးနှင့် စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ဟစ်ဇ်ဘိုလာထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ သေဆုံးခဲ့သလို ဆီးရီးယားနိုင်ငံရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ဆီးရီးယားသမ္မတ အာဆတ် (Bashar Assad) အစိုးရအဖွဲ့လည်း ပြုတ်ကျခဲ့သဖြင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အတွက် အားနည်းလာခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့်အမေရိကန်တို့သည် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို လျင်မြန်စွာ လက်နက်ဖျက်သိမ်းရန် တိုက်တွန်းနေသော် လည်း မည်သည့်အချိန်တွင် မည်သည့်ပုံစံမျိုးဖြင့် လက်နက် ဖျက်သိမ်းမည်ဆိုခြင်းကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

မစ်ဆိုင်းဇ်ဒုံးကျည်များကို တွေ့ရစဉ်

လက်ဘနွန်သမ္မတ ဂျိုးဆက် အာဝင် (Joseph Aoun) ကလည်း နိုင်ငံအတွင်းရှိ လက်နက်များအားလုံးကို အစိုးရ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောင်တွင်သာ ထားရှိမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အများစုကမူ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အား အတင်းအကျပ် လက်နက်ဖျက်သိမ်းမည်ဆိုပါက လက်ဘနွန် စစ်တပ်နှင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကြား ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားလာမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွားနိုင်သည့် အခြေအနေကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

လက်ဘနွန်စစ်တပ်ကလည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလက အစ္စရေးနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပြီးနောက် အစ္စရေးနှင့်ထိစပ်နေသည့် လက်ဘနွန်နယ်စပ်အနီးရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံများထဲမှ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း လုံခြုံရေးသတင်းရင်းမြစ်များက ဧပြီ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“လီတာနီ (Litani) မြစ်ရဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသက အခြေခံ အဆောက်အအုံ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ကျနော်တို့ ဖျက်သိမ်း ခဲ့ပါတယ်”ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် လက်ဘနွန်အရာရှိတစ်ဦးက အေအက်ဖ်ပီကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် လက်ဘနွန်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အရ လက်ဘနွန် စစ်တပ်သည် လီတာနီမြစ်၏ တောင်ပိုင်းဒေသရှိ အစိုးရ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိမနေသည့် စစ်စခန်းများအားလုံးကို ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် လက်နက်များကို သိမ်းဆည်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၂

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို( Marco Rubio)က တင်းမာမှုများကို ဖြေလျှော့ကြရန် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန် အကြီးတန်း တာဝန်ရှိသူများအား တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားတွင် လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က လူသေဆုံးမှုများရှိခဲ့သော တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ရူဘီယိုက ယခုကဲ့သို့ တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဧပြီ ၃၀ ရက်တွင် ရူဘီယိုက တင်းမာမှုများကို ဖြေလျှော့ကြရန် ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘက်ဇ်ရှရစ်ဖ်(Shehbaz Sharif )နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) တို့ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အိန္ဒိယက ပါကစ္စတန်အား လတ်တလော ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ခိုက်မှုကို အားပေးထောက်ပံ့ခဲ့ကြောင်း စွပ်စွဲ ပြောကြားပြီးနောက် ပါကစ္စတန်ကို အပြစ်ပေးသွားမည်ဟု ကတိပြုထားသည်။

သို့သော် ပါကစ္စတန်ကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်နှင့် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်း မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။

အိန္ဒိယလုံခြုံရေးစစ်‌ဆေးနေစဉ်

နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ပြိုင်ဘက် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် အချင်းချင်း သံတမန် စီမံချက်များ ချမှတ်ခဲ့ကြကာ နယ်စပ်များနှင့် လေကြောင်းဖြတ်သန်း သွားလာမှုများကို ပိတ်ပင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ကြသည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန် နယ်စပ်မျဉ်း တစ်လျှောက်တွင် နှစ်ဖက်စစ်သားများက အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည်။

ရူဘီယိုက ဂျိုင်ရှန်ကာနှင့် တွေ့ဆုံချိန်တွင် လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး စိတ်မကောင်း ဖြစ်မိကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်ဝါဒ တိုက်ဖျက်မှုတွင် အမေရိကန်အနေဖြင့် အတူ ပူးပေါင်း ပါဝင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တမ်မီဘရုစ်(Tammy Bruce)က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရူဘီယိုက ရှရစ်ဖ်နှင့် ဧပြီ ၃၀ ရက် ညနေခင်းတွင် စကားပြောကြားခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ဖော်ဆောင်ရန်အတွက် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အတူပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ပါကစ္စတန်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၂

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) အလိုရှိနေသည့် ယူကရိန်း၏ သတ္တုများကို အမေရိကန်က တူးဖော်ခွင့်ရရှိမည့် သဘောတူစာချုပ်ကို အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းသည် ဧပြီ ၃၀ ရက်က ချုပ်ဆိုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုစာချုပ်ကြောင့် အမေရိကန်သည် ယူကရိန်း၏ သတ္တုများကို တူးဖော်ခွင့်နှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံ ပြန်လည် ထူထောင် ရေးတွင် ရန်ပုံငွေများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခွင့် ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မြှေရှားသတ္တုများ အပါအဝင် အလွန်အရေးကြီးသည့် သတ္တုများသည် ယူကရိန်းတွင် အများအပြားရှိနေသည်။

မြေရှားသတ္တုများဆိုသည်မှာ လျှပ်စစ်ကားများ၊ မိုဘိုင်းဖုန်းများ၊ ဒုံးကျည်စနစ်များနှင့် အခြားလျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ အတွက် စွမ်းအင်ပေးနိုင်သည့် သံလိုက်များကို ပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသော သတ္တုအမျိုးအစား ၁၇ မျိုးဖြစ်သည်။

အမေရိကန်နဲ့ ယူကရိန်း မြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေး သဘောတူညီမှုရရှိစဉ်

အဆိုပါ မြေရှားသတ္တုများ အပါအဝင် သတ္တုအမျိုးအစားပေါင်း ၅၀ ခန့်သည် အလွန်အရေးကြီးသည့် သတ္တုများ အဖြစ် အမေရိကန်ဘူမိဗေဒလေ့လာရေးအဖွဲ့က ယူဆထားသည်။

အလွန်အရေးကြီးသည့် သတ္တုများသည် ကာကွယ်ရေး၊ နည်းပညာမြင့်ပစ္စည်းများ၊ လေကြောင်းအာကာသ၊ အစိမ်း ရောင် စွမ်းအင်ကဲ့သို့ စက်မှုလုပ်ငန်းများအတွက် အလွန်အရေးကြီးသည်။

ယူကရိန်းတွင် ဥရောပသမဂ္ဂက သတ်မှတ်ထားသည့် သတ္တုအမျိုးအစား ၃၄ ခုအနက် ၂၂ ခု၏ သတ္တုသိုက်များ ရှိနေပြီး ထိုသတ္တုများသည် ဆောက်လုပ်ရေးပစ္စည်းများ၊ ဖာရိုအလွိုင်းနှင့် မြေရှားသတ္တုအချို့ ရှိနေသည်။

ယူကရိန်းတွင် ရုပ်မြင်သံကြားများ၊ မီးသီးများ ပြုလုပ်ရာ၌ အသုံးပြုသည့် lanthanum နှင့် cerium သတ္တုများ၊ လေအားလျှပ်စစ် ထုတ်ယူသည့် တာဘိုင်များ၊ လျှပ်စစ်ကား ဘက္ကထရီများပြုလုပ်ရာမှာ အသုံးပြုသော neodymium သတ္တုများရှိကြောင်း ယူကရိန်း၏ ဘူမိဗေဒအင်စတီကျုက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် နျူကလီးယားစွမ်းအင်မှ လေဆာရောင်ခြည်အထိ ထုတ်ကုန်အမျိုးမျိုးတွင် အသုံးပြုသည့် erbium နှင့်  yttrium သတ္တုများလည်းရှိကြောင်း ယူကရိန်း၏ ဘူမိဗေဒအင်စတီကျုက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းသည် lithium၊ beryllium၊ manganese၊ gallium၊ zirconium၊ graphite၊ apatite၊ fluorite နှင့် nickel တို့ကို အဓိက ထောက်ပံ့ပေးသည့် နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ မေလ ၁

အိန္ဒိယသည် လာမည့် ၂ ရက်တွင်း ပါကစ္စတန်ကို စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်ဖွယ်ရှိကြောင်း ခိုင်လုံသည့် ထောက်လှမ်း ရေးသတင်းများ ရရှိထားသည်ဟု ပါကစ္စတန်ထိပ်သီး အရာရှိတစ်ဦးက ဧပြီ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီးနောက် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့က အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့ကို ထိန်းထိန်း သိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

“လာမယ့် ၂၄ နာရီကနေ ၃၆ နာရီအတွင်း အိန္ဒိယဟာ ပါကစ္စတန်ကို စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်မယ်ဆိုတဲ့ ခိုင်လုံတဲ့ ထောက်လှမ်းရေးသတင်းကို ပါကစ္စတန်က ရရှိထားပါတယ်”ဟု ပါကစ္စတန် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး အက်တူလာ တာရာ (Attaullah Tarar) က  X လူမှုမီဒီယာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန် အနေဖြင့် မည်သည့် သက်သေ အထောက်အထားကို အသုံးပြုပြီး ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ရသည်ဆိုသည့် အချက်ကိုမူ ၎င်းက ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းမှ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ခရီးသွား ၂၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် သီတင်းတစ်ပတ်အကြာတွင် တာရာ၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယနဲ့ပါကစ္စတန် နယ်စပ်ဂိတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါကစ္စတန်က ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယက စွပ်စွဲထားသည်။

သို့သော် ပါကစ္စတန်ကတော့ ထိုစွပ်စွဲချက်ကို ငြင်းဆိုထားသလို ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ဘက်မလိုက်ဘဲ စုံစမ်းစစ် ဆေးရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားဒေသသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အချိန်မရွေး စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ အရှိဆုံး နယ်မြေများထဲ၌ တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ထိုဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားကာ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီ ခွဲပြီး အုပ်ချုပ်ထားသည်။

ဗြိတိန်လက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည့် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၈၀ နီးပါးကစပြီး နျူကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားကြသော အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသ အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး စစ်ပွဲ ၃ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၃၀

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ သဖြင့် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ဧပြီ ၂၉ ရက်၌ ကက်ရှ်မီးယားဒေသရှိ ခရီးသွားများ သွားရောက်လေ့ရှိသည့် နေရာဒေသ များအနက် ထက်ဝက်ကျော်ကို သွားရောက်ခွင့် ပိတ်ပင်လိုက်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရက ကက်ရှ်မီးယားဒေသရှိ ခရီးသွားများ သွားရောက် လည်ပတ်လေ့ရှိသည့် နေရာ ၈၇ နေရာအနက် ၄၈ နေရာကို ပိတ်ပစ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး လုံခြုံရေးများ တိုးမြှင့်ချထားခဲ့သည်။

သွားရောက်လည်ပတ်ခွင့် ပိတ်ပင်သည့် ကာလကို အတိအကျ ကြေညာခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ အစိုးရအရာရှိများကလည်း ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဧပြီ ၂၂ ရက်က စစ်သွေးကြွများသည် ပါဟယ်ဂန် (Pahalgam) မြို့တွင် အမျိုးသားများ၏ အမည်ကို မေးမြန်းပြီး ဟိန္ဒူဘာသာဝင်များကို ပစ်မှတ်ထားကာ အမျိုးသား ၂၆ ဦးအား အနီးကပ် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း အရာရှိ များနှင့် အသက်ရှင် လွတ်မြောက်ခဲ့သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

မွတ်ဆလင် အများစုနေထိုင်သည့် ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွ ၃ ဦးအနက် ၂ ဦးသည် ပါကစ္စတန်မှဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယမှ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားဒေသ လုံခြုံရေးချထားစဉ်

ပါကစ္စတန်ကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်မှု မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားပြီး ဘက်မလိုက်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသကို တစ်ဖက်တစ်ချက်စီ ခွဲဝေအုပ်ချုပ်ထားပြီး ပါကစ္စတန်သည် ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများအား ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးနေပြီး အားပေးအားမြောက် ပြုလုပ်နေ ကြောင်း အိန္ဒိယက စွပ်စွဲထားသည်။

ပါကစ္စတန်အစိုးရကမူ ၎င်းတို့သည် ကက်ရှ်မီးယား ဒေသခံများ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် တောင်းဆိုမှုအတွက် သံတမန်ရေးအရသာ ထောက်ခံပေးနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားတွင် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် နျူကလီးယား လက်နက်များ ပိုင်ဆိုင်ထားကြသည့် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် နှစ်နိုင်ငံကြား သံတမန်ရေးအရ အပြန်အလှန် တားမြစ်ကန့်သတ်သည့် အစီအစဉ်များ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြ ပြီး အိန္ဒိယက ပါကစ္စတန်နှင့် မြစ်ရေမျှဝေသုံးစွဲသော အင်ဒူမြစ်ရေ သဘောတူစာချုပ်ကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပါကစ္စတန်ကလည်း ၎င်း၏ လေပိုက်နက်အတွင်း အိန္ဒိယလေကြောင်းလိုင်းများ ဖြတ်သန်းဝင်ရောက် မှုကို တားမြစ်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

စင်္ကာပူ၊ ဧပြီ ၃၀

စင်္ကာပူနိုင်ငံတွင် မေလ ၃ ရက်၌ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားပြီး အဓိက အတိုက်အခံပါတီ ဖြစ်သည့် အလုပ်သမားပါတီသည် လွှတ်တော်တွင် နေရာအများအပြားကို အနိုင်ရရှိရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲသည် စင်္ကာပူဝန်ကြီးချုပ်သစ် လော့ရန့် ဝေါင် (Lawrence Wong) နှင့် ၎င်း၏ PAP ပါတီ အတွက် ပထမဆုံး ရွေးကောက်ပွဲ စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် မဲဆန္ဒရှင်များသည် လက်ရှိ အာဏာရ PAP ပါတီကိုသာ မဲပေးဖွယ်ရှိနေကြောင်း လေ့လာသူများက သုံးသပ်ထားကြသည်။

စင်္ကာပူနိုင်ငံကို ဗြိတိန်က ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ပေးခဲ့ပြီးကတည်းက PAP ပါတီသည် စင်္ကာပူ၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတိုင်းမှာ အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

စင်္ကာပူတွင် နောက်ဆုံးအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

စင်္ကာပူမဲဆန္ဒရှင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် အတိုက်အခံ အလုပ်သမားပါတီက လွှတ်တော်၌ နေရာ ၁၀ နေရာ ရရှိခဲ့ပြီး အတိုက်အခံများ အတွက် အကြီးမားဆုံး အောင်မြင်မှုဖြစ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲတွင် PAP ပါတီသည် လွှတ်တော်နေရာ ၉၃ နေရာ၌ ကျန်သည့် နေရာ ၈၃ နေရာစလုံးကို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

မေလ ၃ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ စင်္ကာပူ၏ မဲဆန္ဒနယ် ၃၃ ခုမှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၉၇ နေရာစလုံးကို မဲပေးရွေးချယ်မည်ဖြစ်ပြီး အတိုက်အခံ အလုပ်သမားပါတီက နေရာအများစု အနိုင်ရရှိရန် မျှော်လင့် ထားကြောင်း ပါတီခေါင်းဆောင် ပရီတမ် ဆင်း (Pritam Singh) က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် မတ်လက ဗြိတိန်အခြေစိုက် YouGov သုတေသနကုမ္ပဏီက စင်္ကာပူနိုင်ငံသား ၁၈၄၅ ဦးကို စစ်တမ်း ကောက်ခံခဲ့ရာတွင် ၆၃ ရာခိုင်နှုန်းက အာဏာရ PAP ပါတီကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပြီး ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကသာ အလုပ်သမားပါတီကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

စတော့ဟုမ်း၊ ဧပြီ ၂၉

၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံး၏ စစ်အသုံးစရိတ်သည် ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၇၂ ထရီလျံရှိခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထိုပမာဏသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၉ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကာ စစ်အေးကာလနောက်ပိုင်း နှစ်အလိုက် စစ်အသုံးစရိတ် အမြင့်ဆုံးနှုန်းအဖြစ် စံချိန်တင်ခဲ့သည်။

စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသန အင်စတီကျု (SIPRI) ၏ အချက်အလက်များအရ ပထဝီ နိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများကြောင့် ကမ္ဘာ့ဒေသအားလုံး၊ အထူးသဖြင့် ဥရောပနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် စစ်အသုံးစရိတ်များ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

“၂၀၂၄ ခုနှစ်ထဲမှာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ဟာ သူတို့ရဲ့ စစ်အသုံးစရိတ်ကို တိုးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရတွေဟာလည်း စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးကို ဦးစားပေးလာကြပြီး စီးပွားရေး၊ လူမှုဆက်ဆံရေးတွေကို အထိခိုက်ခံပြီးတော့ စစ်ရေးကို မြှင့်တင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု SIPRI က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 လက်နက်အရောင်းပြပွဲကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့် နေတိုးမဟာမိတ်အဖွဲ့အပေါ် အမေရိကန်၏ လုံခြုံရေးကတိကဝတ်များ လျော့ပါးလာနိုင်ခြေ ရှိသည့် သံသယများကြောင့် ရုရှား အပါအဝင် ဥရောပတွင် စစ်အသုံးစရိတ် ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး စစ်အေးကာလနောက်ပိုင်း စံချိန်တင်အဆင့်အထိ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ရုရှား၏ စစ်ရေးအသုံးစရိတ်သည် ၂၀၂၄  ခုနှစ်တွင် ခန့်မှန်းခြေ ဒေါ်လာ ၁၄၉ ဘီလီယံအထိ ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်က စစ်အသုံးစရိတ်ထက် ၃၈ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုများပြားလာခဲ့ကာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထက် ၂ ဆခန့် ပိုမိုများပြားခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ရုရှား၏ စစ်အသုံးစရိတ်သည် နိုင်ငံ့ဂျီဒီပီ၏ ၇ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး အစိုးရအဖွဲ့ အသုံးစရိတ် စုစုပေါင်း၏ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်က ယူကရိန်း၏ စုစုပေါင်း စစ်အသုံးစရိတ်သည် ၂ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း များပြားလာပြီး ဒေါ်လာ ၆၄ ဒသမ ၇ ဘီလီယံအထိရှိခဲ့ကာ နိုင်ငံ့ဂျီဒီပီ၏ ၃၄ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသည် လက်ရှိတွင် ၎င်း၏ အခွန်မှ ရရှိသည့် ငွေကြေးအားလုံးကို စစ်အသုံးစရိတ်အတွက် လျာထားပေး နေပြီး ယခုကဲ့သို့ ဘဏ္ဍာရေးအရ ကျပ်တည်းသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ယူကရိန်းအတွက် စစ်အသုံးစရိတ်ကို ဆက်လက်တိုးမြှင့်ရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဟု SIPRI က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၄  ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်၏ စစ်အသုံးစရိတ်သည် ၅ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကာ ဒေါ်လာ ၉၉၇ ဘီလျံရှိခဲ့ပြီး အမေရိကန်၏ စစ်အသုံးစရိတ်သည် နေတိုးတစ်ဖွဲ့လုံး၏ စုစုပေါင်း စစ်အသုံးစရိတ်၏ ၆၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံး စစ်အသုံးစရိတ်၏ ၃၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၂၉

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်စစ်သားများသည် အငြင်းပွားဖွယ် ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် (၄)ရက် ဆက်တိုက်အဖြစ် ဧပြီ ၂၇ ရက် ညပိုင်းတွင် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အတွက် နှစ်ဖက်ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရန် တရုတ်က တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လူ ၂၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် ဧပြီ ၂၂ ရက် ကက်ရှ်မီးယားဒေသ တိုက်ခိုက်ခံရမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ပါကစ္စတန်အစိုးရ က ထိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းမရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း အိန္ဒိယက သံသယရှိသည့် စစ်သွေးကြွသုံးဦးတွင် နှစ်ဦးသည် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသားများဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဧပြီ ၂၂ ရက် အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများက လူ ၂၆ ဦးကို ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး နောက် ပါကစ္စတန်သည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုကို ထောက်ခံပေးနေကြောင်း အိန္ဒိယက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အင်ဒူမြစ်ကို တွေ့ရစဉ်

ပါကစ္စတန်ကမူ ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး အိန္ဒိယ၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို တုန့်ပြန်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ထိုနှစ်နိုင်ငံသည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ကန့်သတ်ချက် စီမံချက်များ ချခဲ့ပြီး အိန္ဒိယက အင်ဒူ (Indus) မြစ်ရေစာချုပ်ကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပါကစ္စတန်က အိန္ဒိယ၏ လေကြောင်းလိုင်းများကို ၎င်း၏လေပိုင်နက်တွင် ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် ပိတ်ထားခဲ့သည်။

ဧပြီ ၂၇ ရက် ညပိုင်းက ပါကစ္စတန်စစ်တပ်၏ စစ်စခန်းများသည် ထိန်းချုပ်ရေးစည်းမျဉ်းကို ကျော်ဖြတ်ပြီး လက်နက်ငယ်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယစစ်တပ်က ကက်ရှ်မီးယားဒေသကို ပိုင်းခြားထားသည့် အမည်ခံ နယ်စပ်စည်းကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သည်။

ထိုပစ်ခတ်မှုကို အိန္ဒိယစစ်သားများကလည်း လျင်မြန်ထိရောက်စွာ တုန့်ပြန်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အသေးစိတ် အချက်အလက်များနှင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက်ကို ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိပေ။

အိန္ဒိယက လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ထားစဉ်

ပါကစ္စတန်စစ်တပ်ကမူ ထိုပစ်ခတ်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တစ်စုံတစ်ရာ မှတ်ချက်ပြု ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ကက်ရှ်မီးယားတွင် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့က စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အများအပြားကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များဝင် ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် နေအိမ် ၁၀၀၀ နီးပါးနှင့် တောအုပ်များတွင် ရှာဖွေမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် မေးခွန်းများ မေးမြန်းရန်အတွက် လူ ၅၀၀ ဝန်းကျင်ကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့ကြောင်း ဒေသခံရဲအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

နေအိမ် ၉ အိမ်ထက်မနည်း ဖျက်စီးခဲ့ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်နယ်ရှိ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များက အကြမ်းဖက်မူဝါဒ တိုက်ဖျက်သည့် အစိုးရ၏ ဆောင်ရွက်ချက်များသည် အပြစ်မဲ့ပြည်သူများကို မထိခိုက်စေရန် ဂရုတစိုက် လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ