CNI International News

ဘေကျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၅

အနာဂတ်တွင် ဖြစ်ပွားလာနိုင်သည့် စစ်ပွဲများနှင့် ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် ဒရုန်းများသည် အဓိကကျသော အခန်းကဏ္ဍ မှ ပါဝင်လာနိုင်သဖြင့် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်သည် ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြိုင်ဆိုင်မှုများ မြင့်တက် နေသည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက တရုတ်စစ်တပ်သည် ဒရုန်း အများအပြား ပါဝင်သည့် ဒရုန်းအုပ်စုလိုက် တိုက်ခိုက်မှုများကို ခုခံ တွန်းလှန်နိုင်သော ၎င်း၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို စမ်းသပ်ရန်အတွက် လေကြောင်းကာကွယ်ရေး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု များကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွင် အရွယ်အစားသေးငယ်ပြီး ပျံသန်းနေသည့် ဒရုန်းများကို တိကျစွာ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ရန် စိန်ခေါ်မှုများရှိနေကြောင်း ရလဒ်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

စစ်ဘက်သုံး ဒရုန်းများကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်နိုင်ငံပိုင် CCTV ရုပ်သံ၏ ဖော်ပြချက်အရ ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွင် တရုတ်ပြည်သူ့ လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (PLA) သည် ပထမအသုတ် ဒရုန်းအုပ်စုလိုက် တိုက်ခိုက်မှုကို လေယာဉ်ပစ် သေနတ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ၌ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ထိရောက်မှုရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

PLA မြေပြင်တပ်ဖွဲ့၏ အမှတ် ၇၇ တပ်ဖွဲ့မှ အရာရှိတစ်ဦးဖြစ်သည့် တန်ရှောင်လုံ (Duan Xiaolong) က ဒရုန်း များ၏ အရွယ်အစား သေးငယ်မှု၊ လျင်မြန်စွာ ပျံသန်းမှုနှင့် လမ်းကြောင်းပြောင်း ပျံသန်းမှုများကြောင့် ထိုဒရုန်း များကို ထိမှန်အောင်ပစ်ခတ်ရန် ခက်ခဲခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုရှိပြီး ပိုမိုလျင်မြန်သည့် ဒရုန်းများကို ထုတ်လုပ်ရန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများမှတစ်ဆင့် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ဒရုန်းများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုအန္တရာယ်ကို ကာကွယ်ရန်လည်း လုပ်ဆောင်နေကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

 ဒရုန်းတစ်စင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့အတူ အမေရိကန်ကလည်း ဒရုန်းများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို ကာကွယ်ရန် နည်းလမ်းအသစ်များ ရှာဖွေနေပြီး ကုန်ကျစရိတ်များကို ချိန်ညှိရန် စီစဉ်နေသည်ဟု Proceedings သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဩဂုတ်လက ရေးသား ခဲ့သည့် ဆောင်းပါးရှင် ကားလ်ဖလင်း၏ ဆောင်းပါးထဲ၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် စျေးပေါပြီး အရေအတွက် အများအပြား ထုတ်လုပ်ထားသည့် ဒရုန်းများကို မြေပြင်မှ ဝေဟစ်ပစ် ဒုံးကျည် (SAM) များအသုံးပြုပြီး ပစ်ခတ်ရာတွင် ကုန်ကျစရိတ် အလွန်များပြားနေကြောင်း ကားလ်ဖလင်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေများအရ ကင်မရာများ တပ်ဆင်ထားသော  အသေးစား ဒရုန်းများသည် ဒေါ်လာ ရာဂဏန်းသာ ကုန်ကျမည်ဖြစ်သော်လည်း ရုရှားတပ်များ အသုံးပြုနေသည့် အီရန်လုပ် တိုက်ပွဲဝင် Shahed-136 ဒရုန်းများသည် တစ်စင်းလျှင် ဒေါ်လာ ၂ သောင်းအထိ ကုန်ကျမည်ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

ကာရာကက်စ်၊ စက်တင်ဘာ ၅

ဗင်နီဇွဲလားလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် အစိုးရလိုလားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ဇူလိုင်လအတွင်းက ပြုလုပ် ခဲ့သည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဆန္ဒပြမှုများကို ပြင်းထန်စွာ နှိမ်နင်းခဲ့ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်း လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများရှိခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့၊ ရဲတပ်ဖွဲ့၊ colectivos ဟု လူသိများသည် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ဇူလိုင် ၂၈ ရက် က ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း ဆန္ဒပြသူ ၂၃ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟု လူ့အခွင့် အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (HRW) က စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။

လူငယ်များ အပါအဝင် ထောင်နှင့်ချီသည့် ဆန္ဒပြသူများသည် ရွေးကောက်ပွဲအာဏာပိုင်အဖွဲ့က သမ္မတ နီကိုလပ်စ် မာဒူရိုကို ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် နာရီပိုင်းအကြာမှာပင် လမ်းများပေါ်သို့ထွက်ပြီး ဆန္ဒပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

colectivos ဟု လူသိများသည် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုဆန္ဒပြသူများကို မာဒူရိုနှင့် ၎င်း၏  United Socialist ပါတီ၏ မဟာမိတ်များက အင်အားသုံး၍ ဖြိုခွင်းခဲ့ကာ တစ်ဖက်သတ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းမှုများ၊ တရားစွဲဆိုမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သလို Operation Knock Knock အမည်ရှိ စစ်ဆင်ရေးဖြင့် ဆန္ဒပြမှုများတွင် ပါဝင်သူများကို အစိုးရအား သတင်းပေးရန် အစိုးရသစ္စာခံများကို တိုက်တွန်းခဲ့ သည်။

"ဗင်နီဇွဲလားမှာ ကျနော်တို့ မြင်တွေ့နေရတဲ့ အဲဒီလို ဖိနှိပ်မှုတွေက တုန်လှုပ်ဖို့ ကောင်းလောက်အောင် ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်လှပါတယ်။ ပြည်ပနိုင်ငံတွေ အနေနဲ့ ဗင်နီဇွဲလားပြည်သူတွေ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြနိုင်အောင် လိုအပ်တဲ့ အစီအစဉ် လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်" ဟု HRW ၏ အမေရိကနိုင်ငံများဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဟွမ်နီတာ ဂိုဘာတပ်စ် (Juanita Goebertus) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူ ၂၃ ဦးနှင့် ဘိုလစ်ဗီးယား အမျိုးသား အစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်သည့်  သက်သေ အထောက်အားများကို ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံအတွင်းရှိ ဒေသခံ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များထံမှ ရရှိခဲ့ကြောင်း HRW က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလား ဆန္ဒပြသူများနဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ အဓိကရုန်းဖြစ်နေစဉ်

ဆန္ဒပြသူ အများစု သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် ကာလမှာ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်နှင့် ဇူလိုင် ၃၀ ရက်များတွင်ဖြစ်ကြောင်း HRW က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူများ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်များအနက် ဖြစ်စဉ် ၁၁ ခုကို HRW က သီးခြား မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် သေဆုံးကြောင်း အတည်ပြုချက်များ၊ အတည်ပြုထားသည့် ဗွီဒီယိုများနှင့်ဓာတ်ပုံများကို စိစစ်သုံးသပ်ခဲ့ သလို မျက်မြင် သက်သေများ၊ ဒေသခံသတင်းရင်းမြစ် ၂၀ ဦးနှင့် အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သေမှုသေခင်း စုံစမ်းသည့် မှုခင်းပညာရှင်များ၊ ဒဏ်ရာများနှင့် လက်နက်များကို လေ့လာသည့် လက်နက် ကျွမ်းကျင်သူများနှင့်လည်း တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု HRW က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ စက်တင်ဘာ ၅

ယူကရိန်း၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးတွင် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရို ကူလီဘာ (Dmytro Kuleba) သည် အစိုးရအဖွဲ့ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းမှုမတိုင်မီ စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာ တင်သွင်းခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အသက် ၄၃ နှစ်အရွယ် ကူလီဘာသည် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရသည့် အကြောင်းရင်းကို ပြောကြားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

ထို့နောက် ကူလီဘာ နုတ်ထွက်မှုကို လွှတ်တော်အမတ်များက အစည်းအဝေးအတွင်း ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ရုစလမ် စတက်ဖန်ချော့ (Ruslan Stefanchuk) က ၎င်း၏ Facebook စာမျက်နှာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည်မှာ ၂ နှစ်ခွဲခန့် ကြာမြင့်လာချိန်တွင် အစိုးရအဖွဲ့ကို ပိုမိုခိုင်မာစေရန်အတွက် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းမည့် အခြေအနေကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) က ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း အရိပ်အမြွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် ဆင်နွှဲနေသည့် ရုရှား၏ စစ်ပွဲကာလအတွင်း ကူလီဘာသည် ဇာလန်းစကီး ပြီးပါက ယူကရိန်း သတင်းစကားများကို နိုင်ငံတကာသို့ ပေးပို့နေသည့် ဒုတိယမြောက် ထိပ်သီးအရာရှိဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများစွာ ပြုလုပ်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

ရုရှားတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းက ပျက်စီးမှုကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက ရုရှား၏ ကျူးကျော် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ယခုနှစ် ဇူလိုင်လ ထဲတွင် ကူလီဘာသည် တရုတ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည့် ရာထူးအမြင့်ဆုံး ယူကရိန်းအရာရှိတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်။

လက်ရှိ အစိုးရအဖွဲ့ထဲမှ ရာထူးနေရာ ထက်ဝက်ကျော်ကို အပြောင်းအလဲများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဇာလန်းစကီး၏ အာဏာရပါတီမှ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ ဒါဗုသ် အာရာခါမီယာ (Davyd Arakhamiia) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိုးရအဖွဲ့ဝင်ဝန်ကြီးများသည် စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မည်ဖြစ်ပြီး စက်တင်ဘာ ၅ ရက်၌ လူသစ်များကို ရာထူးခန့်အပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း လီဗျူ (Lviv) မြို့တွင် ရုရှား၏ ညအချိန် တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် လူ ၇ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ လူပေါင်း ၃၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း မြို့တော်ဝန် အန်ဒရီ ဆာဒေ့ါဗ်ယီ (Andrii Sadovyi) က စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဇာလန်စကီး၏ မွေးရပ်မြို့ဖြစ်သည့် ခရစ်ဗီရီ (Kryvyi Rih) မြို့တွင်လည်း ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဒေသအကြီးအကဲ ဆာဟီ လုဆက် (Serhii Lysak) က စက်တင်ဘာ ၄ ရက် နံနက်ပိုင်း တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ကာဘူးလ်၊ စက်တင်ဘာ ၄

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် တာလီဘန်အစိုးရအဖွဲ့သည် အများပြည်သူပိုင်နေရာများတွင် အမျိုးသမီးများ၏ အသံများနှင့် မျက်နှာများကို ဖော်ပြခြင်းမပြုရန် တားမြစ်ထားသည့် အကျင့်စာရိတ္တ ထိန်းသိမ်းရေးဥပဒေများကို တင်းကျပ်စွာ ထုတ်ပြန်ထားသဖြင့် နိုင်ငံတကာ၏ ဝေဖန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေများအရ အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားအုပ်ထိန်းသူ မပါဘဲ အငှားကားများကို ငှားရမ်းနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

ဩဂုတ်လကုန်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် တာလီဘန်အဖွဲ့၏ ဥပဒေများအရ အမျိုးသမီးများသည် အများပြည်သူပိုင် နေရာများတွင် တစ်ကိုယ်လုံးကို ဖုံးလွှမ်းထားသည့် ဝတ်စုံအား အချိန်ပြည့် ဝတ်ဆင်ရမည်ဖြစ်ပြီး စကားသံကို လည်း ထွက်ပေါ်ခြင်းမပြုရန် တားမြစ်ထားသည်။

အမျိုးသမီးများ၏ အသံသည် တဏှာရာဂကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သဖြင့် ထိုကဲ့သို့ တားမြစ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တာလီဘန်အဖွဲ့က ပြောာကားခဲ့သည်။

တာလီဘန်အဖွဲ့၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် ဟိုင်ဘာတူလာ အက်ခန်ဇာဒါ (Hibatullah Akhundzada) ၏ အတည်ပြုချက်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဥပဒေပိုဒ်ခွဲ ၃၅ ချက်ပါ အကျင့်စာရိတ္တ ထိန်းသိမ်းရေးဥပဒေတွင် ကိုယ်ပိုင် ကားများ၊ အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များ သို့မဟုတ် အစ္စလာမ်မစ် တရားဥပဒေများနှင့်မညီသည့် အခမ်းအနားများတွင် တေးသီချင်းများ ဖွင့်လှစ်နားဆင်ခြင်းကိုလည်း တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။

တာလီဘန်တွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အမျိုးသားများ အနေဖြင့်လည်း မုတ်ဆိပ်မွေး အရှည်ထားရန်၊ ခွေးတိုက်ပွဲနှင့် အခြား တိရစ္ဆာန်အချင်းချင်း တိုက်သည့် တိုက်ပွဲများ (ဥပမာ-ကြက်တိုက်ပွဲများ) ကဲ့သို့ လူကြိုက်များသည့် ဖျော်ဖြေပွဲ အခမ်းအနားများကိုလည်း ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။

"တာလီဘန်တွေ အာဏာပြန်ရလာတော့ ကျနော် မုတ်ဆိပ်ရိပ်လို့ မရတော့ပါဘူး။ အခုဆို ကျနော့် မုတ်ဆိပ်တွေ က ရှည်လာပါပြီ။ အခုလို မုတ်ဆိပ်အရှည်နဲ့နေရတာ အဆင်မပြေပါဘူး" ဟု အာဖဂန်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် မိုဟာမက် အက်ခ်ဘာ (Muhammad Akbar) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကျင့်စာရိတ္တ ထိန်းသိမ်းရေးဥပဒေများကို ချိုးဖောက်ပါက ကနဦးအဆင့် သတိပေးခြင်းမှအစ၊ ပိုင်ဆိုင်မှုများ သိမ်းဆည်းခံရခြင်း၊ ရက်အနည်းငယ်ကြာ ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံရခြင်းနှင့် အခြားအပြစ်ပေးနည်းများဖြင့် အရေးယူ ခံရလိမ့်မည်ဟု တာလီဘန်အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အကျင့်စာရိတ္တ ချိုးဖောက်မှုဆိုင်ရာ ပြစ်မှုများဖြင့် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူ ပေါင်း ၁၃,၀၀၀ ခန့်ရှိခဲ့သည်ဟု မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၄

ဩဂုတ် ၇ ရက်က ဩစတြီးယားနိုင်ငံ၊ ဗီယင်နာ (Vienna) အနီးတွင် တေလာဆွစ်ဖ် (Taylor Swift) ၏ ဂီတ ဖျော်ဖြေပွဲ အပါအဝင် ကြီးမားသည့် ပွဲအခမ်းအနားများကို တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်နေသူနှစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း ဩစတြီးယားအာဏာပိုင်များက ကြေညာခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်မှုများသည် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ သံသယရှိသူနှစ်ဦးမှာ အသက် ၁၉ နှစ်အရွယ်နှင့် ၁၇ နှစ်အရွယ် ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်များဖြစ်ပြီး အိုင်အက်စ်နှင့် အယ်ကေဒါအဖွဲ့များ၏ အစွန်းရောက်ဝါဒဖြန့်မှုကို ခံခဲ့ရဖွယ်ရှိကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဩဂုတ် ၂၃ ရက်ကလည်း ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ဆိုလင်ဂျန် (Solingen) မြို့တွင် လူ ၃ ဦးသေဆုံးပြီး ၈ ဦးဒဏ်ရာ ရခဲ့သည့် ဓားဖြင့်တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို အိုင်အက်စ်အဖွဲ့က ၎င်းတို့ လုပ်တာဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ခံထွက်ဆိုခဲ့သည်။

အိုက်အက်စ် အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အထက်ဖော်ပြပါ ဖြစ်စဉ်များအရ အိုင်အက်စ်အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ကမ္ဘာကသိစေရန် ပြသနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။

အိုင်အက်စ်အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့ အင်အားအကောင်းဆုံး အချိန်ဖြစ်သည့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ်အကြား အီရတ်နှင့် ဆီးရီးယာတွင် အစ္စလာမ်မစ် ခါလီဖိတ်ဟု ခေါ်သည့် မွတ်စလင်အရပ်သား အုပ်ချုပ်သူများ၏ နယ်မြေတစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာမီဒီယာများ၏ အာရုံစိုက်မှုကို ရရှိခဲ့သည်။

အိုင်အက်စ်အဖွဲ့သည် နိုင်ငံပေါင်း ၈၀ ကျော်မှ အမျိုးသားများ၊ အမျိုးသမီးများကို တပ်သားသစ်အဖြစ် စုဆောင်း နိုင်ခဲ့ပြီး အီရတ်နှင့် ဆီးရီးယားရှိ ကာ့ဒ်၊ ရှာဘက်၊ ခရစ်ယာန်၊ ယာဇီဒီနှင့် အခြားလူနည်းစုများအပေါ် ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်သည့် ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၊ အခြားနိုင်ငံများနှင့် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၈၀ ကျော် ပါဝင်သည့် နိုင်ငံတကာ ညွန့်ပေါင်းတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့၍ အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ ကျရှုံးသွားခဲ့ကာ နိုင်ငံတကာမီဒီယာများ၏ အာရုံစိုက်မှုလည်း လျော့ကျသွားခဲ့သည်။

အိုက်အက်စ်တပ်သားကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အိုင်အက်စ်အဖွဲ့၏ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ ခပ်စိပ်စိပ် ဖြစ်ပွားလာ သည်ကို နိုင်ငံတကာ သတင်းများတွင် မြင့်တွေ့လာရသဖြင့် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ တစ်ကျော့ပြန် အင်အားကြီးမားလာ မည့် အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုများအနက် အထင်ရှားဆုံး ဖြစ်စဉ်တစ်ခုမှာ ယခုနှစ် မတ်လအတွင်းက အိုင်အက်စ်အဖွဲ့၏ တောင်-ဗဟိုအာရှ အဖွဲ့ခွဲဖြစ်သည့် အိုင်အက်စ်-ခိုရာဆန် (IS-Khorasan) အဖွဲ့သည် ရုရှားနိုင်ငံ၊ မော်စကိုမြို့တော်ရှိ Crocus City Hall ကပွဲခန်းမကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် လူပေါင်း ၁၄၅ ဦး သေဆုံးသွားခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်သည် အိုင်အက်စ်အဖွဲ့ အနေဖြင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသထက်ကျော်လွန်ပြီး အင်အားကြီးနိုင်ငံများတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်သည့် စွမ်းဆောင်ရည်ကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၄

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) ၏ ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ပါဝင်သည့် အဖွဲ့ဝင် ၁၁ ဦးသည် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာပိုင်းဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပေတုန်တန် အနေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်သက်တမ်းကို အပြည့်အဝ တာဝန်ထမ်းဆောင်လိုပါက သတိကြီးစွာ ထားပြီး ချဉ်းကပ်လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) သည်လည်း ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံခဲ့ရဖူးသည့် ပီချစ် ချူအန်ဘန် (Pichit Chuenban) ကို အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးရာထူး ခန့်အပ်ခဲ့သဖြင့် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ ချိုးဖောက်မှု ဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးက ၎င်းကို ဝန်ကြီးချုပ်နေရာမှ ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင်လည်း ပေတုန်တန်သည် ဆရီသာကဲ့သို့ အလားတူ ဖြစ်စဉ်မျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည်ဟု အမည်မဖော် လိုသည့် ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးက The Nation သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆရီသာကို တွေ့ရစဉ်

အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ၃၆ ဦးအနက် ၁၁ ဦးသည် ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ ထို ၁၁ ဦး အနက် ၃ ဦးမှာ ဖြူးထိုင်းပါတီမှဖြစ်ပြီး ၃ ဦးမှာ Bhumjaithai ပါတီမှဖြစ်ကာ ၂ ဦးမှာ ဒီမိုကရက်ပါတီမှ ဖြစ်သည်။

နောက် ၂ ဦးမှာ အခြားနိုင်ငံရေး အင်အားစုမှဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံး ၁ ဦးမှာ Ruam Thai Sang Chart ပါတီမှ ဖြစ် ကြောင်း အဆိုပါကျွမ်းကျင်သူက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသူများထဲမှ လူအချို့၏ အမည်များကို ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

အထက်ဖော်ပြပါ ၁၁ ဦးအနက် ၅ ဦးသည် အမျိုးသား အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင် (NACC) ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ခံနေရသော်လည်း ထိုအမှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက် မချရသေးကြောင်း NACC က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသူများအနက် ဒီမိုကရက်တစ်ဦးဖြစ်သည့် လက်ထောက် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ဒက်ခိခေါင်ထောင်း (Dech-it Khaothong)၊ စက်မှုရေးရာဝန်ကြီးဖြစ်သည့် Ruam Thai Sang Chart ပါတီမှ အကာနက်ပရွန်ဖန် (Akanat Promphan)၊ လက်ထောက် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးအဖြစ် အဆိုပြု ခံထားရသည့် Bhumjaithai ပါတီမှ ချာဒါ ထိုင်းဆက် (Chada Thaiset) နှင့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ခေါင်းဆောင် ချာလမ်ချိုင်း သီရိအွန် (Chalermchai Sri-on) တို့ပါဝင်ကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၄

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလပ်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) ၏ ဂျက်လေယာဉ်ကို အမေရိကန်က သိမ်းဆည်းခဲ့ ကြောင်း အမေရိကန်တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"နီကိုလပ်စ် မာဒူရို အပြင် ၎င်းနှင့်ဆက်နွှယ်သူများ၏ အကျိုးအတွက် ပျံသန်းနေသည့် Dassault Falcon 900EX လေယာဉ်ကို သိမ်းဆည်းကြောင်း ယနေ့တွင် တရားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကြေညာလိုက်သည်"ဟု တရားရေးဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုနှင့် ပိတ်ဆို့မှုဥပဒေများကို ချိုးဖောက်မှုဖြင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ တောင်းဆိုချက် အရ ထိုလေယာဉ်ကို ဒိုမီနီကန် သမ္မတနိုင်ငံတွင် သိမ်းဆည်းလိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ဖလော်ရီဒါ (Florida) တောင်ပိုင်း ခရိုင်သို့ လွှဲပြောင်းပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သိမ်းဆည်းခံလိုက်ရသော လေယာဉ်ကိုတွေ့ရစဉ်

နီကိုလပ်စ်မာဒူရိုနှင့် ၎င်း၏ ခရိုနီများအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ဒေါ်လာ ၁၃ သန်းဖြင့် ကြားခံကုမ္ပဏီ တစ်ခုမှတစ်ဆင့် တရားမဝင်ဝယ်ယူခဲ့သည့် ထိုလေယာဉ်ကို တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက သိမ်းယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုလေယာဉ် သိမ်းယူမှုသတင်းကို CNN သတင်းဌာနက ပထမဆုံး ထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

တီဟီရန်၊ စက်တင်ဘာ ၃

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီ ခါမေနီ (Ayatollah Ali Khamenei) က အီရန်အစိုးရအနေ ဖြင့် ရန်သူများနှင့် ဆွေးနွေးမည်ဆိုပါက အလုပ်ဖြစ်နိုင်ခြေရှိကြောင်း အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန် (Masoud Pezeshkian) ကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အလီခါမေနီ၏ မှတ်ချက်စကားအရ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဝါဒီ ပီဇက်ရှ်ကီယန်၏ အစိုးရအဖွဲ့ လက်ထက်တွင် ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် အလားအလာကို ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ကို မယုံကြည်ရကြောင်း လည်း သတိပေးခဲ့သည်။

ပီဇက်ရှ်ကီယန် အနေဖြင့် အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာအဏုမြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA)သည် အနောက်နိုင်ငံများနှင့်အတူ နောက်တစ်ကြိမ် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အစ္စရေးနှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် အီရန်အစိုးရသည် နိုင်ငံတကာ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်း ပေးသူများနှင့်လည်း ထိတွေ့ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့် ရရှိခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

အီရန်သည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်ကလည်း အနောက်နိုင်ငံများနှင့် နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်အတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ဖူးသည်။

အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန်ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲကြောင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေပြီး နိုဝင်ဘာလ တွင် အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ရှိနေချိန်၌ ပီဇက်ရှ်ကီယန် အနေဖြင့် မည်သို့ ကိုင်တွယ်သွားမည်ကို စောင့်ကြည်ရမည်ဖြစ်သည်။

"ကျနော်တို့အနေနဲ့ စိတ်ချရတဲ့ အခြေအနေတွေမှာ ရန်သူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတွေ (ဆွေးနွေးပွဲတွေ) မလုပ် နိုင်ဘူးဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ရန်သူတွေကိုလည်း မယုံကြည်ရပါဘူး" ဟု အလီခါမေနီက ပြောကြားခဲ့ သည်။  

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) လက်ထက်က အမေရိကန်သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အီရန်နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်မှ နုတ်ထွက် သွားခဲ့ပြီးနောက် အလီခါမေနီ (၈၅ နှစ်) သည် ဆွေးနွေးပွဲများ ဆက်လုပ်ရန် သို့မဟုတ်ပါက သဘောတူညီချက်ကို ပယ်ဖျက်ရန် မကြာခဏ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အမေရိကန်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသည့် နိုင်ငံများဖြစ် သော အိုမန်နှင့် ကာတာနိုင်ငံတို့ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးမှုဖြင့် အမေရိကန်နှင့် အီရန်အကြား သွယ်ဝိုက်ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်မြောက်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ မိမိတို့အနေဖြင့် အလီခါမေနီ၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အပြော ထက်၊ အလုပ်ကို စောင့်ကြည့်ပြီး စဉ်းစားသုံးသပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မော်စကို၊ စက်တင်ဘာ ၃

ရုရှား၏ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်သည့် ကာ့စ်ဒေသတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် အဆုံးသတ်၌ ရှုံးနိမ့်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"အဲဒီလို ရန်လိုတဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ကျရှုံးသွားလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် ယုံကြည်ပါတယ်" ဟု ပူတင်က ဆိုက်ဘေးရီး ယား (Siberian) ၏ တူဗာ (Tuva) ဒေသ၏ မြို့တော်ဖြစ်သည့် ကိုင်ဇီယို (Kyzyl) မြို့တော်ရှိ အမှတ် ၂၀ စာသင် ကျောင်းတွင် ကျောင်းသားများနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

"ရုရှားရဲ့ နယ်နိမိတ်ဖြစ်တဲ့ ကာ့စ်ဒေသထဲကို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့ ဒီလို လူဆိုးတွေကို မောင်းထုတ်ဖို့ လိုအပ် ပါတယ်။ ပြီးတော့ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာ တည်ငြိမ်မှု မရှိအောင် လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေကို လည်း ဖြေရှင်းဖို့ လိုပါတယ်" ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များသည် ကာ့စ်ဒေသအား ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်သည့် အကြောင်းရင်းမှာ လက်ရှိ ယူကရိန်းအစိုးရအဖွဲ့သည် ပြည်တွင်းဥပဒေများအရ တရားဝင်မှုမရှိတော့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရမည့်အစား မာရှယ်လောထုတ်ပြန်ပြီး ယူကရိန်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းပြန်လှန် နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာ့စ်ဒေသကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းအစိုးရသည် ၎င်းတို့၏ အာဏာကို ဆက်လက် တည်မြဲစေရန် စစ်ဆင်ရေးများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင် ရန် လိုအပ်နေပြီး စစ်ဆင်ရေးများကို အဆုံးသတ်လိုက်ပါက မာရှယ်လောကို ရုပ်သိမ်း၍ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် ကာ့စ်ဒေသကို ဝင်တိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပူတင်က ၎င်း၏ ခန့်မှန်းချက်ကို ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ လက်ရှိ အစိုးရအဖွဲ့သည် နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရန် အခွင့်အလမ်း အလွန် နည်းပါးနေသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ရန် အသင့်မဖြစ်သေးကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ရန် စိတ်မဝင်စားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောသည်။

ယူကရိန်းသည် ၎င်းတို့၏ ဒွန်းဘက်စ် (Donbass) ဒေသအတွင်းသို့ ရုရှားတပ်များ ဝင်ရောက်မှုကို ရပ်တန့်ရန် အတွက်လည်း ကာ့စ်ဒေသကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပူတင်က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ကာ့စ်ဒေသတွင် ယူကရိန်းတပ်များသည် မီတာ ၂၀၀ မှ မီတာ ၃၀၀ ထက်ပိုပြီး ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ မိမိတို့တပ်များသည် ဒွန်းဘက်စ်ဒေသကို မီတာ ၂၀၀ မှ မီတာ ၃၀၀ လောက်ကိုသာ ထိန်းချုပ်ရန် မဟုတ်ဘဲ ဒေသတစ်ခုလုံးကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်