CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၄

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလပ်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) ၏ ဂျက်လေယာဉ်ကို အမေရိကန်က သိမ်းဆည်းခဲ့ ကြောင်း အမေရိကန်တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"နီကိုလပ်စ် မာဒူရို အပြင် ၎င်းနှင့်ဆက်နွှယ်သူများ၏ အကျိုးအတွက် ပျံသန်းနေသည့် Dassault Falcon 900EX လေယာဉ်ကို သိမ်းဆည်းကြောင်း ယနေ့တွင် တရားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကြေညာလိုက်သည်"ဟု တရားရေးဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုနှင့် ပိတ်ဆို့မှုဥပဒေများကို ချိုးဖောက်မှုဖြင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ တောင်းဆိုချက် အရ ထိုလေယာဉ်ကို ဒိုမီနီကန် သမ္မတနိုင်ငံတွင် သိမ်းဆည်းလိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ဖလော်ရီဒါ (Florida) တောင်ပိုင်း ခရိုင်သို့ လွှဲပြောင်းပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သိမ်းဆည်းခံလိုက်ရသော လေယာဉ်ကိုတွေ့ရစဉ်

နီကိုလပ်စ်မာဒူရိုနှင့် ၎င်း၏ ခရိုနီများအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ဒေါ်လာ ၁၃ သန်းဖြင့် ကြားခံကုမ္ပဏီ တစ်ခုမှတစ်ဆင့် တရားမဝင်ဝယ်ယူခဲ့သည့် ထိုလေယာဉ်ကို တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက သိမ်းယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုလေယာဉ် သိမ်းယူမှုသတင်းကို CNN သတင်းဌာနက ပထမဆုံး ထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

တီဟီရန်၊ စက်တင်ဘာ ၃

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီ ခါမေနီ (Ayatollah Ali Khamenei) က အီရန်အစိုးရအနေ ဖြင့် ရန်သူများနှင့် ဆွေးနွေးမည်ဆိုပါက အလုပ်ဖြစ်နိုင်ခြေရှိကြောင်း အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန် (Masoud Pezeshkian) ကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အလီခါမေနီ၏ မှတ်ချက်စကားအရ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဝါဒီ ပီဇက်ရှ်ကီယန်၏ အစိုးရအဖွဲ့ လက်ထက်တွင် ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် အလားအလာကို ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ကို မယုံကြည်ရကြောင်း လည်း သတိပေးခဲ့သည်။

ပီဇက်ရှ်ကီယန် အနေဖြင့် အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာအဏုမြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA)သည် အနောက်နိုင်ငံများနှင့်အတူ နောက်တစ်ကြိမ် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အစ္စရေးနှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် အီရန်အစိုးရသည် နိုင်ငံတကာ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်း ပေးသူများနှင့်လည်း ထိတွေ့ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့် ရရှိခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

အီရန်သည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်ကလည်း အနောက်နိုင်ငံများနှင့် နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်အတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ဖူးသည်။

အီရန်သမ္မတ မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန်ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲကြောင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေပြီး နိုဝင်ဘာလ တွင် အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ရှိနေချိန်၌ ပီဇက်ရှ်ကီယန် အနေဖြင့် မည်သို့ ကိုင်တွယ်သွားမည်ကို စောင့်ကြည်ရမည်ဖြစ်သည်။

"ကျနော်တို့အနေနဲ့ စိတ်ချရတဲ့ အခြေအနေတွေမှာ ရန်သူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတွေ (ဆွေးနွေးပွဲတွေ) မလုပ် နိုင်ဘူးဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ရန်သူတွေကိုလည်း မယုံကြည်ရပါဘူး" ဟု အလီခါမေနီက ပြောကြားခဲ့ သည်။  

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) လက်ထက်က အမေရိကန်သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အီရန်နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်မှ နုတ်ထွက် သွားခဲ့ပြီးနောက် အလီခါမေနီ (၈၅ နှစ်) သည် ဆွေးနွေးပွဲများ ဆက်လုပ်ရန် သို့မဟုတ်ပါက သဘောတူညီချက်ကို ပယ်ဖျက်ရန် မကြာခဏ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အမေရိကန်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသည့် နိုင်ငံများဖြစ် သော အိုမန်နှင့် ကာတာနိုင်ငံတို့ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးမှုဖြင့် အမေရိကန်နှင့် အီရန်အကြား သွယ်ဝိုက်ဆွေးနွေးပွဲများ ဖြစ်မြောက်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ မိမိတို့အနေဖြင့် အလီခါမေနီ၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အပြော ထက်၊ အလုပ်ကို စောင့်ကြည့်ပြီး စဉ်းစားသုံးသပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မော်စကို၊ စက်တင်ဘာ ၃

ရုရှား၏ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်သည့် ကာ့စ်ဒေသတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် အဆုံးသတ်၌ ရှုံးနိမ့်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"အဲဒီလို ရန်လိုတဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ကျရှုံးသွားလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် ယုံကြည်ပါတယ်" ဟု ပူတင်က ဆိုက်ဘေးရီး ယား (Siberian) ၏ တူဗာ (Tuva) ဒေသ၏ မြို့တော်ဖြစ်သည့် ကိုင်ဇီယို (Kyzyl) မြို့တော်ရှိ အမှတ် ၂၀ စာသင် ကျောင်းတွင် ကျောင်းသားများနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

"ရုရှားရဲ့ နယ်နိမိတ်ဖြစ်တဲ့ ကာ့စ်ဒေသထဲကို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့ ဒီလို လူဆိုးတွေကို မောင်းထုတ်ဖို့ လိုအပ် ပါတယ်။ ပြီးတော့ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာ တည်ငြိမ်မှု မရှိအောင် လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေကို လည်း ဖြေရှင်းဖို့ လိုပါတယ်" ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များသည် ကာ့စ်ဒေသအား ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်သည့် အကြောင်းရင်းမှာ လက်ရှိ ယူကရိန်းအစိုးရအဖွဲ့သည် ပြည်တွင်းဥပဒေများအရ တရားဝင်မှုမရှိတော့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရမည့်အစား မာရှယ်လောထုတ်ပြန်ပြီး ယူကရိန်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းပြန်လှန် နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကာ့စ်ဒေသကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းအစိုးရသည် ၎င်းတို့၏ အာဏာကို ဆက်လက် တည်မြဲစေရန် စစ်ဆင်ရေးများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင် ရန် လိုအပ်နေပြီး စစ်ဆင်ရေးများကို အဆုံးသတ်လိုက်ပါက မာရှယ်လောကို ရုပ်သိမ်း၍ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် ကာ့စ်ဒေသကို ဝင်တိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပူတင်က ၎င်း၏ ခန့်မှန်းချက်ကို ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ လက်ရှိ အစိုးရအဖွဲ့သည် နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရန် အခွင့်အလမ်း အလွန် နည်းပါးနေသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ရန် အသင့်မဖြစ်သေးကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ရန် စိတ်မဝင်စားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောသည်။

ယူကရိန်းသည် ၎င်းတို့၏ ဒွန်းဘက်စ် (Donbass) ဒေသအတွင်းသို့ ရုရှားတပ်များ ဝင်ရောက်မှုကို ရပ်တန့်ရန် အတွက်လည်း ကာ့စ်ဒေသကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပူတင်က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ကာ့စ်ဒေသတွင် ယူကရိန်းတပ်များသည် မီတာ ၂၀၀ မှ မီတာ ၃၀၀ ထက်ပိုပြီး ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ မိမိတို့တပ်များသည် ဒွန်းဘက်စ်ဒေသကို မီတာ ၂၀၀ မှ မီတာ ၃၀၀ လောက်ကိုသာ ထိန်းချုပ်ရန် မဟုတ်ဘဲ ဒေသတစ်ခုလုံးကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) သည် အသစ်ဖွဲ့စည်းမည့် အစိုးရအဖွဲ့တွင် ပါဝင်မည့် သူများစာရင်းကို အပြီးသတ် ရွေးချယ်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဘုရင်၏ အတည်ပြု ထောက်ခံချက်ရရန် ဘုရင့်ထံ တင်သွင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်၏ ယာယီအစိုးရအဖွဲ့အတွင်းမှ ထိပ်သီးအရာရှိများကမူ အစိုးရအဖွဲ့သစ်သည် စက်တင်ဘာလ လယ်ပိုင်းတွင် အပြီးသတ် ဖွဲ့စည်းလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ယခင်က ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။

အသစ်ဖွဲ့စည်းမည့် အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း လက်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများကို ဆက်လက် ခန့်အပ် ထားမည်ဖြစ်သော်လည်း ဝန်ကြီးများနှင့် လက်ထောက်ဝန်ကြီးများ အပါအဝင် ရာထူးနေရာ ၁၁ နေရာတွင် လူသစ်များ ပါဝင်လာဖွယ်ရှိကြောင်း ဒေသခံမီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစိုးရအဖွဲ့သစ်သည် ယခင်အစိုးရအဖွဲ့ထက် လွှတ်တော်နေရာ အနည်းငယ် ပိုမိုများပြားလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း  ပေတုန်တန်၏ အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဆိုရာဝမ် သီအန်သွန်း (Sorawong Thienthong) က ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အစိုးရအဖွဲ့သစ်တွင် ပါဝင်မည့် လူစာရင်းကိုမူ ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ဖြူးထိုင်းပါတီနဲ့ မဟာမိတ်ပါတီများကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်လက ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) သည် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာတွင် အသက် ၃၈ နှစ်အရွယ် ပေတုန်တန်ကို လွှတ်တော်က ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးကောက် တင်မြောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အသက်အငယ်ဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ပြီး ဒုတိယမြောက် အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ် ကာ သက်ဆင်မိသားစုအတွင်း ဝန်ကြီးချုပ်နေရာကို ရရှိသည့် တတိယမြောက် မိသားစုဝင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်သည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ၏ သမီးဖြစ်ပြီး ယခင် အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ် ယင်းလပ် ရှင်နာဝပ် ( Yingluck Shinawatra) ၏ တူမတော်စပ်သူဖြစ်သည်။

အသစ်ဖွဲ့စည်းမည့် အစိုးရအဖွဲ့တွင် စစ်တပ်နှင့်ဆက်နွှယ်သည့် Palang Pracharat ပါတီ ပါဝင်တော့မည် မဟုတ်ဘဲ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ပြိုင်ဘက်ဟောင်း ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုင်ပေ၊ စက်တင်ဘာ ၃

တရုတ်အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာနေမည်ဆိုပါက ၁၉ ရာစုနှစ်က ရုရှားကို ပေးအပ်ခဲ့သည့် နယ်မြေများကိုလည်း ပြန်လည်တောင်းယူသင့်သည်ဟု ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေး (Lai Ching-te) က ထိုင်ဝမ် မီဒီယာတစ်ခုနှင့်ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး လိုအပ်လာပါက အင်အားသုံး သိမ်းယူသွားမည်ဟု မကြာခဏ ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ထိုင်ဝမ်အစိုးရကမူ ထိုပြောကြားချက်များကို ငြင်းဆိုခဲ့ကာ ထိုင်ဝမ်ဒေသခံများသည် မိမိတို့ အနာဂတ်ကို မိမိတို့ကိုယ်တိုင်သာ ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၁ ရက်က ထိုင်ဝမ်ရုပ်သံ တစ်ခုနှင့်ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် လိုင်က တရုတ်၏ နယ်မြေ အများအပြားကို ရုရှားအင်ပါယာထံ ပေးအပ်ခဲ့သော ၁၈၅၈ ခုနှစ်က Treaty of Aigun အမည်ရှိ သဘောတူ စာချုပ် အကြောင်းကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုသဘောတူညီချက်ကို တရုတ်၏ ချင် (Qing) မင်းဆက်က အတည်ပြုရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သော်လည်း ၂ နှစ်အကြာ တွင် ပီကင်းညီလာခံ (Convention of Peking) ၌ အတည်ပြုခဲ့သည်။

ထိုစာချုပ်သည် ၁၉ ရာစုနှစ်က တရုတ်နှင့် ပြည်ပအင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့် ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် မျှတမှုမရှိသော စာချုပ်များထဲမှ တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။

"တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ချင်နေတာက ထိုင်ဝမ်မှာရှိတဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးတစ်ယောက်ကြောင့် ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံရေးပါတီ တစ်ခုကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး။ နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးအတွက်လည်း မဟုတ်ပါဘူး" ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

"နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေး အတွက်သာဆိုရင် Treaty of Aigun စာချုပ်အရ ရုရှားကို ပေးထားတဲ့ နယ်မြေတွေကို ဘာလို့ ပြန်မတောင်းတာလဲ။ အခုချိန်မှာ ရုရှားက အားအနည်းဆုံး အချိန်ဖြစ်နေပြီလေ" ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

ချင်မင်းဆက်လက်ထက် ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် ထိုစာချုပ်အရ တရုတ်အနေဖြင့် ရုရှားထံမှ နယ်မြေများကို ပြန်တောင်းနိုင် ကြောင်း၊ သို့သော် ပြန်တောင်းခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ထိုင်ဝမ်ကို ကျူးကျော်ရန် ဆန္ဒရှိနေခြင်းသည် နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးဆိုသည့် အကြောင်းပြချက်ကြောင့် မဟုတ်ကြောင်း လိုင်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

စင်စစ်အားဖြင့် တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းယူရန် ဆန္ဒရှိနေခြင်းသည် စည်းမျဉ်းအခြေပြု နိုင်ငံတကာ အခင်းအကျင်းကို ပြောင်းလဲရန်ဖြစ်ကြောင်း လိုင်က ပြောသည်။

လိုင်၏ ပြောကြားချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး တရုတ်၏ ထိုင်ဝမ်ရေးရာရုံးက မှတ်ချက်တစ်စုံတစ်ရာ မပေးသေးပေ။ 

တရုတ်အစိုးရကမူ ထိုင်ဝမ်သည် ရှေးဟောင်းကာလများကတည်းက တရုတ်၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဗီယန်ကျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂

လက်ရှိ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် လာအိုနိုင်ငံ၏ ဗီယန်ကျင်း (Vientiane) မြို့တော်တွင် အောက်တိုဘာ ၈ ရက်မှ ၁၁ ရက်အတွင်း အာဆီယံနှင့်ဆက်စပ်သည့် အစည်းအဝေးများကို နှစ်ကြိမ်ပြုလုပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း လာအို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အာဆီယံရေးရာဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီလက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အာဆီယံ အစည်းအဝေးအတွင်း အောက်တိုဘာလတွင် လာအို၌ အာဆီယံ အစည်းအဝေးများ နှစ်ကြိမ်ဆက်တိုက် ကျင်းပမည့်အကြောင်းကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအား အကြောင်းကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိုအစည်းအဝေးများ ကျင်းပမည့် ကာလအတွင်း အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးပွဲ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများ အကြား အစည်းအဝေးပေါင်း ၂၀ ကျော်ကို ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ကနေဒါနိုင်ငံသည် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များနှင့် အထူးအစည်းအဝေး ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ပြီးနောက် အရှေ့အာရှညီလာခံကို ထပ်မံပြုလုပ် သွားမည်ဖြစ်ပြီး ထိုညီလာခံတွင် အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ ဩစတြေးလျကဲ့သို့ အင်အားကြီးနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက် မည်ဖြစ်သည်။

လာအိုနိုင်ငံမှာ အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစည်းအဝေးကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များသည် တောင်ကိုရီးယားနှင့်လည်း ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သည့် မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး(CPS) ကို ထူထောင်ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အာဆီယံတွင် CPS သဘောတူညီချက် ရရှိထားသည့် နိုင်ငံ ၆ နိုင်ငံရှိပြီး ထိုနိုင်ငံများမှာ တရုတ်၊ ဩစတြေး လျ၊ အမေရိကန်၊ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့ ဖြစ်သည်။ 

နယူးဇီလန်နိုင်ငံသည်လည်း ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အာဆီယံ နှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးတွင် CPS ကို လျှောက်ထားခဲ့သည်။

လာအိုတွင် ပြုလုပ်မည့် အာဆီယံနှင့် ဆက်စပ် အစည်းအဝေးများအတွင်း အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များသည် အာဆီယံ လွှတ်တော်ဆိုင်ရာညီလာခံ (ASEAN Inter-Parliamentary Assembl)၊ အာဆီယံ စီးပွားရေး အကြံပေး ကောင်စီ (ASEAN Business Advisory Council) နှင့် အာဆီယံ လူငယ်များအဖွဲ့ (ASEAN Youth) မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့်လည်း ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

အောက်တိုဘာ ၈ ရက်တွင် စတင်ပြုလုပ်မည့် ထိုအစည်းအဝေးများ မတိုင်မီ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ သည် အစည်းအဝေး အစီအစဉ်များအတွက် ပြင်ဆင်ရန် အာဆီယံညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး ၏ မူဘောင်အောက်တွင် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ စက်တင်ဘာ ၂

အိန္ဒိယသည် ၎င်း၏ နျူကလီးယားအင်အားကို ချဲ့ထွင်သည့် အနေဖြင့် ပဲ့ထိန်းစနစ်တပ် နျူကလီးယာ ဒုံးကျည် ပစ်လွှတ်နိုင်သော ဒုတိယမြောက် ရေငုပ်သင်္ဘောကို ရေတပ်စစ်သင်္ဘော အုပ်စုအတွင်း ထပ်မံထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

INS Arighaat အမည်ရှိ ထိုနျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောသည် ဩဂုတ် ၂၉ ရက်က ဝိသာခါ ပတ္တနမ် (Visakha patnam) မြို့ရှိ အိန္ဒိယရေတပ်တွင် တပ်တော်ဝင် အခမ်းအနားဖြင့် ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုရေငုပ်သင်္ဘောကို အနည်းငယ်ကြာ စမ်းသပ် အသုံးပြုခဲ့ပြီးနောက် ရေတပ်သို့ လွှဲပြောင်း အပ်နှံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

INS Arighaat ရေငုပ်သင်္ဘောသည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က တပ်တော်ဝင်ခဲ့သည့် INS Arighant ရေငုပ်သင်္ဘောပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် နျူကလီးယားဒုံးကျည်တပ် ရေငုပ်သင်္ဘောဖြစ်သည်။

Arighant အမျိုးအစား ရေငုပ်သင်္ဘောသည် အိန္ဒိယ၏ နျူကလီးယား အဟန့်အတားကို မြှင့်တင်မှု၊ ဒေသတွင်း မဟာဗျူဟာမြောက် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဟန်ချက်ညီမှုကို ထူထောင်ရာတွင် အကောက်အကူ ဖြစ်စေမှု၊ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေကဏ္ဍတွင် အဓိကနေရာမှပါဝင်မှု အစရှိသည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို မြင့်တက်စေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရာဂျ်နက်သ် ဆင်း (Rajnath Singh) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရာဂျ်နက်သ်ဆင်းကို တွေ့ရစဉ်

အလေးချိန် တန် ၆၀၀၀ ရှိသည့် INS Arighaat ရေငုပ်သင်္ဘောသည် ကီလိုမီတာ ၇၅၀ အကွာအဝေးအထိ ပစ်ခတ် ရောက်ရှိနိုင်သည့် K-15 နျူကလီးယား ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များကို တပ်ဆင်နိုင်ပြီး အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် ကင်းလှည့် မှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုနျူကလီးယား သင်္ဘောများကြောင့် အိန္ဒိယသည် နျူကလီးယား လက်နက်များကို မြေပြင်၊ ရေပြင်နှင့်ဝေဟင်တို့ မှတစ်ဆင့် ပစ်လွှတ်နိုင်မည့် စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ထိုနျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ပဲ့ထိန်းစနစ်တပ် ရေငုပ်သင်္ဘောနှစ်စင်းသည် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသကို ဗဟိုပြုသည့် ဒေသတွင်း အိန္ဒိယ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ပိုမိုမြင့်တက်စေလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယရေတပ်၏ အင်အားကို ပိုမို ကောင်းမွန် လာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း Hindustan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ပဲ့ထိန်းစနစ်တပ် ရေငုပ်သင်္ဘောများ ပိုမိုများပြားလာမှုသည် အိန္ဒိယ၏ နျူကလီးယား အဟန့်အတားကို မြင့်တက်စေသော်လည်း ထိုကဲ့သို့ ကြီးမားသည့် လက်နက်အင်အားကို ကိုင်စွဲထားမှုအတွက် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုလည်း ပိုမိုကြီးမားကြောင်း ဘေကျင်း (Beijing) အခြေစိုက် အမည်မဖော်လိုသည့် စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

မနီလာ၊ စက်တင်ဘာ ၂

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့များသည် သင်္ဘောချင်းတိုက်မိစေရန် လုပ်ဆောင်နေ ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်က ဩဂုတ် ၃၁ ရက်တွင် စွပ်စွဲခဲ့ပြီးနောက် ဂျပန်နှင့် အမေရိကန်တို့က ဖိလစ်ပိုင်ကို ထောက် ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကြသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်းရှိ ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားနေသည့် ဆာဘီနာ သောင်ခုံ (Sabina Shoal) အနီးတွင် တရုတ်နှင့်ဖိလစ်ပိုင် သင်္ဘောများ တိုက်မိခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်အတွက် တရုတ်နှင့်ဖိလစ်ပိုင်တို့က အပြန်အလှန် အပြစ်တင်လျက်ရှိသည်။

ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ကမူ ထိုဖြစ်စဉ်တွင် ၎င်းတို့၏ သင်္ဘောတစ်စင်း ထိခိုက်သွားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့နဲ့ ဖိလစ်ပိုင် သင်္ဘောတိုက်မိစဉ်

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးတွင် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်နေသည့် ဂျပန်အနေဖြင့် ဩဂုတ် ၃၁ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့ သော သင်္ဘောချင်းတိုက်မိခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ် အပါအဝင် ထိုဖြစ်စဉ်များ ထပ်ကာထပ်ကာ ဖြစ်ပွားနေမှုအတွက် အလွန်စိုးရိမ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဂျပန်သံအမတ် ကာဇူယာ အန်ဒို (Kazuya Endo) က X လူမှုမီဒီယာ တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ဂျပန်အနေနဲ့ ရှိရင်းစွဲ အနေအထားကို အင်အားသုံးပြီး တစ်ဖက်သတ် ပြောင်းလဲမယ့် ဘယ်လိုအားထုတ် ကြိုးပမ်း မှုကိုမဆို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ပြီး ပင်လယ်ပြင် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထိန်းသိမ်းပြီး ဖိလစ်ပိုင်ဘက်က ရပ်တည် နေပါတယ်" ဟု အန်ဒိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဩဂုတ် ၃၁ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင်လည်း တရုတ်သည် ဖိလစ်ပိုင်၏ တရားဝင် ပင်လယ်ရေကြောင်း လှုပ်ရှားသွားလာမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် အန္တရာယ်များပြီး တင်းမာမှု မြင့်တက်စေ သော လုပ်ရပ်များကို လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

ဂျပန်၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့အမေရိကန် ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး တရုတ်၏ တရားမဝင် ကြေညာချက်များနှင့် ထိုကြေညာချက်များကို တရားဝင်စေရန် ကြိုးပမ်းမှုသည် နိုင်ငံအားလုံး၏ လွတ်လပ်စွာ ရေကြောင်းသွားလာခွင့်နှင့် လေယာဉ်ပျံသန်း ခွင့်များကို ခြိမ်းခြောက်နေကြောင်း အမေရိကန်က ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် မယ်ရီကေး ကာလ်ဆင် (MaryKay Carlson) ကလည်း ဖိလစ်ပိုင် သင်္ဘောကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဝင်တိုက်မှု အပါအဝင် နိုင်ငံတကာဥပဒေကို မကြာခဏ ချိုးဖောက်နေသည့် တရုတ် ၏ အန္တရာယ်များသော လုပ်ဆောင်ချက်များကို အမေရိကန်အစိုးရက ရှုတ်ချကြောင်း X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယခုဖြစ်စဉ် မတိုင်မီ ယခင်က ဖိလစ်ပိုင်ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည့် ဂျပန်သံအမတ်၏ မှတ်ချက်များ နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရှိ တရုတ်သံရုံးက တုန့်ပြန်ရာတွင် တရုတ်ကို အကြောင်းမဲ့ စွပ်စွဲချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း သံတမန်ရေးရာ ကန့်ကွက်လွှာကို ဂျပန်သံရုံးအား ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း တရုတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်းရန်အတွက် အမည်မဖော် လိုသူတစ်ဦးက တောင်းဆိုခဲ့သည်ဆိုသည့် အသနားခံစာကို မရရှိသေးကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အစ်တီပွန်း ဘွန်ပရာကွန် (Ittiporn Boonpracong) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မစ္စတာအစ်တီပွန်းသည် ရတ်ချာဘူရီ (Ratchaburi) ပြည်နယ်သို့ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်က သွားရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အစောပိုင်း ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် သတင်းများအရ ဖြူးထိုင်းပါတီကို ဖျက်သိမ်းရန် တောင်းဆိုမှုရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ သော်လည်း ထိုတောင်းဆိုချက်ရှိခဲ့သည်ဟု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးက ၎င်းအား အကြောင်းကြားခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း အစ်တီပွန်းက ပြောသည်။

အကယ်၍ ထိုကဲ့သို့သော တိုင်ကြားစာ သို့မဟုတ် အသနားခံစာကို ရရှိခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုအမှုကို စဉ်းစားသုံးသပ် သွားမည်ဖြစ်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မတီ ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အစ်တီပွန်း ဘွန်ပရာကွန်ကို တွေ့ရစဉ်

အမည်မဖော်လိုသူတစ်ဦးက အသနားခံစာ တင်သွင်းခဲ့မည်ဆိုသည့်တိုင် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို လုပ်ဆောင်မည်ဟု အစ်တီပွန်းက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း ဖြူးထိုင်းပါတီ လွှတ်တော်အမတ်များ၏ အကြီးအကဲ ဝီဆွတ် ချိုင်နာရမ် (Wisuth Chainarun) က ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးတွင် ဖြူးထိုင်းပါတီကို ဖျက်သိမ်းရန် အသနားခံစာဖြင့် ကြိုးပမ်းနေသည်ကို သတိပြုမိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအသနားခံစာကို မည်သူ သို့မဟုတ် မည်သည့်အဖွဲ့က တင်သွင်းခဲ့သည်ဆိုခြင်းကိုမူ ဖော်ပြထားခြင်းမရှိဘဲ ဩဂုတ် ၁၉ ရက်က တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ပါတီဝင် မဟုတ်တော့သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ခွင့်ပြုထားကြောင်း အသနားခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့ပြင် ထိုအသနားခံစာတွင် ပါတီဝင် မဟုတ်တော့သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးက ပါတီကို ထိန်းချုပ်နေခြင်းသည် တရားမဝင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေကို ရည်ညွှန်းပြီး တိုင်ကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အစောပိုင်း ထွက်ပေါ်ခဲ့သော သတင်းများ၌ ဖော်ပြထားသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်