CNI International News

ဂျိုဟန်နက်စဘတ်ချ်၊ စက်တင်ဘာ ၁

တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ဂျိုဟန်နက်စဘတ်ချ်မြို့ရှိ အဆောက်အအုံတစ်လုံးတွင် သြဂုတ် ၃၁ ရက်က မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူ ၇၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည့် ငါးထပ်တိုက် အဆောက်အအုံသည် အိမ်ယာမဲ့များ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်နေထိုင်သည့် အဆောက်အအုံပျက်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး မီးလောင်ကျွမ်းချိန်တွင် အဆောက်အအုံအတွင်း၌ နေထိုင်သူများက ပြတင်းပေါက်များမှ ခုန်ချခဲ့သဖြင့် သေဆုံးခဲ့ဖွယ်ရှိကြောင်း အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

မျက်မြင်တစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ အဆောက်အအုံမီးလောင်ကျွမ်းနေသည့်အချိန်တွင် အဆောက်အအုံ အတွင်းရှိ လူများသည် ကလေးများကို ကယ်တင်ရန် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် ကလေးများကို ပြတင်းပေါက်များမှ မြေပြင်သို့ ပစ်ချခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ 

ယခင်က ကားပါကင်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ဖူးသည့် ထိုအဆောက်အအုံအတွင်း နေထိုင်သူ ၂၀၀ ခန့်ရှိလိမ့်မည်ဟု မျက်မြင်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုအဆောက်အအုံတွင် မြေအောက်ခန်းလည်း ပါရှိသည်ဟု ဆိုသည်။

မီးသတ်သမားများ မီးငြိမ်းသတ်နေကြစဉ်(AP)

သေဆုံးသူများအနက် ကလေး ၇ ဦးပါဝင်ခဲ့ပြီး အသက်အငယ်ဆုံး သေဆုံးသူသည် အသက် ၁ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ်ဖြစ်သည်ဟု အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့၏ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောသည်။

မီးလောင်ကျွမ်းမှုကြောင့် မိသားစု ၁၄၁ စုကို ထိခိုက်စေခဲ့သော်လည်း မီးစတင်လောင်ကျွမ်းချိန်တွင် အဆောက်အအုံအတွင်း လူမည်မျှရှိနေသည်ကို အတိအကျမသိရကြောင်းနှင့် ၎င်းအဆောက်အအုံတွင် နေထိုင်သူအများစုသည် ပြည်ပနိုင်ငံသားများဖြစ်သည်ဟု အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

သြဂုတ် ၃၁ ရက် နံနက် ၁ နာရီဝန်းကျင်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အဆိုပါမီးလောင်ကျွမ်းမှုတွင် လူ ၅၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟုလည်း ဂျိုဟန်နက်စဘတ်ချ်မြို့ အရေးပေါ် ကိစ္စရပ်များဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရောဘတ် မူလာအိုဇီ (Robert Mulaudzi) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သေဆုံးသူဦးရေသည် ဆက်လက်မြင့်တက်ဖွယ်ရှိနေသည်ဟုလည်း မူလာအိုဇီက ပြောသည်။

ဂျိုဟန်နက်စဘတ်ချ်မြို့သည် တောင်အာဖရိက၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး အာဖရိကတိုက်တွင် အချမ်းသာဆုံး မြို့ဖြစ်သော်လည်း မြို့အတွင်းတွင် လူမနေသည့် အဆောက်အအုံပျက်များရှိနေပြီး ထိုအဆောက်အအုံများ ထဲတွင် အိမ်ယာမဲ့များက ဝင်ရောက်နေထိုင်လျက်ရှိသည်။

Source:အေပီ

CNI International News

ဂါဇီယန်တပ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၉

အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများကို ရှာတွေ့ရန်အခွင့်အလမ်းနည်းပါးလာသည့်တိုင် တူရကီနှင့်ဆီးရီးယားတို့မှ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များသည် အင်အားပြင်းငလျင်ကြောင့် ပြိုကျခဲ့သော အဆောက်အဦ ထောင်ပေါင်းများစွာ၏ အပျက်အစီးများအောက်တွင် ပိတ်မိနေသူများကို ရှာဖွေနေဆဲဖြစ်သည်ဟု AP သတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။

ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်ကာလအတွင်း အင်အားအပြင်းဆုံးငလျင်ကြောင့် လက်ရှိအချိန်တွင် အတည်ပြုနိုင်သော သေဆုံးသူအရေအတွက်သည်လည်း ၁၁၀၀၀(တစ်သောင်းတစ်ထောင်)ကျော်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ငလျင်ဒဏ်ကို ပြင်းပြင်ထန်ထန်ခံစားခဲ့ရသောကြောင့် ယာယီတဲများနှင့် နေထိုင်နေရသူများရှိရာ တဲမြို့ဟု အမည်ပေးခံထားရသည့် ခါရာမန်မာရတ်စ်(Kahramanmaras) မြို့သို့ တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Erdogan) သွားရောက်ခဲ့သည်။ ငလျင်ဒဏ်သင့်ဒေသများသို့ အကူအညီများတိုးမြှင့်ပေးပို့ရန် အစိုးရအားတောင်းဆိုမှုများ ရှိနေချိန်တွင် အာဒိုဂန်က ငလျင်နှင့်ပတ်သက်၍ အချိန်မီ တုန့်ပြန်မှုလုပ်ဆောင်နိုင်ရန် လိုအပ်ချက်များရှိနေ သည်ဟု ဝန်ခံခဲ့သော်လည်း မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမှ လမ်းပေါ်တွင်ပစ်ထားခဲ့မည်မဟုတ်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် ပျက်စီးပြိုကျသွားသည့် အဆောက်အဦအောက်တွင် ကားတစ်စီးပိမိနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ- DW)

တူကရီနှင့်ဆီးရီးယားတို့တွင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံမှ ရှာဖွေရေးအဖွဲ့များက ဒေသခံအရေးပေါ် လုပ်သားများနှင့် ပူးပေါင်းကာ ရှာဖွေမှုများကို လုပ်ဆောင်နေကြပြီး အကူအညီများပေးပို့မည်ဟု ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကလည်း ကတိပြု ထားသည်။ သို့သော် ငလျင်ကြောင့်ဖြစ်သော အပျက်အစီးများပြားမှု၊ နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်များ၏ အင်အား ပြင်းထန်မှု၊ ထိခိုက်ရာ ဧရိယာအရွယ်အစားကျယ်ပြန့်မှု၊ ဆီးရီးယားပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် တချို့နေရာများ သီးခြား ဖြစ်နေမှုစသည့် အခြေအနေများကြောင့် ငလျင်ဒဏ်သင့်လူတစ်ချို့မှာ အကူအညီများရရှိရန် ဆက်လက် စောင့်ဆိုင်းနေရဦးမည်ဖြစ်သည်။

ငလျင်လှုပ်ပြီး သုံးရက်ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သောကြောင့်လည်ကောင်း ရေ၊အစားအစာနှင့် ဆေးဝါးမရရှိမှုတို့ကြောင့် လည်းကောင်း အပျက်အစီးများအောက်တွင် ပိတ်မိနေဆဲ အသက်ရှိနေသူများအတွက် အသက်ရှင်နိုင်ခြေမှာ တဖြည်းဖြည်းလျော့နည်းလာပြီဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်သည်။

အဆောက်အဦအပျက်အစီးများကို မြေတူးစက်များဖြင့် ငြင်သာစွာ ဖယ်ရှားရှင်းလင်းမှုများ လုပ်ဆောင်နေရပြီး ပြိုကျခဲ့သော အဆောက်အဦအရေအတွက်မှာ ထောင်ချီရှိသောကြောင့် အပျက်အစီးများအောက်မှ အသက်ရှင်သူ မည်မျှကို ထပ်မံကယ်ဆယ်နိုင်မည်လဲကိုတော့ မသိရသေးပေ။

တူရကီနိုင်ငံ၊ Gaziantep ရှိ ပျက်စီးသွားသော အဆောက်အအုံ အပျက်အစီးများထဲမှ လူများကို အရေးပေါ် အဖွဲ့များက ရှာဖွေနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

သေဆုံးလျက်တွေ့ရှိခဲ့ပြီး မည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်း မဖော်ထုတ်နိုင်သေးသည့်တိုင် ထိုသူများကို ငါး ရက်အတွင်း မြှုပ်နှံသဂြိုလ်မှုလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု တူရကီ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲရေးအေဂျင်စီက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောသည်။ နောင်တွင် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးမှုများလုပ်ဆောင်နိုင်ရန် DNA စစ်ဆေးမှု၊ လက်ဗွေနှင့် ဓာတ်ပုံရိုက် မှတ်တမ်းတင်မှုလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟုလည်း ပြောသည်။

လူတစ်ဦးသေဆုံးပြီးလျှင် အလျင်အမြန် မြှုပ်နှံရသော အစ္စလာမ္မစ်ထုံးစံများအရ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ရခြင်းဖြစ်သည်။ လမ်းပိတ်နေမှုများ၊ ပျက်စီးမှုများက အကူအညီလိုအပ်နေသော နေရာများသို့ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များ ဝင်ရောက် ရန် အခက်အခဲဖြစ်စေရုံသာမက ရာသီဥတုအခြေအနေကြောင့်လည်း ကယ်ဆယ်ရေးသမားများမှာ အခက်အခဲများ နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု သိရသည်။

Source:AP

CNI International News

အက်ဇ်မာရင်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇

တူရကီနှင့်ဆီးရီးယားတို့တွင် တနင်္လာနေ့ မနက်အစောပိုင်းက အင်အား ၇ ဒသမ ၈ မဂ္ဂနီကျူ့ ပြင်းအားရှိ ငလျင် လှုပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အဆောက်အဦ ရာချီပြိုကျခဲ့ပြီး လူ ၂၃၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လူရာချီ အပျက်အစီးများအောက်တွင် ပိတ်မိနေဆဲဟု ယူဆရပြီး ငလျင်ဧရိယာတစ်လျှောက် မြို့များ၊ ရွာများတွင် ရှာဖွေ ကယ်ဆယ်မှုများ လုပ်ဆောင်နေခြင်းကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက်မှာ ထပ်မံမြင့်တက် လာဦးမည်ဟု ယူဆရသည်။

မနက် အစောပိုင်း ငလျင်တွင် အဆောက်အဦများ ဆိုးဆိုးရွားရွား ပျက်စီးခဲ့ရပြီး ပထမငလျင်ကဲ့သို့ အင်အားပြင်း သော နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်များ သို့မဟုတ် ငလျင်အသစ်များသည် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ် ဧရိယာတစ်လျှောက် ထပ်ခါထပ်ခါ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။

ငလျင်ကြောင့် သေဆုံးသွားသော ရုပ်အလောင်းများနဲ့ ငိုကြွေးနေသူ ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်(AFP)

သံချောင်းများ၊ ကွန်ကရစ်များနှင့် ရှုပ်ထွေးနေသော အပျက်အစီးများကြားတွင် ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်သားများသည် အသက်ရှင် ကျန်ရစ်နေသူများကို ရှာဖွေလျက်ရှိသည်။ ငလျင်ကြောင့် တူရကီရှိ ဆေးရုံတစ်ခု ပြိုကျခဲ့ပြီး ဆီးရီးယားမှ ဆေးရုံပြိုကျမှုများတွင်လည်း မွေးကင်းစ ကလေးများ အပါအဝင် လူနာများကို ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရသည်။

တနင်္လာနေ့ ငလျင်သည် တူရကီ အရှေ့တောင်ပိုင်း ခါရာမန်မာရက်စ် (Kakramanmaras) ပြည်နယ်သို့ ဗဟိုပြု လှုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းသည် အီဂျစ်မြို့တော် ကိုင်ရိုအထိ သက်ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်။

ငလျင်ကြောင့် ဆီးရီးယားမြို့တော် ဒမတ်စကပ်ရှိ ဒေသခံများ လမ်းပေါ် ပြေးထွက်ခဲ့ရသလို လက်ဘနွန်မြို့တော် ဘေရွတ်မှ ဒေသခံများလည်း ထိတ်လန့်ဖွယ် ရမ်းခါမှုများကြောင့် လန့်နိုးခဲ့ရသည်။

ငလျင်ကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရသည့် နှစ်နိုင်ငံ စလုံးရှိ ဒေသများမှာ ဆီးရီးယားစစ်ပွဲနှင့် များစွာ ဆက်နွယ်နေသည်။

ဆီးရီးယားဘက်ခြမ်း ငလျင်ဒဏ်သည့် ဒေသတွင် အစိုးရနှင့် အတိုက်အခံ တပ်ဖွဲ့ထိန်းချုပ်ရာ နေရာများ ရှိနေပြီး တူရကီဘက်ခြမ်း ငလျင်ဒဏ်သင့် ဒေသများသည် ဆီးရီးယားဒုက္ခသည် သန်းချီကို လက်ခံထားရာ နေရာများ ဖြစ် သည်။

ငလျင်ကြောင့် ပြိုကျသွားတဲ့ အဆောက်အဦတွေကြားက ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေစဉ်(AFP)

ဆီးရီးယား အတိုက်အခံများ ထိန်းချုပ်ရာဒေသတွင် လူလေးသန်းခန့် နေထိုင်ကြပြီး အများစုမှာ စစ်အတွင်း ဗုံးနှင့် ဒုံးကျည် ထိမှန်မှုများကြောင့် ယိုင်နဲ့နေသော အဆောက်အဦများတွင် နေထိုင်နေကြရသည်။

အပျက်အစီးများကြားတွင် မိသားစုပေါင်းများစွာ ပိတ်မိနေဆဲ ဖြစ်သည်ဟုလည်း အတိုက်အခံဘက်မှ ကြေညာ ချက် တစ်စောင် ထုတ်ပြန်သည်။ ဆေးရုံများအားလုံးတွင် လူနာများဖြင့် ပြည့်သွားခဲ့သောကြောင့် စိတ်ကျန်းမာရေး ဆေးရုံများကိုပင် အသင့် ပြင်ဆင်ထားရသည်ဟုလည်း သိရသည်။

ငလျင်ဒဏ်သင့် ဒေသသည် ကြီးမားသည့် ပြတ်ရွေ့ကြောကြီး တစ်ခု၏ ထိပ်တွင် တည်ရှိကာ မကြာခဏဆိုသလို ငလျင်လှုပ်လေ့ရှိသည်။ ၁၉၉၉ တူရကီ အနောက်မြောက်ပိုင်း အင်အားပြင်း ငလျင်တွင်လည်း လူပေါင်း ၁၈၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

Source: AP

CNI Sport News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇

တူရကီနဲ့ ဆီးရီးယားတို့မှာ လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့ ငလျင်နှစ်ခုအပြီးမှာ နယူးကာဆယ်အသင်း ကစားသမားဟောင်း အက်ဆုကို အပျက်အဆီးကြားထဲကနေ ဆွဲထုတ်ခဲ့ရပြီး အသက်ရှင်လျက်တွေ့ရှိရကာ ဆေးရုံမှာရောက်ရှိနေတယ် လို့ ပေါ်တူဂီကလာတဲ့ သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီလှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့ငလျင်ကြောင့် လူပေါင်း ၃,၈၀၀ ကျော် သေဆုံးပြီး ထောင်နဲ့ချီဒဏ်ရာတွေရရှိခဲ့တာပါ။ ဒီငလျင် ကြောင့် အဆောက်အဦတွေပြိုကျခဲ့ပြီး အက်ဆုဟာ ဒီအပျက်အဆီးကြားမှာ ပိတ်မိနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါ ကြောင့် ရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ စတင်ခဲ့ပြီး အောင်မြင်ခဲ့တယ်လို့ သိရတာပါ။ပေါ်တူဂီသတင်း A Bola က အက်ဆုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ညာဘက်ခြေဖဝါးမှာ ဒဏ်ရာရရှိကာ အသက်ရှူရခက်နေတာကြောင့် ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ထားတယ်လို့ ဖော်ပြထားတာဖြစ်ပါတယ်။

ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဆာဒစ်အဒမ်က သူဟာ အက်ဆုရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့နဲ့ အဆက်အသွယ်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ကစား သမား ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းတယ်လို့ အတည်ပြုခဲ့တာပါ။ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် ဒေသအနှံရှိမြို့ရွာတွေကို ပျက်ဆီးစေပြီး တူရကီတောင်ပိုင်းနဲ့ ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်းတို့မှာ သေဆုံးသူဦးရေဟာ ဆက်လက် မြင့်တက် နေတာဖြစ်ပါတယ်။ကနဦးငလျင်ဟာ ရစ်ချ်တာစကေး ၇.၈ နဲ့ ညတွင်းချင်းလှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး တနင်္လာနေ့ မွန်းလွဲပိုင်း ဒေသစံတော်ချိန် ၁၃ နာရီခွဲမှာ ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံလှုပ်ခတ်ခဲ့တာပါ။

အသက် ၃၁ နှစ်အရွယ်ရှိ အက်ဆုဟာ ၂၀၁၃ က ချယ်လ်ဆီးအသင်းထံ ရောက်ရှိလာခဲ့ပေမယ့် ပွဲမကစားခဲ့ရဘဲ အဲဗာတန်၊ နယူးကာဆယ်အသင်းတွေထံ အငှားချခံခဲ့ရပြီး နောက်ပိုင်းမှာ နယူးကာဆယ်အသင်းထံ အပြီးသတ် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။အက်ဆုဟာ နယူးကာဆယ်အသင်းအတွက် ၁၀၇ ပွဲကစားခဲ့ပြီး ၈ ဂိုးသွင်းယူကာ ၂၀၂၁ မှာ ဆော်ဒီကလပ် အယ်လ်ရာဒ့်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကာ အခုအချိန်မှာတော့ တူရကီကလပ် ဟာတေ စပေါ်အသင်းထံ ရောက်ရှိခဲ့တာပါ။
ဟာတေစပေါ်အသင်းက ကာဆင်မ်ပါဆာအသင်းကို ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ပွဲမှာ အက်ဆုဟာ အသင်းအတွက် တစ်လုံးတည်းသောဂိုးကို သွင်းယူနိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး နာရီပိုင်းအကြာမှာ ငလျင်အဖြစ်အပျက်ကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ငလျင်ဟာ ဟာတေစပေါ် အခြေစိုက်တဲ့ ကာရာမန်မာရက်စ်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တာဖြစ်ပြီး လက်ရှိအချိန်မှာ ကစားသမားတချို့နဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေ ပျောက်ဆုံးနေသေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

Source:DailyMail

CNI International News

ဆန်တီယာဂို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၆

တောမီးလောင်ကျွမ်းမှု အခြေအနေများကြောင့် ချီလီအစိုးရက နောက်ထပ် ဒေသတစ်ခုကို အရေးပေါ် အခြေ အနေ ထပ်မံကြေညာခဲ့သည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

တောမီးကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၂၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီဖြစ်ကာ မီးသတ်သမားများလည်း တောမီးများကို ထိန်းချုပ်ရန် ရုန်းကန်နေရသည်။

စနေနေ့က အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခဲ့သည့် ဒေသမှာ အာရူကာနီယာ (Araucania) ဖြစ်သည်။

ယင်းသည် ယခင်က အရေးပေါ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည့် ဘီယိုဘီယို (Biobio) နှင့်နျူဘယ် (Nuble)ဒေသ တို့နှင့် ကပ်လျက်ရှိပြီး နိုင်ငံ၏ရှည်လျားသော ပစိဖိတ်ကမ်းရိုးတန်း အလယ်အနီးတွင် တည်ရှိသည်။

 ချီလီတောမီးလောင်ကျွမ်းနေစဉ်

စနေနေ့ ကြေညာချက်ကြောင့် အစိုးရအနေဖြင့် တောမီး ငြိမ်းသတ်ရေးတွင် စစ်တပ်ကို အသုံးပြုခွင့်လည်း ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ရာသီဥတု အခြေအနေက ပျံ့နေသော မီးကိုငြိမ်းရန် ခက်ခဲစေကြောင်းနှင့် အခြေအနေများမှာ ပို၍ ဆိုးရွားလာပြီဖြစ်ကြောင်း ချီလီပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ကာရိုလီန တိုဟာ (Carolina Toha) က ပြောသည်။

တောမီးနှင့် ဆက်စပ်နေသော ဖြစ်ရပ်များကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၂၃ ဦး သေဆုံးကာ ၉၇၉ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။

လူပေါင်း ၁၁၀၀ ကျော်ကိုလည်း ဘေးလွတ်ရာကို ရွှေ့ပြောင်းပေးထားရသည်။

သေဆုံးသူများမှ ၁၁ ဦး သို့မဟုတ် တစ်ဝက်ခန့်သည် ဘီယိုဘီယိုရှိ ဆန်တာဂျူအာနာ (Santa Juana) တွင် သေဆုံးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

သေဆုံးသူများမှ တစ်ဦးမှာ ဘိုလီဗီးယား လေယာဉ်မှူး ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် လေယာဉ်ဖြင့် မီးငြိမ်းသတ်ရေးကို ကူညီပေးနေစဉ် လေယာဉ်ပျက်ကျ၍ သေဆုံးခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

 ချီလီတောမီးလောင်ကျွမ်းနေစဉ်

စနေနေ့တွင် တောမီးငြိမ်းသတ်ရေး၌ မီးသတ်သမားပေါင်း ၂၃၂ ဦး ပါဝင်လှုပ်ရှားနေကြောင်း ချီလီတောင်ပိုင်းမှ အပူချိန်များမှာ ၁၀၄ ဖာရင်ဟိုက်ထက် ကျော်လွန်နေကြောင်း ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များက ပြောသည်။

တောမီးလောင်မှု ၁၅၁ ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီဟု ချီလီ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် လျော့ပါးရေးအေဂျင်စီက ပြော သည်။ သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်သော အချက်အလက်များတွင် တောမီးသည် ဟက်တာ ၄၀၀၀၀ နီးပါး လောင် ကျွမ်းခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

တောမီးလောင်ကျွမ်းနေသော ဒေသသုံးခုသည် လူနေ ကျဲကာ စပျစ်၊ ပန်းသီးနှင့် ဘယ်ရီသီးများကို နိုင်ငံခြားသို့ တင်ပို့ရန် စိုက်ပျိုးသည့် စိုက်ပျိုးရေးခြံများနှင့် သစ်တောဧရိယာများစွာ ရှိသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

မနီလာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉

ခရစ္စမတ်သီတင်းပတ် ကုန်ပိုင်းကာလ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုနှင့် ရေကြီးမှုများကြောင့် အနည်းဆုံး ၂၉ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၅ ဦး ပျောက်ဆုံးနေသည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားသဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် တုန့်ပြန်ရေးအေဂျင်စီက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေပီ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း၊ အလယ်ပိုင်းနှင့်တောင်ပိုင်းတို့တွင် ခရစ္စမတ် အခမ်းအနားများကို ဖျက်ဆီးခဲ့သော ရာသီဥတု ဆိုးရွားမှုကြောင့် လူပေါင်း ၈၆,၀၀၀ ကျော်သည် အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေး စခန်းများတွင် နေထိုင် နေရဆဲ ဖြစ်သည်။

ထွက်ပေါ်လာသည့် ဓာတ်ပုံများတွင်လည်း နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ပြည်နယ်တစ်ခုတွင် အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေး သမား များက ရေကြီးနေသော လမ်းမတစ်ခု၌ သက်ကြီးရွယ်အို တစ်ဦးကို ပလတ်စတစ်ခုံ တစ်လုံးဖြင့် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်း ပေးနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ဖိလစ်ပိုင်တွင် ရေကြီးမှုကြောင့် ပြည်သူများကို ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေစဉ် (Reuters)

ဒေသခံတချို့ကိုလည်း ဘောကွင်းများဖြင့် မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး ၎င်းတို့ကို ကယ်ဆယ်ရေး ဝန်ထမ်းများမှ ရင်စို့လောက် နစ်သောရေတွင် ကြိုးတစ်ချောင်းကို အသုံးပြု၍ ဆွဲယူကာ ကယ်ဆယ်ပေးနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

သေဆုံးသူ ၂၉ ဦးအနက် ၁၈ ဦးမှာ မြောက်ပိုင်း မင်ဒါနာအို (Mindanao) ဒေသမှဖြစ်ပြီး ပျောက်ဆုံးနေသူ ၂၅ ဦးမှ ၁၂ ဦးမှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းရှိ အရှေ့ ဗီဆာယတ် ( Eastern Visayas) ပြည်နယ်က ဖြစ်သည်ဟု ဖိလစ်ပိုင် အမျိုးသားသဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် လျော့ချရေးနှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးကောင်စီက ပြောသည်။

သေဆုံးသူများထဲက အများစုမှာ ရေနစ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး ပျောက်ဆုံးနေသူများတွင် လှေမှောက်ခဲ့သော ငါးဖမ်း သမားများပါ ပါဝင်နေသည်ဟု အေဂျင်စီက ပြောသည်။

ရေကြီးမှုများကြောင့် လူနေအိမ် ၃၂၀၀ ကျော်အပြင် လမ်းများ၊ တံတားများ ပျက်စီးခဲ့ရပြီး တချို့ ဧရိယာများတွင် လျှပ်စစ်မီး ပျက်တောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ရေပြတ်တောက်ခြင်းများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု အေဂျင်စီက ပြောသည်။

လေပူနှင့်လေအေး တွေ့ဆုံရာ ဆုံမှတ်ရာသီဥတု စနစ်ကြောင့် ဖိလစ်ပိုင် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် မိုးရွာသွန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ် သည်ဟု နိုင်ငံ၏ မိုးလေဝသဗျူရိုက ပြောသည်။

လေဖိအားနည်း ရပ်ဝန်းသစ် တစ်ခုကြောင့် ရေကြီးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ဧရိယာများတွင် လာမည့် ၂၄ နာရီအတွင်း မိုးသည်း ထန်စွာ ရွာသွန်းနိုင်ခြေ သို့မဟုတ် မိုးရွာနိုင်ခြေ ရှိသည်ဟုလည်း ဗျူရို၏ ထုတ်ပြန်မှု၌ ပါဝင်သည်။

Source: AP

CNI International News

ကင်ရှာဆာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅

ကွန်ဂိုနိုင်ငံ၏မြို့တော် ကင်ရှာဆာတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း အဆိုးရွားဆုံးသော ရေကြီးမှုများကြောင့် လူ ၁၂၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု အာဏာပိုင်များက ပြောကြောင်း ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နာရီပေါင်းများစွာ မိုးအဆက်မပြတ် ရွာသွန်းမှုကြောင့် မြို့လယ်ရှိ လမ်းများ ရေနစ်မြုပ်ခဲ့ပြီး အိမ်တချို့လည်း ပြိုကျပျက်စီးခဲ့သည်။

သေဆုံးခဲ့သူများမှ အများစုမှာ အင်္ဂါနေ့(ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်)တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော မြေပြိုမှုများ၌ ပါဝင်နေသည့် တောင်ကုန်း ဒေသများမှ ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ဖြစ်ရပ်များကြောင့် ကွန်ဂိုအစိုးရက သုံးရက်ကြာ နိုင်ငံတော်အဆင့် ဝမ်းနည်းပူဆွေးမှုအဖြစ် သတ်မှတ် ကြောင်း ကြေညာသည်။ ရေကြီးမှုများကြောင့် မြို့တော်ရှိ ရပ်ကွက်များတွင် ရွံ့ရေများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေပြီး အိမ်နှင့် လမ်းများသည် ချိုင့်ကြီးများကြောင့် ပျက်စီးခဲ့သည်။

ကွန်ဂိုနိုင်ငံမြို့တော် ကင်ရှာဆာမှာ ရေကြီးမှုကြောင့် ပျက်စီးနေသည်ကိုတွေ့ရစဉ် (Reuters)

ပျက်စီးခဲ့သည့် လမ်းများတွင် မြို့တော် ကင်ရှာဆာ (Kinshasa) နှင့် နိုင်ငံအတွက် အရေးပါသော မာတာဒီ (Matadi) ဆိပ်ကမ်းကို ဆက်သွယ်ထားသည့် N1 အဝေးပြေးလမ်းမလည်း ပါဝင်သည်။ ရေကြီးမှုကြောင့် အိမ်ပြို ကျခဲ့ကာ မိသားစုဝင်များ အိမ်အတွင်း ပိတ်မှုနေခဲ့ကြောင်း ကိုယ်တိုင် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် ဒေသခံတစ်ဦးက BBC သို့ ပြောသည်။

“အိမ်အတွင်းကို မည်သို့မှ မဝင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ကလေးတစ်ဦးကိုသာ ကယ်တင်ခဲ့နိုင်ပြီး ဇနီးသည်နှင့်ကျန်ကလေး သုံးဦး အပျက်အစီးများကြား ပေါလောမျောကာ သေဆုံးနေသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်” ဟု ကန်ဂါဝမ်ဘာ (Kenga Mwamba)က ပြောသည်။

ရေကြီးမှုများကြောင့် အိမ်ပြိုမှုများအတွင်း လူ ၉ ဦးပါ မိသားစုတစ်ခုလုံး သေဆုံးနေသည်ကိုလည်း မျက်မြင်တွေ့ခဲ့ ရသည်ဟု အေအက်စ်ပီ(AFP)သတင်းသမားတစ်ဦးက ပြောသည်။

အဆိုပါ ဖြစ်ရပ်ဆိုးမျိုးကို မကြုံတွေ့ခဲ့ ဖူးကြောင်းနှင့် အိမ်အတွင်းရှိ ပိုင်ဆိုင်မှုအားလုံးကို ရေကြီးမှုများအတွင်း ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်ဟု အခြားဒေသခံ တစ်ဦးက ပြောသည်။

ကွန်ဂိုဝန်ကြီးချုပ် ဂျင်-မစ်ချယ် ဆာမာ လူကွန်ဒီကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ကွန်ဂိုဝန်ကြီးချုပ် ဂျင်-မစ်ချယ် ဆာမာ လူကွန်ဒီ (Jean-Michel Sama Lukonde)က အစိုးရကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ တစ်ခုကို ဦးဆောင်ကာ ကင်ရှာဆာ မြို့တွင်းမှ အပျက်အစီးများကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

သေဆုံးသူ ဦးရေမှာ ထပ်မံ မြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟု အစိုးရဘက်က ပြောသည်။ ယခုကဲ့သို့ ဆိုးဆိုးရွားရွား ရေကြီးမှုများမှ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့်ဟု ကွန်ဂိုသမ္မတနှင့် အမေရိကန်တို့က ပြစ်တင်သည်။

ကင်ရှာဆာမြို့မှာ ကွန်ဂိုမြစ်ပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး မကြာသေးခင် နှစ်များအတွင်း လူနေမှု ထူထပ်လာကာ လက်ရှိ အချိန်၌ လူဦးရေ ၁၅ သန်း နေထိုင်လျက် ရှိသည်။ လူနေအိမ် အများစုကို ရေကြီးမှုများဖြစ်ရာ လျှောစောက်များ တွင် ဖြစ်သလို တည်ဆောက်ထားကြပြီး မြို့၏ ရေဆိုးစနစ်နှင့် မိလ္လာစနစ်တို့မှာလည်း လုံလောက်မှု မရှိကြောင်း သိရသည်။

Source: BBC

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉

ဆောင်းရာသီ ရောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်သော်လည်း မွန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသတချို့တွင် နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်း နှင့် စစ်ဆေးမှုများ တင်းကြပ်လျက်ရှိနေခြင်းကြောင့် ဆောင်းခိုငှက်ကြည့်ရှုရန် အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအသင်းနှင့် ငှက်ကြည့်သူများထံမှ သိရသည်။

ထို့နောက် ငှက်များကို မှတ်တမ်းတင်ရာတွင် လက်ရှိ၌ ကုန်ကျစရိတ် ကြီးမြင့်နေခြင်းနှင့် စစ်ဆေးမှုများကြောင့် တချို့သော ဒေသများမှာ မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း မွန်ပြည်နယ်၊ အလျှပ်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ကိုသောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အစ်ကိုတို့လည်း တခြားမသွားရဲဘူး။ ပေါင်တို့၊ တည်ကင်းတို့ မသွားရဲဘူး။ ကိုယ့်ရွာလောက် ကသည်း၊ ထန်းပင်ချောင်၊ ထန်းပင်ချောင်တောင်မှ သိပ်ပြီးတော့ ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားရမယ်ဆိုရင် အခု ဈေးကလည်း တော် တော် ကြီးတယ် ဆိုင်ကယ်။ ဆိုင်ကယ် အသွားအပြန် လူတစ်ကိုယ်ကို ၈၀၀၀ တောင်ယူတယ်။ ၈၀၀၀ တန် ခရီး ဆိုတော့ အစ်ကိုတို့ကလည်း စရိတ်က မရထားဘူး၊ မရှိဘူးလေ။ ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ကိုယ် စိုက်ထားရမယ်ဆိုတော့ အဖွဲ့သားတွေကလည်း မသွားချင်ဘူးလေ။

မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (MSDF)

အစ်ကိုတို့က ကင်းသွားလှည့်ရင် မှန်ဘီလူးတို့ ယူသွားရတယ်မလား။ သူတို့က မသင်္ကာမှုနဲ့ သိမ်းလိုက်ရင် အကုန်လုံး ရှုံးဆုံးခံရမှာ အစ်ကိုတို့က။ အခုက စစ်ဆေးရေးကလည်း မေးမြန်း တယ်။ ဆိုင်ကယ်လေး ၂ ယောက် စီးသွားတာနဲ့ တားလိုက်တယ်။ တားပြီး သူတို့ အဲဒီလိုမျိုး စစ်တာ” ဟု ပြော သည်။

ထို့အပြင် ရန်ကုန် အပါအဝင် တခြားသော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်တို့မှ လာရောက်ကြည့်ရှု လေ့လာကြမည့် ငှက်ကြည့် အဖွဲ့အစည်းများ၊ ငှက်ကြည့် ဝါသနာရှင်များက မွန်ပြည်နယ်သို့ ဆောင်းခိုငှက်များကို လာရောက် ကြည့်ရှုကြရန် ရှိသော်လည်း နယ်မြေ အခြေအနေကြောင့် ၎င်းတို့ကို တားထားရသည်ဟု အလျှပ်သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအသင်းထံမှ သိရသည်။

ယခုနှစ် ဆောင်းရာသီ အစတွင် မွန်ပြည်နယ်သို့ ဆောင်းခိုငှက် ဝင်ရောက်မှု နည်းပါးနေသေးကြောင်း၊ နယ်မြေ အခြေအနေများကြောင့် တောင်ပေါ်ဒေသသို့ မသွားရောက်နိုင်ဘဲ ကမ်းခြေဒေသတွင်သာ ငှက်များကို ကြည့်ရှုနိုင် ကြောင်း မွန်ပြည်နယ်မှ ငှက်ကြည့်သူ ဦးအောင်ကျော်က ပြောသည်။

၎င်းက “ကမ်းခြေလောက်ပဲ ကြည့်နိုင်သေးတယ်။ ကသည်း၊ မာလာချောင်၊ ရွှေသာလျောင်း ဒီခင်တန်းပေါ့။ ဒီကမ်း တစ်လျှောက်တော့ ကြည့်လို့ရတာပေါ့။ ဟိုအပေါ်ကို ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားရမှာတို့ ဘာတို့နဲ့ကျတော့ အခက်အခဲ နည်း နည်း ကြုံတာပေါ့။ ကြည့်တော့ ကြည့်နေတာပဲ။ ဆောင်းခိုငှက်တွေက ခါတိုင်းနှစ်ထက် တော်တော်နည်းနေတယ်။ အခုက နုန်းတွေ မတက်သေးဘူးမလား။ နွံနုန်းတွေ မတက်သေးတော့ ငှက်တွေက နည်းနေသေးတယ်။ ၂၀၀၀ ကျော်လောက်ပဲ ရှိသေးတယ်ပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး စဉ့်ကိုင်မြို့နယ် အတွင်းရှိ ပလိပ်အင်း ရေတိမ်ဒေသသို့ လာရောက်သော ဆောင်းခိုငှက်များ (Sola Mdy)

ဆောင်းခိုငှက်များသည် ယခု နိုဝင်ဘာလတွင် စတင် ဝင်ရောက်လျှက်ရှိနေပြီး လာမည့် ဒီဇင်ဘာလနှင့် ဇန်နဝါရီလများတွင် အမြောက်အများ ဝင်ရောက်လေ့ရှိသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မဆင်မခြင် ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ်ခြင်းများကြောင့် အနီရောင် စာရင်းဝင် ဆောင်းခိုငှက် များဖြစ်သည့် ရေညှောင့် နှုတ်ဝိုင်းငှက်၊ နုတ်တို-နုတ်ရှည် ငှက်၊ ကြိုးကြာငှက်တို့ အပါအဝင် တခြားငှက်မျိုးစိတ် ၅၀ ကျော်မှာ မျိုးတုံးမည့် အရေးနှင့်ကြုံတွေ့နေရပြီး အရေးတကြီး ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန် လိုအပ်နေကြောင်း သိရသည်။