CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၅

နွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ ကာလရောက်တိုင်း ကစားသမားတွေနဲ့ ကလပ်အသင်းတွေ အကြားမှာ အဆင်မပြေမှု တွေ အများအပြားရှိပြီး နောက်ဆုံးမှာ အဖုအထစ်တွေဖြစ်ကာ ဆက်ဆံရေးတွေ ပျက်ပြယ် သွားခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါ တယ်။ 

ကစားသမားတွေဟာ စိန်ခေါ်မှု အသစ်အတွက် အသင်းပြောင်းရွှေ့ချင်ကြတဲ့ သူတွေရှိသလို တချို့ ကစားသမား တွေကြတော့ အသင်းက သူတို့ကို မလိုအပ်တော့လို့ ထွက်ခွာဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရတဲ့ သူတွေလည်း ရှိကြတာပါ။ 

ဒီနွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့မှာလည်း နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေနဲ့ ထိပ်တန်းကလပ်တွေ အကြားမှာ အဆင် မပြေမှုတွေ အများအပြား ကြုံတွေ့နေကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက အီတလီဂိုးသမား ဒွန်နာရမ်မာဟာ PSG အသင်းက သူ့အပေါ် ဆက်ဆံပုံတွေကို အလွန် စိတ်ပျက်ပြီး ဒီနွေရာသီမှာ အသင်းက ထွက်ခွာတော့မယ်လို့ ကြေညာခဲ့တာပါ။

ဒွန်နာရမ်မာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက PSG အသင်းကို ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူပေးနိုင်ခဲ့သလို ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ဂိုးသမားတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းကို ခံထားရတဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

အသက် ၂၆ နှစ် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ဒွန်နာရမ်မာကို ဒီနွေရာသီမှာ ရောင်းချမယ့် PSG အသင်းရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မေးခွန်းထုတ်တဲ့သူတွေ ရှိကြပေမယ့် သူ့ကို ရောင်းချဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကလည်း ရှိနေတာပါ။ 

ဒွန်နာရမ်မာကို တွေ့ရစဉ်

ဒွန်နာရမ်မာဟာ PSG အသင်းမှာ လုပ်ခလစာ အများဆုံးရရှိတဲ့ ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်သလို သူ့ရဲ့ စာချုပ်က ၁ နှစ်ပဲ ကျန်ရှိတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

PSG အသင်းဟာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ခလစာ ပေးချေမှုတွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်နေသလို ဘတ်ပီ တုန်းကလို အလွတ်နဲ့ ဆုံးရှုံးရမှာကို ထပ်မဖြစ်ချင်တာကြောင့် ဒွန်နာရမ်မာကို ဒီနွေရာသီမှာ ရောင်းချတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

နယူးကာဆယ်အသင်းနဲ့ တိုက်စစ်မှူး အစ်ဆက်တို့ရဲ့ အခြေအနေကလည်း ဒီနွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ ကာလ တစ်လျှောက်လုံး ခေါင်းကြီးပိုင်းအဖြစ် ရှိနေတာပါ။ 

အစ်ဆက်ဟာ နယူးကာဆယ်အသင်းကနေ ထွက်ခွာပြီး လီဗာပူးလ်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီ ဖြစ်ပေမယ့် နယူးကာဆယ်အသင်းဟာ သူ့ကို ရောင်းချဖို့ ဆန္ဒမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အစ်ဆက်ဟာ ရာသီကြို ခြေစမ်းပွဲတွေမှာလည်း နယူးကာဆယ်အသင်းနဲ့ မပူးပေါင်းသလို တစ်ဦးတည်း လေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတာပါ။  

နယူးကာဆယ်အသင်းဟာ အစ်ဆက်ရဲ့ နေရာမှာ အစားထိုးဖို့ တိုက်စစ်မှူးတွေ ရှာဖွေပေမယ့် သူတို့ရှာဖွေထားတဲ့ တိုက်စစ်မှူးတွေဟာ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ဘက်အသင်းတွေကို ရွေးချယ်ခဲ့တာကြောင့် အခက်တွေ့နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် အစ်ဆက်ကို အသင်းမှာ ဆက်ထိန်းသိမ်းဖို့ လုပ်ဆောင်နေပေမယ့် အစ်ဆက်ကတော့ အပြောင်းအရွှေ့ မဖြစ်ခဲ့ရင်လည်း နယူးကာဆယ်အသင်းအတွက် ကစားပေးတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောခဲ့တာကြောင့် တင်းမာမှုတွေ ပိုပြီးဖြစ်လာနိုင်တာပါ။

ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ "bomb squad"လို့ သတ်မှတ်ခြင်း ခံထားရတဲ့ ဂါနာချို၊ ဆန်ချို၊ အန်တိုနီနဲ့ မာလာစီယာ တို့ဟာ အသင်းအတွက် ကစားပေးဖို့ ဆန္ဒမရှိတော့ဘဲ အသင်းသစ် ရှာဖွေမှုတွေ ပြုလုပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဂါနာချိုဟာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းထံ အပြောင်းအရွှေ့ ဖြစ်အောင် မလုပ်ပေးရင် တစ်ရာသီလုံး ယူနိုက်တက် အသင်းအတွက် ကစားမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြတ်သားတဲ့ မက်ဆေ့ချ် ပေးထားတာပါ။ 

ဆန်ချို၊ အန်တိုနီ၊ ဂါနာချိုကို တွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက် အသင်းအနေနဲ့ သူတို့လိုချင်တဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေး မရရင် ဂါနာချိုကို ရောင်းချသွားမှာ မဟုတ်သလို သူ့ကို တစ်ရာသီလုံး အသုံးမပြုဘဲ လူစာရင်းကနေ ဖယ်ထားခဲ့ရင် ကစားသမားအတွက် ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ မှာ အာဂျင်တီးနား လက်ရွေးစင် အသင်းအတွက် ပါဝင်ခွင့်ရဖို့ မျှော်လင့်ချက် ပြီးဆုံးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆန်ချိုနဲ့ အန်တိုနီတို့ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းကနေ ထွက်ခွာခွင့်ရဖို့ ကြိုးပမ်းနေကြပြီး အသင်းဘက်ကလည်း သူတို့ ၂ ဦးစလုံးကို ထိုက်တန်တဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေးရရင် ချက်ချင်း ရောင်းချသွားတော့မှာပါ။ 

ဘရန်ဖို့ဒ်အသင်း တိုက်စစ်မှူး ဝီဆာကလည်း အသင်းကနေ ထွက်ခွာချင်တာကြောင့် အသင်းရဲ့ ရာသီကြို ခြေစမ်းပွဲတွေကို မပါဝင်ခဲ့သလို ပရီးမီးယားလိဂ် အဖွင့်ပွဲစဉ်ကိုလည်း လွဲချော်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

အတ္တလန်တာအသင်း တိုက်စစ်မှူး လွတ်ခ်မန်းဆိုရင်လည်း နွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့မှာ ထွက်ခွာဖို့ ကြိုးပမ်း နေပြီး အသင်းနဲ့ အဆင်မပြေမှုတွေ ပိုပြီးတိုးလာနေတာပါ။ 

နွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ ဈေးကွက်ပိတ်ဖို့ ရက်အနည်းငယ်သာ လိုတော့တာကြောင့် လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေ ဘယ်လို အဆုံးသတ် သွားမလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article 

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၀

၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် ချီးမြှင့်မယ့် Ballon d'Or ဆုအတွက် ဆန်ခါတင် ၃၀ ဦးစာရင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့တာမှာ နာပိုလီနဲ့ စကော့တလန်အသင်း ကွင်းလယ်လူ တော်မီနေးလည်း တစ်ဦးအနေနဲ့ ပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။

အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ်ရှိ တော်မီနေးဟာ နာပိုလီအသင်းအတွက် ပွဲဦးထွက်ခဲ့တဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီမှာ အသင်းကို စီးရီးအေ ချန်ပီယံဆု ရရှိအောင် စွမ်းဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့တာပါ။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း တော်မီနေးဟာ အားကစားလောကရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ အရှိဆုံး တစ်ဦးချင်း ဆုတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Ballon d'Or ဆု ဆန်ခါတင် စာရင်းထဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

မနှစ်က နွေရာသီမှာ ငယ်ဘဝကလပ် ယူနိုက်တက်အသင်းကနေ ထွက်ခွာပြီး နာပိုလီအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တဲ့ တော်မီနေးဟာ နည်းပြကွန်တီရဲ့ အသင်းမှာ ချက်ချင်း အသားကျခဲ့ပြီး အသင်း စီးရီးအေဖလား ရယူနိုင်ခဲ့တာမှာ အဓိကအခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ခဲ့တာပါ။ 

တော်မီနေးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက နာပိုလီအသင်းအတွက် ပြိုင်ပွဲစုံ ၃၆ ပွဲ ပါဝင်ကစားခဲ့ပြီး ၁၃ ဂိုးသွင်းယူကာ ဂိုးဖန်တီးမှု ၆ ကြိမ် ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

Ballon d'Or ဆု ဆန်ခါတင်စာရင်းကို တွေ့ရစဉ် 

တော်မီနေးဟာ အီတလီ စီးရီးအေပြိုင်ပွဲရဲ့ အကောင်းဆုံး ကစားသမားဆုကို ရရှိခဲ့သလို အီတလီကို ပြောင်းရွှေ့ အပြီး တစ်နှစ်အကြာမှာ Ballon d'Or ဆု ရယူနိုင်မယ့် စာရင်းထဲ ပါဝင်လာခဲ့တာပါ။ 

တော်မီနေး အတွက်တော့ သူ့ရဲ့ ကစားသမားဘဝမှာ ပထမဆုံးအကြိမ် Ballon d'Or ဆု ဆန်ခါတင် စာရင်းထဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

တော်မီနေးဟာ ၁၉၈၇ ခုနှစ်က အယ်လီမက်ကွိုက်စ် နောက်ပိုင်း ဒီဆုရဲ့ ဆန်ခါတင် စာရင်းထဲပါဝင်တဲ့ ပထမဆုံး စကော့တလန် ကစားသမားအဖြစ်လည်း မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့တာပါ။ 

တော်မီနေးဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ပွဲထွက်ခွင့်ရဖို့ ရုန်းကန်ခဲ့ရပေမယ့် နာပိုလီအသင်းမှာ အဓိက ကစားသမား ဖြစ်ခဲ့ပြီး နေပယ်လ်မှာ ပရိသတ်အချစ်တော် ကစားသမားတစ်ဦးအဖြစ် ရှိနေပါတယ်။ 

တော်မီနေးအနေနဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ဆက်ရှိမယ်ဆိုရင် Ballon d'Or ဆု ဆန်ခါတင် စာရင်းဝင်ဖို့ ဖြစ်နိုင်ဖွယ် မရှိပေမယ့် နာပိုလီအသင်းမှာတော့ ဒီဆုကို ရရှိဖို့ အိပ်မက်ထဲတောင် ထည့်မက်လို့ရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်အတွင်း ပြသခဲ့တဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ပေါ် မူတည်ပြီး ၂၀၂၅ Ballon d'Or ဆုအတွက် ဆန်ခါတင် စာရင်း ရွေးချယ်တာဖြစ်ပြီး တော်မီနေးဟာ ဒီကာလအတွင်းမှာ နာပိုလီအသင်း အတွက်ရော စကော့တလန် လက်ရွေးစင်အသင်းအတွက်ပါ အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်ရည် ပြသထားတာပါ။ 

Ballon d'Or ဆုကို စကော့တလန် ကိုယ်စားပြု အနေနဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်း ဂန္ထဝင် ဒင်းနစ်လော တစ်ဦးတည်း က ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ ရယူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

တော်မီနေးကို တွေ့ရစဉ် 

Ballon d'Or ဆန်ခါတင် စာရင်းထဲမှာ ပါဝင်တာဟာ တော်မီနေးအတွက် ဂုဏ်ယူစရာဖြစ်ပြီး ဆုရယူဖို့က ဝေးကွာနေပေမယ့် ဆုပေးပွဲမှာ နံပါတ်ဘယ်လောက် ရပ်တည်မလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းနေတာပါ။ 

နာပိုလီအသင်းဟာ ရာသီသစ်မှာ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်တာကြောင့် တော်မီနေးအနေနဲ့ လာမယ့် နှစ်အတွက် Ballon d'Or ဆုကို မျှော်မှန်းချင်တယ်ဆိုရင် ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲအောင် အသင်းကို ကူညီပေးရမှာ ဖြစ်သလို စီးရီးအေ ချန်ပီယံဆုကို ဆက်ထိန်းဖို့နဲ့ ပြည်တွင်း ပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှု ရရှိအောင် လုပ်ဆောင် ပေးဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။

ဒါအပြင် စကော့တလန်အသင်းကို ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလား ခြေစစ်ပွဲတွေမှာ ရလဒ်ကောင်းတွေ ရရှိအောင် ကူညီပေး နိုင်ဖို့လည်း လိုအပ်တာပါ။

၂၀၂၅ Ballon d'Or ဆုပေးပွဲ အခမ်းအနားကို စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက် ပါရီမှာ ကျင်းပသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၈

ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပါဝါဗဟိုချက်များကို ဦးတည်ချက် ပြောင်းလဲနေချိန်တွင် ရုရှား၊ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ် (RIC)၏ သုံးပွင့်ဆိုင်ဖိုရမ်သည် သံတမန်ရေးရာ အကျိုးစီးပွားများအတွက် အဓိက ကျသည့် နေရာမှ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

ထိုသုံးပွင့်ဆိုင် အဖွဲ့ကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရေးအတွက် ရုရှားက အကောင်းမြင်စိတ်ရှိကြောင်း ဖော်ပြနေပြီး တရုတ်ကလည်း ထိုအိုင်ဒီယာကို ထောက်ခံပုံ ပေါ်နေချိန်တွင် အိန္ဒိယသည် အခြေအနေကို ဂရုတစိုက် လေ့လာ စောင့်ကြည့်နေသည်။

ဝင်ရိုးစုံကမ္ဘာ ထူထောင်ရာတွင် ခြင်္သေ့(အိန္ဒိယ)၊ နဂါး(တရုတ်) နှင့် ဝက်ဝံ(ရုရှား) တို့သည် နောက်တစ်ကြိမ် အတူတကွ ဟန်ချက်ညီညီ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်လောဆိုသည့် မေးခွန်းလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ရုရှားအတွက် RIC ကို အသက်ပြန်သွင်းခြင်းသည် မဟာဗျူဟာမြောက် ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်။

ယူကရိန်းကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် စစ်ပွဲကြောင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ဖယ်ကြဉ်မှုနှင့် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခံခဲ့ရသည့် ရုရှားသည် နိုင်ငံတကာ အခင်းအကျင်းတွင် အရေးကြီးသည့်နေရာမှ ဆက်လက် ပါဝင်နိုင်ရန် အာရှမိတ်ဖက်နိုင်ငံများအပေါ် ပိုမိုမှီခိုလာခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနဲ့တရုတ် စစ်ရေးတင်းမာမှုကို ပြသထားစဉ်

ဇွန်လက RIC ကို ပြန်လည်ဆန်းသစ်စေရန် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေ လာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov) ၏ တိုက်တွန်းချက်အရ RIC သည် ရုရှား၏ မရှိမဖြစ် အရေးပါသည့် အစီအစဉ်တစ်ခုအဖြစ် ထင်ဟပ်စေခဲ့သည်။

RIC ကြောင့် ရုရှားသည် အနောက်နိုင်ငံများမပါဘဲ ကျန်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများနှင့် အင်အားစုဖွဲ့စည်းနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး BRICS အဖွဲ့ကိုလည်း ပိုမိုအားကောင်းစေမည်ဖြစ်သည်။

RIC ကို သွေးသစ်လောင်းခြင်းဖြင့် ရုရှားအတွက် အကျိုးအမြတ်များစွာ ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ယူရေးရှားတိုက်တွင် ၎င်း၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်ကလည်း RIC ကို ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ရေး အိုင်ဒီယာကို ထောက်ခံမှုသည် ဟန်ပြသက်သက်ကြောင့် မဟုတ်ဘဲ ယုတ္တိကျသည့် အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

RIC နှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် သတင်းထောက်များ၏ မေးမြန်းခြင်းကို ခံခဲ့ရချိန်တွင် တရုတ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လင်ကျန်း (Lin Jian) က တရုတ်-ရုရှား-အိန္ဒိယ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုသည် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးအတွက် အလွန်အရေးကြီးကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ တရုတ်သည် တရုတ်ပြည်သူ့ လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)၏ အဆင့်မြှင့်တင်ရေး ရည်မှန်း ချက်များ အပါအဝင် ထိုင်ဝမ်နှင့်ပတ်သက်သည့် အရေးကိစ္စများကို အာရုံစိုက်ထားသည်။

ရုရှားနဲ့ယူကရိန်း စစ်ပွဲရှေ့တန်း တစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယစစ်သားများကြား ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဂေါ်ဝန်တောင်ကြား (Galwan Valley) ဒေသ၌ ပြင်းထန်စွာ ခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် အိန္ဒိယနှင့် ဆက်ဆံရေး တင်းမာခဲ့သဖြင့် အိန္ဒိယနယ်စပ်တွင် တည်ငြိမ်မှု ရရှိရန်လည်း ကြိုးပမ်းနေသည်။

သို့သော် ထိုကဲ့သို့ တင်းမာမှုများ ရှိနေသည့်တိုင် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယတို့သည် ကြီးမားသည့် ကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံ များအဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်က အိန္ဒိယနှင့်တရုတ်ကြား ကုန်သွယ်မှု တန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၁၃၆ ဘီလျံရှိခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားသည် ရေနံများကို လျှော့စျေးဖြင့် ရောင်းချခဲ့၍ အိန္ဒိယနှင့် ရုရှားကြား ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးသည် ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ ၆၅ ဘီလျံရှိခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့် ရုရှားကြား ကုန်သွယ်မှု တန်ဖိုးမှာလည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်က ဒေါ်လာ ၂၄၄ ဒသမ ၈ ဘီလျံရှိခဲ့သည်ဟု အမေရိကန် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် အဖွဲ့ဖြစ်သည့် CFR က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးတွင်လည်း ထိုသုံးနိုင်ငံစလုံးသည် ဗဟိုအာရှနှင့် တောင်အာရှဒေသတွင် အစ္စလာမ်မစ် အစွန်းရောက်မှုကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။

၎င်း ၃ နိုင်ငံသည် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (SCO) အတွင်းတွင်လည်း အကြမ်းဖက်မှုနှင့် မူးယစ် ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အိန္ဒိယ၏ မဟာဗျူဟာအချို့က RIC ပြန်လည် ဆန်းသစ်ရေးအတွက် စိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယသည် အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့် ဩစတြေးလျ နိုင်ငံတို့နှင့်အတူ ဖွဲ့စည်းထားသည့် Quad အဖွဲ့ထဲ တွင် ပါဝင်နေသည်။ ထိုအဖွဲ့သည် တရုတ်ကို တန်ပြန်ရန် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အဖွဲ့အဖြစ် ယူဆခံထားရသည်။

Quad အဖွဲ့ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

ထို့ပြင် အိန္ဒိယသည် အမေရိကန်နှင့်လည်း ကာကွယ်ရေး ဆက်ဆံရေး နက်ရှိုင်းခဲ့သည်။

အချုပ်ဆိုရပါမူ ရုရှား၊ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည့် အာရှဒေသကို တည်ငြိမ်စေရန်အတွက် အကန့်အသတ်ရှိသည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး နည်းလမ်းတစ်ခု ရှာဖွေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့် အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ စွမ်းအင်နှင့် ကုန်သွယ်ရေး၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အရေးကိစ္စများတွင် အနောက်နိုင်ငံများ၏ လွှမ်းမိုးမှုတို့ကို လျှော့ချရေးတို့ဖြစ်သည်။

သို့သော် မဟာဗျူဟာမြောက် ယုံကြည်မှု ပျက်ယွင်းသည့် ကိစ္စများလည်း ရှိနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်ကြားတွင် ထိုပြဿနာရှိနေနိုင်သည်။

ထို့ပြင် ရုရှားကလည်း တရုတ်အပေါ် မှီခိုမှု မြင့်တက်နေခြင်းသည် RIC အတွက် အဟန့်အတားများဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နှင့် ရုရှားကြား မဟာဗျူဟာမြောက် မဟာမိတ်များထက်  နည်ဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများအဖြစ် အာရှဒေသ တည်ငြိမ်ရေးအတွက် အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ် ၃

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅ ရက်က မြန်မာနိုင်ငံမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် အချို့အပေါ် ချမှတ်ထားသော ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုကို ရုပ်သိမ်းပေးခဲ့သည့် အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဌာန၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားစေခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်က အာဏာကို လွှဲပြောင်းရယူခဲ့ပြီးနောက် ယခင် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်(Joe Biden) အစိုးရအဖွဲ့မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ထိုပိတ်ဆို့မှုများကို ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုပိတ်ဆို့မှုများကို ရုပ်သိမ်းခြင်းသည် ထရမ့်၏ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် စိုးရိမ်မှုမကင်းသည့် လုပ်ဆောင်ချက် တစ်ခု အဖြစ် မှတ်ယူခံခဲ့ရပြီး အရှေ့တောင်အာရှတွင် တရုတ်၏ နောက်ထပ် မဟာဗျူဟာမြောက် အောင်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုယ်ကျင့်တရား ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ထရမ့်၏ လုပ်ရပ်သည် အံ့ဩစရာတော့ မဟုတ်ပေ။ ထရမ့်သည် ရုရှား၏ ထိုးစစ်ကို ခုခံနေရသည့် ယူကရိန်းကို လျစ်လျူရှုထားပြီး ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် လူမျိုးသုဉ်း သုတ်သင် ရှင်းလင်းရေး ထောက်ခံအားပေးနေသည်။

ထိုအချက်များက အမေရိကန်၏ ဒီမိုကရေစီ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေခဲ့သည့် ထရမ့်၏ အကြီးမားဆုံး မဟာဗျူဟာမြောက် အမှားအယွင်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။

အမေရိကန် ပိတ်ဆို့မှုက ဖယ်ပေးလိုက်တဲ့ မြန်မာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကိုတွေ့ရစဉ်

မူဝါဒ ပြောင်းလဲခြင်း၏ နောက်ကွယ်တွင် ကျိုးကြောင်းဆီလျော်မှုသည် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိဘဲ အမေရိကန် အစိုးရကလည်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

သို့သော် အချိန်အခါသည် အလွန်အရေးကြီးသည်။ မြန်မာစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြန်လည် မရုပ်သိမ်းမီ ရက်ပိုင်းအလိုကပင် အမေရိကန်လွှတ်တော်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ခုခံတော်လှန်မှု အား ထောက်ခံအားပေးကြောင်း ဥပဒေမူကြမ်း ၃ ခုကို အတည်ပြုခဲ့ပြီး တပ်မတော်ကို စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ အတွင်း ထရမ့်ကို ချီးကျူးခဲ့သည်။

ထို့နောက် အမေရိကန်အစိုးရက မြန်မာစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် ပိတ်ဆို့မှုများကို ရုပ်သိမ်းပေးခဲ့သည်။

ထိုအချက်က ထရမ့်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒတွင် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ မြှောက်လုံးပင့်လုံးများ လွှမ်းမိုးနေသည့် အချက်ကို ထင်ရှားစေခဲ့သည်။

သို့သော် အမေရိကန်မူဝါဒ အပြောင်းအလဲ၏ နောက်ကွယ်တွင် စနစ်တကျ တွက်ချက်မှုများကိုလည်း မြင်တွေ့ ရသည်။

တရုတ်က မြန်မာသယံဇာတကို သယ်ယူနေစဉ်

စမတ်ဖုန်းများမှ ဒုံးကျည်များအထိ နည်းပညာမြင့် ပစ္စည်းများ အားလုံးအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သော မြန်မာနိုင်ငံ ၏ မြေရှားသတ္တုများသည် အမေရိကန်အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် ပိုင်ဆိုင်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေး လော်ဘီများက ထရမ့်ကို နားချခဲ့ပုံပေါ်သည်။

အမှန်တကယ်တွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြေရှားသတ္တု ထောက်ပံ့ရေး စျေးကွက်တွင် ထင်ရှား သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရုတ်က မြေရှားသတ္တုများ တူဖော်မှုများ ပြုလုပ်နေသည်။

ထိုနေရာတွင် တစ်ချက် သတိပြုရမည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေရှားသတ္တုများရှိသည့် နယ်နိမိတ်များသည် တပ်မတော်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်၌ ရှိမနေဘဲ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ (EAO) များ၏ ထိန်းချုပ်မှု အောက်တွင် ရှိနေသည်။

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA/KIO) သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ကမ္ဘာအကြီးမားဆုံး မြေရှားသတ္တု မိုင်းတွင်း များကို သိမ်းယူခဲ့သည်။

ထိုအခြေအနေကို အမေရိကန်က သတိမထားမိဘဲ နေမည်မဟုတ်ပေ။ အချို့လော်ဘီများသည် ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့ ကို အဆိုပြုချက် ၂ ချက် တင်သွင်းထားသည်။

ပထမအချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေရှားသတ္တုများကို ရယူရန် အမေရိကန်အစိုးရ အနေဖြင့် KIO နှင့်တိုက်ရိုက် ဆွေးနွေးရေး၊ ဒုတိယအချက်မှာ KIO နှင့် တပ်မတော်ကြား ငြိမ်းချမ်းရေးရအောင် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးရေး ဖြစ်သည်။

ပထမအဆိုပြုချက်သည် ထောက်ပံ့ ပို့ဆောင်မှုဘက်မှ ကြည့်မည်ဆိုပါက ယုတ္တိမရှိပေ။ ကချင်ပြည်နယ်သည် ကုန်းတွင်းပိတ်ဖြစ်ပြီး တပ်မတော်က ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်နိမိတ်များက ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့ထားသည်။

ဒုတိယ အဆိုပြုချက်သည်လည်း ပို၍ပင် လွဲမှားနေသည်။ ထိုအဆိုပြုချက်သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးနေသည့် အမေရိကန်စီးပွားရေးလော်ဘီများ၏ သဘောထားကို ထင်ဟပ်စေခဲ့သည်။

 KIA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဂွမ်မော်နဲ့ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ မစ္စတာဆွန်ကော်ရှန်ကို တွေ့ရစဉ်

KIO ကို အကျိုးအမြတ် တစ်ခုတည်းဖြင့်သာ လှုံ့ဆော်ခဲ့မည်ဆိုလျှင် နှစ်ဖက်အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသည် တရုတ်၏ ဖိအားပေးမှုအောက်တွင် ရှိနေပေလိမ့်မည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် KIO ၏ ရည်မှန်းချက်များသည် စီးပွားရေး မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရေး ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

KIO သည် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်အတွက် ကာလကြာရှည် တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်း လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို အဓိက ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

KIO သည် နိုင်ငံတကာ၏ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုမှုကို ရရှိမထားသဖြင့် အမေရိကန် အနေဖြင့် တပ်မတော်နှင့် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးရန် အခွင့်အလမ်း အလွန်နည်းပါးသည်။

ထို့ပြင် KIO သည် တရုတ်ကို မှီခိုနေရသည့် ဆက်ဆံရေးကြောင့် တရုတ်ကို ခြေစုံကန်လိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော် (UWSA) ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဒေသများတွင် မြေရှားသတ္တုတူးဖော်မှု သိသိသာသာ တိုးလာနေသည်။

UWSA အဖွဲ့ကိုလည်း တရုတ်က လက်နက်နှင့် အခြားအကူအညီများ ထောက်ပံ့ပေးထားသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့မြေရှားသတ္တု ကဏ္ဍတွင် အမေရိကန်သည် ခြေကုပ်ယူနိုင်သည်ဟူသော အယူအဆသည် ယုတ္တိ မရှိဟု ပြောနိုင်သည်။

ထို့ပြင် မြန်မာမြေရှားသတ္တုများကို တရုတ်၏ လက်ထဲမှ တိုက်ရိုက် ဖြတ်လုမည်ဆိုပါက အမေရိကန်အတွက် အန္တရာယ်ပင် ရှိလာနိုင်သည်။

တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ကြီးမားသော သြဇာအာဏာကို ကိုင်စွဲထားပြီးဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ‌ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ် 

ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အမေရိကန်၏ ပြည်ပ အကူအညီပေးရေး အေဂျင်စီဖြစ်သည့် USAID ကို လျှော့ချ ဖြတ်တောက်မှုများသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကို ကြိုးကိုင်ခြယ်လှယ်မှု၌ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရပ်တည်ချက်ကို ပိုမို ခိုင်မာစေခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များအပေါ် ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများအား ရုတ်သိမ်းခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ် တရုတ်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များက အမေရိကန်၏ မူဝါဒ အပြောင်းအလဲကို လက်ခံကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။ 

သို့သော် တပ်မတော်သည် လက်နက်များ၊ ငွေကြေးနှင့် သံတမန်ရေး ကိစ္စများအတွက် တရုတ်နှင့် အလွန်ခိုင်မာ သည့် ဆက်ဆံရေးများ ရှိထားသဖြင့် တရုတ်ကိုလည်း စွန့်လွှတ်လိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေတစ်ဝက်ကျော်ကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် မျက်ကွယ်ပြုခံရမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေသည်။

Burma Act ဥပဒေအရ မြန်မာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို အသက်သေစေနိုင်ခြင်း မရှိသေည့် အကူအညီများ ပေးမည်ဟု ကတိပြုထားသော်လည်း ဘိုင်ဒန် အစိုးရက ထိုအကူအညီများ ပေးအပ်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်။

ယေဘုယျအားဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုသည် ကြီးမားသော သင်္ကေတဖြစ်ပြီး၊ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများ၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စကားလုံးများဖြင့် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ပြောဆိုလေ့ရှိသည်။

ကူညီထောက်ပံ့မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အနောက်နိုင်ငံများ၏ လေလုံးထွား ပြောဆိုမှုများကို နှစ်နှင့်ချီ ကြားခဲ့ရ ပြီးသည့်နောက် လက်ရှိတွင် မြန်မာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် အနောက်နိုင်ငံများအပေါ် ယုံကြည်မှု အနည်း ငယ်သာ ရှိတော့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များသည်လည်း မည်သည့်ဘက်သို့ ယိမ်းရမည်ကို တွက်ချက်ထား ပုံရသည်။ 

UWSA ကဲ့သို့ အချို့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက တရုတ်နှင့် ကာလကြာရှည် ဆက်ဆံရေးရှိသလို KIO ကဲ့သို့ အချို့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက အနောက်နိုင်ငံများကို မျှော်လင့်ခဲ့ဖူးသည်။

သို့သော် KIO သည်လည်း ရှုပ်ထွေးသည့် နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သဖြင့် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများကြားတွင် အတွေးအခေါ် အယူအဆများ၊ မဟာဗျူဟာမြောက် ဦးစားပေး ကိစ္စများတွင် သဘောထားချင်း ကွဲလွဲနေသည်။

KIO ခေါင်းဆောင်အချို့က မြေရှားသတ္တုနှင့်ပတ်သက်သည့် ထရမ့်၏ အစီအစဉ်များကို လိုလိုလားလား လက်ခံ ဖွယ်ရှိသည်။

သို့သော် တစ်ဖက်တွင်လည်း KIO သည် ထရမ့်၏ မဖြစ်နိုင်သည့် အဆိုပြုချက်များကိုလည်း နားလည်ထားသည်။

ဤနေရာတွင်လည်း ထရမ့်၏ မူဝါဒသည် အနောက်အုပ်စု လိုလားသော အသံများကို တိမ်ဝင်စေခဲ့ပြီး တရုတ်နှင့် ပိုမိုနီးကပ်သော ဆက်ဆံရေးကို နှစ်သက်သူများအား ပိုမိုအားကောင်းစေနိုင်သည်။

အမေရိကန်အနေဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ၎င်း၏ မူဝါဒ အပြောင်းအလဲကို အလောတကြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့မည် ဆိုပါက တရုတ်ကို ပိုမိုအားကောင်း လာစေမည်ဖြစ်ကာ အမေရိကန်ကို အားနည်းစေပြီး မြန်မာပြည်သူများ အတွက်လည်း ကောင်းကျိုးရှိမည် မဟုတ်ဟု သုံးသပ်နိုင်ပေသည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁

ကြောင်နက်တွေလို့ ခေါ်ဝေါ်တဲ့ ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲနဲ့ ၈ နှစ်ကြာ ဝေးကွာပြီးနောက် မနှစ်ကရာသီမှာ တန်းပြန်တက်နိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ရာသီသစ်မှာ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲကို ပြန်လည်ယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အရင်ကစားခဲ့ချိန်က ထိပ်သီးအသင်းတွေကို ဒုက္ခပေးနိုင်ခဲ့တဲ့ ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ရာသီသစ် မတိုင်မီ အားဖြည့်မှုတွေကြောင့် တန်းတက်အသင်းတွေထဲမှာ စောင့်ကြည့်ချင်စရာ ကောင်းတဲ့ အသင်း အဖြစ် ရှိနေပါတယ်။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ ကစားသမားသစ် ခေါ်ယူမှု အများအပြား ပြုလုပ်ထားပြီး ပြောင်းရွှေ့ ကြေး အသုံးစရိတ် ပေါင်သန်း ၁၀၀ ကျော် သုံးစွဲထားတာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ပြီးရှိနေဖို့ အတွက်ဆိုရင် လူစာရင်း အင်အား တောင့်တင်းအောင်လုပ်ဖို့ လိုအပ် တာကိုသိတဲ့ ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ သူတို့အတွက် လိုအပ်နေတဲ့ နေရာတွေကို အားဖြည့်ထားပါတယ်။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ အတွေ့အကြုံရှိပြီး ပရိသတ်တွေနဲ့ ရင်းနှီးတဲ့ ကစားသမား တွေကို ခေါ်ယူထားတာပါ။

ဆန်းဒါးလန်းက အားဖြည့်ခေါ်ယူထားတဲ့လူတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ အာဆင်နယ်အသင်းမှာ ၇ ရာသီကြာ ကစားခဲ့ပြီး လေဗာကူဆင် အသင်းနဲ့လည်း ဘွန်ဒက်လီဂါဖလားကို ရှုံးပွဲမရှိ ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ ဆွစ်ဇာလန် ကွင်းလယ်လူ ရှာခါကို ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ခေါ်ယူခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရှာခါကို ခေါ်ယူခဲ့တာဟာ ဆန်းဒါးလန်းအသင်းရဲ့ ကွင်းလယ်ပိုင်းကို ပိုပြီးအားကောင်းသွားမယ်ဆိုတာ သေချာနေ တာပါ။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ရှာခါမတိုင်မီက အန်ဇိုလီဖီး၊ ဟာဘစ်ဒီယာရာ၊ နိုအာဆာဒီကီ၊ ရီနယ်လ်ဒိုမန်ဒါဗာ၊ တယ်လ်ဘီနဲ့ အဒင်ဂါရာတို့ကို ခေါ်ယူထားတာဖြစ်ပါတယ်။ 

ရီနယ်လ်ဒိုမန်ဒိုဗာဆိုရင် အသလက်တီကိုအသင်းမှာ ၃ ရာသီကြာ ပွဲပေါင်း ၁၀၀ ကျော်အထိ ပါဝင်ကစားခဲ့ပြီး အဒင်ဂါရာက ပရီးမီးယားလိဂ်ကလပ် ဘရိုက်တန်အသင်းမှာ ၂ ရာသီကြာအဓိက ကစားသမားအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ကာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က အိုင်ဗရီကို့စ်အသင်းနဲ့ အာဖရိကဖလား ရယူထားနိုင်တဲ့သူပါ။

အန်ဆိုလီဖီးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ဆန်းဒါးလန်းအသင်းမှာ အငှားကစားခဲ့ပြီး အသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ထံ တန်းတက်ချိန်မှာ အပြီးသတ် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ဂျူပ်ဘ်ဘယ်လင်ဂမ်နဲ့ တွမ်ဝပ်ဆန်တို့ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရပေမယ့် သူတို့ရဲ့နေရာမှာ ပြန်လည်အားဖြည့်မှုတွေ ပြုလုပ်ထားတာပါ။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်း အောင်ပွဲခံနေစဉ်

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ငွေကြေး အများအပြားသုံးစွဲပြီး လူစာရင်း အားဖြည့်ထားပေမယ့် ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ရှိဖို့အတွက် ရလဒ်ကောင်းတွေ ရယူနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ 

ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ ရာသီကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် တန်းတက်လာတဲ့ အသင်းတွေအားလုံးဟာ ချက်ချင်း တန်ပြန်ဆင်းသွားတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ပြို င်ပွဲဟာ ကာလရှည်ပြိုင်ပွဲ ဖြစ်တာကြောင့် ပွဲအရေအတွက် များလာတာနဲ့ အသင်းတွေကြားမှာ ဟွာဟချက်တွေ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းအနေနဲ့ ဒီလိုတွေ မဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ပြီး သင်ယူထားဖို့လည်း လိုအပ်နေတာပါ။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်း လေ့ကျင့်ခန်းဆင်းနေကြစဉ်

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ရာသီကြို ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်နေပြီး ခြေစမ်းပွဲတွေ ကစားထားတာမှာ ရလဒ်တွေ ကတော့ ကောင်းမွန်မှု မရှိပါဘူး။ 

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ် ရာသီသစ် မတိုင်မီ နောက်ထပ် ခြေစမ်းပွဲတွေ ကစားဖို့ရှိနေပြီး ဒီပွဲတွေမှာ ရှာခါ အပါအဝင် ကစားသမားသစ်တွေ အားလုံး ပါဝင်လာဖို့ ရှိနေပါတယ်။

ဆန်းဒါးလန်းအသင်းဟာ ၂၀၂၅-၂၆ ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် အဖွင့်ပွဲစဉ် ၅ ပွဲမှာ ဝက်စ်ဟမ်း၊ ဘန်လေ၊ ဘရန်ဖို့ဒ်၊ ခရစ္စတယ်ပဲလေ့စ်၊ အက်စတွန်ဗီလာအသင်းတို့နဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာပါ။ 

ဒီပွဲတွေမှာ ဆန်းဒါးလန်းအသင်းရဲ့ ခြေစွမ်းနဲ့ ရလဒ်တွေကို စောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပြီး ဆန်းဒါးလန်းအသင်း အနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ တန်းတက်အသင်းတွေလို မဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်မလားဆိုတာ မကြာမီ မြင်တွေ့ရတော့မှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ 

အိန္ဒိယ၏ မြန်မာရေးရာဗျူဟာအတွက် အဓိကကျလာသည့် AA

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အိန္ဒိယ၏ ဆိပ်ကမ်း၊ သင်္ဘောနှင့် ရေကြောင်းဝန်ကြီး ဆာဘနန်ဒါ ဆိုနိုဝယ်လ် (Sarbananda Sonowal) သည် ကုလားတန် ဘက်စုံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စီမံကိန်း (KMMTTP) ကို ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် စတင်အသုံးပြုသွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုစီမံကိန်းသည် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့ပိုင်း ကိုးလ်ကတ္တား (Kolkata) မြို့နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ စစ်တွေမြို့ တို့ကို ရေကြောင်းမှ ဆက်သွယ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်တွေမှ ပလက်ဝမြို့တို့ကို ကုလားတန်မြစ်လမ်းကြောင်းမှ ချိတ်ဆက်မည်ဖြစ်ပြီး ပလက်ဝမှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၏ ဇိုရင်ပူအီ (Zorinpui) မြို့သို့ ကုန်းလမ်းကြောင်းဖြင့် ချိတ်ဆက်မည် ဖြစ်သည်။

ထိုစီမံကိန်းကို အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ထားပြီး ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် ကတည်းက စီမံကိန်းဖော်ဆောင်ရာတွင် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ကိုးလ်ကတ္တားမှ စစ်တွေသို့ ဆက်သွယ်သည့် လမ်းကြောင်း အကွာအဝေးသို့ ၁၃၂၈ ကီလိုမီတာ လျှော့ချပြီး စီလီဂူရီ စင်္ကြံလမ်း (Siliguri Corridor) ဖောက်လုပ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်က အိန္ဒိယမှ ပထမဆုံး ကုန်တင်သင်္ဘောများသည် စစ်တွေဆိပ်ကမ်းတွင် ဆိုက်ကပ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ပလက်ဝမှ ဇိုရင်ပူအီမြို့သို့ ဆက်သွယ်သည့် ကုန်းလမ်းသည် အပြီးသတ် ဖောက်လုပ်ရခြင်း မရှိသေးပေ။

ကုလာတန်းမြစ်အတွင်း သွားလာနေသူများကို တွေ့ရစဉ်

“ကုလားတန်စီမံကိန်းဟာ အိန္ဒိယ-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးစာချုပ်ရဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အိန္ဒိယရဲ့ အရှေ့ မြောက်ပိုင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကြား ချိတ်ဆက်မှုကို မြင့်တက်စေမှာပါ” ဟု ဆိုနိုဝယ်လ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
စီမံကိန်းကို အပြီးသတ်ရန် အိန္ဒိယ၏ ဆိပ်ကမ်း၊ သင်္ဘောနှင့်ရေကြောင်းဝန်ကြီးဌာနသည် ရင်းဂစ် ၁၀၀၀ ကုဋေကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခဲ့သည်။ သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က တပ်မတော်က အာဏာကို ရယူပြီးနောက် KMMTTP စီမံကိန်း၏ အနာဂတ်သည် သေချာရေရာခြင်း မရှိတော့ကြောင်း ယူဆခံခဲ့ရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း များပြားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ(EAOs)သည် တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေပြီး နိုင်ငံရေးအင်အားစုမျာသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ်အတွက် အရေးကြီးသည့် အခန်းကဏ္ဍ၌ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အချို့က ဖက်ဒရယ်စနစ်အတွက် တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်ကာ အချို့အဖွဲ့များက တပ်မတော်ထံမှ ခွဲထွက်ပြီး သီးခြားကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ရရှိရေးအတွက် တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ ထိန်းချုပ်နယ်မြေများကို ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရန် ကြိုးပမ်း နေသဖြင့် ပဋိပက္ခမှာ ရှည်ကြာနေခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသားလက်န်ကိုင်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်နိမိတ်သည် နိုင်ငံ့နယ်နိမိတ်၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းချက်များ ထွက်ပေါ်နေသည်။

သို့သော် နိုင်ငံလူဦးရေ အများစုသည် တပ်မတော်က ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်နိမိတ်များအတွင်း ဆက်လက် နေထိုင်နေကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့  ၂၀၀ ကျော်ရှိပြီး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အားလုံးသည် လူအင်အား၊ လက်နက်အင်အားနှင့် သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အတိုင်းအတာခြင်း တူညီမှုမရှိကြပေ။

ကုလားတန်မြစ်အတွင်း အချက်အချာချတဲ့ ပလက်ဝမြို့ကိုတွေ့ရစဉ်

အချို့တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် နယ်မြေလုရင်း အချင်းချင်း တိုက်ခိုက်နေကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ ရှုပ်ထွေးပွေလီသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအနက် သက်တမ်းအနုဆုံး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အရှိဆုံး အခန်းကဏ္ဍတွင် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့မှာ KMMTTP စီမံကိန်း တည်ရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှ အာရက္ခတပ်တော် ခေါ် Arakan Army (AA) အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ နယ်နိမိတ် အများစုကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ်က လူအင်အား ၂၅ ဦးဖြင့် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည့် AA အဖွဲ့သည် ရက္ခိတအိမ်မက် ဆိုသည့် လမ်းစဉ်အပေါ် အခြေခံပြီး ထူထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် ၁၄၂၅ ခုနှစ်မှ ၁၇၈၅ ခုနှစ်အထိ တည်ရှိခဲ့သည့် တစ်ချိန်က အင်အားကြီးမားခဲ့သော ရခိုင်ဘုရင့် နိုင်ငံတော် (Arakan Kingdom) ၏ အမွေအနှစ်များကို သတိရပြီး လွတ်လပ်သည့် ရခိုင်နိုင်ငံထူထောင်ရန် ရည်မှန်းထားသည်။

လက်နက်ကိုင်အင်အား ၃၀,၀၀၀ နှင့်အတူ AA အဖွဲ့သည် အခြား အင်အားနည်းပါးသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များကို စစ်သင်တန်းပေးနေပြီး လက်နက်ကိုင် ၆၀၀၀ ခန့်ကို မဟာမိတ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်မြေများသို့ စေလွှတ်ထားသည်။

AA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကို တွေ့ရစဉ် 

ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင် ကဲ့သို့ ငယ်ရွယ်သည့် ခေါင်းဆောင်မှုအောက်တွင် AA သည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံတကာ၌ ၎င်းတို့၏ ကွန်ရက်ကို ချဲ့ထွင်နိုင်မှုကြောင့် လူသိများသည်။

ထို့ပြင် AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ နယ်နိမိတ် အများစုနှင့် ချင်းပြည်နယ်၏ ပလက်ဝမြို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသဖြင့် ဒေသခံများကြား ရေပန်းစားသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ် ၁၇ ခုအနက် ၁၄ ခုကို AA က ထိန်းချုပ်ထားသည်။ သို့သော် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့တော် ဖြစ်သည့် စစ်တွေ၊ တရုတ်၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တည်ရှိသည့် ကျောက်ဖြူနှင့်  မာန်အောင်ကျွန်းတို့ကို တပ်မတော် က ထိန်းချုပ်ထားသည်။

AA တွင် ရေတပ်အင်အား မရှိသဖြင့် ထိုနယ်မြေများကို မသိမ်းယူနိုင်ခြင်း ဖြစ်သည်။

လတ်တလောတွင် တရုတ်သည် AA နှင့် သဘောတူညီချက်ယူပြီး ကျောက်ဖြူအနီး၌ ဆိပ်ကမ်းတည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပြီး တရုတ်ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်သားများကို AA က ကာကွယ်ပေးနေရ သည်ဆိုသည့် သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်နေသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ဖြစ်သော MNDAA ၊ TNLA နှင့် AA တို့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဖြင့် တပ်မတော်ကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်က တရုတ်သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ ကျားဖြန်လုပ်ငန်းများကို နှိမ်နင်းရန် တပ်မတော်ကို ဖိအား ပေးခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် တပ်မတော်က ထိုကျားဖြန့်များကို နှိမ်နင်းခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်သည် EAO များနှင့် တပ်မတော်ကြား ၎င်း၏ ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းညှိခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ရည်ရွယ်ချက်များမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို အနောက်နိုင်ငံများ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု မရှိစေရန်၊ ကျောက်ဖြူ ရေနက်ဆိပ်ကမ်း ကဲ့သို့ ၎င်း၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံ စီမံကိန်းများ လုံခြုံမှုရှိစေရန်ဖြစ်သည်။

AA စစ်ဒေသတာဝန်ခံနဲ့ မီဇိုရမ်လွှတ်တော်အမတ် တွေ့ဆုံပြီး ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်း စတင်ရေး ဆွေးနွေးနေစဉ်

တရုတ်သည် တပ်မတော်နှင့်ရော AA နှင့်ပါ သဘောတူညီမှုများ ပြုလုပ်ထားသည်ဆိုပါက အိန္ဒိယအတွက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အိန္ဒိယက မြန်မာနိုင်ငံကို ချဉ်းကပ်သည့် စီမံချက်ကို လုပ်ဆောင်နေပြီး နစကနှင့် ဆက်ဆံရေး လမ်းကြောင်းများကို ဆက်လက် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရစ်ချ်တာစကေး ၇ ဒသမ ၇ ပြင်းအားရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီးနောက် အိန္ဒိယသည် မြန်မာနိုင်ငံကို လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ပေးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အိန္ဒိယသည် KMMTTP  စီမံကိန်းအပြင် အိန္ဒိယ-မြန်မာ-ထိုင်း သုံးပွင့်ဆိုင် အဝေးပြေး လမ်းမတစ်ခု ဖောက်လုပ်သည့် စီမံကိန်းကိုလည်း လုပ်ဆောင်နေသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အိန္ဒိယ၏ မြန်မာရေးရာမူဝါဒသည် လက်ရှိတွင် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့မြောက် နယ်စပ်ဒေသများကို လုံခြံမှုရှိအောင် လုပ်ဆောင်ရန် အာရုံစိုက်သင့်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။

KMMTTP စီမံကိန်းကို အောင်မြင်စွာ အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုစီမံကိန်းသည် အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာကြား ချစ်ကြည်ရေးစာချုပ် ထက်ပိုပြီး အဓိပ္ပာယ်ရှိလာစေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အိန္ဒိယသည် ဒေသတွင်း အင်အားကြီးနိုင်ငံ ဖြစ်လိုသည့် ဆန္ဒရှိပါက ကုလားတန်စီမံကိန်းကို အမြန်ဆုံး အပြီးသတ် အကောင်အထည်ဖော်ရမည်ဖြစ်သည်။

Source: Firstpost

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေတဲ့ ၂၀၂၅ အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲဟာ ဗိုလ်လုပွဲကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဗိုလ်လုပွဲမှာ လက်ရှိချန်ပီယံ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်အသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင်ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အင်္ဂလန်နဲ့စပိန်အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ အမျိုးသမီး ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံ ခဲ့ပြီးနောက် အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထပ်မံတွေ့ဆုံကြရမှာပါ။ 

၂၀၂၃ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲမှာ စပိန်အသင်းက အင်္ဂလန်အသင်းကို ၁ ဂိုး-ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရပြီး ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲဟာ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်အသင်းအတွက် ကမ္ဘာ့ဖလားဗိုလ်လုပွဲ မကျေပွဲ အဖြစ် တွေ့ဆုံရမယ့် ပွဲစဉ်လည်း ဖြစ်တာပါ။

စပိန်နဲ့အင်္ဂလန်အသင်း ယှဉ်ပြိုင်စဉ်

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ၂၀၂၂ အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ယူရိုဗိုလ်လုပွဲကို ၂ ကြိမ်ဆက် တက်နိုင်ခဲ့သလို နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲတွေရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲတွေကို ၃ ကြိမ်ဆက် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

စပိန်အသင်းကတော့ သူတို့အသင်း သမိုင်းတစ်လျှောက် ယူရိုအမျိုးသမီး ဗိုလ်လုပွဲကို ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင် ခဲ့တာပါ။

စပိန်အသင်းဟာ ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့သလို ပြီးခဲ့တဲ့ နေးရှင်းလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာလည်း ချန်ပီယံဆုကို ရယူကာ အကောင်းဆုံး အသင်းအဖြစ် ရပ်တည်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

စပိန်အသင်းအနေနဲ့ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာသာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့ရင် သူတို့ဟာ နောက်ဆုံး ၃ နှစ်ဆက်တိုက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ ပြိုင်ပွဲတိုင်းမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်တဲ့ မှတ်တမ်းကောင်းကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှာပါ။ 

စပိန်အသင်း အောင်ပွဲခံနေစဉ်

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲ စတင်ဖို့ လပိုင်းအလိုမှာ စီနီယာကစားသမား ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ ဂိုးသမား မာရီအာ့ပ်စ်နဲ့ ကွင်းလယ်လူ ခါဘီတို့ လက်ရွေးစင်အသင်းကနေ အနားယူခဲ့ပြီး အသင်းခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဘရိုက်က လူစာရင်းကနေ နုတ်ထွက်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ဒီပြိုင်ပွဲအတွက် လူစာရင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့တာမှာ အခက်အခဲ ရှိခဲ့သလို အုပ်စု အဖွင့်ပွဲစဉ်မှာ ပြင်သစ်အသင်းကို အရေးနိမ့်ခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ဒီပြိုင်ပွဲကို ခက်ခက်စွာနဲ့ စတင်ခဲ့ရပေမယ့် နောက်ပိုင်းပွဲတွေမှာ နိုင်ပွဲတွေ ရယူပြီး ယူရိုဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ကွာတားဖိုင်နယ်နဲ့ ဆီမီးဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်တွေမှာ ပြိုင်ပွဲကနေထွက်ခွာရဖို့ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ကျ သွင်းဂိုးတွေ၊ ပင်နယ်တီ အဆုံးအဖြတ်တွေမှာ အနိုင်ရပြီး ကံကောင်းလို့ ဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။ 

အင်္ဂလန်အသင်းနည်းပြ  ဝီဂ်မန်းကိုယ်တိုင်က သူတို့ရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်မှုဟာ ရုပ်ရှင်နဲ့တူတယ်လို့ မှတ်ချက် ပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အင်္ဂလန်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်မှုမှာ လူစားဝင် ကယ်လီနဲ့ အက်ဂ်ယီမန်တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကလည်း အရေးပါခဲ့ပါတယ်။

အင်္ဂလန်အသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

စပိန်အမျိုးသမီးကလည်း ယူရိုပြိုင်ပွဲမတိုင်မီမှာ ဘောလွန်းဒီအောဆုရှင် ဘွန်မာတီဟာ ဦးနှောက် အမြှေးရောင် ဝေဒနာ ခံစားခဲ့ရလို့ ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ပါဝင်နိုင်မယ့် အခြေအနေအပေါ် စိုးရိမ်မှုတွေရှိခဲ့တာပါ။ 

ဒါပေမယ့် ဘွန်မာတီဟာ ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ပါဝင်နိုင်ခဲ့သလို ဂျာမနီအသင်းကို အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ဆီမီးဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်မှာ စပိန်အသင်းအတွက် အဖိုးတန် အနိုင်ဂိုး သွင်းယူပေးခဲ့ပြီး ဗိုလ်လုပွဲ ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

စပိန်အသင်းရဲ့ လူငယ်ကစားသမားအချို့ဟာ ၂၀၂၅ အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ တောက်ပခဲ့တာကလည်း နိုင်ငံအသင်းအတွက် အားရစရာကောင်းခဲ့တာပါ။

စပိန်အသင်းဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲ အုပ်စုအဆင့်ကနေ ဗိုလ်လုပွဲအထိ ပွဲတိုင်းအနိုင်ရခဲ့ပြီး ဂျာမနီအသင်းနဲ့ ဆီမီးဖိုင်နယ် ပွဲစဉ်မှာသာ နိုင်ပွဲရယူနိုင်ဖို့ ခက်ခက်ခဲခဲ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အင်္ဂလန်နဲ့စပိန်အသင်းတို့ဟာ ၂၀၂၃ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲပြီးနောက် နေးရှင်းလိဂ် အုပ်စုအဆင့်မှာလည်း တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး ၁ ပွဲစီ အနိုင်ရရှိခဲ့ကြတာပါ။ 

အခုတစ်ကြိမ် တွေ့ဆုံမယ့် အမျိုးသမီး ယူရိုပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲမှာ အင်္ဂလန်အသင်းက ကမ္ဘာ့ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ရှုံးကြွေး ဆပ်ပြီး စပိန်အသင်းကို အနိုင်ယူကာ ယူရိုချန်ပီယံဆုကို ၂ ကြိမ်ဆက် ရယူနိုင်မလား ဒါမှမဟုတ် စပိန်အသင်းက အင်္ဂလန်အသင်းကို ထပ်အနိုင်ယူပြီး ယူရိုချန်ပီယံဆုကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈

အီတလီဖက်ဆစ် အာဏာရှင် ဘင်နီတိုမူဆိုလီနီရဲ့ မြစ်ဖြစ်သူ ရိုမာနိုဖလော်ရီယန်နီ မူဆိုလီနီဟာ ခရီမိုနီဆီ အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာကြောင့် မူဆိုလီနီရဲ့ မျိုးဆက်တစ်ဦး စီးရီးအေပြိုင်ပွဲမှာ ကစားတာကို မြင်တွေ့ရ တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်ရှိ ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ လာဇီယိုအသင်းကနေ စီးရီးအေတန်းတက်ကလပ် ခရီမိုနီဆီအသင်း ထံ အပြီးသတ်ဝယ်ယူဖို့ ရွေးချယ်မှုပါဝင်တဲ့ အငှားစာချုပ်နဲ့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာပါ။ 

ညာနောက်ခံလူနဲ့ ကွင်းလယ်နေရာတွေမှာ ကစားနိုင်တဲ့ ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ အရင်က စီးရီးစီနဲ့ စီးရီးဘီကလပ် အသင်းတွေဖြစ်တဲ့ ပတ်စ်ကာရာနဲ့ ဂျူဗီစတာဘီယာ အသင်းတွေမှာ အငှားကစားခဲ့တာဖြစ်ပြီး အခုအချိန်မှာတော့ သူ့ရဲ့ကစားသမားဘဝ ကြီးကျယ်ခမ်းနားတဲ့ အချိန်တွေကို ရယူနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ 

အီတလီမီဒီယာတွေက မူဆိုလီနီဂျူနီယာလို့ ခေါ်ဝေါ်တဲ့ ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ နိုင်ငံရေးကို စိတ်မဝင်စားဘူးလို့ အခိုင်အမာ ပြောထားတာပါ။

ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ဒီဇင်ဘာက သူ့ရဲ့ပထမဆုံး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် သွင်းဂိုးကို သွင်းယူနိုင်ခဲ့ချိန်မှာ ပရိသတ်တွေက သူ့ဘေးဖြစ်သူရဲ့ ဖက်ဆစ်အလေးပြုတဲ့ပုံစံ ပြုလုပ်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

 ရိုမာနိုကို တွေ့ရစဉ်

ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ အောင်ပွဲခံရင်း သူ့ရဲ့လက်ကို နှုတ်ခမ်းပေါ် တင်ခဲ့သလို ကွင်းအတွင်း ကြေညာသူကလည်း သူ့ရဲ့ပထမနာမည်ဖြစ်တဲ့ ရိုမာနိုလို့ ခေါ်ခဲ့ပေမယ့် ပရိသတ်တွေကတော့ မူဆိုလီနီအမည်ကို သီကြွေးပြီး ဖက်ဆစ် အလေးပြုခဲ့ကြတာပါ။

ရိုမာနိုမူဆိုလီနီရဲ့ ဘေးဖြစ်သူ ဘင်နီတိုမူဆိုလီနီဟာ အမျိုးသားဖက်ဆစ်ပါတီကို တည်ထောင်ပြီး အီတလီနိုင်ငံရဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၉၂၂ ခုနှစ်ကနေ ၁၉၄၃ ခုနှစ်အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ 

ရိုမာနိုမူဆိုလီနီဟာ လာဇီယို လူငယ်အသင်းထံ ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ မပြောင်းရွှေ့မီ ရိုးမားအကယ်ဒမီမှာ အချိန်တွေ ကုန်ဆုံးခဲ့တာပါ။

သူဟာ လာဇီယိုအသင်းကြီးရဲ့ ပြိုင်ပွဲ အမျိုးမျိုးမှာ အရန်လူစာရင်းထဲ ပါဝင်ခဲ့ပေမယ့် ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်တဲ့ အသင်းကြီး ပွဲဦးထွက်ကိုတော့ ပါဝင်ကစားရခြင်း မရှိသေးတာဖြစ်ပါတယ်။

ရိုမာနိုကို တွေ့ရစဉ်

ဝက်ဖို့ဒ်နဲ့ အူဒီနီးစ်အသင်းတို့ဟာ ရိုမာနိုမူဆိုလီနီကို ခေါ်ယူဖို့ စိတ်ဝင်စားခဲ့တယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့ပေမယ့် သူဟာ စီးရီးအေတန်းတက်ကလပ် ခရီမိုနီဆီအသင်းကို ပြောင်းရွှေ့ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာပါ။

ခရီမိုနီဆီအသင်းဟာ စီးရီးအေပြိုင်ပွဲမှာ အကောင်းဆုံး ရလဒ်တွေရယူပြီး တန်းပြန်မဆင်းအောင်လုပ်ဖို့ ရည်မှန်း ထားပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ရိုမာနိုမူဆိုလီနီအနေနဲ့ ခရီမိုနီဆီအသင်းကို ဘယ်လောက်အထိ အကူအညီပေးနိုင်မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပါ။

ရိုမာနို မူဆိုလီနီ အနေနဲ့ ခရီမိုနီဆီအသင်းမှာ အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်ရည်တွေ ပြသနိုင်ရင် အီတလီသက်တမ်း လိုက် အသင်းတွေမှာလည်း ရွေးချယ်ခံရနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးရှိမှာဖြစ်လို့ လာမယ့် စီးရီးအေပြိုင်ပွဲမှာ သူ့ရဲ့ လုပ်နိုင် စွမ်းတွေကို မြင်တွေ့ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

Source: Dailymail

CNI Sport Article 

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၁

PSG အသင်းက ရီးရယ်လ်အသင်းကို ၄ ဂိုး-ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ဖီဖာကလပ် ကမ္ဘာ့ဖလား ဆီမီးဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်မှာ လူစားဝင် ကစားသမားအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ခရိုအေးရှား ကွင်းလယ်လူ မိုဒရစ်အတွက် ဒီပွဲဟာ သူ့ရဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ နောက်ဆုံးပွဲ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ 

ဒီပြိုင်ပွဲအပြီးမှာ ရီးရယ်လ်အသင်းကနေ ထွက်ခွာမယ်လို့ တရားဝင် ကြေညာခဲ့တဲ့ မိုဒရစ်ဟာ သူ့ရဲ့ ၁၃ နှစ်ကြာ စပိန်ကလပ် ကစားသမားဘဝကို အဆုံးသတ်ခဲ့ရတာပါ။

၂၀၁၂ ခုနှစ်က စပါးအသင်းကနေ ရောက်ရှိလာခဲ့တဲ့ မိုဒရစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းအတွက် ၅၉၇ ပွဲ ကစားခဲ့ပြီး ၄၃ ဂိုးသွင်းယူကာ ဂိုးဖန်တီးမှု ၉၅ ကြိမ် ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

ရီးရယ်လ်အသင်း နည်းပြဇာဘီအလွန်ဆိုက “ဒါဟာ မိုဒရစ်အတွက် ခါးသီးတဲ့ အဆုံးသတ် ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် သူဟာ ဘောလုံးလောကရဲ့ ဂန္ထဝင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ရီးရယ်လ်အသင်းက ထာဝရအမှတ်ရနေမှာပါ”လို့ နှုတ်ဆက်ခဲ့ပါတယ်။ 

မိုဒရစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၁၈ ခုနှစ်ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့တဲ့ မိုဒရစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၆ ကြိမ်နဲ့ လာလီဂါဖလား ၄ ကြိမ် အပါအဝင် ဆုဖလားပေါင်း ၂၈ ခုရယူနိုင်ခဲ့ပြီး အသင်းခေါင်းဆောင်ဟောင်း နာချိုရဲ့ စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်ကာ အသင်းရဲ့သမိုင်းမှာ ဆုဖလားအောင်မြင်မှု အများဆုံးဆိုတဲ့ စံချိန်မှတ်တမ်းကောင်းကို တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါအပြင် မိုဒရစ်ဟာ တစ်ဦးချင်း အောင်မြင်မှု အများအပြားကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပါတယ်။

မိုဒရစ်က “ဒီလိုအချိန်မျိုးကို ဘယ်တော့မှ မရောက်ချင်ပေမယ့် ဒါက ဘောလုံးဖြစ်ပြီး ဘဝမှာ အရာအားလုံးက အစနဲ့အဆုံး ရှိပါတယ်။ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားတာက ဘောလုံးသမား အနေနဲ့ရော၊ လူပုဂ္ဂိုလ် အနေနဲ့ရော ကျနော့်ရဲ့ဘဝကို ပြောင်းလဲမှု ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ သမိုင်းတစ်လျှောက် အကောင်းဆုံးအသင်းရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ခေတ်တွေထဲမှာ အစိတ်အပိုင်းအနေနဲ့ ပါဝင်ခွင့်ရတာကို ဂုဏ်ယူမိတယ်”လို့ အသင်းကနေ ထွက်ခွာကြောင်း ကြေညာချိန်မှာ ပြောခဲ့တာပါ။

မိုဒရစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

အသက် ၃၉ နှစ်အရွယ်ရှိ မိုဒရစ်ဟာ ဒီရာသီမှာ ရီးရယ်လ်အသင်းအတွက် ၆၃ ပွဲအထိ ပါဝင်ကစားခဲ့ပေမယ့် ပွဲအများစုကတော့ လူစားဝင်အဖြစ်သာ ပါဝင်ခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။ 

မိုဒရစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေမှာ အဓိကကျတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ခဲ့ရပေမယ့် အသက် အရွယ်အရ ပုံမှန်ပွဲထွက်ခွင့်ရဖို့ မလွယ်ကူတော့တာပါ။

ရီးရယ်လ်အသင်းဥက္ကဋ္ဌ့ ပီရက်ဇ်က မိုဒရစ်ဟာ ထူးခြားပြီး စံထားရမယ့် ဘောလုံးသမားဖြစ်ကာ သူ့ရဲ့ အမွေအနှစ်က ထာဝရရှင်သန်နေမှာပါလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

PSG အသင်း ကွင်းလယ်လူ ဗီတင်ညာဟာ ဖီဖာကလပ် ကမ္ဘာ့ဖလား ဆီမီးဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်အပြီးမှာ မိုဒရစ်နဲ့ ကွင်းထဲမှာ မျှဝေခွင့်ရတဲ့အတွက် ဂုဏ်ယူမိပြီး သူက စံပြတစ်ဦးဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

မိုဒရစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

မိုဒရစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားသမားဘဝကို အဆုံးသတ်ဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့ပေမယ့် သူဟာ နည်းပြ ဇာဘီအလွန်ဆိုရဲ့ ကစားကွက် တောင်းဆိုမှုတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို့ လုံလောက်မှု မရှိတော့ပါဘူး။

ပြီးတော့ သူဟာ ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ခရိုအေးရှား လက်ရွေးစင်အသင်းအတွက် ပါဝင်ကစားချင်တာကြောင့် အရန်ခုံမှာပဲ ထိုင်နေဖို့ကလည်း အဆင်မပြေတာပါ။

အဲဒါကြောင့်လည်း မိုဒရစ်က သူဟာ ထိပ်တန်းအဆင့်မှာ ကစားနိုင်ကြောင်းကို ပြသနိုင်ဖို့အတွက် စီးရီးအေကလပ် အေစီမီလန်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မိုဒရစ်ဟာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘောလုံးသမား ဘဝကနေ အနားယူပြီးသွားရင် ကလပ်အသင်း ပိုင်ရှင်ဘက်ကို ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေလည်း လုပ်ဆောင်နေတာပါ။ 

မိုဒရစ်ဟာ အင်္ဂလန် ချန်ပီယံရှစ် ကလပ် ဆွမ်ဆီးအသင်းရဲ့ အစုရှယ်ယာ အနည်းငယ်ကို ဝယ်ယူပြီး အသင်းရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူနဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်လည်း ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ 

Source: BBC

CNI Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၆

မကြာသေးမီက အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆက်ဆံရေးသည် ဆိုးရွားလာခဲ့သဖြင့် ကုလားတန် ဘက်စုံသယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး စီမံကိန်း(KMMTTP)သည် မီဇိုရမ်(Mizoram) ပြည်နယ်နှင့် ကိုလ်ကတ္တား (Kolkata) မြို့ကို မြန်မာနိုင်ငံမှတဆင့်ဖြတ်ပြီး ချိတ်ဆက်ရေးသည် ပိုပြီး အရေးကြီးလာခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၏ ကုန်းလမ်းပို့ဆောင်ရေးနှင့် အဝေးပြေးလမ်းများဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ရှီလောင်း (Shillong)မြို့မှ စီလ်ချာ (Silchar) မြို့အထိ ၁၆၆ ဒသမ ၈ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည့် လေးလမ်းသွား အဝေးပြေး လမ်းမကြီးသစ် ဖောက်လုပ်ရေးကို အတည်ပြုခဲ့သည်။

ဤလမ်းကို နောက်ပိုင်းတွင် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရှိ ဇိုရင်ပူအီ (Zorinpui)မြို့အထိ တိုးချဲ့မည်ဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယ အရှေ့ မြောက်ပိုင်းကိုဖြတ်ပြီး အမြန်လမ်း ကွန်ရက်မှတဆင့် ကုလားတန်စီမံကိန်းနှင့် ချိတ်ဆက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း The Indian Express မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ကုလားတန်စီမံကိန်းကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို မမှီခိုဘဲ ကိုးလ်ကတ္တားနဲ့ ဗီဇက် (Vizag) မြို့ကနေ အရှေ့မြောက်ဘက်သို့ ကုန်စည်တွေ ပို့ဆောင်နိုင်ပါလိမ့်မယ်” ဟု National Highways & Infrastructure Development Corporation Limited (NHIDCL) မှ အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက Indian Express သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာ-အိန္ဒိယ ကုလားတန်းမြစ် စီမံကိန်းကို ဖော်ညွှန်းထားစဉ်

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် တင်းမာမှု
************************
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) ကို ဖယ်ရှားပြီးနောက် အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆက်ဆံရေး သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ ဟာဆီနာသည် အိန္ဒိယနှင့် အလွန် ရင်းနှီးသည့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် မိုဟာမက် ယူနွတ်(Muhammad Yunus) ၏ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ဒေသသည် ကုန်းတွင်းပိတ် ဒေသဖြစ်နေပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၏ တစ်ဦးတည်းသော အုပ်ထိန်းသူဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သဖြင့် အိန္ဒိယ အာဏာပိုင်များကို စိုးရိမ်စေခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့မြောက်ပြည်နယ် ၇ ခုသို့ ပေါက်ရောက်သည့် တစ်ခုတည်းသော ကုန်းလမ်းကြောင်း မှာ အလွန်ကျဉ်းမြောင်းသော Siliguri စင်္ကြံဖြစ်သည်။

ထိုစင်္ကြံ၏ အကျဉ်းဆုံး လမ်းအပိုင်းသည် ကီလိုမီတာ ၂၀ သာ အကျယ်ရှိပြီး နီပေါနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကြားမှ ဖြတ်ဖောက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုစင်္ကြံ၏ သေးငယ်သော အရွယ်အစားကြောင့် ကျွမ်းကျင်သူများက ထိုစင်္ကြံကို အိန္ဒိယ၏ “ကြက်လည် ချောင်းရိုး” ၊ “အားနည်းချက်” အစရှိသည့် နာမည်ပြောင်များ ပေးထားသည်။

အိန္ဒိယသည် အရှေ့မြောက်ဘက်ဒေသကို ချိတ်ဆက်နိုင်ရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ဖြတ်ဖောက်မည့် လမ်းကြောင်းများ ကို အသုံးပြုရန် ဟာဆီနာ အစိုးရနှင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် ထရီပူရ (Tripura) ပြည်နယ်၏မြို့တော် အာဂါတာလာ(Agartala)သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ စစ်တဂေါင်း (Chattogram) ဆိပ်ကမ်းနှင့် ကီလိုမီတာ ၂၀၀ မျှသာ ကွာဝေးသည်။

ထိုလမ်းကြောင်းများသည် အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှစ်နိုင်ငံစလုံးအတွက် ကုန်သွယ်မှုကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေနိုင်သည်။

သို့သော် လက်ရှိ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရသစ်သည် အိန္ဒိယနှင့် ဆက်ဆံရေး အဆင်မပြေသဖြင့် အိန္ဒိယသည် မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ပိုမိုအာရုံစိုက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကုလားတန်စီမံကိန်း
*****************

အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာတို့သည် ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ် နှောင်းပိုင်း ကာလများနှင့် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် အစောပိုင်း ကာလများ တွင် လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၀၈ ခုနှစ်၌ KMMTTP သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ထိုစီမံကိန်းသည် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့မျှော် (ယခင် Look East၊ ယခု Act East) မူဝါဒ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး ကိုးလ်ကတ္တားကို မြန်မာနိုင်ငံမှတဆင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်နှင့် ချိတ်ဆက်ရန်ဖြစ်သည်။

ထိုလမ်းကြောင်းသည် ကိုးလ်ကတ္တားနှင့် မီဇိုရမ်ကြား အကွာအဝေးကို ၁၀၀၀ ကီလိုမီတာအထိ လျှော့ချပေးနိုင် မည်ဖြစ်ပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် ကြာချိန်ကိုလည်း ၃ ရက်မှ ၄ ရက်အထိ လျှော့ချပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယအကြီးတန်းသံတမန် သီရိပရီယာ ရန်ဂနာသန် (Sriripriya Ranganathan) က “ဒီပရောဂျက်က နှစ်ဖက်စလုံး အကျိုးရှိစေမှာပါ။ အိန္ဒိယကတော့ အရှေ့မြောက်ဒေသကို ဝင်ရောက်ခွင့်ရတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကတော့ ဆင်းရဲတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အခြေခံ အဆောက်အအုံတွေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်မှာ ဖြစ်ပါ တယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ပလက်ဝမြို့ အဝင်ကို တွေ့ရစဉ်

လမ်းကြောင်း အဓိကအစိတ်အပိုင်း ၄ ခု
************************************

¤ ကိုးလ်ကတ္တားမှ စစ်တွေ (ရေလမ်းကြောင်း အကွာအဝေး ၅၃၉ ကီလိုမီတာ) - ကိုးလ်ကတ္တားမှ စစ်တွေ ဆိပ်ကမ်းသို့ သင်္ဘောများဖြင့် ကုန်စည်များ သယ်ယူပို့ဆောင်နိုင်သည်။

¤ စစ်တွေမှ ပလက်ဝ (ရေလမ်းကြောင်း အကွာအဝေး ၁၅၈ ကီလိုမီတာ) - ကုန်စည်များကို ကုလားတန်မြစ်မှ တဆင့် သင်္ဘောများဖြင့် သယ်ဆောင်ပေးနိုင်ပြီး အိန္ဒိယသည် မြစ်ထဲတွင် ဆိပ်ခံဘောတံတားများ တည်ဆောက် ပြီးစီးခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

¤ ပလက်ဝမှ ဇိုရင်ပူအီ (ကုန်းလမ်းကြောင်း အကွာအဝေး ၁၀၈ ကီလိုမီတာ) - ထိုလမ်းအပိုင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဖြတ်သန်းမည်ဖြစ်သော်လည်း ပလက်ဝမြို့အနီးတွင် လမ်းအရှည် ၅၀ ကီလိုမီတာမှာ အပြီးသတ် ဖောက်လုပ်ရခြင်း မရှိသေးပေ။

¤ ဇိုရင်ပူအီမှ အိုက်ဇောနှင့် အခြားအရှေ့မြောက်ဒေသများ - ဇိုရင်ပူအီသည် မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အိုက်ဇောလ် (Aizwal) မြို့နှင့် ကုန်းလမ်းကြောင်းချင်း ချိတ်ဆက်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် အိန္ဒိယသည် ရှီလောင်း-စီချာ အဝေး ပြေးလမ်းကွန်ရက်ဖြင့် တိုးချဲ့ရန် စီစဉ်ထားသည်။

AA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ် 

နှောင့်နှေးကြန့်ကြာမှု
*******************

ကုလားတန်စီမံကိန်းကို လွန်ခဲ့သည့် ၁၅ နှစ်ကျော်က စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သော်လည်း  မပြီးပြတ်သေးပေ။ အဓိက အကြောင်းအရင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုကြောင့်ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုပေါင်း ၁၀၀ ကျော် နေထိုင်လျက်ရှိပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိပြီးကတည်းက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အများအပြားသည် ဗဟိုအစိုးရကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်က အာဏာကို ရယူခဲ့ပြီးနောက် တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့သည်။

ယခုအခါ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ နယ်မြေအများစုသည် အာရက္ခတပ်တော် (AA) ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်က AA ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် ကြေညာထားသည်။ 

ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့သဖြင့် ကုလားတန်စီမံကိန်းကို အပြီးသတ် အကောင်အထည် ဖော်ရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယသည် အစိုးရပိုင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် IRCON International Limited နှင့် စာချုပ်သစ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ IRCON သည် ဒေသတွင်း ကန်ထရိုက်တာများကို ငှားရမ်းပြီး အဝေးပြေးလမ်းစီမံကိန်းကို 
လပေါင်း ၄၀ အတွင်း အပြီးသတ်ဖောက်လုပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် သဘောတူညီချက်တွင် စစ်ပွဲ၊ အဓိကရုဏ်း သို့မဟုတ် ပဋိပက္ခများ အစရှိသည့် အကြောင်းရင်းများ ကြောင့် စီမံကိန်း သတ်မှတ်ကာလကို နှောင့်နှေးကြန့်ကြာခွင့် ပြုထားသည်။

ယခုအချိန်အထိ IRCON သည် ကန်ထရိုက်တာ အချို့ကို ငှားရမ်းထားသော်လည်း တိုးတက်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိသေးသည်။

စိတ်ဝင်စရာကောင်းသည့် အချက်မှာ AA သည် ကုလားတန် စီမံကိန်း၏ အဝေးပြေးလမ်း ဖောက်လုပ်မှုကို ထောက်ခံကြောင်း ကြေညာထားခြင်းဖြစ်သည်။

“ကျနော်တို့က ကုလားတန်စီမံကိန်းအတွက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက လုံခြုံရေး အထောက်အပံ့ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီစီမံကိန်းအတွက် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုမရှိပါဘူး” ဟု AA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် The Diplomat သတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Indian Express

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၆

မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၆ AFC အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်းကို ၂ ဂိုး-၁ ဂိုးနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီး အာရှဖလားပြိုင်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ချင်တဲ့ သူတို့ရဲ့မျှော်လင့်ချက်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ရပါတယ်။ 

မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းဟာ အိမ်ကွင်းပရိသတ်တွေ အရှေ့မှာ ကစားခဲ့ရတဲ့ အာရှဖလား ခြေစစ်ပွဲ ဖြစ်တာကြောင့် အားလုံးက အများကြီးမျှော်လင့်ခဲ့ကြတာပါ။

ဒါပေမယ့် မျှော်လင့်သလို ဖြစ်မလာခဲ့ဘဲ အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲ အဆင့်နဲ့ပဲ ကျေနပ်ခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းဟာ အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲ အောင်မြင်နိုင်ဖို့ စခန်းသွင်းလေ့ကျင့်မှုကို သေသေချာချာ ပြုလုပ်ခဲ့သလို ဒီမတိုင်မီ ကစားခဲ့တဲ့ နီပေါဖိတ်ခေါ်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူထားတာပါ။

အဲဒါကြောင့်လည်း ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်ရော၊ ပရိသတ်တွေရောက မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းဟာ အာရှဖလားကို ၆ ကြိမ်မြောက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်မှုရှိနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

မြန်မာအသင်းနဲ့ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်း ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ဒါပေမယ့် အဆုံးအဖြတ်ပွဲဖြစ်တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်းနဲ့ ပွဲမှာ မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းရဲ့ ဆိုးရွားတဲ့ပုံစံကို မြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။ 

မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းဟာ လူပေးတာ အပါအဝင် အရာအားလုံး မှားယွင်းနေခဲ့ပြီး စိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ ဖိအားတွေ အများကြီး ကျရောက်နေသလို ကစားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

မြန်မာအသင်းဟာ သူတို့ထက် ကမ္ဘာ့အဆင့် ၇၀ ကျော်နိမ့်တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်းရဲ့ စိတ်ကြိုက်ကစားခြင်းကို ခံစားခဲ့ရပြီး လူကျွံထောင်ချောက်ကိုလည်း ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ အကြိမ်ကြိမ် လူကျွံနေခဲ့တာပါ။ 

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်းက နည်းဗျူဟာကျကျ ကစားနိုင်ချိန်မှာ မြန်မာအသင်းဟာ ရတဲ့အခွင့်အရေးတွေလည်း အသုံးမချနိုင်ခဲ့တာကြောင့် ချေပဂိုး နောက်ထပ် တစ်ဂိုးမရခဲ့ဘဲ ရှုံးပွဲကြုံတွေ့ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီပွဲမှာ မြန်မာအသင်းနည်းပြရဲ့ ပွဲထွက် လူစာရင်းရွေးချယ်မှုနဲ့ ကွင်းလယ်ဒိုင်လူကြီးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အချို့က ပြောစရာရှိခဲ့ပေမယ့် ရလဒ်ကို ပြောင်းလဲလို့ မရတော့တဲ့အတွက် နောက်လာမယ့် ပြိုင်ပွဲတွေကိုသာ ပိုပြီး အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်ရတော့မှာပါ။

မြန်မာအမျိုးသမီး အသင်းအနေနဲ့ ရလဒ်ကောင်းတွေ ပြန်ရရှိဖို့ အတွက်ဆိုရင် ဖိအားဒဏ်တွေကို ခံနိုင်အောင် လုပ်ဖို့သလို ရုပ်ပိုင်းနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ၂ ခုစလုံးကို အားကောင်းအောင် လုပ်ဖို့လည်း လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။

 မြန်မာအသင်းနဲ့ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အသင်း ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ဒါမှလည်း မြန်မာအမျိုးသမီး အသင်းဟာ ပွဲကိုတည်ငြိမ်စွာ ကစားပြီး လိုချင်တဲ့ ရလဒ်ကောင်းတွေ ရယူနိုင်မှာပါ။

မြန်မာအမျိုးသမီးအသင်းမှာ ဝါရင့်ကစားသမားတွေ တစ်ဦးပြီးတစ်ဦး မပါဝင်နိုင်တော့တဲ့ အချိန်မှာ အသင်းကို ကွင်းအတွင်းမှာ ဦးဆောင်မောင်းနှင်ပေးနိုင်မယ့် ခေါင်းဆောင်ကောင်း တစ်ဦးလည်း မရှိမဖြစ် လိုအပ်နေပါတယ်။ ဒါမှလည်း ကွင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ကစားသမားတွေ အားလုံးဟာ စိတ်အားတက်ကြွစွာနဲ့ ပွဲအပေါ်ယုံကြည်မှု အပြည့်နဲ့ ကစားနိုင်မှာပါ။ 

ဒါအပြင် လိဂ်ပြိုင်ပွဲကနေ ကောင်းမွန်တဲ့ မျိုးဆက်သစ် ကစားသမားတွေကို ရှာဖွေဖို့လည်း ပြုလုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ 

လက်ရှိအချိန်မှာတော့ မြန်မာအမျိုးသမီး အသင်းအနေနဲ့ အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲ ကျရှုံးမှုကို မေ့ပစ်ပြီး လာမယ့်ပြိုင်ပွဲ မတိုင်မီ ရုန်းထွက်ပြသရမှာပါ။

မြန်မာအမျိုးသမီးဟာ လာမယ့်ပြိုင်ပွဲတွေအဖြစ် သြဂုတ်ထဲမှာ အာဆီယံ ချန်ပီယံရှစ်ပြိုင်ပွဲနဲ့ ဒီဇင်ဘာမှာ ထိုင်း ဆီးဂိမ်းစ်ပြိုင်ပွဲတို့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဆီယံ ချန်ပီယံရှစ်ပြိုင်ပွဲဟာ မြန်မာအမျိုးသမီး အသင်းအတွက် အာရှဖလား ခြေစစ်ပွဲ မအောင်မြင်ပြီးနောက် ပထမဆုံးစမ်းသပ်မှုဖြစ်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်၊ သြစတြီးယားအသင်းတို့နဲ့ တစ်အုပ်စုတည်း ကျရောက်နေတာကြောင့် အကောင်းဆုံး ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်ထားနိုင်မှသာ အုပ်စုအဆင့်ကနေ ကျော်ဖြတ်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်လို့ရမှာပါ။

အဲဒါကြောင့် မြန်မာအမျိုးသမီး အသင်းအနေနဲ့ လာမယ့်ပြိုင်ပွဲ ၂ ခုမှာ ဘယ်လောက်အထိ စွမ်းဆောင် နိုင်မလဲ၊ ပရိသတ်တွေအတွက် ဆုတံဆိပ်တွေ ရယူပေးပြီး ပြန်လာနိုင်မလားဆိုတာတော့ စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈

အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာ့ရေးရာများတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ဆက်လက် ပါဝင်နေသဖြင့် နိုင်ငံအများအပြားသည် အမေရိကန်နှင့် နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်ရာ၌ အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် အန္တရာယ်များကို ချိန်ဆနေ ကြသည်။

စစ်ရေးအထောက်အကူမှအစ၊ နည်းပညာ အကူအညီအလယ်၊ စီးပွားရေးအရ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှုများအဆုံး အမေရိကန်နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်နေရခြင်းသည် အခွင့်အလမ်းများသာမက စိန်ခေါ်မှုများ ကိုလည်း ကြုံတွေ့ရလေ့ရှိသည်။

အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် စစ်အင်အားနှင့် စီးပွားရေးအင်အား အကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေး ကောင်စီတွင် အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ကာ သံတမန်ရေးရာ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အားကောင်းသဖြင့် နိုင်ငံအများစုက အမေရိကန်နှင့် မိတ်ဖက်ဖြစ်ချင်ကြသည်။

အမေရိကန်နှင့် ခိုင်မာသော ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည့် နိုင်ငံများသည် ကုန်သွယ်ရေး အကျိုးအမြတ်များ ရရှိလေ့ရှိသည်။ အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို အများဆုံးဝယ်ယူ တင်သွင်း သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။

 တရုတ်နဲ့အမေရိကန်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မကြာသေးမီက သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အမေရိကန်၏ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများ အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ နိုင်ငံများအပေါ် ကုန်သွယ်ခွန်များ တိုးမြှင့်ကောက်ခံကြောင်း ကြေညာခဲ့သည့်အတွက် အမေရိကန်နှင့် ကုန်သွယ်သည့် နိုင်ငံအားလုံးကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ပြိုင်ဘက်အဖြစ် ရှုမြင်ခံထားရသည့် တရုတ်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်နှင့် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့သဖြင့် အခြားနိုင်ငံများကိုလည်း စိုးရိမ်စေခဲ့သည်။

တရုတ်သည် အမေရိကန်ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး နိုင်ငံဖြစ်ပြီး အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေး အဆင်မပြေသည့် နိုင်ငံများနှင့် ခိုင်မာသည့် ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ထားသည်။

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးတွင် အမြဲတမ်းရန်သူ၊ အမြဲတမ်းမိတ်ဆွေမရှိ၊ အမြဲတမ်း အကျိုးစီးပွားသာ ရှိသည် ဆိုသည့် ဆိုရိုးစကားသည် လက်တွေ့ကျသည့် ဆိုရိုးစကားဖြစ်သည်။

သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ် ရမည်ဆိုလျှင်လည်း အမေရိကန်သည် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသည့် မိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေးများ ပုံသေမရှိဘဲ မဟာဗျူဟာအရ လိုအပ်လျင် လိုအပ်သလို ပြောင်းလဲခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် အမေရိကန်သည် အီရန်၏ ရှားဘုရင်၊ အီရတ်ခေါင်းဆောင် ဆက်ဒမ် ဟူစိန် (Saddam Hussein) နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်၏ မူဂျာဟီဒင် လက်နက်ကိုင်များကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်၏ အကျိုး စီးပွားများ ပြောင်းလဲသွားချိန်တွင် ထိုဆက်ဆံရေးများ ကျိုးပျက်သွားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ် ပြိုင်ဆိုင်မှုများ ပြင်းထန်နေသဖြင့် နိုင်ငံအများစုသည် ၎င်းတို့၏ ဆက်ဆံရေး များကို ထိန်းညှိပြင်ဆင်နေရသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၊ ဗီယက်နမ်၊ ဆော်ဒီနှင့် အခြားနိုင်ငံများသည် အမေရိကန်နှင့်သာမက အမေရိကန်၏ ပြိုင်ဘက်များ ဖြစ်သည့် တရုတ်၊ ရုရှားနိုင်ငံတို့နှင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

ထိုနိုင်ငံများသည် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအတွက် သစ္စာစောင့်သိမှုကြောင့် မဟုတ်ဘဲ လက်တွေ့ကျသည့် ချဉ်းကပ် မှုဖြင့် လုပ်ဆောင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် နှစ်ဖက်စလုံးထံမှ အကျိုးအမြတ်များကို ရရှိခဲ့ပြီး တစ်ဖက်ကနိုင်ပြီး၊ တစ်ဖက်က ရှုံးသည့် ယှဉ်ပြိုင်မှု ကစားပွဲထဲတွင် ပိတ်မိခဲ့ကြခြင်းမရှိပေ။

အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ခြင်းသည် ကြီးမားသည့် ကောင်းကျိုးများ ရရှိနိုင်ပြီး တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်တို့ သည် အမေရိကန်၏ လုံခြုံရေး အကာအကွယ်အောက်တွင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားကြီးနိုင်ငံများအဖြစ် တည်ထောင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။

နေတိုးအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများကြားတွင်လည်း စစ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများနှင့် ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများ မျှဝေရာတွင် အမေရိကန်၏ အထောက်အကူကို ရရှိခဲ့သည်။

သို့သော် ထရမ့် လက်ထက်တွင် အမေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ မှန်းဆမရခြင်းသည် နောက်ထပ် စိန်ခေါ်မှု တစ်ခုဖြစ်နေသည်။

ဂျာမနီ၊ ကနေဒါနှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့ကဲ့သို့ မဟာမိတ်များသည် အမေရိကန်နှင့် ဆယ်စုနှစ်များစွာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း ကုန်သွယ်ခွန် တိုးမြှင့်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တင်းမာမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအနေဖြင့် ဤနိုင်ငံရေး စက်ဝန်းအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး မည်သည့် အစိုးရ တစ်ခုတည်းကိုမျှ အလွန်အကျွံ အားကိုးခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရမည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

တရုတ်နဲ့အမေရိကန်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်၏ အာဏာအပျော့ (Soft power) အပျော့ကလည်း အခြားနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် အဓိက ကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည်။

အမေရိကန် ရုပ်ရှင်များ၊ မီဒီယာများ၊ အမေရိကန်ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အမေရိကန်၏ ကုန်ပစ္စည်း အမှတ်တံဆိပ် များသည် အခြားနိုင်ငံများအပေါ် လွှမ်းမိုးထားပြီး အခြားနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သူများ၏ အတွေးအမြင်ကို ပုံဖော်နေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယနေ့ခေတ် ပြောင်းလဲနေသည့် ပထဝီနိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် အမေရိကန်နှင့် မိတ်ဆွေဖွဲ့ရန် ထိုက်တန်မှု ရှိသလား ဟူသည့် မေးခွန်းကို ဖြေဆိုရမည်ဆိုပါက ထိုက်တန်သည်ဟု ဖြေဆိုရမည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် ဂရုတစိုက် တွက်ချက်မှုများနှင့် ရှင်းလင်းသည့် ဦးစားပေး ကိစ္စများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ရမည်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ နိုင်ငံအများစုသည် အမေရိကန်နှင့် ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးမှတဆင့် အကျိုးအမြတ်များကို ရရှိရန် မျှော်လင့်နေကြပြီး ပြောင်းလဲနေသည့် ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းတွင် အမေရိကန်၏ မဟာဗျူဟာ အပြောင်းအလဲများကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပြီး ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်မှုများကို ထိန်းညှိရမည်ဖြစ်ပေသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၇

ပေါ်တူဂီအသင်းခေါင်းဆောင် ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆော်ဒီပရိုလိဂ်ကလပ် အယ်လ်နာဆာအသင်းမှာ ၂၀၂၇ ခုနှစ်ရာသီ ကုန်အထိရှိမယ့် ၂ နှစ်သက်တမ်းတိုး စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့အသက် ၄၂ နှစ်ပြည့်မွေးနေ့ကို ကျော်လွန်ပြီး အယ်လ်နာဆာအသင်းမှာ ဆက်ရှိ တော့မှာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းမှာ စံချိန်တင် လုပ်ခလစာကိုလည်း ရရှိမှာဖြစ်လို့ ဘောလုံးသမိုင်းမှာ လုပ်ခလစာ အကောင်းဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ဆက်ပြီးရှိနေဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ အယ်လ်နာဆာအသင်းကနေ ထွက်ခွာနိုင်တဲ့ အရိပ်အမြွက်ကို ပြောခဲ့တာကြောင့် သူ့ရဲ့အနာဂတ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ထင်ကြေးသတင်းတွေ အများအပြား ထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ 

အယ်လ်နာဆာအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ဆုဖလားအောင်မြင်မှု မရခဲ့တာကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ အတော်လေး စိတ်ပျက်ခဲ့တယ်ဆိုတာ သိသာခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒို စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုလိုက်စဉ်

အဲဒါကြောင့်လည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းကနေ ထွက်ခွာပြီး ဘယ်အသင်းကို ပြောင်းရွှေ့မလဲဆို တာ အားလုံးက စိတ်ဝင်စားခဲ့ကြတာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ဖီဖာကလပ် ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲဝင်နေတဲ့ အသင်းအချို့ရဲ့ ကမ်းလှမ်းမှုတွေကို ရရှိခဲ့ပေမယ့် ဒါတွေကို ပယ်ချခဲ့ပြီး အယ်လ်နာဆာအသင်းနဲ့ စာချုပ်သက်တမ်းတိုးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းနဲ့ စာချုပ်သစ် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီးနောက် "အခန်းကဏ္ဍသစ်တစ်ခု စတင်ပါပြီ။ တူညီတဲ့ စိတ်အားထက်သန်မှု၊ တူညီတဲ့အိပ်မက်။ သမိုင်းဝင်ဖို့ အတူတူ လက်တွဲလုပ်ကြရအောင်"လို့ သူ့ရဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမားဘဝမှာ ဆုဖလားအောင်မြင်မှုနဲ့ တစ်ဦးချင်း အောင်မြင်မှုတွေ အများကြီး ရယူထားပေမယ့် အခုအချိန်ထိ ဆုဖလားတွေ ရယူနိုင်ဖို့ ဆာလောင်မှု ပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒိုကို တွေ့ရစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းကို ဆုဖလားတွေ ရယူပေးဖို့ ရောက်ရှိလာပေမယ့် အသင်းဟာ သူ့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေနဲ့ အနည်းငယ် ဝေးကွာနေပြီး အခုအချိန်ထိသူဟာ အာရပ်ကလပ် ချန်ပီယံဖလားသာ ရရှိထားတာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့လက်ကျန် ကစားသမားဘဝမှာ အဓိက ရည်မှန်းချက်ထားရှိတဲ့ အရာတွေရှိပြီး ဒီရည်မှန်း ချက်တွေကတော့ အယ်လ်နာဆာအသင်းကို ဆုဖလားတွေ ရယူပေးနိုင်ဖို့၊ ပေါ်တူဂီအသင်းနဲ့ ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ပါဝင်ဖို့နဲ့ သွင်းဂိုး ၁,၀၀၀ ပြည့်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့ပထမဆုံး ရည်မှန်းချက် တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အယ်လ်နာဆာအသင်းကို ဆုဖလားတွေ ရယူပေးနိုင်ဖို့ လာမယ့်ရာသီမှာ ပစ်မှတ်ထားနေတာပါ။ 

အယ်လ်နာဆာအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ဆော်ဒီပရိုလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အမှတ်ပေးဇယား အဆင့် ၃ နေရာနဲ့ ရာသီအဆုံးသတ်ခဲ့လို့ လာမယ့်ရာသီ အာရှချန်ပီယံလိဂ် ထိပ်တန်းအဆင့်ပြိုင်ပွဲကို ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရမှာ မဟုတ်ဘဲ အာရှချန်ပီယံလိဂ် ဒုတိယအဆင့်ကို ယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒိုကို တွေ့ရစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းကို အာရှချန်ပီယံလိဂ် ဒုတိယအဆင့်နဲ့ ပြည်တွင်း ပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှုတွေ ရယူပေးနိုင်ဖို့ ရည်မှန်းချက်ထားနေတာပါ။

ပြီးတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ရာသီသစ်မှာ နည်းပြသစ်နဲ့ လက်တွဲ အလုပ်လုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကလပ်နဲ့ နိုင်ငံအသင်းအတွက် ၉၃၈ ဂိုး သွင်းယူထားတဲ့ ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းကို ရောက်ရှိ လာပြီးကတည်းက ၁၁၁ ပွဲ ပါဝင်ကစားထားပြီး ၉၉ ဂိုး သွင်းယူထားတာပါ။ 

ရော်နယ်ဒို အနေနဲ့ လာမယ့်ရာသီမှာ သူပြည့်မြောက်ချင်တဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေထဲက အချို့ကို အကောင်အထည် ဖော်နိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

တပ်သားသစ်စုဆောင်းမှု အခက်တွေ့နေတဲ့ အင်ဒိုစစ်တပ်

CNI International Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၂

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် Generation Y နှင့် Generation Z ဟု သတ်မှတ်ထားသည့် လူငယ်များကို တပ်သားသစ် စုဆောင်းပြီး စစ်သင်တန်း လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးရာတွင် စစ်တပ်အနေဖြင့် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် မျိုးဆက်သစ် လူငယ်များသည် ယခင်မျိုးဆက်များနှင့် မတူညီသည့် စိတ်နေစိတ်ထား များ၊ အမူအကျင့်များနှင့် ရည်မှန်းချက်များ ရှိနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည့် ထိုတပ်သားသစ်များသည် စမတ်ဖုန်းများနှင့် လူမှုမီဒီယာများကို မှီခိုလွန်း အားကြီးနေပြီး နည်းပညာတွင် အားသာချက်များ ရှိနေသော်လည်း စစ်မှုထမ်းရန်အတွက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကြံ့ခိုင်မှုအပိုင်းတွင် အားနည်းနေသည်ဟု စစ်တပ်အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Generation Y မျိုးဆက်သည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၆ ခုနှစ်ကြား မွေးဖွားသူများဖြစ်ပြီး Generation X မျိုးဆက် သည် ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်ကြား မွေးဖွားသူများဖြစ်သည်။

လူငယ်စစ်သားအချို့သည် သက်သောင့်သက်သာ နေထိုင်လိုခြင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး လွတ်လပ်ခွင့်ကို ပိုမိုတောင်းဆို နေသဖြင့် စစ်သားတစ်ဦးတွင် ရှိရမည့် တင်းကျပ်သည့် စည်းကမ်းနှင့် အမိန့်နာခံမှု အပိုင်းတွင် အခက်အခဲများ ဖြစ်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

“ဒီနေ့ခေတ် လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားမှုကို မထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ပြဿနာဟာ တကယ်စိုးရိမ် ရပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှား စစ်တပ်ရဲ့ စံတန်ဖိုးတွေနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ လေ့ကျင့်မှုပုံစံတွေကို ချမှတ်ရပါမယ်” ဟု တပ်သားသစ် လေ့ကျင့်ရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်သည့် စစ်သင်တန်းလေ့ကျင့်သည့် ပရိုဂရမ်များကို ပြန်လည် သုံးသ်နေသည်။

ပုံစာ- အင်ဒိုနီးရှား စစ်မှုထမ်းတွေကို တွေ့ရစဉ်

အရာရှိများကိုလည်း မျက်မှောက်ခေတ်နှင့် ကိုက်ညီမှုရှိသည့် လေ့ကျင့်မှု ပုံစံများနှင့် ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်ရန်၊ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် သစ္စာစောင့်သိမှု၊ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ်၊ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် စိတ်ဓာတ် အပါအဝင် စစ်တပ်၏ စံတန်ဖိုးများကိုလည်း လျော့ပါးစေခြင်းမရှိအောင် လုပ်ဆောင်ကြရန် အာဏာပိုင်များက ညွှန်ကြားထားသည်။

အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်သည် "ပြည်သူ့စစ်တပ်"၊ "စစ်သည်တော် စစ်တပ်"၊ "အမျိုးသားစစ်တပ်" နှင့် "ပရော်ဖက်ရှင် နယ် စစ်တပ်" ဟူသည့် မူဝါဒလေးခု အပေါ်တွင် အခြေခံထားပြီး ထိုမူဝါဒများကို မျိုးဆက်သစ် လူငယ်များထံ လက်ဆင့်ကမ်းပေးရမည်ဟု ခေါင်းဆောင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် စစ်သင်တန်း လေ့ကျင့်မှုများကို ဒစ်ဂျစ်တယ် သင်ထောက်ကူ ပစ္စည်းများပါ ထည့်သွင်းပြီး လေ့ကျင် လျက်ရှိသည်။ တပ်သားသစ်များသည် မျက်မှောက်ခေတ် နည်းပညာများကို မည်သို့ အသုံးချရမည်ဆိုခြင်းကို လည်း သင်ယူနေကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ စစ်တပ်အတွင်း စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေသည့်တိုင် အင်ဒိုနီးရှား စစ်တပ်အပေါ် ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှုသည် မြင့်မားနေဆဲဖြစ်သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ကောက်ခံခဲ့သည့် စစ်တမ်းတစ်ခုတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း၏ ၉၄ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းက အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်အပေါ် ယုံကြည်အားကိုးကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ပြီး ထိုနှုန်းထားသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကထက် မြင့်တက်ခဲ့သည်။

 သို့သော် စစ်တပ်အနေဖြင့် လူထု၏ ယုံကြည်မှုကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းရမည်ဖြစ်ပြီး ဆိုက်ဘာကာကွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာကဏ္ဍများတွင် ပိုမိုတက်ကြွစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်သည် ဒရုန်းများ၊ ဂြိုဟ်တုများနှင့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစနစ်များတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ အပါအဝင် စစ်တပ်ကို အဆင့်မြှင့်တင်မွမ်းမံရန် စီစဉ်ထားသည်။

အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်တွင် တန်းပြည့် စစ်မှုထမ်း အင်အား ၄၀၀,၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး အရှေ့တောင်အာရှ၏ အကြီးဆုံး စစ်တပ်များထဲတွင် ပါဝင်သည်။

ပုံစာ- အင်ဒိုနီးရှား စစ်မှုထမ်းတွေကို တွေ့ရစဉ်

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်သည် ဆိုက်ဘာတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထူထောင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက်စစ်တပ်သည် ဆိုက်ဘာစစ်ဆင်ရေးများနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ် ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ပိုမိုအာရုံစိုက် လုပ်ဆောင် ရန်အတွက် IT နည်းပညာရှင်များကို တပ်သားသစ်အဖြစ် စုဆောင်းခဲ့သည်။

ထိုဆိုက်ဘာတပ်ဖွဲ့များ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ပြည်ပ၏ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှု အပါအဝင် အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန်ဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ဆိုက်ဘာတပ်ဖွဲ့များကို စီမံကိုင်တွယ်ရာတွင် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု၊ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေး များကို လေးစားမှုနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုများ ရှိရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကြီးကြပ်မှု ညံ့ဖျင်းသော ဆိုက်ဘာစီမံကိန်းများသည် အရပ်သားများကို ကြားဖြတ်စောင့်ကြည့်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေး လုံခြုံမှုကို ချိုးဖောက်နိုင်ကြောင်း ဝေဖန်သူများက သတိပေးထားသည်။

လက်ရှိတွင် အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်သည် လူငယ်စစ်သားများအတွက် လေ့ကျင့်ရေး အစီအစဉ်များကို ပြင်ဆင်နေ သည်။

“သူတို့ရဲ့ အကျင့်စရိုက်တွေကို ပြောင်းလဲပစ်ရပါမယ်။ ခွန်အားရှိရုံနဲ့ လုံလောက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံအတွက် ကောင်းမွန်စွာ စစ်မှုထမ်းဆောင်ပေးဖို့ အတွက်လည်း ပြင်ဆင်ရပါမယ်” ဟု စစ်တပ်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI Sport Article

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀

၂၀၂၅-၂၆ ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲအတွက် ပွဲစဉ်ဇယားတွေကို ဇွန်လ ၁၈ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့တာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ရလဒ်တွေဆိုးခဲ့တဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပွဲစဉ် အစောပိုင်းတွေမှာတင် ပွဲကြပ်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ အမှတ်ပေးဇယားအဆင့် ၁၅ နေရာနဲ့ ရာသီအဆုံးသတ်ခဲ့ပြီး လာမယ့်ရာသီ ဥရောပပြိုင်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်လည်း ဆုံးရှုံးထားတာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ၂၀၂၅-၂၆ ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပွဲစဉ် ၁ မှာတင် ပြိုင်ဘက်ကြီး အာဆင်နယ် အသင်းနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

လာမယ့်ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ ပစ်မှတ်ထားနေတဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ တွေ့ဆုံရမှာက ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် အလွန်ခက်ခဲတဲ့ စတင်မှုဖြစ်မှာပါ။

ပရီးမီးယားလိဂ် ပွဲစဉ်ဇယားကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ် ရာသီအဖွင့်ပွဲတွေမှာ ရလဒ်အကောင်းဆုံး အသင်းအဖြစ် စံချိန်တင်ထားသလို အိမ်ကွင်းမှာ ကစားရမယ့် ပွဲဖြစ်တာကြောင့် ရလဒ်ကောင်း ရယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားဖို့ရှိနေပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပွဲစဉ် ၂ မှာ ဖူလ်ဟမ်နဲ့ အဝေးကွင်း၊ ပွဲစဉ် ၃ မှာ ဘန်လေကို အိမ်ကွင်းကစားရမှာဖြစ်ပြီး ပွဲစဉ် ၄ မှာတော့ မြို့ခံပြိုင်ဘက် မန်စီးတီးအသင်း အိမ်ကွင်း သွားရောက်ကစားရမှာပါ။

ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီမှာ ရလဒ်တွေဆိုးပြီး ဆုဖလားလက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် ဒီနွေရာသီမှာ ကစားသမားသစ်တွေ အားဖြည့်ထားပြီး ပြင်ဆင်မှု ကောင်းတွေ ပြုလုပ်နေတဲ့ မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ ကစားရမှာက ယူနိုက်တက်အသင်း အတွက် ခက်ခဲတဲ့ စမ်းသပ်မှုဖြစ်မှာပါ။

မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ပွဲပြီးရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပွဲစဉ် ၅ မှာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းကို အိမ်ကွင်းယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်နဲ့အာဆင်နယ်အသင်း ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ဒီပွဲက ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် နောက်ထပ်ခက်ခဲတဲ့ စမ်းသပ်မှုဖြစ်ပြီး နည်းပြအာမိုရင် အနေနဲ့ ဒီပွဲစဉ် ၅ ပွဲမှာ အသင်းကို ရမှတ်ဘယ်လောက်အထိ ရရှိအောင် ကိုင်တွယ်ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ အားလုံးက စိတ်ဝင်စားနေကြ တာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်း ပရိသတ်အချို့ဆိုရင် ပွဲစဉ် ၅ အပြီးမှာ အသင်းရဲ့ နည်းပြအပြောင်းအလဲ မြင်တွေ့ရနိုင် တယ်လို့တောင် သူတို့ရဲ့လှုမှုကွန်ယက်မှာ မှတ်ချက်တွေ ရေးသားခဲ့ကြပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပွဲစဉ် ၈ မှာ လက်ရှိချန်ပီယံ လီဗာပူးလ်၊ ပွဲစဉ် ၁၁ မှာ စပါးအသင်းနဲ့ တွေ့ဆုံရမှာ ဖြစ်တာကြောင့် သူတို့အတွက် နောက်ထပ် ဆိုးရွားတဲ့ ရာသီတစ်ခုနဲ့ မစတင်ရဖို့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းရတော့မှာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ လာမယ့်ရာသီမှာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲနဲ့ ပြည်တွင်း ပြိုင်ပွဲတွေကိုသာ အဓိက အာရုံစိုက်ရမှာဖြစ်သလို နည်းပြအာမိုရင် အနေနဲ့ အသင်းကို ရာသီကြို ကတည်းကနေ စတင်ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းကို တွေ့ရစဉ်

ပရီးမီးယားလိဂ် ပွဲစဉ်ဇယားတွေ ထွက်ပေါ်လာအပြီးမှာ စူပါကွန်ပျူတာက နောက်ဆုံးအဆင့် ရပ်တည်မှုကို ခန့်မှန်းခဲ့ပါတယ်။ 

စူပါကွန်ပျူတာရဲ့ ခန့်မှန်းမှုအရ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ လာမယ့်ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ အဆင့် ၁၄ နေရာနဲ့ ရာသီအဆုံးသတ်မယ်လို့ ဖော်ပြထားတာပါ။ 

ဒီလိုခန့်မှန်းမှုကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ လာမယ့်ရာသီမှာလည်း ထပ်ပြီးရုန်းကန်ရမယ်လို့ ယူဆထားတာဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ ဝုလ်ဗ်စ်အသင်းက ကွန်ညာကို ခေါ်ယူထားပြီး ဘရန်ဖို့ဒ်အသင်းက အမ်ဘူမို အပါအဝင် ကစားသမား အချို့ကိုလည်း ခေါ်ယူဖို့ ပစ်မှတ်ထားစောင့်ကြည့်နေတာပါ။ 

နည်းပြအာမိုရင်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ သူလိုချင်တဲ့ ကစားကွက်ပုံစံကို ဖော်ဆောင်ဖို့ လုပ်ဆောင်မှာဖြစ်လို့ သူ့ရဲ့အစီအစဉ်မှာ ပါဝင်ခြင်းမရှိတဲ့ ကစားသမားအချို့ကို ရှင်းထုတ်သွားဖို့လည်း ရှိနေပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ သြဂုတ်မှာ အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် ရာသီအဖွင့်ပွဲစဉ် မယှဉ်ပြိုင်မီ ဇူလိုင် မှာ ရာသီသစ်အတွက် ရာသီကြို ခြေစမ်းပွဲတွေ ယှဉ်ပြိုင်ကာ ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်မှာဖြစ်လို့ အသင်းရဲ့ အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်မှုတွေ ပြုလုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၅ ခုနှစ် ၊ ဇွန်လ ၁၄

မကြာသေးမီက မြန်မာနိုင်ငံတွင် အင်အားပြင်း ငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ့တပ်မတော် အစိုးရခေါင်းဆောင် များသည် မြင့်တက်လာသည့် ပြည်တွင်း၊ပြည်ပ ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

သို့သော် ၎င်းတို့သည် အာဆီယံ၏ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် ပါဝင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို အကောင် အထည်ဖော်ရန် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေသည်။

ထိုအစီအစဉ်၏ အရေးအကြီးဆုံး အချက်မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလကုန်မှ ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်း ကြား အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရန်ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည့် အကြောင်းကို အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ ဘီလာရုစ်နှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များကို ကတိပြုခဲ့သည်။

တပ်မတော်အတွက် ထိုရွေးကောက်ပွဲသည် အလွန်အရေးကြီးသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးခဲ့ မည်ဆိုပါက တပ်မတော်၏ တရားဝင်မှုသည် ပိုမိုခိုင်မာ လာလိမ့်မည်ဟု ယူဆနေကြသည်။

အခြားနိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများကလည်း ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို လက်ခံမည်ဆိုသည့် အချက်ကို တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များက သိထားကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံစဉ်

၂၀၂၅ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်းအထိ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တွင် မှတ်ပုံတင်ထားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီပေါင်း ၈၀ အထိ ရှိလာခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၌ မှတ်ပုံတင်မည့် ပါတီအရေအတွက် ပိုမိုများပြား လာဖွယ်ရှိသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ မဲဆန္ဒရှင်များ၏ လုံခြုံရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲများကို တပ်မတော်က ထိန်းချုပ်ထားသည့် နေရာဒေသများတွင်သာ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း တပ်မတော်မှ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျွမ်းကျင်သူများကမူ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့နယ် ၃၃၀ အနက် ၁၄၅ မြို့နယ်တွင်သာ ရွေးကောက်ပွဲ မဲရုံများ ဖွင့်နိုင် လိမ့်မည်ဟု ယူဆထားကြသည်။
မကြာသေးမီက ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် သတင်းများအရ လက်ရှိတွင် တပ်မတော်သည် နိုင်ငံ့နယ်နိမိတ် စုစုပေါင်း၏ ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး ကျန်နယ်နိမိတ်များကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်ထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

တပ်မတော်သည် အာဏာရယူခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက နိုင်ငံတစ်ဝန်း အရေးပေါ် အခြေအနေကို ၆ လတစ်ကြိမ် သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။ ယခုနောက်ဆုံးအကြိမ် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကာလသည် ဇူလိုင် ၃၀ ရက်တွင် သက်တမ်းကုန်မည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (နစက) နှင့် နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ်များကမူ လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲများ အတွက် ပြင်ဆင်ရန် တပ်မတော်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကုန်တွင် အရေးပေါ်ကာလကို ဖျက်သိမ်းရန် စီစဉ်ထားသည်ဟု ဆိုသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် အာဏာကို အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီထံ လွှဲပြောင်းပေးအပ်မည်ဖြစ်ပြီး ဦးမြင့်ဆွေ ကို အကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ဖွယ်ရှိသည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လက်ထက်က ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသည့် ဦးမြင့်ဆွေသည် တပ်မတော်နှင့် ဆက်ဆံရေးနီးစပ်သည့် အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဖြစ်သည်။

သူသည် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကို စီမံလိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး စစ်တပ်နှင့် အနာဂတ် အရပ်ဖက် ခေါင်းဆောင်များကြား အချိတ်အဆက် တစ်ခုအဖြစ် တာဝန်ယူသွားဖွယ်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။

မှတ်ပုံတင်ထားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများအနက် ပါတီ ၅ ခုသည် အခြားပါတီများကို လွှမ်းမိုးထားသည်။

အင်အားအကြီးဆုံးပါတီမှာ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) ဖြစ်သည်။

အခြား ထင်ရှားသည့် ပါတီတစ်ခုမှာ ပြည်သူ့‌ရှေ့ဆောင်ပါတီ(PPP) ပါတီဖြစ်ပြီး၊ ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(SNDP)၊ ပြည်သူ့ပါတီ(PP)နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနေဝင်း ထူထောင်ခဲ့သည့် တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ(တစည)တို့သည်လည်း ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ ဒေသများတွင် အနိုင်ရရှိဖွယ်
ရှိသည်။

နိုင်ငံရေးသမားဟောင်း အချို့ဖြစ်သည့် ဒေါ်သက်သက်ခိုင်၊ ကိုကိုကြီးတို့သည်လည်း နိုင်ငံရေးလောကထဲသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

မကြာသေးမီက နစကသည် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်နိုင်မည့် နေရာများကို ဆုံးဖြတ်ရန် လူဦးရေစာရင်း ကောက်ယူခဲ့ သည်။

ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအတိုင်း ပြုလုပ်မည်ဟု နစက,က ပြေကြားခဲ့သည်။

ထိုအခြေခံဥပဒေအရ စစ်တပ်သည် လွှတ်တော်တွင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ထို ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း နေရာ အတွက် မဲဆန္ဒရှင်များက ရွေးချယ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ စစ်ဖက် ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်က ရွေးချယ်သည့်  အရာရှိများက နေရာရရှိမည်ဖြစ်သည်။

အခြားနိုင်ငံများကလည်း တပ်မတော်၏ ရွေးကောက်ပွဲ အစီအစဉ်ကို မတူကွဲပြားစွာ တုန့်ပြန်ခဲ့ကြသည်။

အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် ဘီလာရုစ်နိုင်ငံတို့က ရွေးကောက်ပွဲ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများ စေလွှတ်ရေးကို စိတ်ဝင်စားကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

အာဆီယံကမူ ထိုကိစ္စကို ဆွေးနွေးရခြင်း မရှိသေးသော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲသည် ဘက်စုံပါဝင်ပြီး လွတ်လပ် မျှတမှု ရှိရမည်ဟု အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားနိုင်ငံကမူ တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ပြီး နိုင်ငံရေးအရ ဆွေးနွေးမှုများ ဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

မလေးရှားသည် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ကို ရယူခဲ့ပြီးကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံက ဦးဆောင်သည့် ဘက်စုံပါဝင် သော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခု ဖြစ်မြောက်စေရန် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်အတူ နီးကပ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim ) သည် မကြာသေးမီက ဘန်ကောက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် NUG ခေါင်းဆောင်များနှင့်လည်း ဗွီဒီယိုကော ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင်လည်း အာဆီယံသည် အခြားမတူညီသည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆွေးနွေးရန် လမ်းဖွင့်ထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလက စတင်ခဲ့သည့် အာဆီယံ၏ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် လုပ်ငန်းစဉ်သည်လည်း အရှိန်ရလာခဲ့သည်။

 ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံစဉ်

သို့သော် တပ်မတော်က ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသာ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ကာ ကူညီထောက်ပံ့ရေး အဖွဲ့များသည်လည်း ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေသည့် နေရာဒေသများသို့ သွားရောက်ရာတွင် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်သည်။

ဇွန်လတွင် အဆုံးသတ်မည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကာလသည် လူပေါင်း ၃၇၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည့် မတ်လ  ၂၈ ရက်က လှုပ်ခတ်ခဲ့သော အင်အားပြင်း ငလျင်ပြီးနောက် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာထောက် ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သည်။

တပ်မတော်အနေနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ပိုမိုချဲ့ထွင်ရန် သဘောတူညီမည်ဆိုပါက လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ပိုမိုထောက်ပံ့ ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကာ အာဆီယံကလည်း အဖွဲ့အစည်းအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ နေရာကို ပြန်လည်စဉ်းစားပေးဖွယ်ရှိသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များသည် ကောင်းမွန်သည့် ယုံကြည်မှုကို ပြသနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး များတွင် မြန်မာကို ပြန်လည်ပါဝင် လာစေရန်အတွက် အလှည့်အပြောင်း တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်သည်။

နောက်လာမည့် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖိလစ်ပိုင်အတွက်မူ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားမှုကို ရင်ဆိုင်နေရချိန်၌ မြန်မာ့အရေးကို စီမံဖြေရှင်းရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ဖိလစ်ပိုင်အတွက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်အားလုံး စည်းလုံညီညွတ်မှုကို ရရှိရန် ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် ပါဝင် သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်တွင် ထိထိရောက်ရောက် တိုးတက်မှုရှိအောင် လုပ်ဆောင်ရန် သဘောတူညီ ရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မလေးရှား၏ ဥက္ကဋ္ဌသက်တမ်း မကုန်မီ ကျန်ရှိနေသည့် အချိန်အတွင်း မြန်မာအနေဖြင့် အာဆီယံ အသိုင်းအဝိုင်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် အလွန်အရေးကြီးသည်။

အာဆီယံအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမြဲတမ်း အထူးသံတမန် ရွေးချယ်ခန့်အပ်ရခြင်း မရှိသေးပေ။ 

အချို့အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များကမူ သံတမန် ၂ ဦးခန့်အပ်ရန် အကြံပြုထားပြီး တစ်ဦးက တပ်မတော်နှင့် ဆက်ဆံရန်၊ အခြားတစ်ဦးက NUG နှင့် အခြားအတိုက်အခံ အဖွဲ့များနှင့် ဆက်ဆံရန် အကြံပြုထားသည်။

အောက်တိုဘာလတွင် အရှေ့တီမောနိုင်ငံကို ၁၁ နိုင်ငံမြောက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ထည့်သွင်းမှုသည် ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် နောက်ထပ် ရှုပ်ထွေးသော အလွှာတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ရွေးကောက်ပွဲ အစီအစဉ်ကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေကတည်းက တိုင်းရင်းသားအုပ်စု များ၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် အတိုက်အခံပါတီများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပါဝင်လာစေအောင် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများနှင့် အင်အားပြင်း ငလျင်များ လှုပ်ခတ်အပြီး ရွေးကောက်ပွဲသည် အရွေ့တစ်ခု ဖြစ်လာ နိုင်ပြီး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးများအတွက် လမ်းပွင့်သွားစေမည်ဟု တပ်မတော်က မျှော်လင့်ထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်နေချိန်တွင် အာဆီယံအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း အားလုံးနှင့် ဆက်လက်ပြီး ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများ ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်