CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅
ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ မကြာသေးမီက နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်သုံးမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်မှုကို ကမ္ဘာက အလေးအနက်ထား နေချိန်၌ ရုရှားနိုင်ငံသားတစ်ဦးကတော့ “ပူတင်အနေဖြင့် နျူကလီးယားစတင်ရန် မဖြစ်နိုင်ခြင်းမှာ နောက်ဆက်တွဲ ကြောက်ရွံ့မှုတစ်ခုသာ ဖြစ်ကြောင်း” မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။
ပူတင်၏ စစ်မှုထမ်းခေါ်သည့် ကြေညာချက်ကြောင့် ရုရှားမှ ထွက်ပြေးလာသော အသက် ၃၈ နှစ်အရွယ်ရှိ အန်တွန် ရှားလက်ဗ်က The Atlantic မီဒီယာနှင့် အင်တာဗျူးတွင် “ယူကရိန်းကို စပြီး ကျူးကျော်တုန်းက ဒီအဘိုးကြီး (ပူတင်) အနေနဲ့ အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်ရမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ခဲ့မိတာဗျ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒီလူက စိတ်ကျန်းမာရေး သိပ်မကောင်းဘူးဗျ။ ကျနော်တို့အားလုံးရော ကျနော်တို့စီးပွားရေးပါ နောင်အနာဂတ်မှာ ဘာဖြစ်လာမလဲဆိုတာ သူ ဂရုမစိုက်ဘူးဗျ။ ကျနော်တို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော မျှော်လင့်ချက်ကတော့ ဒီအဘိုးကြီး ဆီမှာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ဖို့ ဗီဇတချို့ရှိနေတာကြောင့် ကျနော်တို့အားလုံး လက်ရှိထက် နိမ့်မကျသွားဘူး” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားမှာ စစ်မှုမထမ်းလို၍ နိုင်ငံသားတချို့တိုင်းပြည်က ထွက်ခွာနေကြစဉ်
ရုရှားက အရန်တပ်ဖွဲ့ဝင် အင်အား ၃ သိန်းကို တစိတ်တပိုင်း စည်းရုံးအားဖြည့်မည်ဟု ကြေညာပြီးနောက် ကရင်မလင်သမ္မတ နန်းတော်အနေဖြင့် နျူကလီးယာတိုက်ခိုက်မှု လုပ်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း ပူတင်က စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
၎င်း၏ စစ်မှုထမ်းရေး ဆော်ဩမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ရသည့် ဒုက္ခကို ရှောင်ရန်အတွက် ရုရှား အမျိုးသားထု လှိုင်းလုံးကြီးဖြင့် ပြည်တွင်းမှ အလျှိုလျှို ထွက်ပြေးကုန်ကြသည်။
ရှားရှားပါးပါး မိန့်ခွန်းတစ်ခုတွင် ပူတင်က “ယူကရိန်း၏ အနောက်အုပ်စု မဟာမိတ်များသည် ရုရှားကို နျူကလီးယား လက်နက်ဖြင့် ပြန်သိမ်းနေကြောင်း” စွပ်စွဲခဲ့သေးသည်။
“ရုရှားက ကိုယ့်နယ်မြေ စိုးမိုးရေး ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ခံစားမိလာတဲ့အခါမှာ ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းအားလုံး ထုတ်သုံးသွားမှာပါ။ ဒီအတွက် နှောင့်နှေးစရာ မရှိပါဘူး” ဟု ပူတင်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက ပျက်စီးမှု
ရုရှားသမ္မတ၏ မှတ်ချက်စကားကြောင့် မော်စကိုအစိုးရသည် ယခုအချိန်အထိ စစ်ပွဲကို နျူကလီးယားအဆင့်အထိ အရှိန်မြှင့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး အရာရှိများမှတစ်ဆင့် ကပျာကသီ ဖြေရှင်း ခဲ့ရသည်။
အချို့ကတော့ မော်စကိုအစိုးရအနေဖြင့် ပူတင်ကို လျှော့တွက်မိမည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ထုတ်ပြောခဲ့ကြသည်။
ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း ရုရှားလူထု၏ တုံ့ပြန်မှုကို ကြည့်လျှင် နိုင်ငံသားအများစုသည် ပူတင်အတွက် စစ်တိုက် ရန် ဆန္ဒမရှိကြကြောင်း ပြသခဲ့ကြသည်။
ဥပမာအားဖြင့် အထက်ပါ အင်တာဗျူးဖြေဆိုခဲ့သူ အန်တွန်ရှားလက်ဗ်က ၎င်းအနေဖြင့် ယူကရိန်းစစ်ထဲသို့ မည်သည့်အခါမျှ ဝင်တိုက်ပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းစစ် ဆန့်ကျင်သော ရုရှားနိုင်ငံသားများ ဖမ်းဆီးခံရ
“ယူကရိန်းစစ်ကို တိုက်မယ့်အစား ထောင်ထဲသွားရတာ ပိုကြိုက်တယ်။ စစ်ဆန့်ကျင်ရေး ရပ်တည်ချက်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပဲ ကျနော် ဆုတ်ကိုင်ထားပါတယ်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေကို လှူဒါန်းကြဖို့ လူမှုကွန်ရက် မီဒီယာ သုံးစွဲသူတွေကို တိုက်တွန်းပါတယ်ဗျာ။ ဒီစစ်ပွဲကြီးတစ်ခုလုံးဟာ လူသားမျိုးနွယ်နဲ့ ဆန့်ကျင်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု တစ်ခုပါပဲ” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
“ရုရှားခေါင်းဆောင်တွေဟာ သူတပါးနယ်မြေကို သိမ်းပိုက်ပြီး အပြစ်မဲ့လူတွေကို သတ်ပစ်ကြတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။
“အဘိုးကြီးတချို့နဲ့ သွေးဆာနေတဲ့ ဖုတ်ကောင်တွေရဲ့ စစ်တပ်ဟာ ကျနော်တို့ ရုရှားလူထုကို ငရဲထဲ ပို့နေတာဗျ။ ရုရှားက ကျနော့် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှိတဲ့လူတွေဟာ ဖုတ်ကောင် အကိုက်ခံရသလို ခံစားရသလို ကျနော်တို့ တနိုင်ငံ လုံးကို ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ စစ်ပွဲထဲကို တွန်းပို့ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားအရှုံးသမား ခင်ပွန်းသည်တွေကို ရှုံးမဲမဲပြီး သူတို့ ဇနီးမယားကို လှိမ့်ရိုက်တာ ကျနော် မြင်ခဲ့ရပါတယ်။ ကျနော်တို့ နိုင်ငံတော်စနစ်နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားလည်း ပုပ်ပွ နေပါပြီ။ လူသေကောင်တွေ စုပုံနေတဲ့ စစ်တပ်အဖြစ် ပြောင်းသွားပြီ ” ရှားလက်ဗ်က The Atlantic မီဒီယာနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ရင်ဖွင့်သွားခဲ့သည်။
Source: News Week
(News Week မဂ္ဂဇင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Katherine Fung ၏ရေးသားချက်ကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)
CNI Article
လန်ဒန်၊ စက်တင်ဘာ ၉
စက်တင်ဘာ ၈ ရက်၌ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ် (၂) ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်သွားပြီး နောက်ပိုင်း အိမ်ရှေ့စံ မင်းသားဘဝမှ အလိုအလျောက် ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံလိုက်ပြီဖြစ်သော ဘုရင်ချားလ်စ် (၃)သည် ၎င်း၏ ဘုရင်ဘဝ စတင်သော ပထမဆုံးနေ့တွင် လူထုမိန့်ခွန်း ပြောမည်ဖြစ်ကြောင်း နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်၊ ညနေပိုင်းတွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။
ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံပြီဖြစ်သည့် ချားလ်စ်သည် ၎င်း၏မိခင် အယ်လိဇဘတ် ဘုရင်မကြီး ကွယ်လွန်ပြီး နောက် တစ်နေ့တွင် စကော့တလန်ရှိ ဘယ်မော်ရယ် (Balmoral) ရဲတိုက်မှ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် လန်ဒန်မြိုတော်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမည်ဟု သိရသည်။
ဘုရင်မကြီးသည် အသက် ၉၆ နှစ်အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခြင်းဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့သက်တမ်း အရှည်ဆုံး ထီးနန်းစံခဲ့ သူလည်း ဖြစ်သည်။