CNI Article
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက်မြောက်ဒေသဖြစ်သော စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်သည် တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ ကြီးစိုးရာ နယ်မြေအဖြစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ထင်ရှားလာခဲ့လေသည်။
အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော အနောက်မြောက်ဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရှေ့ပိုင်း ကာလများတွင် တည်ငြိမ် အေးချမ်းလှပြီး တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ မကြီးစိုးနိုင်သော နယ်မြေဖြစ် ခဲ့သည်။
သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှာတော့ တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ အဖွဲ့အစည်းပေါင်း မရေအတွက်နိုင် လောက်အောင်ကို ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအထိ စစ်မီးများ တောက်လောင်လာခဲ့ကာ လူပေါင်း သိန်းချီ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်၍ စစ်ဘေးရှောင်နေကြရသည်။
ထို့နောက် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများ မလုပ်နိုင်တော့သလို ကုန်စည် စီးဆင်းမှုများလည်း ပြတ်တောက်ကာ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်ခြင်းနှင့် ကုန်စည်ရှားပါးမှု ဒဏ်များ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့လာခဲ့ရသည်။
ထို့ပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မှတ်ပုံတင် ၅/ ကိုင်ဆောင်သူများနှင့် ချင်းပြည်နယ် ၄/ ကိုင်ဆောင်သူများသည် တခြားသော ဒေသများကို သွားရောက်သည့်အခါမှာ စစ်ဆေးမေးမြန်းမှု တင်းကြပ်ခံရမှုများကိုလည်း ရင်ဆိုင် လာကြရသည်။
အဆိုပါ အခြေအနေများသည် အနောက်မြောက်ဒေသ တစ်လျှောက် မတည်ငြိမ်မှုများနှင့် စစ်ပွဲများကြောင့် ဖြစ်သည်။
လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ ထိန်းချုပ်ထားသော မြို့များကို ပြသထားစဉ်
ထိုစစ်ပွဲများ ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(နမခ) စစ်တိုင်းသည် အဓိက တာဝန်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် နမခစစ်တိုင်းသည် တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ ကြီးစိုးရာ အနောက်မြောက်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး မည်ကဲ့သို့ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမလဲဆိုသော ပုစ္ဆာတစ်ပုဒ်ကို ဖြေရှင်း ရမည်ဖြစ်သည်။
ဤပုစ္ဆာကို မဖြေရှင်းနိုင်ခြင်းနှင့် အခွင့်ရေးယူကာ ငွေရှာခြင်းကို ပြုလုပ်သည့်အတွက် နမခတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် မျိုးမင်းထွေးသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလမှာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး ရာထူးမှ အနားပေးခံလိုက်ရသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် မျိုးမင်းထွေး မရှိတော့သည့် နောက်မှာတော့ နမခတိုင်းမှူး အဖြစ် ဗိုလ်ချုပ်ကျော်သူရက တာဝန်ယူလာခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် နမခတိုင်းမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကျော်သူရသည် အနောက်မြောက်ဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည် နယ်အတွင်းက စစ်ပွဲများ ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် နယ်မြေတည်ငြိမ်ရေးကို အဓိက ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ရမည့် အခြေ အနေမှာ ရှိနေနိုင်ပါသည်။
နမခစစ်တိုင်းသည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက သူပုန်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် အင်းတော်မြို့၊ ဗန်းမောက် မြို့၊ ပင်လည်ဘူးမြို့၊ ရွှေပြည်အေးမြို့၊ ဖောင်းပြင်မြို့၊ ခမ်းပတ်မြို့ တို့ကို ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းရမည် ဖြစ်သလို မုံရွာ-မန္တလေးလမ်းမကြီး၊ ရွှေဘို-မန္တလေးလမ်းမကြီး၊ မန္တလေး-ရွှေဘို-မြစ်ကြီးနား လမ်းမကြီး ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးကိုလည်း ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ရမည့် အခြေအနေမှာ ရှိနေသည်။
ထို့နောက် တမူး-ခမ်းပတ်-မုံရွာ ယာကြီးလမ်းနှင့် ဟိမန္တာလမ်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလာနိုင်သည်။
အလားတူ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှ ချင်းပြည်နယ်သို့ ဝင်ပေါက် နယ်မြေများကို ထိန်းချုပ်နိုင်မည်ဆိုလျှင် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ ကြီးစိုးရာ နယ်မြေများကို ဆက်လက် ထိုးစစ်ဆင်နိုင် မည်ဟု တွေးကာ ကြိုးပမ်းလာနိုင်သည်။
သို့သော် နမခစစ်တိုင်းသည် အနောက်မြောက်ဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များကို ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ရန် အင်အား အလုံအလောက်ရှိပါ့မလား၊ အင်အား အလုံ အလောက်မရှိရင် ဘယ်လို အင်အားစုစည်းမလဲ၊ မည်သည့် အင်အားစုများကို မိတ်ဖွဲ့၍ အင်အားစုစည်းမလဲ ဆိုသည်မှာလည်း စဉ်းစားရန် လိုအပ်သည့် အချက်ဖြစ်လာနိုင်သည်။
KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၊ နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/အန်းမိုင်(NSCN-K/AM)၊ နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/ယုံးအောင်(NSCN-K/YA)၊ နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-အိုက်ဇက်ရှီချီဆူ/ဗွီးဗာ(NSCN-IM)၊ နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ဟန် ရှီရမ်ဆန်း(NSCN-IM/HS)နှင့် ကသည်း လက်နက်ကိုင်များသည် ကြားနေအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။
ကူကီးအမျိုးသားများတပ်မတော်(KNA/KNO)၊ အရှေ့နာဂအမျိုးသားများအဖွဲ့အစည်း(ENNO/ENDA)၊ နာဂ PDF၊ ဟုမ္မလင်း- ခန္တီး- ဖောင်းပြင်- မော်လိုက်- တမူး- ကလေး- မင်းကင်- ကသာ- အင်းတော်- ဗန်းမောက်- ရွှေဘို- မုံရွာ- ယင်းမာပင်- ပုလဲ- ဝက်လက်- ထီးချိုင့်- ခမ်းပတ် စသည့် မြို့နယ်များမှ PDF များ စသည့် လက်နက်ကိုင် အင်အား စုများသည် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၏ လက်အောက်ခံ သို့မဟုတ် မဟာမိတ်အဖြစ် ရပ်တည်ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
အလားတူ အာရက္ခတပ်တော်(AA)၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး(ABSDF)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF) တို့လည်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ လှုပ်ရှားကာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
ချင်းပြည်နယ်အတွင်းမှာတော့ ဇိုမီးအမျိုးသားတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA/ZRO)နှင့် ကသည်း လက်နက်ကိုင် များသည် ကြားနေအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိပြီး CNF၊ AA အပါအဝင် ချင်းမျိုးနွယ်စု PDF များကတော့ မြန်မာ့တပ် မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)ကို တွေ့ရစဉ်
ထိုသို့ များပြားလှသော တော်လှန်သူများ (ဝါ) သူပုန်များ ကြီးစိုးရာ နယ်မြေ အနောက်မြောက်ဒေသကို နမခစစ် တိုင်းက တည်ငြိမ်အောင် သို့မဟုတ် စစ်ပွဲများ ချုပ်ငြိမ်းအောင် လုပ်နိုင်ဖို့ရန် ခက်ခဲလှသလို ဖြေရှင်းရန်လည်း ခက်ခဲလှသော ပုစ္ဆာတစ်ပုဒ် ဖြစ်နေသည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အနောက်မြောက်ဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရှေ့ပိုင်းက အခြေအနေမျိုးထိ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန်မှာတော့ မဖြစ်နိုင်တော့ပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ရာနှင့်ချီရှိနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သလို အားလုံးကို လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းနိုင် သည့် အခြေအနေမရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။
အဆိုပါ အခြေအနေကို နမခစစ်တိုင်းသည် ရွေးကောက်ပွဲအလွန်မှာလည်း ဖြေရှင်းနိုင်ရန် အခက်အခဲများ ရှိနေ နိုင်ပါသည်။
ထို့ကြောင့် နမခစစ်တိုင်း ဖြေရှင်းရမည့် ပုစ္ဆာသည် ရွေးကောက်ပွဲကာလနှင့် ရွေးကောက်ပွဲအလွန် ကာလတွင် အဖြေထွက်နိုင်မလားဆိုသည်ကိုတော့ စောင့်ကြည့်ရပေတော့မည် သို့မဟုတ်ပါက နမခစစ်တိုင်းအတွက် ဦးနှောက်ခြောက်စရာ ပုစ္ဆာအဖြစ် ရှိနေနိုင်သည်။
