CNI Sport Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃

အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ်ရှိ အေဝါအမ်ဘေးလ်ကတော့ သြစတြေးလျ လက်ရွေးစင်နဲ့အတူ ကာတာကမ္ဘာ့ဖလား ပြိုင်ပွဲကို သွားရောက်မယ့် လူစာရင်းမှာ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကစားသမားတိုင်းအတွက် အလွန်စိတ်လှုပ်ရှားဖို့ ကောင်းတဲ့ အချိန်ပါပဲ။

ဒါပေမယ့် ဘဝရဲ့ ပထမဆုံး ၁၀ နှစ်ကို ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ နေထိုင်ခဲ့ရတဲ့ အမ်ဘေးလ်အတွက်တော့ ထူးခြား ကောင်းမွန်တဲ့ ခရီးတစ်ခုရဲ့ အထွတ်အထိပ် အမှတ်အသား တစ်ခုကို ရောက်ရှိသွားသလို ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

အမ်ဘေးလ်ရဲ့ မိဘတွေဟာ တောင်ဆူဒန် လူမျိုးတွေဖြစ်ပြီး ၁၉၉၄ မှာ ကုလသမဂ္ဂ လက်အောက်က ကင်ညာရှိ ဒုက္ခသည်စခန်း ကာကူမာကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ဖို့အတွက် စစ်ဘေးသင့်နေတဲ့ ဗြိတိသျှကိုလိုနီဟောင်း ဆီကနေ ထွက်ပြေးခဲ့တာပါ။

တောင်ဆူဒန် ဒုက္ခသည် စခန်းက ကလေးငယ်တွေနဲ့အတူ တွေ့ရတဲ့ အမ်ဘေးလ် (UNHCR)

အမ်ဘေးလ်ဟာ တစ်နှစ်အကြာမှာ မွေးဖွားလာခဲ့ပြီး ငယ်ဘဝမှာ ဘောလုံးကစားတာနဲ့ပဲ အချိန်တွေကို ကုန်ဆုံး စေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပလပ်စတစ်အိတ်တွေနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ ဘောလုံးကို ခြေဗလာနဲ့ ပြေးလွှားဆော့ ကစားခဲ့တာပါ။

အမ်ဘေးလ် အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ်မှာ မိသားစုဟာ သြစတြေးလျနိုင်ငံ အဒီလိတ်ကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့ကြပြီး သူငယ်စဉ်ကတည်းက စိတ်အားထက်သန်ခဲ့တဲ့ ဘောလုံးအားကစားနည်းကို ဆက်လက်ပြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့ ပါတယ်။

သူ့ရဲ့ တိုးတက်မှုနှုန်းက အံ့မခန်း ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်း လူငယ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာ တောင်ပံကစားသမားအဖြစ်နဲ့ ဂိုးတွေ ဆက်တိုက် သွင်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနောက်မှာတော့ သူဟာ ဆီမီးပရိုကလပ်ဖြစ်တဲ့ ကန့်ဘယ်လ်တောင်းစီးတီး အသင်းဆီ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။

အသက် ၁၆ နှစ်အရွယ်မှာ စတင်ပွဲထွက်ခွင့်ရခဲ့ပြီး အထင်ကြီးစရာ ကောင်းတဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေက အေလိဂ် အသင်းကြီး အဒီလိတ်အသင်းကို လျင်မြန်စွာ ဖမ်းစားနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမ်ဘေးလ်နဲ့ ပရိသတ်များ (Sports)

အမ်ဘေးလ်ဟာ ဆီမီးပရိုအသင်းမှာ ၁ ရာသီပဲ ကစားပြီး အဒီလိတ်အသင်းဆီ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာပါ။ သူဟာ အေလိဂ်မှာလည်း ဆက်လက် တောက်ပခဲ့ပြီး တောင်ပံကနေ ကောင်းမွန်တဲ့ အရှိန်အဟုန်တွေနဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေ ကို ပြသနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အမ်ဘေးလ်ဟာ ဆယ်ကျော်သက် အရွယ်သာ ရှိသေးပေမယ့် ၂၀၁၄-၁၅ ရာသီမှာ ၂၄ ပွဲ ပါဝင်ကစားခဲ့ပြီး ၇ ဂိုး သွင်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံရပ်ခြားမှာရှိတဲ့ ဘောလုံးကင်းထောက်တွေက သူ့ရဲ့ အရည်အချင်းကို လာရောက် စောင့်ကြည့်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ မှာ ဒိန်းမတ်ကလပ် မစ်ဂျေးလန်းအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာပါ။

သူဟာ မစ်ဂျေးလန်း ကစားသမားဘဝအစမှာ ရုန်းကန်ခဲ့ရလို့ ဒိန်းမတ်ကလပ် အက်စ်ဘာ့ဂျ်၊ ပေါ်တူဂီကလပ် ပတ်စကိုဒီဖာရဲရား အသင်းတွေထံ အငှားချခံခဲ့ရပါတယ်။ ၂၀၁၈ မှာတော့ အမ်ဘေးလ်ဟာ မစ်ဂျေးလန်းအသင်းက ခေါ်ယူခြင်းကို ပြန်လည်ခံခဲ့ရသလို သြစတြေးလျ လက်ရွေးစင်အသင်းရဲ့ ခေါ်ယူခြင်းကိုတောင် ခံခဲ့ရတာပါ။

သူဟာ ပွဲဦးထွက်ဖြစ်တဲ့ ကူဝိတ်နဲ့ ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အမ်ဘေးလ်ဟာ ကလပ်နဲ့ နိုင်ငံအတွက် အရေးပါတဲ့ ကစားသမားဖြစ်လာခဲ့ပြီး မစ်ဂျေးလန်းအသင်းကို ဒိန်းမတ်ဖလားနဲ့ အမှတ်ပေးလိဂ် ရအောင် ကူညီပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဩစတြေးလျအသင်းကို တွေ့ရစဉ် (Sports)

 သူဟာ အဲဒီနှစ်မှာ ၈ ဂိုးသွင်းပြီး ၆ ဂိုး ဖန်တီးနိုင်ခဲ့ပြီး ကလပ်အသင်းကို ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲဆီ ပို့ဆောင်ပေး နိုင်ခဲ့တာပါ။

အမ်ဘေးလ်ဟာ ကွင်းထဲမှာ ခြေစွမ်းပြသနေသလို ကွင်းပြင်ပမှာလည်း အစ်ကိုဖြစ်သူနဲ့အတူ ပရဟိတအဖွဲ့ တစ်ခုကို ပူးတွဲတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ ဘဝအတွက် လက်တွေ့ကျတဲ့ ခြားနားချက်ကို ဖန်တီးနိုင်ဖို့ အချိန်ကို ရှာဖွေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါ အဖွဲ့အစည်းဟာ သူတို့နေထိုင်ခဲ့ဖူးတဲ့ ကာကူမာမှာ လည်ပတ်နေတာပါ။

ဒီအဖွဲ့အစည်းဟာ ဘောလုံးကို အဓိက အာရုံစိုက်မှုအပြင် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုတွေနဲ့ ကျား/မ တန်းတူညီမျှမှုဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းတွေကို ပံ့ပိုးပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၁၈ မှာတော့ အမ်ဘေးလ်ဟာ ကစားသမားတွေရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှုနဲ့ FIFPro Merit ဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ ပရဟိတ အဖွဲ့အစည်းကို အဒီလိတ် ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ စမစ်က ဥက္ကဌ အသစ် ဦးဆောင်နေပြီး အမ်ဘေးလ်ကို အလွန်လေးစားကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဩစတြေးလျအသင်းအတွက် ကစားနေတဲ့ အမ်ဘေးလ် (Reuters)

အမ်ဘေးလ်ဟာ သြစတြေးလျရဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားဝင်ခွင့် တစ်နေရာအတွက် ပီရူးနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ ပွဲမှာ သူရဲ့ အကျိုး သက်ရောက်မှုဟာ အမှတ်ရဖွယ်အဖြစ် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီပွဲဟာ ပွဲချိန်အတွင်းရော အချိန်ပိုမှာပါ ဂိုးမသွင်းနိုင်ခဲ့လို့ ပင်နယ်တီ အဆုံးအဖြတ်အထိ ရောက်ရှိခဲ့တာပါ။

အမ်ဘေးလ်ဟာ သြစတြေးလျအတွက် ၆ လုံးမြောက် ပင်နယ်တီ ကန်သွင်းတဲ့သူဖြစ်ခဲ့ပြီး အမှားအယွင်းမရှိ ကန်သွင်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပီရူးရဲ့ ပင်နယ်တီကန်သွင်းမှုကို ရက်ဒ်မေနီ ကာကွယ်နိုင်ခဲ့လို့ သြစတြေးလျတို့ ကမ္ဘာ့ဖလားဆီ ချီတက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အမ်ဘေးလ်ဟာ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်အကြာမှာ စပိန်ကလပ် ကာဒစ်ဇ်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ကစားသမားဘဝ နောက်ထပ် ခြေလှမ်းတစ်ခုကို ထပ်မံလှမ်းနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ လာလီဂါ ပထမဆုံးလ အနည်းငယ်ဟာ မလွယ်ကူခဲ့ပါဘူး။ သူဟာ ကာဒစ်ဇ်အတွက် ထိုက်သင့်သလောက် ပါဝင်ကစားခဲ့ရပေမယ့် အသင်း ရလဒ် ဆိုးရွားနေချိန်မှာ အရန်ခုံပေါ် ရောက်ရှိသွားခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် သူကတော့ ကာတာကမ္ဘာ့ဖလားမှာ သြစတြေးလျအတွက် ခြေစွမ်းပြနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေသလို နောက်ထပ် အမှတ်တရတွေကို သိမ်းဆည်းထားနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေပါတယ်။

Source: BBC

CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃

“ဒါဟာ ဒီမိုကရေစီအတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ နေ့တစ်နေ့ဖြစ်သလို အမေရိကန်အတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ နေ့တစ်နေ့လို့ လည်း ကျနော်ထင်ပါတယ်”

သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ၎င်း၏ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ လက်ရှိ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲမှာ မျှော်လင့်ထားသည်ထက် ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် စွမ်းဆောင်ရည် ရှိနေကြောင်း ဝင့်ကြွားစွာ ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့ ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

ရီပတ်ဘလစ်ကန်များ အနေဖြင့် အမေရိကန်(ကွန်ဂရက်)လွှတ်တော်ကို လွယ်လင့်တကူ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ခြင်းမှ ရှောင်ရှားနိုင်ရန်အတွက် ဘိုင်ဒန်က ကြိုးစားနေသည်။

၎င်း၏နိုင်ငံရေး အစီအစဉ်သည် အမေရိကန် အများစုကြားတွင် ရေပန်းစားနေသေးကြောင်း လက်ရှိသမ္မတဖြစ်သူ ဘိုင်ဒန်က ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အထက်ပါအတိုင်း သရုပ်ပြ အမွှမ်းတင်ထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်များကြောင့် ဘိုင်ဒန်သည် လာမည့် သီတင်းပတ်တွင် အရှေ့တောင်အာရှ တဝန်းအတွက် အရေးကြီးသည့် အစည်းအဝေးများကို ဆက်တိုက် တက်ရောက်ရန် စိတ်ချလက်ချ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ၎င်းအတွက် ပထမဆုံးသော အရေးကြီးသည့် အရှေ့တောင်အာရှဒေသသို့ အရောက်သွားဖို့အရေး ဘိုင်ဒန် တစ်ယောက် အားခဲ နေခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်ပင်မြို့တွင် နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်မှ ၁၃ ရက်အထိ ကျင်းပမည့် အာဆီယံ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်မည် ဖြစ်သည်။

 အာဆီယံထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတလျှောက်မှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံနိုင်ရန်အတွက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဘာလီတွင် ကျင်းပမည့် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း စက်မှုနိုင်ငံများ G-20 ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကိုလည်း နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက် မှ ၁၆ ရက်ကြား တက်ရောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

၎င်းသည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် နှင့် အထူးထိပ်သီး အစည်းအဝေး ကျင်းပရာတွင် သီးခြား တွေ့ဆုံနိုင်မည့် အလားအလာလည်း ရှိနေသည်။ ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လေဟားရစ် ကတော့ ဘိုင်ဒန် ကိုယ်စား ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တွင် ကျင်းပမည့် အာရှ-ပစိဖိတ်စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (APEC) ထိပ်သီး အစည်းအဝေး သို့ တက်ရောက်မည် ဖြစ်သည်။

အေပက် (APEC) ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတွင် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၊ ဘိုင်ဒင်နှင့် ရှီကျင့်ဖျင်တို့ကို စုံစုံလင်လင် မတွေ့ရလျှင် ထိုင်းအစိုးရအတွက် ခဲလေသမျှ သဲရေကျ ဖြစ်ကိန်းလည်း ရှိနေသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ၄ နှစ်တာ သက်တမ်းတစ်လျှောက် အာဆီယံ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးများကို လျစ်လျူရှုခဲ့သဖြင့် ဘိုင်ဒန်သည် အာရှဒေသတွင်း အစည်းအဝေးများသို့ ဆယ်စု နှစ် တစ်ခုအတွင်း ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ တက်ရောက်ခဲ့သည့် ပထမဆုံးသော အမေရိကန်ခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာ ပေမည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘားရက်အိုဘားမားသည်လည်း ဝါရှင်တန်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစိုးရပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ၎င်း၏ အာရှခရီးစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ရဖူးသည်။

သို့သော် ဘိုင်ဒန်သည် ၎င်းသမ္မတသက်တမ်း၏ နောက်ဆုံး နေ့ရက်များဆီသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်မှာတော့ အာဆီယံဒေသတွင်းမှာ အမေရိကန်၏ မူဝါဒအပေါ် စိုးရိမ်မှုများ တိုးလာနေခြင်းနှင့် တိုက်ဆိုင်နေခဲ့သည်။

အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတဟားရစ်နဲ့ ဗီယက်နမ်၀န်ကြီးချုပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှ ခေါင်းဆောင်များသည် ခိုင်မာသော အမေရိကန်စီးပွားရေး အစပျိုးမှု ကင်းမဲ့ နေခြင်းနှင့် အမေရိကန်-တရုတ်တို့ကြား စစ်ရေးတင်းမာမှုများ တိုးလာခြင်းတို့အတွက် သောကများ နေကြသည်။

ဘိုင်ဒန်၏ သမ္မတသက်တမ်း ရှေ့ပိုင်း နှစ်နှစ်အတွင်း ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် စိတ်အားထက်သန်သော သံတမန် ဆက်ဆံရေးအပြင် ကပ်ရောဂါနှင့် ဆက်စပ်သော အရေးပါသည့် အကူအညီများကြောင့် အရှေ့တောင်အာရှ တဝန်း တွင် အမေရိကန်အပေါ် ချစ်ကြည်ဖော်ရွေမှု ရရှိခဲ့သည်က အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ယခုနှစ် အစောပိုင်း၌ အရှေ့တောင်အာရှ ခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး ရာစုနှစ် ထက်ဝက်နီးပါး အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အိမ်ဖြူတော်၌ အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို လက်ခံ ကျင်းပပေးခဲ့သည်။

ထိုအချိန် မတိုင်မီ ယမန်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် အာဆီယံဒေသတွင်း ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဗွီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုဖြင့် ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ကျင်းပခဲ့သေးသည်။

တစ်ချိန်တည်းတွင် ဒုတိယသမ္မတဟားရစ်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင်တို့သည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်းရှိ အထင်ကရ မြို့တော်များဆီသို့ လူးလာခေါက်တုံ့ အကြိမ်ကြိမ် သွားရောက်ခဲ့ကြပြီး ဖြစ်သည်။

ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် အမေရိကန်သည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များထံသို့ ထိရောက်သော Covid-19 ကာကွယ် ဆေး သန်း ၂၀ ကျော် လှူဒါန်းပေးခဲ့ရာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအကူအညီ ဒေါ်လာ သန်း ၁၅၀ ကျော်မှ အကျိုးအမြတ်များ ပြန်ရခဲ့သည်။

အမေရိကန် လေယာဉ်တင်သင်္ဘောအုပ်စုကိုတွေ့ရစဉ်

လာမည့်နှစ်အတွက် ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် အာဆီယံဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အစပျိုးနိုင်ဖို့ ဒေါ်လာ သန်း ၈၀၀ ကျော် ခွဲဝေပေးရန် မျှော်လင့်ထားသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် ရှေ့နောက် ညီညွတ်ပြီး မြင်သာထင်သာရှိသော ဒေသတွင်းဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဗျူဟာမှာ အလွန်အမင်း ချို့တဲ့လို့နေသည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတသစ် ဖာဒီနန်မားကို့စ်ဂျူနီယာက ဝါရှင်တန်၏ အခြေအနေအရ အကူအညီများထက် တိုးချဲ့ကုန်သွယ်မှုကို ပိုမိုနှစ်သက်ကြောင်း ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတသစ်သည် ဘိုင်ဒန်နှင့် အတော်အတန် နွေးထွေးသော ဆက်ဆံရေး ရှိသော်လည်း ၎င်းနိုင်ငံ၏ အများပြည်သူဆိုင်ရာ အခြေခံ အဆောက်အအုံများတွင် တိုးချဲ့လာသည့် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို လိုလို လားလား လက်ခံလျက်ရှိသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ စီးပွားရေးရပ်ဝန်း (Belt and Road Initiative - BRI) အရ အရှေ့တောင်အာရှတဝန်း၌ လက်ကြီးကြီးဖြင့် အခြေခံ အဆောက်အအုံဆိုင်ရာ စီမံကိန်းများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် အမေရိကန် ဦးဆောင်သော အာရှဒစ်ဂျစ်တယ် ကုန်သွယ်မှုနှင့် အင်ဒို-ပစိဖိတ် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ မူဘောင် အစပျိုး မှုများသည် ထင်ထားသည်ထက် ပိုမိုရှုပ်ထွေးလို့ နေသည်။

တိုးချဲ့ဒစ်ဂျစ်တယ် ကုန်သွယ်ရေးကဲ့သို့သော စီးပွားရေး အဆိုပြုချက်များသည်ပင် ဘိုင်ဒန်၏ အမြင့်ဆုံးသော ကဏ္ဍများ၌ အတွင်းပိုင်း ခုခံမှုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ပိုမိုခိုင်မာသော ကုန်သွယ်ရေး အစပျိုးမှုသည် ပြည်တွင်း၌ အကာအကွယ်ပေးသည့် စိတ်ဓာတ်များ ပြင်းထန်လာနေသဖြင့် ဝါရှင်တန်တွင် နှစ်ဘက်သော ပါတီအစိတ်အပိုင်း များ၏ တုံ့ပြန်မှုကို သေချာပေါက် နှိုးဆွရာ ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

မဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးဌာန (CSIS) မှ သုတေသီများဖြစ်ကြသည့် အီမလီဘန်ဆင်နှင့် အိုင်ဒန် အရာဆာဆင်းဟမ်တို့က မကြာသေးမီက သုံးသပ်ချက် စာတစ်ပုဒ်တွင် စောဒက တက်ထားပုံက ဤသို့ဖြစ်သည်။

“အာရှဒစ်ဂျစ်တယ် ဈေးကွက်ထဲ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရန် ဝါရှင်တန်၏ ဆန္ဒကင်းမဲ့ခြင်းသည် လေးနက် သော လိုက်လျောမှုများ ကမ်းလှမ်းနိုင်စွမ်းကို မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာပါသည်။ ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီ ချက်များ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ညှိနှိုင်းရာတွင် ရင်ဆိုင်နေရသော အမေရိကန်ပြည်တွင်း၌ နိုင်ငံရေး ကန့်သတ်ချက် များကို မီးမောင်းထိုးပြစရာ ရှိနေပါသည်” ဟူ၏။

ပြောရမည်ဆိုလျှင် အခြေခံအားဖြင့် ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် ပြည်တွင်း အရင်းအနှီးကို ချုပ်ကိုင်ထားသော တရုတ် ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ မူဝါဒကဲ့သို့ မဟုတ်ဘဲ လွှမ်းမိုးမှု ကင်းမဲ့နေသည်။

အာဆီယံထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနဲ့ ဘိုင်ဒန် ဗွီဒီယိုကွန်ဖရင့်လုပ်နေစဉ်

တရုတ်သည် နိုင်ငံရပ်ခြားဒေသများတွင် ကြီးမားသော ကုန်သွယ်မှုနှင့် အခြေခံ အဆောက်အအုံဆိုင်ရာ စီမံကိန်း များကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ရန် အဓိကကုမ္ပဏီများနှင့် မူဝါဒဆိုင်ရာ ဘဏ်လုပ်ငန်းများကို လျင်မြန်စွာ အရှိန်မြှင့်တင် နိုင်နေသည်။

ချို့ယွင်းချက်များ ရှိနေသော်လည်း ဂျပန်နှင့် သြစတြေးလျ (ဆိုလိုသည်မှာ Blue Dot Network) အပြင် ပိုမို ကျယ်ပြန့်သော စက်မှုထိပ်သီး G-7 နိုင်ငံများ အပါအဝင် ယခင်ရှိပြီးသားနှင့် အဆိုပြုထားသော ပဏာမ ခြေလှမ်း များကို စုစည်းလိုက်လျှင် ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် အာရှဒေသ စီးပွားရေး အခင်းအကျင်းအတွက် ကြီးမားသော အပြောင်းအလဲကို ပြုလုပ်နိုင်စရာ ရှိပါသေးသည်။

အမေရိကန်သည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ဒေါ်လာ ၁၁၀ ထရီလီယံအထိ ပမာဏရှိသော အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံများရှိ အလုံးအရင်းဖြင့် မသုံးစွဲရသေးသော ပုဂ္ဂလိက အရင်းအနှီးကို စုစည်းနိုင်ဖို့ ကူညီရာတွင်လည်း ဦးဆောင်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) က အာဆီယံအသင်း တစ်ခုလုံးနီးပါး ပါဝင်သော ဖွံ့ဖြိုးဆဲ အာရှနိုင်ငံ အများစုအတွက် အခြေခံ အဆောက်အအုံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လိုအပ်ချက်များကို ယခုဆယ်စုနှစ်အထိ ကာမိစေရန် ဒေါ်လာ ၂၆ ထရီလီယံအထိ လိုအပ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းတွင် ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် အာဆီယံနိုင်ငံများအတွက် ၎င်း၏မဟာဗျူဟာကို ပြန်လည်ချိန်ညှိရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဝါရှင်တန်၏ သဘောတရားရေးရာအရ မောင်းနှင်သော “ဒီမိုကရေစီ မြှင့်တင်ရေး” အစီအစဉ်ကြောင့် ဗီယက်နမ်ကို ထိတ်လန့်စေခဲ့သည်။

ထိုသို့ အထိတ်တလန့် ဖြစ်မှု၏ ရလဒ်အနေဖြင့် ဗီယက်နမ် ကွန်မြူနစ် ခေါင်းဆောင်များသည် ဘေဂျင်းရှိ ကွန်မြူနစ်များထံသို့ ချဉ်းကပ်မှု နှစ်ဆတိုးလာစေပြီး ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက် နိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေး ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း ဗီယက်နမ်က ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် အသံမြည်လာခဲ့သည်။

ကွန်မြူနစ်အချင်းချင်း မကြာသေးမီက တွေ့ဆုံမှုအတွင်း တရုတ်နှင့် ဗီယက်နမ် ခေါင်းဆောင်များသည် ဆယ်စုနှစ် များအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် “ရောင်စုံတော်လှန်ရေး”၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး ကိစ္စများကို ဗန်းပြသည့် “နိုင်ငံရေးလုပ်ခြင်း” ၊ ဘိုင်ဒန်၏ ဒီမိုကရေစီလိုလားသော အစီအစဉ်အပေါ် ပါးလွှာစွာ ဖုံးအုပ်ထား သော ဝေဖန်မှုများအကြောင်း အလေးထား၍ ခေါင်းချင်းရိုက်ခဲ့ကြသည်။

စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် လီရှန်လွန်းနဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့တွေ့ဆုံစဉ်

အဆုံးစွန်အားဖြင့် ထိုင်ဝမ်နှင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အငြင်းပွားမှုများကြောင့် တင်းမာနေချိန်တွင် တရုတ်နှင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ မဖန်တီးလိုကြောင်း အာဆီယံနိုင်ငံများကို ဘိုင်ဒန်အစိုးရက အာမခံရန် လိုအပ်မည် ဖြစ် သည်။

အကယ်၍ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဘာလီကျွန်းတွင် ကျင်းပမည့် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ၌ ဘိုင်ဒန်နှင့် ရှီကျင့်ဖျင်တို့ ဆုံမိ ကြလျှင် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များ ရင်တထိတ်ထိတ် ဖြစ်နေကြသည့် ဒေသတွင်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ လျော့ပါး သွားစရာတော့ ရှိပါသည်။

အရှေ့တောင်အာရှ မြို့တော်များတွင် ဝါရှင်တန်၏ ကစားကွက် အသစ်များကို အမှန်တကယ်ပင် စိုးရိမ်ပူပန်နေ ကြသည်။

ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ရုပ်သံလိုင်းမှ ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတော်အခြေပြ မိန့်ခွန်းတွင် စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် လီရှန်လွန်းက “အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့သည် စစ်ပွဲကြီးတစ်ခုလုံးဖြစ်ဖို့အရေး ခေတ္တငြိမ်သက်နေခြင်းအတွက် စိုးရိမ်နေမိကြောင်း” ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မုန်တိုင်းတွေ တိုက်နေတယ်။ အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ဖျန်ဖြေသူအဖြစ် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံတွေ အဆက်မပြတ် ကြိုးပမ်းနေတဲ့ ကြားကပဲ အမေရိကန်-တရုတ် ဆက်ဆံရေးက ပိုဆိုးလာတယ်ဗျာ။ ပြဿနာတွေ၊ နက်နဲတဲ့ သံသယတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေး အကန့်အသတ် ဖြစ်နေ တာတွေက အခြေအနေ ပိုဆိုးလာစေပါတယ်” ဟု စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ်က သတိပေးခဲ့သည်။

“ဒါတွေဟာ မကြာခင်မှာ ထပ်တိုးလာဖို့ မဖြစ်သင့်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် တွက်ချက်မှု အမှားအယွင်းတွေ (ဒါမှမဟုတ်) လွဲချော်စွာ တွက်ချက်မိတာတွေက ပိုဆိုးလာစေနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက အာဆီယံနိုင်ငံများအနေဖြင့် အမေရိကန်-တရုတ် ပြိုင်ဆိုင်မှု၏ ဦးတည်ချက်အပေါ် မဟာဗျူဟာမြောက် စိုးရိမ်ပူပန်နေကြောင်း အတိအလင်း မီးမောင်း ထိုးပြခဲ့ပေသတည်း။

Source: Asia Times

(အေးရှားတိုင်းမ်ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက် ရက်စွဲဖြင့် လွှင့်တင်ထားသော မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Richard Javad Heydarian ၏ အတွေးအမြင်ကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို တင်ဆက်လိုက်ပါသည်)

CNI Sport Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆

နာပိုလီအသင်းဟာ အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ တိုက်စစ်ကစားသမားတွေ အမြဲတမ်း ထွက်ပေါပြီး ပရိသတ်တွေကို ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ အသင်းဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးခင် နှစ်တွေမှာ မာတန်စ်၊ အင်ဆစ်ဂနီတို့လို တိုက်စစ်မှူးတွေ ရှိခဲ့သလို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်တွေကဆိုရင် ဟမ်ဆစ်ခ်၊ လာဗတ်ဇီနဲ့ ကာဗာနီတို့လည်း ရှိခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် ဘယ်သူကမှ မာရာဒိုနာကိုကျော်ပြီး ချစ်ခင်နှစ်သက်မှုတွေ၊ ပိုပြီး ကျော်ကြားမှုတွေတော့ မရှိခဲ့ပါဘူး။

မာရာဒိုနာဟာဆိုရင် နာပိုလီအသင်းရဲ့ အမွေအနှစ် တစ်ခုလို ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဆုဖလားအောင်မြင်မှု အများအပြားကို ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူကွယ်လွန်သွားပြီချိန်မှာ အသင်းဟာ အားကစားကွင်းရဲ့ အမည်ကို သူ့ရဲ့ နာမည် ပြောင်းပေးခဲ့တာပါ။

နာပိုလီအသင်းမှာ ကစားနေတဲ့ ကာဗရာကိုတွေ့ရစဉ်

မာရာဒိုနာ မရှိတော့တဲ့ အချိန်မှာတောင် အသင်းမှာ အခန်းကဏ္ဍဟာ အလွန်ကြီးမားတဲ့ အရေးပါမှုအဖြစ် ရှိနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကစားသမားအများစုဟာ မာရာဒိုနာ လက်သစ်လို့ နှိုင်းယှဉ်ခံရပြီး အသင်းထံ ရောက်လာခဲ့ ပေမယ့် အသင်းအတွက် တတိယမြောက် စကူဒတ်တိုဆုဖလား ရယူပေးနိုင်ဖို့ ခက်ခဲခဲ့ကြတာပါ။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လက နာပိုလီအသင်းထံ ရောက်ရှိလာတဲ့ ဂျော်ဂျီယာ ကစားသမားဟာ အခုဆိုရင် အသင်းအတွက် ပြသနေတဲ့ ခြေစွမ်းကြောင့် မာရာဒိုနာနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ခံနေရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို ကာဗရာဒိုနာလို့လည်း ခေါ်ဝေါ်နေ ကြတာပါ။

ဂျော်ဂျီယာက ဘောလုံးသတင်းထောက် ဘာဒါလတ်ချ်ဗေလ်ဆိုသူဟာ စက်တင်ဘာလက နေပယ်လ်ကို လာရောက်ပြီး လီဗာပူးလ်နဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပွဲမှာ ကာဗရာကို လာရောက် ကြည့်ရှုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ လီဗာပူးလ် ကစားသမားတွေ ထိန်းချုပ်ရ ခက်ခဲခဲ့တဲ့ ကာဗရာရဲ့ ခြေစွမ်းကို အားလုံးမြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

ဘာဒါလတ်ချ်ဗေလ်က “မာရာဒိုနာမြို့မှာ လူတိုင်းက ကာဗရာကို ချစ်မြတ်နိုးကြပါတယ်။ လူတိုင်းက သူ့တီရှပ်တွေ ကို ဝတ်ဆင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျနော် ဂျော်ဂျီယာက ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သူတို့သိတဲ့အချိန်မှာ လူတိုင်းက ကျနော့်ကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် လက်ခံပြီး ဓါတ်ပုံတွေ ရိုက်ကြကာ ကာဗီချာ၊ ကာဗီချာဆိုပြီး သီကြွေးခဲ့ကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ နာမည်ကို မှန်ကန်အောင်ပြောဖို့က သူတို့အတွက် ခက်ခဲတယ်ဆိုတာ မှန်ပါတယ်။ အချိန်တိုအတွင်းမှာ ကာဗရာ က ဘယ်လိုမျိုး လုပ်ဆောင်လိုက်လဲဆိုတာ ကျနော်မသိပါဘူး။ နာပိုလီမှာ အားလုံးက သူ့ကိုချစ်နေကြပြီဆိုတာကို ကျနော်ယုံကြည်သွားပါတယ်။ လီဗာပူးလ်နဲ့ပွဲမှာ ဆိုရင်လည်း သူတို့ဟာ ကာဗရာရဲ့နာမည်ကို အကျယ်ကြီး အော် ဟစ် ခဲ့ကြတာပါ”လို့ CNN Sport ကို ပြောခဲ့ပါတယ်။

ကာဗရာကို နာပိုလီပရိသတ်တွေက အားပေးနေစဉ်

နာပိုလီအသင်းဟာ မာတန်စ်နဲ့ အင်ဆစ်ဂနီတို့ ထွက်သွားပြီးနောက် အစားထိုးရမယ့် ကစားသမားကို ရှာဖွေခဲ့ပြီး ဥရောပဘောလုံး ပရိသတ်တွေနဲ့ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှုမရှိတဲ့ ဂျော်ဂျီယာကစားသမား ကာဗရာကို ယူရို ၁၅ သန်းဝန်းကျင်နဲ့ ဒိုင်နမိုဘာတူမီကနေ ခေါ်ယူခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အသင်းက ထွက်ခွာသွားတဲ့ အဓိကကစားသမား ၂ ဦးနေရာမှာ ဂျော်ဂျီယာ ကစားသမားကို ခေါ်ခဲ့လို့ အသင်း အတွက် လုံလောက်ပြီလားဆိုပြီး နာပိုလီအသင်း အားကစားဒါရိုက်တာတွေဟာ မေးခွန်း ထုတ်ခံခဲ့ရတာပါ။

နာပိုလီအသင်းမှာ ကျောနံပတ် ၇၇ ဝတ်ဆင်ခဲ့တဲ့ ကာဗရာဟာ အားလုံး မထင်မှတ်ထားတာထက် အများကြီးတောင် ပိုပြီး လုပ်ပြသွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကာဗရာရဲ့ သွင်းဂိုးတွေ၊ ဖန်တီးမှုတွေကြောင့် နာပိုလီအသင်းဟာ စီးရီးအေနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရလဒ်ပိုင်း ကောင်းမွန်ခဲ့ပြီး ဥရောပရဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားစရာ အကောင်းဆုံး အသင်းတွေထဲက တစ်သင်း ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ သူ့ရဲ့ ပံ့ပိုးပေးမှုတွေကြောင့် နာပိုလီအသင်းဟာ စီးရီးအေပြိုင်ပွဲမှာ ရှုံးပွဲမရှိသလို ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာလည်း လီဗာပူးလ် အသင်းနဲ့ ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ် မတွေ့ဆုံခင်အချိန်ထိ အရှုံးဆိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။

ကာဗရာဟာ ဒီရာသီ နာပိုလီ အသင်းအတွက် ကစားခဲ့တဲ့ ၁၇ ပွဲမှာ ၈ ဂိုး သွင်းယူပြီး ၁၀ ဂိုး ဖန်တီးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြိုင်ဘက်အသင်းကို ကာဗရာ ဂိုးသွင်းနေစဉ်

အီတလီဘောလုံးဂျာနယ်လစ် အူအန်ဘန်းစ်က “ကျနော်ကတော့ ကာဗရာကို တောင်ပံကစားသမားတစ်ဦးလို ခံစားရပါတယ်။ သူဟာ အရပ်မရှည်ပေမယ့် ခေါင်းတိုက်မှုကနေ အနိမ့်ဆုံး ၁ ဂိုးတော့ သွင်းယူထားပါတယ်။ သူ ဟာ ဘောလုံးရှိတဲ့ အချိန်ရော မရှိတဲ့အချိန်ရော ကြောက်စရာ ကောင်းလောက်အောင် မြန်မြန်ဆန်ဆန်လုပ် ဆောင်နိုင်ပါတယ်။

သူ့မှာ မယုံနိုင်စရာကောင်းတဲ့ ခြေထောက်တွေရှိပြီး သန်လည်းသန်မာပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဂျော်ဂျီယာဘောလုံး သတင်းထောက် ဘာဒါလတ်ချ်ဗေလ်က” သူဟာ ဂိုးသွင်းပြီးချိန်မှာ အသင်းတံဆိပ်ကို နမ်း တာက နာပိုလီက ပထမဆုံးပါပဲ။ ဂိုးသွင်းပြီးချိန်မှာ အသင်းတံဆိပ်ကို နမ်းတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့အတွက် အဓိပ္ပါယ်အများကြီးကို ဆိုလိုပါတယ်။ ဒီထဲမှာဆိုရင် အဖြေတွေ အများကြီး ပါသွားပါပြီ။ သူဟာ နာပိုလီကို ချစ်မြတ်နိုးသလို နာပိုလီကိုလည်း ကျေးဇူးတင်ပြီး နာပိုလီကလည်း သူ့ကို ချစ်မြတ်နိုးပါတယ်။ ကာဗရာက နောက် လာမယ့် ဂန္တဝင်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ သူ့ရဲ့ မျိုးရိုးအမည်က ကာဗရာဒိုနာ ဖြစ်နေပါပြီ။ နာပိုလီ ပရိသတ်တွေက သူ့ကို ကာဗရာဒိုနာလို့ အမည်ပြောင် ပေးထားပါတယ်။ သူတို့ဟာ ကာဗရာကို တွေ့တဲ့အချိန်မှာ မာရာဒိုနာကို တွေ့တယ်လို့ ပြောခဲ့ကြကြောင်း”ပြောခဲ့တာပါ။

ကာဗရာဟာ ရုရှားကလပ်တွေမှာ ကစားခဲ့ချိန် ရုရှားဟာ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ခဲ့တာကြောင့် နိုင်ငံခြား ကစား သမားတွေဟာ သူတို့စာချုပ်ကို ဆိုင်းငံ့ပြီး ထွက်ခွာနိုင်တယ်လို့ ဖီဖာက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

အဲ့ဒါကြောင့် ကာဗရာဟာ ရုရှားကလပ်ကနေ ထွက်ခွာပြီး ဂျော်ဂျီယာကလပ် ဒိုင်နမိုဘာတူမီ အသင်းကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လအနည်းငယ် အကြာမှာ ကာဗရာဟာ ကစားသမားဘဝ ထင်ပေါ် ကျော်ကြားလာတဲ့ နာပိုလီအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။

ဂျော်ဂျီယာ လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ ကာဗရာကစားနေစဉ်

ကာဗရာရဲ့ လက်ရွေးစင် အသင်းဖော် မာမာဒက်ရှ်ဗေလ်ကတော့ စပိန်ကလပ် ဗလင်စီယာအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ ပါတယ်။

ဘာဒါလတ်ချ်ဗေလ်က “အရင်က ဂျော်ဂျီယာ ဘောလုံးသမားတွေကို ပိတ်ထားတဲ့ တံခါးတွေ ဖွင့်သွားပြီလို့ ယုံကြည်ခဲ့တာပါ။ ကျနော်တို့ ကစားသမားတွေက ဥရောပကို မသွားနိုင်ခဲ့ကြပါဘူး။ ကာဗရာနဲ့ မာမာဒက်ရှ်ဗေလ် တို့ တင်မဟုတ်ဘဲ အရည်အချင်းရှိတဲ့ ကစားသမားတွေ အမျာကြီး လိုအပ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့မှာ တခြား ကစား သမားတွေ ရှိပေမယ့် သူတို့က ဥရောပကို မသွားကြပါဘူး။ ကာဗရာ၊ မာမာဒက်ရှ်ဗေလ်တို့နဲ့အတူ မျှော်လင့်ချက် တွေ ယူဆောင်လာလို့ ရပါတယ်”လို့ သူက ပြောခဲ့ပါတယ်။

ကာဗရာဟာ ဂျော်ဂျီယာ လက်ရွေးစင်အတွက် ၂၀၁၉ မှာ စတင် ပွဲထွက်ခွင့်ရခဲ့ပြီး ၁၉ ပွဲ ပါဝင်ကစားကာ ၁၀ ဂိုး သွင်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဂျော်ဂျီယာမှာ ဘောလုံးပွဲ မကြိုက်တဲ့ သူတွေတောင် ကာဗရာပါဝင်တဲ့ နာပိုလီပွဲတွေကို ကြည့်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဘာဒါလတ်ချ်ဗေလ်က ပြောပါတယ်။

ဘာဒ်လတ်ချ်ဗေလ်က “ ဂျော်ဂျီယာလက်ရွေးစင်က ရှုံးပွဲမရှိတာ ၁၁ ပွဲရှိပါပြီ။ လူတွေကလည်း ယူရို ၂၀၂၄ နဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလား ခြေစစ်ပွဲ အောင်မြင်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်အသစ်တွေ ရှိလာပါတယ်။ ဒီနေ့အချိန်မှာ ဂျော်ဂျီယာက ဘောလုံးနဲ့အတူ ရှင်သန်နေပြီး ကျနော်တို့ကလည်း ဘောလုံးနိုင်ငံတစ်ခုလို ဖြစ်နေပါပြီ။ ကျနော်တို့ မြို့ကို ရောက်တဲ့အချိန်မှာ ဒါကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ ကာဗရာက ဂျော်ဂျီယာကို ပြောင်းလဲလိုက်ပါပြီ”လို့ ပြောပြ လာပါတယ်။

Source: CNN

CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရအရာရှိများသည် အမေရိကန်-တောင်ကိုရီးယား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အပေါ် ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်မည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောခဲ့ကြသည်။

တောင်ကိုးရီးယား ပင်လယ်ပြင်၏ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်အနီးတွင် ကျရောက်ခဲ့သော တာတိုပစ် လက်နက် အပါအဝင် ဒုံးကျည်အစင်း ၃၀ နီးပါးကို မြောက်ကိုရီးယားက ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဆက်တိုက် ပစ်လွှတ်ခဲ့ရာ တောင်ကိုရီးယားဘက်မှ တုံ့ပြန်မှု ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ယခုတစ်ခေါက် မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်စမ်းသပ် ပစ်လွှတ်မှု အများဆုံးအကြိမ် ဖြစ်ခဲ့သဖြင့် တစ်နှစ်တာ အတွင်း သိသာထင်ရှားသော တင်းမာလာမှု တစ်ခုအဖြစ် အရေးတကြီး မေးခွန်းထုတ်စရာ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်မှုကို နောက်ထပ် မည်မျှကြာကြာ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မှာလဲဆိုတာ အဓိကဖြစ်သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည် ပစ်လွှတ်နေသည့် သတင်းကို ကြည့်ရှုနေကြစဉ်(AP)

မြောက်ကိုရီးယား၏ ဖတ်စာအုပ်(ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်)မှာ အစဉ်အလာအားဖြင့် အမေရိကန်၏ အာရုံစိုက်မှုကို မရမချင်း ရန်စမှုများအား အဆက်မပြတ် ထုတ်ပြရန် ဖြစ်နေသည်။

ထို့နောက် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုမှ သက်သာရာ သက်သာကြောင်း (သို့မဟုတ်) အာဏာ၏ ရပ်တည်ချက်အဖြစ် ရှုမြင်သည့် အခြားလိုက်လျောမှုများကို လာရောက်ညှိနှိုင်းနိုင်သည်။

အမေရိကန်သည် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲများကို အာရုံစိုက်နေပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံ များ၏ ဆုံးရှုံးမှုများကို လတ်တလော အာရုံစိုက်နေရသည်။

ဆိုလိုသည်မှာ မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်းလိုလားသည့် တုံ့ပြန်မှုကို ရရှိရန် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရမည်ဟု တွက်ဆထား သော်လည်း ပြုံယမ်း၏ တကယ်လုပ်ရပ်များက တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဝေးကွာလွန်းအောင် တွန်းပို့နိုင်သည့် အလားအလာကိုလည်း တိုးမြင့်စေသည်။

ပြောရမည်ဆိုလျှင် မြို့တော်ဆိုးလ်တွင် တောင်ကိုရီးယား ပြည်တွင်းဖြစ် နျူကလီးယား အစီအစဉ် ဖန်တီးခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးမှုများ ကြီးထွားလာနေပြီ ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲ စစ်ရေးလေ့ကျင့်နေစဉ် (AP)

မြောက်ကိုရီးယား စစ်ရေးသုံးသပ်သူများက ကင်မ်ဂျုံအန်း၏ ဒေါသကို ဖော်ပြရန်အတွက် ပြုံယမ်း အသုံးပြုသည့် လက်နက်အဆင့်ဆင့်ကို ကာလအတန်ကြာ ပုံကြမ်းဆွဲပြခဲ့ ကြသည်။

အဆိုပါ လက်နက်များ၏ စာရင်းအောက်ခြေအား ကိုးကား၍ မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရ ထိန်းချုပ်ထားသော မီဒီယာများတွင် ပြင်းထန်သော စကားလုံးများရှိသည်။

ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်တွင် မြောက်ကိုရီးယားသည် နိုင်ငံတကာ သတင်းစာ မျက်နှာများတွင် မြင်တွေ့ရသည့် အတိုင်း တာတိုပစ်ဒုံးကျည် အမျိုးအစားကို လွှတ်တင်ပြခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ပြုံယမ်းမြို့တော်မှ ပစ်ခတ်သည့် ဒုံးကျည်များ အပါအဝင် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများ သို့မဟုတ် မြောက်ကိုရီးယားက ယခင်က ဂျပန်ကျွန်းစုကို အပြင်းအထန် ပစ်လွှတ်ခဲ့သော တာလတ်ပစ် ဒုံးကျည် စမ်းသပ်မှုများ ရှိလာခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား သမ္မတကို တွေ့ရစဉ် (AP)

ပစိဖတ်သမုဒ္ဒရာထဲ ဖောက်ခွဲပစ်လွှတ်သည့် စာရင်း၏ ထိပ်တွင် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား ကိရိယာများ ထဲမှ တစ်ခုကို စမ်းသပ် ဖောက်ခွဲခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အေပီသတင်းက ရေးသားဖော်ပြသည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ လက်နက်စမ်းသပ်မှု အဆင့်သစ် တစ်ခုစီတိုင်းကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လက်နက် အထူထပ် ဆုံး နယ်စပ်တစ်လျှောက် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်တွင် တောင်ကိုရီးယား တပ်များနှင့် အမေရိကန်တို့၏ သောင်းနှင့် ချီသော နှစ်ဖက်စလုံးမှ တပ်ဖွဲ့ဝင် ထောင်ပေါင်းများစွာရှိသော တင်းမာမှုများ တိုးလာနေပြီ ဖြစ်သည်။

၎င်းတပ်ဖွဲ့ဝင် အရေအတွက်သည် အကန့်အသတ်ရှိသော ကျွန်းဆွယ် ပထဝီဝင် ဧရိယာတွင် ပြင်းထန်သော လက်နက် အမျိုးအစားများဖြင့် အသုံးချမိသည့်အခါ တွက်ချက်မှု မှားယွင်းပြီး ခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို တိုးမြင့် စေသည်။

မကြာသေးမီက ရုရှားသည် ဆုတ်ယုတ်မှုများ ဆက်တိုက် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် ယူကရိန်းစစ်ပွဲလည်း နမူနာ ရှိနေ သည်။

မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ၎င်း၏ စစ်တပ်ကို ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ခံအားပေးခဲ့သည့် မော်စကိုသည် ဝါရှင်တန် အတွက် ဖန်တီးထားသည့် ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုမှ အာရုံပြောင်း သွားနိုင်သည်ကို မြောက်ကိုရီးယားက သဘော ပေါက်သင့်သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်နေစဉ် (KCNA)

Hallowen ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများ တဟုန်ထိုး တိုးလာသည့် တောင်ကိုရီးယားတွင် လူပေါင်း ၁၅၀ ကျော် သေဆုံးမှု အတွက် ဝမ်းနည်းပူဆွေးနေခဲ့ရာ အဆိုပါ စစ်ရေး အတားအဆီးသည် မကြုံချင်ဘဲ ကြုံလာရသည်။

သို့သော် မြောက်ကိုရီးယား၏ နောက်ထပ် နျူကလီးယား စမ်းသပ်မှုသည် သူ့အတွက် အန္တရာယ် ဖြစ်စေနိုင်သည် ဟု ယွန်ဆီးတက္ကသိုလ်မှ သံတမန်လေ့လာရေးဆိုင်ရာ တွဲဖက်ပါမောက္ခ ဂျက်ဖရီရောဘတ်ဆင်က မကြာသေးမီက ရေးသားခဲ့သည်။

“ပြီးခဲ့တဲ့ အနှစ် ၃၀ အတွင်းမှာ တောင်ကိုရီးယားရဲ့ သာလွန်တဲ့ စစ်ရေးစွမ်းရည် (အမေရိကန်နဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့မှု) နဲ့ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ အခြေတည်တဲ့ နျူကလီးယား လက်နက် စွမ်းရည်တို့ကြား ခပ်ကြမ်းကြမ်း ချိန်ညှိမယ့် ချိန်ခွင် လျှာ တစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် တောင်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင် နျူကလီးယား လက်နက်စွမ်းရည်ကို ယုံကြည်မိပြီး လိုက်လျှောက် ပါလျှင် တစ်မျိုးတစ်ဖုံ ပြောင်းလဲသွားနိုင်စရာ ရှိနေသည်။

ပြုံယမ်းသည် ယုံတမ်းစကားတော့ မပြောတတ်ပေ။ ၎င်း၏အလိုဆန္ဒရရှိရန် ၎င်း၏လက်နက် အပြည့်အစုံအား ဖြည့်ပြီး လက်တွေ့အသုံးပြုရန် ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် ရေတိုအတွင်း မြောက်ကိုရီးယား ခွန်အားကို ရပ်တန့်ရန် မျှော်လင့်၍ မရပါကြောင်း။

Source: AP

CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၇

ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှားတိုက်ခိုက်ရေး လက်နက်များ ထောက်ပံ့ရေးအတွက် အီရန်က ၎င်း၏ ကတိကဝတ်ကို ခိုင်မာစေခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များက ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

မောင်သူမဲ့ လေယာဉ်များသာမက ယူကရိန်းမြို့များနှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ တည်နေရာများအား ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်နိုင်သည့် အီရန်လုပ်မြေပြင်မှ မြေပြင်ပစ် ဒုံးကျည်များကို အီရန်နှင့်ရုရှားတို့ လျှို့ဝှက် ကတိပြုခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် အရာရှိတချို့က ပြောကြသည်။

တီဟီရန်မှ မော်စကိုသို့ လက်နက်များ တင်ပို့မှု များပြားလာခြင်းသည် ယူကရိန်းသို့ ကျူးကျော်စစ် စတင်ချိန် ကတည်းက ဆုံးရှုံးမှု ကာမိစေရန်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ဘက်က ယူဆကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်မှစ၍ ယူကရိန်းမြို့ကြီးများကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် တိကျစွာ ထိမှန်နိုင်သည့် လက်နက်ခဲယမ်း ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်နိုင်မှုမှာ ရုရှားအတွက် နည်းလာခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ ရက်ပိုင်းအတွင်း ယူကရိန်း ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် သုံးစွဲခဲ့သော အီရန် ဒရုန်းများ၏ သဲလွန်စ ကျန်ရစ်ခဲ့သော ဓာတ်ပုံများအား လွတ်လပ်သော သတင်းမီဒီယာအချို့က လွှင့်တင်ခဲ့ကြသည်။

ထိုလက်နက်များကို ၎င်း၏မဟာမိတ် ရုရှားထံသို့ ပို့ပေးခဲ့ကြောင်း အီရန်၏အကြိမ်ကြိမ် ငြင်းဆိုမှုများမှာ မေးခွန်း ထုတ်စရာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ရုရှားလေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများတွင် အီရန်ဒရုန်းများ သုံးစွဲခဲ့ကြောင်း ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်က အများသိအောင် အတည်ပြု ပေးခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်းများကို ပြန်လည် ပစ်ချနိုင်ခြင်းမှာလည်း ယူကရိန်း၏ အောင်မြင်မှုလည်း ဖြစ်သည်။

အီရန် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအရာရှိ ၂ ဦးကို ဒရုန်းများနဲ့အတူ တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

မော်စကိုထံသို့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးသူအဖြစ် အီရန်အခန်းကဏ္ဍ ချဲ့ထွင်လာခြင်း၏ ထင်ရှားသော လက္ခဏာ တစ်ရပ်အဖြစ် တီဟီရန်အစိုးရသည် အီရန်၏မြေပြင်မှ မြေပြင်ပစ် ဒုံးကျည်အမျိုးအစား နှစ်မျိုး အပါအဝင် နောက်ထပ် လက်နက်တင်ပို့များအတွက် နှစ်ဘက်စည်းကမ်းချက် သတ်မှတ်ရန် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံသို့ အီရန်တာဝန်ရှိသူများကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းကို အီရန်၏ လက်နက်ရေးရာ လှုပ်ရှားမှုများကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေသော အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်များနိုင်ငံများမှ တာဝန်ရှိသူများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရခြင်း ဖြစ်သည်။

ယခုရက်ပိုင်း ထောက်လှမ်းရေး အကဲဖြတ်ချက် တစ်ခုတွင် ယူကရိန်းနှင့် အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူများက “အီရန်၏ လက်နက်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသည် Fateh-110 နှင့် Zolfaghar ဒုံးကျည်များကို ပထမဆုံးတင်ပို့ရန် ပြင်ဆင်နေ သည်” ဟု ထုတ်ဖော်ပြောကြသည်။

ကီလိုမီတာ ၃၀၀ နှင့် ၇၀၀ အကွာအဝေးရှိ ပစ်မှတ်များကို ထိရောက်စွာ ထိမှန်နိုင်စွမ်းရှိသော အီရန်နာမည်ကြီး တာတိုပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံး ကျည်နှစ်စင်း ရုရှားလက်ဝယ်သို့ ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အမေရိကန် အစိုးရဘက်မှ အရာရှိနှစ်ဦးက အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

အကယ်၍သာ ထိုသတင်းကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့လျှင် စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှစ၍ ရုရှားသို့ ပထမဆုံးသော ဒုံးကျည်များ အီရန် ပေးပို့မှု ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထောက်လှမ်းရေးသတင်း စုဆောင်းရေး ကြိုးပမ်းမှုများနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ဂယက်များကြောင့် ၎င်းအရာရှိနှစ်ဦး၏ အမည်ကို ထုတ်ဖော်ခြင်းမပြုကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ်က ရေးသားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လတွင်လည်း အီရန်လုပ် ဒရုန်းများ၊ Shahed စီးရီးနှင့် Mohajer-6 တို့ကို ယူကရိန်းတွင် သုံးစွဲရန် ရုရှားထံသို့ အီရန်ပို့ပေးနေကြောင်း အမေရိကန်က စုံစမ်းရမိခဲ့သည်။

အဆိုပါ လက်နက်အမျိုးစား နှစ်မျိုးစလုံး၏ အကြွင်းအကျန် သဲလွန်စများကို မကြာသေးမီ ရက်ပိုင်း၌ ယူကရိန်း တပ်ဖွဲ့များက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အသေးစိတ် ခွဲခြားစိတ်ဖြာ၍ ဓာတ်ပုံရိုက်ကူး၍ မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။

ရုရှားသည် အဆိုပါ လက်နက်များကို ပြန်လည် တံဆိပ်ကပ်ပြီး ရုရှားအမည်များ ပေးထားပုံရသည်။

ယူကရိန်းစစ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

ရည်ရွယ်ထားသော ပစ်မှတ်များကို တိကျစွာ ဖောက်ခွဲနိုင်၍ တခါတရံ kamikaze ဟုခေါ်သည့် အီရန်လုပ် ဒရုန်း များသည် ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ သယ်ဆောင်၍ မိုင် ၁,၅၀၀ အကွာအဝေးအထိ လွှတ်တင်နိုင်သည်။

ထို့အပြင် မောင်းမဲ့လေယာဉ် လှုပ်ရှားလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားချက်များ ထုတ်နိုင်ရန်အတွက် အီရန် နည်းပညာ အကြံပေးသူများသည် မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များ၌ ရုရှားထိန်းချုပ် နယ်မြေများသို့ သွားရောက် ခဲ့ကြသည်။

ရုရှားနိုင်ငံသို့ အီရန်သင်္ဘောများ တင်ပို့မှု ဆိုင်းငံ့ထားသည့် သတင်းများနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီများက သဘောထား မှတ်ချက်ပေးရန် ဝါရှင်တန်ပို့စ်ကို ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

အလားတူ ရုရှားနှင့် ထိစပ်နေသော အီရန်ဒုံးကျည်များအကြောင်း အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်က ဝါရှင်တန်ပို့စ် အနေဖြင့် သဘောထား မှတ်ချက် တောင်းခံခြင်းကို ရုရှားနှင့်အီရန် အစိုးရအရာရှိများက တုံ့ပြန်ဖြေဆိုခြင်း မရှိပေ။

အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟူစိန်အမီရာအဗ္ဗဒူလာဝါဟင် (Hossein Amirabdollahian) က ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ အသုံးပြုမယ့် လက်နက်ကို အီရန်အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံကို ပေးမှာ မဟုတ်ကြောင်း ၎င်း၏ ပေါ်တူဂီ နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီးထံသို့ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်၌ တောင်းဆိုသည့် ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

“စစ်ရေး အကျပ်အတည်းရှိနေချိန် တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် လက်နက် အပြိုင်အဆိုင် တပ်ဆင်မှုက စစ်ပွဲကို ရှည်ကြာ စေမယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်” အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နက်ဆာကန်အနီ (Nasser Kan’ani) က အောက်တိုဘာ ၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ပြောကြားခြင်းဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံသို့ ဒရုန်းများ ထောက်ပံ့ရေးရာ၌ မိမိတို့မည်သည့် ပတ်သက်မှုမှ ပါဝင် ပတ်သက်ခြင်း မရှိဟု အီရန်က ဆက်တိုက် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်မြေပြင်ကိုတွေ့ရစဉ် 

“ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ အသုံးပြုဖို့အတွက် ဒရုန်းများကို ရုရှားထံ ပေးပို့ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အခြေအမြစ်မရှိသော သတင်းတွေကို အီရန်အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံက ထည့်သွင်းစဉ်းစားမှာ မဟုတ်သလို အဲဒါတွေကို အတည် မပြုပါဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကန်အနီက ယူကရိန်း-ရုရှား ပဋိပက္ခတွင် အီရန်၏ ကြားနေမှုကို ပြန်လည် အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

“နှစ်ဘက်စလုံးသည် အကြမ်းဖက်မှုမှ ကင်းစင်သော နိုင်ငံရေး နည်းလမ်းများဖြင့် ၎င်းတို့၏ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း” အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထပ်မံရရှိသော ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများ၏ နောက်ကွယ်ရှိ အထောက်အထားများနှင့် ပတ်သက်၍ ကိယက်ဗ် အစိုးရထံသို့ ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတောင်ပိုင်းတွင် ရုရှားက မကြာသေးမီ၌ ဖြန့်ကြက်ချထားသော ဒရုန်းအများစုမှာ အီရန်နိုင်ငံတွင် ထုတ်လုပ်ကြောင်း ယူကရိန်းက သီးခြားအကဲဖြတ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ဝါရှင်တန်ပို့စ်သတင်းက ဖော်ပြထားသည်။

Source: Washington Post

CNI Sport Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၆

၂၀၂၂ အတွက် ဘောလွန်းဒီအော ဆုပေးပွဲကို အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အခမ်းအနား ပြုလုပ်ပြီး ချီးမြှင့်တော့ မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြင်သစ်ဘောလုံးက စီစဉ်တဲ့ ဒီဆုပေးပွဲဟာ ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကရဲ့ အကြီးမားဆုံး ဆုဖြစ်ပြီး ကစားသမားတိုင်းက လိုချင်မက်မောတဲ့ ဆုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

အခုနှစ်အတွက် ပေးအပ်မယ့်ဆုဟာ အရင်နှစ်တွေကလို ပြက္ခဒိန်တစ်နှစ်လုံးရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်အစား ရာသီရဲ့ ရလဒ်တွေအပေါ် အခြေခံပြီး ပထမဆုံးအကြိမ် ပေးမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဆုပေးပွဲမှာဆိုရင် အမျိုးသား ဘောလွန်းဒီအောဆု၊ အမျိုးသမီး ဘောလွန်းဒီအောဆု၊ အကောင်းဆုံး လူငယ် ကစားသမား၊ အကောင်းဆုံး ဂိုးသမားဆုတွေ ချီးမြှင့်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီထဲမှာ အားလုံးစိတ်ဝင် အစားဆုံး ကတော့ အမျိုးသား ဘောလွန်းဒီအောဆု ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဆုအတွက် ဆန်ကာတင် ၃၀ ဦး စာရင်းလည်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဒီထဲမှာ အံ့အားသင့်စရာကတော့ ဘောလွန်း ဒီအောဆုကို စံချိန်တင် ရရှိထားတဲ့ မက်ဆီဟာ ဒီစာရင်းထဲမှာ မပါဝင်ခဲ့တာပါ။ လက်ရှိ ဘောလွန်းဒီအောဆု ပိုင်ရှင် မက်ဆီအတွက်တော့ ၂၀၀၅ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဘောလွန်းဒီအော ဆန်ကာတင်မှာ မပါဝင်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။

ရီးရယ်လ် တိုက်စစ်မှူး ဘန်ဇီမာကိုတွေ့ရစဉ်(The Real Champs)

ဘောလွန်းဒီအောဆု ရခဲ့တာကို ပြန်ကြည့်ရမယ်ဆိုရင် ၂၀၀၈ နောက်ပိုင်း ဒီဆုကို ရော်နယ်ဒိုနဲ့ မက်ဆီတို့ကသာ ကြီးစိုးခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၈ မှာ မိုဒရစ်ရရှိခဲ့တဲ့ တစ်ကြိမ်တည်းသာ သူတို့ နှစ်ဦးထဲက တစ်ဦး မရခဲ့တာပါ။

ဒီနှစ်မှာတော့ မက်ဆီ မပါဝင်သလို ရော်နယ်ဒိုကလည်း ဆန်ကာတင် စာရင်းမှာ ပါဝင်ပေမယ့် ဆုရဖို့ မဖြစ်နိုင်တာ ကြောင့် ဘောလွန်းဒီအောဆု ပိုင်ရှင်သစ် ထွက်ပေါ်လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနှစ်အတွက် ဆုရဖို့ ရေပန်းစားနေ တဲ့ သူကတော့ ရီးရယ်လ်နဲ့ ပြင်သစ်လက်ရွေးစင် တိုက်စစ်မှူး ဘန်ဇီမာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘန်ဇီမာဟာ ရေပန်းစားနေတာထက် တကယ်ကို ဆုရဖို့ ထိုက်တန်နေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို ရင် ဘန်ဇီမာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ရီးရယ်လ်အသင်း လာလီဂါနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူခဲ့တာမှာ ဒီကစားသမားရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်က အဓိကကျခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘန်ဇီမာဟာ မနှစ်က ရာသီက ရီးရယ်လ်အသင်းအတွက် ၄၆ ပွဲကစားခဲ့ပြီး ၄၄ ဂိုးအထိ သွင်းယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ ဘန်ဇီမာဟာ လာလီဂါပြိုင်ပွဲနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲ ၂ ခုစလုံးမှာ ဂိုးသွင်း ရွှေဖိနပ်ဆုနဲ့ အကောင်းဆုံး ကစားသမား ဆုတွေကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဘောလွန်းဒီအောဆုကို တွေ့ရစဉ် (BALLON D'OR)

ရီးရယ်လ်အသင်း ချန်ပီယံလိဂ်မှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့တဲ့ လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် အရေးကြီးတဲ့ ပွဲတွေဖြစ်တဲ့ ပီအက်စ်ဂျီ၊ ချယ်လ်ဆီးနဲ့ မန်စီးတီး တို့ပွဲတွေမှာ ဘန်ဇီမာရဲ့ ဂိုးတွေက စပိန်ကလပ်အတွက် အရေးပါခဲ့တာပါ။

ဒါကြောင့်လည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီကတည်းက ဘန်ဇီမာဟာ ၂၀၂၂ အတွက် ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ရယူနိုင်ပြီးသား ဖြစ်နေပြီလို့ ပြောနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မက်ဆီ၊ မာနေးတို့ အပါအဝင် အဓိက ကစားသမားတွေ ကလည်း ဘန်ဇီမာကိုသာ အခုနှစ်အတွက် ဘောလွန်းဒီအောဆုရှင်အဖြစ် မှတ်ယူထားကြပါတယ်။

ဘောလုံးသုံးသပ်သူတွေရော၊ ဘောလုံး ပရိသတ်တွေကလည်း ဘန်ဇီမာမှ ဘန်ဇီမာဆိုပြီး ပြောခဲ့ကြသလို ဘာစီလိုနာ တိုက်စစ်မှူး လီဝန်ဒေါစကီးက ဆုပေးပွဲသာ မဖျက်ဘူးဆိုရင် ဘန်ဇီမာပဲ ရမှာလို့ ပြောခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘန်ဇီမာ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒီဆုကို ရယူနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်မှု အပြည့်ရှိနေတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းကလည်း ဘောလွန်းဒီအောဆု ရတဲ့စာရင်း ပေါက်ကြားမှုတွေ ရှိလာပြီး အားလုံးက ထင်ထားတဲ့အတိုင်းပဲ ဘန်ဇီမာက ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ ရပ်တည်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရီးရယ်လ်အသင်း ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရရှိခဲ့စဉ် (Eurosport)

ပြင်သစ်တိုက်စစ်မှူးဟာ ဘောလွန်းဒီအောဆု မတိုင်ခင် ယူအီးအက်ဖ်အေ အမျိုးသားတစ်နှစ်တာ အကောင်းဆုံး ကစားသမားဆုကိုလည်း ပထမဆုံးအကြိမ် ရယူထားနိုင်ခဲ့တာပါ။ ဘန်ဇီမာဟာ အခုနှစ်အတွင်းမှာ ပီချီချီဆု၊ ဒီစတိဖာနိုဆု အပါအဝင် တစ်ဦးချင်း ဆုတံဆိပ် အများအပြားကို ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အသက် ၃၄ နှစ်အရွယ်ရှိ ဘန်ဇီမာ အတွက်တော့ ဘောလွန်းဒီအောဆုကို သိမ်းပိုက်နိုင်မယ်ဆိုရင် သူ့ရဲ့ ကစား သမားဘဝအတွက် တစ်ဦးချင်း ဆုတံဆိပ်တွေဟာ ပြီးပြည့်စုံသွားခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘန်ဇီမာဟာ ဒီရာသီမှာတော့ ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ရီးရယ်လ်အသင်းအတွက် ပွဲအနည်းငယ် မပါဝင်ခဲ့ပေမယ့် ပါဝင် ကစားခဲ့တဲ့ ၉ ပွဲမှာ ၄ ဂိုးအထိ သွင်းယူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာတွေပဲဖြစ်ဖြစ် တနင်္လာနေ့မှာတော့ ဘန်ဇီမာ တစ်ယောက် ဘောလွန်းဒီအောဆုနဲ့ အောင်ပွဲခံပြီး ပြုံးပျော်ရွှင်နေတဲ့ ပုံရိပ်တွေကို မြင်တွေ့ရတော့မှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၅

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ မကြာသေးမီက နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်သုံးမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်မှုကို ကမ္ဘာက အလေးအနက်ထား နေချိန်၌ ရုရှားနိုင်ငံသားတစ်ဦးကတော့ “ပူတင်အနေဖြင့် နျူကလီးယားစတင်ရန် မဖြစ်နိုင်ခြင်းမှာ နောက်ဆက်တွဲ ကြောက်ရွံ့မှုတစ်ခုသာ ဖြစ်ကြောင်း” မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ပူတင်၏ စစ်မှုထမ်းခေါ်သည့် ကြေညာချက်ကြောင့် ရုရှားမှ ထွက်ပြေးလာသော အသက် ၃၈ နှစ်အရွယ်ရှိ အန်တွန် ရှားလက်ဗ်က The Atlantic မီဒီယာနှင့် အင်တာဗျူးတွင် “ယူကရိန်းကို စပြီး ကျူးကျော်တုန်းက ဒီအဘိုးကြီး (ပူတင်) အနေနဲ့ အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်ရမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ခဲ့မိတာဗျ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီလူက စိတ်ကျန်းမာရေး သိပ်မကောင်းဘူးဗျ။ ကျနော်တို့အားလုံးရော ကျနော်တို့စီးပွားရေး‌ပါ နောင်အနာဂတ်မှာ ဘာဖြစ်လာမလဲဆိုတာ သူ ဂရုမစိုက်ဘူးဗျ။ ကျနော်တို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော မျှော်လင့်ချက်ကတော့ ဒီအဘိုးကြီး ဆီမှာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ဖို့ ဗီဇတချို့ရှိနေတာကြောင့် ကျနော်တို့အားလုံး လက်ရှိထက် နိမ့်မကျသွားဘူး” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားမှာ စစ်မှုမထမ်းလို၍ နိုင်ငံသားတချို့တိုင်းပြည်က ထွက်ခွာနေကြစဉ်

ရုရှားက အရန်တပ်ဖွဲ့ဝင် အင်အား ၃ သိန်းကို တစိတ်တပိုင်း စည်းရုံးအားဖြည့်မည်ဟု ကြေညာပြီးနောက် ကရင်မလင်သမ္မတ နန်းတော်အနေဖြင့် နျူကလီးယာတိုက်ခိုက်မှု လုပ်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း ပူတင်က စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်း၏ စစ်မှုထမ်းရေး ဆော်ဩမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ရသည့် ဒုက္ခကို ရှောင်ရန်အတွက် ရုရှား အမျိုးသားထု လှိုင်းလုံးကြီးဖြင့်  ပြည်တွင်းမှ အလျှိုလျှို ထွက်ပြေးကုန်ကြသည်။

ရှားရှားပါးပါး မိန့်ခွန်းတစ်ခုတွင် ပူတင်က “ယူကရိန်း၏ အနောက်အုပ်စု မဟာမိတ်များသည် ရုရှားကို နျူကလီးယား လက်နက်ဖြင့် ပြန်သိမ်းနေကြောင်း” စွပ်စွဲခဲ့သေးသည်။

“ရုရှားက ကိုယ့်နယ်မြေ စိုးမိုးရေး ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ခံစားမိလာတဲ့အခါမှာ ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းအားလုံး ထုတ်သုံးသွားမှာပါ။ ဒီအတွက် နှောင့်နှေးစရာ မရှိပါဘူး” ဟု ပူတင်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက ပျက်စီးမှု

ရုရှားသမ္မတ၏ မှတ်ချက်စကားကြောင့် မော်စကိုအစိုးရသည် ယခုအချိန်အထိ စစ်ပွဲကို နျူကလီးယားအဆင့်အထိ အရှိန်မြှင့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး အရာရှိများမှတစ်ဆင့် ကပျာကသီ ဖြေရှင်း ခဲ့ရသည်။

အချို့ကတော့ မော်စကိုအစိုးရအနေဖြင့် ပူတင်ကို လျှော့တွက်မိမည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ထုတ်ပြောခဲ့ကြသည်။

ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း ရုရှားလူထု၏ တုံ့ပြန်မှုကို ကြည့်လျှင် နိုင်ငံသားအများစုသည် ပူတင်အတွက် စစ်တိုက် ရန် ဆန္ဒမရှိကြကြောင်း ပြသခဲ့ကြသည်။

ဥပမာအားဖြင့် အထက်ပါ အင်တာဗျူးဖြေဆိုခဲ့သူ အန်တွန်ရှားလက်ဗ်က ၎င်းအနေဖြင့် ယူကရိန်းစစ်ထဲသို့ မည်သည့်အခါမျှ ဝင်တိုက်ပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ် ဆန့်ကျင်သော ရုရှားနိုင်ငံသားများ ဖမ်းဆီးခံရ

“ယူကရိန်းစစ်ကို တိုက်မယ့်အစား ထောင်ထဲသွားရတာ ပိုကြိုက်တယ်။ စစ်ဆန့်ကျင်ရေး ရပ်တည်ချက်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပဲ ကျနော် ဆုတ်ကိုင်ထားပါတယ်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေကို လှူဒါန်းကြဖို့ လူမှုကွန်ရက် မီဒီယာ သုံးစွဲသူတွေကို တိုက်တွန်းပါတယ်ဗျာ။ ဒီစစ်ပွဲကြီးတစ်ခုလုံးဟာ လူသားမျိုးနွယ်နဲ့ ဆန့်ကျင်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု တစ်ခုပါပဲ” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှားခေါင်းဆောင်တွေဟာ သူတပါးနယ်မြေကို သိမ်းပိုက်ပြီး အပြစ်မဲ့လူတွေကို သတ်ပစ်ကြတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

“အဘိုးကြီးတချို့နဲ့ သွေးဆာနေတဲ့ ဖုတ်ကောင်တွေရဲ့ စစ်တပ်ဟာ ကျနော်တို့ ရုရှားလူထုကို ငရဲထဲ ပို့နေတာဗျ။ ရုရှားက ကျနော့် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှိတဲ့လူတွေဟာ ဖုတ်ကောင် အကိုက်ခံရသလို ခံစားရသလို ကျနော်တို့ တနိုင်ငံ လုံးကို ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ စစ်ပွဲထဲကို တွန်းပို့ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားအရှုံးသမား ခင်ပွန်းသည်တွေကို ရှုံးမဲမဲပြီး သူတို့ ဇနီးမယားကို လှိမ့်ရိုက်တာ ကျနော် မြင်ခဲ့ရပါတယ်။ ကျနော်တို့ နိုင်ငံတော်စနစ်နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားလည်း ပုပ်ပွ နေပါပြီ။ လူသေကောင်တွေ စုပုံနေတဲ့ စစ်တပ်အဖြစ် ပြောင်းသွားပြီ ” ရှားလက်ဗ်က The Atlantic မီဒီယာနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ရင်ဖွင့်သွားခဲ့သည်။

Source: News Week 

(News Week မဂ္ဂဇင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Katherine Fung ၏ရေးသားချက်ကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၈

ရိုးမားအသင်းရဲ့ ဂန္တဝင် တိုက်စစ်မှူး တော့တီက ဇနီးသည်ဖြစ်သူ ဘလာစီနဲ့ အိမ်ထောင်ရေး ပြိုကွဲသွားခဲ့ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကို ထုတ်ပြောလာခဲ့ပါတယ်။

တော့တီဟာ ဘောလုံးလောကကနေ အနားယူခဲ့ပြီး ဖခင်ဖြစ်သူကလည်း ကိုဗစ်ကြောင့် ကွယ်လွန်ချိန်မှာ ဘလာစီ ဆီကနေ တော့တီတစ်ယောက် အားပေးမှုတွေကို မရရှိခဲ့တာက အိမ်ထောင်ရေးပြိုကွဲရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေ ထဲက တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

တော့တီဟာ ၂၀၀၅ မှာ ရုပ်သံတင်ဆက်သူဖြစ်တဲ့ ဘလာစီနဲ့ လက်ထပ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး သားသမီး ၃ ဦး ထွန်းကားခဲ့ တာပါ။

ဒါပေမယ့် သူတို့နှစ်ဦးဟာ ဇူလိုင်လမှာ လမ်းခွဲပြတ်စဲခဲ့တာဖြစ်ပြီး တော့တီက ဒီဖြစ်ရပ်ရဲ့ နောက်ကွယ်က အကြောင်းအရင်းတွေကို ဖွင့်ချခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၄၅ နှစ်အရွယ်ရှိ ဂန္တဝင်ကစားသမား တော့တီဟာ ၂၀၁၇ မှာ ဘောလုံးသမားဘဝက အနားယူခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဖခင်ဖြစ်သူကိုတော့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလမှာ ဆုံးရှုံးခဲ့ရတာပါ။

တော့တီနဲ့ ဇနီးသည် ဘလာစီ

ဒီလိုခက်ခဲနေတဲ့ အချိန်အတွင်းမှာ ဇနီးသည်ဖြစ်သူဟာ သူ့ကို နှစ်သိမ့်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိလို့ တော့တီက ခံစားခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တော့တီက “ ကျနော်ဟာ ခက်ခဲတဲ့ ကာလတွေကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရပါတယ်။ ပထမဆုံးအနေနဲ့ ကျနော်ဟာ ကစား သမားဘဝကို ရပ်နားလိုက်ပါတယ်။ နောက်ပြီး ဖခင်ဖြစ်သူက ကိုဗစ်ကြောင့် ဆုံးပါးသွားခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်လည်း ပြင်းထန်တဲ့ ကိုဗစ်ကြောင့် ၁၅ ရက်ကြာ ဖျားနာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော့် ဇနီးကတော့ ကျနော် သူမကို အလိုအပ်ဆုံးအချိန်မှာ အဲ့ဒီနေရာမှာ မရှိခဲ့ပါဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။

သူတို့နှစ်ဦး လမ်းခွဲပြီးနောက် တော့တီဟာ ချစ်သူအသစ်ဖြစ်တဲ့ ဘော့ချီနဲ့ တွဲခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ တော့တီက ဘလာစီကို လိမ်လည်လှည့်ဖြားနိုင်တယ်လို့ ထင်ကြေးတွေလည်း ရှိခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် တော့တီက ဇနီးသည်ဖြစ်သူဟာ သူ့ကို လှည့်စားခဲ့တယ်ဆိုတာ မနှစ်တုန်းက သိခဲ့ရတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

 တော့တီကိုတွေ့ရစဉ်

“ကျနော်က စပြီး သစ္စာဖောက်ခဲ့တယ်ဆိုတာ မမှန်ပါဘူး။ ကျနော် ဒါကို မပြောချင်ပေမယ့် မကြာသေးခင် ရက်သတ္တပတ်အတွင်းမှာ လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှု အများအပြားကို ဖတ်ခဲ့ရပါတယ်။ တချို့သတင်းတွေဆို ကလေး တွေကိုပါ နာကျင်စေပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလမှာ ကောလာဟာလတွေက ကျနော့်ဆီကို ရောက်လာခဲ့ပါ တယ်။ သူ့ဆီမှာ နောက်တစ်ယောက် ရှိနေတယ်ဆိုပြီးတော့ပေါ့။ အမှန်တော့ တစ်ယောက်ထက်တောင် ပိုပါတယ်။ ကျနော်ဟာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ အတွင်းမှာ သူ့ရဲ့ ဖုန်းကို ဘယ်တုန်းကမှ မစစ်ဖူးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျနော်ယုံကြည်ရတဲ့ သူတွေဆီက သတိပေးတာတွေရလာတဲ့ အခါမှာတော့ သံသယဝင်လာပါတယ်။ သူ့ဖုန်းကို ကြည့်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ တတိယလူတစ်ဦးကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ သူက ဇနီးသည်နဲ့ နောက်တစ်ယောက်အကြားကို ကြားခံအဖြစ် ဆောင် ရွက်ပေးနေတဲ့ သူပေါ့ဗျာ”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။
တော့တီဟာ ဇနီးသည် ဖောက်ပြန်တာကို သိရှိပြီးနောက် သူ့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက် စေခဲ့ကြောင်းနဲ့ သူ့ဘဝအတွက် ခက်ခဲတဲ့ ကာလကို ဖြတ်ကျော်နိုင်ဖို့အတွက် ဘော့ချီက အကူအညီပေးခဲ့ကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။

“ဒါတွေက အဖြစ်မှန်တွေပါ။ အဲ့ဒါက ကျနော့်ကို စိတ်ဓါတ်ကျစေခဲ့ပါတယ်။ ဘာမှမဖြစ်ဘူးဆိုပြီး ကျနော် ဟန်ဆောင်နေလို့ မရတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒါက ကျနော် မဟုတ်တော့ဘူး။ တခြားတစ်ယောက်ပါ။ ဘော့ချီရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်သာ ကျနော် အဲ့လို အဖြစ်အပျက်တွေက ထွက်လာနိုင်ခဲ့တာ”လို့ တော့တီက ပြောပါတယ်။

တော့တီနဲ့ ဘလာစီတို့ဟာ သူတို့ရဲ့ ပြဿနာတွေကို တရားရုံးမှာ ဖြေရှင်းနိုင်ပေမယ့် ရိုးမားဂန္တဝင်ကတော့ အဲ့ဒီ အဆင့်ကို မရောက်နိုင်ဘူးလို့ မျှော်လင့်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တော့တီနဲ့ ဇနီးသည် ဘလာစီ

တော့တီက “ သူမနဲ့ တရားရုံးမှာ အဆုံးသတ်လိုက်ရမှာကို ကျနော်ကြောက်မိပါတယ်။ သဘောတူညီမှု တစ်ခုရနိုင် ဖို့တော့ ကျနော် မျှော်လင့်နေတုန်းပါပဲ။ အခု ကျနော် တိတ်တဆိတ် ရှိနေပါတယ်။ ဒီမွန်းလွဲပိုင်းက ကျနော့်ဘဝရဲ့ ၆ လကို ကုန်ဆုံးသွားစေခဲ့တာပါ။ ဘောလုံးနဲ့ ရိုးမားအကြောင်းပြောဖို့ဆို အကြိမ်ပေါင်း ၁၀၀၀ လောက် ပြောရ လည်း ကျနော်သဘောကျပါတယ်။ ဒါက ကျနော့်နှလုံးသားထဲမှာ အမြဲတမ်းရှိနေတာပါ”လို့ သူ့ရဲ့ သဘောထားကို ပြောပြပါတယ်။

ဘလာစီကတော့ ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောဖို့ကို ငြင်းဆန်ထားပြီး သူမကိုယ်စား ရှေ့နေဖြစ်သူ အလက်ဆန်ဒရိုဆီ မြွန်နီက “ကျမ ကလေးတွေကို အမြဲတမ်း ကာကွယ်ပေးခဲ့ပြီး သူတို့ကို ဆက်ပြီး ကာကွယ်ပေးသွားမှာပါ” လို့ ပြောပါတယ်။

တော့တီနဲ့ ဘလာစီတို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ လက လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့တယ်လို့ အီတလီကလာတဲ့ သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြထားတာပါ။

တော့တီဟာ ရိုးမားအသင်းမှာပဲ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမားဘဝကို ဖြတ်သန်းခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၁၉၉၃ ကနေ ၂၀၁၇ အထိ ကစားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ တော့တီဟာ ရိုးမားအသင်းနဲ့ စီးရီးအေဖလား ၁ ကြိမ်၊ ကိုပါအီတာလီယာနဲ့ စူပါကိုပါအီတာလီယာဖလား ၂ ကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ ရိုးမားဂန္တဝင်ဟာ အီတလီ လက်ရွေးစင်အသင်းနဲ့ ၂၀၀၆ ကမ္ဘာ့ဖလားချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Daily Mail

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၂

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်း၏ညီမ ကင်မ်ယိုဂျောင်က “တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ ထံမှ နျူကလီးယား ကင်းစင်ရေးနှင့် စီးပွားရေး လဲလှယ်ကြရန် ကမ်းလှမ်းမှုသည် ကလေးဆန်လှကြောင်း” ပြီးခဲ့သည့်လ၌ တစ်တစ်ခွခွ ဝေဖန်၍ တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ယွန်၏ ကမ်းလှမ်းမှုသည် အဓိပ္ပာယ်မဲ့လှသည်ဟု သူမက ဒဲ့ဒိုး တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရ ပိုင် KCNA သတင်းဌာနမှ ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်တွင် “မိမိတို့၏ ဂုဏ်ကျက်သရေအတွက် နျူကလီးယားနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု လဲလှယ်ရန် အစီအစဉ်သည် အိပ်မက်ဟု ယူဆကြောင်း၊ ယွန်၏ မျှော်လင့်ချက် နှင့် အစီအစဥ်သည် စင်စစ် ရိုးရှင်းလွန်း၍ ကလေးဆန်နေသေးကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပြောင်းဖူးကိတ်လေး စားရဖို့ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကို ဘယ်သူမှ လဲမှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ယခုသီတင်းပတ်တွင် မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏ နျူကလီးယား အခြေအနေကို ပြောင်းပြန်လှန်၍ မရအောင် ဥပဒေတစ်ရပ် အခိုင်အမာ အတည်ပြုခဲ့သည်။

နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရလျှင်ပင် လက်နက်များကို မည်သည့်အခါမျှ စွန့်လွှတ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လအထိ မြောက်ကိုရီးယားသည် ယခုနှစ်အတွင်း စံချိန်တင်အောင် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၃၁ စင်းအထိ စမ်းသပ် ပစ်လွှတ်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်ရဲ့ ညီမ ကင်မ်ယိုဂျောင် (AFP)

၎င်း၏ ဖောင်ဂျီးရီ (Punggye-ri) နျူကလီးယားလက်နက် စမ်းသပ်သည့် နေရာတွင် အဏုမြူထုတ်လုပ်ရေး ပြန်လည် အသက်သွင်းနေသည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများ ပြီးခဲ့သည့် မတ်လတွင် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၃ လအကြာတွင် မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏သတ္တမမြောက် အကြီးစား နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှုကို “အချိန်မရွေး” ပြုလုပ်နိုင်သည်ဟု အမေရိကန်က သတိကြီးကြီးဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက ဆိုးလ်နှင့် ဝါရှင်တန်တို့သည် ကာလအတန်ကြာအောင် ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည့် ၎င်းတို့၏ တိုက်ရိုက် စစ်ရေး လေ့ကျင့်ရေးမှုကို တဖန်စတင်ခဲ့သည်။ Ulchi Freedom Shield အမည်ရှိ အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုအဖြစ် ဆိုးလ်နှင့် ဝါရှင်တန်တို့က ပဏာမ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်ခဲ့ကြသည်။

ယခင်ဩဂုတ်လတွင် တောင်ကိုရီးယားသည် ခရုဇ်ဒုံးကျည်နှစ်စင်းကို ပင်လယ်ဝါဆီသို့ ပစ်ခတ်ပြခဲ့သည်။ တရုတ် နှင့် ရုရှားတို့သည် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် လက်ဝါးရိုက်၍ တောင်ကိုရီးယား၏ တံခါးပေါက်တွင် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်သူ အုပ်စု ၃ ခုအဖြစ် သုံးပွင့်ဆိုင် ဝိုင်းရံထားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယား နျူကလီးယားအရေး ဆွေးနွေး(GETTY IMAGES)

ထိုသို့သော အိမ်နီးချင်းများနှင့် နျူကလီးယား စစ်ပွဲများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှု ပိုများလာခြင်းတို့ကြောင့် ဉာဏ်ရည်တု (AI) နည်းပညာအင်ဂျင်နီယာ ရှင်ချန်ဂျိုအနေဖြင့် မိမိတို့နိုင်ငံတွင်လည်း နျူလက်နက်များ ရှိသင့်သည်ဟု ယုံကြည် လာခဲ့သည်။

“တကယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားက နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားရင် မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ စစ်ရေးနဲ့ သံတမန်ရေး ဦးတည်ချက်တွေ ကျိန်းသေ လိုက်ပြောင်းလဲလိမ့်မယ်” ဟု ရှင်ချန်ဂျိုက Channel News Asia မီဒီယာ၏ Insight ကဏ္ဍသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

AI နည်းပညာရှင် ရှင်ချန်ဂျိုက တောင်ကိုရီးယားအနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခြင်းဖြင့် မြောက် ကိုရီးယား၏ အဓိက အားသာချက်ကို ဖယ်ရှားပစ်ရုံသာမက သမားရိုးကျ လက်နက်များနှင့် ပတ်သက် လာလျှင် ခရီးပိုရောက်သွားမည်ဟု သုံးသပ်ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါကြောင့် အဲဒီလို ပိုင်ဆိုင်သွားမယ်ဆိုရင် မြောက်ကိုရီးယားက အခုထက် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကို ပိုသတိ ထားမယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအရေးကိစ္စမှာ တောင်ကိုးရီးယားနိုင်ငံသား အများစုနှင့် သက်ဆိုင်ကြောင်း၊ ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ ချီကာဂိုကောင်စီမှ ထုတ်ဝေသည့် စစ်တမ်းတစ်ခုအရ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလက စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့မှုတွင် တောင်ကိုရီးယား၌ အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ၁,၅၀၀ ၏ သဘော ထားကို ဆန်းစစ်ကြည့်ရာ ၎င်းတို့ထဲမှ ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းက တောင်ကိုရီးယား၏ ကိုယ်ပိုင် နျူကလီးယားလက်နက် များ တီထွင်ထုတ်လုပ်ရေးကို လိုလားကြသည်။

၅၆ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ တောင်ကိုရီးယားတွင် အမေရိကန်၏ နျူကလီးယား လက်နက်များ ဖြန့်ကြက်မှုကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ ယင်းစစ်တမ်းတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူများ၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် အမေရိကန် တပ်ဖြန့်မှုထက် လွတ်လပ်သော လက်နက်ပိုင်ဆိုင်မှုကို လိုလားကြသူပေါင်း ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း တွေ့ရသည်။

 မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား သမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ

ယခုရက်ပိုင်း ထွက်ပေါ်လာသော မြောက်ကိုရီးယား၏ ဥပဒေသစ်တွင် နျူကလီယားလက်နက် အသုံးပြုရေးကိစ္စ ကို တိုက်ခိုက်မှု အပါအဝင် ကြိုတင်ကာကွယ်သည့် အနေဖြင့် အကြမ်းဖျင်းသာ ရေးဆွဲထားသည်။

နျူလက်နက်စွန့်လျှင် စီးပွားရေး အကူအညီပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းလာသော တောင်ကိုရီးယားသမ္မတကို 'ပါးစပ် ပိတ်ထား'ရန် မြောက်ကိုရီးယားက ခပ်ပြတ်ပြတ် ပြောခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားရေးရာ အထူးလေ့လာမှုတက္ကသိုလ်မှ လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က မြောက် ကိုရီးယား၏ မကြာသေးမီက စမ်းသပ်မှုများသည် သံတမန်ရေးရာ သို့မဟုတ် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ရည်ရွယ်ချက် သီးသန့်သာ မဟုတ်ကြောင်း ယုံကြည်ထားသည်။

“အဲဒီလို မြင်မယ့်အစား သူတို့ရဲ့ နည်းပညာကို ပိုကောင်းလာအောင် ဒီထက် လက်တွေ့ကျတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်ဆောင်ပုံရတယ်” ဟု ၎င်းက သုံးသပ်သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ပေါက်ကွဲစေတတ်သော ပစ္စည်းများ တပြိုင်နက် သယ်ဆောင်ပစ်လွှတ်နိုင်သည့် ဒုံးကျည် ထိပ်ဖူးများကို တီထွင်နေပုံရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့ရဲ့နည်းပညာကို ပိုကောင်းအောင် လုပ်နေတာဟာ သူ့ပြည်တွင်းရေး စည်းလုံးညီညွတ်စေပြီး နိုင်ငံရဲ့ လုံခြုံ ရေးအတွက် ပြည်သူတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို ဖြေလျှော့ပေးနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

၂၀၁၈ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲများအပြီးတွင် ပြုံယမ်းအစိုးရသည် အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့၏ မျှော်လင့်ချက်များကို ဘေးချိတ်ထားလိုက်ပြီဟု လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က ရှုမြင်ထားသည်။

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်နဲ့ နျူကလီးယားထိပ်ဖူး(GETTY IMAGES)

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ ဟနွိုင်းမြို့ ဒုတိယအကြိမ် အမေရိကန်-မြောက်ကိုရီးယား ထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှာ မြောက် ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်က ၎င်း၏ ယောင်ဗြွန်း (Yongbyon) နျူကလီးယားသုတေသနနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံကို ဖျက်သိမ်းဖို့ အမေရိကန်၏ ကမ်းလှမ်းချက်အား သူ့နိုင်ငံအပေါ် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အားလုံးကို ရုတ်သိမ်းပေးခြင်း ဖြင့် အပြန်အလှန် အပေးအယူ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

“ အမေရိကန်နဲ့ ဆွေးနွေးကြည့်တော့ မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်ဟာ စင်ကာပူကနေ ဟနွိုင်းအထိ နှစ်ကြိမ် လုံး လက်ဗလာနဲ့ ပြန်လာခဲ့တယ်။ လိုက်လျောမိရင် သူ့အတွက် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်စေမယ်လို့ ကျနော် လည်း လက်ခံတယ်။ သူ့စဉ်းစားချက်က အခြေခံအားဖြင့် “မင်း ... ငါ့ကို တစ်ကြိမ် လှည့်စားပြီပြီး။ နောက်တစ်ခါ ဒုတိယကြိမ် ထပ်အလိမ်မခံနိုင်ဘူး” လို့ ဆိုတဲ့သဘော” ဟု လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က ရှင်းပြခဲ့ သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ မြောက်ကိုရီးယား၏ ခြိမ်းခြောက်မှု ကြီးထွားလာနေသော်လည်း ၎င်း၏ အစိုးရသည် ကိုယ်ပိုင် နျူကလီးယား အဟန့်အတားကို လုပ်ဆောင်ရန် အစီအစဉ် မရှိကြောင်း တောင်ကိုရီးယား သမ္မတယွန်က ပြီးခဲ့သည့် လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း သူသည် စစ်တပ်၏ စစ်ဆင်ရေး အစီအစဉ်များကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန် အမိန့်ပေးထားသည်။ အကယ်၍ မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်များ တိုက်ခိုက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရလျှင် တောင်ကိုရီးယား၏ လက်နက်ရေးရာ အယူအဆသည် အသင့်ပြင်ပြီးသားဟု ပြောလျှင် ရသည်။

ယခုရက်ပိုင်း မြောက်ကိုရီးယား၏ ဥပဒေသစ်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ၌ တစ်ခုခု အခြေ အနေကြောင့် နျူကလီးယား လက်နက်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ၎င်း၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်း အပါအဝင် နိုင်ငံ၏ "ဗျူဟာမြောက်ပစ်မှတ်များ" ကို တွေ့ရှိပါက ကြိုတင်ကာကွယ်မှု အနေဖြင့် နျူကလီးယား တိုက်ခိုက်မှုကို တရားဝင် ခွင့်ပြုထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ရန်လိုသော နျူကလီးယားနိုင်ငံမှ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုကို မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် တွန်းလှန်ရန် သို့မဟုတ် တိုက်ခိုက်ရန် နျူကလီးယားလက်နက် အသုံးပြုခွင့်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါသတည်း။

Source: Channel News Asia

(Channel News Asia ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက် ရက်စွဲဖြင့် လွှင့်တင်ထားသော မူရင်းဆောင်းပါးရှင်များဖြစ်ကြသည့် Neo Chai Chin  နှင့် Nicholas Deroose တို့ ၏ရေးသားချက်ကို CNI က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်) 

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၁

ဗြိတိန်ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်(၂)ဟာ အသက် ၉၆ နှစ်အရွယ်မှာ ကံကုန်သွားခဲ့ပါပြီ။ ဘုရင်မကြီးဟာဆိုရင် ဗြိတိန်မှာ ဘောလုံး အပါအဝင် ယဉ်ကျေးမှု ကဏ္ဍအားလုံးကို ထိထိမိမိ ကိုင်တွယ်ခဲ့ကာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကြာ စိုးစံမှု ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပါတယ်။

ဘုရင်မကြီးဟာ ဗြိတိန်ဘောလုံးလောကရဲ့ အကြီးမားဆုံး အခိုက်အတန့်တွေမှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ အင်္ဂလန်ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော ကမ္ဘာ့ဖလား ချန်ပီယံဆုကို ဘုရင်မကြီးက ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှာ ဆာဘော်ဘီမိုးဆီ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။

သူမဟာ အက်ဖ်အေဖလား ဗိုလ်လုပွဲကို ပုံမှန်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ချန်ပီယံဆုရ အသင်းကို ဂုဏ်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဂိုးလ်ကွန်းက ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်(၂)နဲ့ ဘောလုံးလောကရဲ့ လှပတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေကို ဖော်ပြပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားဆုဖလားကို ပေးအပ်ခြင်း
******************************************
နန်းတက်ပြီး ၁၃ နှစ်အကြာမှာ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ဟာ ဂျူလတ်စ်ရီမတ်ဆုဖလားကို ၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားရ ခဲ့တဲ့ အင်္ဂလန်အသင်းကို ပေးခဲ့ရခြင်းအတွက် အလွန်ကျေနပ် ပျော်ရွှင်နေခဲ့တာပါ။

၂၀၂၀ ဥရောပချန်ပီယံရှစ် ဗိုလ်လုပွဲ မတိုင်ခင်မှာ “လွန်ခဲ့တဲ့ ၅၅ နှစ်က ဘော်ဘီမိုးကို ကမ္ဘာ့ဖလား ဆုဖလားပေးရ တာ ကျမ ကံကောင်းခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကြီးရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲ ရောက်ရှိပြီး အနိုင်ယူဖို့အတွက် ကစားသမားတွေ၊ နည်းပြ အဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေက ဘာကိုဆိုလို သလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

အင်္ဂလန် ၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားရခဲ့စဉ်က ဘော်ဘီမိုးကို ဆုဖလားပေးအပ်နေစဉ်

ဥရောပ ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ခဲ့တဲ့အတွက် ကျမနဲ့အတူ ကျမရဲ့ မိသားစုတွေက ဂုဏ်ယူကြောင်း ပေးပို့ချင်ပါတယ်”လို့ ဘုရင်မကြီးက ရေးသားခဲ့တာပါ။

ဝက်စ်ဟမ်းအသင်း ပရိသတ်
***************************
တခြားတော်ဝင်တွေနဲ့မတူဘဲ အယ်လိဇဘတ်(၂)ဟာ သူမ ဘယ်အသင်းကို အားပေးလဲဆိုတာကို ဘယ်တော့မှ လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြောလေ့ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူမဟာ ဝက်စ်ဟမ်းအသင်း ပရိသတ်ဆိုတဲ့ ကောလာဟာလ ပျံ့နှံ့နေမှုကိုတော့ မရပ်တန့်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။

ဘုရင်မကြီးရဲ့ အိမ်သားတစ်ဦးက သူမကို မီလ်ဝေါအသင်း အားပေးတဲ့သူဖြစ်ကြောင်း ပြောပြတဲ့အချိန်မှာ ဝက်စ်ဟမ်းအသင်းအတွက် သူမရဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာတွေကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့တယ်လို့ ယူဆရကြောင်း ၂၀၀၉ ခုနှစ် မှာ မေရာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

အရင်ကလည်း ဘုရင်မကြီးဟာ အာဆင်နယ်အသင်း ပရိသတ်ဖြစ် ကြောင်း သိခဲ့ရပါတယ်။

ဘောလုံးသမားတွေကို ဂုဏ်ပြုခြင်း
********************************
အယ်လိဇဘတ်ရဲ့ အရေးကြီးဆုံး ယဉ်ကျေးမှု အခန်းကဏ္ဍတွေထဲက တစ်ခုကတော့ နှစ်သစ်ကူး ဂုဏ်ပြုပွဲနဲ့ ဘုရင်မကြီး မွေးနေ့မှာ ဘောလုံးသမား အသီးသီးကို အသိအမှတ်ပြု ဂုဏ်ပြုတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဆာစတန်လေ မက်သရူးဟာ သူရဲကောင်းဆုရတဲ့ ပထမဆုံး ဘောလုံးသမား ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အဲလက်စ်ဖာဂူဆန်နဲ့ ဘော်ဘီရော့ဘ်ဆန်တို့လည်း ဂုဏ်ပြုခံခဲ့ရပါတယ်။

ဘောလုံးသမား အများအပြားဟာ OBEs၊ MBEs၊ CBEs တို့ကို ရရှိခဲ့ပြီး ရွိုင်းဟောဒ့်ဆန်၊ ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ မကြာသေးခင်က ဂါရတ်ဘေးလ်တို့ဟာ ဒီ ဆုတံဆိပ်တွေကို ရရှိခဲ့ကြပါတယ်။

အီးမရိတ်ကွင်းဖွင့်အပြီးမှာ အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ တွေ့ဆုံ
*******************************************************
ဘုရင်မကြီးဟာ အာဆင်နယ်အသင်းကြီးကို ဘက်ကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ဖိတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။ အာဆင်နယ် အသင်း သားတွေနဲ့အတူ လက်ဖက်ရည် သောက်ခဲ့ပြီး ပရီးမီးယားလိဂ်မှာ ဖိတ်ကြားခံရတဲ့ တစ်သင်းတည်းသော အသင်း အဖြစ် မှတ်တမ်းရှိခဲ့ပါတယ်။

အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ ဘုရင်မကြီးတွေ့ဆုံစဉ်

အွန်နရီက “ဒါဟာ အလွန်ကောင်းမွန်ခဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်မကြီးက ကျနော်တို့ကို ပေးခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံကို ဖော်ပြဖို့ အတွက် စကားလုံး မရှိပါဘူး”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

အက်ဖ်အေဆုဖလား ပေးအပ်ခြင်း
*********************************
နန်းသက် အစောပိုင်းနှစ်တွေမှာ ဘုရင်မကြီးကို အက်ဖ်အေဖလား ဗိုလ်လုပွဲတွေမှာ မကြာခဏ တွေ့မြင်ခဲ့ရ ပါ တယ်။ သူမဟာ ၁၉၆၆ ခုနှစ်ကလိုပဲ ဝင်ဘာလေမှာ အသင်းခေါင်းဆောင်ကို အောင်ပွဲခံဖို့ ဆုဖလား ပေးအပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ ဘုရင်မကြီးကိုတွေ့ရစဉ်

ရှုံးနိမ့်ခဲ့တဲ့ အသင်းကို နှစ်သိမ့် စကားပြောဖို့ အတွက်လည်း သူမဟာ ဒီနေရာမှာ ရှိနေခဲ့တာပါ။ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်နဲ့ တွေ့ဆုံခြင်းဟာ သူတို့ ကစားသမားဘဝရဲ့ အထင်အရှားဆုံး အရာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကို ဘောလုံးသမားတွေဘက်က ထင်ဟပ်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အင်္ဂလန်အမျိုးသမီးအသင်းကို ဂုဏ်ပြုခြင်း
*****************************************
အင်္ဂလန် အမျိုးသမီးအသင်းဟာ ယူရို ၂၀၂၂ ပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲပြီး နိုင်ငံရဲ့ နှစ်ပေါင်း ၆၀ နီးပါးကြာ ဆုဖလား လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့တာကို အဆုံးသတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်မကြီးဟာ ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးအသင်းကို စာရေးသား ကာ ဂုဏ်ပြုခဲ့ပါသေးတယ်။

အင်္ဂလန်အမျိုးသမီးအသင်း ယူရို ၂၀၂၂ ပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲစဉ်

“ဥရောပချန်ပီယံဆု ဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့တဲ့ သူတွေအားလုံးကို နွေးထွေးစွာ ဂုဏ်ပြုချင်ပါတယ်။ ဒါဟာ အသင်းတစ်ခုလုံး အတွက် ထင်ရှားတဲ့ အောင်မြင်မှုပါ။ ချန်ပီယံဆုနဲ့အတူ သင်တို့ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေက မှန်ကန်တဲ့ ချီးကျူးမှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါက ဒီနေ့ မိန်းကလေးတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အတုယူစရာပါ။ သင်တို့ရဲ့ အားကစားအပေါ် မှာ သက်ရောက်မှုရလဒ်က ဒီရလဒ်လိုမျိုးပဲ သင်တို့ ဂုဏ်ယူနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း” ဘုရင်မကြီးက ရေးသား ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုတော့ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ဟာ သူချစ်ခင်မြတ်နိုးတဲ့ ဘောလုံး အပါအဝင် ဗြိတိန်နိုင်ငံက ယဉ်ကျေးမှု အားကစားပွဲတွေနဲ့ သူချစ်တဲ့ ဗြိတိန်နိုင်ငံသူ/သားတွေကို ထားရစ်ခဲ့ပြီး အဝေးဆုံးကို ထွက်ခွာသွားခဲ့ပါပြီ။

Source: Goal

CNI Article

လန်ဒန်၊ စက်တင်ဘာ ၉

စက်တင်ဘာ ၈ ရက်၌ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ် (၂) ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်သွားပြီး နောက်ပိုင်း အိမ်ရှေ့စံ မင်းသားဘဝမှ အလိုအလျောက် ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံလိုက်ပြီဖြစ်သော ဘုရင်ချားလ်စ် (၃)သည်  ၎င်း၏ ဘုရင်ဘဝ စတင်သော ပထမဆုံးနေ့တွင် လူထုမိန့်ခွန်း ပြောမည်ဖြစ်ကြောင်း နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်၊ ညနေပိုင်းတွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။   

ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံပြီဖြစ်သည့်  ချားလ်စ်သည် ၎င်း၏မိခင် အယ်လိဇဘတ် ဘုရင်မကြီး ကွယ်လွန်ပြီး နောက် တစ်နေ့တွင် စကော့တလန်ရှိ ဘယ်မော်ရယ် (Balmoral) ရဲတိုက်မှ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် လန်ဒန်မြိုတော်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမည်ဟု သိရသည်။

ဘုရင်မကြီးသည် အသက် ၉၆ နှစ်အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခြင်းဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့သက်တမ်း အရှည်ဆုံး ထီးနန်းစံခဲ့ သူလည်း ဖြစ်သည်။

ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ် ကွယ်လွန်ခြင်း ၀မ်းနည်းအထိမ်းအမှတ်

စက်တင်ဘာ ၉ ရက် နှောင်းပိုင်းတွင် ထုတ်လွှင့်မည်ဟု  မျှော်လင့်ရသော ချားလ်စ်၏ ရုပ်သံလိုင်းမှတဆင့် မိန့်ခွန်း သည် ဘုရင်မကြီးအတွက် ထူးထူးခြားခြား အောက်မေ့ဖွယ် ဖြစ်နေလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

သို့သော် ဘုရင်သစ်သည် ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက တက်လာသော ဝန်ကြီးချုပ်သစ် လစ်ဇ်ထရက်စ် (Liz Truss) နှင့် ပရိသတ်ကို လက်ခံတွေ့ဆုံသည့် အခမ်းအနားကိုလည်း ကျင်းပရဦးမည်ဖြစ်ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ (စည်းမျဉ်းခံ) ဘုရင်စနစ်တွင် အုပ်ချုပ်မှု ဆက်လက် တည်မြဲမှုကိုလည်း အာရုံစိုက် ရန်ရှိနေသည်။

ဘုရင်မင်းမြတ် ချားလ်  မြို့တော်သို့ မရောက်ရှိမီ သေနတ်ဖောက် အလေးပြုသံများသည် ဟိုင်ဒီပန်းခြံနှင့် အခြားနေရာများမှ လန်ဒန်မြို့တစ်မြို့လုံးကြားအောင် ဘုရင်မကြီး၏ သက်တမ်းကို ရည်စူး၍ အကြိမ် ပေါင်း ၉၆ ကြိမ်၊ ဘုရင်သစ်အတွက် တစ်ကြိမ် စသည်ဖြင့် ပစ်ဖောက်၍ ဂါရဝပြုခဲ့သည်။

ဘုရင်မကြီးသည် လန်ဒန်မြို့တော် ပြင်ပရှိ ဘယ်မော်ရယ် ရဲတိုက်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ရာ ချားလ်စ်လည်း လက်ရှိ မိဖုရားတစ်ဖြစ်လဲ ကြင်ယာတော် ကာမီလာနှင့်အတူ အားချင်းလိုက်သွားခဲ့သည်။  

ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် နန်းစံသက် နှစ် ၇၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ် ကာလတွင် ဘုရင်မကြီးသည် ချားလ်စ်နှင့် ကာမီလာတို့ကို ဗြိတိန်နိုင်ငံသားများ လိုလားလက်ခံကြစေရန်အတွက် တော်ဝင်မိသားစုဆိုင်ရာ ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင် ရေးသားဖြန့်ဝေခဲ့သည်။

ယခုကဲ့သို့ ချားလ်စ် နန်းတက်သောအခါ ယခင်က ကာမီလာအပေါ် လူထု မည်သို့ သဘောထားကြမည်ကို မေးခွန်း ထုတ်စရာ ကောင်းနေသည်။ ချားလ်စ်သည် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာနှင့် လက်ထပ်ခဲ့စဉ်က ဗြိတိန်လူထုက လိုလားနှစ်ခြိုက်စွာဖြင့် ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ အချစ်ရေးကို စီးမျောခံစားခဲ့ကြသည်။  

နောက်ပိုင်းတွင် ချားလ်စ်သည် ဒိုင်ယာနာနဲ့ ကွာရှင်းခဲ့ပြီး ကာမီလာကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ယခု အခါသမယတွင် ချားလ်စ်သည် ၎င်းနှင့်အတူ ယှဉ်တွဲ၍ ရာဇပလ္လင်ပေါ် တက်မည့် မိဖုရားကို လူထု လိုလားစေ ရန် များစွာ စည်းရုံးဆွဲဆောင်ရဦးမည် ဖြစ်သည်။

ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် မစ္စ ထရက်စ် ဘုရင်မကြီး မကွယ်လွန်ခင် တစ်ရက်အလိုက အတည်ပြုချက်ရယူစဉ်

လောလောလတ်လတ် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသော မစ္စ ထရက်စ်ကတော့ ရာထူး လက်ခံယူသည့်နေ့တွင် ဘုရင်မ ကြီး မကွယ်လွန်မီ တစ်ရက်အလို နောက်ဆုံး တွေ့ခဲ့ရသူတစ်ဦး ဖြစ်နေခဲ့သည်။

ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်တွင် ဘုရင်မကြီးထံမှ အတည်ပြုချက် ရယူပြီးနောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသူ ထရက်စ် သည် လန်ဒန်မြို့၊ အမှတ် ၁၀ ဒေါင်းနင်းလမ်းနေအိမ်တွင် မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။  

ဤသို့ဖြင့် ဘုရင်အသစ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ဖြင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ရှေ့ခရီး ဆက်ကြရဦးမည်ဖြစ်သည်။

Source: New York Times

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၄

၂၀၁၈ မှာ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ရှာဖွေရေးမစ်ရှင်တစ်ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ဆွီဒင် လက်ရွေးစင်နဲ့ ထွန်းထောက်လာခဲ့တဲ့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အရှေ့အာဖရိကရှိ အီရစ်ထရီးယားကို ခရီးထွက်ခဲ့ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဘောလုံးကျောင်းကို သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ မျိုးရိုးဇစ်မြစ်ကို ပိုပြီးကောင်းမွန်လာအောင် ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ အစောပိုင်းနှစ်တွေက သူ့ရဲ့ မိခင်ဖြစ်သူနဲ့ ဖခင်တို့ဟာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဘဝကို ရှာဖွေဖို့အ တွက် စစ်ဘေးဒဏ်သင့်ခဲ့တဲ့ အီရစ်ထရီးယားကို စွန့်ခွာခဲ့ကြတာပါ။

အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံဖွား အိုင်ဆက်ခ်နဲ့ သူ့ငယ်ဘ၀ နည်းပြဖြစ်သူနဲ့အတူတွေ့ရစဉ် (The Sun)

အိုင်ဆက်ခ် မွေးဖွားရာ စတော့ဟုမ်းမြို့ အပြင်ဘက် ဆင်ခြေဖုံး ရပ်ကွက်ဖြစ်တဲ့ ဆိုလ်နာကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင် ခဲ့ ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ နတ်ဘုရားကြီးလို့ လူသိများတဲ့ ဇလာတန် အီဘရာဟီမိုဗစ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ခံရ နေရပြီး အခုအပြောင်းအရွှေ့မှာ နယူးကာဆယ်အသင်းက သူ့ကို ကလပ်စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင် ၆၃ သန်း အသုံးပြုပြီး ဆိုစီဒက်ကနေ ခေါ်ယူခဲ့တာပါ။

လွန်ခဲ့တဲ့ ၄ နှစ်က အိုင်ဆက်ခ်ကို ယှဉ်ကျေးမှုနဲ့ အားကစားဆိုင်ရာကော်မရှင်နာ သံအမတ်ကြီး တီခလီက အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို လာရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူဟာ ငယ်စဉ်က အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို ခဏတာ ပြန်ရောက်ခဲ့ပေမယ့် ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်ပြီးနောက် ဒီကို လာရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ ကြီးပြင်းလာခဲ့တဲ့ အရပ် ၆ ပေ ၄ လက်မရှိ တိုက်စစ်မှူးဟာ သူ့ရဲ့ အီရစ်ထရီးယား ယဉ်ကျေးမှုအပေါ်မှာ အမြဲသစ္စာစောင့်သိသူ ဖြစ်ပါတယ်။

သူဟာ အီရစ်ထရီးယားမှာ နေထိုင်ချိန်အတွင်း ဒေသတွင်း အားကစားကွင်း တစ်ခုမှာ ဘောလုံးဝါသနာပါတဲ့ ကလေးတွေရဲ့ ကစားပွဲကို မကြည့်ရှုခင် အက်စ်မာရာရဲ့ အောက်ခြေ ပရော်ဂျက်တစ်ခုမှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒါတွေကို မြင်တွေ့ပြီးနောက် သဘောကျသွားခဲ့ကာ သူ့ရဲ့ ကြီးပြင်းလာမှုကို အမှတ်ရစေခဲ့ပါတယ်။

ဆွီဒင်လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ အီဗရာဟီမိုဗစ်နဲ့အတူ တွေ့ရတဲ့ အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)

“ကလေးတွေ လေ့ကျင့်ပြီး သူတို့ အနာဂတ် တည်ဆောက်တာ ကျနော်နှစ်သက်ပါတယ်။ ကျနော် ငယ်ငယ်တုန်း ကလည်း ဒီလိုပဲ လုပ်ခဲ့တာပါ။ ကွင်းထဲမှာ ကလေးတွေ အများကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါက စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့ ပရော်ဂျက်ဖြစ်ပြီး ကလေးတွေ တိုးတက်လာနိုင်တာ မြင်တွေ့ရတာဟာ ဝမ်းသာဖို့ ကောင်းပါတယ်”လို့ အိုင်ဆက်ခ်က သူ့ရဲ့ သဘောထားကို ပြောပြလာပါတယ်။

၁၉၈၀ ခုနှစ်တွေမှာ ကျောင်းဆရာဖြစ်တဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ တီယာမီဟာ သူ့မိသားစုအတွက် ပိုပြီးတောက်ပတဲ့ အနာဂတ်ကို လိုချင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အီရစ်ထရီးယားဟာ တိုင်းပြည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် အပြိုင်အဆိုင် ရှိနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကြားမှာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပြီး ကာလကြာရှည် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပြည်တွင်းစစ်မှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

တီယာမီနဲ့ ဇနီးသည်တို့ဟာ နိုင်ငံကနေ ထွက်ခွာဖို့ အချိန်တန်ပြီလို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက်မှာပဲ ဆွီဒင်ကို သွားရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၁၉၉၉ ခုနှစ် ဆိုလ်နာမှာ မွေးဖွားခဲ့ပြီး ၆ နှစ်သား အရွယ်မှာ ပြည်တွင်း အသင်းဖြစ်တဲ့ AIK နဲ့ လေ့ကျင့်မှု ပြီးမြောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အီရစ်ထရီးယား နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းကနေ ဆင်းသက်လာတဲ့ နည်းပြ ဂီဒေးနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂီဒေးက “ကျနော်တို့ နှစ်ဦးစလုံးက အီရစ်ထရီးယား နွယ်ဖွားတွေဖြစ်လို့ အထူးနှောင်ကြိုး ဆက်နွယ်နေပါတယ်။ အီရစ်ထရီးယား လူမျိုးတွေက ဂုဏ်ယူကြတယ်၊ လူတွေဟာ မျိုးချစ်စိတ်ရှိပြီး ထက်မြက်ကြပါတယ်။ ပြီးတော့ နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းကလည်း သြဇာရှိပါတယ်။ သူ့အဖေက ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး အိုင်ဆက်ခ်က သူ့ မိသားစုဆီကနေ ထောက်ပံ့မှုတွေနဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာတွေ အမြဲတမ်း ရရှိပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို အလည်ရောက်ခဲ့စဉ်က အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)

အသက် ၁၆ နှစ် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ဆယ်ကျော်သက် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၂၀၁၆ က ဆွီဒင်ဖလားပွဲစဉ်မှာ AIK အသင်းကြီးအတွက် စတင်ပွဲထွက်ခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ အိုစတာစန့်အသင်းကို အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းနိုင်ခဲ့ပြီး နောက် AIK အတွက် လိဂ်သမိုင်းမှာ အသက်အငယ်ဆုံး ဂိုးသွင်းသူအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၁၇ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့မှာ မဟာပြိုင်ဘက် ဂျာဂါးဒန်းစ် အသင်းဘက်ကို ၂ ဂိုး သွင်းနိုင်ခဲ့ပြီး ချီးကျူးမှု တွေကို ရရှိခဲ့တာပါ။ သူက ဆွီဒင်ရဲ့ နောက်ထပ် ဇလာတန်ပဲဆိုပြီး ဖော်ပြခံရကာ ပိုမိုကြီးမားတဲ့ မျှော်လင့်ချက် တွေနဲ့ ရှေ့ဆက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၀၇ မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ကြယ်ပွင့်တွေကို ပြုစုပျိုးထောင်တာမှာ နာမည်ကြီးတဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်အသင်းထံ မပြောင်းရွှေ့ခင် ရီးရယ်လ်အသင်းကို ငြင်းပယ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့ပါတယ်။

“ကျနော့်မှာ ကမ်းလှမ်းမှု တချို့ရှိခဲ့ပေမယ့် ဒေါ့မွန်က ကျနော့်အတွက်တော့ လူငယ်ကစားသမား တစ်ဦးအနေနဲ့ တိုးတက်ဖို့ သင့်တော်တဲ့ နေရာလို့ ထင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်နောက်တစ်ဆင့် တက်ချင်ပါတယ်။ ကစားချိန် အနည်း ငယ်ယူပြီး အသင်းကို အကူအညီ ပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း” အိုင်ဆက်ခ်က ပြောပါတယ်။

ဒေါ့မွန်အသင်းမှာ အိုင်ဆက်ခ် ကစားခဲ့စဉ် (The Sun)

ဒါပေမယ့် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်မှာ နည်းပြတွေရဲ့ မျက်နှာသာပေးခြင်းကို မခံရဘဲ နောက်ပိုင်းမှာ ပုံမှန် ကစားခွင့် ရနိုင်ဖို့အတွက် နယ်သာလန်ကလပ် ဝီလျံ II အသင်းထံ အငှားနဲ့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။

ဒီကလပ်မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ သူ့ရဲ့ အကောင်းဆုံးပုံစံကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ခဲ့ပြီး အသင်းကို ၂၀၀၅ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဒတ်ချ်ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်အောင် ကူညီနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ မှတ်တမ်းအချို့ကိုလည်း ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့ပြီး ဆစ်တာ့ဒ်အသင်းကို အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ ပင်နယ်တီ ၃ ဂိုးစလုံး သွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါကြောင့် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ပထမဆုံးလိဂ်ပွဲ ၁၂ ပွဲမှာ ၁၂ ဂိုး သွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး နိုင်ငံခြားသား ကစားသမား လည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၁၉ မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်ကနေ ထွက်ခွာပြီး ဆိုစီဒက်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့ပါတယ်။ ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင် ၉ သန်း တစ်ပတ်လုပ်ခ ပေါင် ၁၉,၀၀၀ နဲ့ ၅ နှစ် စာချုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။ လာလီဂါမှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အထင်ကြီး လောက်စရာကောင်းတဲ့ ခြေစွမ်းတွေကို ဆက်ပြီး ပြသနေခဲ့တာပါ။

ဆွီဒင်ပရိသတ်များကို နုတ်ဆက်နေတဲ့ အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)

သူ့ရဲ့ ပထမရာသီက ရီးရယ်လ်အသင်းကို ၃ ဂိုး- ၁ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ကိုပါဒယ်ရေး ကွာတားဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်မှာ ဆိုစီဒက်အသင်းအတွက် ၂ ဂိုးသွင်းယူကာ ၁ ဂိုး ဖန်တီးပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဘီလ်ဘာအိုနဲ့ ဒါဘီပွဲစဉ်မှာ ဂိုးသွင်းပြီးနောက် ပရိသတ်တွေရဲ့ ချီးကျူးမှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဆိုစီဒက်နဲ့ ပွဲဦးထွက်ရာသီမှာ ကိုပါဒယ်ရေး ဆုဖလားကြီးကို ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ရာသီမှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အဆုံးသတ် အပိုင်းကအစ ပိုပြီးကောင်းမွန်လာခဲ့ပြီး လာလီဂါပြိုင်ပွဲမှာ ၁၇ ဂိုးအထိ သွင်းယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

သူဟာ နောက်ထပ် စံချိန်တစ်ခုကိုလည်း ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့ပါသေးတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ အလာဗတ်စ်ကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ ဂိုးပြတ် အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ အိုင်ဆက်ခ်က ဟတ်ထရစ် ဂိုးသွင်းယူ ခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၉၄၉ က ကာလ်ဆန်ပြီးနောက် လာလီဂါမှာ ပထမဆုံး ဟတ်ထရစ် ဂိုးသွင်းယူနိုင်တဲ့ ဆွီဒင်ကစားသမား ဖြစ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အိုင်ဆက်ခ်ဟာဆိုရင် အခုဆို ပရီးမီးယားလိဂ်ကလပ် နယူးကာဆယ်အသင်းကို ကလပ်စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး နဲ့ ပြောင်းခဲ့ပြီး ပွဲဦးထွက် လီဗာပူးလ်နဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်း ယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ထူးချွန်ထက်မြတ်တဲ့ လူငယ် ကစားသမား တစ်ဦးအနေနဲ့ အခုထက်ပိုပြီး စံချိန်တွေ ချိုးဖျက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: The Sun

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၀

အခု ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်မှာဆိုရင် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခဲ့တာ နှစ်ပေါင်း ၂၅ နှစ် တိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

လုံးဝ ပျက်စီးကြေမွနေတဲ့ မာစီးဒီးကား တစ်စီးထဲကနေ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို ဆွဲထုတ်လာကြပါတယ်။ အဲဒီ အမျိုးသမီးဟာ သတိလစ်နေပြီး အသက်ရှူဖို့ မနည်းရုန်းကန်နေရပါတယ်။ ပြင်သစ်ဆရာဝန်ကတော့ သူ့ဆီ ရောက်လာတဲ့ အရေးပေါ်လူနာဟာ ဘယ်သူမှန်းဆိုတာ ဂရုမစိုက်အားဘဲ အသက်ကယ်ဖို့ပဲ အာရုံစိုက် နေခဲ့ပါတယ်။

အခု ၂၅ နှစ် ကြာမြင့်ပြီးတဲ့နောက် ဒေါက်တာ ဖရက်ဒါးရစ်မိုင်လိယက်ဟာ ပါရီမြို့တော်၊ အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ် ခေါင်း အတွင်းကနေ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်တုန်းက ယာဉ်မတော်တဆမှု ဖြစ်စဉ်နဲ့အတူ ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို အသက်ရှင်လျက်သား နောက်ဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရသူ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို နောက်ဆုံး ဆေးကုသမှုလုပ်ခဲ့သူ ဒေါက်တာမိုင်လိယက် (AP)

“ဒီလို ဝမ်းနည်းစရာ ကောင်းတဲ့ညမှာ လူတွေက ဒိုင်ယာနာအကြောင်း ပြန်ပြောမိရင်း ကျနော့်နာမည်လည်း တွဲပါ နေမယ်ဆိုတာ ကျနော် နားလည်ပါတယ်” ဟု ဧည့်ခံပွဲတစ်ခုကနေ ညဘက် အပြန်လမ်းမှာ ယာဉ်မတော်တမှုနဲ့ အတူ ရောက်လာတဲ့လူနာကို ကြည့်ခဲ့ရတဲ့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်က ပြောပါတယ်။

“သူ့ရဲ့ နောက်ဆုံးအချိန်တွေအတွက် မကယ်တင်နိုင်ခဲ့လို့ ကျနော့်မှာ တာဝန်မကင်းသလို ခံစားရပါတယ်”လို့ သူက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီညက တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ဒေါက်တာမိုင်လိယက်ဟာ အခင်းဖြစ်ပွားရာ ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲကို ကြိုတင် သိရှိခြင်း မရှိဘဲ မောင်းဝင်လာခဲ့ရာမှာ တစ်နေရာအရောက် မီးခိုးတွေအူပြီး ပျက်စီးနေတဲ့ မာစီးဒီးကားကို ဘွားခနဲ တွေ့လိုက်ရပါတယ်။

“ကျနော် အပျက်အစီးတွေ ကြားထဲ လျှောက်သွားတယ်။ ကားတံခါးဖွင့်ပြီး အထဲကို လှမ်းကြည့်တယ်။ ကျနော် တွေ့ လိုက်ရတာ လူ ၄ ယောက်။ ၂ ယောက်က မသေသေးဘူး။ အသက်ရှူ မဝသလို ဖြစ်နေတယ်။ ကျန်တဲ့ ၂ ယောက်ကတော့ အသက်ရှိနေသေးပေမယ့် စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေပြီ” လို့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်က သူကြုံ တွေ့ခဲ့ရတဲ့ မြင်ကွင်းကို ပြန်ပြောင်း ပြောပြလာပါတယ်။

အသက် ၃၀ ကျော် အမျိုးသမီးက မာစီးဒီးကားရဲ့ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာ ဒူးထောက်လျက်သား ခေါင်းငိုက်စိုက်ကျနေတာ မြင်ရပါတယ်။ တော်တော်လေး ခဲခဲယဉ်းယဉ်း အသက်ရှူနေရတဲ့ပုံပါ။ သူ့အတွက် အရေးပေါ် အချိန်ဖြစ်နေပါပြီ။

အဲဒါနဲ့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်ဟာ အရေးပေါ်ဌာနကို အကြောင်းကြားဖို့ သူ့ကားဆီကို ပြေးသွားခဲ့ပြီး အသက်ရှူ အထောက်အကူပြု အိတ်တစ်လုံးကို ဆွဲယူလာခဲ့ပါတယ်။

“သူ သတိလစ်နေတယ်ဗျ။ အသက်ရှူအိတ်ကို တပ်ပေးလိုက်တော့ သူ နည်းနည်းအားပြည့်လာသလို တွေ့ရပေမယ့် ဘာစကားမှ ပြန်မပြောနိုင်တော့ပါဘူး”

အဲဒီလို ကုသပေးခဲ့တဲ့ လူနာအမျိုးသမီးတွေဟာ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ဗြိတိန်ပြည်သူတွေ ချစ်ကြတဲ့ ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ နောက်ပိုင်းကျမှ ဒေါက်တာလည်း သိလိုက်ရပါတော့တယ်။

မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ စီးခဲ့တဲ့ မားစီးဒီး တိမ်းမှောက်နေမှု (AP)

မီးသတ်နဲ့ကယ်ဆယ်ရေးသမားတွေ အမြန်ရောက်လာပြီး ဒိုင်ယာနာကို ပါရီမြို့ဆေးရုံကို ခေါ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ထပ် နာရီအနည်းငယ်အတွင်းမှာပဲ သေဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။ သူမနှင့်အတူ လိုက်ပါလာတဲ့ ဒိုဒီဖာယက်နဲ့ ယာဉ်မောင်းတို့လည်း အလားတူ သေဆုံးခဲ့သွားပါတယ်။

ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပတ်လည်နေ့ ရောက်တိုင်း ထိုသို့ ကြေကွဲစရာ အမှတ်တရများက တဖန် ပြန်လည် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါတယ်။ လူတော်တော်များများက အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲ ကားနဲ့ဖြတ်သန်းမိတိုင်း ဒိုင်ယာနာ အကြောင်းကို ပြောနေကြတုန်းပါ။

ဒိုင်ယာနာရဲ့ ဈာပနအခမ်းအနားကို ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ တော်ဝင်မိသားစုနဲ့ ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်က တာဝန်ယူ စီစဉ်ပေးခဲ့ ကြပါတယ်။ ခင်ပွန်းသည်ဟောင်း ချားလ်စ်မင်းသားကြီး၊ သားကြီး ဝီလျံ၊ သားငယ် ဟယ်ရီတို့ကိုလည်း ညှိုးငယ်မျက်ဝန်းတွေနဲ့ ဈာပနအခမ်းအနားမှာ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဈာပန အထိမ်းအမှတ် သီချင်းကိုတော့ အယ်လ်တမ်ဂျွန်က “Candle in the Wind” လို့ ရေးစပ်သီကုံးပြီး သူကိုယ်တိုင် စန္ဒရားတီးရင်း သီဆိုခဲ့တာမှာ နားဆင်ကြည့်ရှုသူတိုင်း မျက်ရည်ဝဲခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီသီချင်းဟာ ဈာပနပြီးတဲ့ နောက်မှာလည်း UK တေးလောကနဲ့ ကမ္ဘာ့အနှံ့အပြားကို ပျံနှံ့ထင်ရှားသွားခဲ့ပါတယ်။

ဒီနှစ်မှာတော့ ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခြင်း နှစ်ပတ်လည်နေ့အတွက် ဗြိတိန်တော်ဝင်မင်းသား ဟယ်ရီက သူ့ရဲ့ ရင်သွေးငယ်လေးတွေ အဘွားဖြစ်သူ မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို တွေ့ဆုံနိုင်ပါစေလို့ ဆုတောင်းစကားတချို့ ပြောခဲ့ တယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းအရ သိရပါတယ်။

မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာနဲ့ သားနှစ်ဦး ဟယ်ရီနဲ့ ဝီလျံ (GETTY IMAGES)

ဒီနှစ် ဒီအချိန် ဒီလိုရက်မှာ အမှတ်တရတွေ၊ ချစ်ခြင်းအောက်မေ့ခြင်းတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်လိမ့် မယ်လို့လည်း မျှော်လင့်ကြောင်း ဟယ်ရီက ပြောခဲ့ပါတယ်။

မိခင်ဖြစ်သူ ဒိုင်ယာနာ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှာ သူ့ရဲ့အဖော် ဒိုဒီဖာယက်နဲ့အတူ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့၊ အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲ မာစီးဒီးကားမောင်းပြေးပြီး သတင်းမုဆိုးဓာတ်ပုံဆရာ (ပါပါရာဇီ) တွေကို ရှောင်ရင်းတိမ်းရင်း ကားမှောက်၊ ကွယ်လွန်ခဲ့ချိန်မှာတော့ ဟယ်ရီဟာ ၁၂ နှစ်သားအရွယ်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။

ချားလ်စ်မင်းသားနဲ့ ကွာရှင်းပြတ်စဲပြီး ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ဒိုင်ယာနာတစ်ယောက် ကျောခိုင်း စွန့်ခွါလာပြီး နောက်မှာ သားနှစ်ယောက်အပေါ် နွေးထွေးမှုတွေ လျော့ပါးသွားခဲ့ပါတယ်။

“နောက်တစ်ပတ်ဆိုရင် မေမေ ဆုံးက ၂၅ နှစ်ပြည့်ပါပြီ။ မေမေ့ကို ဘယ်တော့မှ မေ့လို့မရမှာ သေချာပါတယ်။ ကျနော်ကတော့ မေမေ့ရဲ့ ပရဟိတအလုပ်တွေနဲ့ အမှတ်ရစရာတွေ ပြည့်နှက်နေတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ချင်ပါတယ်” ဟု ဟယ်ရီက ယခင်သီတင်းပတ်မှာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ကျောခိုင်းခဲ့ပြီးနောက် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာဟာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်နေသူတွေ၊ ကလေး သူငယ်တွေနဲ့ HIV, AIDS ဝေဒနာရှင်တွေ အပါအဝင် ပရဟိတလုပ်ငန်းပေါင်းများစွာကို စိတ်ရောကိုယ်ပါ နှစ်မြှုပ်ပြီး ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ပေးခဲ့ပါတယ်။

အခုအချိန်မှာ အသက် ၃၇ နှစ်ရှိပြီတဲ့ သားငယ် ဟယ်ရီဟာ ဇနီးသည် အမေရိကန်လူမျိုး မီဂန်နဲ့အတူ ဘဝမှာ လွတ်လပ်အေးချမ်းစွာ နေထိုင်ဖို့ အမေရိကန်နိုင်ငံကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်က အိမ်ကြီးတစ်လုံးမှာ သားငယ် အာချီနဲ့ သမီး လီလီဘတ်တို့နဲ့အတူ ဟယ်ရီ အခြေချခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။

မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ကားမှောက်ခဲ့တဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့က အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်း (AP)

ဒိုင်ယာနာ သေဆုံးခဲ့တဲ့နောက်ပိုင်း ဟယ်ရီဟာ သူ့အစ်ကို မင်းသားဝီလျံနဲ့အတူတူ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်ဒဏ်ရာကို နှစ်ပေါင်းအတန်ကြာအောင် ကုစားခဲ့ရပါတယ်။ သားတော်ကြီး ဝီလျံဟာလည်း အခုဆိုရင် အသက် ၄၀ ထဲ ရောက်နေပါပြီ။

ဖခင်ဖြစ်တဲ့ ချားလ်စ်မင်းသားကြီးကတော့ ဒိုင်ယာနာ သက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ်ကတည်းက သူ့အချစ်ဟောင်း ကယ်မီလာနဲ့ပဲ အချိန်ပြည့် ရှိနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

“မေမေ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေအတွက် နေ့စဉ်နေ့တိုင်း တွေးမိတိုင်း ဂုဏ်ယူမိတယ်။ HIV, AIDS လူနာတွေကို မမော နိုင်၊ မပန်းနိုင် မေမေ စောင့်ရှောက်အားပေးခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့က ဒါမျိုး လိုက်လုပ်ပြီးတော့ မေမေ့ရဲ့ အမွေအနှစ် ကို အမှတ်ရနေမိမှာပါ” ဟု ဟယ်ရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

၁၉၆၁ ခုနှစ်မှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ဒိုင်ယာနာဟာ ကွယ်လွန်ချိန်မှာ အသက် ၃၆ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒိုင်ယာနာရဲ့ ဘဝ ဖြစ်စဉ်ဟာ ဒဏ္ဍာရီပုံပြင် တစ်ပုဒ်လို ခမ်းနားလှပေမယ့် အဖြစ်ဆိုးနဲ့ အဆုံးသတ်ခဲ့ရပါတယ်။

ချောမောလှပတဲ့ တော်ဝင်မျိုးနွယ် … အဲဒီနောက် ကျော်ကြားမှု၊ ခင်ပွန်းသည် သစ္စာဖောက်မှု၊ နာကြည်းခံပြင်းမှု တပွေ့တပိုက် ရှိခဲ့ပေမယ့်လည်း ဒိုင်ယာနာဟာ သူရဲ့ ဖြူစင်ရှင်းသန့်တဲ့ စေတနာမေတ္တာတွေကို အာဖရိကက ငတ်မွတ်နေတဲ့ ကလေးတွေဆီ အရောက်သွားလို့ နှစ်သိမ့်နွေးထွေးပေးခဲ့ပါတယ်။

သက်ရှိထင်ရှား ရှိမယ်ဆိုတော့ ဒီနေ့မှာဆိုရင် သူဟာ အသက် ၆၁ နှစ်အရွယ် တော်ဝင်ဘွားဘွား ဖြစ်နေလောက် ပါပြီ။

မကြာသေးမီက ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ Netflix ရဲ့ The Crown ဇာတ်ကားနဲ့ မနှစ်က ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ Spencer ဇာတ်ကားတွေ မှာ ဒိုင်ယာနာရဲ့ ပုံရိပ်တွေကို ပြန်ပြောင်း ခံစားခဲ့ကြပါတယ်။

Source: AP, Reuters, Washington Post

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၈

ရှုံးပွဲမရှိ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လက်ဝှေ့မယ်အဖြစ် ဆက်လက် ဖြတ်သန်းနေချိန်မှာ O2 Arena တစ်ဝိုက်ကနေ ကျယ်လောင်တဲ့ ပရိသတ်ထုကြီးက “အလီ၊ အလီ၊ အလီ”ဆိုတဲ့ အော်ဟစ်သံတွေကို ကြားခဲ့ရ တာဖြစ်ပါတယ်။

“ဆိုမာလီအသိုက်အဝန်းရဲ့ အံ့သြစရာကောင်းတဲ့ အရာကတော့ သူတို့ဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ကျောထောက်နောက်ခံ ပြုတာပါပဲ။ ကျမရဲ့ လက်ကမ်းကြော်ငြာကို ထုတ်ပြီး ၇၂ နာရီအတွင်းမှာ လက်မှတ်ပေါင်း ၅၀၀ ရောင်းချခဲ့ရပါတယ်။ ရူးသွပ်ဖို့ ကောင်းပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီက BBC Sport ကို ပြောခဲ့တာပါ။

အသက် ၃၂ နှစ်အရွယ်ရှိ သူမဟာ အတွေ့အကြုံ နုနယ်သေးတဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဖြစ်နေဆဲ ဖြစ်ပေမယ့် သူမရဲ့ ကြီးမားတဲ့ ဖော်လိုဝါတွေက အားကစားမှာရော အပြင်မှာရော သူမရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို သက်သေပြသနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အလီဟာ စစ်ဘေးသင့် ဆိုမာလီယာကနေ ထွက်ပြေးလာခဲ့ရတဲ့ ကလေးဒုက္ခသည် ဘဝကနေ အပျော်တမ်းအဖြစ် အင်္ဂလိပ် ချန်ပီယံဆုကို ရရှိတဲ့ ပထမဆုံး မွတ်ဆလင် တိုက်ခိုက်ရေးသမား ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ အလီဟာ Vogue ရဲ့ မျက်နှာဖုံးမှာ ပါဝင်ဖို့ ရွေးချယ်ခံရတဲ့ အိုလံပစ်၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ၊ စာရေးသူနဲ့ အောင်မြင်တဲ့ မော်ဒယ်လ်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

သူမရဲ့ နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းဘဝကို အတ္ထုပ္ပတ္တိအဖြစ် ထုတ်လုပ်နေပြီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရမ်လာအလီဟာ ဆော်ဒီမှာကျင်းပတဲ့ ပထမဆုံး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် အမျိုးသမီးပွဲစဉ်မှာ ထိုးသတ်ခဲ့ပြီး သမိုင်းတွင်မယ့် နိုင်ပွဲကို ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီပွဲမှာ အူဆက်ခ်နဲ့ ဂျိုရွှာတို့ရဲ့ ပွဲစဉ်က အဓိကပွဲစဉ်အဖြစ် ထိုးသတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မော်ဒယ်လ် ရမ်လာအလီ 

“ဒါဟာ ကြီးမားတဲ့ ဂုဏ်ယူမှုပါ။ ဒီလိုမျိုးက တစ်ကြိမ်တစ်ခါပဲ ဖြစ်တာပါ။ ကျမအတွက်ရော ပြိုင်ဘက်အတွက်ပါ ဒီနာမည်တွေဟာ သမိုင်းမှာ အခိုင်အမာရှိတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မယုံနိုင်စရာ ကောင်းတဲ့ ခံစားချက်ပါပဲ”လို့ ရမ်လာအလီက ပြောခဲ့တာပါ။

ဆော်ဒီအာရေဗျမှာ တိုက်ခိုက်ဖို့ အလီ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ အချိန်မှာ နိုင်ငံရဲ့ ညံ့ဖျင်းတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး မှတ်တမ်းတွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေအပေါ်မှာ ဆက်ဆံပုံတွေနဲ့အတူ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ ဝေဖန်မှုတွေ ခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အလီက “ ရိုင်းစိုင်းတဲ့ မှတ်ချက်တွေ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဒါတွေဟာ စတင်နေခဲ့ပါတယ်။ ဆော်ဒီမှာ လက်ဝှေ့ထိုးဖို့ ဘာကြောင့် ရွေးချယ်တာလဲ၊ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီး အစရှိသဖြင့်ပေါ့”လို့ ပြောပါတယ်။

ဆော်ဒီဟာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး ဒါကို အားကစားနဲ့ ဆေးကြော ကာ နိုင်ငံအတွင်းမှာ နာမည်ကြီး အားကစားပြိုင်ပွဲတွေလုပ်ဖို့ ဘီလီယံနဲ့ချီပြီး သုံးစွဲတယ်လို့ ဝေဖန်သူတွေက ပြောပါတယ်။

အလီက ဆော်ဒီတော်ဝင် မိသားစုတွေက ဒီထိုးသတ်ပွဲကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီး သူမရဲ့ တိုးတက်မှုကို ပြသနေတယ်လို့ ယုံကြည်နေခဲ့တာပါ။

“အပြောင်းအလဲလုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ နိုင်ငံကို အပြစ်ပြောလို့ မရပါဘူး။ ကျမဟာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေး အတွက် ကြိုးစားနေတဲ့သူ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီလို အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးကို ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ နိုင်ငံကို ဘာကြောင့် မထောက်ခံနိုင်ရမှာလဲ”လို့ ပြောပါတယ်။

လက်ဝှေ့မယ် ရမ်လာအလီ

ရမ်လာအလီရဲ့ အစ်ကို အကြီးဖြစ်သူဟာ ၁၉၉၀ ခုနှစ်အစောပိုင်း ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ဆိုမာလီယာမှာ အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ်နဲ့ ကွယ်လွန်ခဲ့ပါတယ်။ သူမရဲ့ မိသားစုဟာ မြို့တော် မိုဂါဒစ်ရှူးကနေ လွတ်မြောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကင်ညာနိုင်ငံကို ၉ ရက်ကြာ သင်္ဘောစီးပြီး ထွက်ခွာခဲ့ပြီးနောက် လိုက်ပါလာသူအချို့ဟာ အစာငတ်ပြီးသေဆုံး ခဲ့ကြတာပါ။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့တွေဟာ လန်ဒန်မှာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခိုလှုံခဲ့ကြပါတယ်။

ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်မှာ အလီဟာ အဝလွန်နေတာကြောင့် ကျောင်းမှာ အနိုင်ကျင့်ခံခဲ့ရတာပါ။ အဲ့ဒါကြောင့်လည်း ဒေသတွင်း အားကစားရုံကို သွားရောက်ကာ လက်ဝှေ့ သင်တန်းတက်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် မိသားစုက မကြိုက်လောက်ဘူး အထင်နဲ့ မပြောခဲ့ဘဲ နေခဲ့ပါတယ်။

သူမဟာ ၂၀၁၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်မှာ အပျော်တမ်းပြိုင်ပွဲ မထိုးသတ်ခင် အွန်လိုင်း ဗွီဒီယိုကနေတစ်ဆင့် လက်ဝှေ့ အပေါ်မှာ နစ်မြုပ်စ ပြုလာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အစ်ကိုဖြစ်သူက သူမ လေ့ကျင့်မှု ပြုလုပ်နိုင်ဖို့အတွက် ခိုးထွက်လို့ ရအောင် ကူညီပေးခဲ့ပေမယ့် မိသားစုကတော့ ဒါကို သတိထားမိခြင်း မရှိသေးပါဘူး။

မကြာခင်မှာပဲ ရမ်လာအလီဟာ နိုင်ငံသစ်ကို ကိုယ်စားပြုခဲ့ပြီး မိခင်ဖြစ်သူ မသိဘဲ အင်္ဂလိပ် အပျော်တမ်း ပြိုင်ပွဲ တွေမှာ ဆုတွေကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မိခင်ဖြစ်သူ သိတဲ့အချိန်မှာ အလီကို ဒါတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ တားမြစ်ခဲ့ တာပါ။ ဒါပေမယ့် အလီကတော့ ဒီလိုတားမြစ်နေတဲ့ ကြားက မိခင်ဖြစ်သူကို အနိုင်ယူစ ပြုလာခဲ့ပါပြီ။

လက်ဝှေ့မယ် ကြိုးဝိုင်းနဲ့အတူ တွေ့ရသော ရမ်လာအလီ

“လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်လောက်က ကျမတို့မှာ အချိုးအကွေ့ တစ်ခုရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျမ ဒိန်းမတ်ကိုသွားမယ့် ပြိုင်ပွဲမှာ ကံကောင်းပါစေလို့ ဆုတောင်း စကားပြောဖို့ သူမဆီကနေ ဖုန်းဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ ကျမ အရမ်းချစ်ရတဲ့သူ တစ်ယောက်က ကျမ အရမ်းချစ်တဲ့ အရာတစ်ခုကို စိတ်ဝင်စားမှန်း သိသွားရတာက ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံး ခံစားချက် တစ်ခုပါပဲ။ သူမက အခုဆို ကျမကို အလွန် အားပေးနေပါပြီ။ ပြိုင်ပွဲတိုက်ရိုက် ယှဉ်ပြိုင်တာကိုတော့ သူမ မကြည့်ရသေးပေမယ့် Youtube မှာကြည့်ဖို့ နောက်တစ်နေ့အထိ စောင့်ဆိုင်းနေခဲ့ပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီ က ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

အပျော်တမ်း ကစားသမားဘဝမှာ အလီဟာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံကနေ မွေးရပ်မြေ နိုင်ငံသားအဖြစ် ပြောင်းလဲ ခံယူခဲ့ တာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ရမ်လာအလီဟာ တိုကျိုအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆိုမာလီယာနိုင်ငံရဲ့ အလံကိုင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲမှာ နိုင်ငံရဲ့ ပထမဆုံး လက်ဝှေ့မယ် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

“ဒါဟာ ကျမဘဝရဲ့ ဂုဏ်ယူစရာ အကောင်းဆုံး အခိုက်အတန့်တွေထဲက တစ်ခုပါပဲ”လို့လည်း ပြောခဲ့ပါတယ်။

Bafta ဆုရ ထုတ်လုပ်သူ မာဂီဒေးဟာ သူမရဲ့ဘဝအကြောင်းကို ဇာတ်ကားရိုက်ကူးဖို့ စီစဉ်နေချိန်မှာ သူမရဲ့ စိတ် အား ထက်သန်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ ဇာတ်လမ်းကို မှတ်တမ်းပြုစုထားတဲ့ စာအုပ်ကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့တာပါ။

ချန်ပီယံခါးပတ်နဲ့ ရမ်လာအလီ

အလီရဲ့ မော်ဒယ်လ် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းကလည်း မြင့်မားလာခဲ့ပြီး တန်ဖိုးကြီးမားတဲ့ ဖက်ရှင်တံဆိပ်တွေ အတွက် အမှတ်တံဆိပ် သံတမန်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရမ်လာဟာ သူမရဲ့ လက်ဝှေ့ဘဝအတွက် အလုပ် အများ အပြားကို အာရုံထွေပြား စေတယ်ဆိုပြီး ခံစားရခြင်းတော့ မရှိပါဘူး။ ဆန့်ကျင်ဘက် အနေနဲ့ သူမရဲ့ မော်ဒယ်လ် အလုပ်က ကမ္ဘာကျော်တွေရဲ့ မျှော်မှန်းချက်ကို အကျိုးပြုတယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

“ရိုးရိုးသားသားပြောရရင် အမျိုးသမီးတွေဟာ အမြဲတမ်း အားကစားသမား ဖြစ်ဖို့အတွက် လုံလောက်တဲ့လစာ မရ ရှိကြပါဘူး။ ကျမကတော့ တခြားအရာတွေကိုလည်း လုပ်ဆောင်တဲ့အတွက် အမြဲတမ်း အားကစားသမား ဖြစ်ခွင့် ရခဲ့ပါတယ်။ အချိန်ပြည့်လည်း လေ့ကျင့်နိုင်တယ်။ ကမ္ဘာ့အဆင့်မီ နည်းပြတွေနဲ့ လက်တွဲခွင့် ရဖို့အတွက် လော့စ်အိန်ဂျလိစ် ကနေ ရုန်းထွက်နိုင်အောင် အခွင့်အရေးတွေလည်း ပေးပါတယ်။ မော်ဒယ်လ်၊ ဖက်ရှင် လောက က မယုံနိုင်လောက်အောင်ကို အထောက်အကူ ပြုပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီက ပြောပါတယ်။

ရမ်လာအလီဟာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လက်ဝှေ့ပွဲပေါင်း ၇ ပွဲ ထိုးသတ်ထားခဲ့ပြီး ရာနှုန်းပြည့် အနိုင်ရရှိထားသူ ဖြစ်ပါ တယ်။

Source: BBC

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၁

“ခါကိဗ်အကြောင်း တွေးလိုက်တဲ့အချိန်မှာ ကျနော့်ရဲ့ နှလုံးသားက နာကျင်ရပါတယ်။ ဒုံးကျည်တစ်စင်းက ကျနော်တို့ လေ့ကျင့်ရေးကွင်းကို ထိမှန်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီတော့ ကျနော်တို့ ကစားတဲ့နေရာက ဘာမှ မရှိတော့ ဘူး”လို့ ဂိုးသမားဖြစ်သူ ဆစ်ဒရန်ကိုက ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂ ရက်မှာ ဆစ်ဒရန်ကိုရဲ့ အသင်းဖြစ်တဲ့ မီတာလစ် ၁၉၂၅ ခါကိဗ်အသင်းဟာ ယူကရိန်း ပရီးမီးယားလိဂ်ရဲ့ ဆောင်းရာသီ အားလပ်ချိန် အတွင်းမှာ ပုံမှန်အတိုင်း လေ့ကျင့်ရေး အစီအစဉ်တွေကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ၂ ရက်အကြာမှာတော့ ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်မှုကြောင့် အရာအားလုံးက ရပ်တန့်သွားခဲ့ရပါတယ်။

အခုဆိုရင် စစ်ပွဲကာလဟာ ၆ လအတွင်း ရောက်ရှိနေပါပြီ၊ ဒီကာလအတွင်းမှာ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ပွားပြီး အန္တရာယ် ဆက်လက်ရှိနေခဲ့ပေမယ့် ယူကရိန်းဟာ ပြည်တွင်းလိဂ်ပြိုင်ပွဲကို ပြန်လည်စတင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။

၂၀၂၁-၂၂ ရာသီပြိုင်ပွဲကိုတော့ ဆက်လက် မကျင်းပတော့ဘဲ ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။ ယူကရိန်းလိဂ်ကို ရှက်တာဒိုး နက်အသင်းက ၂ မှတ်အသာနဲ့ ဦးဆောင်ခဲ့တာပါ။ သမ္မတ ဇာလန်းစကီးရဲ့ အမိန့်အရ ယူကရိန်း နိုင်ငံတော် အလံနေ့ဖြစ်တဲ့ သြဂုတ်လ ၂၃ ရက်မှာ ရာသီသစ်ကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ဇူလိုင်လမှာ ထွက်ပေါ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

 ပျက်စီးနေသော ယူကရိန်း ဘောလုံးကွင်း

“ဘောလုံး ပြန်လည်စတင်တာက နိုင်ငံအတွက် ကြီးမားတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခုပဲ”လို့ ယူကရိန်းဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် အကြီးအကဲ ပါဗယ်လ်ကိုက ပြောခဲ့တာပါ။

“ယူကရိန်းက လုပ်နိုင်တယ်၊ ယူကရိန်းက အနိုင်ရမယ်ဆိုတာ ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးကို သက်သေပြသလိုက်တာပါ။ ဒါက ကျနော်တို့ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ယုံကြည်မှုရှိတဲ့ လက္ခဏာတစ်ခုလည်း ဖြစ်တယ်”လို့ ပါဗယ်လ်ကိုက ပြောခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရုရှားကျူးကျော်မှု နောက်ပိုင်းမှာ ကလပ်အသင်းတွေဟာ နိုင်ငံအနောက်ဘက်ရှိ အယ်လ်ဗစ်စတဲ့ မြို့တွေကို ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ခဲ့ကြပြီး ဒါဟာ သူတို့အတွက် ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခံနေရတဲ့ ဒေသထက် ပိုပြီးလုံခြုံတယ် လို့ ယူဆခဲ့တာပါ။

ဒိုင်နမိုကိဗ်လို အသင်းကြီးလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဆစ်ဒရန်ကိုရဲ့ အသင်းဟာ ဆလိုဗားကီးယား နယ်စပ်ရှိ အူဇဟောရုဒ်မှာ လေ့ကျင့်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး ဒါဟာ မြို့ကနေ ကီလိုမီတာ ၁,၃၀၀ ခန့်အကွာမှာ တည်ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ခါကိဗ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေဟာ စစ်ပွဲကြောင့် လုံးဝပျက်စီးခဲ့ပြီး ဒေသခံတွေဟာ ဒါကို ချာနိုဘိုင်းနဲ့ ခိုင်းနှိုင်းထားတာပါ။

“ကစားသမားတွေ ပြန်ဆုံတဲ့ အချိန်မှာ အားလုံးက စစ်ပွဲ စတင်တဲ့အချိန်၊ သူတို့ဘာတွေ လုပ်နေလဲစတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ပြောခဲ့ကြတယ်”လို့ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ ရည်းစားဖြစ်သူနဲ့အတူ ယူကရိန်း အနောက်ပိုင်း ကို ထွက်ပြေးခဲ့တဲ့ အသက် ၃၃ နှစ်အရွယ်ရှိ ဆစ်ဒရန်ကိုက ပြောပါတယ်။
သိပ်မကြာခင်မှာပဲ သူတို့နှစ်ဦးဟာ လက်ထပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

“အခုလေ့ကျင့်ရေးကို ကြိုးစားပြီး လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ ပရိသတ်တွေကို ပျော်ရွှင်စေချင်ပြီး ပွဲတိုင်းကို အနိုင်ယူချင်ပါတယ်”လို့ ဆစ်ဒရန်ကိုက သူ့ရဲ့ ဆန္ဒကို ပြောပြလာပါတယ်။

ယူကရိန်းအက်ဖ်အေဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သူဟာ ဒီရာသီပွဲတွေကို အကောင်းဆုံး ကျင်းပနိုင်ဖို့အတွက် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ဆက်လက် ပြုလုပ်နေခဲ့ကြတာပါ။ အခုအချိန်မှာ ပရိသတ်တွေ ဝင်ခွင့်ရမှာ မဟုတ်သလို ကျင်းပဖို့ ခွင့်ပြုခံထားရတဲ့ အားကစားကွင်းတွေမှာ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ရေး ဥသြတွေနဲ့ ဗုံး အမိုးအကာအရံတွေ တပ်ဆင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဗုံးဒဏ်ခံထားရတဲ့ ယူကရိန်းဘောလုံးကွင်း 

ဒိုင်နမိုကိဗ် အမျိုးသမီးအသင်းမှာ ကစားနေတဲ့ မိုင်ရွန်ချုပ်ခ်က သူမရဲ့အသင်း ဘောလုံး ပြန်ကစားခွင့်ရမယ့် အလားအလာအတွက် ပီတိဖြစ်ရသလို စစ်ပွဲတွေကနေ သူမရဲ့စိတ်ကို လွတ်မြောက်စေတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

မိုင်ရွန်ချုပ်ခ်က “ကွင်းထဲပြန်ဝင်ဖို့၊ ကစားဖို့၊ ဂိုးသွင်းယူဖို့နဲ့ အနိုင်ရယူဖို့က ကစားသမားတိုင်းအတွက် ကြီးမားတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဖုန်းတွေပြန်ရချိန်မှာ သတင်းကြည့်ပြီး ဘယ်လိုဖြစ်သွားမှာလဲ”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားကျူးကျော်မှုအပြီးမှာ မိုင်ရွန်ချုပ်ခ်ရဲ့ အသင်းဖော် အများအပြားဟာ ကဒုတ်ကျင်းမှာ နှစ်ပတ်ကြာ နေထိုင်ခဲ့ ရပါတယ်။

“ဘောလုံးမှာ ဘာဖြစ်မယ်ဆိုတာ ဘယ်သူမှ မသိခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျမတို့ရဲ့ ဒါရိုက်တာက ကျမတို့ကို မပစ်ထားပါဘူး။ ကျမတို့ကို လုပ်အားခတွေလည်း ပေးပါတယ်။ Zoom ကနေ သင်ခန်းစာတွေရခဲ့ပြီး ကစား သမားတွေကို တစ်ဦးချင်း အလုပ်တွေ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ကျမတို့မှာ ယောဂဆရာ တစ်ယောက်ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လေ့ကျင့်ရေး တစ်ခုနဲ့တော့ မတူပါဘူး”လို့ ဒိုင်နမို အမျိုးသမီးအသင်းနည်းပြ ပီထရန်ကိုက ပြောပါတယ်။

အဲ့ဒီနောက်ပိုင်း လတွေမှာ ဒိုင်နမို အမျိုးသား အသင်းအပြင် ရှက်တာဒိုးနက်အသင်းနဲ့ နိုင်ငံအသင်းတို့ဟာ “ Global Tour For Peace” ဆိုပြီး ထောက်ပံ့ငွေတွေ ရှာဖွေဖို့ နိုင်ငံရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ ခြေစမ်းပွဲတွေ ဆက်တိုက် ကစားခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းအတွက် ၂ ပွဲ ကစားခဲ့ဖူးတဲ့ ရှက်တာဂိုးသမား ထရူဘင်က “နိုင်ငံတော် သီချင်း သီဆိုပြီးချိန်မှာ ကျနော်တို့ တချို့ဟာ ငိုကြွေးခဲ့ကြပါတယ်။ ရှက်တာက ကျနော့်ကို ပြုစုပျိုးထောင်ပေးပါတယ်။ ရှက်တာအသင်း ရဲ့ အင်္ကျီကို ဝတ်ခွင့်ရတဲ့ အချိန်တိုင်း အမြဲတမ်း ပျော်ရွှင်ရပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။

ရှက်တာဟာ ၂၀၁၄ က ရုရှားလိုလားတဲ့ ခွဲထွက်ရေးသမားတွေနဲ့ တိုက်ပွဲြုဖစ်ပွားခဲ့ပြီး အရှေ့ဘက် ဒိုးနက်မြို့ ကနေ ထွက်ခွာဖို့ တွန်းအားပေး ခံခဲ့ရကာ ပဋိပက္ခကြောင့် ၈ နှစ်ကြာ ပြည်နှင်ဒဏ် ပေးခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒိုးနက်ဟာ အခုအချိန် ရုရှားနဲ့ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ စစ်ပွဲရဲ့ ရှေ့တန်းမှာ ရှိနေတာပါ။ ရှက်တာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီက ဖျက်သိမ်းခဲ့တဲ့ လိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ ရှိတာကြောင့် အခုရာသီ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အုပ်စုဝင်ခွင့် တစ် နေရာကို ရရှိထားပါတယ်။

ယူကရိန်းစစ်အတွင်းက အပျက်အစီးများ

ဒိုင်နမိုကိဗ် အသင်းကလည်း ချန်ပီယံလိဂ် ခြေစစ်ပွဲ ကစားနေပြီး နီပရိုအသင်းကတော့ ယူရိုပါလိဂ် ဝင်ခွင့် ရရှိ ထားပါတယ်။ ယူကရိန်းကလပ်တွေဟာ ဥရောပပွဲစဉ်တွေကို နိုင်ငံပြင်ပမှာ ကစားဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။

ယူကရိန်းလိဂ်ပြိုင်ပွဲကို ဝင်ပြိုင်ဖို့ အသင်းတွေဟာ ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်နေပေမမယ့် နှစ်သင်းကတော့ ပြန်လာနိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူကရိန်းလိဂ် အမှတ်ပေးဇယားအဆင့် ၇ နေရာမှာ ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ ချာနီဟစ်ဗ် အသင်းကတော့ သူတို့မြို့ကို ရုရှားတပ်တွေက ဝိုင်းရံခဲ့ပြီး မတ်လမှာ အပြီးသိမ်းပိုက်ခဲ့တာပါ။

မြို့ကို နေ့ရောညပါ ဝိုင်းရံခဲ့ပြီး လူထောင်ပေါင်းများစွာ ပိတ်မိနေခဲ့ပါတယ်။ ဒီနောက် အရပ်သား အဆောက်အ အုံ တွေနဲ့ လူနေရပ်ကွက်တွေကို တမင် ပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုပြီး ပြောနေခဲ့ကြပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် သူတို့ရဲ့ အိမ်ကွင်းဟာ ဆိုးရွားစွာ ပျက်ဆီးသွားခဲ့ပါတယ်။

နည်းပြအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ကာ အဆိုပါမြို့ရဲ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေမှာ ပါဝင်ခဲ့ကြတာပါ။ ရုရှားဟာ ဧပြီလ အစောပိုင်းမှာ ထွက်ခွာသွားခဲ့ပေမယ့် ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်ရမယ့် အလုပ်တွေ အများအပြားရှိနေပါသေးတယ်။

အိုလက်ခ်ဆန်ဒါဟာ မာရီပေါလ်အသင်းမှာ ကစားနေချိန်အတွင်း ကျူးကျော်မှု ခံခဲ့ရပါတယ်။ တိုက်ခိုက်မှု ၃ လ ကြာပြီးနောက်မှာ မြို့ဟာ အပျက်အဆီးများစွာနဲ့ ကျန်ရစ်ပြီး အခု ရုရှားရဲ့ လက်ထဲမှာ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မာရီပေါလ် အသင်းဟာ အခုမရှိတော့ဘူးလို့ ရှက်တာကို အငှားချခံထားရတဲ့ အသက် ၂၁ နှစ်အရွယ်ရှိ အိုလက်ခ်ဆန်ဒါက ပြောခဲ့တာပါ။

ယူကရိန်းစစ်သားများ

အိုလက်ခ်ဆန်ဒါဟာ ဖေဖော်ဝါရီလက နယ်စပ်ကို ရုရှားတင့်ကားတွေ ပထမဆုံး ဝင်ရောက်လာချိန် နိုင်ငံရပ် ခြားမှာ ရှိနေခဲ့ပြီး ယူကရိန်းကို ပြန်မယ့် လေယာဉ်ပေါ် မတက်ခင် ၁၅ မိနစ်အလိုမှာ သူ့နိုင်ငံကို ကျူးကျော်ခဲ့ တယ်လို့ ပြောပြလာပါတယ်။

အခြားအသင်းဖော်တွေက သူတို့နေအိမ်အနီးရှိ အဆောက်အအုံတွေမှာ ဒုံးကျည်တွေနဲ့ ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း မက်ဆေ့ချ်တွေ စတင် ပေးပို့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူကတော့ ပြန်သွားတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အသင်း သစ်ရှာဖို့ ပြောခဲ့ပြီး ဘယ်လ်ဂျီယံကလပ် ဝါရီဂျန်အသင်းမှာ အငှားကစားနေခဲ့ပေမယ့် အသင်းဟောင်းအတွက် ကစားပေးချင် စိတ်ရှိနေသေးတာပါ။
“ကျနော့်ရဲ့ နှလုံးသားထဲကနေ မာရီပေါလ်ကို လွမ်းဆွတ်နေပါတယ်။ ဒီမြို့ကို အလွန်ချစ်ပြီး ကျနော်တို့မှာ လှပတဲ့ ကွင်းတစ်ကွင်း ရှိပါတယ်။ မကြာသေးခင်ကမှ မြက်ခင်းအသစ်တွေ ခင်းပြီးသွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီမှာ မာရီပေါလ်ရဲ့ ဂျာစီကို ယူဆောင်လာပြီး ဝတ်ဆင်ပါတယ်။ ယူကရိန်းမှာ ဘောလုံးပွဲ ပြန်စရတာက ရဲရင့်တဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုပါပဲ။ ဒီအတွက် ကျနော်ပျော်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ကျနော် အလွန်စိုးရိမ်နေပါတယ်”လို့ အိုလက်ခ်ဆန်ဒါက ပြောခဲ့ပါတယ်။

Source: BBC

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၄

ဂရမ်းဆလမ်းတစ်ဦးချင်း ချန်ပီယံဆုကို ၂၃ ကြိမ် ရရှိထားပြီး ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး တင်းနစ်ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ အမေရိကန်နာမည်ကြီး တင်းနစ်မယ် ဆရီနာဝီလျံဟာ တင်းနစ်လောက ကနေ အနားယူတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကစားသမားဘဝ ၂၇ နှစ်တာ ကာလအတွင်းမှာ နိုင်ပွဲတွေ အများကြီးရခဲ့တဲ့ ဆရီနာဝီလျံ မပါဝင်တော့တဲ့ တင်းနစ် ပွဲတွေကို စိတ်ကူးနဲ့ တွေးကြည့်တာတောင် ခက်ခဲပါတယ်။ အားကစားဘက်ကနေ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဆရီနာဝီလျံ ဟာ ပြိုင်ပွဲရဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံး ပြိုင်ဘက်တွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး အနိုင်ယူလိုစိတ် ဘယ်တော့မှ မပျောက်ဆုံးဘဲ အမျိုးသမီး အားကစားပြိုင်ပွဲတွေမှာ အသန့်ရှင်းဆုံးဆိုတဲ့ ဂုဏ်ပုဒ်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုကို ဆန့်ကျင်ပြောဆိုတာတွေ၊ ကျားမတန်းတူညီမျှရေး၊ တန်းတူဆုကြေး ရရှိဖို့အတွက် လုပ် ဆောင်တာတွေ၊ လူမည်း အမျိုးသမီးအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အတွေ့အကြုံတွေကို မျှဝေပေးတဲ့ သူမကို အမှတ်ရနေကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆယ်ကျော်သက် တင်းနစ်မယ် ကိုကိုဂေါ့ဖ်က “ကျမ တင်းနစ်ကစားရတဲ့ အကြောင်းရင်းက ဝီလျံကြောင့်ပါ။ သူမ ရဲ့ အမွေအနှစ်က နောက်ထပ် မျိုးဆက်ပေါင်းများစွာကို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်တယ်”လို့ ပြောပါတယ်။

ဗြိတိန်တင်းနစ်မယ် ရာဒူကာနူကလည်း “သူမဟာ ပွဲကို ပြောင်းလဲနိုင်ခဲ့တယ်”လို့ သူ့၏ အမြင်ကို ပြောပြပါတယ်။ BBC Sports က ဆရီနာဝီလျံရဲ့ ကစားသမားဘဝ ထင်ရှားခဲ့တဲ့ အခိုက်အတန့်တွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

၁၉၉၉ အမေရိကန်အိုးပန်းမှာ ပထမဆုံး ဂရမ်းဆလမ်းအနိုင်ရ
*********************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ နယူးယော့ခ်မှာ ဂရမ်းဆလမ်း ဆုဖလားကို ပထမဆုံးအကြိမ် ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့တုန်းက သူမရဲ့ အသက်ဟာ ၁၇ နှစ်အရွယ်သာ ရှိသေးပါတယ်။သူမဟာ ဒီပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာ မိုနီကာဆီလတ်စ်၊ ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ ဒါဗန်ပေါ့တ်နဲ့ ဗိုလ်လုပွဲမှာ နာမည်ကြီးတင်းနစ်မယ် မာတီနာဟင်းဂစ် တို့ကို အနိုင်ရခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူမဟာ ပထမဆုံး အာဖရိကန်- အမေရိကန် အမျိုးသမီးအဖြစ် အောင်ပွဲခံနိုင်ခဲ့ပြီး အဆိုပါ ရက်သတ္တပတ်ထဲမှာပဲ ညီမဖြစ်သူ ဗီးနပ်စ်ဝီလျံနဲ့ နှစ်ယောက်တွဲ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ထပ်ရပြီး အောင်ပွဲခံနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၀၁ အင်ဒီယန်းဝဲလ်ပြိုင်ပွဲမှာ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုကို ဖြေရှင်းခြင်း
*************************************************************
ဝီလျံ ညီအစ်မ နှစ်ဦးစလုံးဟာ ရိုးရာလူဖြူ အားကစားနည်းမှာ သူတို့ဘဝတစ်လျှောက် ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ လူမျိုးရေး ခွဲခြားမှု အကြောင်းနဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ ပြဿနာတွေအကြောင်းကို ပြောခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့နှစ်ဦးဟာ ဂရမ်းဆလမ်းရဲ့ အပြင်ဘက် ၂၀၀၁ အင်ဒီယန်းဝဲလ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ဆီမီးဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ တွေ့ဆုံဖို့ အကြောင်း ဖန်လာ ခဲ့ပါတယ်။

ဗီးနပ်စ်က ဒဏ်ရာကြောင့် နုတ်ထွက်သွားတဲ့ အခါမှာတော့ ဖခင်ဖြစ်သူ ရစ်ချတ်နဲ့ ညီအစ်မတွေဟာ လုပ်ပွဲကစားဖို့ စီစဉ်တယ်ဆိုပြီး စွပ်စွဲမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဆရီနာဟာ ဗိုလ်လုပွဲကစားဖို့ ထွက်လာတဲ့ အချိန်မှာ ပြင်းထန်စွာ လှောင်ပြောင် ခံခဲ့ရပါတယ်။

ဆရီနာဝီလျံနဲ့ ညီမဖြစ်သူ ဗီးနပ်စ် (GETTY IMAGES)

ရစ်ချတ်နဲ့ ဗီးနပ်စ်တို့ကိုလည်း ပရိသတ်တွေက လူမျိုးရေးအရ တိုက်ခိုက်ခဲ့ ကြပါသေးတယ်။ ဆရီနာဟာ နိုင်ပွဲ ရပြီးချိန်မှာ ပွဲကြည့်စင်မှာရှိတဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ သွားရောက် ပွေ့ဖက်ခဲ့ပါတယ်။ ဆရီနာနဲ့ ဗီးနပ်စ်တို့ဟာ ဒီပြိုင်ပွဲကို နှစ်ပေါင်းများစွာ သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၁၅ အထိ ဝင်ရောက် မယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တော့ ပါဘူး။

သြစတြေးလျအိုးပန်းကို ၂၀၀၃ ခုနှစ်က ဗိုလ်စွဲပြီး ဂရမ်းဆလမ်းအာလုံး ရယူနိုင်ခဲ့
*************************************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ ၂၀၀၂ မှာ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်နဲ့ ပြင်သစ်အိုးပန်း ချန်ပီယံဆုတွေကို ရယူပြီးနောက် သူ့ရဲ့ ဆုဖလား ဗီရို ထဲထည့်ဖို့ ဂရမ်းဆလမ်းဆုဖလားအဖြစ် သြစတြေးလျအိုးပန်းသာ ရှိတော့တာပါ။ ဆရီနာဟာ ဒီပြိုင်ပွဲရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲ မှာ ညီမဖြစ်သူ ဗီးနပ်စ်နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူမဟာ အဓိကဆုဖလား ၄ ခု ဆက်တိုက်ကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်မှာပဲ ဂရမ်းဆလမ်းဆုဖလား အားလုံးကို သိမ်းပိုက်နိုင်တဲ့သူ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

၂၀၁၂ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်အိုးပန်းနဲ့ လန်ဒန်အိုလံပစ်မှာ နှစ်ထပ်ကွမ်း အောင်မြင်မှုရယူခဲ့
****************************************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ ၂၀၁၂ က လန်ဒန်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အိုလံပစ်နဲ့ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်အိုးပန်းမှာ ချန်ပီယံဆုတွေကို နှစ်ထပ် ကွမ်း ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဆရီနာဟာ ဝင်ဘယ်လ်ဒန် အိုးပန်းပြိုင်ပွဲရဲ့ တစ်ဦးချင်းနဲ့ နှစ်ယောက်တွဲပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံ ဖြစ်ခဲ့သလို အဆိုပါကွင်းမှာပဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ လန်ဒန်အိုလံပစ်မှာလည်း အောင်ပွဲခံနိုင်ခဲ့တာပါ။

ဆရီနာဝီလျံနဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ (talkSPORT)

လန်ဒန်အိုလံပစ်မှာလည်း ဆရီနာဝီလျံဟာ တစ်ဦးချင်းနဲ့ နှစ်ယောက်တွဲ ပြိုင်ပွဲမှာ ရွှေတံဆိပ်ဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့ ပါတယ်။

၂၀၁၅ အမေရိကန်အိုးပန်းမတိုင်ခင် နောက်ထပ် ဆရီနာဆလမ်းထပ်ဖြစ်ခဲ့
*******************************************************************
ဆရီနာဟာ ၂၀၁၅ ရာသီအစနဲ့ အဆုံးကို ကမ္ဘာ့နံပတ်တစ်အဖြစ် ဖြတ်သန်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ အမေရိကန်အိုးပန်းနဲ့အတူ သြစတြေးလျအိုးပန်း၊ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်အိုးပန်းနဲ့ ပြင်သစ်အိုးပန်း ချန်ပီယံဆုကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

သူမဟာ ဂရမ်းဆလမ်း အားလုံးကို ရယူနိုင်ခဲ့တာကြောင့် နောက်ထပ် ဆရီနာဆလမ်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့တာပါ။ ဆရီနာဟာ အမေရိကန် အိုးပန်းချန်ပီယံဆုကို ၄ နှစ် ဆက်တိုက် ရယူနိုင်ဖို့ ဆီမီးဖိုင်နယ် အဆင့်အထိ တက်လှမ်း နိုင်ခဲ့ပေမယ့် အီတလီနိုင်ငံသူ ဗင်စီက အားလုံး အံ့အားသင့်ဖွယ် စွမ်းဆောင်ပြခဲ့ပြီး ဆရီနာဝီလျံကို ကြေကွဲစေခဲ့ ပါတယ်။

ဂရမ်းဆလမ်းဆုဖလား ၂၃ ကြိမ်အဖြစ် ၂၀၁၇ သြစတြေးလျအိုးပန်းမှာ ကိုယ်ဝန် ၈ ပတ်နဲ့ ချန်ပီယံဆု ရရှိ
***********************************************************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ တစ်နှစ်တာရဲ့ ပထမဆုံး ဂရမ်းဆလမ်း မတိုင်ခင် မကြာမီ သူမရဲ့ ပထမဆုံး ရင်သွေးလေး ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့တာပါ။ ကိုယ်ဝန်လွယ်ထားရတဲ့ ၈ ပတ်မှာ ဆရီနာဝီလျံဟာ ၈ ကြိမ်မြောက် သြစတြေးလျ အိုးပန်း ချန်ပီယံဆုကို ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့ပြီး စတီဖီဂရဗ်ကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အဲ့ဒါကြောင့် သူမရဲ့ အထက်မှာ ဂရမ်းဆလမ်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် မာဂရတ်ကော့တ် တစ်ဦးတည်းသာ ရှိတော့ပါတယ်။ ဆရီနာဝီလျံဟာ မီးမဖွားခင်မှာ ကမ္ဘာ့အဆင့် ထိပ်ဆုံးနေရာကို ပြန်လည် ရောက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။

စူပါဟီးရိုးဝတ်စုံနဲ့ ၂၀၁၈ ပြင်သစ်အိုးပန်း ပြိုင်ပွဲဝင်

***************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ အမေရိကန်မှာရှိတဲ့ လူမည်းအမျိုးသမီးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုမှာ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ရုန်းကန်မှုတွေ၊ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန် ဒါမှမဟုတ် မီးဖွားခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေကို အကျယ်တဝင့် ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

ဆရီနာဟာ အိုလံပီယာကို မွေးဖွားပြီးနောက် သွေးကြောပိတ်ဆို့ပြီး သေဆုံးလုနီးပါး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဆရီနာဝီလျံ ဟာ ကလေးမွေးဖွားပြီးနောက် ၈ လအကြာ ပြင်သစ်အိုးပန်းပြိုင်ပွဲကို ပြန်လာခဲ့ပြီး သူ့ကိုယ်သူ Wakanda က ဘုရင်မလို့ ခံစားကာ သွေးခဲခြင်းကို ရင်ဆိုင်ဖို့ ကူညီနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

နှစ်လ အကြာမှာ သူမဟာ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်အိုးပန်း ဗိုလ်လုပွဲ ရောက်ရှိခဲ့ပေမယ့် ကာဘာကို အရေးနိမ့် သွားခဲ့ပါ တယ်။

စည်းကမ်းကြီးကြပ်သူကို တုံ့ပြန့်နေတဲ့ ဆရီနာဝီလျံ (ABC News)

၂၀၁၈ အမေရိကန်အိုးပန်းမှာ အငြင်းပွားဖွယ်ရာဖြစ်ရပ် ဖြစ်ခဲ့
*******************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ အမျိုးသမီး ဂရမ်းဆလမ်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် မာဂရတ်ကော့တ်ရဲ့ စံချိန်ကို ချိုးဖျက် နိုင်ဖို့အတွက် သမီးမွေးဖွားပြီးတာတောင် အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးစားနေခဲ့တာပါ။ သူမဟာ ဗိုလ်လုပွဲမှာ နာအိုမီ အိုဆာကာနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရပါတယ်။

ဆရီနာဟာ ဒီပွဲမှာ သူ့ကို ၃ မှတ် လျှော့ချခဲ့တဲ့ ဒိုင်လူကြီး ကားလို့စ်ရာမို့စ်ကို လူလိမ်၊ အမှတ်သူခိုး ဆိုပြီး ခေါ်ဆိုမှု ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာ သဘောထားကွဲလွဲပြီး ပရိသတ်ကြီးဆီကို ဦးတည်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီပွဲမှာ အိုဆာကာ အနိုင်ရခဲ့ ပေမယ့် သူတို့ နှစ်ဦးစလုံး ငိုကြွေးခဲ့ရတာပါ။

ငိုကြွေးနေတဲ့ ဆရီနာဝီလျံ (Tennis)

ပြန်လာနိုင်ဖို့ ကာလကြာရှည်စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး ၂၀၂၂ ဝင်ဘယ်လ်ဒန်အိုးပန်းမှာ ပြန်ကစားနိုင်ခဲ့
******************************************************************************************
ဆရီနာဝီလျံဟာ ဒဏ်ရာကြောင့် အနားယူတော့မယ်ဆိုတဲ့ ကောလာဟလတွေ ထွက်ပေါ်နေခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးမှာ အံ့အားသင့်ဖွယ် တင်းနစ်ကွင်းတွေဆီကို ပြန်လာနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆရီနာဟာ ပထမအဆင့်မှာပဲ အရေးနိမ့် ပြီး ပြိုင်ပွဲကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပါတယ်။

အခုဆိုရင် ဆရီနာဝီလျံဟာ အမေရိကန် အိုးပန်းအပြီးမှာ အနားယူတော့မှာ ဖြစ်တာကြောင့် ဆရီနာ နောက် တစ်ယောက် ဘယ်တော့မှ ရှိမှာမဟုတ်တော့ပါဘူး။ ဆရီနာ အနေနဲ့ ကစားသမားဘဝ နောက်ဆုံး ဂရမ်းဆလမ်း ပွဲစဉ်မှာ သူမျှော်လင့်နေတဲ့ အောင်မြင်မှုရယူပြီး အဆုံးသတ် မလားဆိုတာတော့ အားလုံးစိတ်ဝင်စားစွာနဲ့ စောင့်ကြည့် နေမယ်ဆိုတာ အသေအချာပါပဲ။

Source: BBC