CNI Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉

ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် သင့်တော်ကောင်းမွန်သည့် လက်နက်များနှင့် စစ်အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများ ရှိနေခြင်း ရှိ/မရှိဆိုခြင်းသည် မေးခွန်းထုတ်စရာ အချက်တစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။

သို့သော် ထိုမေးခွန်းသည် ပိုမိုလေးနက်သည့် မေးခွန်းတစ်ခုမှာ ထိုင်ဝမ်၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခိုင်မာမှု ရှိ/မရှိဆိုသည့် မေးခွန်းဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်လူငယ်များအကြား ၎င်းတို့၏ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို တရုတ်ပြည်မကြီး၏ ရန်လိုမှုမှ ကာကွယ်ရာတွင် ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက်နှင့် သဘောထားမှာ အဘယ်နည်း။ ခိုင်မာသည့် ရပ်တည်ချက်မျိုး ရှိနေပါသလော။

ထိုမေးခွန်းများသည် ပြင်ပနိုင်ငံသားများအတွက် ဖြေရခက်သည့် မေးခွန်းများဖြစ်သည်။ ထိုင်ဝမ်ဒေသခံများ ကိုယ်တိုင် ထိုမေးခွန်းများကို အမှန်တကယ် သိရှိနားလည်နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

သို့သော် ထိုမေးခွန်းများအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် အဖြေများကို စာရေးသူအနေဖြင့် ကိုယ်တွေ့ဖြစ်ရပ်မှန် ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ဖြင့် ကြိုးစားပမ်းစား ဖြေကြားပေးလိုသည်။

လွန်ခဲ့သည့် နှစ်အနည်းငယ်က စာရေးသူသည် ထိုင်ဝမ်တွင် နေထိုင်ခဲ့ချိန်အတွင်း မီးရထားဘူတာရုံ အပြင်ဘက်ရှိ မြေပုံလမ်းညွှန်တစ်ခုကို လေ့လာနေခဲ့သည်။ 

တရုတ်နဲ့ ထိုင်ဝမ် တိုက်လေယာဉ်တစ်စီးကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအချိန်တွင် အသက် ၂၀ ခန့်ရှိမည်ဟု ထင်ရသည့် အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးသည် မိမိထံသို့လာရောက်ပြီး လမ်းပြ ကူညီပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

စာရေးသူ သွားမည့်နေရာမှာ သိပ်မဝေးလှသဖြင့် ထိုအမျိုးသမီးငယ်သည် မိမိနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်ပြီး မိမိ သွားလိုသည့် နေရာကို လိုက်ပါပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။

လမ်းလျှောက်နေချိန်တွင် ထိုအမျိုးသမီးငယ်က မိမိအား မည်သည့်နိုင်ငံမှဖြစ်ကြောင်း မေးမြန်းရာတွင် စာရေးသူ က မိမိသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှဖြစ်သည်ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထိုအချိန်တွင် ထိုအမျိုးသမီးငယ်က ပြောကြားခဲ့သည့်စကားမှာ "ကျေးဇူးပြုပြီး ကျမတို့ကို တရုတ်ရဲ့ နယ်မြေ အစိတ်အပိုင်း မဖြစ်အောင် လုပ်ပေးပါ" ဟူသည့် စကားပင်တည်း။

ထိုစကားသည် အဓိပ္ပာယ်မျိုးစုံ ပါဝင်သည့် စကားတစ်ခွန်း ဖြစ်သည်။ စာရေးသူ၏ ရှုထောင့်မှပြောရလျှင် ငယ်ရွယ်သည့် ထိုင်ဝမ်ဒေသခံ အများစုသည် တရုတ်၏ လက်အောက်ခံ မဖြစ်ချင်ကြပေ။ 

တရုတ်ပြည်မကြီးတွင် နေထိုင်ရသည့် လူနေမှုဘဝအကြောင်းကို ထိုင်ဝမ်လူငယ်များက အတော်အတန် သိရှိနားလည်ထားကြသည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် ဟောင်ကောင်ကို တစ်စထက်တစ်စ တင်းကျပ်စွာအုပ်ချုပ်လာပြီး ထိုင်ဝမ်တွင် နေထိုင်ခွင့်ရရန် လွတ်လပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများကို ပြုလုပ်နေသူများအား တရားစီရင်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များကို ထိုင်ဝမ်လူငယ်တို့ မြင်တွေ့ကြားသိခဲ့ရသည်။

သို့သော် ထိုင်ဝမ်အား အမှန်တကယ် ကာကွယ်ရမည့် အခြေအနေတွင် မည်ကဲ့သို့ ရှိလာနိုင်သနည်း။ 

ထိုင်ဝမ်လူငယ် အများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ ကျွန်းကို ကာကွယ်ရန် တစ်ခုခုကို လုပ်ဆောင်ကြလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ်သည့်တိုင် သူတို့သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို ကာကွယ်လိုသည့် ဆန္ဒမျိုးရှိနေလိမ့်မည်။ 

ပြဿနာတစ်ခုမှာ ထိုင်ဝမ်လူငယ်များသည် သူတို့ ဘယ်အရာကို စွမ်းဆောင်နိုင်သည်ကို သူတို့ ကိုယ်တိုင် မသိကြခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ထိုင်ဝမ်တွင် စစ်မှုထမ်းဥပဒေရှိသည်။ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီးသည့် အမျိုးသားတိုင်း ၁ နှစ်ကြာ စစ်မှုထမ်း ကာလကို ထမ်းဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး အရန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် နှစ်ကာလ အပိုင်းအခြားတစ်ခုအထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ရသည်။

ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော်စစ်မှုထမ်းဥပဒေထက် ကျော်လွန်သည့် အခြေအနေကို သုံးသပ်ရမည်ဆိုပါက ထိုင်ဝမ်လူငယ် အနည်းငယ် သာ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် ဆက်လက် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ထို့အတွက်လည်း အကြောင်းရင်း အနည်းငယ် ရှိနေသည်။

ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်သည် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် စစ်ထဲဝင်သူ အများစုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး လူငယ်စစ်သား အများစု ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် စစ်သားများဖြစ်ပြီး ကောင်းမွန်သည့် ဦးဆောင်မှုသာရှိပါက ကောင်းမွန်စွာ တိုက်ပွဲဝင်နိုင်သူများဖြစ်သည်။

သို့သော် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် စစ်ထဲဝင်သည့် စစ်သားများကိုသာ အားကိုးနေခြင်းသည် ထိုင်ဝမ်စစ်တပ် အတွက် အဓိကပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်သည်။

စစ်ပွဲစတင် ဖြစ်ပွားလာပါက စစ်မှုထမ်းခဲ့ကြသည့် လူငယ်များသည် စစ်တပ်ထဲ ပြန်ဝင်လိမ့်မည်ဖြစ်သော်လည်း ထိုအချိန်သည် အလွန်နောက်ကျနေပြီဟု ပြောနိုင်သည်။

ထိုင်ဝမ်တွင် စစ်ထဲဝင်ပြီး စစ်သားလုပ်ခြင်းသည် လူငယ်များအကြား ဆွဲဆောင်မှုမရှိသည့် အသက်မွေးဝမ်း ကျောင်း အလုပ်တစ်ခု မဟုတ်ပေ။ ထိုင်ဝမ်စစ်သားတစ်ဦး၏ ဘဝသည် ခက်ခဲကြမ်းတမ်းပြီး လစာငွေ နည်းပါးသည်။ 

စစ်သားများအတွက် အစိုးရက ချပေးသည့် ဝန်ထမ်းအိမ်ရာများမှာလည်း ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိသဖြင့်အပြင် ခံစားခွင့်များလည်း နည်းပါးလှသည်။

ထို့ပြင် ထိုင်ဝမ်တွင် စစ်မှုထမ်းချိန်အတွင်း လွန်ခဲ့သည့် ရာစုနှစ်များက အစဉ်အလာရှိခဲ့သည့် တရုတ် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို လေးစားမှုမရှိကြောင်း ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံသားအချို့က စာရေးသူကို ပြောဖူးသည်။

ထိုင်ဝမ်အစိုးရ အဆက်ဆက်သည် ထိုစိတ်ထားများကို ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ စစ်တပ်နှင့် စစ်သားများကို ၎င်းတို့နှင့် ထိုက်တန်သည့် လေးစားမှုနှင့် ခံစားခွင့်များ ပေးအပ်မည်ဆိုပါက တပ်သားသစ်စုဆောင်းမှုတွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တန်းပြည့်စစ်သား မလုပ်ချင်သော်လည်း ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို ကာကွယ်ရန် တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ပါဝင်လိုသည့် လူငယ်များအတွက် အခွင့်အလမ်းများမှာလည်း ကန့်သတ်ခံထားရသည်။

ထိုင်ဝမ်အလံများကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်၏ အရန်တပ်ဖွဲ့အင်အားစု ဆိုသည်မှာလည်း ဖရိုဖရဲဖြစ်နေပြီး ပြည်သူ့စစ်များလည်း မရှိပေ။ ထို့ပြင် ထိုင်ဝမ်တွင် မြို့ပြကာကွယ်ရေး စီမံကိန်းမှာလည်း အားနည်းနေသည်။

မကြာသေးမီက ထိုင်ဝမ်ရှိ ပုဂ္ဂလိက အဖွဲ့အစည်းများသည် ရှေးဦးသူနာပြု သင်တန်းများ၊ အမျိုးသား ကာကွယ်ရေး အတွက် ပညာပေးမှုများနှင့် လေသေနတ်များ ပစ်ခတ်ခွင့်ရရှိမည့် အစီအစဉ်များကို ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ထိုအစီအစဉ်များသည် စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းမှုရှိပြီး ရန်ပုံငွေ တောင့်တင်းမှုရှိသည့် အစိုးရက ဦးစီးသည့် အစီအစဉ်များ မဟုတ်ပေ။

ထိုင်ဝမ်အစိုးရသည် စစ်တပ်ကို အသင့်အနေအထား ရှိနေစေရန်၊ အရပ်သားများကို စည်းရုံးစေရန်နှင့် တရုတ်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများအတွက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အသင့်အနေအထား ရှိနေစေရန် ၎င်းတို့၏ အလုပ်တာဝန်များကို အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ကျွမ်းကျင်သူအချို့ကလည်း ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေး အလားအလာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ထင်မြင်ချက် အမျိုးမျိုး ပေးနေကြသည်။

အမေရိကန် ပတ်စပို့များရှိနေသည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံသားများသည် အန္တရာယ်နှင့် ကြုံလာပါက အမေရိကန်သို့ အမြန် ဆုံး ထွက်ပြေးလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် ထိုင်ဝမ်ဒေသခံ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဒုတိယမြောက် ပတ်စပို့များ မရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်ဝမ် ဒေသခံများအနေနှင့် ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်လိုသည့် ဆန္ဒမှာ မရှိမဟုတ်၊ ရှိနေသည်။ သို့သော် ထိုင်ဝမ် အာဏာပိုင်များ အနေဖြင့် ထိုဆန္ဒများကို ခိုင်မာစွာ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းပုံအချို့ လိုအပ် သည်။

ထိုင်ဝမ်ဒေသခံများကလည်း တစ်ခုခု ဖြစ်ပွားလာပါက ၎င်းတို့ကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးမည့် အင်အားကြီးသည့် မိတ်ဆွေများရှိနေသည်ကို ကောင်းစွာ သိရှိနားလည်ထားသည်။

မကြာသေးမီက အမေရိကန်သည် အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ်တပ်ဖွဲ့များအကြား စစ်တပ်အချင်းချင်း ထိတွေ့ဆက်ဆံ မှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ပေးရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေခြင်းသည် အပြုသဘောဆောင်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

ထိုပုံစံအတိုင်း ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ပြီး ထိုင်ဝမ်အစိုးရကလည်း တပ်သားသစ် စုဆောင်းရေးအတွက် လိုအပ် သည့် အရာများကို လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက ထိုင်ဝမ်လူငယ်များအကြား ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို ကာကွယ်လိုစိတ်များ ပိုမိုရှင်သန်တက်ကြွစေမည် ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times