CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှု အလားအလာသည် အမှောင်ကျနေဆဲဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်တွင် သမ္မတသစ် လိုင်ချင်တေ(Lai Ching-te) ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပြီးကတည်းက တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ဖိအားပေးသည့် လှုပ်ရှားမှုများ၊ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

ထိုအလားအလာသည် တင်းမာမှုများကို ပိုမိုမြင့်တက်စေနိုင်ပြီး အမေရိကန်စစ်တပ်က ကြားဝင်လာရလောက် သည့်အထိ မီးကုန်ယမ်းကုန် ဖြစ်ပွားမည့် အဆိုးရွားဆုံး အခြေအနေအထိ ရောက်ရှိစေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းနှစ်ပတ်ခန့်က တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တုံးကျင်း (Dong Jun) သည် ရှန်ဂရီလာ ဆွေးနွေးပွဲ (Shangri-La Dialogue) ကာကွယ်ရေးဖိုရမ်တွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ချိန်က ထိုင်ဝမ်အပေါ်ထားသည့် တရုတ်၏ တင်းမာသော သဘောထားကို အသားပေးဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုမိန့်ခွန်းသည် လိုင်နှင့် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအဖွဲ့ကို တိုက်ရိုက် ရည်ရွယ်ပြောဆိုမှုဖြစ်ခဲ့သည်။

"အဲဒီ ခွဲထွက်ဝါဒီတွေဟာ မကြာသေးခင်က တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ တရုတ်ဘိုးဘွားဘီဘင်တွေကို သစ္စာဖောက်တဲ့ ပြောကြားချက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ဟာ အရှက်ရစရာ သမိုင်းမှတ်တိုင်မှာ ကဗ္ဗည်းရေးထိုးခံရပါလိမ့်မယ်" ဟု တုံးကျင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (PLA) သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း ပတ်ပတ်လည်တွင် ၂ ရက်ကြာ အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာတွင် တုံး၏ မိန့်ခွန်းထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်အနီး တရုတ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကိုရေဒါမှာ ဖော်ပြထားစဉ်

တရုတ်အာဏာပိုင်များကမူ ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများသည် ထိုင်ဝမ်ကို အပြစ်ပေးသည့် အနေဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်ပြီး ထိုင်ဝမ်ကို ပိတ်ဆို့ရေး သို့မဟုတ် ကျူးကျော်ရေးတို့အတွက် PLA ၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို စမ်းသပ်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်သည် မေလ ၂၀ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲတွင် ထိုင်ဝမ်၏ လွတ်လပ်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဝံ့ကြွားစွာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့သည်။

အာဏာရ DPP ပါတီမှ ယခင်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် (Tsai Ing-wen) နှင့် မတူသည့်အချက်မှာ လိုင်သည် တရုတ်ထံ မှ ထိုင်ဝမ်၏ ခွဲထွက်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပိုပြီး လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လိုင်က တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CCP) နှင့် ထိုင်ဝမ်၏ ကူမင်တန် (KMT) ပါတီအကြား သဘောတူညီချက်ဖြစ်သည့် "ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားသည် တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်း မူဝါဒ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်သည်" ဆိုသည့် ၁၉၉၂ ခုနှစ် သဘောတူညီမှုကို လက်မခံကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

"တရုတ်သမ္မတ နိုင်ငံလို့ပဲခေါ်ခေါ် တရုတ်သမ္မတ ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံလို့ပဲခေါ်ခေါ် ဒါမှမဟုတ် ထိုင်ဝမ်လို့ပဲခေါ်ခေါ် အဲဒီ အမည်တွေဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံတကာမိတ်ဆွေတွေက ကျနော်တို့ ထိုင်ဝမ်ကို ခေါ်ဆိုနေကြတဲ့ နာမည်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲခေါ်ခေါ် အဲဒီနာမည်တွေဟာ အတူတူပါပဲ" ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားနှင့်ပတ်သက်ပြီး ယခင်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ်၏ ချဉ်းကပ်ပုံအတိုင်း ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည့် သဘောထားများကို လိုင်က ပြသခဲ့ပြီး တရုတ်ကမူ လိုင်ကို ပြဿနာတစ်ရပ်အဖြစ် ရှုမြင်ထား သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

လိုင်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် သူ့ကိုယ်သူ ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးအတွက် လက်တွေ့ဆန်သည့် လုပ်သားတစ်ဦးအဖြစ် ပုံဖော်ပြောဆိုခဲ့သဖြင့် တရုတ်က သူ့ကို ပြဿနာ တစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု ရှုမြင်ခဲ့သည့် အဓိကအကြောင်းရင်း ဖြစ်ခဲ့သည်။

လိုင်အတွက် ကြီးမားသည့် စိန်ခေါ်မှုမှာ တရုတ်သည် စစ်အင်အား ပိုမိုခိုင်မာတောင့်တင်းလာပြီး ယုံကြည်မှု ပိုရှိလာသည့် အချက်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်က တရုတ်သမ္မတအဖြစ် စတင်အာဏာရလာခဲ့ချိန်ကတည်းက ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) သည် ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းပိုက်နိုင်စွမ်းရှိရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် PLA ကို အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

PLA အား အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံမှုများသည် ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် ပြီးဆုံးလိမ့်မည်ဟု ရှီက ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၇ ခုနှစ်သည် PLA ထူထောင်သည့် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ပြည့် နှစ်ပတ်လည်ဖြစ်သဖြင့် ထိုနှစ်တွင် တရုတ်သည် တစ်စုံတစ်ရာ ကြီးကြီးမားမား လုပ်ဆောင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု အမေရိကန်စစ်တပ် ထိပ်သီးအရာရှိများနှင့် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှီသည် ထိုနှစ်တွင် ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်မည့် နှစ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားနိုင်သည့် အခြေအနေအတွက် အမေရိကန်တွင် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင်မူ ရှီသည် တရုတ်စစ်တပ်(PLA) အား စွမ်းဆောင်ရည် အသစ်များကို လေ့ကျင့်ရန်နှင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများကို တိုးမြှင့်ရန် အပြင် ဆန်းပြားသည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို အရှိန်အဟုန်မြှင့် ဆောင်ရွက်ရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ထားသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်ကလည်း ထိုင်ဝမ်ကို အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီ ပယ်လိုစီ (Nancy Pelosi) လာရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အပြီးတွင် တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ပိတ်ဆို့သည့်ပုံစံဖြင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို ထိုင်ဝမ်နှင့် အမေရိကန်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် မတုန့်ပြန်ခဲ့ခြင်းက တရုတ်အတွက် ရဲဆေးတင်ပေးရာ ရောက်စေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် လက်ထက်အတွင်း တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ အထူးလေကြောင်း သတ်မှတ်ဇုန် (ADIZ) အတွင်းသို့ လေယာဉ်များ စေလွှတ်ပျံသန်းမှုများကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၏ တရားမဝင် နယ်စပ်စည်းမျဉ်းကို ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်မှုများ မကြာခဏ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုများသည် လက်ရှိတွင် ပုံမှန်အနေအထား တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သဖြင့် တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ခြိမ်းခြောက်မှုများ၊ အာရုံလွှဲပြောင်းမှုများနှင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုများ ဖြစ်စေရန် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည်မှာ သေချာသလောက် ဖြစ်သည်။

တရုတ်လေယာဉ်မှူးများ၏ အခြေအနေအပေါ် အတွက်အချက်မှားမှု သို့မဟုတ် ထိုင်ဝမ်လေယာဉ်မှူးများ၏ ကြားဖြတ်ဟန့်တားမှုများသည် စစ်ပွဲကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည့် အန္တရာယ်များသော အခြေအနေကို ရောက်ရှိစေနိုင် သည်။

လိုင်အတွက် နောက်ထပ် ပြဿနာတစ်ခုမှာ ထိုင်ဝမ်နှင့် အမေရိကန်အကြား ဆက်ဆံရေး မြင့်တက်လာသည့် အခြေအနေအပေါ် တရုတ်၏ မကျေချမ်းမှု မြင့်တက်လာသော အခြေအနေဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ကမူ ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က တိုက်ခိုက်လာမည်ဆိုပါက ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ရန် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များအား အသုံးပြုသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ထိုင်ဝမ်၏ လွတ်လပ်ရေးကို အမေရိကန်က ထောက်ခံခြင်းမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်ကမူ ထိုင်ဝမ်၏ ပြောင်းလဲလာမည့် အခြေအနေအပေါ် ကျေနပ်ခြင်းမရှိကြောင်း လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်၏ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ခွဲထွက်မှု ဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် လွတ်လပ်ရေးကို တရားဝင်ကြေညာ ခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်မှုသည် တရားဝင်မှုရှိကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည် ပေါင်းစည်း ရေး အလားအလာများသည် အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပါက စစ်ရေးအရ အရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်၏ လူမျိုးရေး သြဇာလွှမ်းမိုးမှုအောက်မှ ခွဲထွက်ရန် လုပ်ဆောင်နေမှုကိုလည်း တရုတ်က ဆန့်ကျင်လျက်ရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းများစွာကစပြီး မျက်မှောက်ခေတ် အချိန်ကာလအထိ ထိုင်ဝမ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လူထု သဘောဆန္ဒ စစ်တမ်းများ၌ ထိုင်ဝမ်မှာ နေထိုင်သူများသည် ၎င်းတို့ကိုယ်ကိုယ် ထိုင်ဝမ်တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဖြစ်သည်ဟု သတ်မှတ်ဖော်ပြခဲ့ပြီး တရုတ်လူမျိုးများ မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လေ့လာချက် စစ်တမ်းတစ်ခုတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း အနက် ၃ ရာခိုင်နှုန်းက သာ ၎င်းတို့သည် ထိုင်ဝမ်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ မဟုတ်ဘဲ တရုတ်လူမျိုးများအဖြစ် ဖြေဆိုခဲ့ကြသည်။

အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း ဇန်နဝါရီလက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အာဏာရ DPP ပါတီက လွှတ်တော်၌ နေရာအများစု အနိုင်မရခဲ့ဘဲ အတိုက်အခံ KMT ပါတီက နေရာအများစု အနိုင်ရခဲ့ခြင်းသည် တရုတ်အတွက် ဖြေသိမ့်စရာတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် လွှတ်တော်တွင် နေရာအများစုရထားသည့် KMT သည် လိုင်၏ သမ္မတလုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ကန့်သတ် နိုင်မည့် ဥပဒေမူကြမ်းများ ရေးဆွဲခဲ့သည်။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းကလည်း KMT လွှတ်တော်ခေါင်းဆောင် ဖူကွမ်ချီ (Fu Kun-chi) က ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ရေးကို ဆန့်ကျင်သည့် အဆိုပြုချက်များ တင်သွင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် တရုတ်အပေါ် ရန်လိုသည့် သဘောထားကို အဆုံးသတ်ရန် လိုင်ကို တောင်းဆိုသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၏ အခြေအနေသည် မရေရာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာသည့်တိုင် နှစ်ဘက်စလုံးအနေဖြင့် ခေါင်းအေးအေးထားပြီး စဉ်းစားရန် လိုအပ်လိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားချိန်တွင် အမေရိကန်က ကြားဝင်လာခဲ့မည်ဆိုပါက တရုတ်အတွက် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများ များပြားနိုင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ရှီအနေဖြင့်လည်း တရုတ်က သေချာပေါက် အနိုင်ရမည့် စစ်ပွဲမဟုတ်ပါက တိုက်ခိုက်ရန် ဆန္ဒရှိမည် မဟုတ်ပေ။ 

ထိုအချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိုင်ဝမ်အတွက် အာမခံချက် အများကြီး မရှိသေးသည့်တိုင် ထိုင်ဝမ်ဒေသခံများသည် အလွန်အမင်း စိုးရိမ်နေသည့်ပုံ မပေါ်ကြောင်း လေ့လာသူများက သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။

Source: Nikkei Asia

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၅

ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် ဥရောပသို့ ပျံ့နှံ့လာမည့် အန္တရာယ်သည် မြင့်တက်လျက် ရှိသည်။ ယခင်က ဥရောပတွင် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားမည့် အန္တရာယ်သည် ယခုအခါလောက် မြင့်တက်ခဲ့ဖူးခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

ယူကရိန်းသည် ရုရှားနှင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲတွင် ဆက်တိုက်မဟုတ်ဘဲ ဖြည်းဖြည်းခြင်း ရှုံးနိမ့်နေသည်ဟု စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူများက ယူဆထားသည်။ သို့သော် ထိုယူဆချက်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ အဘယ်နည်း။

စင်စစ်တွင် ယူကရိန်းသည် ရုရှားကို ရေရှည်တိုက်ခိုက်ရန် စစ်သားအရေအတွက် လုံလောက်ခြင်း မရှိပေ။ ယူကရိန်းတွင် နေ့စဉ် စစ်သားများ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုသည် ရာချီရှိနေပြီး ထိခိုက်သေဆုံးသူများ အလွန်များပြား ခြင်းကြောင်း ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်များကို “အသားကြိတ်စက်များ” ဟူ၍ပင် သုံးနှုန်းခေါ် ဆိုလာကြသည်။

ရုရှားတွင်မူ စစ်သင်တန်းများ လေ့ကျင့်ထားသည့် အရန်စစ်သား အင်အားအများအပြားရှိပြီး ခန့်မှန်းခြေ ၅ သိန်း ခန့်ရှိသည်။ ယူကရိန်းတွင်မူ အရန်စစ်သားအင်အား မရှိသလောက်နီးပါး ဖြစ်နေသည်။

သို့တိုင်အောင် ရုရှား၏ ပွဲသိမ်းတိုက်ကွက် မဟာဗျူဟာကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

တစ်ခါတစ်ရံတွင် ရုရှားက ၎င်းတို့သည် ရုရှားနယ်နိမိတ်အား တိုက်ခိုက်မှုများရန်မှ ကာကွယ်ရန် ကြားခံနယ်မြေ များ ဖန်တီးလိုကြောင်း ပြောကြားလေ့ရှိသည်။

သို့သော် အဆိုပါ ကြားခံနယ်မြေများသည် တာဝေးပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များနှင့် ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ၏ရန်မှ ကာကွယ် ပေးနိုင်စွမ်းမရှိပေ။

လေကြောင်းခရီးစဉ်များကို ပြသထားစဉ်

လက်ရှိတွင် နေတိုးသည် ယူကရိန်းကို F-16 တိုက်လေယာဉ်များ ပေးပို့နေပြီး ထိုလေယာဉ်များသည် ရိုမေးနီးယား လေယာဉ် ကွင်းများမှ စစ်ဆင်ရေး လုပ်ဆောင်မည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ထို့ပြင် ထိုလေယာဉ်များတွင် တာဝေးပစ် JASSM ခရုဇ် ဒုံးကျည်များနှင့် AIM-120 ဝေဟင်မှ ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည် များကို တပ်ဆင်လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ရုရှားအနေဖြင့် ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ ထိုလေယာဉ်ကွင်းများကို ဖျက်စီးရန် သို့မဟုတ် နေတိုးအဖွဲ့ကို F-16 လေယာဉ်များ အသုံးပြုမည့် အိုင်ဒီယာအား နောက်ဆုတ်စေရန် လုပ်ဆောင်မည် ဟုတ်/မဟုတ်ကို စောင့်ကြည့်ရ မည် ဖြစ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အဆိုပါ F-16 တိုက်လေယာဉ်များသည် ခရိုင်းမီးယားဒေသအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ခရိုင်းမီးယားဒေသသည် ရုရှားအတွက် အလွန် အထိအခိုက် မခံသည့်ဒေသဖြစ်သည်။ မကြာသေးမီက ယူကရိန်း သည် ခရိုင်းမီးယားဒေသအတွင်းရှိ လေယာဉ်ကွင်းများ၊ ဆိပ်ကမ်းများ အထူးသဖြင့် စီဗက်စတိုပိုးလ် (Sevastopol) မြို့ရှိ ပစ်မှတ်များကို တာဝေးပစ်ဒုံးကျည်များဖြင့် ဆက်တိုက်ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းသည် ခရိုင်းမီးယားနှင့် ရုရှားအကြား ဆက်သွယ် ဖောက်လုပ်ထားသည့် Kerch တံတားကြီးကို နောက်တစ်ကြိမ် ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးပမ်းဖွယ်ရှိနေသည်။

ယူကရိန်းက အသုံးပြုသည့် ဒုံးကျည် အများစုကို နေတိုးအဖွဲ့က ထောက်ပံ့ပေးထားခြင်းဖြစ်ပြီး ဒုံးကျည်အားလုံး သည် နေတိုးအဖွဲ့က လမ်းညွှန်ပေးသည့် ပစ်မှတ်တည်နေရာများကို အခြေခံပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နေတိုးအဖွဲ့သည် ရုရှားပစ်မှတ်များကို ယူကရိန်းက တိကျစွာ ပစ်ခတ်နိုင်စေရန် စပိုင်လေယာဉ်များ၊ တာဝေး ထောက်လှမ်းသည့် ရေဒါများနှင့် ဂြိုဟ်တုများကို အသုံးပြုနေသည်။

ရုရှားသည် လေကြောင်းကာကွယ်ရေး စနစ်များဖြင့် ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ခုခံနေပြီး ထိုတိုက်ခိုက် မှုများအကြောင်းကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ပြောကြားလေ့မရှိပေ။

ရုရှားစစ် သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းတွင် မြေပြင်တပ်ဖွဲ့များ အားနည်းမှုကြောင့် ခရိုင်းမီးယားဒေသကို ဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ယူကရိန်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များ ရုရှားတပ်များကို  အရှက်ရစေရန် ဖြစ်သော်လည်း မှန်းချက်နှင့် နှမ်းထွက် မကိုက်သည့် ရလဒ်မျိုး ထွက်ပေါ်စေနိုင်သည်။

ရုရှားတပ်များသည် ဖိအားများ များပြားလာသည်နှင့်အမျှ ယူကရိန်း၏ ခါကိဗ် (Kharkiv)၊ အိုဒက်ဆာ (Odesa) သို့မဟုတ် ကိယက်ဗ် (Kiev) နှင့် အခြားနေရာဒေသများကို ယခင်ကထက် ပိုမိုပြင်းထန်စွာ တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်မှု များ ပြုလုပ်လာနိုင်ခြေရှိသည်။

ရုရှားတွင် နေတိုးအဖွဲ့က ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်သည့် ဒုံးကျည်များထက် ပိုမိုများပြားသည့် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များ ရှိနေသည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းတွင် ၎င်းတို့မြို့များကို ထိုခိုက်ပျက်စီးမှုများမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် လေကြောင်း ကာကွယ်ရေး စနစ်များ လုံလုံလောက်လောက် မရှိပေ။

ထို့ကြောင့် နေတိုးအဖွဲ့သည် ရုရှားအား ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်နေသည့်အတွက် ကြီးကြီးမားမား ပြန်လည် ပေးဆပ်ရမည်ဆိုသည့် အချက်ကို လက်ခံစေရန် ကြိုးပမ်းနေရသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

နေတိုးအဖွဲ့ထဲမှ အချို့နိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းမှ ရုရှားတပ်များ ပြန်ဆုတ်ရန်နှင့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် ရုရှားအပေါ် ဖိအားများ တိုးမြှင့်ရန် ဆန္ဒရှိနေကြသည်။

သို့သော် ရုရှားသည် ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်နေသည့် ၎င်းတို့၏ စစ်ဆင်ရေးကို မည်သည့်အကြောင်းနှင့်မျှ ရပ်တန့်ဖွယ်မရှိပေ။

အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုသည့်တိုင် ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် ယူကရိန်းကို မျက်နှာသာ ပေးထားခြင်းဖြစ်ပြီး ရုရှားကို မျက်နှာသာပေးမည် မဟုတ်ပေ။

ရုရှားနိုင်ငံကလည်း အမေရိကန်ကို သတိပေးသည့် အနေဖြင့် ကျူးဘားသို့ စစ်သင်္ဘောများနှင့် နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ စေလွှတ်ထားသည်။

ရုရှားခေါင်းဆောင်ပိုင်းအကြားတွင် ယူကရိန်းပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန် မြှင့်တင်ရန် ဖိအားများ ရှိနေသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

 ဘိုင်ဒန်နဲ့ မက်ခရွန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုဖိအားများကို ယခုလအတွင်းက စိန့်ပီတာစဘတ် စီးပွားရေးညီလာခံတွင် သီးသန့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ချိန်အတွင်း ရုရှားက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ထိုဖိအားများနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူသိရှင်ကြား ဖွင့်ဟပြောဆိုခဲ့ခြင်း မရှိသည့်တိုင် ယူကရိန်းနှင့် နေတိုး အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို ခံပြင်းပြီး ဒေါသထွက်သည့် အကြောင်းကို ပြသခဲ့သည်။

ဥရောပခေါင်းဆောင်အချို့ အထူးသဖြင့် ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်သည် ပြည်တွင်း နိုင်ငံရေးထောက်ခံမှုနှုန်း ကျဆင်းနေသဖြင့် ၎င်းတို့အပေါ် လူထုထောက်ခံမှုနှုန်း မြင့်တက်စေရန် ပိုမိုကြီးမားသည့် စစ်ပွဲကို ဖြစ်ပွားစေရန် လုပ်ဆောင်ဖွယ်ရှိသည်။

ယူကရိန်းသို့ စစ်သားများနှင့် တိုက်လေယာဉ်များ စေလွှတ်ခြင်းဖြင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် ဥရောပစစ်ပွဲကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြေရှိသည်။

အမေရိကန်သည် ရိုမေးနီးယားရှိ F-16 လေတပ်စခန်းများကို အသုံးချဖွယ်ရှိပြီး ဘိုင်ဒန်သည် ဥရောပတွင် စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားစေရန်နှင့် ၎င်း၏ ကျဆင်းနေသည့် နိုင်ငံရေးပုံရိပ်ကို ပြန်လည်မြှင့်တင်ဖွယ်ရှိသည်။

ထိုထင်မြင်ယူဆချက်များသည် အလွန်အန္တရာယ်များလှသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နေတိုး၏ ကာကွယ်ရေး ကဏ္ဍသည် အလွန်ပါးလွှာနေပြီး ဘိုင်ဒန်သည် အာဏာ ဆက်လက်တည်တံ့စေရန် မဟာမိတ်များနှင့် ဥရောပ၏ အနာဂတ်ကို ချနင်းမည်ဆိုပါက ရှက်ဖွယ်လိလိပင်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် လက်ရှိတွင် အများပြည်သူ ထင်မြင်ချက်တွင်လည်း ပိုမိုကြီးမားသည့် စစ်ပွဲ ဖြစ်လာမည့်အရေးကို ထောက်ခံသည့် အထောက်အထားများ ထွက်ပေါ်နေခြင်းမရှိပေ။

စင်စစ် ဥရောပတိုက်သားများ၏ စိတ်ထဲတွင် စစ်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများသာ ပိုမို ကိန်းအောင်းနေဖွယ်ရှိ သည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် နေတိုးအဖွဲ့သည် အဖွဲ့အစည်း ပြိုကွဲသွားစေနိုင်သည့် အခြေအနေအထိ ရောက်ရှိစေနိုင်သော ရန်လိုသည့် မဟာမိတ်အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့အဖြစ်သို့ ပုံစံပြောင်းလဲ သွားခဲ့သည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၄

ပေါ်တူဂီအသင်းနဲ့အတူ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ရော်နယ်ဒို အတွက်တော့ ဒီပြိုင်ပွဲဟာ သူ့ရဲ့ ကစားသမားဘဝမှာ နောက်ဆုံး နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲလည်း ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ 

အသက် ၃၉ နှစ်အရွယ်ရှိ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီအသင်းကို ယူရို ၂၀၁၆ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်အောင် အကူအညီ ပေးနိုင်ခဲ့သလို ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ခြေစစ်ပွဲမှာ ပေါ်တူဂီအသင်း ၁၀ ပွဲစလုံး နိုင်ပွဲရယူနိုင်ခဲ့တာမှာ အဓိကအခန်း ကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ စံချိန်တွေအများကြီး တင်ထားနိုင်ခဲ့ပြီး ချိုးဖျက်ရမယ့် စံချိန်တွေကလည်း ရှိနေတာ ပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အသက် ၁၉ နှစ်အရွယ်မှာကတည်းက ယူရို ၂၀၀၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ပေါ်တူဂီအသင်းအတွက် စတင်ပါဝင် နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ၅ ကြိမ်အထိ ပါဝင်ကစားပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ 

 ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

အယ်လ်နာဆာအသင်း ခေါင်းဆောင်ဟာ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာလည်း ပေါ်တူဂီအသင်းအတွက် ပါဝင်မှာဖြစ်လို့ ယူရိုပြိုင်ပွဲကို ၆ ကြိမ်ကစားတဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမားအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်တော့မှာပါ။ 

ရော်နယ်ဒိုဟာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ ယူရိုပြိုင်ပွဲတိုင်းမှာ ဂိုးသွင်းယူနိုင်ခဲ့ပြီး ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲ မတိုင်ခင်ထိ သူ့ရဲ့ ယူရို သွင်းဂိုးဟာ ၁၄ ဂိုးအထိရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲသမိုင်းမှာ ဂိုးအများဆုံး သွင်းယူထားတဲ့ ကစားသမားအဖြစ် ရပ်တည်နေပြီး သူ့ရဲ့အနောက်မှာရှိတဲ့ ပြင်သစ်ဂန္ထဝင် ပလာတီနီကို ၅ ဂိုးအသာရထားတာပါ။ 

ပြီးတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲသမိုင်းမှာ ပွဲအရေအတွက် အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ၂၅ ပွဲနဲ့ ထိပ်ဆုံး နေရာက ရပ်တည်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ရော်နယ်ဒို နောက်ထပ် တင်ရှိထားတဲ့ စံချိန်တစ်ခုကတော့ ဂိုးကန်သွင်းမှု အများဆုံး ပြုလုပ်ထား တာပါ။ ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ဂိုးကန်သွင်းမှု ၁၃၇ ကြိမ် ပြုလုပ်ထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့အနောက်မှာရှိတဲ့ အွန်နရီက ၅၂ ကြိမ် ပြုလုပ်ထားလို့ အများကြီး ကွာဟနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ဒီစံချိန်တွေအပြင် စံချိန်အများကြီးကို တင်ထားသလို ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ နောက်ထပ် စံချိန်ချိုးဖျက်ပြီး စံချိန်သစ်တင်ဖို့တွေလည်း ကျန်ရှိနေသေးတာပါ။ 

ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ဂိုးအခွင့်အရေး အများဆုံး ဖန်တီးမှုစံချိန်ကို တင်ထားတာက ပေါ်တူဂီအသင်းဂန္ထဝင် ဖီဂို ဖြစ်ပါ တယ်။ 

ဖီဂိုဟာ ဂိုးအခွင့်အရေး ဖန်တီးမှု ၄၂ ကြိမ်နဲ့ ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ ရပ်တည်နေပြီး ရော်နယ်ဒိုက ၄၁ ကြိမ်နဲ့ ဒုတိယ နေရာမှာ ရပ်တည်နေတာပါ။ 

 ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒို အနေနဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ဂိုးအခွင့်အရေး ဖန်တီးမှု ၂ ကြိမ် ပြုလုပ်ပေးနိုင်ရင် နိုင်ငံအသင်းဖော်ဟောင်း ဖီဂိုရဲ့စံချိန်ကို ချိုးဖျက်ပြီး စံချိန်သစ်တင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုအတွက် ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ နောက်ထပ် ချိုးဖျက်ရမယ့် အရာကတော့ ဂိုးဖန်တီးမှု အများဆုံးစံချိန်ပါ။ 

ရော်နယ်ဒိုဟာ ချက်ကစားသမားဟောင်း ပိုဘောစကီးနဲ့အတူ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ဂိုးဖန်တီးမှု ၆ ကြိမ်စီ ပြုလုပ်ထားပြီး ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ ပူးတွဲရပ်တည်နေတာပါ။ 

ရော်နယ်ဒို အနေနဲ့ ထိပ်ဆုံးနေရာမှာ လွတ်လွတ်ကျွတ်ကျွတ် ရပ်တည်ချင်ရင် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ဂိုးဖန်တီးမှု လုပ်ဖို့ လိုနေပြီး ဂိုးဖန်တီးမှု ၅ ကြိမ် ပြုလုပ်ထားတဲ့ ဘယ်လ်ဂျီယံကွင်းလယ်လူ ဒီဘရိုင်းရဲ့ ကျော်ဖြတ်ခြင်း မခံရဖို့လည်း လိုနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒို အနေနဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ အသက် ၄၁ နှစ်အရွယ်ရှိ အသင်းဖော် ပီပီသာ ဂိုးမသွင်းယူနိုင်ရင် ဒီပြိုင်ပွဲ သမိုင်းမှာ အသက်အကြီးဆုံး ဂိုးသွင်းသူအဖြစ် စံချိန်တင်နိုင်မယ့် အခွင့်အရေးလည်း ရှိနေတာပါ။ 

ယူရိုပြိင်ပွဲမှာ အသက်အကြီးဆုံး ဂိုးသွင်းထားတဲ့ သူကတော့ သြစတြီးယားအသင်းက ဗာစတစ်ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်က ပိုလန်အသင်းနဲ့ ပွဲစဉ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီဂိုးသွင်းယူတဲ့အချိန်မှာ သူ့ရဲ့အသက်ဟာ ၃၈ နှစ် ၂၅၇ ရက်ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါအပြင် ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲဗိုလ်လုပွဲမှာ အသက်အကြီးဆုံး ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့သူအဖြစ် စံချိန်တင်ဖို့လည်း မျှော်လင့်လို့ ရသေးတာပါ။

 ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ယူရိုပြိုင်ပွဲဗိုလ်လုပွဲမှာ အသက်အကြီးဆုံး ဂိုးသွင်းထားသူကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ အင်္ဂလန်အသင်း ဘက်ကို ဂိုးသွင်းခဲ့တဲ့ အီတလီနောက်ခံလူဟောင်း ဘိုနူချီဖြစ်ပြီး ဒီအချိန်က သူ့ရဲ့အသက်ဟာ ၃၄ နှစ်ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒို အနေနဲ့ ယူရို ၂၀၁၆ ပြိုင်ပွဲမှာလို ဒီတစ်ကြိမ်ပြိုင်ပွဲမှာလည်း ပေါ်တူဂီအသင်းကို ချန်ပီယံဆုရရှိအောင် ထပ်ပြီး ဦးဆောင်နိုင်ခဲ့ရင် ၂၀၀၈ နဲ့ ၂၀၁၂ ပြိုင်ပွဲတွေမှာ စပိန်အသင်းကို ချန်ပီယံဆုရရှိအောင် ဦးဆောင်နိုင်ခဲ့တဲ့ အသင်းခေါင်းဆောင် ကာဆီးလက်စ်နောက်ပိုင်း ယူရိုချန်ပီယံဆု ၂ ကြိမ်ရရှိအောင် ဦးဆောင်နိုင်မယ့် ဒုတိယ မြောက် အသင်းခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာမှာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီ ကစားသမားဘဝမှာ နိုင်ငံပေါင်း ၄၇ နိုင်ငံကို ဂိုးသွင်းယူထားပြီး ယူရို ၂၀၂၄ အုပ်စုတွင်းမှာ တွေ့ဆုံရမယ့် တူရကီနဲ့ ဂျော်ဂျီယာအသင်းတို့ကို ဂိုးမသွင်းရသေးပါဘူး။ 

အဲဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ ဒီ ၂ သင်းကို ဂိုးသွင်းနိုင်ခဲ့ရင် စံချိန်ထပ်ပြီး တင်ဦးမှာဖြစ်သလို ပေါ်တူဂီအသင်းသာ ရှုံးထွက်အဆင့်ကို ရောက်ရင် ရော်နယ်ဒိုဟာ နိုင်ငံပေါင်း ၅၀ ကိုဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ မှတ်တမ်းတစ်ခုကို ရယူနိုင်ဖို့ ရှိနေပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုအနေနဲ့ သူ့ရဲ့နောက်ဆုံး နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ မဟုတ်ရင်တောင် နောက်ဆုံး ယူရိုပြိုင်ပွဲဖြစ်မယ့် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ စံချိန်သစ်တွေတင်ပြီး ပေါ်တူဂီအသင်းနဲ့ ဆုဖလားကိုင်မြှောက် နိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

Source: BBC

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၇

ဂျာမနီနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် ကျင်းပမယ့် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲကျင်းပဖို့ ရက်ပိုင်းပဲ လိုတော့တဲ့အချိန်မှာ ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ဘယ်အသင်း ချန်ပီယံဖြစ်နိုင်မလဲဆိုတဲ့ ခန့်မှန်းမှုတွေကလည်း ထွက်ပေါ်နေခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ 

အချက်အလက်တွေကို ပြုစုတဲ့ Opat စူပါကွန်ပျူတာရဲ့ တွက်ချက်မှုမှာတော့ အင်္ဂလန်အသင်းက ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲဖို့ ရေပန်းအစားဆုံးဖြစ်နေတာကို တွေ့ခဲ့ရတာပါ။ အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ဘယ်ပြိုင်ပွဲမဆို မကျင်းပခင်မှာ ဗိုလ်စွဲဖို့ ရေပန်းစားတာက ထုံးစံလို ဖြစ်နေပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာတော့ အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ဗိုလ်စွဲဖို့ ရေပန်းအစားဆုံး အသင်းအဖြစ် ဦးဆောင်နေ တာပါ။ ဒါကလည်း အင်္ဂလန်အသင်းရဲ့ ကစားသမား အစုအဖွဲ့နဲ့ ရလဒ်ကောင်းမွန်မှုတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင် ပါတယ်။ 

အင်္ဂလန်အသင်းရဲ့ ရလဒ်တွေကို ကြည့်ရရင် ဘရာဇီးလ်အသင်းကို ခြေစမ်းပွဲမှာ အရေးနိမ့်တာကလွဲပြီး ရလဒ်တွေ ကောင်းမွန်ခဲ့တာပါ။ 

ယူရိုပြိုင်ပွဲဖလားကိုတွေ့ရစဉ်

သူတို့ရဲ့ လူစာရင်းမှာဆိုရင် ဂိုးသွင်းကောင်းတဲ့ အသင်းခေါင်းဆောင် ဟာရီကိန်း၊ အာဆင်နယ် အသင်းက ဆာကာနဲ့ ဒီကလန်ရိုက်စ်၊ မန်စီးတီးအသင်းက ဖိုဒန်၊ ရီးရယ်လ်အသင်းနဲ့အတူ ဆုဖလားတွေ ရယူနိုင် ခဲ့တဲ့ ဘယ်လင်ဂမ်နဲ့ ချယ်လ်ဆီး ကြယ်ပွင့် ကိုးလ်ပါလ်မာတို့ ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးတော့ ကိုဘီမိုင်နူး၊ အီဇီ၊ ဝါတန်၊ ဂေါ်ဒွန်တို့လို လူငယ် ကစားသမားတွေအပြင် အာနိုးလ်၊ ဝေါလ်ကာ၊ ထရစ်ပီယာ၊ ဝက်ကင်စ်တို့လို ကစားသမားတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ 

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ နေရာစုံမှာ တောင့်တင်းတဲ့ လူစာရင်းရှိနေပေမယ့် နောက်ခံလူ မက်ဂွဲယား ဒဏ်ရာကြောင့် မပါဝင်နိုင်တော့တဲ့အတွက် ဗဟိုခံစစ်ပိုင်းက အားနည်းနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ပွဲထွက်လူစာရင်းမှာ ပါဝင်မယ့် ကစားသမားတွေက ဒီနေရာကို ဖြည့်ပြီးကစားနိုင်ရင် အင်္ဂလန် အသင်းဟာ ချန်ပီယံဆု ရယူနိုင်မယ့် အနေအထားမှာ ရှိနေတာပါ။ 

ဒီလိုတွေကြောင့်လည်း အင်္ဂလန်အသင်းကို ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲဖို့ ရေပန်းအစားဆုံး အသင်းအဖြစ် Opta က သတ်မှတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဟာရီကိန်းကိုတွေ့ရစဉ်

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ နည်းပြ ဆောက်ဂိတ် လက်ထက် ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရိုပြိုင်ပွဲနဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲတွေမှာ ရလဒ် ကောင်းတွေ ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ၂၀၁၈ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ဆီမီးဖိုင်နယ်အဆင့်ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ကွာတားဖိုင်နယ်အထိ ရောက်ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာတော့ အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ဗိုလ်လုပွဲကို တက်နိုင်ခဲ့ပြီး ချန်ပီယံဖြစ်ဖို့ အနီးစပ်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် အီတလီအသင်းကို ပင်နယ်တီနဲ့ အရေးနိမ့်ကာ ဒုတိယနဲ့သာ ကျေနပ်ခဲ့ရတာပါ။ အဲဒါကြောင့် အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ ပစ်မှတ်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Opta စူပါကွန်ပျူတာရဲ့ တွက်ချက်မှုမှာ အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ဖို့ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိတယ်လို့ ဖော်ပြထားတာပါ။ 

ယူရိုပြိုင်ပွဲ၀င် အသင်းတွေကိုတွေ့ရစဉ်

အင်္ဂလန်အသင်းရဲ့ အနောက်မှာတော့ ပြင်သစ်အသင်းက ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ဒုတိယ၊ အိမ်ရှင်ဂျာမနီအသင်းက ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ တတိယ၊ စပိန်အသင်းက ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ စတုတ္ထ၊ ပေါ်တူဂီအသင်းက ၉ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ပဉ္စမနေရာမှာ ရပ်တည်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နယ်သာလန်၊ လက်ရှိချန်ပီယံ အီတလီနဲ့ ဘယ်လ်ဂျီယံအသင်းတို့ဟာ ဒီအသင်းတွေရဲ့ အနောက်မှာ ချန်ပီယံ ဖြစ်နိုင်မယ့် အသင်းတွေအဖြစ် ရပ်တည်နေတာပါ။

ဒီရာခိုင်နှုန်းတွေက စူပါကွန်ပျူတာရဲ့ တွက်ချက်မှုတွေ ဖြစ်တာကြောင့် လက်တွေ့မှာတော့ ကွာခြားမှုတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ အင်္ဂလန်အသင်းအနေနဲ့ ချန်ပီယံဆုကို ရရှိချင်တယ်ဆိုရင် ပွဲစဉ်တိုင်းကို အကောင်းဆုံးလုပ်ပြနိုင်ဖို့ လိုအပ်တာပါ။

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ အုပ်စုတွင်းမှာ ဆားဘီးယား၊ ဒိန်းမတ်၊ ဆလိုဗေးနီးယားအသင်းတို့နဲ့ ကျရောက်နေတာ ကြောင့် နောက်တစ်ဆင့်တက်နိုင်ဖို့ အခြေအနေ ကောင်းတဲ့အတွက် ရှုံးထွက်အဆင့်တွေမှာ ချန်ပီယံခြေစွမ်းတွေ ကို ပြသရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အင်္ဂလန်အသင်းဟာ ယူရိုပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ၁ ကြိမ်မှ မရယူနိုင်သေးတာကို ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ အဆုံးသတ်နိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပါ။

ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲကို ဇွန်လ ၁၄ ရက်ကနေ ဇူလိုင် ၁၄ ရက်အထိ တစ်လကြာ ကျင်းပသွားမှာဖြစ်ပြီး  ခန့်မှန်းမှုတွေ အတိုင်းပဲ အင်္ဂလန်အသင်းက ချန်ပီယံဖြစ်သွားမလား၊ ဘယ်အသင်းက ချန်ပီယံဆုကို ကိုင်မြှောက်နိုင်မလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ် ၊ မေလ ၃၁

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်၏ ကျယ်ပြန့်သည့် လှုပ်ရှားမှုများသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှု အတွက် ထိတ်လန့်မှုများကို ဖြစ်စေသည်။

အလွန်အကျွံ ငါးဖမ်းမှုများ၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများ ပျက်စီးမှုများသည် ထိုဒေသ၏ ကြွယ်ဝသည့် ဇီဝမျိုးကွဲများကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။

နယ်နိမိတ်ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် မြေယာဖော်ယူမှုများနှင့် ကြီးမားသည့် ခုံးကောင် များကို ဖမ်းဆီးနေမှုများက သန္တာကျောက်တန်း မျိုးစိတ်ပေါင်း ၅၀၀ ကျော်ကို လျင်မြန်စွာ ပြုန်းတီးစေခဲ့သည်။

တစ်ခါတစ်ရံတွင် ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများ၏ လောင်းရိပ်အောက် ကျရောက်လေ့ရှိသည့် ထိုကဲ့သို့ ဂေဟဗေဒ ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း မြင့်တက်လာမှုက တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ ကောင်းမွန်သော အခြေအနေနှင့် ခံနိုင်ရည် ရှိမှုအပေါ် ဆိုးရွာသော ရေရှည်ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုကဲ့သို့ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ထိုသဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ကပ်ဘေးကို လျော့ကျစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်မှုသည် အရေးတကြီး လိုအပ်လှပေသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်၌ ရှိနေသည့် အငြင်းပွားဖွယ် ဒေသဖြစ်သော စကာဘိုရော့ချ် သောင်ခုံ (Scarborough Shoal) သည် တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများကြောင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေးနိမ့်ကျမှုကို ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက စွပ်စွဲထားသည်။ 

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးမှုကို သရုပ်ဖော်ပြထားစဉ်

တရုတ်အနေဖြင့် ထိုသောင်ခုံ၏ အခြေအနေကို နိုင်ငံတကာလေ့လာသူများအား စစ်ဆေးကြည့်ရှုခွင့်ပေးရန် ဖိလစ်ပိုင်က တိုက်တွန်းထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက ပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင်လည်း ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ (PCG) သည် စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံ အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ သန္တာကျောက်တန်းများကို ရိုက်ကူးထားသည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံ များကို ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများသည် ကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို ခွာယူနေမှုကြောင့် သန္တာကျောက်တန်းများသည် သိသိသာသာ ထိခိုက်ခဲ့သည်ဟု PCG က ပြောသည်။

ထိုသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ဖိလစ်ပိုင်အမျိုးသားလုံခြုံရေးအဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဂျိုနသန် မာလာယာ (Jonathan Malaya) က လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

တရုတ်အနေဖြင့် ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ၏ အခြေခံအကြောင်းရင်းများကို ကုလသမဂ္ဂမှ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများအား လွတ်လပ်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ပေးရန် ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

"တရုတ်နိုင်ငံကို ကျနော်တို့ စိန်ခေါ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ သူတို့ဟာ သူတို့ကိုယ်သူတို့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းသူတွေလို့ ယူဆထားမယ်ဆိုရင် သူတို့ဟာ ဘာဂျိုဒီမဆင်လော့ (Bajo de Masinloc) ကျွန်းကို နိုင်ငံတကာလေ့လာသူတွေကို စစ်ဆေးခွင့်ပြုသင့်ပါတယ်" ဟု မာလာယာက ပြောကြားခဲ့သည်။ (မှတ်ချက်- စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံကို ဖိလစ်ပိုင်က ဘာဂျိုဒီမဆင်လော့ကျွန်းဟူ၍ သုံးနှုန်းခေါ်ဝေါ်သည်။)

တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့က ဖိလစ်ပိုင်စက်လှေကို ရေပိုက်နဲ့ထိုးနေစဉ်

စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံတွင် ကြီးမာသည့် ခုံးကောင်အရေအတွက် လျော့နည်းလာမှုအတွက် ဖိလစ်ပိုင်အရာရှိ များက တရုတ်ငါးဖမ်းသမားများကို ဝေဖန်ပြစ်တင်လေ့ရှိသည်။ 

ထိုသောင်ခုံသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ လူဇွန်(Luzon)ကျွန်း အနောက်ဘက် ၁၉၈ ကီလိုမီတာ အကွာခန့်တွင် တည်ရှိပြီး ဖိလစ်ပိုင်အထူးစီးပွားရေးဇုန်ထဲမှာဖြစ်၍ ထိုသောင်ခုံကို ဖိလစ်ပိုင်က ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ် ပြုထားသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က တရုတ်နှင့်ဖိလစ်ပိုင်အကြား သီတင်း ၁၀ ပတ်ကြာ ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ (CCG) သည်  ပြီးခဲ့သည့် ၁၁ နှစ်အတွင်း ထိုသောင်ခုံအနီးတစ်ဝိုက်တွင် တပ်များကို ဖြန့်ထားခဲ့သည်။ 

တရုတ်အစိုးရကလည်း ထိုသောင်ခုံသည် တရုတ်၏ ရှိရင်းစွဲ နယ်နိမိတ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး ထိုသောင်ခုံတွင် တရုတ်က ငြင်းစရာမလိုသည့် အချုပ်အခြာအာဏာကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုနယ်နိမိတ်သည် တရုတ်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ငါးဖမ်းသင်္ဘောများသည် ထိုသောင်အနီးရှိ ထုံးအိုင်အတွင်းမှ တန်ဖိုးကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို အများအပြား ခွာယူခဲ့ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်အစောပိုင်းက South China Morning Post သတင်းစာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် သတင်း၌  သင်္ဘော ဒလက်များကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးနေသည့် ကျောက်တန်းများကို ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများထဲတွင် မြင်တွေ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုထိခိုက်ပျက်စီးမှုများသည် ငါးဖမ်းသမားများ၏ သင်္ဘောများတွင် တပ်ဆင်ထားသည့် ဒလက်များက ကျောက်တန်းကို ပွတ်တိုက်မှု၏ အကျိုးဆက်များဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဖိလစ်ပိုင်၏ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ပြသခဲ့သည့် ဓာတ်ပုံများထဲတွင် တရုတ် ငါးဖမ်းသမားများသည်  ကြီးမားသည့် ခုံးကောင်များကို နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အများအပြား ဖမ်းယူနေသည့် ပုံများအား ဖော်ပြထားသည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုလှုပ်ရှားမှုများသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ရပ်နားသွားခဲ့ပုံပေါ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်အရာရှိများ က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

သန္တာကျောက်တန်းများ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုသည် လျစ်လျူရှုခံထားရသည့် မငြင်းနိုင်သော သက်သေတစ်ခုဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ဂေဟစနစ်ကို အလေးထားသူ အနည်းငယ်သာရှိနေကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့် တပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မာလာယာက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သန္တာကျောက်တန်းများနှင့် အခြားထိခိုက် ပျက်စီးမှုများအတွက် တရုတ်ကို တရားစွဲ ဆိုရန် ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရနှင့် သဘာတူညီမှုများ ရရှိထားကြောင်း မာလာယာက ပြောသည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်ကလည်း ဖိလစ်ပိုင်သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ သည်ဟိဂ် (The Hague) မြို့ရှိ အနုညာတခုံရုံးတွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်က ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာသည့် Nine-dash line အမည်ရှိ နယ်စပ်စည်းရေးဆွဲမှုကို တရားရေးအရ စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ 

တောင်တရုတ်ပင်လယ် အခင်းအကျင်းကို တွေ့ရစဉ်

၃ နှစ်အကြာတွင် အနုညာတခုံးရုံးက ဖိလစ်ပိုင်ဘက်က ရပ်တည်ခဲ့ပြီး တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ထွက်ဆိုမှုများကို ပယ်ချကြောင်း စီရင်ချက်ချခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ တရုတ်အစိုးရက တရားရုံး၏ စီရင်ချက်ကို လျစ်လျူရှုခဲ့ပြီး စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံကို နိုင်ငံတကာက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ခွင့်ပေးရန် တောင်းဆိုသည့် ဖိလစ်ပိုင်၏ တိုက်တွန်းချက်ကိုလည်း ငြင်းပယ်ဖွယ်ရှိသည်။

စကာဘိုရော့ချ်သောင်ခုံသည် မကြာသေးမီက တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်စေခဲ့သည့် အဓိကနေရာတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ 

ထိုသောင်ခုံ၏ ထုံးအိုင်အတွင်းသို့ ဖိစလပိုင် ငါးဖမ်းသမား ဝင်ရောက်ခြင်းမရှိစေရန် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ဟန့်တားပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့သည် ထုံံးအိုင်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်မည့် ဝင်ပေါက် ကို ရေပေါ်အတားအဆီးများဖြင့် ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ထိုအတားအဆီးများအား ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့် တပ်ဖွဲ့က ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးကတည်းက ဖိလစ်ပိုင်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများနှင့် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

ဧပြီ ၃၀ ရက်ကလည်း တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများသည် ဖိလစ်ပိုင် ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ ကင်းလှည့်သင်္ဘောများနှင့် ငါးဖမ်းသင်္ဘောများကို မီးသတ်ပိုက်ဖြင့် ထိုးခဲ့သဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောများ ထိခိုက် ပျက်စီးခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ကျွန်းတုကို တွေ့ရစဉ်

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းသည် ပထဝီနိုင်ငံရေး ဂယက်ရိုက်ခတ် မှုများကို သိသိသာသာ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ 

ထိုဒေသသည် ရှုပ်ထွေးသည့် ပထဝီနိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်က  တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားသည်။ 

ထို့ကြောင့် တရုတ်သည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံအချို့နှင့် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားလျက်ရှိပြီး အမေရိကန် နှင့်လည်း တင်းမာမှု မြင့်တက်ခဲ့သည်။

တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အရည်အသွေး နိမ့်ကျမှုသည် ထိုအငြင်းပွားမှုများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့သည်။ 

ထိုအခြေအနေသည် ဒေသတွင်း သောင်းနှင့်ချီသည့် ငါးဖမ်းသမားများ၏ စားဝတ်နေရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေကာ ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းစေမည့် အလားအလာအထိ ရောက်ရှိနေသည်။ 

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ထိုအရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရန် အချိန်ဆွဲ နေသည့် တရုတ်၏ နည်းဗျူဟာများကလည်း တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ပိုမို ခိုင်မာအားကောင်းစေခဲ့သည်။

ထိုအကျပ်အတည်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းအပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိပြီး တရုတ်နှင့် အခြား နိုင်ငံများအကြား ယခင်ကတည်းက ရှိနေသည့် သဘောထား ကွဲလွဲမှုများနှင့် သံသယများကို ပိုမိုကြီးထွားစေကာ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ပဋိပက္ခများ၏ ရှုပ်ထွေးသည့် အခြေအနေအတွက် မျက်နှာစာအသစ်တစ်ခု ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့သည်။ 

ထို့ကြောင့် ထိုသဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အကျပ်အတည်းသည် ဂေဟဗေဟဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ခုသာ မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်မှုနှင့် ချက်ချင်းဖြေရှင်းရမည့် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်စရာကိစ္စရပ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

Source: CNI

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၁

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက အားလုံးကို အံ့အားသင့်စရာ ဖြစ်ခဲ့တာကတော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ကွန်ပနီကို နည်းပြသစ်အဖြစ် ခန့်အပ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းလို ဥရောပထိပ်သီးအသင်းက ဘန်လေအသင်းကို ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ရှိအောင် မကိုင်တွယ်နိုင်ခဲ့တဲ့ ကွန်ပနီကို နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်မယ်လို့ ဘယ်သူကမှ ထင်မှတ်မထားပေမယ့် ဒါက တကယ့် လက်တွေ့မှာ ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ကွန်ပနီကို နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ဖို့က သူတို့အတွက် ဦးစားပေး မဟုတ်ခဲ့ပေမယ့် လိုချင်တဲ့ နည်းပြတွေ မရတဲ့အဆုံး နောက်ဆုံးမှာ ခန့်အပ်ခဲ့တာလို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ လေဗာကူဆင်အသင်းနည်းပြ ဇာဘီအလွန်ဆို၊ ဂျာမနီအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ နည်းပြဟောင်း နာဂျယ်လ်စမန်း၊ သြစတြီးယားအသင်းနည်းပြ ရက်ဂ်နစ်တို့ကို ချိတ်ဆက်ခဲ့ပေမယ့် အဆင်မပြေခဲ့ သလို ထွက်ခွာမယ့် နည်းပြ တူချယ်လ်ကို အသင်းမှာ ဆက်ရှိစေဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာမှာလည်း သဘောတူညီမှု မရရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့်လည်း နည်းပြကောင်း ဖြစ်လာဖို့ အလားအလာရှိတဲ့ ကွန်ပနီကို နည်းပြသစ်အဖြစ် ၃ နှစ်စာချုပ်နဲ့ ခန့်အပ်ခဲ့တာပါ။ 

ကွန်ပနီရဲ့ နည်းပြ အတွေ့အကြုံကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း သူဟာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကမှ ဘယ်လ်ဂျီယံကလပ် အန်ဒါလက်ချ်အသင်းမှာ ကစားသမား/နည်းပြအဖြစ် တာဝန်ယူရင်းကနေ ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ နည်းပြအဖြစ် စတင် ကိုင်တွယ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကွန်ပနီကို တွေ့ရစဉ်

အန်ဒါလက်ချ်အသင်းကို ၂ နှစ်ကြာ ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ကွန်ပနီဟာ ကြီးကြီးမားမား အောင်မြင်မှုအဖြစ် ဘယ်လ်ဂျီယံ ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ဒုတိယသာရရှိခဲ့တာပါ။

ကွန်ပနီဟာ အန်ဒါလက်ချ်အသင်းကို ကိုင်တွယ်အပြီးမှာ ဘန်လေအသင်းရဲ့ နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရပြီး သူဟာ ဘန်လေအသင်းကို ချန်ပီယံရှစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံအဖြစ်နဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်ကို တန်းတက်နိုင်အောင် စွမ်းဆောင်နိုင် ခဲ့ပါတယ်။

ကွန်ပနီဟာ ဘန်လေအသင်းကို ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ပြီးရှိအောင် မကိုင်တွယ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် သူဟာ ရှိတဲ့လူစာရင်းနဲ့  အကောင်းဆုံး ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

နည်းပြအတွေ့အကြုံ နုသေးတဲ့ ကွန်ပနီအတွက်တော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကို ကိုင်တွယ်ရတာဟာ အရင် ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အန်ဒါလက်ချ်၊ ဘန်လေအသင်းတို့နဲ့ တူညီမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ထိပ်သီးအသင်း ဖြစ်တဲ့အတွက် ကွန်ပနီဟာ ဖိအားတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေ အများကြီးကို  ရင်ဆိုင်ရတော့မှာပါ။ 

ကွန်ပနီကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒီစိန်ခေါ်မှုတွေကို သူစောင့်မျှော်နေတယ်လို့ ပြောထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ၂၀၁၁-၁၂ ရာသီနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဒီရာသီကို ဆုဖလားလက်မဲ့နဲ့ အဆုံးသတ်ခဲ့ရတဲ့အတွက် လာမယ့်ရာသီမှာ ဆုဖလားပြန်လည်ရအောင် ယူပေးဖို့က ကွန်ပနီအပေါ်မှာ တာဝန်ရှိ သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။

ကွန်ပနီဟာ လေဗာကူဆင်အသင်းဆီကနေ ဘွန်ဒက်လီဂါဖလားကို ပြန်လည်ရအောင် ယူဖို့ ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမှာပါ။

ကွန်ပနီကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးရင် ဥရောပချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်း ပြန်လည်ကြီးစိုးအောင် လုပ်ဖို့အတွက် ကွန်ပနီ အနေနဲ့ တစ်ဆင့်ချင်းစီ ပြင်ဆင်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လက်ရှိ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းမှာဆိုရင် ကွန်ပနီထက် ရက်ပိုင်းပိုကြီးနေတဲ့ ဂိုးသမား နူအာ၊ အသက်သိပ်မကွာတဲ့ မူလာတို့လို ကစားသမားတွေရှိတာကြောင့် ဘယ်လ်ဂျီယံ လူမျိုးနည်းပြဟာ သူတို့နဲ့ တိုင်ပင်ပြီး အသင်းကို အကောင်းဆုံး ကိုင်တွယ်သွားဖို့လည်း လိုအပ်နေတာပါ။ 

ဂျာမနီ ဝါရင့်ကစားသမားတွေဖြစ်တဲ့ သူတို့နဲ့ အဆင်မပြေရင်လည်း ကွန်ပနီအတွက် အခက်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ 

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဘက်ကို ပြန်ကြည့်ရင်လည်း ဇာဘီအလွန်ဆိုလို လူငယ်နည်းပြ တစ်ဦးက လေဗာကူဆင် အသင်းကို ရှုံးပွဲမရှိ စံချိန်တင် အောင်ပွဲတွေ ရယူခဲ့ချိန်မှာ သူတို့လည်း လူငယ်နည်းပြတစ်ဦးနဲ့ ပြန်လုပ်ပြဖို့ ရည်ရွယ်ထားပုံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အောင်မြင်မှုမရရင်တော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းအနေနဲ့ ဝေဖန်မှုတွေ အများကြီးကို ခံရမှာပါ။ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ ကွန်ပနီတို့ဟာ သူတို့ကို မယုံကြည်တဲ့သူတွေကို အကောင်းဆုံး တုန့်ပြန်နိုင်ဖို့က လာမယ့်ရာသီမှာ ဆုဖလား အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ကွန်ပနီအနေနဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကို ဘယ်လိုနည်းဗျူဟာတွေနဲ့ ကိုင်တွယ်ပြီး ဆုဖလားတွေ ရယူပေးနိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၄

နာမည်ကျော် ဘောလုံးသမား တစ်ဦးပြီးတစ်ဦး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘောလုံးသမားဘဝကို စွန့်ခွာလာရင်း နောက်ထပ် အလှည့်ကျလာတဲ့သူကတော့ ရီးရယ်လ်အသင်း ကွင်းလယ်လူ တိုနီကရူးစ် ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရီးရယ်လ်နဲ့ ဂျာမနီကွင်းလယ်လူ တိုနီကရူးစ်ဟာ နွေရာသီမှာ ကျင်းပမယ့် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲအပြီးမှာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘောလုံးကစားသမားဘဝကနေ အနားယူတော့မယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက တရားဝင် ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်ဟာ အခုမှ အသက် ၃၄ နှစ်အရွယ်သာ ရှိသေးတာကြောင့် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမားဘဝကို ဆက်သွားလို့ရသေးပေမယ့် အနားယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့တာပါ။

ဂျာမန်စနိုက်ပါလို့ အမည်ပြောင်ရထားတဲ့ တိုနီကရူးစ်ဟာ ဘောလုံးကစားတာမှာ သွေးအေးပြီး ဘောလုံး အမြင်၊ ပေးပို့မှု၊ တီထွင်ဖန်တီးမှု၊ ဖြတ်တင်ပေးမှုတွေနဲ့ တည်ကန်ဘောကန်ရာမှာ ကျွမ်းကျင်မှုရှိတဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း တိုနီကရူးစ်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အသင်းဖော်တွေနဲ့ ပရိသတ်တွေက စောလွန်းသေးတယ်ဆိုပြီး နှမြောနေကြတာပါ။

တိုနီကရူးစ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဂျာမနီကွင်းလယ်လူ တိုနီကရူးစ်က ဒါဟာ သူ့အတွက် ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ပေမယ့် သေချာတွေးပြီးမှ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့တာလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်နဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချုပ်ဟာ ဒီရာသီအကုန်မှာ ကုန်ဆုံးတော့မှာဖြစ်ပြီး စပိန်ကလပ်က သူ့ကို စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုဖို့ စီစဉ်နေတာပါ။ 

ဒါပေမယ့် တိုနီကရူးစ်က သူ့ရဲ့စွမ်းဆောင်ရည် အကောင်းဆုံး ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ ကစားသမားဘဝကို အဆုံးသတ်ဖို့က သူရဲ့ရည်မှန်းချက် ဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ပြီးတော့ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားသမားဘဝကို အဆုံးသတ်ဖို့က သူအဖြစ်ချင်ဆုံးအရာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း တိုနီကရူးစ်က ပြောခဲ့တာပါ။ 

တိုနီကရူးစ်ဟာ ကစားသမားဘဝ အစကို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းမှာ စတင်ခဲ့ပေမယ့် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားရတာကို အပျော်ရွှင်ဆုံး ဖြစ်နေခဲ့ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်ဟာ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းမှာ ၂၀၀၇ ကနေ ၂၀၁၄ ခုနှစ်အထိ ကစားခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ ရီးရယ်လ် အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာပါ။

တိုနီကရူးစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းထံ မပြောင်းရွှေ့ခင်မှာ ယူနိုက်တက်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ဖို့ နီးစပ်ခဲ့ပြီး ဒီအချိန်က ယူနိုက်တက်အသင်းကို ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ နည်းပြ ဒေးဗစ်မိုယက်စ်နဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

တိုနီကရူးစ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ဒေးဗစ်မိုယက်စ် ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရပြီး သူ့နေရာမှာ အစားထိုး ဝင်ရောက်လာတဲ့ ဗန်ဟားလ်က တိုနီကရူးစ်ကို မခေါ်ယူခဲ့တာပါ။

ဒါက တိုနီကရူးစ်အတွက် ကောင်းတဲ့အရာဖြစ်လာခဲ့ပြီး ဒီလိုမှမဟုတ်ရင် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ အောင်မြင်မှုမျိုးကို ရယူနိုင်ဖို့ရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ 

ဂန္ထဝင်ကွင်း လယ်လူဟာ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းမှာ ကစားခဲ့ချိန်က ဘွန်ဒက်လီဂါဖလား ၃ ကြိမ်၊ ချန်ပီယံလိဂ် ဖလား ၁ ကြိမ် အပါအဝင် ဆုဖလားပေါင်း ၁၀ ခုအထိ ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ 

တိုနီကရူးစ်ဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားတဲ့ ၁၀ နှစ်အတွင်းမှာ စပိန်လာလီဂါနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၄ ကြိမ်စီ အပါအဝင် ဆုဖလားပေါင်း ၂၁ ခုအထိ ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်ဟာ နိုင်ငံအသင်းဖြစ်တဲ့ ဂျာမနီအသင်းနဲ့ ၂၀၁၄ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ 

တိုနီကရူးစ်ဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်က ဂျာမနီအသင်းကနေ အနားယူခဲ့ပေမယ့် နည်းပြသစ်ဖြစ်လာတဲ့ နာဂျယ်လ် စမန်းနဲ့ ဆွေးနွေးမှု ပြုလုပ်အပြီးမှာ သူ့ရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြန်ပြောင်းပြီး နိုင်ငံအသင်းအတွက် ပြန်လည်ကစားပေး ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်ကို တွေ့ရစဉ်

အခုအချိန်မှာတော့ တိုနီကရူးစ်ဟာ ဂျာမနီအသင်းအတွက် ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ပါဝင်ကစားပေးပြီး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမားဘဝက အနားယူတော့မှာပါ။

အဲဒါကြောင့် တိုနီကရူးစ်ရဲ့ ကစားသမားဘဝ အနားယူမယ့် နေ့ရက်တွေဟာ လက်ချိုးပြီး ရေတွက်ရင် သိပ်ပြီး မကျန်ရှိတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အသက် ၃၄ နှစ်အရွယ်ရှိ တိုနီကရူးစ်အတွက် ဇွန်လ ၁ ရက်မှာ ကစားမယ့် ဒေါ့မွန်အသင်းနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲဟာ ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ သူ့ရဲ့နောက်ဆုံးပွဲစဉ် ဖြစ်လာမှာပါ။ 

ရီးရယ်လ်အသင်းဖော်တွေဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူပေးပြီး တိုနီကရူးစ်ကို အကောင်းဆုံး နှုတ်ဆက်နိုင်ဖို့ အာရုံစိုက်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တိုနီကရူးစ်ဟာ သူ့ရဲ့ကစားသမားဘဝ နောက်ဆုံးရာသီမှာ ကလပ်အသင်းဖြစ်တဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်း၊ နိုင်ငံအသင်းဖြစ်တဲ့ ဂျာမနီအသင်းတို့နဲ့ အောင်မြင်မှုတွေရယူပြီး အဆုံးသတ်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာကြောင့် မျှော်လင့်ထားတဲ့အတိုင်း ဖြစ်လာနိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲကတော့ မေလ ၁၉ ရက်မှာ ပြီးဆုံးတော့မှာဖြစ်ပြီး ပွဲစဉ်တွေအားလုံးကို တစ်ချိန်တည်း ယှဉ်ပြိုင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲကြီး အဆုံးသတ်မှာနဲ့အတူ မျှော်လင့်ချက် ကိုယ်စီရှိနေတဲ့ အသင်းတွေကလည်း သူတို့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်သွားကြဦးမှာပါ။ 

နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ ပရိသတ်တွေအတွက် စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ အရာတွေကတော့ ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့်၊ ဥရောပ ဝင်ခွင့်နဲ့ တန်းဆင်းဇုန် နေရာတွေအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီနေရာတွေအတွက် အဖြေ ထွက်သလောက်နီးပါး ဖြစ်နေပေမယ့် ဘာမဆိုဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အရာတွေကြောင့် နောက်ဆုံးမိနစ်အထိ စောင့်ဆိုင်းရဖို့ ရှိနေတာပါ။

ပထမဆုံးပြောချင်တာက ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ မန်စီးတီးအသင်းက အဆင့် ၁ နေရာမှာ ရပ်တည်နေပြီး အဆင့် ၂ နေရာက အာဆင်နယ်အသင်းကို ၂ မှတ် အသာရထားတာပါ။

မန်စီးတီးအသင်းကို တွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့် သုံးသပ်သူ အများအပြားက မန်စီးတီးအသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ၄ နှစ်ဆက်တိုက် ရရှိသွား လိမ့်မယ်လို့ ပြောခဲ့ကြပါတယ်။ 

တကယ်လည်း ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့် ကံကြမ္မာက မန်စီးတီးအသင်း လက်ထဲမှာပဲရှိပြီး အာဆင်နယ်အသင်းက မန်စီးတီး အသင်း အမှတ်လျော့မှာကိုသာ စောင့်ဆိုင်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မန်စီးတီးအသင်းကသာ နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ သရေကျသွားပြီး အာဆင်နယ်အသင်းက အနိုင်ရခဲ့ရင် ဂိုးကွာခြားမှုနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုမှာ အသာရနေတဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းက ချန်ပီယံဆုကို ရယူသွားနိုင်တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ၂ သင်းစလုံးဟာ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ် အကောင်းဆုံး လုပ်ဖို့သာရှိတော့ပြီး မန်စီးတီးအသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဘယ်အသင်းမှ မလုပ်ဖူးသေးတဲ့ မှတ်တမ်းမျိုးကို ရယူပြီး စံချိန်တင်နိုင်ဖို့ ရာနှုန်းပြည့် ကြိုးစားသွားဖို့ သေချာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဆင်နယ်အသင်း အတွက်တော့ ပရီးမီးယားလိဂ် ချန်ပီယံဆုပြိုင်ပွဲမှာ မန်စီးတီးအသင်းကို ၂ နှစ်ဆက်တိုက် အရေးနိမ့်ဖို့ ရာခိုင်နှုန်းများနေတာပါ။

ချန်ပီယံလိဂ်ဝင်ခွင့် ရယူနိုင်မယ့် ၄ သင်းစလုံး အဖြေထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပေမယ့် နောက်ထပ် ဥရောပဝင်ခွင့်ဖြစ်တဲ့ ယူရိုပါလိဂ်နဲ့ ကွန်းဖရန့်လိဂ် ဝင်ခွင့်အတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေကလည်း နောက်ဆုံးပွဲစဉ်အထိ အသက်ဝင်နေသေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပရီးမီးယားလိဂ် ရလဒ်စာရင်းကို တွေ့ရစဉ်

အဆင့် ၅ နေရာမှာ ရပ်တည်နေတဲ့ စပါးအသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို လက်လွှတ်ခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ် ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေပြီး နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ အနိမ့်ဆုံးသရေ ၁ မှတ် ရယူနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။ 

စပါးအသင်းဟာ သရေ ၁ မှတ်သာ ရယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ယူရိုပါလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်မှာဖြစ်ပြီး မနှစ်ကရာသီက လက်လွှတ်ခဲ့ရတဲ့ ဥရောပဝင်ခွင့်ကို ပြန်လည်ရရှိသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်လိဂ်ဝင်ခွင့် ၁ နေရာအတွက်ကိုတော့ ချယ်လ်ဆီး၊ နယူးကာဆယ်နဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင် ရမှာပါ။ 

ဒါပေမယ့် ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် ဂိုးကွာခြားချက်ကြောင့် မလွယ်ကူတော့လို့ ချယ်လ်ဆီးနဲ့ နယူးကာဆယ် အသင်း ၂ သင်း ပြိုင်ဆိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်း အတွက်လည်း ယူရိုပါကွန်းဖရန့်လိဂ် ဝင်ခွင့်ရနိုင်ဖို့အတွက် ရမှတ် ၁ မှတ်သာ လိုအပ်တာပါ။ 

နယူးကာဆယ်အသင်းကတော့ ချယ်လ်ဆီးအသင်း အရေးနိမ့်ပြီး သူတို့အနိုင်ရမှ ဥရောပဝင်ခွင့်ရမှာဖြစ်လို့ မျှော်လင့်ချက် အတော်လေးနည်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နယူးကာဆယ်အသင်းဟာ မျှော်လင့်ချက် နည်းနေပေမယ့် နိုင်ပွဲရယူပြီး ချယ်လ်ဆီးအသင်းရဲ့ အမှားကို စောင့်ကြည့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတာပါ။ ဒါကြောင့် ဥရောပဝင်ခွင့် လက်ကျန်နေရာကို ဒီ ၂ သင်းထဲက ဘယ်အသင်း ရယူသွားမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းကတော့ ဒီရာသီသူတို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဆုဖလား မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ FA ဖလားပြိုင်ပွဲ မှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့ရင် လာမယ့်ရာသီ ယူရိုပါလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်မှာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုရယူဖို့ ယူနိုက်တက်အသင်းက အာရုံစိုက် ပစ်မှတ်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို တွေ့ရစဉ်

တန်းဆင်းဇုန် အတွက်ကလည်း ဘန်လေနဲ့ ရှက်ဖီးယူနိုက်တက်အသင်းတို့ တန်းဆင်းသွားခဲ့ပြီဖြစ်လို့ လက်ကျန် ၁ နေရာအတွက် နော်တင်ဟမ်ဖောရက်စ်နဲ့ လူတန်အသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာပါ။

ဒီလိုယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ရမှတ် ၃ မှတ် အသာရနေပြီး ဂိုးကွာခြားချက်မှာလည်း အသာရနေတဲ့ နော်တင်ဟမ် ဖောရက်စ် အသင်းကသာ လာမယ့်ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ရှိဖို့ သေချာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း နော်တင်ဟမ်ဖောရက်စ် အသင်းဟာ တန်းဆင်းဇုန်ကနေ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း လွတ်မြောက်သွား ဖို့အတွက် အနိမ့်ဆုံး ၁ မှတ် ရယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားသွားဖို့ ရှိနေတာပါ။

ပရီးမီးယားလိဂ် ဂိုးသွင်းအများဆုံး ရွှေဖိနပ်ဆုအတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုမှာ မန်စီးတီးအသင်း တိုက်စစ်မှူး ဟာလန်းက ၂ နှစ်ဆက်တိုက်ရဖို့ ရှိနေပါတယ်။ 

ဟာလန်းဟာ ဒုတိယနေရာမှာ ရပ်တည်နေတဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်း ကစားသမား ကိုးလ်ပါလ်မာကို ၅ ဂိုးအသာ ရနေတာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် မျှော်လင့်ချက်ကိုယ်စီနဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မယ့် ပရီးမီးယားလိဂ် ရာသီသိမ်းတိုက်ပွဲမှာ ဘယ်သူတွေက အသာရ သွားမလဲဆိုတာ မကြာခင်မှာ မြင်တွေ့ရတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ် ၊ မေလ ၁၂

အိန္ဒိယတွင် ယခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲများကို ဆက်လက် ကျင်းပနေချိန်၌  လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းက ပေးသည့် မဲများသည် ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ၏ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် (NDA) ညွန့်ပေါင်းအတွင်း အောက်လွှတ်တော်မှ နေရာ ၄၀၀ ကျော်ကို ရရှိစေရန် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မိုဒီသည် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးအဖွဲ့ Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည့်တိုင် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် နေထိုင်သည့် မွတ်ဆလင်ဘာသာဝင် သန်း ၂၀၀ နီးပါး၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အခွင့်အရေးများကို အကူအညီ ဖြစ်စေသည့်အချက်မှာ အိန္ဒိယ၏ လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းများသည် မဲမပေးတော့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဟိန္ဒူဘာသာဝင် အများစုပါဝင်သည့် ပါတီများသည် ထိုပြဿနာကို Hindutva 2.0 ဟူသည့် ဟိန္ဒူကြီးစိုးရေး နိုင်ငံရေးအယူဝါဒဖြင့် ထောက်ခံမဲပေးသည့် အုပ်စုဖြင့် အသာစီးရယူကာ ဖြေရှင်းခဲ့သည်။

Hindutva သည် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမျိုးသားရေးဝါဒ ပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသားများ၏ ကိုယ်ပိုင် လက္ခဏာကို ပေါင်းစည်းသည့် ချဉ်းကပ်မှုအပေါ် ဗဟိုပြုထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် ဒုတိယမြောက် အာရုံစိုက်စရာ တစ်ခုအဖြစ် အိန္ဒိယ၏ စီးပွားရေးအပေါ် အလွန်အမင်း အလေးထားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးရန် လှုံ့ဆော်နေစဉ်

သို့သော် လေ့လာစောင့်ကြည်သူများ၏ တူညီသည့် ရှုထောင့်တစ်ခုမှာ  မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့အနေဖြင့် ၂၀၁၉ ရွေးကောက်ပွဲကာလက စွမ်းဆောင်ရည်များကို ယခုရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ပြသနိုင်ရန် အလုပ်ပိုလုပ်ရန် လိုအပ်သည်ဟု BJP ပါတီ၏ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသူများက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်ဆိုသည့် အချက်ဖြစ်သည်။

မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်း အနေဖြင့် တမီလ်နာဒူး (Tamil Nadu) ၊ ကီရာလာ (Kerala) နှင့် အန်ဒရာ ပရာဒေ့ရှ် (Andhra Pardesh) ကဲ့သို့ တောင်ပိုင်းပြည်နယ်များတွင် အသာစီးရရန်လိုအပ်သည်။ 

အတိတ်ကာလက BJP ပါတီသည် ထိုပြည်နယ်များတွင် အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့သည် အိန္ဒိယမှကြီးမားသည့် မွတ်ဆလင် အသိုင်းအဝိုင်း၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည့် သဘောဖြစ်သည်။ 

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက BJP ပါတီသည် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် ထောက်ခံမှုများရရှိရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများ၌ ရင်ဆိုင်နေရသည့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် စီးပွားရေးပြဿနာများကို ဟန်ချက်ညီစွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ကီရာလာပြည်နယ်ကို ဥပမာပြရမည်ဖြစ်သည်။ The Economic Times ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် တစ်ခုတွင် အိန္ဒိယ၌ BJP ပါတီ၏ တစ်ဦးတည်းသော် မွတ်ဆလင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သူ အမ် အဗ္ဗဒူလ် ဆာလမ် (M Abdul Salam) သည် မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့် ချိတ်ဆက်မှုပြုလုပ်ရန် အခက်တွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

အထူးသဖြင့် ၎င်းယှဉ်ပြိုင်မည့် မဲဆန္ဒနယ်တွင် နေထိုင်သူ ၄ သန်း၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ မွတ်ဆလင်များဖြစ်ပြီး ထိုမဲဆန္ဒနယ်၌ အိန္ဒိယပြည်ထောင်စု မွတ်ဆလင်အဖွဲ့ချုပ်က အလွန်ရေပန်းစားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စီးပွားရေး ဒွေးရောယှက်တင်မှုကို ကောင်းမွန်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ခဲ့သဖြင့် BJP သည် ၎င်းတို့ပါတီ၏ လူထူထောက်ခံမှု အင်အားကို ချဲ့ထွင်နိုင်ဖွယ်ရှိနေသည်။

ဆာလမ်သည် ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ လက်အောက်တွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို အမွှမ်းတင်ခဲ့ပြီး မိုဒီသည် မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများအတွက် တရားမျှတမှုမရှိသည့် အိမ်ထောင်ရေး ချက်ချင်းကွာရှင်းမှုကို တားမြစ်သည့်ဘက်မှ ရပ်တည်ခဲ့သဖြင့် ဆာလမ်ကို အမျိုးသမီးများက ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

သို့သော် အိန္ဒိယမွတ်ဆလင်များအနေဖြင့် ထိုနိုင်ငံရေး မဟာဗျူဟာကို သတိထားသင့်သည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီနှင့် ယနေ့အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေ သည့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားနှင့် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး အယူဝါဒကို မြှင့်တင်မှု ဂယက်လှိုင်းများ အကြား BJP ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးမဟာဗျူဟာ ပေါ်ထွက်လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

 မိုဒီနဲ့ မွတ်ဆလင် အမျိုးသားတစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ အားကောင်းခဲ့သည့် ဂျမူးနှင့် ကက်ရှ်မီးယား (Jammu and Kashmir) တွင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လက်ယာယိမ်း BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက အမျိုးသားရေးကို အလွန်းအမင်း စန်းတင်ပြောကြားခဲ့မှုသည် ထင်ရှားသည့် သာဓကတစ်ခုဖြစ်သည်။

ထို BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များထဲတွင် သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းဖြစ်သည့် ပါရက်ရှ် ရာဝယ်လ် (Paresh Rawal) လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်က ရာဝယ်လ်သည် အိန္ဒိယ အကြမ်းဖက် အားပေးများကို မိမိတို့ အမိမြေအား ထိခိုက်စေသည့် အဆိပ်များကို အန်ထုတ်ခွင့်မပြုရန်၊ ထိုလောက်ကောင်များကို ၎င်းတို့၏ အညစ်အကြေးများအတွင်း သေဆုံး ခွင့်ပေးရန် သတင်းမီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ အလွန်ပြင်းထန်သည့် အမျိုးသားရေး အယူဝါဒသည် တစ်ဖြည်းဖြည်း ပျော့ပြောင်းလာခဲ့ကာ လက်ရှိတွင် Hindutva 2.0 ဟူသည့် အမည်ဖြင့် အယူဝါဒကို ပြုပြင်မွန်းမံခဲ့သည်။

မိုဒီ၏ မွတ်ဆလင်များအပေါ် မေတ္တာရပ်ခံမှုသည် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေး ကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်မှု ဖြစ်သည် ဟု တန်ပြန်ယူဆချက်များလည်း ရှိနေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နေရာ ၂၅ နေရာစလုံးကို အနိုင်ရခဲ့သည့် အိန္ဒိယအနောက်ပိုင်း ရာဂျက်စ်သန် (Rajasthan) ပြည်နယ်တွင် မိုဒီက မွတ်ဆလင်များကို စိမ့်ဝင်ထိုးဖောက်သူများဟု တံဆိပ်ကပ်ခဲ့ခြင်ဖြင့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး အသုံးအနှုန်းများကို ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ထို့ပြင် BJP ပါတီနှင့် မိုဒီသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မန်မိုဟန်ဆင်း (Manmohan Singh) နှင့် အတိုက်အခံ အိန္ဒိယကွန်ဂရက်ပါတီတို့အား မွတ်ဆလင်များကို အလွန်မျက်နှာသာပေးနေကြောင်း ကာလကြာရှည် စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အဆင်းရဲဆုံး အိမ်ထောင်စုများ၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အခြေခံဝင်ငွေ ရူပီး ၆၀၀၀ သတ်မှတ်သည့် အိုင်ဒီယာသည် မိုဒီ ပြောခဲ့သည့် ကြီးမားသော ဓနဥစ္စာ ပြင်ဆင်ခွဲဝေမှု အစီအစဉ်ကို ဖြစ်မြောက်စေရန် ခက်ခဲစေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ဂျမူးနှင့်ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့သည့် အချိန်ကစပြီး ခုတ်ရာတစ်ခြား ရှရာတစ်လွဲဖြစ်သည့် ဖြစ်စဉ်များနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အတွင်းသို့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမတိုင်မီ ဝင်ရောက်လာသည့် ဘာသာရေး လူနည်းစုများကို နိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်ပေးသည့် နိုင်ငံသားဖြစ်မှုဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်ချက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

 မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများ မဲထည့်ရန်လုပ်နေကြစဉ်

ထိုဥပဒေ၏ အကျိုးအမြတ်များကို ခံစားရမည့် သူများထဲတွင် မွတ်ဆလင်များအား ချန်လှပ်ထားခဲ့သဖြင့် ထိုဥပဒေသည် ခွဲခြားဆက်ဆံသည့် ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ရှုတ်ချခဲ့သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် နောက်ပိုင်းတွင်  မိုဒီသည် အစ္စရေးကို ဦးတည်သော နိုင်ငံရေးမူဝါဒကို ပြောင်းလဲခဲ့သဖြင့် မွတ်ဆလင် ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ မြင့်တက်လာခဲ့ကာ လူမှုမီဒီယာများပေါ်၌ ဟိန္ဒိူအမျိုးသားရေးဝါဒီများ၏ အမုန်းစကားများ ပြန့်နှံ့ခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ မတူကွဲပြားမှု၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အမျိုးသားရေးနှင့် ခွဲခြားမှုများသည် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးဆုံးသည့် အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် BJP ပါတီအနေဖြင့် ရာဂျက်စ်သန်ကဲ့သို့ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်သည့် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် လွှတ်တော် နေရာများကို အနိုင်ရရှိရန် ထိုအရေးကိစ္စများက အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေမည်ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၀

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် အလွန်ဆိုးရွားတဲ့ ရာသီအဖြစ်ရှိနေပြီး ရာသီအဆုံးသတ်ဖို့ ပွဲစဉ် ၄ ပွဲ ကျန်ရှိသေးတဲ့ အချိန်မှာ စံချိန်ဆိုးတွေကို ဆက်တိုက် တင်ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ဆုံးကစားခဲ့တဲ့ ပဲလေ့စ်အသင်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တဲ့ ပွဲစဉ်မှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရှုံးပွဲ ၁၃ ပွဲအထိ ကြုံတွေ့ခဲ့တာပါ။ 

ဒီပမာဏဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲ သမိုင်းတစ်လျှောက် တစ်ရာသီတည်းမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ စံချိန်တင်ရှုံးပွဲလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီပြိုင်ပွဲစုံ ပေးဂိုး ၈၁ ဂိုးအထိ ခွင့်ပြုခဲ့ရပြီး ၁၉၇၆ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ပေးဂိုးအများဆုံး ခွင့်ပြုခဲ့ရတာလည်း ဖြစ်တာပါ။ 

ဂန္ထဝင်နည်းပြကြီး ဆာအဲလက်စ်ဖာဂူဆန် ကိုင်တွယ်ခဲ့တုန်းက အသင်းတိုင်း လေးစားပြီး ကြောက်ရွံ့တဲ့အသင်း ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အခုဆိုရင် ဘယ်အသင်းနဲ့ပဲ ကစားကစား အောက်အသင်းဖြစ်နေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူနိုင်ဖို့အတွက် ကစားသမားတွေကို ပေါင်သန်း အများကြီး ပေးပြီး ခေါ်ယူခဲ့ပေမယ့် ထင်သလို ဖြစ်လာခဲ့ခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ 

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒီရာသီမှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ တစ်ရာသီလုံး ဒဏ်ရာနှိပ်စက်မှုတွေကြောင့် ရလဒ်တွေ ဆိုးနေတာကို နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်အနေနဲ့ အကြောင်းပြချက် ပေးကောင်းပေးလို့ရပေမယ့် လူစုံချိန်မှာတောင် ပြိုင်ဘက်ကို အသာစီးနဲ့ ကစားနိုင်တဲ့ပွဲ ဘယ်နှစ်ပွဲရှိလဲဆိုတာ မေးခွန်းပြန်ပြီးထုတ်လို့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ သူ့ရဲ့ ယူနိုက်တက်နည်းပြဘဝ ပထမရာသီမှာ ကာရာဘောင်းဖလား ရယူပေးပြီး ချန်ပီယံလိဂ် ဝင်ခွင့်ရအောင် ကိုင်တွယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒီရာသီမှာ ရလဒ်တွေ ဆိုးတာနဲ့အတူ ပရီးမီးယားလိဂ်ကနေ ဥရောပ ဝင်ခွင့်ရဖို့တောင် ခက်ခဲနေတာပါ။

အဲဒါကြောင့် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ရာသီအကုန်မှာ ထုတ်ပယ်ခံရမယ့် အလေးပေးမှုတွေ ပိုပြီးမြင့်တက်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို ထုတ်ပယ်ပြီး နည်းပြသစ် ခန့်မယ်ဆိုရင်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားနိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိမနေပါဘူး။ 

နည်းပြသစ်ကို ခန့်အပ်ရင် ပထမရာသီမှာ ကောင်းနိုင်ပေမယ့် နောက်ရာသီမှာ ဒီလိုပုံစံအတိုင်း ပြန်ဖြစ်သွားနိုင် တာပါ။ 

ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အဲရစ်တန်ဟတ် မတိုင်ခင် ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ဗန်ဟားလ်၊ မော်ရင်ဟို၊ ဆိုးလ်ရှားတို့လည်း အများဆုံး ၂ နှစ်ကျော်ပဲ ကိုင်တွယ်ပြီး ထုတ်ပယ်ခံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ကို တွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းအနေနဲ့ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူချင်ရင် ကစားသမားတွေကိုလည်း ရှင်းထုတ်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။

အရင်ခေတ်က ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြတွေ ပြောတာကို နားထောင်ပြီး ကြောက်ကြပေမယ့် ဒီဘတ်ခေတ် ကစားသမားတွေကတော့ နည်းပြကို ပညာပေးကာ ထုတ်ပယ်တဲ့အထိ လုပ်ဆောင်တက်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အသင်းရဲ့ အဝတ်လဲခန်းကို ပြဿနာဖြစ်အောင်လုပ်တဲ့ ကစားသမားအချို့ ကို ရောင်းချ ဒါမှမဟုတ် ထွက်ခွာခွင့်ပြုရမှာပါ။ 

ဒီရာသီအပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီတွေမှာလည်း ယူနိုက်တက်အသင်း အောင်မြင်မှုမရရှိတဲ့ အကြောင်းအရင်း တစ်ခုက တော့ အသင်းရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအပိုင်းလုံးဝ အားနည်းခဲ့တာလို့ပဲ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်ဖြစ်လာတဲ့ ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ရဲ့ INEOS အစုအဖွဲ့ဟာ ဒီအချက် တွေကို ပြုပြင်နိုင်ဖို့ အခုကတည်းက စပြီးလုပ်ဆောင်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ပြင်သစ်ကလပ် နိုက်စ်အသင်းကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားတာကြောင့် ဘောလုံးအသင်း တစ်သင်းရဲ့ လည်ပတ်မှုတွေ အကြောင်းကို သိရှိနားလည်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ ယူနိုက်တက်ကစားသမားကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ အထက်ပိုင်း တာဝန်ရှိသူအချို့ကို ပြောင်းလဲပြီး လာမယ့်ရာသီတွေမှာ ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့ သူတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို မြင်တွေ့ရတော့မှာပါ။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ပြန်ပြီးအောင်မြင်မှု ရရှိတာကို မြင်တွေ့ ချင်နေပေမယ့် စိတ်ရှည်ရမယ်ဆိုတာ သိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်း ပရိသတ်တွေကတော့ စိတ်ပျက်စရာတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဒီရာသီကို အမြန်ဆုံး အဆုံးသတ် နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီမှာ ဆုဖလားရယူနိုင်မယ့် တစ်ခုတည်းသော မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ FA ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ ရှိနေပြီး မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်လို့ လွယ်ကူမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ 

FA ဖလားသာ ရယူနိုင်ခဲ့ရင် ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် ဒီရာသီ စိတ်ပျက်စရာတွေကို အနည်းငယ် ဖြေလျှော့နိုင် မှာ ဖြစ်ပေမယ့် စိတ်ပျက်စရာကောင်းတဲ့ ခြေစွမ်းတွေ၊ စံချိန်မှတ်တမ်းဆိုးတွေကတော့ မေ့ပျောက်စရာအဖြစ် ရှိနေမှာ မဟုတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၆

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ်အစောပိုင်းက အစိုးရဆန့်ကျင်သည့် တပ်ဖွဲ့များက လောက်ကိုင်(ကိုးကန့်ဒေသ)ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အနီးနားရှိဒေသမှ စစ်စခန်း ၅၀ ကျော်ကို လက်လွတ်ခဲ့သည်။

လောက်ကိုင်သည် ကိုးကန့်ဒေသ၏ မြို့တော်ြဖစ်သလို တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် မြို့ဖြစ်သည်။

ကိုးကန့်တရုတ်လူဉီးရေ အများအပြားနေထိုင်သည့် ထိုမြို့ကို မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့(TNLA-AA-MNDAA) အမည်ရှိ လက်နက်ကိုင်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ထိန်းချုပ်လိုက်ခြင်းသည် ထိုဒေသတွင် တရုတ်၏ လွှမ်းမိုးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာစေခဲ့သည်။

ယခင်က မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ကာလကြာရှည် ထောက်ခံပေးလာခဲ့သည့် တရုတ်သည် လက်ရှိတွင် နှစ်ဖက်စလုံး ၌ ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံရေးကစားလျက်ရှိသည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့သည် တရုတ်၏ ထောက်ပံ့မှုကိုမရဘဲ လောက်ကိုင်ကို ထိန်းချုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူအများစုက ယူဆကြသည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အင်အားချိန်ခွင်လျှာညှိရန် ထိုလက်နက်ကိုင်သုံးဖွဲ့ကို ပေါင်းစည်း စေဖို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများနှင့် လေယာဉ်များ ထောက်ပံ့ပေး နေပြီး အခြားတစ်ဖက်တွင် AA၊ MNDAA နှင့် TNLA တို့ကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးနေသည်ဟု ထင်‌ကြေးပေးမှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

မကြာသေးမီက ထိုမြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့သည်  မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၏ နယ်‌မြေ အများအပြားကို သိမ်းယူခဲ့သည်။ 

တရုတ်ရဲတပ်ဖွဲ့က ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးနေစဉ်

ထိုအချိန်က တရုတ်သည် နယ်စပ်ဒေသတွင် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများ၊ ကာစီနိုရုံများ၊ ဆိုက်ဘာ လိမ်လည်မှု လုပ်ငန်း များကို မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် နှိမ်နင်းနေရချိန်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ တိုက်ဆိုင်သည်ဆိုသည်မှာ မရှိဟူ သည့် စကားကို ထိုဖြစ်စဉ်တွင် မြင်တွေ့နိုင်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ထိုလူဆိုးဂိုဏ်းများကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဖြင့် နှိမ်နင်းမှုကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ သည်။ 

ထိုတရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများသည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ(CCP)မှ ပါတီဝင်အများစုနှင့် တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း ဆက်နွှယ်မှု  ရှိခဲ့သည်။

ယူနန်နှင့် စီချွန်ပြည်နယ်ကဲ့သို့ ပြည်နယ်များမှ CCP ပါတီဝင်များထဲမှ ဒေသခံ ပါတီဝင်များသည် မြန်မာပြည် မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်ရှိ တရားမဝင် ကာစီနိုလုပ်ငန်းများနှင့် အွန်လိုင်းမှ လိမ်ညာမှုများကို ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။

ထို့ကြောင့် ဒေသခံလူများသည် ၎င်းတို့အတွက် မိမိတို့၏ သဘောဆန္ဒမပါဘဲ အလုပ်လုပ်ရမည့် အခြေအနေသို့ ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်။

နောက်ထပ် စီးပွားရေးတစ်ခုမှာ CCP ပါတီဝင် အများစုသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက် နေခြင်း ဖြစ်သည်။ အရှေ့တောင် အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသသို့ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှု စုစုပေါင်း၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖြစ်သည့် ရွှေတြိဂံဒေသ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် အသုံးချခြင်း ဖြစ်သည်။

 MNDAA က မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့စဉ်

ကုလသမဂ္ဂ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘိန်းထုတ်လုပ်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘိန်းထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၁၀၀ ကျော်ရှိသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းခဲ့ သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသတွင် နေထိုင်သူများအတွက် ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် အဓိက ဝင်ငွေအရင်းအမြစ် ဖြစ်သည်။

ထိုဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု၊ ထုတ်လုပ်မှု ၊ မှောင်ခိုကူးမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် CCP ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ရှိနေသည်ဆိုသည့် သတင်းများလည်း ရှိနေသည်။  

ထိုအခြေအနေမျိုးတွင် တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်များ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို မသိ၍လောဟူသည့် မေးခွန်းထုတ်စရာရှိသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လက်နက်ကိုင်သူပုန်များက လက်နက်များဝယ်ယူရန် ထိုမူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများမှ ရရှိသည့် ငွေများကို အသုံးပြုမည့် အ‌ရေးကို စိုးရိမ်ခဲ့ပြီး နှိမ်နင်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အချိန်တွင် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများသည် ဘိန်းစိုက်ခင်းများကို ကာကွယ်ရန် ထိုဒေသရှိ လက်နက်ကိုင် သူပုန်များကို လက်နက်များ၊ ငွေကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဒေသတွင် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် တရုတ်၏ နောက်ထပ် အကြောင်း ပြချက်တစ်ခုမှာ မြေရှားသတ္တုများ ပေါကြွယ်ဝခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှု၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိ သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေမည်ဆိုပါက တရုတ် သတ္တုတွင်း ဂိုဏ်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ ဝင်ငွေများရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအခြေအနေကို မြန်မာ့တပ်မတော်ကလည်း စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။ မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အခြေအနေဖြင့် အကျပ်ကိုင်ခံရမည့် အနေအထားကို စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။

နောက်ထပ် အကြောင်းပြချက်တစ်ခုမှာ ရှမ်းပြည်နယ်အရေး ဖြစ်သည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့က ရှမ်းပြည်နယ်၏ နယ်မြေ အများအပြားကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးကတည်းက တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်ထဲသို့ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်မှု အခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ထိန်းသိမ်းရန် ထိုလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို  မျက်နှာသာပေး ဆက်ဆံနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ဒုတိယခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် နယ်မြေချင်း ထိစပ်နေသည့် ယူနန်ပြည်နယ်၏ နယ်စပ်ဒေသများမှ လူနည်းစုများကို မြန်မာနယ်စပ် မှ  လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက လွှမ်းမိုးမည့် အရေးကိုလည်း အထူးစိုးရိမ်နေဆဲဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ လက်နက်ကိုင်သူပုန်များ၏ လှုပ်ရှားမှုကို တရုတ်က တစ်နည်းတစ်ဖုံဖြင့် စိုးရိမ်နေသည်။ တိဘက် ဒေသအရေး၊ မွန်ဂိုးလီးယားဒေသအရေး၊ ဝီဂါအရေးတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထိုအချက်အလက်များကို ခြုံငုံသုံးသပ်ရမည်ဆိုပါက တရုတ်၏ Check and Balance ဟူသည့် စောင့်ကြည့် ထိန်းညှိ မူဝါဒနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး ကစားပွဲကို တွေ့မြင် ရမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက မြန်မာပြည်သူ တစ်သန်းခန့်သည် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပြီ ဖြစ်သည်။ 

ထိုအချိန်မျိုးတွင် တရုတ်အနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများကို အရှုံး/အနိုင် ခွဲခြားသတ်မှတ်သည့် Zero Sum game မျိုးအပါအဝင် ၎င်း၏ ပထဝီနိုင်ငံရေး လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည့် အထောက်အပံ့များပေးရန် လိုအပ်လှပေသည်။

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီ ဥရောပချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲကတော့ ဗိုလ်လုပွဲကို ရောက်ရှိဖို့ တစ်ပွဲသာကစားဖို့ ကျန်ရှိတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေ အပြီးမှာတော့ ဗိုလ်လုပွဲကို ဘယ်အသင်း တက်နိုင်မလဲဆိုတာ ယတိပြတ်ပြောလို့ မရသေးပါဘူး။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ်တွေအပြီးမှသာ ဗိုလ်လုပွဲကို ဘယ်အသင်းတွေ တက်မလဲဆိုတာ မျက်ဝါး ထင်ထင် မြင်တွေ့ရဖို့ရှိနေတာပါ။

လက်ရှိ အနေအထားအရတော့ ၄ သင်းစလုံးဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲကို တက်နိုင်ဖို့ ကိုယ်စီ အခွင့်အရေးတွေကို ပိုင်ဆိုင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရီးရယ်လ်နဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ် အသင်းတို့ရဲ့ ပထမအကျော့ပွဲစဉ်ကတော့ ၂ ဂိုးစီ သရေကျခဲ့တာပါ။ 

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ထိပ်သီးအသင်း အချင်းချင်း တွေ့ဆုံတဲ့ပွဲကတော့ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေနဲ့ ပရိသတ်အကြိုက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ 

တိုနီကရူးစ်ရဲ့ အကွက်မြင်မြင် ဖန်တီးမှုနဲ့ ဗီနီစီးယက်စ်ရဲ့ သွင်းဂိုး၊ ဟာရီကိန်း ပင်နယ်တီ ကန်သွင်းတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လင်ဂမ်က စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်အောင် လုပ်ခဲ့တာတွေက ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲကြီးရဲ့အရှိန်အဟုန်ကို ပိုကောင်းအောင်လုပ်ခဲ့တဲ့ မြင်ကွင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။

ဒီပွဲမှာ ပိုကောင်းခဲ့တာက ဘိုင်ယန်မြူးနစ်ဖြစ်ပေမယ့် ချန်ပီယံလိဂ်မှာဆိုရင် အထာနပ်နေတဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်းကို အနိုင်မယူနိုင်ခဲ့ပါဘူး။

အဲဒါကြောင့် ဘာနေဗျူးမှာ ကစားရမယ့်ပွဲစဉ်က ၂ သင်းစလုံးအတွက် အရေးကြီးနေပါတယ်။ 

 ပီအက်စ်ဂျီနဲ့ဒေါ့မွန် ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အအောင်မြင်ဆုံး အသင်းဖြစ်နေတဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ လာလီဂါပြိုင်ပွဲမှာလည်း ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ သေချာနေတဲ့အတွက် ဒီပွဲကို အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။  

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကလည်း ဒီရာသီသူတို့ရဲ့ တစ်လုံးတည်းသော ဆုဖလား မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ ပစ်မှတ်ထားနေတာပါ။ 

ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ အဆုံးအဖြတ် ကစားရမယ့်ပွဲဖြစ်တာကြောင့် ၂ သင်းစလုံး အမှားအယွင်းနည်းအောင် ကစားကြမှာဖြစ်ပေမယ့် ဘာနေဗျူးကွင်းမှာ ကစားရမယ့်ပွဲ ဖြစ်တာကြောင့် ရီးရယ်လ်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲ တက်သွားမယ်လို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။

ဒေါ့မွန်အသင်းနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ရဲ့ ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်မှာတော့ ဒေါ့မွန်အသင်းက ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရရှိခဲ့ ပါတယ်။ 

ကွင်းလုံးပြည့် နေရာလွတ်တောင် မရှိတဲ့အထိ အားပေးကြမ်းခဲ့တဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်း ပရိသတ်တွေကြောင့် သူတို့ အသင်းဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို နိုင်ပွဲရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ရှိခဲ့ချိန်တုန်းက အကောင်းဆုံး ခြေစွမ်းပြသ နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိတဲ့ ဆန်ချိုဆိုရင် ဒီပွဲမှာ လိမ်ခေါက်ဖြတ်ကျော်မှု ၁ ၂ ကြိမ်အထိ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး စံချိန်သစ်တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး စာရင်းဝင် ဘတ်ပီကတော့ ဒေါ့မွန်အသင်းရဲ့ ခံစစ်ကျောက်ဆောင်ကို ကျော်ဖြတ်ဖို့ ခက်ခဲခဲ့ပြီး ဂိုးပေါက်တည့်မှု ၁ ကြိမ်သာရှိခဲ့တဲ့အထိ ဆိုးရွားခဲ့တာပါ။

ဘတ်ပီကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် နှစ်ကျော့ကစားရတဲ့ ဒီလိုအဆင့်တွေမှာ ဒုတိယပိုင်းကစားဖို့ ကျန်ရှိနေသေးတာကြောင့် ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိ ရလဒ်ဟာ အပြောင်းအလဲတွေ အများကြီး ဖြစ်သွားနိုင်ပါသေးတယ်။ 

ပထမအကျော့မှာ ဒေါ့မွန်အသင်းက ကောင်းမွန်ခဲ့သလို ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ဂိုးရသင့်တဲ့ အခွင့်အရေး အများအပြားကို ဖြုန်းတီးခဲ့တာကြောင့် ပရိသတ်တွေဟာ ဂိုးအများအပြား မြင်တွေ့ခဲ့ရခြင်းမရှိပါဘူး။ 

ဒုတိယအကျော့မှာတော့ ပထမအကျော့ကလို မဟုတ်ဘဲ သွင်းဂိုးတွေကို မြင်တွေ့ရဖို့ ရှိနေပြီး ပီအက်စ်ဂျီအသင်း အနိုင်ရယူသွားနိုင်မယ်လို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။ 

ဒါတွေက ထင်မြင်ချက်ကို ပြောခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ချန်ပီယံလိဂ်ကလို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းတို့ ဗိုလ်လုပွဲမှာ တွေ့ဆုံနိုင်သလို အစောကပြောခဲ့သလိုမျိုး ရီးရယ်လ်နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံရမယ့် ဗိုလ်လုပွဲ လည်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ 

ဒီရာသီ ချန်ပီယံလိဂ်ဗိုလ်လုပွဲကို လန်ဒန်မြို့မှာရှိတဲ့ ဝင်ဘာလေ အားကစားကွင်းကြီးထဲမှာ ကျင်းပသွားမှာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ကလည်း ဗိုလ်လုပွဲကို ဝင်ဘာလေကွင်းကြီးထဲမှာပဲ ကျင်းပခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းတို့ ဝင်ဘာလေကွင်းကြီးထဲမှာ ချန်ပီယံလိဂ်ဗိုလ်လုပွဲ ထပ်မံ ယှဉ်ပြိုင်ရမယ်ဆိုရင် အတော်လေး ထူးခြားတဲ့ တိုက်ဆိုင်မှုလို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဘာတွေ ဖြစ်မလာမလဲဆိုတာကို လာမယ့် ရက်ပိုင်းအတွင်း မြင်တွေ့ရတော့မှာဖြစ်ပြီး ဝင်ဘာလေ ဝင်ခွင့် လက်မှတ် ၂ စောင်ကို ဘယ်အသင်းတွေ ရယူသွားမလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းက လှပသော မြဝတီမြို့လေးသည် ပြီးခဲ့သည့်လအတွင်းက လှပသော အိပ်မက်လား ၊ ကြောက်စရာကောင်းသော အိပ်မက်လား မသိသော်လည်း စစ်ပွဲ၏ သရုပ်သဏ္ဍန်ကို အိပ်မက်မက်ခဲ့ကြရသည်။

ထိုအိပ်မက်ထဲတွင် မြဝတီမြို့အတွင်းနှင့် မြဝတီမြို့အနီးမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ မြဝတီမြို့အနီးက သင်္ဃန်းညီနောင် တပ်စခန်း သိမ်းပိုက်ခံလိုက်ရပြီး မြဝတီကို ဆက်လက်သိမ်းပိုက်နိုင်ရေးအတွက် အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်များက ထိုးစစ်ဆင်လာခဲ့ရာ မြဝတီ မြို့စောင့်တပ် ဖြစ်သည့် ခလရ ၂၇၅ လည်း ဆုတ်ခွာရင် ထိုင်း-မြန်မာ အမှတ်(၂) တံတားအနီးသို့ ရောက်သွား ခဲ့သည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ မြဝတီမြို့မှာ နေထိုင်ကြသည့် အရပ်သားများသည် သောကအပူမီးများ တောက် လောင်နေပြီး ကလေးများကို ချီပိုးကာ မြစ်ကိုဖြတ်ကူးရင် စစ်ပွဲ၏ ဘေးလွတ်ရာ ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေး နေကြရသည်။

အဆိုပါ အဖြစ်အပျက်များကို ထိုင်းသတင်းဌာန တစ်ခုဖြစ်သည့် The Reporters သတင်းဌာနကလည်း အဆက်မဖြတ် တင်ဆက်နေသလို မြဝတီမြို့အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လုံခြုံရေးအဖွဲ့များ မရှိတော့ဘဲ အတိုက်အခံအင်အားစုများက မြို့အတွင်း ဝင်ရောက်ကာ ထိန်းချုပ်၍ လုံခြုံရေး ကင်းလှည့်နေသည်ဟုလည်း တင်ဆက်ခဲ့သည်။

 မြဝတီရှိ တပ်မတော် စစ်စခန်းတစ်ခုကို အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်များ ဝင်ရောက်နိုင်ခဲ့စဉ်

အလားတူ ခလရ ၂၇၅ ၏ တပ်ဌာနချုပ်ကို အတိုက်အခံတို့၏ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများက ထိန်းချုပ် လိုက်ပြီးနောက် The Reporters ၏ သတင်းထောက် Mr.Thapanee Eadsrichai ကိုယ်တိုင် ခလရ ၂၇၅ တပ်ဌာနချုပ်ကို လုံခြုံရေး အစောင့်အရှောက်နှင့်အတူ သွားရောက်ခဲ့ပြီး အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံများ ရိုက်၍ တင်ခဲ့သလို KNU အလံကိုပါ လွှင့်တင်နေသော ဓာတ်ပုံများကိုလည်း ထုတ်လွှင့်သည်။

ထိုပုံရိပ်လွှာများကို အွန်လိုင်း စာမျက်နှာပေါ်ကနေ စောင့်ကြည့်နေကြရသူများက မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများ ထိန်းချုပ် သွားနိုင်ခဲ့ပြီးဟု ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့ ယုံကြည်ခဲ့ကြရခြင်းကလည်း အတိုက်အခံများသည် သတင်းမီဒီယာကို အသုံးချ၍ ဝါဒဖြန့်ချီရေးကို စစ်ပွဲနှင့်အတူ ဆင်နွှဲကာ လူထု၏စိတ်ကို ဖမ်းစားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု အွန်လိုင်းစာမျက်နှာပေါ်က လူထုကြီး မြင်တွေ့ခဲ့ရသော နေ့က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၅ ရက်နေ့ဖြစ်သည်။ ထိုနေ့သည် မြဝတီမြို့ကို အတိုက်အခံများက ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီ ဟု ရေးသားထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြသော အိပ်မက်နေ့စွဲလေး တစ်ခုဖြစ်သည်။

ဤသို့ လှပသော အိပ်မက်လေးကနေ လှန့်နိုးသွားခဲ့ပြီး အိပ်ယာကနေထ၍ အပြင်ကို ကြည့်လိုက်သည့် အချိန်မှာတော့ မြန်မာ့တပ်မတော်က မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး၊ သင်္ဃန်းညီနောင် ပြန်လည်ရရှိရေး၊ ခလရ ၂၇၅ ကို တပ်ကူစေလွှတ်ရေး စသည့် အခြေအနေများအတွက် ဒုတပ်ချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်း ဦးဆောင်ပြီး ဦးအောင်ဇေယျ စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ကို ဖော်ဆောင်နေသည်ကို ကြားလိုက်ရပြန်သည်။

ခလရ ၂၇၅ ထဲသို့ The Reporters ၏ သတင်းထောက် Mr.Thapanee Eadsrichai ရောက်ပြီး အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံရိုက်နေစဉ်

ထို့နောက် မြဝတီမြို့၏ အတွင်း/အပြင် အပါအဝင် မြဝတီမြို့ကို သွားရောက်မည့် ကော့ကရိတ်လမ်းတစ် လျှောက်မှာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြပြီး ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့မှာပဲ KNU- PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က မြဝတီမြို့စောင့်တပ် ခလရ ၂၇၅ မှာ နိုင်ငံတော်အလံပြန်လည် လွှင့်ထူ၍ မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။

မြဝတီမြို့ကို မြန်မာ့တပ်မတော် ပြန်လည် ထိန်းချုပ်လိုက်နိုင်ခြင်းက ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများကြား သဘောထား ကွဲလွဲခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု KNU ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြော သည်။

၎င်းက “ KNU ခေါင်းဆောင်အများစုရော၊ KNA ကရောက တည်ငြိမ်မှု ပျက်သွားမှာ စိုးရိမ်ကြတယ်။ ထိုင်းနဲ့ ချစ်ကြည်ရေး ပျက်သွားမှာလည်း စိတ်ပူကြတယ်။ တချို့ KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကတော့ မြဝတီကို သိမ်းချင် တယ်။ အဲမှာ သဘောထားကွဲကြတာပါ။ ဒေသခံတွေကလည်း မြို့ပျက်သွားမှာကို စိုးရိမ်ကြတယ်”ဟု ပြော သည်။

မြဝတီမြို့သည် ထိုင်း-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေး၏ အဓိက ထွက်ပေါက်ဖြစ်ပြီး နေ့စဉ် ဒေါ်လာသန်းနှင့်ချီ ကုန်သွယ် မှု ရှိနေခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရအကြား ချစ်ကြည်ရေး ဖြတ်တောက်သွားမည်ကို KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တချို့က မလိုလားကြသည့်အတွက် မြဝတီမြို့ထိုးစစ်ကနေ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တချို့က တစ်ချိန်ချိန်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု ပြန်လုပ်ကို လုပ်ရမည်ဟု နားလည်ထားခြင်းကြောင့်လည်း မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး စစ်ဆင်ရေးကို နောက် ပြန်ဆုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု KNU နှင့် နီးစပ်သူ တစ်ဦးက ရှင်းပြသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်က ခလရ ၂၇၅ မှာ မြန်မာနိုင်ငံအလံ ပြန်လည် လွှင့်တင်နေစဉ်

သို့သော် NUG နှင့် PDF တို့သည် အတိုက်အခံ အင်အားစုများဖြစ်သည့်အတွက် မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်ပြီး လွတ်မြောက်ရေး ကြေညာကာ တခြားသော ဒေသများကို ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ရေး ကြိုးပမ်းသွားလိုကြရာမှာ လည်း စဉ်းစားပုံခြင်း မတူညီကြသည်ကို တွေ့ရသည်ဟု ၎င်းက ရှင်းပြသည်။

မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်ရေး စိတ်အားထက်သန်ကြသည့် တချို့သော KNU ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် AA-TNLA-MNDAA တို့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး အောင်မြင်မှုနှင့် ကိုယ်ရကိုယ်ယူ နယ်မြေသိမ်း စစ်ပွဲအပေါ် အားကျနေပြီး မြဝတီမြို့ကို ထိန်းချုပ်ရန် စိတ်ဆန္ဒများ ပြင်းပြလျက်ရှိနေသည်ဟု ထိုင်းနယ်စပ်တွင် ရောက်ရှိနေသော အတိုက်အခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “ မြောက်ပိုင်းက ကိုယ်ရကိုယ်ယူပုံစံကို တောင်ပိုင်းက EAO တွေနဲ့ အတိုက်အခံ (NUG)တွေက သဘောကျသွားတယ်။ သူတို့လည်း အားတက်သွားတယ်။ အဲမှာ မြဝတီမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကို ဖော်ဆောင်တာ ဒီလို ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့အတွက်ကိုလည်း နိုင်ငံကြီးတစ်နိုင်ငံက ထောက်ပံ့ပေးတယ်။ အဲဒီနိုင်ငံကြီး တစ်နိုင်ငံက ပေးတဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ငွေကြေးအကူအညီက လက်နက်တွေ ဖြစ်သွားတယ်။ ဒီအချိန်မှာ KNU ခေါင်းဆောင် တချို့က မြောက်ပိုင်း EAO တွေလိုမျိုး စိတ်ကူးယဉ်လိုက်တာ။ အတိုက်အခံတွေကလည်း အားတက်နေတာပေါ့။ အဲဒီမှာ သတင်းသမားတွေကိုတောင် ခေါ်လာပြီးတော့ မြဝတီမြို့ သိမ်းလိုက်ပြီဆိုပြီး တော့ သတင်းတွေ ထုတ်လွှင့်ခဲ့သေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ကရင်ပြည်နယ်က ရှမ်းမြောက်လို ပထဝီအနေအထားက မတူညီဘူးလေ။ ပြီးတော့ KNU ခေါင်းဆောင်တွေကြားမှာ စဉ်းစားပုံချင်းလည်း မတူညီဘဲ ကွဲလွဲနေကြတယ်လို့ လည်း သိရတယ်။ ဒါကြောင့် နောက်ပြန်ဆုတ်သွားရတာ”ဟု ပြောသည်။

မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး တိုက်ပွဲသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အတိုက်အခံများအတွက် ရည်မှန်း ချက် ပန်းတိုင်ကြီး တစ်ခုဖြစ်သည်။ အလားတူ လှပသော အနာဂတ် အိပ်မက်ကြီးတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

 မြန်မာနိုင်ငံအလံကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော် အတွက်ကလည်း မြဝတီမြို့သည် တိုင်းပြည်၏ အဆုံးအဖြတ် တစ်ခုဖြစ်သွားနိုင်သည်ဟု နားလည်ထား၍ နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် မြဝတီမြို့ကို ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့်နီးစပ်သူ တစ်ဦးက ရှင်းပြသည်။

ထို့နောက် တိုင်းပြည်၏ အဆုံးအဖြတ်ကို ထိုင်း-မြန်မာ အမှတ်(၂)ချစ်ကြည်ရေးတံတားက အဆုံးအဖြတ်ပေး သွားခဲ့သည်။

ထိုအဆုံးအဖြတ်မှာ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF)ကနေ အသွင်ပြောင်းသွားသည့် ကရင်အမျိုးသားတပ်မ တော်(KNA)၏ အခန်းကဏ္ဍကလည်း အလွန်အရေးပါခဲ့သည်ဟု အတိုက်အခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှု ကျိုးပဲ့ပြီး အစိတ်စိတ် အမွာမွာကွဲနေလျှင် နိုင်ငံခြားစီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှု တစ်ခုတည်းက အုပ်ချုပ်ရေးကို ပြိုကွဲအောင် မလုပ်နိုင်သလို သူ့ဟာနှင့်သူ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ခြင်း ကလည်း အုပ်ချုပ်ရေးကို ပြိုကွဲအောင် မလုပ်နိုင်ပေ။

 မြဝတီမြို့ ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့အပြင် အတိုက်အခံများ၏ ဒီမိုကရေစီအင်အားစု ကြီးထားမှုမရှိလျှင် အတိုက်အခံများသည် ဘေဂျင်းဖြစ်ဖြစ်၊ ဝါရှင်တန်ဖြစ်ဖြစ် အင်အားကြီးအစိုးရ တစ်ရပ်အပေါ် အမြဲတမ်း မှီခိုအားထားနေရပြီး ၎င်းတို့ပြုသမျှ နုရလိမ့် မည်။ 

ထို့နောက် အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံ၏ ပဋိပက္ခကြားမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ပိတ်မိသွားမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်သော တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ထက် ပိုမိုဆိုးဝါးသွားနိုင်သည်ကို အားလုံး သတိချပ်သင့်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ လက်ရှိမှာတော့ မြဝတီမြို့ကို တိုက်ပွဲကင်းပြီး စီးပွားရေးဇုန်အဖြစ်ထားရန်၊ ခလရ ၂၇၅ ကို မူလ တပ်စခန်းမှာ ပြန်လည် အခြေစိုက်ခွင့်ပြုရန်၊ အကောက်ခွန်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ထမ်းများ မူလ လုပ်ငန်းစဉ်များ ပြန်လည် လုပ်ကိုင်ရန်၊ ကုန်သွယ်ရေး ပြန်လည်စတင်ရန် စသဖြင့် သဘောတူညီမှုများ ရယူခဲ့ ကြပြီးဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မြဝတီသည် အတိုက်အခံတို့၏ မျှော်လင့်ချက် သို့မဟုတ် အတိုက်အခံတို့၏ ပျက်စီးသွားသော အိပ် မက်မြို့လေး တစ်မြို့အဖြစ်သာ ကျန်ရှိခဲ့တော့သည်ဟု နယ်စပ်ရောက် အတိုက်အခံများက မှတ်ချက်ပြုခဲ့ကြ သည်။

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၈

၂၀၁၅ ခုနှစ်က လီဗာပူးလ်အသင်းကို စတင်ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ကလော့ပ်ဟာ ဒီရာသီအကုန်မှာ ၉ နှစ်ကြာ ကိုင်တွယ် ခဲ့တဲ့ အသင်းကနေ ထွက်ခွာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းကနေ ထွက်ခွာမယ်လို့ ကလော့ပ် ကြေညာချိန်မှာ အသင်းဟာ ဆုဖလား ၄ လုံး ရယူနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းပေါ်မှာရှိနေခဲ့ပြီး ခြေစွမ်းပိုင်းကလည်း အကောင်းဆုံးဖြစ်နေတာပါ။

အဲဒါကြောင့်လည်း လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ သူတို့ရဲ့နည်းပြကြီးကို ဆုဖလား ၄ လုံးစလုံး ရယူပေးပြီး နှုတ်ဆက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြ ကလော့ပ်အတွက် ဒီရာသီရဲ့ ပထမဆုံး ဆုဖလားဖြစ်တဲ့ ကာရာဘောင်းဖလား ရယူပေးခဲ့အပြီးမှာ နောက်ထပ်ဆုဖလား ၃ လုံးအတွက် ဆက်ပြီးတိုက်ပွဲဝင်ဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ ကြတာပါ။

ဒါပေမယ့် လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ ခြေချော်မှုတွေဟာ တဖြေးဖြေးချင်း စတင်လာခဲ့ပြီး FA ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းကို အချိန်ပိုမှာ အရေးနိမ့်ကာ ဆုဖလား ၁ လုံး စတင် လက်လွှတ်ခဲ့ရပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းကို တွေ့ရစဉ်

လီဗာပူးလ်အသင်းကတော့ FA ဖလားက ထွက်ခွာခဲ့ရပေမယ့် ကျန်တဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်နဲ့ ယူရိုပါလိဂ်ဖလားကို မဖြစ်မနေ ရယူသွားမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာပါ။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို စတင်ထိခိုက်ခဲ့တာကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ်ပွဲစဉ်မှာ ၂ ဂိုးစီ သရေကျသွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ ဒီပွဲစဉ်ပြီးကတည်းက သူတို့ရဲ့ခြေစွမ်းဟာ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး တိုက်စစ်ပိုင်းကလည်း အလုပ် မဖြစ်တော့တာပါ။ 

အန်ဖီးလ်ကလပ်ဟာ နောက်ပိုင်းကစားခဲ့တဲ့ အတ္တလန်တာနဲ့ ယူရိုပါလိဂ်၊ ပဲလေ့စ်အသင်းနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် အိမ်ကွင်း ၂ ပွဲဆက် အရေးနိမ့်ပြီး ကလော့ပ်ကို ဆုဖလားတွေ အများအပြားနဲ့ နှုတ်ဆက်ပေးချင်တဲ့ သူတို့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ပျက်ပြယ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ အတ္တလန်တာနဲ့ ယူရိုပါလိဂ် ဒုတိယအကျော့ပွဲစဉ်မှာ အနိုင်ရခဲ့ပေမယ့် ပထမအကျော့က အရှုံးရလဒ်ကြောင့် ယူရိုပါလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းဟာ ပြိုင်ပွဲတစ်ခုပြီး တစ်ခုထွက်ခဲ့ရပြီးနောက် အဲဗာတန်အသင်းကို ပရီးမီးယားလိဂ်မှာ ထပ်ပြီး အရေးနိမ့်သွားခဲ့ပြန်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်း အတွက်တော့ ဒီပွဲအရှုံးကြောင့် ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ချန်ပီယံဆုကို လက်လွှတ်ရဖို့ အများစု သေချာသွားပြီလို့ ပြောရမှာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ် ပွဲစဉ်တွေ ကစားဖို့ အနည်းငယ် ကျန်သေးပေမယ့် အခွင့်အရေးက လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ လက်ထဲ မှာ မရှိတော့ပါဘူး။ 

ကလော့ပ် ဆုဖလားကိုင် အောင်ပွဲခံနေစဉ်

အာဆင်နယ်နဲ့ မန်စီးတီးအသင်းရဲ့ အမှားကို စောင့်ရမယ့် အခြေအနေဖြစ်လို့ လီဗာပူးလ်အသင်း အတွက်တော့ ဒီရာသီကို ကာရာဘောင်းဖလား ဆုဖလား ၁ လုံးနဲ့သာ ကျေနပ်ရဖို့ ရှိနေပါတယ်။

ဆုဖလားတွေနဲ့အတူ မြို့ထဲကို အမိုးဖွင့်ကားနဲ့ လှည့်လှည်ပြီး နည်းပြ ကလော့ပ်ကို နှုတ်ဆက်ချင်တဲ့ လီဗာပူးလ် အသင်းရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေဟာ ဆုဖလား ၁ လုံးနဲ့ပဲ အဆုံးသတ်သွားရပြီ ဖြစ်တာပါ။ 

လီဗာပူးလ်အသင်း ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြ ကလော့ပ်ကို ဆုဖလား ၄ လုံး ရယူပေးပြီး နှုတ်ဆက်ချင်တဲ့ ဖိအားဒဏ်တွေကြောင့်လည်း နောက်ပိုင်းပွဲစဉ်တွေမှာ အမှားတွေလုပ်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ဘက်အသင်းတွေကို လွယ်ကူ သွားစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့အဓိက တိုက်စစ်မှူး ဆာလက်ရဲ့ ခြေစွမ်းပိုင်းကျဆင်းမှု ဒါဝင်နူနက်စ်ရဲ့ ဂိုးဖြုန်းတီးမှုတွေက လီဗာပူးလ်အသင်းအပေါ် အနည်းနဲ့ အများသက်ရောက်မှု ရှိခဲ့တာပါ။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို လက်လွှတ်ရမှာက လီဗာပူးလ်အသင်းကို ပိုစိတ်ပျက်စေခဲ့ပြီး အသင်းခေါင်းဆောင် ဗန်ဒိုက်က အသင်းဖော်တွေအနေနဲ့ ဒီဖလားကို အမှန်တကယ် ရယူချင်ရဲ့လားဆိုပြီး မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ 

ကလော့ပ်ဟာ လီဗာပူးလ်အသင်း နည်းပြဘဝမှာ ယူရိုပါလိဂ် ဆုဖလားကလွဲပြီး ဆုဖလားအားလုံး ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ အထိ အောင်မြင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

လီဗာပူးလ်အသင်းကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ကလော့ပ်ဟာ မန်စီးတီးအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ ဂွာဒီယိုလာကြောင့် ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ရယူဖို့ထိုက်တန်တာထက် ၁ ကြိမ်သာ ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ကလော့ပ်ဟာ သူ့ရဲ့ လီဗာပူးလ်အသင်း နည်းပြဘဝ နောက်ဆုံးရာသီမှာ ပရီးမီးယားလိဂ် ဆုဖလားကို နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ကိုင်မြှောက်ချင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဖြစ်မလာဖို့က ရာခိုင်နှုန်းများနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီဗာပူးလ်အသင်းအနေနဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် လက်ကျန်ပွဲစဉ်တွေမှာ အကောင်းဆုံးလုပ်ပြီး မန်စီးတီးနဲ့ အာဆင်နယ် အသင်းတို့ရဲ့ အမှားတွေကိုစောင့်ကာ နည်းပြ ကလော့ပ်အတွက် အကောင်းဆုံးရလဒ်တွေ ရယူပေးဖို့ပဲ ရှိတော့တာ ပါ။ 

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် နည်းပြ ကလော့ပ်ကို လီဗာပူးလ်အသင်းရဲ့ နှုတ်ဆက်မှုဟာ လှပမှုမရှိတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၄

ထိုင်းနိုင်ငံသည် လိင်တူစုံမက်သူများ၊ လိင်တူလိင်ကွဲ စုံမက်သူများ၊ လိင်ပြောင်းထားသူများ အစရှိသည့် LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့်မစိမ်းသည့် နေရာတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ထိုင်း၏ အမျိုးသားဥပ‌ဒေများနှင့် မူဝါဒများသည် LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် လိုက်လျောညီထွေ သိပ်မရှိသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းလွှတ်တော်သည် လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင်အတည်ပြုရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ချတော့မည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကိုသာ တရားဝင် အတည်ပြုခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအတွက် တစ်ဖက် တစ်လမ်းမှ အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

 အထူးသဖြင့် လိင်တူချင်း လက်ထပ်သည့် မင်္ဂလာဆောင် များမှ ဒေါ်လာများ သန်းချီရရှိနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

သာတူညီမျှလက်ထပ်ခွင့် အက်ဥပဒေကို အတည်ပြုခြင်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် သာမကဘဲ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်းအတွက်လည်း သတင်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင်နဲ့ LGBTQ ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့မည်ဆိုပါက ထိုင်းတွင် စီးပွားရေးနှင့် သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များတွင် ပါရမီရှိသူများကို လျင်မြန်စွာ စုဆောင်းနိုင်ခြင်းမှ အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိမည့် အခြေအနေကို တစ်ကမ္ဘာလုံးက မြင်တွေ့နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

ထိုအချက်သည် ထိုင်း၏ မူဝါဒရေးဆွဲသူများအတွက် အဓိကထား စဥ်းစားရမည့် အချက်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာကုမ္ပဏီကြီးများသည်  LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းအား ခွဲခြားဆက်ဆံမှုအပေါ် အလွန်အမင်း အလေးအနက်ထားပြီး ကိုင်တွယ်လျက်ရှိသည်။ 

LGBTQ များကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုသည် စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားပြီး ပါရမီရှိသည့် ဝန်ထမ်းများကို စုဆောင်းရာတွင် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်စေနိုင်သလို နိုင်ငံအတွင်း  LGBTQ များကို မုန်းတီးသည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပါရမီရှင်  LGBTQ များအား ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခေါ်ယူရာတွင် အဟန့်အတား ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ထိုအချက်သည်  LGBTQ များကိုသာ သက်ရောက်စေမည် မဟုတ်ဘဲ  LGBTQ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင် သည့် လုပ်ငန်းခွင်တွင် အလုပ်လုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသော  LGBTQ  များ၏ မိတ်ဆွေများ၊ မိဘများ၊ မိသားစုဝင်များ ကိုလည်း သက်ရောက်စေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်၏ အကြီးဆုံးကုမ္ပဏီ ၅၀၀ စာရင်းကို နှစ်စဥ် စစ်တမ်းကောက်ယူ ဖော်ပြနေသည့် Fortune 500 စာရင်းတွင် ပါဝင်သည့် ကုမ္ပဏီ ၉၆ ရာခိုင်နှုန်းက လိင်အပေါ် အခြေခံသည့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမျိုးကို တားမြစ် ထားသည်။

အမေရိကန် စီးပွားရေး ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် လီဘက်ဂတ်ကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံ၏ ထိပ်သီး အရောင်းဝန်ထမ်းအဖြစ် တင်စားခံထားရသည့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) ကလည်း လက်ရှိတွင် ထိုင်း၌ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖွင့်လှစ်လုပ်ကိုင်ရန် အချိန်အခါကောင်းဖြစ် ကြောင်း၊ ထိုင်းတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် လက်ရှိအချိန်ထက် ကောင်းမွန်သည့် အချိန်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင်  ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမှုအတွက် LGBTQ များနှင့် ပွင့်လင်းစွာ လက်တွဲဆောင်ရွက် ရမည် ဖြစ်သည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်  LGBTQ များသည် သာတူညီမျှမှုရှိသည့် တရားရေး အကာအကွယ်အောက်တွင် ရှိလာခဲ့မည်ဆိုပါက အစိုးရနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည်  LGBTQ များထံမှ အကျိုးအမြတ်များကို မျှော်လင့် နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင် အတည်ပြုခြင်းအားဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်း လည်ပတ်မှုများကို ချဲ့ထွင်မှု၊ လစာငွေ ကောင်းမွန်သည့် အလုပ်အကိုင်များ ပေါ်ထွက်လာမှု၊ ဆန်းသစ် တီထွင်မှု အပိုင်းတွင် အားကောင်းလာမှုနှင့် ထိုင်းပြည်သူများအတွက် အကျိုးရှိစေမည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များကို ဆွဲဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း  ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လေ့လာမှုများတွင် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ LGBTQ များ၏ ရေရာမှုမရှိသည့် စီးပွားရေး ကောင်းကျိုးချမ်းသာ အခြေအနေကို အလေးထားဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် သာတူညီမျှမှု မရှိသော အခြေအနေက LGBTQ များအား နိုင်ငံစီးပွားရေးအတွင်းသို့ အပြည့်အဝ ပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိစေရန် ဟန့်တားရာ ရောက်ခဲ့သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အစိုးရနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် ၎င်းတို့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်သလောက် တူညီသည့် အကျိုးကျေးဇူးကို မခံစားခဲ့ရကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သုတေသနတစ်ခုတွင် သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များ၌ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်များအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ သည့်  LGBTQ+ စုစုပေါင်း၏ ၆၆ ရာခိုင်နှုန်းက ၎င်းတို့၏ လိင်စိတ်ခံယူမှုကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်သည့် ၎င်းတို့၏ လုပ်နိုင်စွမ်း အပြင် ဖောက်သည်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများအပေါ် အပြုသဘောဆောင်သည့် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် LGBTQ+ များ ပါဝင်မှုသည် နိုင်ငံပေါင်းစုံ ပါဝင်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းစုများနှင့် ကော်ပိုရေးရှင်းများ အတွက် ပိုမိုအောင်မြင်မှုများလည်း ရရှိစေသည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ချစ်သူ စုံတစ် တစ်တွဲကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၁၆ ခုနှစ်က Credit Suisse ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီ၏ လေ့လာချက်တစ်ရပ်တွင်  LGBTQ များနှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှုရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စတော့လှုပ်ရှားမှုများကို တိုင်းတာသော MSCI All Country World Index အမည်ရှိ ညွှန်းကိန်း၌ ပျမ်းမျှ ၃ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုသာလွန်နေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ သည်။

သာတူညီမျှ လက်ထပ်ခွင့် မရှိပါက ဆုံးရှုံးနစ်နာရမည့် အရာများကို ရေတွက်နိုင်မည် မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ကုမ္ပဏီများနှင့် အစိုးရများသည်  LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် လက်ထပ်မှုဆိုင်ရာ အစီအစဥ်များကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ခြင်းမရှိပါက ဒေါ်လာဘီလျံချီ နစ်နာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်က ထိုင်း၏ စီးပွားရေးနှင့် LGBTQ များ၏ အခွင့်အရေးများအကြား ဆက်နွှယ်မှုကို လေ့လာသည့် ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုတွင် လိင်တူစုံမက်မှုနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများကို အသိအမှတ်ပြုသည့် လက်ထပ်ထိမ်းမြား ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေများ၊ လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ပြုသည့် ဥပဒေများကိုပြဋ္ဌာန်းရန် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က အကြံပြုခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်သည် အမေရိကန်အခြေစိုက် သုတေသနအဖွဲ့ဖြစ်သည့် Williams Institute နှင့် လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင်  LGBTQ များကို ဖယ်ကြဥ်ထားမှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ စီးပွားရေးအပေါ် မည်ကဲ့သို့ သက်ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်ဆိုသည့်အချက်ကို လေ့လာခဲ့ကြသည်

လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်အတွင်း အိန္ဒိယတွင် လိင်တူစုံမက်သူများကို ဖယ်ကြဥ်မှုကြောင့် စီးပွားရေးအရ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှု သည် နိုင်ငံ့ ဂျီဒီပီ၏ ၁ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း၊ ငွေကြေးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၇ ဘီလျံရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် စီးပွားရေး ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် လီဘက်ဂတ် (Lee Badgett) က လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထိုပမာဏမှာ လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်က ဒေါ်လာစျေးဖြစ်ပြီး လက်ရှိ ဒေါ်လာစျေးနှင့်ဆိုလျှင် နစ်နာမှုမှာ ပိုမိုများပြား နိုင်ခြေရှိသည်။

ထိုင်း၏ အမျိုးသား ခရီးသွားလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့ကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံကို အာရှတွင်  LGBTQ များ လက်ခံ ကြိုဆိုမှုအရှိဆုံး နိုင်ငံဖြစ်စေရန်အတွက်  "Go Thai, Be Free" လှုပ်ရှားမှုကို လက်ခံကြောင်း အရိပ်လက္ခဏာ ပြသခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ 

LGBTQ+ ခရီးသွားများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခရီးသွားများ၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသဖြင့် ၂၀၃၂ ခုနှစ်တွင် LGBTQ+ ခရီးသွားစျေးကွက်သည် ဒေါ်လာ ၆၂၀ ဘီလျံအထိ မြင့်တက်လာနိုင်ခြေရှိကာ ထိုင်းနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင် အာရှတွင် လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တရားဝင် အတည်ပြုပေးခြင်းအားဖြင့်   LGBTQ+ ခရီးသွားကဏ္ဍကို ပိုမို ခိုင်မာစေမည့် အခွင့်အလမ်းကို ရရှိထားပြီဖြစ်သည်။

အရေးကြီးသည့် ထိုအခွင့်အလမ်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်အမတ်များက စဥ်းစားနေကာ ထိုအခွင့်အလမ်းကို ရာနှင့်ချီသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှ စီအီးအိုများ၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကော်ပိုရေးရှင်းများက အာရုံစိုက်နေသည်ကို လွှတ်တော်အမတ်များက သိထားသင့်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုအခွင့်အလမ်းကို အကောင်အထည်ဖော်မည် ဆိုပါက သာတူညီမျှ လက်ထပ်ခွင့်မှတစ်ဆင့် ဒေါ်လာ ထရီလျံကျော် ဝင်ငွေများကို မျှော်လင့်နိုင်ပြီး နိုင်ငံတကာ ကုမ္ပဏီများကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များနှင့် ပါရမီရှင်များကို လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ

စုဆောင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေမျိုးကို မလိုချင်သူ မရှိဟု ကောက်ချက်ချ ရမည်ဆိုပါက မှားမည် မထင်ပေ။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article 

 ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၂

ဒီရာသီ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ ကြားရက်ထဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ ပြီးပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ ဘောလုံးပရိသတ်တိုင်း စိတ်ဝင်စားမှု အရှိဆုံး ပြိုင်ပွဲဖြစ်တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတား ဖိုင်နယ် ပထမအကျော့ ပွဲစဉ်တွေဟာ ဘယ်လောက်ထိ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်ခဲ့လဲဆိုတာ ရလဒ်တွေကို ကြည့်ရင် သိနိုင်တာပါ။

ဒီပွဲတွေကို ကြည့်တဲ့သူတိုင်း အိပ်ငိုက်လို့တောင် မရတဲ့အထိ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေကို မြင်ခဲ့ရပြီး ကွာတားဖိုင် နယ် ပထမအကျော့ပွဲစဉ် ၄ ပွဲမှာ သွင်းယူခဲ့တဲ့သွင်းဂိုးက ၁၈ ဂိုးအထိရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီပွဲစဉ်တွေမှာ အနိုင်အရှုံးရလဒ်က ၂ ပွဲထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး သရေရလဒ်က ၂ ပွဲထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ သရေရလဒ်တွေက အာဆင်နယ်နဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ် အသင်းပွဲစဉ်မှာ ၂ ဂိုးစီသရေနဲ့ ရီးရယ်လ်နဲ့မန်စီးတီးအသင်းတို့ပွဲမှာ ၃ ဂိုးစီ သရေကျခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကျန် ၂ ပွဲမှာ ဘာစီလိုနာအသင်းက ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ၃ ဂိုး- ၂ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရခဲ့ပြီး အသလက်တီကိုအသင်းက ဒေါ့မွန်အသင်းကို ၂ ဂိုး-၁ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရရှိခဲ့တာပါ။ ဒီ ၄ ပွဲစလုံးဟာ ရလဒ်တွေပြတ်သားခဲ့ခြင်းမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ အသင်း ၈ သင်းစလုံးမှာ မျှော်လင့်ချက် ရှိနေတဲ့အတွက် ဒုတိယအကျော့ ပွဲစဉ် တွေဟာ ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်ပြီး အကြိတ်အနယ်ရှိမယ်ဆိုတာ သေချာနေတာပါ။ 

ဘာစီလိုနာနဲ့ ပီအက်ဂျီအသင်း ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ပြီးတော့ အဝေးဂိုး စည်းမျဉ်းမရှိတော့တာကြောင့်လည်း အဝေးဂိုး ရထားတယ်ဆိုတဲ့ အားသာချက် မရှိတော့လို့ အသင်းတိုင်းအတွက် အခွင့်အရေးရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်နဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းတို့ရဲ့ ဒုတိယအကျော့ပွဲစဉ်မှာတော့ နောက်တစ်ဆင့်တက်ဖို့ အားသာနေတဲ့ အသင်းကတော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းလို့ ပြောရမှာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ ဒီရာသီ ပြည်တွင်းပြိုင်ပွဲတွေမှာ ရလဒ်တွေဆိုးရွားပြီး ဆုဖလား လက်လွှတ်ခဲ့ရလို့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှု ရယူနိုင်ဖို့ အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးတော့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းဟာ အိမ်ကွင်းမှာကစားခဲ့တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ပွဲစဉ်တွေမှာ ရလဒ်ကောင်းတွေရရှိခဲ့ပြီး အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံခဲတဲ့ ရလဒ်တွေကလည်း ကောင်းခဲ့တာကြောင့် ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ ရေပန်းစားနေတာပါ။

နောက်တစ်ပွဲဖြစ်တဲ့ လက်ရှိချန်ပီယံ မန်စီးတီးနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ရီးရယ်လ်အသင်း တို့ပွဲကတော့ အမှားအယွင်း အများဆုံးလုပ်တဲ့ အသင်းက ပြိုင်ပွဲကနေ ထွက်ခွာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကိုတွေ့ရစဉ်

ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ ဘာနေဗျူးမှာ မန်စီးတီးအသင်းကို အနိုင်မရရှိခဲ့တာက သူတို့အတွက် စိတ်ပျက်စရာ ဖြစ်ခဲ့ရပြီး မနှစ်ကရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့တုန်းက မန်စီးတီးအသင်းက အိမ်ကွင်းမှာ ရီးရယ်လ်အသင်းကို ဂိုးပြတ်အနိုင်ယူခဲ့တာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ဒီပွဲမှာ မန်စီးတီးအသင်းက ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ အားသာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်တစ်ပွဲကတော့ အပြန်အလှန် သွင်းဂိုးတွေနဲ့ ကြည့်ကောင်းခဲ့ပြီး အရှုံးအနိုင် အဖြေထွက်ခဲ့တဲ့ ဘာစီလိုနာနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ရဲ့ပွဲပါ။ 

ပထမအကျော့အဖြစ် ကစားခဲ့တုန်းက အဝေးကွင်းပွဲစဉ်မှာ ဘာစီလိုနာအသင်း အနိုင်ရခဲ့တာကြောင့် ဒုတိယ အကျော့ အိမ်ကွင်းကစားရမယ့်ပွဲမှာ ဘာစီလိုနာအသင်းက အသာစီးနဲ့ ကစားလို့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခွင့်ရှိနေသာ အသင်းများကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ပထမအကျော့က ခြေစွမ်းမပြနိုင်တဲ့ ဘတ်ပီသာ ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ခြေစွမ်းပြနိုင်ရင် ပွဲက အလှည့်အပြောင်း ပြန်ဖြစ်သွားနိုင်ပြီး ပီအက်စ်ဂျီအသင်းအတွက် ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်ရှိလာ နိုင်တာပါ။

နောက်ဆုံးပွဲကတော့ ဒေါ့မွန်နဲ့ အသလက်တီကို အသင်းတို့ရဲ့ ပွဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပွဲရဲ့ ပထမအကျော့မှာ အသလက်တီကိုအသင်း အနိုင်ရထားပေမယ့် ဒေါ့မွန်အသင်းဟာ အိမ်ကွင်းမှာ ရလဒ်ကောင်းတဲ့ အသင်းဖြစ်လို့ အသလက်တီကိုအသင်းအတွက် လွယ်ကူမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ခံစစ်ပိုင်းကျစ်လစ်တဲ့ အသလက်တီကိုအသင်းဟာ ဒေါ့မွန်အသင်းကို တန်ပြန်တိုက်စစ်နဲ့ ကစားပြီး ဆီမီးဖိုင်နယ်ကို တက်သွားနိုင်ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ အသင်းတိုင်းဟာ ကွာတားဖိုင်နယ် ဒုတိယအကျော့အတွက် အကောင်းဆုံး ပြင်ဆင်နေကြလို့ ချန်ပီယံလိဂ် ဆီမီးဖိုင်နယ်ကို ဘယ်အသင်း ၄ သင်း တက်နိုင်မလဲဆိုတာကို ဧပြီ ၁၇ နဲ့ ၁၈ ရက်တွေမှာ သိရှိ ရတော့မှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။