CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

တရုတ်၏ နောက်ဆုံးပေါ် နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး တိုက်ခိုက်ရေး ရေငုပ်သင်္ဘောတစ်စင်းသည် ဆိပ်ကမ်းတွင် ဆိုက်ကပ်ပြီး တည်ဆောက်နေချိန်အတွင်းမှာပင် နစ်မြုပ်သွားခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ပထမဆုံး Zhou အမျိုးအစား ရေငုပ်သင်္ဘော နစ်မြုပ်မှုသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ရေတပ်ကို တည်ဆောက် နေသည့် တရုတ်၏ ရည်မှန်းချက်အတွက် ကြီးမားသော ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြား ခဲ့သည်။

ထိုရေငုပ်သင်္ဘောသည် မေလနှင့် ဇွန်လအကြား နစ်မြုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်နိုင်ပြီး ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများထဲတွင်  မြစ်အောက် ကြမ်းခင်မှ ရေငုပ်သင်္ဘောကို ဆယ်ယူရန် ကရိန်းများဖြင့် ဆွဲတင်နေသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်ဟု အမည်မဖော်လို သည့် အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကမူ ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်၍ မသိကြောင်း စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့ပြီး အသေးစိတ် အချက်အလက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထိုရေငုပ်သင်္ဘော နစ်မြုပ်သည့် သတင်းကို The Wall Street Journal က အရင်ဆုံး ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နစ်မြုပ်သွားတဲ့ ရေငုပ်သင်္ဘောကို ဆယ်နေကြစဉ်

အမေရိကန်ရေတပ်၏ ရေငုပ်သင်္ဘော တပ်ဖွဲ့ဝင်ဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်ပြီး New American Security စင်တာမှ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ သောမတ် ရှူဂတ် (Thomas Shugart) က ဇူလိုင်လအတွင်း တရုတ်၏ ရေငုပ်သင်္ဘော နစ်မြုပ်သည့်ဖြစ်စဉ်ကို ပထမဆုံး သိရှိခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ထိုအချိန်က နစ်မြုပ်ခဲ့သည့် သင်္ဘောသည် Zhou အမျိုးအစား ရေငုပ်သင်္ဘောဖြစ်သည်ဆိုခြင်းကိုမူ လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Planet Labs PBC ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများတွင်မူ ထိုရေငုပ်သင်္ဘောသည် မနစ်မြုပ်ခင် အချိန်က ယန်ဇီမြစ် (Yangtze River) ရှိ ရှူအန်လျူ (Shuangliu) သင်္ဘောကျင်းတွင် ဆိုက်ကပ်ထားသည့်ပုံများကို မြင်တွေ့ရသည်။

ဇွန် ၁၅ ရက်က ရိုက်ကူးခဲ့သည့် ဓာတ်ပုံတစ်ပုံတွင်မူ ရေငုပ်သင်္ဘောသည် မြစ်၏ ရေမျက်နှာပြင်အောက်တွင် တစ်ဝက်ခန့် နစ်မြုပ်နေသည်ကို တွေ့ရပြီး သင်္ဘော၏ ဘေးပတ်ပတ်လည်တွင် ကရိန်းများကို မြင်တွေ့ရသည်။

တရုတ်သည် နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်ရေးတွင် အဓိကကျသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ်အားလုံး နီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့နေချိန်တွင် ရေတပ်အင်အားကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်လျက်ရှိသည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် ယူကရိန်း သမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) တို့ စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၎င်းတို့နှစ်ဦးသည် မန်ဟက်တန် (Manhattan) ရပ်ကွက်ရှိ ထရမ့်တာဝါ (Trump Tower) တွင် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲအကြောင်းကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်သည်။

ထရမ့်နှင့် ဇာလန်းစကီးတို့သည် ဇူလိုင်လ အတွင်းကလည်း တယ်လီဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ယခုအကြိမ် သည် ထရမ့်၏ သမ္မတသက်တမ်းဖြစ်သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် လူချင်း တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းကမူ ထရမ့်က ဇာလန်းစကီးကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ဟားရစ်အား ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရစေလိုသူ ဖြစ်သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ယူကရိန်းသည် သေဆုံးနေသည့် နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီတက်ရန် အမေရိကန်သို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဇာလန်းစကီးသည် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်ကလည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၊ ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ်လာ ဟားရစ်(Kamala Harris) တို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ဝါရှင်တန်တွင် ဇာလန်းစကီးနှင့် ဘိုင်ဒန်တို့ တွေ့ဆုံချိန်၌ ဘိုင်ဒင်က ဒေါ်လာ ၈ ဘီလျံကျော် တန်ကြေးရှိသည့် ယူကရိန်းအတွက် စစ်ရေးအကူအညီအသစ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ဟားရစ်ကလည်း ယူကရိန်းကို ထောက်ခံကြောင်း ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်တွင် ထရမ့်နှင့်ယှဉ်ပြိုင် ရွေးကောက်ခံမည့် ဟားရစ်က ထရမ့်သည် အရှေ့ဥရောပ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ယူကရိန်းဘက်မှ ရပ်တည်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးသည် ယူကရိန်းမှ အမေရိကန်သို့ မထွက်ခွာမီအချိန်က ရုရှားကို အနိုင်ယူရန် ၎င်း၏ အောင်ပွဲ အစီအစဉ်အား ဘိုင်ဒန်၊ ဟားရစ်နှင့် ထရမ့်တို့အား တင်ပြရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်ကလည်း ဇာလန်းစကီးသည် ဟားရစ်၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ပင်ဆယ်ဗေးနီးယား (Pennsylvania) ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂျိုရှ် ရှာပီရို (Josh Shapiro) နှင့်အတူ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လက်နက် ခဲယမ်း ထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံတစ်ရုံသို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

CNI International News

မော်စကို၊ စက်တင်ဘာ ၂၈

ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းပိုင်းရှိ ပစ်မှတ်များကို အနောက်နိုင်ငံလုပ် ဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် ယူကရိန်းအား ခွင့်ပြုမည်ဆိုလျှင် ရုရှားက နျူကလီးယားလက်နက်များဖြင့် တုန့်ပြန်ရန် စဉ်းစားသွားမည်ဟု ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က သတိပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပူတင်သည် စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်က နျူကလီးယားလက်နက်များ အသုံးပြုရနိုင်သည့် အနာဂတ် စိတ်မှန်းဖြစ်နိုင် ခြေများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများကို သတိပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံအနေဖြင့် ရုရှားကို တိုက်ခိုက်နေသောနိုင်ငံအား ထောက်ပံ့ ပေးနေမည်ဆိုပါက ထိုပြိုင်ဘက်နိုင်ငံကိုပါ ရုရှားကိုတိုက်ခိုက်နေသည့် စာရင်းထဲတွင် ထည့်သွင်းရမည်ဖြစ် ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြောကြားချက်များအရ ပူတင်သည် ရုရှားကို တိုက်ခိုက်နေသည့် ယူကရိန်းနှင့် ယူကရိန်းအား ထောက်ပံ့ပေးနေ သော အနောက်အင်အားကြီးနိုင်ငံများကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelensky) သည် အနောက်နိုင်ငံများမှ ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် တာဝေးပစ်ဒုံးကျည်များဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းပိုင်းရှိ ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ခွင့်ပြုရန် အနောက်နိုင်ငံများအား တောင်းဆိုနေချိန်တွင် ပူတင်၏ ပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

 ရုရှား နျူကလီးယားထိပ်ဖူးကိုတွေ့ရစဉ်

ကရင်မလင်နန်းတော်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် (Dmitry Peskov) ကလည်း ပူတင်၏ ပြောကြားချက်သည် အနောက်နိုင်ငံများအတွက် သတိပေးမှုတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken) ကမူ ပူတင်၏ ပြောကြားချက်များသည် အလွန်တာဝန်မဲ့သည့် ပြောကြားချက်ဖြစ်ကြောင်း MSNBC ရုပ်သံနှင့်ပြုလုပ်သော အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ရုရှား၏ မဟာမိတ် တရုတ်နိုင်ငံကမူ အခြေအနေကို ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် ( Xi Jinping) က နျူကလီးယား လက်နက်များ အသုံးပြုမှုအား ဆန့်ကျင်ကြောင်း ပူတင်ကို သတိပေးခဲ့သည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ဇွန်လအတွင်းကလည်း ပူတင်သည် ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် ဥရောပနိုင်ငံများအား သတိပေးခဲ့ပြီး ရုရှားတွင်ရှိသော နည်းဗျူဟာမြောက် နျူကလီးယားလက်နက် ထိပ်ဖူးများသည် ဥရောပတစ်တိုက်လုံးတွင်ရှိသည့် နျူကလီးယား လက်နက်ထိပ်ဖူးများထက် ပိုမိုများပြားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) ၏ ဝါရှင်တန် (Washington) ခရီးစဉ်အတွင်း အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းအတွက် ဒေါ်လာ ၈ ဘီလျံတန်ကြေးရှိ စစ်ရေးအကူအညီများပေးရန် ကြေညာလိမ့် မည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ယခင်စစ်ရေး အကူအညီ သက်တမ်းကုန်မည့် စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်မတိုင်မီ ယူကရိန်းအတွက် စစ်ရေးအကူအညီပေးဖို့ ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၆ ဘီလျံ အသုံးပြုခွင့် ရရှိရန် လွှတ်တော်နှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်နေသည်။

အိမ်ဖြူတော်သည် အမေရိကန်၏ လက်နက်တိုက်မှ ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၆ ဘီလျံကို အသုံးပြုမည့် အကြောင်းကို ကြေညာရန် လွှတ်တော်အား အသိပေးဖို့ရည်ရွယ်ထားသည်။

ထိုစစ်ရေးအကူအညီတွင် ပါဝင်မည့် လက်နက်ပစ္စည်းများကိုမူ မသိရသေးကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိနှစ်ဦးက ပြောသည်။

ယူကရိန်းအတွက် စစ်ရေး အကူအညီပေးရာတွင် အရေးပေါ် အစီအစဉ်တစ်ခုကို ဘိုင်ဒန်အစိုးရအဖွဲ့က စဉ်းစားနေ ကြောင်း ယခုလအတွင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် လက်နက်များနှင့် ပစ္စည်းကိရိယာများ လွှဲပြောင်းပေးပို့မည့် အချိန်ကာလကို စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက် သက်တမ်းကုန်ချိန်နှင့် မသက်ဆိုင်စေဘဲ သက်တမ်းထပ်တိုးခွင့်ရရှိရန် အမေရိကန်က ပြင်ဆင်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

နောက်ထပ် ၂ ဒသမ ၄ ဘီလျံ တန်ကြေးရှိ စစ်ရေးအကူအညီကို ယူကရိန်းဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး အထောက်အကူပြု အစီအစဉ်၏ ခေါင်းစဉ်အောက်တွင် ကြေညာသွားမည်ဖြစ်သည်။

ထိုအစီအစဉ်အရ အမေရိကန်အစိုးရသည် အမေရိကန်လက်နက်တိုက်ကနေ လက်နက်များကို တိုက်ရိုက် လွှဲပြောင်း ပေးခြင်းထက် ကာကွယ်ရေးကုမ္ပဏီများထံမှ လက်နက်များကို ဝယ်ယူပြီး ယူကရိန်းအား ထောက်ပံ့ခွင့် ရှိနေသည်။

ထိုစစ်ရေး အကူအညီထဲတွင် ခဲယမ်းများ၊ တိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းများအတွက် လက်နက်များ၊ ယူကရိန်းရှိ လက်နက် ထုတ်လုပ်ရေး စက်ရုံများအတွက် လိုအပ်သည့် ကုန်ကြမ်းများ ပါဝင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်လွှတ်တော်သည် ယူကရိန်းကို ရုရှားက ဝင်ရောက် ကျူးကျော်ခဲ့ချိန်မှစပြီး ယနေ့အချိန်အထိ ယူကရိန်းနှင့် အစ္စရေး အပါအဝင် မဟာမိတ်နိုင်ငံများအတွက် စစ်ရေးအကူအညီကို ဒေါ်လာ ၁၇၅ ဘီလျံနီးပါး ထောက်ပံ့ပေးရန် အတည်ပြုခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

ရုရှားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် တာဝေးပျံသန်းနိုင်သည့် တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းများကို တရုတ် နိုင်ငံအတွင်းမှာ ထုတ်လုပ်ရန် လက်နက်စီမံကိန်းတစ်ခု တည်ထောင်ခဲ့ကြောင်း ဥရောပထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီမှ သတင်းရင်းမြစ် ၂ ခုက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံပိုင် လက်နက်ကုမ္ပဏီ Almaz-Antey ၏ လက်အောက်ခံ IEMZ Kupol ကုမ္ပဏီသည် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း ဒေသခံ ကျွမ်းကျင်သူများ၏ အကူအညီဖြင့် Garpiya-3 (G3) အမည်ရှိ ဒရုန်းမော်ဒယ် အသစ်တစ်ခုကို ထုတ်လုပ် ခဲ့ပြီး စမ်းသပ်ပျံသန်းနေသည်ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနမှ ရရှိခဲ့သည့် မှတ်တမ်းတစ်ခုတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

မိမိတို့ ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းရှိ စက်ရုံတစ်ရုံ၌ G3 ဒရုန်းများ အပါအဝင် အခြားဒရုန်းများကို ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း Kupol ကုမ္ပဏီက ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မှတ်တမ်း များတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဒရုန်းတစ်စင်းနဲ့ စစ်သား ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး Kupol ကုမ္ပဏီ၊ Almaz-Antey ကုမ္ပဏီနှင့် ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန တို့ကတော့ မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်ကို တုန့်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကမူ မိမိတို့အနေဖြင့် ထိုအစီအစဉ်ကို သတိမပြုမိကြောင်းနှင့် တရုတ်သည် ဒရုန်းများ တင်ပို့ရောင်းချမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စည်းကမ်းများ တင်းကြပ်စွာ ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်း ဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

လန်ဒန်အခြေစိုက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် နိုင်ငံတကာ မဟာဗျူဟာလေ့လာရေး အင်စတီကျု၏ သုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သူ ဖေဘီယန် ဟင့်ဇ် (Fabian Hinz)က ယခုထွက်ပေါ်နေသည့် သတင်းများသည် မှန်ကန်ခဲ့ မည်ဆိုပါက ကြီးမားသည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒရုန်းထုတ်လုပ်မည့် ချိစ်ပြားများကိုတွေ့ရစဉ်

"တရုတ်ဟာ လက်နက်စနစ်တွေမှာ အသုံးပြုနိုင်မယ့် အစိတ်အပိုင်းတွေကို ဖြန့်ချိပေးနေတယ်လို့ ယူဆခံထားရ ပေမယ့် မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့တော့ မတွေ့ရသေးပါဘူး။ အခုလိုမျိုး လက်နက်စနစ် တစ်ခုလုံးကို လွှဲပြောင်းပို့ဆောင် ပေးတဲ့ မှတ်တမ်းတွေ မထွက်ပေါ်ခဲ့ဖူးပါဘူး" ဟု ဟင့်ဇ်က ပြောသည်။

ဝါရှင်တန်အခြေစိုက်  New American Security စင်တာမှ ကျွမ်းကျင်သူဖြစ်သည့် ဆင်မြူရယ် ဘန်းဒက် (Samuel Bendett)ကမူ တရုတ်သည် နိုင်ငံတကာ၏ ပိတ်ဆို့မှုများကို စိုးရိမ်သဖြင့် ရုရှားကို စစ်ရေးအရ ကူညီပေးနေမှုကို ပွင့်ပွင်းလင်းလင်း ထုတ်ပြောရန် တွန့်ဆုတ်နေခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ယခုထွက်ပေါ်လာသည့် သတင်းများအရ တရုတ်နိုင်ငံသည် ရုရှား၏ စစ်ဘက်သုံးဒရုန်းများကို လက်ခံ ထုတ်လုပ်ပေးနေသည်ဆိုသည့်အချက်အား အတည်ပြုရန် နောက်ထပ် အချက်အလက်များ လိုအပ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၇

မြောက်ကိုရီးယားတွင် နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက် ဆယ်ဂဏန်း (ဥပမာ- ၁၀ ခုမှ ၉၉ ခုအကြား) ခန့်ကို ထုတ်လုပ်ရန် ပလူတိုနီယံများနှင့် ယူရေနီယံများ အလုံအလောက်ရှိကြောင်း တောင်ကိုရီးယားက ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မြောက်ကိုရီးယားသည် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး၌ သတ္တမ အကြိမ်မြောက် နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှုကို ပြုလုပ်ဖွယ်ရှိကြောင်း တောင်ကိုရီးယားစပိုင် အေဂျင်စီက လေ့လာ တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်အမတ် လီဆောင်ကွမ် (Lee Seong-kweun) က ပြောကြားခဲ့သည်။    

ဇူလိုင်လက အမေရိကန်သိပ္ပံပညာရှင်များအဖွဲ့ချုပ်၏ ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင်လည်း မြောက်ကိုရီးယားသည် နျူကလီးယား လက်နက်ထိပ်ဖူး ၉၀ ခန့်ကို ထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်သော  ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ အလုံအလောက်ရှိ နိုင်ကြောင်း၊ သို့သော် လက်နက်ထိပ်ဖူး အခု ၅၀ လောက်ကိုသာ တပ်ဆင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ ပဲ့ထိန်းကျည်ကို တွေ့ရစဉ်

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) သည် ယူရေနီယံ သန့်စင်သည့် စက်ရုံတစ်ရုံသို့ သွားရောက်သော ခရီးစဉ်ကို မြောက်ကိုရီးယား နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက မကြံစဖူး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုသတင်းထုတ်ပြန်မှုသည် အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ အမေရိကန်ကို သတင်းစကားတစ်ခု ပေးပို့ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့၏ အစီရင်ခံတင်ပြမှုကို ရရှိခဲ့သည့် လီက ထိုခရီးစဉ်သည် ပြည်တွင်း ရည်ရွယ်ချက်များ အတွက်လည်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

"မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ စီးပွားရေး အခြေအနေက ဆိုးရွားနေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် လူထုရဲ့ယုံကြည်မှုကို ရရှိနေဆဲ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ပြသဖို့ အဲဒီခရီးစဉ်ကို အသုံးချတာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်" ဟု လီက ပြောသည်။

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

မြောက်ကိုရီးယားကမူ ၎င်း၏ နျူကလီးယား လက်နက်များနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များသည် အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်များ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို တန်ပြန်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထိုလက်နက်များသည် နိုင်ငံ့အင်အားနှင့် အမျိုးသားရေး ဂုဏ်သိက္ခာကို မြင့်တက်စေသည့် အကြောင်းရင်း တစ်ခု ဖြစ်သည်ဟုလည်း မြောက်ကိုရီးယားက မကြာခဏ ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ချုပ် (SPA) သည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် အစည်းအဝေးသစ်တစ်ခု ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးအတွင်း တောင်ကိုရီးယားနှင့် ပိုင်းခြားထားသည့် နယ်စပ်အသစ်များကို ရေးဆွဲရန် အစီအစဉ် များကို အကောင်အထည်ဖော်ရန်နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ဖွယ်ရှိကြောင်း လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယအကြား ဆက်ဆံရေးသည် အာရှ၏ အနာဂတ်အတွက် သာမကဘဲ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခင်း အကျင်းအတွက်ပါ အရေးကြီးလာခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုင်ရှန်ကာ (Subrahmanyam Jaishankar) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

"အိန္ဒိယ-တရုတ် ဆက်ဆံရေးဟာ အာရှရဲ့ အနာဂတ်အတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးဟာ ဝင်ရိုးစုံကမ္ဘာ ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် အာရှဟာလည်း ဝင်ရိုးစုံအာရှ ဖြစ်ရပါမယ်" ဟု ဂျိုင်ရှန်ကာက ပြောကြားခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများသည် အာရှ၏ အနာဂတ်အတွက် သာမကဲ ကမ္ဘာကြီး၏ အနာဂတ်ကိုလည်း လွှမ်းမိုးထားကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောဆိုခဲ့သည်။

၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၃ ခုနှစ်အထိ တရုတ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ဂျိုင်ရှန်ကာသည် စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်က ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံတွင် နယူးယောက် အခြေစိုက် ပြည်ပဆက်ဆံရေးကောင်စီက ကြီးမှူးကျင်းပသည့် ပွဲအခမ်းအနား တစ်ခုအတွင်း ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ဂျိုင်ရှန်ကာနဲ့ ဝမ်ယိကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယအကြား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာမြင့်လာပြီဖြစ်သည့် ဟိမဝန္တရာနယ်စပ် ပြဿနာသည် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို ဆိုးရွားစေသော အဓိကအကြောင်းရင်း တစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

ထိုနယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှုကြောင့် ၁၉၆၂ ခုနှစ်က အိန္ဒိယ-တရုတ် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင်လည်း နှစ်နိုင်ငံစစ်သည်များအကြား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ အိန္ဒိယစစ်သား ၂၀ နှင့် တရုတ်စစ်သား ၄ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

၇၉ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားမည့် ဂျိုင်ရှန်ကာသည် ကုလသမဂ္ဂဌာန ချုပ်၌  ပြည်ပနိုင်ငံများမှ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။

Asia Society ပွဲ အခမ်းအနားတွင် တရုတ်နှင့်ပတ်သက်သည့် မေးခွန်းတစ်ခုကို ဖြေကြားချိန်၌ ဂျိုင်ရှန်ကာက တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယအကြား ၁၉၆၂ ခုနှစ် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့မှု အပါအဝင် ခက်ခဲသည့် သမိုင်းကြောင်း ရှိခဲ့သည်ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးမီက နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောထား ကွဲလွဲနေသည့် ပြဿနာ စုစုပေါင်း၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အဖြေရှာနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်းလည်း ဂျိုင်ရှန်ကာက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: SCMP

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် မိခင်ဖြစ်သူ၏ ပါတီ မပါဝင်ဘဲ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ်ဟာစီနာ (Sheikh Hasina)၏ သားဖြစ်သူ ဆာဂျိဘ် ဝါဇက် (Sajeeb Wazed) က ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲများကို ၁၈ လအတွင်း ပြုလုပ်သင့်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည့် စစ်တပ် အကြီးအကဲ၏ မှတ်ချက်ကို ထောက်ခံကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဩဂုတ်လအတွင်းက ဟာစီနာကို ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခဲ့သည့် ဆူပူအုံကြွမှုများတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိဘဲ လက်ရှောင်နေခဲ့ သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဇာမန် ( Waker-uz-Zaman ) က ဒီမိုကရေစီကို ၁ နှစ်မှ ၁ နှစ်ခွဲအတွင်း ပြန်လည်ထိန်းသိမ်း သင့်ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ထားတဲ့ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုကို အခုလိုကြားရတော့ ပျော်ရွှင်မိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့မညီဘဲ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ ကြားဖြတ်အစိုးရရဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကတိတွေဟာ အခြေအနေကို ပိုပြီးဆိုးရွားစေပါလိမ့်မယ်" ဟာစီနာ၏ သားဖြစ်ပြီး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့် ဆာဂျိဘ် ဝါဇက် (Sajeeb Wazed) က စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ရိုက်တာကို ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဇာမန်ကို တွေ့ရစဉ်

ဟာစီနာ ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပြီးနောက် ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည့်   မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) က တရားရေးစနစ်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် ဘဏ္ဍာရေးကဏ္ဍများကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ပြီး လူဦးရေ သန်း ၁၇၀ နေထိုင်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ပွင့်လင်းပြီး မျှတမှုရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ဟာစီနာ၏ သားဖြစ်သူ ဝါဇက်ကမူ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် ပါကစ္စတန်လက်အောက်မှ ငြိမ်းချမ်းရေး ရပြီးကတည်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် အာဏာသိမ်းမှု သမိုင်းကြောင်းများကို ထိုကဲ့သို့ ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် နောက်ဆုံးအကြိမ် အာဏာသိမ်းမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိုအချိန်က စစ်တပ်၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ရရှိထားသည့် ကြားဖြတ်အစိုးရသည် ဟာစီနာ အာဏာမရခင်အချိန်အထိ နိုင်ငံကို ၂ နှစ် ကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။

ရှိတ်ဟာစီနာကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းကလည်း စစ်တပ်အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဇာမန်က ကြားဖြတ်အစိုးရကို အပြည့်အဝ ထောက်ခံ ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သဖြင့် ဝါဇက်၏ မှတ်ချက်စကားများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ် သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် အဓိက နိုင်ငံရေးအင်အားကြီး ပါတီ ၂ ခုရှိပြီး တစ်ခုမှာ ဟာစီနာ၏ Awami League ပါတီဖြစ် ကာ နောက်တစ်ခုမှာ ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက် BNP ပါတီတို့ဖြစ်သည်။

ထိုပါတီနှစ်ခုစလုံးက ရွေးကောက်ပွဲကို ၃ လအတွင်း ကျင်းပပေးရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။

ယူနွတ်၏ ရုံးကမူ အစိုးရအဖွဲ့သည် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန်အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအဖွဲ့၏ အကြံပြုချက် ကို လက်ခံရရှိခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

တရုတ်နှင့်တင်းမာနေသည့် ထိုင်ဝမ်အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး နျူကလီးယားစစ်ပွဲအတွက် အမေရိကန်လေတပ်က ပြင်ဆင်နေသည်ဟု Asia Times မှ  ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်၏ လက်နက်အင်အား ကြီးမားလာမှုနှင့် ပြောင်းလဲလာသည့် မဟာဗျူဟာသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နျူကလီးယား ဟန်ချက်ကို ပုံဖော်နေချိန်တွင် အမေရိကန်လေတပ်သည် ထိုင်ဝမ်အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသော တိုက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်။

ဝါရှင်တန် (Washington) မြို့တော်အနီးတွင် ပြုလုပ်သည့် လေကြောင်းနှင့် အာကာသတပ်ဖွဲ့များအသင်း ညီလာခံ ၌ အမေရိကန်လေတပ်သည် နျူကလီးယားနှင့်ဆက်နွှယ်သည့် စိတ်မှန်းဖြစ်နိုင်ခြေ အမျိုးမျိုးအတွက် အသင့် အနေအထားရှိမှုကို လေ့လာဆန်းစစ်ရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများအပေါ် အခြေခံသည့် လေ့ကျင့်မှုတစ်ခု ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း အမေရိကန် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အန်ဒရူး ဂီဘာရာ (Andrew Gebara) က ကြေညာခဲ့သည်ဟု War Zone သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အန်ဒရူး ဂီဘာရာကို တွေ့ရစဉ်

ယခုလကုန်ပိုင်းတွင် ပြုလုပ်မည့် ထိုလေ့ကျင့်မှုသည် ဥရောပ၌ အသုံးပြုနေသည့် အသေးစား နျူကလီးယား လက်နက်များအတွက် ပြင်ဆင်မှုများပြုလုပ်ရန်၊ နျူကလီးယား အစမ်းလေ့ကျင့်မှု သို့မဟုတ် စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ရန်နှင့် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံများ ပါဝင်သည့် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများနှင့် လိုက်လျော ညီထွေရှိအောင် ပြင်ဆင်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်ဟု War Zone မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်လေတပ်သည် အဆင့်ပေါင်းစုံတွင် လေ့ကျင့်မှုများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ပြီး သမားရိုးကျ မဟာဗျူဟာ အဆင့်ထက်ကျော်လွန်ပြီး နည်းဗျူဟာမြောက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုများကို လုပ်ဆောင် ရန် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂီဘာရာက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ပြောင်းလဲလာသည့် နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှု သဘောသဘာဝနှင့်အညီ လိုက်လျောညီထွေရှိစေရန် ပြောင်းလဲ မှုများထဲတွင် နိုင်ငံအများအပြား ပါဝင်လာမှု၊ အသေးစား နည်းဗျူဟာမြောက် နျူကလီးယားလက်နက်များ အပါအဝင် လက်နက်ဖြန့်ချိရေးစနစ်များကို ပိုမိုချဲ့ထွင်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။

အမေရိကန်လေတပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုလေ့ကျင့်မှု၏ ရလဒ်များကို မကြာမီပြုလုပ်မည့် CORONA တပ်မှူးများ ညီလာခံတွင် တင်ပြမည်ဖြစ်သည်ဟု War Zone မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကလည်း တရုတ်၏ မဟာဗျူဟာ ရှုထောင့်များအမည်ရှိ သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တရုတ်၏ နျူကလီးယားမဟာဗျူဟာသည် ကာလကြာရှည် ငြင်းခုံမှုများရှိခဲ့ပြီး ၎င်း၏ နျူကလီးယားအင်အားကို မြှင့်တင်ရန် ပုံစံမျိုးစုံဖြင့် ပေါ်ထွက်လာကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်သည့် ဒေးဗစ် လိုဂန် (David Logan) နှင့် ဖီးလစ် ဆန်းဒါးစ် ( Phillip Saunders ) တို့က ရေးသားဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

ထိုပုံစံများထဲတွင် နျူကလီးယားဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရပါက နျူကလီးယားဖြင့် ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ရေး၊ နျူကလီးယား အကာအကွယ် ပုံစံများလည်း ပါဝင်ကြောင်း၊ တရုတ်သည် ရန်ဘက်များ၏ စွမ်းဆောင်ရည်များကို ဆန့်ကျင်နိုင် သည့် ပျက်သုဉ်းနိုင်စွမ်းမရှိသော နျူကလီးယားတပ်ဖွဲ့ကို ထိန်းသိမ်းထားရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း လိုဂန်နှင့် ဆန်းဒါးစ် တို့က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Asia Times