CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၃

ယူကရိန်းသည် ဗြိတိန်နိုင်ငံလုပ် Strom Shadow တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ရုရှား၏ ဓာတုစက်ရုံတစ်ရုံကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်က အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DW သတင်း ဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် ရုရှား၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်ကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ပစ်မှတ်ကို အောင်မြင် စွာ ထိမှန်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ တိုက်ခိုက်မှု၏ ရလဒ်များကို လေ့လာဆန်းစစ်နေကြောင်း ယူကရိန်းစစ်ဦးစီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှုအပြီး နာရီပိုင်းအကြာတွင် ရုရှားကလည်း ယူကရိန်း၏ ဒေသအချို့ကို ဒရုန်းများ၊ ဒုံးကျည် များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် ကလေး ၂ ဦး အပါအဝင် လူ ၆ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီး (Volodymyr Zelensky) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ယူကရိန်း၏ မြို့တော် ကိယက်ဗ် (Kyiv) နှင့် နီပရိုပက်ထရိုဗက်စ် (Dnipropetrovsk) ဒေသများတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်မှုများ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ရုရှားသည် ယူကရိန်း၏ စွမ်းအင်စက်ရုံများကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံမီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းကို တွေ့ရစဉ်

ရုရှား၏ Bryansk ဓာတုစက်ရုံကို ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရုရှားအာဏာပိုင်များက မှတ်ချက် ပေးခဲ့ခြင်း မရှိသေးပေ။

ယူကရိန်းစစ်တပ်ကမူ ၎င်းတို့ ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည့် ဓာတုစက်ရုံသည် ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်နေသော ရုရှား၏ စစ်ပွဲတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည့် စက်ရုံတစ်ရုံဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုစက်ရုံတွင် ယမ်းမှုန့်များ၊ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ၊ ဒုံးကျည်များနှင့် လက်နက်ခဲယမ်းများ၌ အသုံးပြုသည့် ဒုံးအင်ဂျင် လောင်စာ အစိတ်အပိုင်းများကို ထုတ်လုပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းက ပြောသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အဆင်သင့် မဖြစ်မချင်း ရုရှား၏ စီးပွားရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍအပေါ် ဖိအားများ တိုးမြှင့်မည်ဟု ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာ (Keir Starmer) နှင့် အခြားဥရောပခေါင်းဆောင်များက ကတိပြု ပြောကြားခဲ့သည့်နေ့တွင် ယူကရိန်း၏ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယူကရိန်း၊ ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ အီတလီ၊ ပိုလန်၊ ဒိန်းမတ်၊ ဖင်လန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် နော်ဝေခေါင်းဆောင်များ ထုတ်ပြန်သည့် ပူးတွဲကြေညာချက်တွင် ယူကရိန်းအနေဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု မရခင်နှင့် သဘောတူညီချက် ရရှိအောင် ကြိုးပမ်းနေသော ကာလအတွင်း အင်အားတောင့်တင်သည့် အနေအထား၌ ရှိနေရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ကျူးကျော်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) နှင့် ကောင်းမွန်သည့် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ယခုလကုန်ပိုင်း တွင် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက် ရရှိရန် မျှော်မှန်းထားကြောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့က တရုတ်နဲ့ အဆင်ပြေမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တရုတ်ကလည်း အဲဒီလို လုပ်ချင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ထရမ့်က အိမ်ဖြူတော်တွင် ဩစတြေးလျ ဝန်ကြီးချုပ် အန်သိုနီ အယ်လ်ဘန်းနိစ် (Anthony Albanese) နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်က သူ့ (ရှီ) အတွက် အရေးမကြီးဘူးလို့ ပြောတဲ့သဘောမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ သူ့အတွက် ထိုင်ဝမ်က အရေးကြီး ပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် အခုချိန်မှာတော့ ဘာမှ ဖြစ်မယ်မထင်ပါဘူး” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် စစ်အင်အား အကြီးဆုံး ဆိုသည့်အချက်ကို တရုတ်က နားလည်ထား ကြောင်းလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ဩစတြေးလျ ဝန်ကြီးချုပ် အန်သိုနီကို‌ တွေ့ရစဉ်

“ကျနော်တို့မှာ အကောင်းဆုံးအရာတွေ အားလုံးရှိပါတယ်။ ဘယ်သူကမှ လာပြဿနာရှာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ထိုင်ဝမ်နဲ့ အခြားကိစ္စတွေ ရှိနေတယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ဟာ အဆင်ပြေပြေ ဆက်ဆံသွားနိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်”ဟု ထရမ့်က ဆိုသည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ်နှင့် အစည်းအဝေးအတွင်း ဩစတြေးလျနှင့် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီသည့် တွင်းထွက်ပစ္စည်း သဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုမှုကိုလည်း ဂုဏ်ယူကြောင်း ပြေကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဩစတြေးလျသည် အရေးကြီးသည့် တွင်းထွက်သတ္တု စာချုပ်ကို အပြီးသတ် ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့ပြီး ထိုစာချုပ်အရ မြေရှားသတ္တုများနှင့် အခြားအရေးကြီး တွင်းထွက်ပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့မှုကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ထိုသဘောတူစာချုပ်သည် ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၅ ဘီလျံ တန်ဖိုးရှိပြီး အမေရိကန်သည် မြေရှားသတ္တုများနှင့် အခြား အရေးကြီးသည့် တွင်းထွက်ပစ္စည်းများ အများအပြား ရရှိတော့မည်ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အယ်လ်ဘန်းနိစ်ကလည်း ထိုသဘောတူညီချက်သည် အမေရိကန်-ဩစတြေးလျ ဆက်ဆံရေးတွင် နောက်ထပ် အဆင့်သစ် တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဆိုးလ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

ယခုလကုန်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ( Donald Trump) နှင့် မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong-un) တို့ကြား စတုတ္ထမြောက် အစည်းအဝေး ဖြစ်မြောက်လာဖွယ်ရှိကြောင်း ကောလာဟလများ ထွက်ပေါ်နေသည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေး ဖြစ်မြောက်လာပါက မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်ဘက်က စည်းကမ်းများ သတ်မှတ်ဖွယ် ရှိနေကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် ရုရှား၊ တရုတ်တို့နှင့် မဟာမိတ် ဆက်ဆံမှုများကို မြှင့်တင်နေပြီး နျူကလီးယား လက်နက်အင်အားကို ချဲ့ထွင်နေသဖြင့် အမေရိကန်နှင့် သံတမန်ရေးအရ ဆက်ဆံရာတွင် ယခင်နှင့်မတူဘဲ အင်အားပြသည့် အနေအထားဖြင့် ချဉ်းကပ်ဖွယ်ရှိနေသည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားတွင် အောက်တိုဘာ ၃၀ ရက်၌ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သော အာရှ-ပစိဖိတ် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့(APEC) ညီလာခံကို တက်ရောက်မည့် ထရမ့်သည် ကင်မ်နှင့် ခင်မင်ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေး ကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟုလည်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

ကင်မ်ဂျုံအန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကဲ့သို့ အစည်းအဝေးမျိုး ဖြစ်မြောက်လာပါက မြောက်ကိုရီးယားဘက်မှ ယခင်ကထက် တောင်းဆိုမှုများ ပိုမိုများပြားလာဖွယ် ရှိသည်ဟုလည်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား၏ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဝန်ကြီးဌာနသည် စစ်မဲ့ဇုန်အတွင်းရှိ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ဆွေးနွေး မှုများ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည့် ပန်မွန်ဂျွန် (Panmunjom) ကျေးရွာကို အရပ်သားများ ဝင်ရောက်ခွင့် ဆိုင်းငံ့ပြီးနောက် ပိုင်း ထရမ့်-ကင်မ် အစည်းအဝေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထင်ကြေးပေးမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

ထရမ့်နှင့် ကင်မ်တို့သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်က ပန်မွန်ဂျွန်ကျေးရွာတွင် တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးသည်။

တောင်ကိုရီးယားဘက်ခြမ်းရှိ ပန်မွန်ဂျွန်ကျေးရွာကို စီမံအုပ်ချုပ်နေသည့် ကုလသမဂ္ဂ စီမံကွပ်ကဲရေးဌာနကမူ ပန်မွန်ဂျွန်ကျေးရွာကို အရပ်သားများ ဝင်ခွင့်ဆိုင်းငံ့မှုနှင့် ထရမ့်-ကင်မ် အစည်းအဝေးကြား ဆက်စပ်မှု ရှိ၊ မရှိကို မှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရများကြား တရားဝင် ဆက်ဆံရေး မရှိသော်လည်း ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့၏ အရာရှိများကမူ ကင်မ်နှင့် အစည်းအဝေး ဖြစ်မြောက်ရေးအတွက် သီးသန့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

ဘယ်လာရုစ်မော်ဒယ် တစ်ဦးသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှတဆင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်ပေးဆွဲခံခဲ့ရသည်ဆိုသည့် ပြည်ပ မီဒီယာများ၏ သတင်းများကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း Khaosod English သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဘယ်လာရုစ်မော်ဒယ်သည် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှ သူ့သဘော ဆန္ဒအလျောက် ထွက်ခွာသွားသည့် လူဝင်မှု မှတ်တမ်းများနှင့် စောင့်ကြည့်ရေး ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းများကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က တင်ပြပြီး ငြင်းချက်ထုတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗီရာ ခရက်ဗ်ဆိုဗာ (Vera Kravtsova) အမည်ရှိ ဘယ်လာရုစ်မော်ဒယ်၏ ခရီးသွားမှတ်တမ်းများနှင့် လက်ဗွေရာ၊ မျက်နှာပုံပန်းသွင်ပြင် အစရှိသည့် Biometric အချက်အလက် ကောက်ယူသည့် စနစ်ဖြင့် လေ့လာခဲ့သည့် အသေး စိတ် အချက်အလက်များ ရှိခဲ့ကြောင်း ထိုင်းတော်ဝင်ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲမှူး ချန်ဂရွန် ရင်ဖာဒီး (Chengron Rimphadee) က အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘယ်လာရုစ်မော်ဒယ် ဗီရာ ခရက်ဗ်ဆိုဗာကို တွေ့ရစဉ်

စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအရ ခရက်ဗ်ဆိုဗာသည် စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် ညသန်းခေါ်ကျော်ဖြစ်သည့် နံနက် ၁၂ နာရီ ၄၁ မိနစ်တွင် သုဝဏ္ဏဘူမိလေဆိပ်သို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့ နံနက် ၇ နာရီတွင် Thai Airways လေကြောင်းလိုင်း၏ လေယာဉ်ပျံသန်းမှု အမှတ်စဉ် TG301 ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရန်ကုန်မြို့သို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့ ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ခရက်ဗ်ဆိုဗာသည် အလိုအလျောက် နယ်စပ် ထိန်းချုပ်ရေး  Automatic Border Control (ABC) စနစ်မှတဆင့် ထွက်ခွာသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အတင်းအဓမ္မ ခေါ်ဆောင်သွားခံရသည့် လက္ခဏာများ မတွေ့ရကြောင့် လုံခြုံရေး ကင်မရာ၏ ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

“အဲဒီမော်ဒယ်ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်ပေးဆွဲ ခံခဲ့ရတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေက မမှန်ကန်ပါဘူး”ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက အခိုင်အမာ ပြောဆိုခဲ့သည်။

ခရက်ဗ်ဆိုဗာသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် အဖြစ်အပျက်များသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့် အပြင်ဘက်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းလူဝင်မှုရေးရာ အာဏာပိုင်များသည် ၎င်းတို့၏ သက်သေ အထောက်အထားများကို ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ဘယ်လာရုစ် ကောင်စစ်ဝန်ရုံးသို့ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့သည် ထိုင်းနိုင်ငံမှတဆင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများရှိ ကျားဖြန့်စင်တာများသို့ လူမှောင်ခိုကူးမှုများကို တားဆီးရန်အတွက် အစီအမံများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Khaosod English

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်တွင် လှုပ်ရှားနေသည့် နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/ယုံးအောင်(NSCN-K/YA) အဖွဲ့ကို အိန္ဒိယက ဒရုန်းဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်း၌ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ၅ ဦးသေဆုံးခဲ့ ကြောင်း Northeast Live သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ၏ အာရူနာချယ် ပရာဒေ့ရှ် (Arunachal Pradesh) ပြည်နယ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်တွင် လှုပ်ရှားနေသည့် NSCN-K/YA ၏ စစ်စခန်းများကို ပစ်မှတ်ထားသည့် ကြီးမားသော ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှု တစ်ခုကို အိန္ဒိယက လုပ် ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကနဦး ရရှိသည့် သတင်းများအရ NSCN-K/YA ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်တစ်ဦး၏ သက်တော်စောင့် ၃ ဦး အပါအဝင် စစ်သွေးကြွ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိုထိပ်သီးခေါင်းဆောင်သည် ဒဏ်ရာ အပြင်းအထန် ရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထိုစစ်စခန်းများတွင် မကြာသေးမီက အိန္ဒိယလုံခြုံရေးစခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် လက်နက်ကိုင်များအား ခိုလှုံခွင့်ပေးထားသည်ဟု ယူဆရသဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို မည်သည့်အဖွဲ့က ပြုလုပ်ခဲ့သည် ဆိုခြင်းကိုမူ တရားဝင် အတည်ပြုချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း ထိုစစ်ဆင်ရေးသည် ချိတ်ဆက်ညှိနှိုင်းမှုရှိပြီး ပစ်မှတ်တိကျသည့် လမ်းညွှန်စနစ်ဖြင့် တိုက်ခိုက် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သဖြင့် ထိပ်သီးအဆင့် ထောက်လှမ်းရေးသတင်းနှင့် ခေတ်မီ ကင်းထောက်စွမ်းဆောင်ရည်များ ရှိနေသည်ကို ပြသရာရောက်ခဲ့သည်။

NSCN-K/YA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်က အာရူနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်၊ ချန်းလန်း (Changlang) ခရိုင်၊ မန်မာအို (Manmao) မြို့အနီးရှိ အာသံရိုင်ဖယ်တပ်၏ စစ်ဆင်ရေးစခန်းကို စစ်သွေးကြွများက တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ULFA-I အဖွဲ့မှ ကေဒါများနှင့် ပူးပေါင်း ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း NSCN-K/YA က ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ထိုဒေသတွင် နယ်မြေရှင်းလင်းရေး စစ်ဆင် ရေးများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် စစ်သွေးကြွများသည် နယ်စပ်ဒေသကိုဖြတ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဆုတ်ခွာသွားခဲ့ သည်ဟု ဆိုသည်။

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် ချန်းလန်းခရိုင်သည် စစ်သွေးကြွများ၏ လှုပ်ရှားမှုနှင့် နယ်စပ် ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ဗဟိုချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

ထိုဒေသတွင်  NSCN-K/YA နှင့် ULFA-I အဖွဲ့တို့ ကြီးစိုးထားပြီး လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကို ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်လေ့ ရှိသည်ဟု သတင်း၌ ဖော်ပြထားသည်။

Source: Northeast Live

CNI International News

ဂျပန်တွင် လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (LDP) ပါတီခေါင်းဆောင် ဆာနာအဲ တာကာအီချီ (Sanae Takaichi) သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်တာဝန် ထမ်းဆောင်ရန် ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ် ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန် ဆန်းသစ်တီထွင်ရေးပါတီ (JIP) က LDP ပါတီနှင့် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန် အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်တွင် သဘောတူခဲ့သဖြင့် တာအာအီချီသည် လွှတ်တော်၌ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံရရန် ထောက်ခံမဲ အလုံအလောက် ရရှိသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဂျပန်လွှတ်တော်သည် အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်တွင် တာအာအီချီကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် မဲပေးရွေးချယ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

JIP ပါတီခေါင်းဆောင် ဟီရိုဖူမီ ယိုရှီမာရူ (Hirofumi Yoshimura) ကလည်း ၎င်းတို့ ပါတီသည် ကွန်ဆာဗေးတစ် တစ်ဦးဖြစ်သည့် တာကာအီချီကို ဝန်ကြီးချုပ်နေရာအတွက် ထောက်ခံသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 JIP ပါတီခေါင်းဆောင် ဟီရိုဖူမီ ယိုရှီမာရူနဲ့ ဆာနာအဲ တာကာအီချီကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော်တို့ အတူတကွ လက်တွဲလုပ်ဆောင် သွားသင့်တယ်လို့ တာကာအီချီကို ကျနော်ပြောခဲ့ပါတယ်”ဟု ယိုရှီမာရူက အိုဆာကာ (Osaka) မြို့တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

LDP ပါတီနှင့် JIP တို့ကြား ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့မှုကြောင့် တာကာအီချီသည် အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက်တွင် ပြုလုပ်မည့် လွှတ်တော်တွင်း မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှု၌ ဝန်ကြီးချုပ်နေရာကို ရရှိရန် သေချာ သွားပြီဖြစ်ပြီး ရာထူးမှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည့် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ် ရှီဂီရူ အီရှီဘာ  (Shigeru Ishiba) ၏ နေရာကို  အစားထိုး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။

အသက် ၆၄ နှစ်အရွယ် တာကာအီချီသည် ယခုလ အစောပိုင်းက LDP ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာခဲ့ပြီး တရုတ်နှင့်ပတ်သက်၍ သဘောထား တင်းမာသူ တစ်ဦးဖြစ်သည်။

တာကာအီချီသည် ဂျပန်၏ ပထမဆုံး အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် အစဉ်အလာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ဂျပန်အမျိုးသမီး အများစုကမူ ၎င်း၏ အောင်မြင်မှုကို ကျေနပ်အားရခြင်းမရှိပေ။

“ပထမဆုံး အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ်ရဲ့ အလားအလာက ကျမကို မပျော်ရွှင်စေပါဘူး။ သူ့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုဟာ ဂျပန်နိုင်ငံရေးလောကမှာ အမျိုးသမီးတွေ အပေါ်ကို ပိုပြီး စာနာနားလည် လာလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်မျိုး မသက်ရောက်စေပါဘူး” ဟု ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူမူဗေဒပညာရှင် ချီဇူကို ယူအီနို (Chizuko Ueno) က X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

Mainichi သတင်းစာ၏ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ချီယာကို ဆာတို (Chiyako Sato) ကလည်း တာကာအီချီ၏ မူဝါဒများသည် အလွန်သဘောထား တင်းမာသဖြင့် သူသည် မတူကွဲပြားမှုများကို နားလည် လက်ခံနိုင်လိမ့်မည် ဟုတ်၊မဟုတ် သံသယရှိရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ အောက်တိုဘာ ၂၁

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှု ပြန်လည် စတင်ပြီဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၁၉ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂါဇာတွင် အစ္စရေးစစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှု တစ်ခုကြောင့် အစ္စရေးမှ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု များ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် လူ ၂၆ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပါလက်စတိုင်း သတင်းရင်းမြစ်များက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှု ပြန်လည်စတင်ပြီဖြစ်သည်ဟု အစ္စရေးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ချိုးဖောက်နေသဖြင့် ဂါဇာဒေသအတွင်းသို့ အထောက်အပံ့ များ တင်ပို့မှုကို ရပ်ဆိုင်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွများသည် ရာဖာ (Rafah) မြို့တွင် အစ္စရေးစစ်သားများကို တင့်ကားဖျက် ဒုံးကျည် တစ်စင်းဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း၊ သေနတ်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခြင်းတို့ကြောင့် အစ္စရေးစစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ သည်။

ထို့နောက် အစ္စရေးစစ်တပ်က ဂါဇာတွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တပ်မှူးများ၊ သေနတ်သမားများ၊ မြေအောက် လိုဏ်ခေါင်းတစ်ခုနှင့် လက်နက်သိုလှောင်ရုံများ အပါအဝင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာဒေသ အစ္စရေး၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုကို တွေ့ရစဉ်

အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ကလေးတစ်ဦး အပါအဝင် လူ ၂၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများနှင့် ဂါဇာကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုသည် ဂါဇာ၏ နျူဆိုင်ရတ် (Nuseirat) ဒေသတွင် စစ်ဘေးရှောင်များ ခိုလှုံနေသည့် စာသင်ကျောင်း တစ်ခုကို ထိမှန်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကမူ ရာဖာမြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုကို မသိကြောင်း၊ ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့နှင့် မတ်လကတည်းက အဆက်အသွယ် မရှိတော့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို လိုက်နာနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဂါဇာတွင် အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ဟားမာ့စ်အဖွဲ့က ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ပြီးနောက် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ကမူ ဂါဇာအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် တည်မြဲနေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: CAN

CNI International News

ဂျာကာတာ၊ အောက်တိုဘာ ၂၁

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် သမ္မတ ဘရာဘိုဝို ဆူဘီယန်တို (Prabowo Subianto) အာဏာရလာခဲ့သည့် တစ်နှစ်ပြည့် နှစ်ပတ် လည်ဖြစ်သော အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်၌ ကျောင်းသားများဦးဆောင်သည့် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှားတွင် အစိုးရ၏ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် ပြည်သူများ၏ စကားသံများကို မျက်ကွယ်ပြုမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆူပူအုံကြွမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ၂ လအကြာ၌ ဂျာကာတာမြို့တော်မှာ ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်ကာ ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘရာဘိုဝို၏ အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေး ပြုလုပ်နေသည့် သမ္မတနန်းတော် အနီးတွင် အဝါရောင် ဂျာကင်များ ဝတ်ထားသော ကျောင်းသား ၃၀၀ ခန့် စုရုံး ဆန္ဒပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုဆန္ဒပြမှုသည် ဩဂုတ်လက ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်သော ဆန္ဒပြမှု၌ ပါဝင်သည့် လူအင်အားလောက် များပြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

သမ္မတ ဘရာဘိုဝို၏ ပထမနှစ်အတွင်း စာသင်ကျောင်းများ၌ နေ့လယ်စာ  အခမဲ့ကျွေးမွေးသည့် အစီအစဉ်ကိုလည်း ကျောင်းသားများက ဆန္ဒပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဘရာဘိုဝိုကို တွေ့ရစဉ်

ထိုနေ့လယ်စာ အခမဲ့ ကျွေးမွေးသည့် အစီအစဉ်ကြောင့် ကျောင်းသားများ အစာအဆိပ်သင့်မှု ဖြစ်စဉ်များ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ဘရာဘိုဝို၏ အစီအစဉ်သည် ဝေဖန်ခံခဲ့ရသည်။

“နေ့လယ်စာ အခမဲ့ကျွေးတဲ့ အစီအစဉ်က အဆိပ်ခတ်နေတာနဲ့ တူနေပါတယ်”ဟု ရေးသားထားသည့် လက်ကိုင် ပိုစတာများကို ကျောင်းသားများက ကိုင်ဆောင်၍ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ထိုအစီအစဉ်ကို အဆုံးသတ်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ ကြသည်။

 “အဲဒီအစီအစဉ်ကို စတင် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ပေမယ့် မဖြေရှင်းနိုင်သေးတဲ့ ပြဿနာတွေ ရှိနေဆဲဖြစ်ပါ တယ်” ဟု အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ဆန္ဒပြကျောင်းသားတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩဂုတ်လ အတွင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆန္ဒပြမှုတွင်လည်း ရဲကားတစ်စီးက ပစ္စည်းပို့သည့် မော်တော်ဆိုင်ကယ် ယာဉ်မောင်းတစ်ဦးကို ဝင်တိုက်ခဲ့သဖြင့် ဆိုင်ကယ်သမား သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် ဆန္ဒပြမှုများ အရှိန်အဟုန် မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဘရာဘိုဝို အစိုးရအတွက် ကြီးမားသည့် စိန်ခေါ်မှုဖြစ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဘရာဘိုဝို၏ ပထမနှစ်အတွင်း ၎င်း၏ မူဝါဒများ၌ ပြည်သူလူထု၏ ပူးပေါင်းပါဝင်မှု အားနည်းခြင်း ကြောင့် အမည်းစက်ထင်ခဲ့ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား၏ အမျိုးသား သုတေသနနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအေဂျင်စီမှ နိုင်ငံရေးသုတေသီ ဝါစစ္စတို ရာဟာဂျို ဂျတီ (Wasisto Raharjo Jati) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ယေဘုယျ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဘရာဘိုဝို အစိုးရဟာ ပထမနှစ်မှာပဲ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ စကားသံကို နားထောင်မှုအပိုင်းမှာ အားနည်းမှုတွေကြောင့် ဆန္ဒပြမှုတွေနဲ့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်” ဟု ဂျတီက ဘရာဘိုဝို၏ နေ့လယ်စာ အခမဲ့ကျွေးမွေးသည့် အစီအစဉ်ကို ရည်ညွှန်းပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဒိုဟာ၊ အောက်တိုဘာ ၂၁

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့သည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က နယ်စပ်တွင် အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှု များ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာ (Doha) မြို့တော်တွင် ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ခဲ့ရာ၌ အောက်တိုဘာ ၁၉ ရက်က နှစ်နိုင်ငံကြား ချက်ချင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲများသည် အာဖဂန်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာပြန်ရလာခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း တောင်အာရှ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်ကြား အဆိုးရွားဆုံး တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း၊ နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်၏ အသေးစိတ် အချက်အလက်များကို ဆွေးနွေးရန် တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူလ် (Istanbul) တွင် အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်၌ ထပ်မံတွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း ပါကစ္စတန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ခါဝါဂျာ မိုဟာမက် အဆစ်ဖ် (Khawaja Muhammad Asif) က X လူမှုမီဒီယာ၌  ရေးသားခဲ့ သည်။

“အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ခြေကုပ်ယူပြီး ပါကစ္စတန်မှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတဲ့ စစ်သွေးကြွတွေရဲ့ အကြမ်း ဖက်မှုတွေကို ချက်ချင်း ရပ်တန့်သွားမှာပါ။ အိမ်နီးချင်း နှစ်နိုင်ငံလုံးက တစ်နိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို တစ်နိုင်ငံက လေးစားသွားမှာပါ”ဟု အဆစ်ဖ်က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်နဲ့ အာဖဂနစ္စတန်တို့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူလက်မှတ်ထိုးစဉ်

အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇာဘီဟူလာ မူဂျာဟစ် (Zabihullah Mujahid) ကလည်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို သဘောတူခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို တူရကီနိုင်ငံနှင့်အတူ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့သည့် ကာတာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း နောက်ထပ် ပြုလုပ်မည့် အစည်းအဝေးများသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရေရှည်တည်တံ့စေရန်နှင့် သဘောတူညီချက်တွင် ပါဝင်သည့် အချက်အလက်များကို အကောင်အထည် ဖော်ရေးအတွက် ရည်ရွယ် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖဂန်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာ ပြန်လည် ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ပါကစ္စတန်၌ စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုများ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

အာဖဂန်တွင် ခြေကုပ်ယူထားသည့် စစ်သွေးကြွများက ပါကစ္စတန်၌ အကြမ်းဖက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည်ဟုဆိုကာ ပါကစ္စတန်က နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်မှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာမှ အာဖဂန်နှင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့ကမူ ပါကစ္စတန်၏ စွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် နှစ်ဖက် စလုံးတွင် စစ်သားများနှင့် အရပ်သားများစွာ သေဆုံးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ