CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆

တောင်ကိုရီးယားကို နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ တည်ဆောက်ပေးရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အတည်ပြု ထောက်ခံပေးခဲ့ပြီးနောက် တောင်ကိုရီးယားသည် နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ ပိုင်ဆိုင်ရေးအတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်လာခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအပြောင်းအလဲသည် အာရှ၏ မဟာဗျူဟာမြောက် ဟန်ချက်ညီမှုကို ပုံစံတစ်မျိုး ပြောင်းလဲသွားစေနိုင်ပြီး အာရှတွင် ရေအောက်လက်နက်များ ပြိုင်ဆိုင်မှု မြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟု လေ့လာသူများက သတိပေးခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ ရေငုပ်သင်္ဘောမှ ပစ်လွှတ်သည့် ဒုံးကျည် စွမ်းဆောင်ရည်များကို တန်ပြန်ရန် နျူကလီးယားနည်းပညာကို ကာလကြာရှည် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ ခွင့်ပြုချက်အရ တောင်ကိုရီးယားသည် နျူကလီးယား သဘောတူညီမှုအောက်တွင် လောင်စာများကို ရယူခွင့်ရှိလာခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ လီကို တွေ့ရစဉ် 

တောင်ကိုရီးယားကမူ ၎င်းတို့သည် နျူကလီးယား လက်နက်များ ထုတ်လုပ်ရန် ရည်ရွယ်မထားကြောင်း ပြောကြား ခဲ့ပြီး နျူကလီးယားလက်နက်များ ပျံ့ပွားခြင်း မရှိစေရန် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

သို့သော် တောင်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ ပိုင်ဆိုင်ရေး ရည်ရွယ်ချက်ကို တရုတ် က ဆန့်ကျင်ဖွယ်ရှိပြီး ဂျပန်ကမူ တောင်ကိုရီးယားနည်းတူ နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများ ပိုင်ဆိုင် ရန် စဉ်းစားလာဖွယ်ရှိသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

"ရေငုပ်သင်္ဘောတွေဟာ အရမ်းထိရောက်တဲ့ တိုက်ခိုက်ရေး စနစ်တွေပါ။ ဒေသတွင်း လက်နက် အပြိုင်အဆိုင် တပ်ဆင်လာမယ့် အခြေအနေဟာ ကျိန်းသေဖြစ်လာမှာပါ" ဟု တောင်ကိုရီးယား ရေငုပ်သင်္ဘော ကပ္ပတိန်ဟောင်း ဖြစ်သည့် ချွဲအီ (Choi Il) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်၊ ရုရှား၊ တရုတ်၊ ပြင်သစ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံများတွင်သာ နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများရှိနေပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်က အမေရိကန်-ဗြိတိန်-သြစတြေးလျတို့၏ (AUKUS) သဘောတူညီချက် အရ သြစတြေးလျသည်လည်း နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများကို ရရှိပိုင်ဆိုင်တော့မည်ဖြစ်သည်။

တောင်ကိုရီးယားသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ၁၉၉၄ နျူကလီးယား အကျပ်အတည်း ကာလကတည်းက နျူကလီးယား စွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောများရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် အမေရိကန်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ထဲမှ အချို့ အဆိုပြုချက်များကို လက်မခံ နိုင်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် (၄)နှစ်နီးပါးကြာ ဖြစ်ပွားနေသည့် ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန်အတွက် သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် အင်တိုက်အားတိုက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည်။

သို့သော် ထရမ့်၏ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်တွင် ယူကရိန်းအနေဖြင့် ရုရှားကို နယ်မြေများ ပေးရဖွယ် ရှိ၊ မရှိနှင့် အနာဂတ်၌ ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုရန်မှ မည်သို့မည်ပုံ ကာကွယ်ပေးမည်ဆိုသည့် အချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး သဘောတူညီမှု ရရှိရန် ခက်ခဲခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ အထူးသံတမန်ဖြစ်သည့် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဗ် (Steve Witkoff) နှင့် ထရမ့်၏ သားမက်ဖြစ်သော ဂျရတ် ကူရှ်နာ (Jared Kushner) တို့သည် အမေရိကန်၏ မိုင်ယာမီ (Miami) ပြည်နယ်တွင် ယူကရိန်း၏ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူ ရူစတမ် အူမာရော့ဗ် (Rustem Umerov) နှင့်တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးမှုများများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်ဟု အမည် မဖော်လိုသည့် အမေရိကန်အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က ကရင်မလင် နန်းတော်တွင် ဝစ်ကော့ဖ်၊ ကူရှ်နာတို့နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ၅ နာရီကြာ ဆွေးနွေးမှု သည် အရေးကြီးပြီး အသုံးဝင်ကြောင်း၊ သို့သော် အလုပ်ဖြစ်ရန် ခက်ခဲကြောင်းနှင့် အချို့ အဆိုပြုချက်များသည် လက်မခံနိုင်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ပူတင်သည်  နိုင်ငံတော်ခရီးစဉ်ဖြင့် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်က အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ နယူးဒေလီမြို့တော်သို့ ရောက်ရှိမလာမီ India Today TV ရုပ်သံနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထိုရုပ်သံနှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူး အပြည့်အစုံကို မထုတ်လွှင့်မီ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် သတင်းဌာနများဖြစ်ည့် တာ့စ် သတင်းဌာနနှင့် RIA Novisti သတင်းဌာနများကလည်း ပူတင်၏ မှတ်ချက်စကားအချို့ကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်က ဝစ်ကော့ဖ်၊ ကူရှ်နာတို့နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစည်းအဝေးတွင် နှစ်ဖက်စလုံးသည် အမေရိကန်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အဆိုပြုချက်၏ တစ်ချက်ချင်းစီကို အသေးစိတ် လေ့လာသုံးသပ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဆွေးနွေးမှု သည် အချိန်ကြာမြင့်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် ပူတင်သည် မည်သည့် အချက်များကို လက်ခံပြီး မည်သည့် အချက်များကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည် ဆိုခြင်းကိုမူ ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိဘဲ ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သော အရာရှိများကလည်း အသေးစိတ် အချက် အလက်များကို ပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Source: အေပီ

CNI International News

ကာရာကက်စ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၅

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလက်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) က ပြီးခဲ့သည့် ၁၀ ရက်ခန့်က အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နှင့် လေးစားပျူငှာစွာ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်တင်အမေရိကတွင် အမေရိကန်၏ စစ်အင်အား ဖြန့်ကြက်ချထားမှုကြောင့် အမေရိကန်နှင့် ဗင်နီဇွဲလားကြား တင်းမာမှု မြင့်တက်နေချိန်၌ နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်က ထရမ့်နှင့် မာဒူရိုတို့ ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

"ကျနော်ဟာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် စကားပြောခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ နှစ်ယောက်ကြား ပြောဆို မှုတွေက လေးစားမှု ရှိခဲ့ပါတယ်။ ထပ်ပြောရရင် ဖော်ရွေပျူငှာစွာ စကားပြောဆိုခဲ့ကြတယ်လို့ ကျနော် ပြောနိုင်ပါ တယ်"ဟု မာဒူရိုက နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှ ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီဖုန်းခေါ်ဆိုမှုဟာ တစ်နိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံကြား လေးစားမှုရှိတဲ့ ဆွေးနွေးမှုဆီကို ဦးတည်နေတယ်လို့ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့် နိုင်မယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့က ငြိမ်းချမ်းရေးကို အမြဲတမ်း လိုလားနေတဲ့အတွက် ဆွေးနွေးမှုနဲ့ သံတမန်ရေးရာ အားထုတ်ကြိုပမ်းမှုတွေကို ကြိုဆိုပါတယ်" ဟု လက်ဝဲယိမ်းခေါင်းဆောင် မာဒူရိုက ပြောသည်။

အမေရိကန်စစ်သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

သြဂုတ်လကတည်းက အမေရိကန်သည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုကို တိုက်ဖျက်မည်ဆိုသည့် အကြောင်း ပြချက်ဖြင့် ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး လေယာဉ်တင်သင်္ဘောနှင့် အခြား စစ်သင်္ဘောများကို ဖြန့်ကြက်ချထားခဲ့သည်။

ထို့နောက် အမေရိကန် စစ်သင်္ဘောများသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသည်ဟု သံသယရှိရသည့် သင်္ဘော  ၂၂ စင်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် လူ ၈၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။

မာဒူရိုကမူ ထိုစစ်ဆင်ရေးသည် ၎င်းတို့ အစိုးရအဖွဲ့ ဖြုတ်ချရန်နှင့် ဗင်နီဇွဲလား၏ ရေနံများကို အပိုင်သိမ်းလိုသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်ကလည်း သူသည် မာဒူရိုနှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်က အတည်ပြုခဲ့သော် လည်း အသေးစိတ် အချက်အလက်များကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဒါကာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၅

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှိတ် ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) ကို ဖြုတ်ချရာတွင် အဓိကနေရာက ပါဝင်ခဲ့သည့် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် နိုင်ငံရေးပါတီသစ် တစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံရေး ထောက်ခံမှု ရရှိရန် ရုန်းကန်နေရကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်က ကျောင်းသားများ ထူထောင်ခဲ့သည့် နေရှင်နယ် စီတီဇင် ပါတီ(NCP)သည် သာမန်အားဖြင့် လူကြိုက်များမှု မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးထောက်ခံမှု လုံလောက်စွာ ရရှိရန် ရုန်းကန် နေရဆဲဖြစ်သည်။

NCP ပါတီကမူ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ အမြစ်တွယ်နေခဲ့သည့် ဆွေမျိုး ကောင်းစားရေးဝါဒနှင့် ပါတီ ၂ ခုတည်းက ဩဇာလွှမ်းမိုးထားသည့် အခြေအနေကို အဆုံးသတ်မည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

သို့သော် လာမည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် အချိန်နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ NCP သည် ဘက်ပေါင်းစုံမှ ကောင်းမွန်စွာ ပြင်ဆင်ထားသည့် ပြိုင်ဘက်ပါတီများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရန် ရုန်းကန်နေရသည်။

NCP ပါတီအကြီးအကဲ နာဟစ် အစ္စလာမ်ကို တွေ့ရစဉ်

"ကျနော်တို့ ပါတီက အားနည်းနေပါသေးတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ဟာ ပါတီကို အင်အားကောင်းမွန် အောင် တည်ဆောက်ဖို့ အချိန် မလုံလောက်ခဲ့လို့ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု NCP ပါတီအကြီးအကဲ နာဟစ် အစ္စလာမ် (Nahid Islam) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ် အစ္စလာမ်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုရင် မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) ဦးဆောင်သည့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့တွင် ပြန်ကြားရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ယာယီ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသူ ဖြစ်သည်။

"လက်ရှိ အနေအထားကို ကျနော်တို့ နားလည်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ဟာ စိန်ခေါ်မှုကို ရင်ဆိုင်ဖို့ အတွက် အသင့်ရှိနေပါတယ်" ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ လူထုသဘောဆန္ဒ ကောက်ယူမှု စစ်တမ်းများတွင် NCP သည် အခြား အင်အားကြီး ပါတီများ၏ နောက်တွင် အပြတ်အသတ် နောက်ကောက်ကျ ကျန်နေဆဲဖြစ်သည်။

 NCP ပါတီအကြီးအကဲ နာဟစ် အစ္စလာမ်(အလယ်)ကို တွေ့ရစဉ်

International Republican Institute ၏ ဒီဇင်ဘာလက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တမ်းတွင် NCP ပါတီသည် လူထု ထောက်ခံမှုနှုန်း ၆ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိခဲ့သည်။

သို့သော် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ အင်အားအကြီးဆုံး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အမျိုးသားရေးပါတီ (BNP) သည် လူထုထောက်ခံမှု နှုန်း ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဦးဆောင်နေကာ အစ္စလာမ်မစ်ပါတီဖြစ်သည့် Jamaat-e-Islami(ဂျာမာ အိစ် အစ္စလာမ်) ပါတီက လူထုထောက်ခံမှုနှုန်း ၂၆ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဒုတိယနေရာတွင် ရှိခဲ့သည်။

ရှိတ်ဟာဆီနာ၏ Awami League(အဝါမီ လိဂ်)ပါတီသည် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရ သော်လည်း ၎င်းတို့ပါတီကို ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခွင့်မပြုပါက ဆူပူအုံကြွမှုများ ဖြစ်ပွားလာလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း Awami League ပါတီက သတိပေးခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၅

နိုင်ငံစုံပါဝင်သည့် မူဝါဒကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် နိုင်ငံအချင်းချင်း အဆက်ဖြတ်မှုများကို ငြင်းပယ်ရန် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping)က ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရှီသည် တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့တော်သို့ အလည်အပတ် ရောက်ရှိလာသည့် မက်ခရွန်နှင့် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်တွင် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုကဲ့သို့ တိုက်တွန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်နှင့် ပြင်သစ်တို့သည် အခြားနိုင်ငံများကို နားလည်သင့်ပြီး ထောက်ခံပေးသင့်ကြောင်း ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပါအဝင် တခြားသော အရေးကိစ္စ အများအပြားကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မက်ခရွန်နှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ရှီက ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ ဆွေးနွေးမှုများသည် ရင်းနှီးမှု၊ ပွင့်လင်းမှုနှင့် အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုတို့ရှိကြောင်း သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် တရုတ်နှင့် ပြင်သစ်ကြား အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသည့် မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှု၏ စံတန်ဖိုးများ နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုတို့ကို ထိန်းသိမ်းသင့်ကြောင်းလည်း ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်သည် တရုတ်သို့ ၃ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အဖြစ် ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်သည် ၎င်း၏ သက်တမ်းအတွင်း စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် တရုတ်ခရီးစဉ်ဖြစ်သည်။

မက်ခရွန်သည် ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်ကလည်း တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်း စီချွမ် (Sichuan) ပြည်နယ် ချန်းဒူ (Chengdu) မြို့သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မက်ခရွန်သည် ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်တွင်လည်း ရှီနှင့် ဒုတိယအကြိမ် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

ရှီနှင့် မက်ခရွန်တို့သည် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်ကလည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး သဘောတူညီချက်များ လက်မှတ် ရေးထိုးပွဲနှင့် ဘေဂျင်းမြို့တွင် ပြုလုပ်သည့် သတ္တမအကြိမ်မြောက် တရုတ်-ပြင်သစ် စီးပွားရေးကောင်စီ ပိတ်ပွဲ အခမ်းအနားကိုလည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ခို့စ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၄

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ် ယောကျ်ားလေးတစ်ဦးက ၎င်း၏မိသားစုအား သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟု ပြစ်မှုထင်ရှား တွေ့ရှိခဲ့သည့် အမျိုးသားတစ်ဦးကို လူမြင်ကွင်း၌ စီရင်ကွပ်မျက်ခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အာဖဂန်တရားရုံးချုပ်က ကလေး ၉ ဦးနှင့် မိခင်တစ်ဦး အပါအဝင် မိသားစုဝင် ၁၃ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် အမျိုးသားအား လူမြင်ကွင်းတွင် စီရင်ကွပ်မျက်ရန် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အာဖဂန်၏ ရှေ့ပိုင်း ခို့စ် (Khost) မြို့ရှိ အားကစားရုံတွင် ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စီရင်ကွပ်မျက်မှုကို သေဆုံးသူ မိသားစု၏ ဆွေမျိုးများ အပါအဝင် လူပေါင်း ၈၀,၀၀၀ ခန့် တက်ရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က အာဖဂန်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာပြန်ရလာခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ယခုအမှုသည် ၁၁ ကြိမ်မြောက် လူမြင်ကွင်း၌ သေဒဏ်စီရင် ကွပ်မျက်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု တရားရုံးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

တာလီဘန်တွေကို တွေ့ရစဉ်

အာဖဂန်၏ တာလီဘန်အစိုးရသည် အစ္စလာမ်မစ်ဥပဒေကို တင်းကျပ်စွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုပြီး ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ကာ ထိုဥပဒေများအနက် လူမြင်ကွင်းတွင် သေဒဏ်စီရင်ခြင်း၊ အမျိုးသမီးများနှင့် မိန်းကလေးများကို အလယ်တန်း ကျောင်းများနှင့် တက္ကသိုလ်များတွင် ပညာသင်ကြားခွင့် ပိတ်ပင်ခြင်း၊ အလုပ်အများစုကို ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်ခြင်းတို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

အယူခံတရားရုံးနှင့် အထက်တရားရုံးက တရားခံအား သေဒဏ်ချမှတ်မှုကို အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် အာဖဂန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် ဟိုင်ဘာတူလာ အက်ခွန်ဇာဒါ  (Hibatullah Akhundzada) ၏ အမည်ပြုချက်ဖြင့် စီရင် ကွပ်မျက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု တရားရုံးချုပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တရားခံကို ၎င်းသတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် မိသားစုနှင့် ဆွေမျိုး တော်စပ်သူတစ်ဦးက သေနတ်ဖြင့်ပစ်ပြီး စီရင်ကွပ်မျက်ခဲ့ ကြောင်း ခို့စ်ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မူစတက်ဖာ ဂေါ်ဘက်ဇ်  (Mustaghfir Gorbaz) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေသခံ မီဒီယာများတွင်မူ တရားခံအား သေနတ်ဖြင့် ပစ်ပြီး စီရင်ကွပ်မျက်ခဲ့သူသည် အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ် ယောကျ်ားလေး တစ်ဦးဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် ရစ်ချက် ဘန်နက် (Richard Bennet) ကမူ အာဖဂန်တွင် လူမြင်ကွင်း၌ သေဒဏ်စီရင်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၄

အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ်ကြား ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပုံမှန်ပြန်လည် သုံးသပ်မည့် ဥပဒေမူကြမ်းတစ်ရပ်အား သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့်တရုတ်ကြား တင်းမာမှုများ ဖြစ်ပွားနေပြီး ထရမ့်သည် မကြာသေးမီက တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping)နှင့် ဖုန်းပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်နှင့် ဆက်ဆံရေးကို ခိုင်မာစေရန် ဥပဒေမူကြမ်းတစ်ရပ်အား လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Taiwan Assurance Implementation Act အမည်ရှိ ထိုဥပဒေမူကြမ်းကို ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုဥပဒေမူကြမ်းအရ အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ် ဆက်ဆံရေးကို နက်ရှိုင်းပြီး ပုံမှန်ထက်ပိုသည့် ဆက်ဆံရေး လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် ထားရှိခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုဥပဒေမူကြမ်းအရ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ်ကြား ဆက်ဆံမှုများ ကို အနည်းဆုံး ၅ နှစ်လျင် ၁ ကြိမ်ခန့် ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပြီး ထိုင်ဝမ်နှင့်ဆက်ဆံရေးကို မည်ကဲ့သို့ ထပ်မံ မြှင့်တင်မည်ဆိုခြင်းကို လွှတ်တော်သို့ ရှင်းလင်းတင်ပြရမည် ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတနဲ့ စစ်တပ်အရာရှိတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်ဝမ်နှင့်ဆက်ဆံရေး ညွှန်ကြားချက်များဟု လူသိများသည် ထိုစည်းမျဉ်းများအရ တရုတ်၏ "တရုတ်တစ်နိုင်ငံ တည်း" ပေါ်လစီသည် လက်တွေ့တွင် မည်သို့ အလုပ်ဖြစ်သည် ဆိုခြင်းနှင့် အမေရိကန် အစိုးရဌာနများ၊ အေဂျင်စီ များအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်နှင့်ဆက်ဆံရာတွင် ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန် အချက်များကို ဖော်ပြထားသည်။

ယခင် Taiwan Assurance Act of 2020 ဥပဒေတွင်မူ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ်ကြား ဆက်ဆံရေးများကို ပုံဖော်သည့် အဆိုပါ လမ်းညွှန်ချက်များကို တစ်ကြိမ်သာ ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် လိုအပ်ခဲ့သည်။

ယခု ထရမ့် လက်မှတ် ရေးထိုးလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ၅ နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် ပြန်လည်သုံးသပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတရုံးကလည်း Taiwan Assurance Implementation Act ဥပဒေကို တရားဝင် လက်မှတ် ရေးထိုး ပေးခဲ့သည့် ထရမ့်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေသည် အမေရိကန်နှင့် ထိုင်ဝမ်ကြား ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု၏ တန်ဖိုး၊ ထိုင်ဝမ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးများ နှင့် မိမိတို့၏ တူညီသည့် ဒီမိုကရေစီ၊ လွတ်လပ်မှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေးတို့အတွက် ခိုင်မာသည့် သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်ဝမ်သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၄

တရုတ်စစ်တပ်သည် နိုင်ငံရေးကျင့်ဝတ်နှင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီအပေါ် သစ္စာစောင့်သိမှုကို ပိုမိုတင်းကျပ်ရန်အတွက် စည်းကမ်းသစ်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မှားယွင်းသည့် နိုင်ငံရေး သဘောထားများ၊ မသင့်တော်သည့် မှတ်ချက်စကားများနှင့် အတုအယောင် တိုက်ခိုက်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်များကိုလည်း နှိမ်နင်းသွားမည်ဟု တရုတ်စစ်တပ်က ကတိပြုခဲ့သည်။

ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်းများ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွင် ဖြည့်စွက်စည်းမျဉ်း အသစ်များသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် အသက်ဝင်မည်ဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီ လများအတွင်းက တရုတ်စစ်တပ်၏ ထိပ်သီး ဗိုလ်ချုပ်များကို ထုတ်ပယ်ခဲ့သည့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် ယခုစည်းမျဉ်းအသစ်များအား ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်စစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်၌ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်၏ PLA Daily သတင်းစာတွင် စည်းမျဉ်းအသစ် များသည် နိုင်ငံရေးကျင့်ဝတ်နှင့် စည်းကမ်းများကို တင်းကျပ်ရန် ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

စည်းမျဉ်းများ ပြောင်းလဲမှုအရ မှားယွင်းသည့် နိုင်ငံရေး မှတ်ချက်စကားများကို ပြောကြားမှု၊ ဗဟိုစစ်ကော်မရှင် (CMC)၏ အမိန့်များကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်မှု၊ CMC ဥက္ကဋ္ဌ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ပျက်ကွက်မှုတို့ကို ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း ချိုးဖောက်မှုများအဖြစ် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။

CMC သည် တရုတ်၏ ထိပ်သီး စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဖြစ်ပြီး CMC ဥက္ကဋ္ဌသည် တရုတ်စစ်တပ်၏ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်လည်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်ဗဟိုစစ်ကော်မရှင် (CMC) ဥက္ကဋ္ဌသည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၃

ရုရှားနှင့် ယူကရိန်း စစ်ပွဲအား အဆုံးသတ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် အမေရိကန်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို စိစစ်ပြင်ဆင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်သည် ပိုမိုကောင်းမွန်လာကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) က ပြောကြားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ (၄)နှစ်နီးပါး ကြာမြင့်လာသည့် ရုရှား၏ စစ်ပွဲဆင်နွှဲမှုကို မည်သို့ အဆုံးသတ်မည်ဆိုခြင်းကို ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟုလည်း ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် နောက်ပိုင်း ဥရောပတွင် အကြီးဆုံး စစ်ပွဲဖြစ်သည့် ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် သတ်မှတ်ချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နျူရယ် မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) နှင့်လည်း ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်က အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) ကလည်း အမေရိကန်၏ အထူးကိုယ်စားလှယ် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ် (Steve Witkoff) နှင့် တွေ့ဆုံသွားမည်ဟု ကရင်မလင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စကော့ဗ်က အတည်ပြုခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးနဲ့ ဇနီးကို တွေ့ရစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်က ယူကရိန်းနှင့် အမေရိကန် အရာရှိများကြား အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ထိုအစည်းအဝေး သည် ထိရောက်မှုရှိကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို (Marco Rubio) က ပြောကြားခဲ့ ပြီးနောက် ဇာလန်းစကီးက ပြင်သစ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းသည် အမေရိကန်က အဆိုပြုထားသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို ပြန်လည် စိစစ်ပြင်ဆင်ရန် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

သို့သော် အမေရိကန်၏ မူလ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်သည် ရုရှား၏ တောင်းဆိုချက်များကို လိုက်လျောလွန်း နေကြောင်း ယူကရိန်းနှင့် ဥရောပမဟာမိတ်များက ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။

ထိုဝေဖန်မှုများကြောင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် ၎င်းအစိုးရအဖွဲ့ ရေးဆွဲ ထားသည့် အချက် ၂၈ ချက်ပါ မူရင်း ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို စိစစ်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

ပြင်သစ်သမ္မတရုံးကမူ မက်ခရွန်နှင့် ဇာလန်းစကီးတို့သည် ဗြိတိန်၊ ဂျာမနီ၊ ပိုလန်၊ အီတလီ၊ နော်ဝေ၊ ဖင်လန်၊ ဒိန်းမိတ်၊ နယ်သာလန် နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များ အပါအဝင် အခြားဥရောပ မိတ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များနှင့် လည်း ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: အေပီ