CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ ဇွန်လ ၂၁

အီရန်ခေါင်းဆောင်ပိုင်း အပြောင်းအလဲဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ကျဆုံးရေးသည် အစ္စရေး၏ ရည်ရွယ်ချက် ပန်းတိုင် မဟုတ်သော်လည်း စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှုများ၏ ရလဒ်ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) က ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“အီရန်အစိုးရကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ ဒါမှမဟုတ် အီရန်အစိုးရ ပြုတ်ကျစေဖို့ဟာ အီရန်ပြည်သူတွေအတွက် ပထမဆုံးနဲ့ အရေးအကြီးဆုံး ကိစ္စပါ။ အီရန်ပြည်သူတွေနဲ့ပဲ သက်ဆိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ထိုအခြေအနေများသည် အစ္စရေး၏ ရည်ရွယ်ချက် မဟုတ်ဘဲ စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှုများ၏ ရလဒ်တစ်ခု ဖြစ်လာ နိုင်ကြောင်း နေတန်ယာဟုက အစ္စရေး၏ Kan ရုပ်သံလိုင်းနှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပူးပေါင်းမည်ဖြစ်စေ မပူးပေါင်းမည်ဖြစ်စေ အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများ အားလုံးကို ဖျက်ဆီးရန် အစ္စရေး၌ ပါဝါရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး လာမည့် သီတင်းနှစ်ပတ်အတွင်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချသွားမည်ဟု အိမ်ဖြူတော်မှ မထုတ်ပြန်မီ နေတန်ယာဟုက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင် အလီခါမေနီကို တွေ့ရစဉ်

အီရန်၏ ကွမ် (Qom) မြို့အနီးရှိ တောင်အောက်တွင် တည်ဆောက်ထားသည့် အီရန်နျူကလီးယား စီမံကိန်း၏ အဓိကစက်ရုံဖြစ်သည့် Fordow ယူရေနီယံသန့်စင်သော စက်ရုံကို ဖျက်ဆီးရန်အတွက် အစ္စရေးသည် အမေရိကန် စစ်တပ်၏ ဘန်ကာဖျက် ဗုံးများနှင့် အကူအညီ လိုအပ်လိမ့်မည်ဟု စစ်ရေးလေ့လာသူများက ယုံကြည်ကြသည်။

Fordow စက်ရုံကို အမေရိကန်က ပါသည်ဖြစ်စေ၊ မပါသည်ဖြစ်စေ ဖျက်ဆီးနိုင်စွမ်း ရှိ/မရှိ မေးမြန်းခံရချိန်တွင် နေတန်ယာဟုက “ကျနော်တို့ရဲ့ ပစ်မှတ်တွေအားလုံး၊ သူတို့ (အီရန်) ရဲ့ နျူကလီးယား စက်ရုံတွေ အားလုံးကို ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့ စွမ်းအားဟာ ကျနော်တို့ဆီမှာ ရှိပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် သူ (ထရမ့်) ပါဝင်မလား၊ မပါဝင်ဘူးလား ဆိုတာကတော့ သူ့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် မူတည်ပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူကတော့ အမေရိကန်အတွက် ကောင်းတာကိုပဲ လုပ်မှာပါ။ ကျနော်ကလည်း အစ္စရေးနိုင်ငံအတွက် ကောင်းတာ တွေကိုလည်း လုပ်ဆောင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်အထိတော့ လူတိုင်းက သူတို့လုပ်ရမယ့် ကိစ္စတွေကို လုပ်ဆောင်နေကြတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်”ဟု နေတန်ယာဟုက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဇွန်လ ၁၈ ရက်တွင် ထရမ့်က အမေရိကန်သည် Fordow နျူကလီးယားစက်ရုံကို ဖျက်ဆီးနိုင်စွမ်းရှိကြောင်း၊ သို့သော် ထိုကဲ့သို့ တိုက်ခိုက်ဖျက်စီးရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းမရှိသေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၂၁

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) သည် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ ပြိုကွဲမည့်အရေးကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် ရာထူးမှနုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုခံရဖွယ်ရှိကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်၏ ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့အတွင်းရှိ အဓိကပါတီတစ်ခုဖြစ်သည့် ယူနိုက်တက် ထိုင်းနေရှင်ပါတီ (UTN) က အစိုးရအဖွဲ့ မပြိုကွဲစေရန် ပေတုန်တန်ကို ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုလိမ့်မည်ဟု သတင်းရင်းမြစ်များတွင် ဖော်ပြနေသည်။

ထို့ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ၁၀ လကမှ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး ရရှိခဲ့သည့် ပေတုန်တန်သည် အစိုးရအဖွဲ့ကို ကယ်တင်ရန် ရာထူးကို လက်လွှတ်ရမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra)၏ သမီးဖြစ်သည့် ပေတုန်တန် (၃၈ နှစ်)သည် အမေရိကန်၏ ကုန်သွယ်ခွန် တိုးမြှင့်ကောက်ခံမှု၊ စီးပွားရေး နာလန်ထူမှု၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် နယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှု အပါအဝင် ဘက်ပေါင်းစုံမှ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

“သူ ရာထူးက မနုတ်ထွက်ဘူးဆိုရင် ယူနိုက်တက်ထိုင်းနေရှင်ပါတီက ညွန်ပေါင်းအစိုးရထဲက ထွက်ခွာမှာပါ။ သူ့ကို ရာထူးက ထွက်ပေးဖို့ ကျနော်တို့ ပါတီခေါင်းဆောင်ကို တောင်းဆိုစေချင်ပါတယ်” UTN ပါတီ၏ သတင်းရင်းမြစ် တစ်ခုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်နှင့် ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုသည့် အသံဖိုင် ပေါက်ကြားလာခဲ့ပြီး ထိုင်းပြည်သူများက ဒေါသထွက်ခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်ကို ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ထို့နောက် ဇွန်လ ၁၈ ရက်တွင် ဘူဂျထိုင်းပါတီက ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

ထိုအသံဖိုင်ထဲတွင် ပေတုန်တန်က ဟွန်ဆန်ကို ဦးလေးဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကာ ထိုင်းနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ ထိုင်း စစ်တပ်၏ တပ်မှူးတစ်ဦးကို ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်တစ်ဦးအဖြစ် ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သဖြင့် လူမှုမီဒီယာ များပေါ်၌  ပေတုန်တန်ကို ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ရှပ်ဝါများက ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ပေတုန်တန်ကို ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် ပေတုန်တန်သည် ဇွန်လ ၁၉ ရက်က ပြည်သူများကို တောင်းပန်စကား ပြောကြားခဲ့ပြီး  ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်တစ်ဦးအဖြစ် ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သည့် ထိုင်းစစ်တပ်၏ တပ်မှူးကိုလည်း ဖုန်းဆက်ပြီး တောင်းပန်စကား ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀

ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ်အရေး ကိုင်တွယ်နေသော အမှတ် ၂ စစ်ဒေသသို့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်သည် ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူနှင့်အတူ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀ ရက်က သွားရောက်ခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်နှင့် ဖုန်းပြောစဉ် အမှတ် ၂ စစ်ဒေသ တိုင်းမှူးကို ဝေဖန်ခဲ့သည့် အသံဖိုင် ပေါက်ကြားလာပြီးနောက် ရာထူးက နုတ်ထွက်ရန် ဖိအားပေးခံနေရသလို စစ်တပ်၏ အာဏာသိမ်းမှုကို ခံရနိုင်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်နေကြသည်။

ထို့နောက် ပေတုန်တန်သည် Ubon Ratchathani  ပြည်နယ်ရှိ  အမှတ် ၂ စစ်ဒေသသို့ သွားရောက်၍ တိုင်းမှူးနှင့် အဖွဲ့ကို တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

Ubon Ratchathani မြို့ရှိ Wing 21 လေတပ်စခန်းတွင် အမှတ် ၂ စစ်ဒေသမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး Boonsin Padklang က ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့သည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၂၀

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) သည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ထိုင်းကြား နယ်စပ်ဒေသ ပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန် (Hun Sen)နှင့် ဖုန်းပြောခဲ့ သည့် အသံဖိုင်သည် ပေါက်ကြားလာခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံအတွင်း ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွားခဲ့ကာ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်း ဖြင့် ကြုံတွေ့နေရသည်။

ထို့နောက်  ပေတုန်တန်သည် လူထုကို ပြန်လည်တောင်းပန်ခဲ့ရသည်။ 

ထိုဖုန်းခေါ်ဆိုမှုအတွင်း ပေတုန်တန်က ဟွန်ဆန်ကို ဦးလေးဟုခေါ်ဆိုခဲ့ကာ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ ထိုင်းစစ်တပ်၏ တပ်မှူးတစ်ဦးကို ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်တစ်ဦးအဖြစ် ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သဖြင့် လူမှုမီဒီယာများ ပေါ်တွင် ပေတုန်တန်ကို ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁၈ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းတွင်မူ ပေတုန်တန်၏ ဖြူးထိုင်းပါတီ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲမှာ ဒုတိယအင်အားအကြီးဆုံး ဘူဂျထိုင်းပါတီက နှုတ်ထွက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင်လည်း ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ရှပ်ဝါများက အစိုးရအိမ်တော်ရှေ့၌ စုရုံးဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး  ပေတုန်တန်သည် လူထုကို ပြန်လည်တောင်းပန်ခဲ့ရသည်။

ဆန္ဒပြသူများက ပေတုန်တန်ကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု အပိုင်းတွင် အားနည်းကြောင်းနှင့် ရာထူးမှ ထွက်ခွာရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ဘူဂျထိုင်းပါတီ၏ လွှတ်တော်အမတ် ၆၉ ဦးကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသော်လည်း ပေတုန်တန်သည် လွှတ်တော်တွင် လူများစု နေရာအတွက် မဲအရေအတွက် လုံလောက်နေဆဲဖြစ်သည်။

သို့သော် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ထဲမှ နောက်ထပ် ပါတီတစ်ခုက နုတ်ထွက်သွားပါက ပေတုန်တန် အစိုးရအတွက် အဆုံးသတ် ဖြစ်လာနိုင်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခြင်း သိုမဟုတ် အခြားပါတီများနှင့် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရသစ် ဖွဲ့စည်းခြင်းတို့ ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဇွန်လ ၂၀

ရုရှားနှင့်ယူကရိန်း စစ်ပွဲအတွင်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များ၏ ဒရုန်းများကို စမ်းသပ်တီထွင် အသုံးပြုမှုများအား အတုယူ၍ ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်က ဒရုန်းစမ်းသပ်မှုများ လုပ်လာသည်ဟု Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် စစ်ပွဲအတွင်း ဒရုန်းများကို မည်ကဲ့သို့ အသုံးပြုရမည်ဆိုခြင်းကို အိုင်ဒီယာ အသစ် အဆန်းများဖြင့် ကမ္ဘာကို ချပြခဲ့ပြီးဖြစ်၍ ထိုင်ဝမ်သည်လည်း စစ်ပွဲဖြစ်ပွား လာမည်ဆိုပါက ဒရုန်းများအား  အသုံးပြုရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး စမ်းသပ်မှုများ ပိုမိုပြလုပ်ရန် လိုအပ်သည်ဟု Skydio လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲအတွင်း အီလက်ထရောနစ် စစ်ဆင်ရေး၏ သဘောသဘာဝများသည် ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်အတွက် အလွန်အရေးကြီးသည့် သင်ခန်းစာများဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်အခြေစိုက် ဒရုန်းထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် Skydio  ကုမ္ပဏီ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးမဟာဗျူဟာအကြီးအကဲ မာ့ခ် ဗလန်တိုင်း (Mark Valentine) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒရုန်းစမ်းသပ်မှုတွေကို အမှန်တကယ် မပြုလုပ်ဘူးဆိုရင် ဒရုန်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပညာတွေကို ရရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး” ဟု မာ့ခ်က တိုင်ပေ (Taipei) မြို့တော်သို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း Nikkei Asia သတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့်ယူကရိန်း စစ်ပွဲတွင် အသုံးပြုနေသည့် အီလက်ထရောနစ် စစ်ဆင်ရေး၏ သဘောသဘာဝများနှင့် အခြေအနေများအား ပုံဖော်ပြီး ဒရုန်းများကို စမ်းသပ်နိုင်ကြောင်း၊ ထိုသို့ စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ထိုင်ဝမ်၏ ပြည်တွင်း ဒရုန်းထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍကို အထောက်အကူ ရရှိနိုင်ကြောင်း၊ အီလက်ထရောနစ် စစ်ဆင်ရေးတွင် ဒရုန်းများကို ကျွမ်းကျင်စွာ အသုံးပြုနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် စစ်သား ၂ ဦး ဒရုန်းမောင်းရန် ပြင်ဆင်နေစဉ်

ထိုင်ဝမ်သည် ယူကရိန်းတွင် စမ်းသပ်ခဲ့သည့် ဒရုန်းဆော့ဖ်ဝဲကို ရေးဆွဲရန်အတွက် အမေရိကန်-ဂျာမနီ ပူးတွဲ ကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် Auterion ကုမ္ပဏီနှင့်လည်း မိတ်ဖက်စာချုပ် ချုပ်ဆိုထားသည်။

ထိုစာချုပ်တွင် ဒရုန်းများကို အုပ်လိုက် လွှတ်တင်သည့် နည်းပညာ၊ လူသားများက ထိန်းချုပ်စရာ မလိုသည့် ဝေဟင်နှင့် ရေပြင် ကာကွယ်ရေး စနစ်များလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

Auterion ကုမ္ပဏီ၏ စီအီးအို လောရန့် မိုင်ယာ (Lorenz Meier) က ၎င်းတို့၏ ဒရုန်းနည်းပညာသည် တင့်ကား များနှင့် ရေယာဉ်များကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးရန် ရည်ရွယ်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် မောင်းသူမဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးရေယာဉ် (sea drone) များကိုလည်း စမ်းသပ်နေပြီး ပြည်တွင်းကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည့်  Thunder Tiger ကုမ္ပဏီက ထုတ်လုပ်ခဲ့သော SeaShark 800 မောင်းသူမဲ့ တိုက်ခိုက်ရေး ရေယာဉ်သည် ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်း ကီလိုဂရမ် ၁၂၀၀ ကို တင်ဆောင်နိုင်ကာ ကီလိုမီတာ ၅၀၀ အကွာအဝေးအထိ မောင်းနှင် နိုင်သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

မော်စကို၊ ဇွန်လ ၂၀

အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်က အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီ ခါမေနီ  (Ayatollah Ali Khamenei) ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ဖွယ် ရှိ၊မရှိဆိုသည့် အလားအလာကို ဆွေးနွေးလိုစိတ် မရှိကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ရုရှားနိုင်ငံ၊ စိန့်ပီတာစဘတ်ချ် (St. Petersburg) မြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် စိန့်ပီတာစဘတ်ချ် နိုင်ငံတကာ စီးပွားရေးဖိုရမ်၌ နိုင်ငံတကာ သတင်းအေဂျင်စီများ၏ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနှင့် သီးသန့် တွေ့ဆုံခဲ့ သည့် အစည်းအဝေးမှာ ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“အီရန်-အစ္စရေး ပဋိပက္ခက အရမ်းရှုပ်ထွေးသိမ်မွေ့တဲ့ အရေးကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြဿနာကို ဖြေရှင်း နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျနော်မျှော်လ့ပါတယ်”ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပူတင်က သူသည် အီရန်နှင့် အစ္စရေး ပဋိပက္ခတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးလိုကြောင်း ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

အီရန်ကို အညံ့ခံရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က တိုက်တွန်းခဲ့သော်လည်း အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် ခါမေနီက အညံ့ခံရန်ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး အမေရိကန်အနေဖြင့် အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်လာမည်ဆိုပါက အမေရိကန်အတွက် ပြုပြင်မရနိုင်သည့် ထိခိုက်နစ်နာမှုများကို ခံစားရလိမ့်မည်ဟု တန်ပြန်ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

 အီရန် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် အလီခါမေနီကို‌ တွေ့ရစဉ် 

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) က အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများသည် အီရန်အစိုးရ အဖွဲ့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ထရမ့်ကလည်း အမေရိကန်သည် ခါမေနီ ပုန်းအောင်းနေသည့် နေရာကို သိရှိထားကြောင်း သို့သော် ချက်ချင်းသတ်ဖြတ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဇွန်လ ၁၇ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာ သတင်းအေဂျင်စီများက ပူတင်ကို မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် ပူတင်က သူ့အနေဖြင့် ခါမေနီ သတ်ဖြတ်ခံရမည့် အလားအလာကို ဆွေးနွေးလိုစိတ် မရှိကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ ၎င်း၏ ဆက်ဆံရေးကို ဟန်ချက်ညီစွာ ထိန်းသိမ်းထား ပြီး အီရန်နှင့် စီးပွားရေး အပြင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးများ တိုးမြှင့်ခဲ့သလို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အစ္စရေးနှင့် လည်း နွေးထွေးသည့် ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ရုရှားသည် အစ္စရေးနှင့်အီရန် ပဋိပက္ခတွင် ကြီးမားသည့် ကြားဝင်စေ့စပ်သူ နေရာမှ ပါဝင်ခွင့် ရရှိထားကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၂၀

ဒီမိုကရေစီနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာကို အာရုံစိုက်ပြီး လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ထိုင်းလူမျိုးများအနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံကို ကာကွယ်ရန် စည်းလုံးညီညွတ်ကြဖို့ ထိုင်းတော်ဝင်စစ်တပ်၏ စစ်ဦးစီးချုပ် ပါန ကလွတ်ဘလူတော့ (Pana Klaewblaudtuk)က တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်းတော်ဝင် စစ်တပ်၏ စစ်ဦးစီးချုပ် ပါနသည် ထိုင်း၏ လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခြေအနေကို စိုးရိမ်နေသည်ဟု ထိုင်းတော်ဝင်စစ်တပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ် ဝင်ထိုင်း ဆူဗာရီ (Winthai Suvaree) က ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်သည် ဘုရင်ကို နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အဖြစ် ကြည်ညိုထားပြီး ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကာကွယ်ရာတွင် ဖောက်ပြန်ခြင်းမရှိဘဲ ခိုင်မာတည်ကြည်စွာ ရှိနေမည်ဆိုသည့် အချက်ကို ပြည်သူများအနေဖြင့် ယုံကြည်ကြ ရန်လည်း ပါနက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထိုင်းတော်ဝင်စစ်တပ်၏ စစ်ဦးစီးချုပ် ပါန ကလွတ်ဘလူတော့ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အခြေအနေကို ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်စွာ စဉ်းစားသုံးသပ်နေပြီး အမျိုးသားအချုပ်အခြာကို ရည်ရွယ်ချက် မကောင်းသည့် ပါတီများ၏ ရန်မှကာကွယ်ရန် နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားများအား ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ထိုင်းပြည်သူများ စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိခြင်းသည် အရေးအကြီးဆုံး အချက်ဖြစ်သည်ဟု လည်း ဝင်ထိုင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်သည် ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားကြား နယ်စပ်ဒေသ အငြင်းပွားမှု မြင့်တက်နေပြီး ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့အတွင်း နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် စစ်အာဏာသိမ်းမည့် အလားအလာ ကို ပိုမိုပေါ်လွင်စေခဲ့ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ပဲရစ်၊ ဇွန်လ ၁၉

အီရန်-အစ္စရေး ပဋိပက္ခတွင် အီရန်အပေါ် စစ်ရေးဖြင့် ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်မည်ဆိုပါက အီရန်အစိုးရအဖွဲ့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်သွားစေနိုင်ပြီး အီရန်နှင့် ဒေသတစ်ခုလုံး ပရမ်းပတာ ဖြစ်သွားမည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နျူယယ် မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် လုပ်ဆောင်ရန် ကနေဒါတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စက်မှုထိပ်သီး ၇ နိုင်ငံ (G-7) အစည်းအဝေးမှ စောစောစီးစီး ထွက်ခွာသွားခဲ့ကြောင်း မက်ခရွန်က ဇွန်လ ၁၆ ရက် တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ထရမ့်ကမူ မက်ခရွန်၏ ပြောကြားချက်သည် မှားယွင်းကြောင်းနှင့် ကနေဒါမှ ဝါရှင်တန်သို့ ခပ်စောစော ပြန်သွားရခြင်းသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် မသက်ဆိုင်ကြောင်း X လူမှုမီဒီယာတွင် ဇွန်လ ၁၇ ရက်က ရေးသား ခဲ့သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင် အလီခါမေနီကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ထရမ့်က အီရန်ကို ခြွင်းချက်မရှိ အညံ့ခံ လက်နက်ချရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အမေရိကန်၏ စိတ်ရှည် သည်းခံမှုသည် ကုန်ဆုံးလာပြီဖြစ်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

အစ္စရေးကလည်း အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခြင်း မရှိစေရန် စစ်ဆင်ရေး စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အီရန်ကမူ ၎င်းတို့သည် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်ရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် G-7 အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ချိန်က အစ္စရေး-အီရန် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ရရှိစေရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် နောက်ပိုင်းတွင် ထရမ့်သည် စိတ်ပြောင်းသွားခဲ့ပုံပေါ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုနဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော်တို့ကလည်း အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ရမသွားစေချင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အကြီးဆုံး အမှားကတော့ အီရန်အစိုးရကို ပြောင်းလဲဖို့ စစ်ရေးနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက ဒေသတွင်း ပရမ်းပတာ အခြေအနေတွေ ဖြစ်သွားစေနိုင်ပြီး ဆွေးနွေးပွဲ စားပွဲဝိုင်းဆီကို အမြန်ဆုံး ပြန်သွားသင့်ပါတယ်” ဟု မက်ခရွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် ဖရိုင်းဒရစ်ချ် မားဇ် (Friedrich Merz) ကမူ အစ္စရေးသည် အနောက်နိုင်ငံများအတွက် မကောင်း သည့် အလုပ်ကို လုပ်ကိုင်နေခြင်းဖြစ်ပြီး အမေရိကန်၏ ထောက်ခံမှုမရှိပါက လွယ်လွယ်နှင့် ကျရှုံးနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“အစ္စရေး စစ်တပ်တစ်ခုတည်းနဲ့တော့ ဒါကို ပြီးမြောက်အောင် မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါဘူး။ လက်နက်အင်အား လိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အစ္စရေးဘက်မှာ အမေရိကန်ရှိနေတယ်” ဟု မားဇ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇွန်လ ၁၉

မေလအတွင်းက အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား ၄ ရက်ကြာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ခြင်းသည် နှစ်နိုင်ငံစစ်တပ်ကြား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကြောင့်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်မှ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့၍ မဟုတ်ကြောင်း အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi)က အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Narendra Modi) ကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ဒီရက်ပိုင်းမှာ  အိန္ဒိယ-အမေရိကန် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုတွေ မရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယနဲ့ ပါကစ္စတန်ကြားမှာ အမေရိကန်က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်းကို ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီက သမ္မတ ထရမ့်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောခဲ့ပါတယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဗစ်ကရမ် မစ္စရီ (Vikram Misri) က ဇွန်လ ၁၈ ရက်က ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“အိန္ဒိယနဲ့ ပါကစ္စတန်ကြား တည်ဆဲစစ်ရေး ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေကတဆင့် တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးပြီး စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုကို ရပ်တန့်ဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကို အရင်ကလည်း လက်မခံခဲ့ သလို နောက်လည်း လက်ခံမှာ မဟုတ်တဲ့အကြောင်း မိုဒီက ပြောခဲ့ပါတယ်”ဟု မစ္စရီ ပြောသည်။

မိုဒီနှင့် ထရမ့်တို့သည် ဇွန်လ ၁၇ ရက် နှောင်းပိုင်းက ဖုန်းဆက်သွယ် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကနေဒါနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သည့် စက်မှုထိပ်သီး ၇ နိုင်ငံ (G-7) အစည်းအဝေး၌ မိုဒီနှင့် သီးသန့် မတွေ့နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

G-7 အစည်းအဝေးမှာ မိုဒီကို တွေ့ရစဉ်

မိုဒီသည် G-7 အစည်းအဝေးကို ဧည့်သည်အဖြစ် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ထရမ့်နှင့် ဖုန်းပြောဆိုမှုသည် ၃၅ မိနစ် ကြာမြင့်ခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်သည် အမေရိကန်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် သဘောတူ ညီချက် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်လက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အိမ်ဖြူတော်က ချက်ချင်း မှတ်ချက် မပေးခဲ့ပေ။

ပါကစ္စတန်ကလည်း မေလ ၇ ရက်တွင် အိန္ဒိယစစ်တပ်နှင့် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပြီးနောက် အပစ်အခပ်ရပ်စဲရေး အတွက် သဘောတူ ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အစောပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မေလအတွင်းက ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစ်ဟက် ဒါး (Ishaq Dar) ကလည်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းဌာနနှင့် ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူး တစ်ခုတွင် အိန္ဒိယနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို အမေရိကန်က ကြားဝင် စေ့စပ်ပေးခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ