CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၂

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က တရုတ်၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လက်နက်ရောင်းချမှုများသည် မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း တရုတ် ကာကွယ်ရေးကုမ္ပဏီ ၈ ခု၏ စုစုပေါင်း ဝင်ငွေသည် သိသာစွာ လျော့ကျခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆွီဒင်အခြေစိုက် စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသန အင်စတီကျု (SIPRI) ၏ လက်နက်ရောင်းချ မှု အများဆုံး Top 100 စာရင်းတွင် ပါဝင်သည့် တရုတ်ကာကွယ်ရေးကုမ္ပဏီ ၈ ခု၏ ဝင်ငွေ စုစုပေါင်းသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း (ဒေါ်လာ ၈၈ ဒသမ ၃) ဘီလျံ လျော့ကျခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများ၏ စွမ်းဆောင်ရည်သည် ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီး ယားတို့၏ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်သော ကုမ္ပဏီများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သိသာစွာ ကျဆင်းနေသည်ကို တွေ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လက်နက်ရောင်းအားများလည်း မြင့်တက်မှုနှင့်အတူ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုများမှ ဝင်ငွေများ မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု SIPRI က ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်ထုတ် ဒုံးကျည်ကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၊ ဂါဇာစစ်ပွဲနှင့် ဒေသတွင်း၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တင်းမာမှုများကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း လက်နက်များနှင့် စစ်ပစ္စည်းကုမ္ပဏီများ၏ ဝင်ငွေများ မြင့်တက်နေခြင်းနှင့် တရုတ်၏ ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍမှ ဝင်ငွေလျော့ကျမှုသည် ဆန့်ကျင်ဘက် အခြေအနေ ဖြစ်နေသည်။

"တရုတ်ရဲ့ လက်နက် ရောင်းဝယ်ရေးကဏ္ဍမှာ အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်တွေကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်ထဲမှာ အဓိက လက်နက် ကန်ထရိုက်တွေ ရွှေ့ဆိုင်းတာ ဒါမှမဟုတ် ဖျက်သိမ်းတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်" ဟု SIPRI ၏ စစ်ဘက် အသုံးစရိတ်နှင့် လက်နက်များ ထုတ်လုပ်ရေး ပရိုဂရမ်၏ ဒါရိုက်တာ နန် တီယန် (Nan Tian) က ပြောကြားခဲ့ သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်က တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၏ အမိန့်ဖြင့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှု တွင် ပစ်မှတ်ထားခံခဲ့ရသည့် အဖွဲ့အစည်းများအနက် တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)သည် လည်း တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။

တရုတ်ထုတ် တိုက်လေယာဉ်ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တရုတ်၏ ဒုံးကျည်တပ်ဖွဲ့သည် အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် ပစ်မှတ်ထား ခံခဲ့ရပြီးနောက် စစ်တပ်၏ အမြင့်ပိုင်း အလွှာအထိ အဂတိလိုက်စားမှုများကို စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာလထဲတွင်လည်း တရုတ်စစ်တပ်၏ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ၈ ဦးသည် အာဏာရ ကွန်မြူနစ်ပါတီမှ ထုတ်ပယ် ခံခဲ့ရသည်။

ထိုဗိုလ်ချုပ်ကြီးများအနက် တရုတ်၏ နံပါတ် ၂ အဆင့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟီ ဝေတုန် (He Weidong) လည်း ပါဝင်ခဲ့ သည်။

ဟီသည် တရုတ်၏ အမြင့်ဆုံး စစ်ဌာနချုပ် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဗဟိုစစ်ကော်မရှင်တွင် ရှီ၏ လက်အောက်၌ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

အာရှနှင့် အနောက်နိုင်ငံများမှ သံတမန်များကမူ တရုတ်၏ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည် တရုတ်၏ မြင့်တက်လာသည့် စစ်အင်အား တည်ဆောက်မှုအပေါ် မည်မျှ သက်ရောက်မှု ရှိမည်ဆိုခြင်းကို လေ့လာ နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဒက်ကာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁

အာဖရိကသမဂ္ဂ(AU)သည် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်မှ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး အခြေခံဥပဒေနှင့်မညီသော အပြောင်းအလဲများကို လက်ခံမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အာဖရိကသမဂ္ဂ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီက နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ကြေညာချက်၌ AU သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်မညီသည့် အစိုးရအပြောင်းအလဲကို လုံးဝလက်မခံကြောင်း ထပ်လောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံကို အာဖရိကသမဂ္ဂ၏ လှုပ်ရှားမှုများ၊ လုပ်ငန်းတာဝန်များနှင့် အင်စတီကျူးရှင်းများ တွင် ပါဝင်ခြင်းကို ချက်ချင်းဆိုင်းငံ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းနိုင်သည့် အချိန်အထိ ဆိုင်းငံ့ချက်သည် အသက်ဝင်နေမည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောတွင် အာဏာသိမ်း ခံရပြီးနော်က ဖြုတ်ချခံခဲ့ရသည့် သမ္မတဟောင်း ယူမာရို စစ်ဆိုကို အမ်ဘလို (Umaro Sissoco Embaló) သည် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက် ညပိုင်းက နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ခွာသွားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ကွန်ဂိုနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း အမ်ဘလို၏ သမ္မတရုံး ဝန်ထမ်းချုပ် ကာလီဖာ ဆော်ရက်စ် ကက်ဆာမာ (Califa Soares Cassamá) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံအတွင်းကို တွေ့ရစဉ်

"ဟုတ်ပါတယ်။ သမ္မတက ဘရက်ဇာဗေးလ် (Brazzaville) မြို့ကို ရောက်သွားပါပြီ။ ကျနော်တို့က ညပိုင်းမှ ထွက်လာတာဖြစ်ပြီး ဒီနေ့ မနက်ပိုင်းမှာ ကွန်ဂိုရဲ့ မြို့တော် ဘရက်ဇာဗေးလ်ကို ရောက်လာကြပါပြီ" ဟု ကက်ဆာမာက အေပီသတင်းဌာနကို အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံး နိုင်ငံများထဲတွင် ပါဝင်သည့် ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော် ပေါ်တူဂီနိုင်ငံထံမှ လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့ပြီးချိန်ကတည်းက အာဏာသိမ်းမှု ၄ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အပြင် အာဏာ သိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများလည်း အကြိမ်ကြိမ်ရှိခဲ့သည်။

လူဦးရေ ၂ ဒသမ ၂ သန်း နေထိုင်သည့် ဂီနီဘစ်ဆောသည် လက်တင်အမေရိကနှင့် ဥရောပကြား မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသည့် ဆုံချက်နေရာ တစ်ခုအဖြစ် လူသိများသည်။

ဂီနီဘစ်ဆောတွင် နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ စီးပွား ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (ECOWAS) သည် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်မှ ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁

ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံပေါ်နှင့် အနီးဝန်းကျင်ရှိ လေပိုင်နက်သည် ပိတ်ထားပြီဟု ယူဆသင့်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပြောကြားချက်ကြောင့် ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရို (Nicolás Maduro) အပေါ် အမေရိကန်၏ ဖိအားများနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများ ပိုမိုထွက်ပေါ်လာစေခဲ့သည်။

မာဒူရို အစိုးရအဖွဲ့ကမူ ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်သည် နယ်ချဲ့ဝါဒီ ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဗင်နီဇွဲလား၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို လျော့ကျစေရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်ကမူ ဗင်နီဇွဲလား လေပိုင်နက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး Truth Social လူမှုမီဒီယာတွင် တင်ခဲ့သည့် ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများကို ဖြေကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထရမ့်၏ လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားချက်အရ "လေကြောင်းလိုင်းများ၊ ပိုင်းလော့များ၊ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခို ကူးသူ များနှင့် လူမှောင်ခို ကူးသူများသို့" ဟူ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ထားပြီး "ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံပေါ်နှင့် အနီးတစ်ဝိုက် လေပိုက် နက်များကို ပိတ်ထားပြီဟု ယူဆကြပါ" ဟု ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ မာဒူရိုကို တွေ့ရစဉ်

ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရကမူ ထရမ့်၏ အဆိုပါ ရေးသားချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ ထိုရေးသား ချက်သည် နယ်ချဲ့ဝါဒီ ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်ကြောင်း၊ ဗင်နီဇွဲလား၏ နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲရေး၊ လေကြောင်းနှင့် ရေကြောင်း လုံခြုံရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာကို လျော့ပါးစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ ရေးသားပြောဆိုမှုများသည် ရန်လိုပြီး တစ်ဖက်သတ်ဆန်သည့် ထင်ရာစိုင်းသော လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန် လူဝင်မှု အာဏာပိုင်များသည် အမေရိကန်ရှိ ဗင်နီဇွဲလားရွှေ့ပြောင်းများကို နေရပ်ပြန်ပို့နေ သည့် လေကြောင်းလိုင်းများကိုလည်း တစ်ဖက်သတ် ဆိုင်းငံ့ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဖက်ဒရယ်လေကြောင်း အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ မြင့်တက်နေသဖြင့် ဗင်နီဇွဲလား နိုင်ငံနှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင် ပျံသန်းနေသည့် လေယာဉ်မှူးများ အနေဖြင့် ဂရုစိုက်ကြရန် ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကတည်းက နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်းအချို့သည် ဗင်နီဇွဲလားသို့ ပြေးဆွဲသော  လေကြောင်း ခရီးစဉ်များကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၁

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong-un) သည် လေတပ်၏ နှစ်ပေါင်း ၈၀ ပြည့် အထိမ်း အမှတ် အခမ်းအနားတွင် နျူကလီးယားစစ်ပွဲကို ဟန့်တားရေးအတွက် လေတပ်၏ အရေးပါပုံအား အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် Rodong Sinmun သတင်းစာက ထုတ်ပြန်သည့် ဓာတ်ပုံများတွင် ကင်မ်သည် ၎င်း၏ သမီးဖြစ်သူ ကင်မ်ဂျူအဲ (Kim Ju Ae) နှင့်အတူ လေတပ်၏ နှစ်ပတ်လည်ပွဲ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်လာပုံ များကို ဖော်ပြထားသည်။

ထိုပွဲအခမ်းအနားတွင် ကင်မ်က မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များ၊ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်သည့် ဒုံးပစ်လောင်ချာများနှင့် အခြား စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို လေ့လာကြည့်ရှုခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် အသေးစားနှင့် တာတိုပျံသန်းနိုင်သည့် FPV ဒရုန်းများ၊ အရွယ်အစား အနည်းငယ် ပိုမို ကြီးမားပြီး တာလတ် ပျံသန်းနိုင်သော တိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းများကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းထောက်လှမ်း ရေး အရာရှိများကလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

လေတပ် အခမ်းအနားမှာ ကင်မ်ဂျုံအန်ကို တွေ့ရစဉ်

ကင်မ်သည် ၎င်း၏ သမီးဖြစ်သူနှင့်အတူ လေတပ် နှစ်ပတ်လည် အခမ်းအနားတွင် လေယာဉ်များ အလှပြ ပျံသန်း မောင်းနှင်မှုကို ကြည်ရှုခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား လေတပ်သည် နျူကလီးယားစစ်ပွဲ အဟန့်အတားအတွက် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး အမှန်တကယ် ကြီးကျယ်ခမ်းနားမှုရှိကြောင်း ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ကင်မ်က မြောက်ကိုရီးယားလေတပ်ကို မဟာဗျူဟာမြောက် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ပေးအပ်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အသေးစိတ် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

"လေတပ်ဟာ ရန်သူတွေရဲ့ စစ်ရေးရန်စမှုတွေနဲ့ အဖျက်အမှောင့် လုပ်ရပ်တွေ အားလုံးကို ထိန်းချုပ်ပြီး ပြတ်သား စွာ တွန်းလှန်သင့်ပါတယ်" ဟု ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု KCNA က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မော်စကို၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉

အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းတို့ ဆွေးနွေးနေသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အဆိုပြုချက် မူကြမ်းသည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အဆုံးသတ်ရန် အနာဂတ် သဘောတူညီချက်၏ အခြေခံဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) က နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က သူသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ဥရောပတွင် အဆိုးရွားဆုံး ပဋိပက္ခဖြစ်သည့် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်လိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ဩဂုတ်လက အလက်စကာ (Alaska ) တွင် ပူတင်နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစည်းအဝေး အပါအဝင် ၎င်း၏ အားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုများသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်နိုင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ပေါက်ကြားလာခဲ့သည့် အချက် ၂၈ ချက်ပါ အမေရိကန်၏ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ် ကြောင့် ယူကရိန်းနှင့် ဥရောပ အရာရှိများကို စိုးရိမ်စေခဲ့သည်။

ထိုငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်တွင် ယူကရိန်း၏ နယ်မြေ စုစုပေါင်း၏ ၅ ပုံ ၁ ပုံကို ရုရှားက ထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ယူကရိန်း စစ်တပ်အင်အားကို ကန့်သတ်ရေးတို့အား တောင်းဆိုထားသည့် ရုရှား၏ တောင်းဆိုချက်များကို လိုက်လျောထား ကြောင်း ယူကရိန်းနှင့် ဥရောပအရာရှိများက ယူဆခဲ့ကြသည်။

ယူကရိန်းငြိမ်းချမ်းရေး ဆုတောင်းနေစဉ်

ကာဂျစ်စတန်နိုင်ငံ၊ ဘိရှ်ကက် (Bishkek) မြို့တွင် ဆိုဗီယက်ယူနီယံ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း နိုင်ငံများ၏ ခေါင်းဆောင် များနှင့် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေး အပြီးတွင် ပူတင်က အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းသည် အချက် ၂၈ ချက်ပါ အစီအစဉ်ကို ၄ ပိုင်းခွဲရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ထိုအစီအစဉ်၏ မိတ္တူကို ရုရှားအစိုးရထံ ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ခြုံပြီးပြောရရင်တော့ အဲဒီအစီအစဉ်ဟာ အနာဂတ် သဘောတူညီချက်တွေအတွက် အခြေခံတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင် တယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ သဘောတူပါတယ်။ အမေရိကန်ကလည်း ကျနော်တို့ရဲ့ သဘောထားကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားထားတာကို ကျနော်တို့ သိခဲ့ပါတယ်” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုအစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ရုရှားက ဥရောပကို တိုက်ခိုက်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကတိကဝတ်ကို ဥရောပနိုင်ငံများက လိုချင်ပါက ရုရှားက လည်း ထိုကတိကဝတ်ကို ပေးရန် ဆန္ဒရှိသည်ဟုလည်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘစ်ဆော၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉

ဂီနီဘစ်ဆောနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ၃ ရက် အကြာဖြစ်သည့် နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ရှိသမ္မတ ယူမာရို စစ်ဆိုကို အမ်ဘလို (Umaro Sissoco Embaló) နှင့် ပြိုင်ဘက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖာနန်ဒို ဒီယက်စ် (Fernando Dias) တို့က အနိုင်ရရှိ ကြောင်း ကြေညာခဲ့ကြသည်။

ဂီနီဘစ်ဆောပြည်သူ ၂ သန်းခွဲခန့်က ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရလဒ်များ ကြေညာချက်ကို စောင့်ဆိုင်းနေချိန်၌ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းကြောင်းနှင့် သမ္မတကို ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ၂ ရက်အကြာ၌ စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးထားသည်ဆိုသည့် သမ္မတ အမ်ဘလိုသည် လူမြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်နေသည်။

ကောလာဟလများအရ အမ်ဘလိုသည် ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးချိန်ကတည်းက ကိုယ်ပိုင် ဂျက်လေယာဉ်ဖြင့် ပြင်သစ် သို့ ချက်ချင်း ထွက်ခွာသွားခဲ့ကြောင်း သတင်းများ ပျံ့နေသည်။

အမ်ဘလိုကို ဖမ်းဆီးထားသည်ဆိုသည့် စစ်တပ်၏ ကြေညာချက်ကို တရားဝင် အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသော်လည်း စစ်တပ်သည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟော်တာ အန်တာ (Horta N'Ta) ကို ယာယီသမ္မတအဖြစ် ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ သည်။

ဂီနီဘစ်ဆောမှာ စစ်တပ်က လုံခြုံရေးယူထားစဉ်

အန်တာသည် ယခင်က အမ်ဘလို၏ သက်တော်စောင့် တစ်ဦးဖြစ်ပြီး စစ်ဦးစီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ဖူးသော်လည်း အတိတ်ကာလက ၎င်းတို့နှစ်ဦးကြား ဆက်ဆံရေးကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရပေ။

အတိုက်အခံများကမူ အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များသည် အမ်ဘလို၏ နီးစပ်သည့် မဟာမိတ်များဖြစ်ကြောင်း ယူဆနေကြသည်။

ထို့ပြင် စစ်တပ်က ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခွင့်မရသည့်  ဒိုမင်ဂိုဆိုင်မိုအက်စ်ပါရဲရား (Domingos Simoes Pereira) ကိုလည်း ဖမ်းဆီးထားသည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီးကတည်းက ပါရဲရားနှင့် အဆက်အသွယ် မရတော့ကြောင်း ၎င်း၏ ပါတီက ပြောကြားခဲ့ သည်။

လက်ရှိတွင် အမ်ဘလို၊ ဒီးယက်စ်နှင့် ပါရဲရားတို့ ၃  ဦးစလုံးသည် လူမြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ် နေဆဲဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတို့ကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးထားခြင်း သို့မဟုတ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေခြင်း ဟုတ်၊မဟုတ်ကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။

Source: DW

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉

ဗင်နီဇွဲလား မူးယစ်ဆေးဝါး ဂိုဏ်းများ၏ မှောင်ခိုကူးမှုကို နှိမ်နင်းရာတွင် မကြာမီအချိန်အတွင်း မြေပြင်စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်သွားမည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု DW သတင်း ဝက်ဘ်ဆိုက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုများနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများကို ရပ်တန့်မည်ဆိုသည့် ကြေညာချက်ဖြင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများအား တိုးမြှင့်နေမှုနှင့်အတူ အမေရိကန်နှင့် ဗင်နီဇွဲလားကြား တင်းမာမှု မြင့်တက်နေချိန်၌ ထရမ့်၏ သတိပေးချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ဗင်နီဇွဲလားအစိုးရကမူ အမေရိကန်၏ စစ်အင်အား ဖြန့်ကြက်ချထားမှုနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး နှိမ်နင်းရေး လှုပ်ရှားမှု သည် ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ နီကိုလက်စ် မာဒူရို (Nicolas Maduro) ကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် မာဒူရိုကို ဗင်နီဇွဲလား၏ တရားဝင်မှု မရှိသည့် ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရှုမြင်ထားပြီး မာဒူရိုသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုနှင့် ပတ်သက်နေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ဖလော်ရီဒါ (Florida) ရှိ ၎င်း၏ Mar-a-Lago စံအိမ်တွင် ကျေးဇူးတော်နေ့အဖြစ် ပွဲအခမ်းအနား ပြုလုပ်ချိန်က အမေရိကန် စစ်မှုထမ်းများနှင့် ဗွီဒီယို ဆက်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် အမှာစကား ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗင်နီဇွဲလားသမ္မတ လူကာရှန်ကိုကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအမှာစကားအတွင်း ဗင်နီဇွဲလား မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသူများကို ပင်လယ်ပြင်တွင် တိုက်ခိုက်နေသည့် စစ်ဆင်ရေး အများစုအား ရပ်တန့်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ပင်လယ်ပြင်က စစ်ဆင်ရေးတွေကို ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရပ်တန့်လိုက်ပါပြီ။ မကြာခင် အချိန်မှာပဲ မြေပြင်ကနေ သူတို့ (မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသူများ)ကို တားဆီးဖို့ စတင်လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ။ မြေပြင်က ပိုပြီးလွယ်ပါတယ်။ မကြာခင် စတင်တော့မှာပါ” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့် ပြောဆိုခဲ့သည့် တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့အချို့သည် Southern Spear အမည်ရှိ မူးယစ်ဆေးဝါး တိုက်ဖျက်ရေး စစ်ဆင်ရေးတွင် တိုက်ရိုက် ပါဝင်နေသည့် တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များသည် ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတို့တွင် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးသည်ဟု သံသယရှိသည့် သင်္ဘောများကို တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် လူ ၈၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၉

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ကလောင်ပရန် ဗဟိုအကျဉ်းထောင် (Klongprem Central Prison) တွင် အကျဉ်းချခံထားရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) ထံသို့ ၎င်း၏ သားသမီး ၃ ဦးနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများ လာရောက် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့နောက် သက်ဆင်၏ အငယ်ဆုံးသမီးဖြစ်သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ပေတုန်တန် (Paetongtarn) က အကျဉ်း ထောင်ထဲတွင် ရိုက်ကူးခဲ့သည့် မိသားစုဓာတ်ပုံကို လူမှုမီဒီယာ၌ တင်ခဲ့ပြီး အကျဉ်းထောင် အာဏာပိုင်များကို လည်း ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ရေးသားခဲ့သည်။

ယခုတွေ့ဆုံမှုသည် စက်တင်ဘာ ၉ ရက်က သက်ဆင် အကျဉ်းချခံခဲ့ရပြီးနောက်ပိုင်း ၎င်း၏ မိသားစုများကို အကြိမ် ၂၀ မြောက် တွေ့ဆုံခွင့် ပေးခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

အကျဉ်းထောင် အာဏာပိုင်များက နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် နှစ်သစ်ကူး အခါသမယအတွင်း အကျဉ်းသားများနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုဝင်များကို အနီးကပ် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးထားပြီး မိသားစုဝင်များ အတူတကွ နေထိုင်ခွင့်၊ အတူ စားသောက်ခွင့်၊ အနီးကပ် တွေ့ဆုံခွင့်နှင့် ဖုန်းဆက်ခွင့်များ ပေးထားသည်။

ပေတုန်တန်နှင့်အတူ ၎င်း၏ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ပီဒေ့ါ ဆွတ်ဆာဝက်စ် (Pidok Sooksawas) ၊ အစ်မဖြစ်သူ ပင်တုန်တာ ရှင်နာဝပ် ကူနာကွန်ဝေါင် (Pintongta Shinawatra Kunakornwong) ၊ အစ်ကိုဖြစ်သူ ပန်တုန်တေ ရှင်နာဝပ် (Panthongtae Shinawatra) နှင့် ၎င်း၏ ဇနီးဖြစ်သူ နတ်သီယာ ဖူအန်ခမ်း (Natthiya Puangkham) ၊ သက်ဆင် ၏ ရှေ့နေဖြစ်သူ ဝင်ယတ် ချတ်မွန်ထရီ (Winyat Chatmontree) တို့က သက်ဆင်ထံ လာရောက် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်က အကျဉ်းထောင်ထဲက မိသားစုပုံကို ပြသစဉ်

ထိုအကျဉ်းထောင်တွင် အကျဉ်းသားများ ပြုလုပ်ထားသည့် အစားအစာများနှင့် လက်မှုပစ္စည်းများကို ရောင်းချ သည့် မီနီမားကက် တစ်ခုလည်းရှိပြီး အကျဉ်းထောင်သို့ လာရောက်သူများက ထိုအစားအစာများနှင့် ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူနိုင်သည်။

“အဲဒီအချိန်လေးမှာ ကျမဟာ ပေတုန်တန်ဆိုတဲ့ ဘဝကို ပြန်ရခဲ့သလို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ငယ်ငယ်တုန်းကလိုမျိုး ကျမ အဖေရဲ့ လက်ကိုတွဲပြီး မောင်နှမတွေနဲ့ ဈေးထဲမှာ လမ်းလျှောက်ခဲ့ရပါတယ်။ ၂ နာရီလောက်သာ တွေးခွင့် ရခဲ့ပေမယ့် ကျမတို့ အတူနေထိုင်နေရသလို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ကျမ အဖေနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်နေသူတွေကို ပြောချင်တာက အဖေက ကျန်းကျန်းမာမာပါပဲ။ အားလုံးရဲ့ ချစ်ခင် ဂရုစိုက်မှုတွေကို သူက သိထားပြီး အားလုံးကိုလည်း သူက အလေးထားတယ်ဆိုတာ ပြောခဲ့ပါတယ်”ဟု ပေတုန်တန်က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့ သည်။

လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရေလွှမ်းမိုးမှုများ ဖြစ်ပွားနေခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များက သက်ဆင်၏ သဘောထားကို မေးမြန်းချိန်၌ ပေတုန်တန်က ၎င်း၏ ဖခင်သည် ရေလွှမ်းမိုးမှုကို စိုးရိမ်နေကြောင်း ဖြေကြား ခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လက ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာအလွဲသုံးမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ်  ၈ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ထိုင်းဘုရင်က ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ်အထိ လျှော့ချပေး ခဲ့သည်။

သို့သော် အကျဉ်းချခံနေရသည့် ထိုကာလအတွင်း သက်ဆင်သည် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေ ဆေးရုံ၏ VIP အခန်းတွင် နေထိုင်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရားရုံးချုပ်က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်၌ ၎င်းကို ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

အစ္စလာမ်မာဘက်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပါကစ္စတန်ကြား ပြီးခဲ့သည့်လက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သော်လည်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်း ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက အသေခံဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် ဒရုန်း တိုက် ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ထိုအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်သည် ကျိုးပျက်လွယ်သော အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် သတိ အနေအထားဖြင့် စောင့်ကြည့်နေကြ ချိန်၌ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူများဖြစ်သည့် ကာတာ၊ တူရကီ၊ အီရန်နှင့်ရုရှားတို့သည် အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန် ကြား နောက်တစ်ကြိမ် ရန်လို တိုက်ခိုက်မှုများကို တားဆီးရန် အခွင့်အရေး အနည်းငယ်သာရှိကြောင်း လေ့လာသူ များက ပြောကြားခဲ့သည်။

တစ်နည်းဆိုရပါက အာဖဂန်နှင့် ပါကစ္စတန်ကြား တင်းမာမှုများသည် ရှည်လျားသည့် ကြားခံစစ်ဆင်ရေး တစ်ခု အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားနိုင်ပြီး အိုင်အက်စ်-ခိုရာဆန် (Isis-K) ကဲ့သို့ အကြမ်းဖက် အဖွဲ့များအတွက် နောက်တစ်ကြိမ် ခေါင်းပြန်ထောင်လာနိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သတိပေးထားသည်။

ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ကြား အန္တရာယ်ကြီးသော ကြောင်နှင့်ကြွက် ကစားနည်းသည် တစ်ဖက်နှင့် တစ်ဖက် လက်စားချေသည့် အဆင့်သို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ကနေဒါနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဖဂန် သံအမတ်ဟောင်း အိုမာ ဆာမက် (Omar Samad) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသူများ အချိန်မီ ဝင်ရောက် မလာခင်မှာပင် တင်းမာမှုများသည် အလွယ်တကူ မြင့်တက်သွား နိုင်ကြောင်း ဆာမက်က ပြောသည်။

တာလီဘန်တွေကို တွေ့ရစဉ်

ပါကစ္စတန် တာလီဘန် (TTP) အဖွဲ့ဝင်များ ခိုလှုံနေသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းထားသည့် အာဖဂန်၏ ခို့စ် (Khost) ၊ ကူနာ (Kunar ) နှင့် ပက်တီကာ (Paktika) ပြည်နယ် ၃ ခုတွင် ပါကစ္စတန်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ ကြောင်း အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုလေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် သင့်တော်သည့် အချိန်တွင် သင့်တော်သလို တုန့်ပြန်သွားမည် ဟု အာဖဂန်တာလီဘန်အဖွဲ့က ခြိမ်းခြောက်ထားသော်လည်း လက်တွေ့ တုန့်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

“ပါကစ္စတန်တပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ရန်လိုတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ ဘာကိုမှ အကျိုးမရှိစေပါဘူး” ဟု အာဖဂန် အစိုးရ အဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇာဘီဟူလာ မူဂျာဟစ် (Zabihullah Mujahid) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်အစိုးရကမူ TTP အဖွဲ့သည် ယခုလအတွင်း အသေခံဗုံး ခွဲတိုက်ခိုက်မှု ၃ ကြိမ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘက် ရှရစ်ဖ် (Shehbaz Sharif) ကလည်း အာဖဂန်မှ ဝင်ရောက်လာ သည့် စစ်သွေးကြွများကို လိုက်လံ နှိမ်နင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post