CNI International News

ကိုင်ရို၊ မတ်လ ၃၁

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲသည် အဆုံးမသတ်သေးကြောင်း အရန်တပ်ဖွဲ့ (RSF) ခေါင်းဆောင် မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလို (Mohamed Hamdan Dagalo)က မတ်လ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်သည် ခါတွန် (Khartoum) မြို့တော်ကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် RSF တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား မြို့တော်တွင်းမှ မောင်းထုတ်ခဲ့ပြီးနောက် ဒါဂလို၏ ပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

၂ နှစ်ကြာ ဖြစ်ပွားနေသော ဆူဒန်စစ်ပွဲအတွင်း ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က စစ်တပ်သည် အသာစီးရလာခဲ့ပြီး ခါတွန်မြို့တော်၏ နေရာဒေသအများစုကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် RSF တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား မောင်းထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။

ဒါဂလိုကမူ ၎င်းတို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က  ခါတွန်မြို့တော်မှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး စစ်တပ်က အသာစီးရခဲ့ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည်။

“ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ကျနော်တို့ တပ်ဖွဲ့တွေ ခါတွန်က ပြန်ဆုတ်ခဲ့ရပြီး အွန်ဒါမန် (Omdurman) မြို့မှာ ခံစစ်ထိုင်ခဲ့ ရတယ်ဆိုတာ ဟုတ်ပါတယ်။ ဒါက ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ သဘောဆန္ဒတွေနဲ့အတူ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ဖြစ်ပါ တယ်”ဟု ဒါဂလိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နဲ့ ခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ခါတွန်မြို့တော်ကို ယခုထက်ပိုပြီး အင်အားပြင်းထန်သည့် ပုံစံဖြင့် ပြန်လည်ဝင်ရောက်မည်ဟု ၎င်းက ကတိပြု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်သည် မတ်လ ၂၉ ရက် ကြီးမားသည့် စစ်စခန်း ၂ ခုရှိသော အွန်ဒါမန်မြို့၏ အဓိက စျေးတစ်ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်၏ အကြီးအကဲ အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန် (Abdel Fattah al-Burhan) ကမူ RSF နှင့် ပြန်လည် ပေါင်းစည်းမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး RSF ကို အပြီးသတ် ချေမှုန်းသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF အကြား အရပ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေးအတွက် ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ရာမှ အာဏာလွန်ဆွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

တိုကျို၊ မတ်လ ၃၁

တရုတ်၏ ရန်လိုမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် ဂျပန်သည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက် (Pete Hegseth)က မတ်လ ၃၀ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား အပါအဝင် ဒေသတွင်း၌ ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် အခြိမ်းအခြောက် အဟန့် အတားကို ထူထောင်နေချိန်တွင် ဂျပန်၏အခန်းကဏ္ဍကို ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့တွေကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုပေးတဲ့ စစ်သူရဲကောင်း စိတ်ဓာတ်ကို မျှဝေထားပါ တယ်”ဟု ဟက်ဆက်က  ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂျန် နာကာတာနီ (Gen Nakatani) နှင့် တိုကျိုတွင် ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်သည် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ကြောင်း ဟက်ဆက် က ပြောကြားခဲ့ပြီး သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ၏ အစိုးရသည် ယခင်က အစိုးရများကဲ့သို့ပင် ၎င်း၏ အဓိကအာရှမဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ဂျပန်နှင့် နီးကပ်စွာ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ဆိုသည်။

ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂျန် နာကာတာနီနဲ့ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက်ကို တွေ့ရစဉ်

ဂျပန်တွင် အမေရိကန် စစ်သား ၅၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်နှင့် တိုက်လေယာဉ်အုပ်စုများ တပ်စွဲထားပြီး တရုတ် စစ်အင်အားကို တန်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ကီလိုမီတာ ၃၀၀၀ ခန့်ရှိသော ဂျပန်ကျွန်းစုတစ်လျှောက် လေယာဉ်တင် သင်္ဘော ဦးဆောင်သည့် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောအုပ်စုကို ဖြန့်ကြက်ချထားသည်။

ဟက်ဆက်သည် ဖေဖော်ဝါရီလက ဥရောပမဟာမိတ် နိုင်ငံများကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်၏ လုံခြုံရေး ထောက်ပံ့မှုသည် အမြဲရှိနေလိမ့်မည်ဟု မယူဆထားသင့်ကြောင်း ဥရောပနိုင်ငံများကို ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ယခုအခါတွင် ဂျပန်အား ချီးကျူးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပထမဆုံး တရားဝင် ခရီးစဉ်အဖြစ် အာရှသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဟက်ဆက်သည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ ပြီးနောက် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မတ်လ ၂၉ ရက်က ဟက်ဆက်သည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်တပ်ဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အိုင်ဝို ဂျီးမား (Iwo Jima) ကျွန်းပေါ်တွင် ပြုလုပ်သော အောက်မေ့ဖွယ် အခမ်းအနား ကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ပဲရစ်၊ မတ်လ ၂၈

ဥရောပခေါင်းဆောင် ၃၀ ခန့်သည် မတ်လ ၂၇ ရက်က ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပဲရစ် (Paris) မြို့တော်တွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskiy) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထို့နောက် ပြင်သစ်က ယူကရိန်းအား စစ်ရေးအကူအညီ ယူရို ၂ ဘီလီယံ ထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

“ဆန္ဒတူညီသော ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့”ဟု ပြင်သစ်နှင့် ဗြိတိန်တို့က ခေါ်ဆိုထားသည့် တတိယအကြိမ်မြောက် ညီလာခံ တွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာ (Keir Starmer) ၊ နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် မာ့ခ် ရူတီ (Mark Rutte) ၊ ပိုလန်ဝန်ကြီးချုပ် ဒေါ်နယ် တာ့စ် (Donald Tusk) ၊ အီတလီဝန်ကြီးချုပ် ဂျော်ဂျီယာ မယ်လိုနီ (Giorgia Meloni) နှင့် တူရကီ ဒုတိယသမ္မတ ဆက်ဗ်ဒက် ယီလ်မက်ဇ် (Cevdet Yılmaz) တို့ အပါအဝင် အခြားဥရောပခေါင်းများ လည်း စုရုံးရောက်ရှိလာခဲ့ကြသည်။

ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်နဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်၏ အကူအညီနှင့် ထောက်လှမ်းရေး အချက်လက်များ မျှဝေသုံးစွဲရေးကို ပြန်လည်စတင်နိုင်ရေး အတွက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရန် ဇာလန်းစကီးက ယခုလ အစောပိုင်း တွင် သဘောတူညီခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဇာလန်းစကီးသည် ဥရောပခေါင်းဆောင်များနှင့်တွေ့ဆုံပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

သို့သော် ရုရှားက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန်နှင့် ပင်လယ်နက်တွင် တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် စွမ်းအင် အဆောက်အအုံများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် တောင်းဆိုချက်များ အဆိုပြုထားသဖြင့် အလုံးစုငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်သည် ဝေးကွာနေသေးသည်ဟု ဥရောပနိုင်ငံ အများအပြားက ယုံကြည်နေကြသည်။

“ယူကရိန်းအတွက် အရေးအကြီးဆုံး အထောက်အပံ့ကို အဓိကထားပြီး ဆွေးနွေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယူကရိန်း အနေနဲ့ ရုရှားကို ဆက်လက်ပြီး ခုခံတွန်းလှန်ဖို့ အထောက်အပံ့တွေက မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်” ဟု ပြင်သစ် သမ္မတ မက်ခရွန် (Emmanuel Macron)က မတ်လ ၂၆ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက ဇာလန်းစကီးနှင့် ပူးတွဲပြုလုပ်သည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး၊ ဗြိတိန်ဝန်းကြီးချုပ်နဲ့ နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

မက်ခရွန်သည် ဒုံးကျည်များ၊ စစ်လေယာဉ်များနှင့် လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ အပါအဝင် ပြင်သစ် ၏ နောက်ထပ် စစ်ရေး အကူအညီအဖြစ် ယူရို ၂ ဘီလီယံ ထောက်ပံ့ရန် ကတိပြုခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အခြား ဥရောပခေါင်းဆောင်များ အနေနှင့်လည်း ယူကရိန်းအတွက် အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်များ ကို  ကြေညာနိုင်ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်း-ဥရောပ အစည်းအဝေးများသည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အဆုံးသတ်ရေး ဆွေးနွေးပွဲတိုင်းတွင် ဥရောပ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ပုံဖော်ရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအစည်းအဝေးကို အမေရိကန်က တက်ရောက်ခြင်း မရှိခဲ့သော်လည်း အစည်းအဝေး၏ ရလဒ်များကို အမေရိကန်အစိုးရထံ မျှဝေပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြင်သစ်တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မတ်လ ၂၈

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မေလ ၁ ရက်မှစပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်း အနိမ့်ဆုံး တစ်ရက်လုပ်ခကို ဘတ် ၄၀၀ အထိ တိုးမြှင့်ပေးသွား မည်ဟု အလုပ်သမားရေးဝန်ကြီး ဖီဖတ် ရတ်ချာကစ်ပရာကန်း (Phiphat Ratchakitprakarn)က ကတိပြုခဲ့ ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မတ်လ ၂၆ ရက်က လွှတ်တော်တွင်း စကားစစ်ထိုးပွဲအတွင်း အတိုက်အခံ ပြည်သူ့ပါတီ လွှတ်တော်အမတ် သီရိကန်ယာ တန်ဆာကူလ် (Sirikanya Tansakul) က  ဖြူးထိုင်းပါတီသည် ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ကာလ အတွင်း ကတိပြုထားသည့် အနိမ့်ဆုံး တရက်လုပ်အားခ ဘတ် ၄၀၀ မြှင့်တင်ရေးကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ကြောင်း ဝေဖန်ခဲ့သည်။

“အဲဒီကတိက နိုင်ငံရေး အကျိုးအမြတ်အတွက် လူထုကို လိမ်ညာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု သီရိကန်ယာက ပြော သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်(Paetongtarn Shinawatra) ၏ အစိုးရအဖွဲ့ စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ချိန်မှစပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပိတ်သိမ်းမှုသည် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း မစ္စ သီရိကန်ယာက ပြောကြားခဲ့ သည်။

အတိုက်အခံ ပြည်သူ့ပါတီ လွှတ်တော်အမတ် သီရိကန်ယာ တန်ဆာကူလ်ကို တွေ့ရစဉ်

 ထို့နောက် လုပ်ငန်းသစ်များ မှတ်ပုံတင်ခြင်းသည် ၄ ရာခိုင်နှုန်းသာ မြင့်တက်လာခဲ့သည် ၎င်းက ပြောသည်။

အလုပ်သမား အများအပြားသည် လျော်ကြေး အနည်းငယ်ဖြင့် အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရကြောင်းလည်း မစ္စ သီရိကန်ယာက ဆက်လက် ပြောကြားသည်။

မေလ ၁ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် အလုပ်သမားနေ့အတွက် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ လုပ်ခလစာ ညှိနှိုင်းရေးအတွက် နောက်တဆင့်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် အမျိုးသားလုပ်အားခကော်မတီသည် ဆောင်ခရမ် (Songkran) ရေကစားပွဲတော် မတိုင်မီ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း မစ္စတာ ဖီဖတ်က မတ် ၂၆ ရက်တွင် တုန့်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

တစ်ရက်လျှင် အနိမ့်ဆုံးလုပ်အားခ ဘတ် ၄၀၀ တိုးမြှင့်ပေးမည့် အစီအစဉ်ကို ဖူးခက် (Phuket) ၊ ချောင်ဘူရီ (Chon Buri) ၊ ရာယောင်း (Rayong) ၊ ချာချောင်ဆာအို (Chachoengsao) နှင့် ခိုစမူအီ (Koh Samui) တို့တွင် ယခုနှစ် အစောပိုင်း၌ စတင် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။

အခြားနေရာများတွင် ပြည်နယ်အလိုက် ၃၃၇ ဘတ်မှ ၃၈၀ ဘတ်အထိ နေ့စားလုပ်အားခ နှုန်းထားများ သတ်မှတ် ထားသည်။

အလုပ်သမားရေးဝန်ကြီး ဖီဖတ် ရတ်ချာကစ်ပရာကန်းကို တွေ့ရစဉ်

အလုပ်ရှင်များကမူ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း စီးပွားရေးအခြေအနေ ကွာခြားမှုကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အနိမ့်ဆုံး နေ့စားလုပ်အားခကို နှုန်းထားတစ်ခုတည်းဖြင့် သတ်မှတ်ထားခြင်းသည် လက်တွေ့မကျကြောင်း စောဒကတက်ခဲ့ကြသည်။

လုပ်အားခ အပြောင်းအလဲကြောင့် ထိုင်းစီးပွားရေး၏ ကျောရိုးဖြစ်သည့် အသေးစားနှင့်အလတ်စား စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ(SME)ကဏ္ဍရှိ အလုပ်သမား ၅ ဒသမ ၈ သန်းနှင့် အလုပ်ရှင် ၅၀၀,၀၀၀ ကို သက်ရောက် စေလိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း မစ္စတာဖီဖတ်က ပြောသည်။

အခြေခံလုပ်ခလစာ တိုးမြင့်ခြင်းသည် အသေးစား လုပ်ငန်းများအတွက် ဝန်ပိစေနိုင်သည်ကို သိရှိနားလည် ထားကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အစိုးရသည် လုပ်ငန်းများ ထိခိုက်မှုကို လျှော့ချရန် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေနေကြောင်း ဖီဖတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိုးရ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မျှော်မှန်းချက် နှုန်းထားဖြစ်သည့် ၃ ရာခိုင်နှုန်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစား ရမည်ဖြစ်ပြီး ရလဒ်အနေဖြင့် အချို့လုပ်ငန်းများသည် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများကို လျှော့ချရန် မတူကွဲပြားသည့် လုပ်ခလစာများအား သတ်မှတ်ဖွယ်ရှိကြောင်း မစ္စတာဖီဖတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

တိုင်နန်၊ မတ်လ ၂၈

ထိုင်ဝမ်တွင် မတ်လ ၂၇ ရက်က သမ္မတရုံး၏ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးကော်မတီ လက်အောက်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် အဖြစ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို ကွင်းဆင်းပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း Nikkei Asia မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုလေ့ကျင့်မှုများတွင် အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးများအတွက် ကြိုတင်လေ့ကျင့် ပြင်ဆင်မှုအဖြစ် အစိုးရနှင့်ပုဂ္ဂလိက အခန်းကဏ္ဍများမှ လူပေါင်း ၁၅၀၀ ခန့် ပါဝင်လေ့ကျင့်ခဲ့ကြသည်။

တိုင်နန် (Tainan) မြို့ရှိ အန်ပင်းဆိပ်ကမ်း (Anping Harbor) တွင် ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့မည်ဆိုပါက မည်သို့ တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်ရမည်ဆိုသည့် အခြေအနေများနှင့် စိတ်မှန်း ဖြစ်နိုင်ခြေများကို တွက်ချက်သုံးသပ်ပြီး လေ့ကျင့်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုလေ့ကျင့်မှုသည် လူအများအပြားကို ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းပေးခြင်း၊ ကယ်ဆယ်ရေး စခန်းများတွင် နေရာ ချထားရေးနှင့် ဒဏ်ရာရရှိသူများအား ကုသမှုများ ပါဝင်သည်။

ထိုသို့ လေ့ကျင့်မှုသည် ဗဟိုနှင့် ဒေသန္တရအစိုးရ၏ အရေးပေါ် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက် နိုင်စွမ်းများကို စမ်းသပ်သည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ အန်ပင်း ဆိပ်ကမ်းမှ အထူးတပ်ဖွဲ့တစ်ဖွဲ့၊ ဒေသဆိုင်ရာ ရဲစခန်းများနှင့် မီးသတ်ဌာနများအောက်ရှိ စေတနာ့ဝန်ထမ်း ရဲများ၊ ပရဟိတအဖွဲ့ဝင်များနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပါဝင်ခဲ့ပြီး လေ့ကျင့်မှုတွင် ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်ရန်အရပ်သား ၁,၅၀၀ ခန့်ကို စည်းရုံးခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေကို တွေ့ရစဉ်

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွင် ထိုင်ဝမ်၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ မပါဝင်သော်လည်း အရေးပေါ် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အထောက်အကူအဖြစ် စစ်မြေပြင်၌ အသုံးပြုသည့် ဆေးရုံသုံးပစ္စည်းများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုခဲ့သည်။

စစ်ဆင်ရေးကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့သည့် ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တေ(Lai Ching-te)က ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ရန်နှင့် သဘာဝဘေး အန္တရာယ်များ၊ မတော်တဆမှုများ၊ ပြောင်းလဲနေသော ပထဝီနိုင်ငံရေး အခြေအနေ များအတွက် ထိုင်ဝမ်၏ ကြံ့ကြံ့ခံ ရပ်တည်နိုင်စွမ်းသည် အရေးကြီးကြောင်း အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

စစ်ဘက်တွင်သာမက အရပ်ဘက် ကာကွယ်ရေး စွမ်းရည်များကိုပါ သရုပ်ပြ လေ့ကျင့်ခြင်းဖြင့် ထိုင်ဝမ်၏ လုံခြုံရေးကို စိတ်ချသေချာစေရန်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် ရည်ရွယ်ပြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု လိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Nikkei Asia

CNI International News

ဆိုးလ်၊ မတ်လ ၂၈

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un) သည် AI နည်းပညာများ တပ်ဆင်ထားသည့် အသေခံဒရုန်းများ စမ်းသပ်မှုကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မျက်မှောက်ခေတ် စစ်အင်အား မြှင့်တင်မှုတွင် မောင်းသူမဲ့ ထိန်းချုပ်ရေးစနစ်နှင့် AI နည်းပညာတို့ကို ဦးစားပေး ကိစ္စများအဖြစ် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကင်မ်က ညွှန်ကြားခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းအေဂျင်စီမှ မတ်လ ၂၇ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကင်မ်သည် ရေပြင်နှင့် မြေပြင်ရှိ များပြားသည့် နည်းဗျူဟာမြောက် ပစ်မှတ်များနှင့် ရန်သူ့လှုပ်ရှားမှုများကို ထောက်လှမ်းနိုင်စွမ်းရှိသော အဆင့်မြှင့်တင်ထားသည့် ကင်းထောက်ဒရုန်းများ စမ်သပ်မှုကိုလည်း လေ့လာ ကြည့်ရှုခဲ့သည်။

“လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေကို အဆင့်မြှင့်တင်ဖို့နဲ့ မောင်းသူမဲ့နည်းပညာ၊ AI နည်းပညာကဏ္ဍတွေကို ထိပ်သီး ဦးစားပေးအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်” ဟု ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း KCNA က ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ရုရှားသို့ စစ်သားများ စေလွှတ်ခြင်းဖြင့် စစ်မြေပြင်များတွင် ဒရုန်းများ အသုံးပြုမှု အပါအဝင် မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ဆင်ရေး အတွေ့အကြုံများကို ရရှိလာလိမ့်မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သတိပေးထားသည်။

ကင်မ်ဂျုံအန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ကင်မ်သည် ဒရုန်းများကို ဖျက်သည့် အီလက်ထရောနစ် စနစ်များနှင့် တိုက်ခိုက်ရေး လက်နက်စနစ် အသစ်များ ထုတ်လုပ်မှုအတွက် အားရကျေနပ်မှုရှိကြောင်း ပြသခဲ့သည် ဟု KCNA က ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လေကြောင်းအန္တရာယ် ကြိုတင်သတိပေးသည့် လေယာဉ် တစ်စင်းကိုလည်း တရားဝင် ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

ထိုလေယာဉ်သည် သက်တမ်းရင့်နေပြီဖြစ်သည့် လေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အဆင့်မြှင့်နိုင်သော မြောက်ကိုရီးယား၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ပြသရာရောက်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ထုတ်ပြန်သည့် ဓာတ်ပုံများတွင် ကင်မ်သည် အင်ဂျင် ၄ လုံး တပ်ထားပြီး အမိုးပေါ်၌ ရေဒါစနစ် တပ်ဆင်ထားသည့် ကြီးမားသော လေယာဉ်တစ်စင်းပေါ်သို့ လှေကားဖြင့် တက်နေပုံကို မြင်တွေ့ရသည်။

ကျွမ်းကျင်သူများကမူ မြောက်ကိုရီးယားသည် ရုရှားလုပ် Il-76 ကုန်တင်လေယာဉ်ကို လေကြောင်းအန္တရာယ် ကြိုတင်သတိပေးသည့် လေယာဉ်အဖြစ် ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 Source: Reuters

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ မတ်လ ၂၇

ပင်လယ်နက်အတွင်း တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် စွမ်းအင် အဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်မှုများအား ရပ်တန့်ရန် ယူကရိန်း၊ ရုရှားတို့နှင့် မတ်လ ၂၅ ရက်တွင် အမေရိကန်က သဘောတူညီချက်များ ရရှိခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်(Vladimir Putin)က ကာလကြာရှည် ကြိုးပမ်းနေသည့် ရုရှားအပေါ် နိုင်ငံတကာ အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုများ ရုပ်သိမ်းပေးရန်အတွက် ထရမ့်အစိုးရက အကူအညီပေးရန် သဘောတူခဲ့သောကြောင့် ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့၏ သဘောတူညီချက်သည် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှား၏ သဘောတူညီချက်ထက် ပိုမိုသာလွန်လျက် ရှိသည်။

ထိုသီးခြား သဘောတူညီချက်များသည်  ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump)က သမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခဲ့ ပြီးနောက်ပိုင်း ရန်လိုနေသော နှစ်ဘက်စလုံးဖြင့် ပထမဆုံးအကြိမ် တရားဝင် ကတိကဝတ်များ ဖြစ်လာသည်။

ထရမ့်သည် စစ်ပွဲအဆုံးသတ်ရန် တွန်းအားပေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့်အပြင် ရုရှားအစိုးရနှင့် ဆက်ဆံရေး ပြန်လည်ထူထောင်ရန် လုပ်ဆောင်နေပြီး အဆိုပါကိစ္စရပ်အား ယူကရိန်းအစိုးရနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများက သတိထားလျက်ရှိသည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

“ကျနော်တို့ ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းတို့နဲ့ အလေးအနက် ဆွေးနွေးနေပါတယ်။ ဒါက အရမ်းအဆင်ပြေနေတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားဘဏ် အချို့နှင့် နိုင်ငံတကာ ဘဏ္ဍာရေးစနစ်တို့ကြား ချိတ်ဆက်မှု ပြန်လည်မရရှိပါက ပင်လယ်နက် သဘောတူညီချက် အသက်ဝင်လာလိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားအစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး(Volodymyr Zelenskiy)ကမူ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်သည် မမှန်ကန်ကြောင်းနှင့် သဘောတူညီချက်များ အသက်ဝင်လာစေရန်အတွက် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများကို လျှော့ပေါ့ပေးရန် မလိုအပ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနှင့်ရုရှား အစိုးရနှစ်ဘက်စလုံးက သဘောတူညီချက်များ အသက်ဝင်ရန် အမေရိကန်အစိုးရအပေါ် မှီခိုအားထားနေရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မတ်လ ၂၇

ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ကို ၎င်း၏ဖခင်ဖြစ်သူ သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) က ထိန်းချုပ်ထားသည် ဆိုသည့် အတိုက်အခံများ၏ စွပ်စွဲချက်များကို ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) က ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အတိုက်အခံ ပါတီဖြစ်သည့် ပြည်သူ့ပါတီ(PP)သည် အပြင်လူတစ်ဦး၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်းလည်း ပေတုန်တန်က ပြန်လည်ချေပခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်သည် လွှတ်တော်တွင် ၎င်းအား အယုံအကြည်မရှိအဆို စကားစစ်ထိုးပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒုတိယနေ့ ဖြစ်သည့် မတ်လ ၂၆ ရက်တွင် ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပေတုန်တန်သည် အစိုးရအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်နိုင်စွမ်း အတွေ့အကြုံ အားနည်းကြောင်း အတိုက်အခံများက စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ၎င်းအား အယုံအကြည်မရှိအဆို တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အတိုက်အခံ အင်အားစုဘက်မှ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည့် ပြည်သူ့ပါတီခေါင်းဆောင် နက်သာပွန် ရူအန်ပန်ညာဝတ် (Natthapong Ruengpanyawut) ၏ စွပ်စွဲချက်များသည် အခြေအမြစ်မရှိကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

“တကယ်တော့ အပြင်လူရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို ခံနေရတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့  ရင်ဆိုင်နေရသူဟာ ကျမ တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ပါဘူး။ သူ(နက်သာပွန်)လည်း အပြင်လူတစ်ဦးရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို ခံနေရတယ်လို့ စွပ်စွဲခံခဲ့ရပါတယ်”ဟု ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လွှတ်တော်အတွင်းမှာ အတိုက်အခံများကိုတွေ့ရစဉ်

“ဒါပေမယ့် ကွာခြားချက်ကတော့ ကျမဟာ ကျမအဖေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို ခံနေရတယ်လို့ စွပ်စွဲခံခဲ့ရတာပါ။ သူ ကတော့ သူ့အဖေ မဟုတ်တဲ့ အခြားလူတစ်ဦးရဲ့  လွှမ်းမိုးမှုအောက်မှာ ရှိနေတယ်လို့ စွပ်စွဲခံရတာပါပဲ။ ဒါက ကွာခြားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျမက တစ်စုံတစ်ယောက်ကို အဲဒီလို မပြောချင်ပါဘူး” ဟု ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်သည် ပြည်သူ့ပါတီ မဖွဲ့စည်းမီ ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရသည့် Move Forward ပါတီ (MFP) ၏ ခေါင်းဆောင်း ဟောင်းဖြစ်သူ သာနာသွန်း ဂျူအန်ဂရွန်ရူအန်ကစ် (Thanathorn Juangroongruangkit) ကို ရည်ညွှန်း ပြောကြားခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း လေ့လာသူများက သုံးသပ်ခဲ့သည်။

ပေတုန်တန်ကို အတိုက်အခံများ၏ အယုံအကြည်မရှိအဆို တင်သွင်းမှုကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရတွင် လွှတ်တော်အမတ် ၄၈၇ ဦးအနက် ၃၁၉ ဦးက ပယ်ချခဲ့ပြီး ၁၆၂ ဦးက ထောက်ခံခဲ့ကာ ၇ ဦးက မဲမပေးဘဲ လက်ရှောင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် ပေတုန်တန်သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်အာဏာရ လာပြီးနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အယုံအကြည်မရှိအဆို မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုကို အောင်မြင်စွာ ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ မတ်လ ၂၇

ထိုင်းအစိုးရသည် စစ်တပ်ကိုပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ထိုင်းဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖြစ်သူ ဖွမ်သမ် ဝီချာယာချိုင်း (Phumtham Wechayachai) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

လွှတ်တော်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) အား အယုံအကြည်မရှိအဆို စကားစစ်ထိုးပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒုတိယနေ့ဖြစ်သော မတ်လ ၂၆ ရက်တွင် ဖွမ်သမ်က ထိုကဲ့သို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်းစစ်တပ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုများကို လိုက်လျောညီထွေ ရှိစေရန်အတွက် စစ်တပ်အကြီးအကဲ များနှင့် ပုံမှန်ဆွေးနွေးနေသည်ဟု ဒုဝန်ကြီးချုပ်လည်းဖြစ်သည့် ဖွမ်သမ်က ဆိုသည်။

 ပေတုန်တန် လွှတ်တော်မှာ အယုံအကြည်မရှိအဆို ဆွေးနွေးကြစဉ်

အစိုးရသည် စစ်တပ်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးထက် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားများကိုသာ ဦးစားပေးနေသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည့် အတိုက်အခံ ပြည်သူ့ပါတီ (PP) ၏ စွပ်စွဲချက်များကို ဖွမ်သမ်က တုန့်ပြန်ဖြေရှင်းခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

စစ်တပ်၏ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များ၊ နည်းပညာ တိုးတက်ရေးနှင့် စစ်တပ်၏ မူဝါဒများကို ထိန်းညှိရန်အတွက် လက်နက်များ၊ ပစ္စည်းကိရိယာများနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် မဟာဗျူဟာများ ချမှတ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“လက်တွေ့ကို အခြေခံပြီး ၁ ရက်တည်းနဲ့တော့ အပြီးသတ် လုပ်ဆောင်လို့ မရပါဘူး။ ရောမမြို့ကြီးကိုလည်း ၁ ရက်တည်းနဲ့ တည်ထောင်ခဲ့တာ မဟုတ်ပါဘူး။ အနည်းဆုံးတော့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာရမယ်လို့ သိထားရပါ မယ်။ ဒါက တိုးတက်မှုအတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲတာမျိုး ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဖွမ်သမ်က ပြောသည်။

စစ်တပ်သည် သတင်းအချက်အလက် စစ်ဆင်ရေး (IO) တွင် ပါဝင်နေသည်ဆိုသည့် အတိုက်အခံများ၏ စွပ်စွဲ ချက်များကို စုံစမ်းစစ်ဆေး သွားမည်ဟုလည်း ဖွမ်သမ်က ကတိပြုခဲ့သည်။

စစ်တပ်အား ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသည် အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလအတွင်း အဓိက ကတိကဝတ်တစ်ခုဖြစ်သည်။

Source: The Nation