CNI International News

ခတ္တမန္ဒူ၊ စက်တင်ဘာ ၁၀

နီပေါနိုင်ငံ၊ ခန္တမန္ဒူ (Kathmandu) မြို့တော်တွင် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်က Gen Z မျိုးဆက် ကျောင်းသား လူငယ်များ ဦးဆောင်သည့် ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှုများကြောင့် ၁၉ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နီပေါတွင် အဂတိလိုက်စားမှုနှင့် ဆင်ဆာဖြတ်မှုများကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြမှုများသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း သွေးထွက်သံယို အများဆုံး အကျပ်အတည်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၈ ရက် ညပိုင်းအထိ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် သတင်းများအရ ခတ္တမန္ဒူ (Kathmandu) မြို့တော်နှင့် အခြား မြို့များတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် ဆန္ဒပြသူ ၁၉ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကာ လူ ၃၀၀ ကျော် ဒဏ်ရာ ရခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိခိုက်နစ်နာသူ အများစုမှာ ကျောင်းဝတ်စုံများ ဝတ်ထားသည့် ကျောင်းသားများဖြစ်သည်။

လူမှုမီဒီယာများပေါ်တွင် ထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် ဗွီဒီယိုများ၌ ရဲတပ်ဖွဲ့သည် လမ်းကြိုလမ်းကြားများထဲမှာ ဆန္ဒပြ သူများကို နံပါတ်တုတ်များဖြင့် လိုက်လံရိုက်နှက်ခြင်း၊ လွှတ်တော် အဆောက်အအုံ အပြင်ဘက်တွင် ဒဏ်ရာ ရသူများကို လူနာတင်ကားများပေါ်သို့ တင်ဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် ဆန္ဒပြသူများအား ပစ်ခတ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်နေ သည့် ရုပ်သံမှတ်တမ်းများကို မြင်တွေ့ရသည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ဆန္ဒပြသူများကို တရားမဝင် အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းခဲ့ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ပြောကြားခဲ့သည်။

“လက်နက်မရှိတဲ့ လူငယ်တွေကို အစိုးရက အခုလိုပုံစံမျိုးနဲ့ တိုက်ခိုက်လိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ထင်မထားခဲ့ပါဘူး။ သူတို့ မြေးအရွယ်လောက်ပဲရှိတဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြတာပါ” ဟု ဆန္ဒပြသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

နီပေါလုံခြုံ‌ရေးတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

“Gen Z တွေက ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြနေကြပေမယ့် ထိခိုက် သေဆုံးမှုတွေအတွက် အစိုးရက တာဝန်ယူရပါ လိမ့်မယ်။ အစိုးရနဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ လက်တွေမှာ သွေးစွန်းခဲ့ကြပါပြီ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က နီပေါအစိုးရသည် Facebook ၊ X ၊ YouTube ၊ Instagram နှင့် WhatsApp တို့ အပါအဝင် လူမှုမီဒီယာ ၂၆ ခုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် ဆန္ဒပြမှုများ စတင်ဖြစ်ပွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နီပေါအစိုးရက ထိုလူမှုမီဒီယာများသည် ချမှတ်ထားသည့် စည်းကမ်းများကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

TikTok၊ Viber နှင့် အခြားလူမှုမီဒီယာ ၃ ခုမှာမူ မှတ်ပုံတင်ခဲ့သဖြင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရခြင်းမရှိပေ။

စက်တင်ဘာ ၉ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင်မူ လူမှုမီဒီယာများအား ပိတ်ပင်မှုကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း နီပေါပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ပရစ်သ်ဗီ ဆပ်ဘာ ဂူရန် (Prithvi Subba Gurung) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ရာမက်ရှ် လက်ခ်ဟက်ခ် (Ramesh Lekhak) သူသည် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာပိုင်းဆိုင်ရာ အကြောင်း ပြချက်များဖြင့် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၉

ယခင် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ပရာယွတ် ချန်အိုချာ အစိုးရလက်ထက်က ထိုင်းတွင် ပစ္စည်းဝယ်ယူသည့်အခါမှာ ကာလတန်ဖိုး၏ ထက်ဝက်ကို အစိုးရက စိုက်ထုတ်ပေးသည့် မူဝါဒကို ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ဖြစ်လာသော အနူတင် အစိုးရက ပြန်လည်ကျင့်သုံးမည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူမည်ဆိုပါက ပစ္စည်းတန်ဖိုး၏ ထက်ဝက် (၅၀ ရာခိုင်နှုန်း)ကို အစိုးရက စိုက်ပေးမည့် အစီအစဉ်အား ပြန်လည်ကျင့်သုံးသွားမည်ဟု ဝန်ကြီးချုပ်သစ် အနူတင်၏ ဘူဂျထိုင်းပါတီက အတည်ပြုခဲ့သည်။

ရေတို စီးပွားရေး လှုံ့ဆော်မှု အစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် ထိုအစီအစဉ်ကို ယခင်ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာ (Prayut Chan-o-cha) ၏ အစိုးရအဖွဲ့လက်ထက်က စတင်ကျင့်သုံးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

 “half-half” co-payment scheme ဟု လူသိများသည့် ထိုအစီအစဉ်ကို ပရာယွတ် လက်ထက် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒရုံးတို့က ဦးဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Covid-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် လော့ဒေါင်းများ ချမှတ်ချိန်တွင် ထိခိုက်ခဲ့ရသည့် စီးပွားရေးကို ပြန်လည်လှုံ့ဆော်ရန် ထိုအစီအစဉ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“half-half” co-payment scheme အရ အစိုးရသည် အစားအစာ၊ အချိုရည်နှင့် အခြေခံ ကုန်ပစ္စည်းများကဲ့သို့ နေ့စဉ် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သည့် ကုန်စည်များ ဝယ်ယူရာတွင် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကို စိုက်ပေးမည်ဖြစ်သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်သစ် အနူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအစီအစဉ်အရ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီး မှတ်ပုံတင် ကိုင်ဆောင်ထားသည့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများကို ထောက်ပံ့ ပေးခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအစီအစဉ်ကို လျှောက်ထားမည့် သူများသည် Paotang အက်ပလီကေးရှင်းမှတဆင့် မှတ်ပုံတင်နိုင်ပြီး Google Wallet အက်ပလီကေးရှင်းဖြင့် ကုန်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် တစ်နေ့လျှင် လူတစ်ယောက်စီအတွက် သတ်မှတ်ထားသည့် နှုန်းထားမှာ ဘတ် ၁၅၀ ဖြစ်သည်။ 

ဥပမာ အနေဖြင့် လူတစ်ဦးသည် တစ်ရက်စာအတွက် ဘတ် ၃၀၀ ဖိုး ဝယ်ယူမည်ဆိုပါက အစိုးရက ဘတ် ၁၅၀ စိုက်ပေးမည်ဖြစ်သည်။

အစိုးရက တစ်ရက်စာအတွက် စိုက်ပေးရန် သတ်မှတ်ထားသည့် ဘတ် ၁၅၀ ဖိုး ပြည့်သွားချိန်တွင် နောက်ထပ် ကုန်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူမည်ဆိုပါက ကိုယ့်ဘာသာ ငွေရှင်းရမည်ဖြစ်သည်။

အကယ်၍ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်သစ် အနူတင် (Anutin Charnvirakul) ၏ အစိုးရသည် ထိုအစီအစဉ်ကို စတင်မည်ဆို ပါက လွှတ်တော်သို့ အစိုးရ၏ မူဝါဒများ တင်ပြပြီး တစ်လအတွင်းမှာပင် အကောင်အထည် ဖော်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၉

ဂါဇာတွင် ဟားမာ့စ်တို့ ဖမ်းဆီးထားသည့် ဓားစာခံများအားလုံး ပြန်လည် လွတ်မြောက်စေရန်အတွက် ဂါဇာ သဘောတူညီချက်သည် မကြာမီ ရရှိတော့မည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က စက်တင်ဘာ ၇ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်က သူသည် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို နောက်ဆုံးအကြိမ် သတိပေးကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထရမ့်သည် နယူးယောက်(New York)သို့ ယာယီသွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် စက်တင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ဝါရှင်တန် (Washington) သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာချိန်၌ သတင်းထောက်များနှင့်တွေ့ဆုံပြီး ဂါဇာအရေးကို ပြောကြားခဲ့ သည်။

“ကောင်းမွန်တဲ့ ဖြေရှင်းနည်း တစ်ခုအတွက် ကျနော်တို့ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်းကို ခင်ဗျားတို့ မကြာခင် ကြားရတော့မှာပါ။ ကျနော်တို့ ဓားစာခံတွေကို ပြန်ခေါ်ပြီး ဒီစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာဒေသ ဗုံးကြဲခံရစဉ်

စက်တင်ဘာ ၇ ရက် အစောပိုင်းတွင် ထရမ့်က ၎င်း၏ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အဆိုပြုချက်ကို လက်ခံရန် ဟားမာ့စ် အဖွဲ့အား သတိပေးခဲ့သည်။

“အစ္စရေးကတော့ ကျနော့်ရဲ့ သတ်မှတ်ချက်တွေကို လက်ခံလိုက်ပါပြီ။ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ လက်ခံဖို့ပဲ ကျန်ပါတော့ တယ်။ လက်မခံဘူးဆိုရင်တော့ ဖြစ်လာမယ့် အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဟားမာ့စ်ကို ကျနော် သတိပေးခဲ့ ပါတယ်။ ဒါက နောက်ဆုံးအကြိမ် သတိပေးတာပါ။ နောက်တစ်ကြိမ်ဆိုတာ ရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ သတိပေးချက် ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကလည်း ၎င်းတို့သည် အမေရိကန်၏ အစီအစဉ် အချို့ကို လက်ခံကြောင်းနှင့် ဂါဇာတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ဆွေးနွေးရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဓားစာခံများကို ပြန်လွှတ်ရာတွင် အပြန်အလှန်အနေဖြင့် စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန်၊ ဂါဇာမှ အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များ အလုံးစုံ ရုပ်သိမ်းသွားရန်အတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် အသင့်ရှိကြောင်းလည်း ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန် ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပြုထားသည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှုအရ ဟားမာ့စ်အဖွဲ့သည် ဖမ်းဆီးထားသော ဓားစာခံ ၄၈ ဦးစလုံးကို ပြန်လွှတ်ပေးရမည်ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးဘက်ကလည်း ထောင်နှင့်ချီသည့် ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသားများ ကို ပြန်လွှတ်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေး၏ N12 News ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ စက်တင်ဘာ ၉

ရုရှားသည် စက်တင်ဘာ ၈ ရက် ညပိုင်းက ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း အကြီးမားဆုံး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ် ခဲ့သဖြင့် ယူကရိန်း၏ ကိယက်ဗ်မြို့တော်ရှိ အဓိက အစိုးရအဆောက်အအုံတစ်ခု မီးလောင်ခဲ့ကာ လူ ၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှား၏ ဒရုန်းများနှင့် ဒုံးကျည်များကြောင့် ဇာပိုရီရှား (Zaporizhzhia) ၊ ကရီဗ်ယီရီ (Kryvyi Rih) နှင့် အိုဒက်ဆာ (Odesa) မြို့များ အပါအဝင် ယူကရိန်းနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း၊တောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသများတွင် ထိခိုက်ပျက်စီး မှုများ ရှိခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

“စစ်မှန်တဲ့ သံတမန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေကို လုပ်ဆောင်နေချိန်မှာ အခုလို သတ်ဖြတ်မှုတွေက စစ်ပွဲကို ရေရှည်ဖြစ်ပွားစေဖို့နဲ့ ရာဇဝတ်မှုကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်တာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဇာလန်းစကီးက X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့ပြီး ယူကရိန်းအတွက် လေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်များ ပိုမိုထောက်ပံ့ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၈ ရက် နံနက်ပိုင်း နေထွက်လာချိန်တွင် ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် မီးလောင်ကျွမ်းနေသည့် ကိယက်ဗ်မြို့တော်ရှိ အစိုးရအဆောက်အအုံ၏ ခေါင်မိုးပေါ်မှ မီးခိုးလုံးများ ထွက်နေပုံကို ရိုက်တာသတင်းထောက် မားက တွေ့မြင်ခဲ့ရသည်။

ယူကရိန်းအစိုးရ အဆောက်အအုံ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်ခံရစဉ်

ကိယက်ဗ်မြို့တော်၏ အချို့နေရာများတွင်လည်း လူနေတိုက်တာများ ထိခိုက်ပျက်စီးနေပြီး ကယ်ဆယ်ရေး သမားများက မီးကို ညှိမ်းသတ်ခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး တောင်းဆိုမှုများကို သဘောမတူဘဲ တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်နေချိန်တွင် ထိုတိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) ကမူ သူသည် ရုရှားကို ဒုတိယအသုတ် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ် ရန် အသင့်ရှိကြောင်း စက်တင်ဘာ ၇ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးသံတမန် ကိတ်သ် ကဲလော့ဂ် (Keith Kellogg) ကမူ ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှု သည် ပဋိပက္ခကို ပိုမို အရှိန်မြင့်တက် လာစေနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့၏ နောက်ထပ် စီးပွားရေး ဖိအားများသည် ပူတင်ကို ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ် ရေးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဖိအားပေးရာ ရောက်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး စကော့ ဘက်ဆန့် (Scott Bessent) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဂါဇာစီးတီး၊ စက်တင်ဘာ ၈

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ၏ ဂါဇာစီးတီး (Gaza City) မြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန် ထိုးစစ်ဆင်ခြင်းအား  အရှိန်မြှင့်တင်နေပြီး ဒေသခံများကို ခန်းယူနစ် (Khan Younis) မြို့ရှိ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာဇုန် သို့ ရွှေ့ပြောင်းကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု DW သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂါဇာစီးတီးတွင် နေထိုင်သည့် ပါလက်စတိုင်းများကို ခန်းယူနစ်မြို့ရှိ တောင်ဘက် အယ် မာဝါစီ (Al-Mawasi) မြို့နယ်ရှိ ဒုက္ခသည်များ နေထိုင်သည့် နေရာသို့ သွားရောက်ကြရန် အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(IDF)က သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဒီအခွင့်အရေးကို အရယူပြီး ပါလက်စတိုင်း ဒေသခံတွေ အနေနဲ့ အယ်မာဝါစီဇုန်ကို စောစောစီးစီး ရွှေ့ပြောင်း ကြပါ။ အဲဒီမှာ ရှိနေတဲ့လူတွေနဲ့ ပူးပေါင်းနေထိုင်ကြပါ”ဟု IDF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အဗီချေး အက်ဒရာအီ (Avichay Adraee) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗုံးကြဲခံရမှုကြောင့် ပျက်စီးနေတဲ့ ဂါဇာဒေသကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဇုန်တွင် ယာယီဆေးရုံများ၊ ရေပိုက်လိုင်းများ၊ ရေသန့်စက်ရုံများ၊ အစားအစာနှင့် ဆေးဝါးများရှိကြောင်း IDF က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံများသည် အစ္စရေးစစ်တပ်၏ ၂ နှစ်နီးပါးကြာ စစ်ဆင်ရေးများ ကြောင့် ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ပျက်စီးနေပြီး ဂါဇာဒေသတွင်း ဆိုးရွားသည့် အငတ်ဘေးကို ကြုံနေရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျာမင် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) က ဂါဇာစီးတီးမြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန် စစ်တပ်သို့ အမိန့်ပေးခဲ့ပြီးနောက် အစ္စရေးက စစ်ဆင်ရေးများအား အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဂါဇာစီးတီးမြို့သည် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ ခြေကုပ်စခန်း တစ်ခုဖြစ်ပြီး ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွများကို ချေမှုန်းရန် အတွက် ထိုမြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန် မဖြစ်မနေ လိုအပ်ကြောင်း နေတန်ယာဟုက ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဂါဇာစစ်ပွဲ အတွင်း အစ္စရေး၏ စစ်ဆင်ရေးများကြောင့် ဂါဇာဒေသခံ ၆၅,၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဂါဇာ ကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: DW

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ စက်တင်ဘာ ၈

အိန္ဒိယနှင့် ရုရှားကို တရုတ်ထံ လက်လွှတ်လိုက်ရပုံရှိကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) က စက်တင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်းက တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၊ ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) တို့ တွေ့ဆုံခဲ့မှုအပေါ် ထရမ့်က စိတ်ပျက်ကြောင်း ဖော်ပြသည့် အနေ ဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

“အိန္ဒိယနဲ့ ရုရှားကို ကျနော်တို့ လက်လွှတ်လိုက်ရတဲ့ပုံပါပဲ။ သူတို့က တရုတ်နဲ့ ပိုပြီးနီးစပ် သွားကြပုံပါပဲ။ သူတို့ အတူတကွ ချမ်းသာကြွယ်ဝတဲ့ အနာဂတ်ကို ရရှိကြပါစေ” ဟု ထရမ့်က လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုနေ့မှာပင် ထရမ့်က အမေရိကန်သည် အိန္ဒိယကို တရုတ်ထံ လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်ဟု မထင်ကြောင်း သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျ‌နော်တို့ အိန္ဒိယကို လက်လွှတ်လိုက်ရပြီလို့ မထင်ပါဘူး။ အိန္ဒိယဟာ ရေနံတွေ အများကြီး ဝယ်မှာကို ကျနော် စိတ်ပျက်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ရုရှားဆီက ရေနံတွေကိုပေါ့။ အဲဒါကိုလည်း သူတို့ သိပါတယ်”ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်၊ မိုဒီနဲ့ ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထရမ့်၏ လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာနနှင့် ကရင်မလင်တို့၏ မှတ်ချက်စကားများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း မရှိသေးပေ။

ရှီသည် တီယန်ကျင်းမြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့ (SCO) အစည်းအဝေးတွင် ပူတင်၊ မိုဒီတို့ အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော်မှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထရမ့်ကမူ သူနှင့် မိုဒီသည် မိတ်ဆွေများဖြစ်ကြောင်း၊ မိုဒီသည် ကောင်းမွန်သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိ အခိုက်အတန့်တွင် မိုဒီ၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို သဘော မတွေ့သော်လည်း အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်ကြား အထူး ဆက်ဆံရေး ရှိသဖြင့် စိုးရိမ်စရာ မလိုကြောင်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကလည်း ထရမ့်၏ သဘောထားများနှင့် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို အကောင်းမြင်သည့်ဘက် မှ လေ့လာသုံးသပ်မှုကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ စက်တင်ဘာ ၈

ယူကရိန်းစစ်တပ်က အသုံးပြုနေသည့် လက်နက် စုစုပေါင်း၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ပြည်တွင်းတွင် ထုတ်လုပ်ခဲ့ သည့် လက်နက်များဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး(Zelenskiy)က စက်တင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုပမာဏသည် လွန်ခဲ့သည့် ၂ လက မျှော်မှန်းထားသော ပမာဏထက် ကျော်လွန် နေသည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“စစ်ပွဲကာလအတွင်း ကျနော် စစ်သားတွေ အသုံးပြုနေတဲ့ လက်နက်တွေရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါးဟာ ယူကရိန်း နိုင်ငံလုပ် လက်နက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီလက်နက်တွေက အရမ်းအစွမ်းထက်ပြီး ခေတ်မီနည်းပညာ တွေနဲ့ ထုတ်လုပ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဇာလန်းစကီးက ညစဉ်ပြောနေကျ ဗွီဒီယိုမိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ဇာလန်းစကီးနှင့် အခြား အရာရှိများကလည်း ပြည်တွင်း လက်နက် ထုတ်လုပ်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခြင်းသည် ယူကရိန်း၏ အနာဂတ် ကာကွယ်ရေးအား စိတ်ချသေချာစေမည့် အဓိက လုပ်ဆောင်ချက် တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု မကြာခဏ ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

ဇာလန်းစကီးက ဒိန်းမတ်တွင်လည်း လက်နက် ထုတ်လုပ်မှုများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရန် ပူးတွဲစီမံကိန်း တစ်ခုရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကို တွေ့ရစဉ်

ဇူလိုင်လက ဇာလန်းစကီးနှင့် ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ယူကရိန်းတွင် လက်နက် ထုတ်လုပ်မှုများကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်အထိ မြှင့်တင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ရှေ့တန်း စစ်မြေပြင်နှင့် အခြားစစ်ဆင်ရေးများတွင် အသုံးပြုနေသည့် လက်နက်များ၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါးသည် ယူကရိန်းတွင် ထုတ်လုပ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုနှုန်းထားသည် ၁၉၉၁ ခုနှစ်က ဆိုဗီယက်ယူနီယံ လက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံး နှုန်းထားဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ယူကရိန်းသည် ရုရှား၏ မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များ၊ ဒုံးကျည်များဖြင့် အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်နေမှုကို တန်ပြန်ရန်အတွက် လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးများနှင့် ဒရုန်း ထုတ်လုပ်မှုများအပေါ် အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင် လျက်ရှိသည်။

ဒရုန်းဖျက် ဒရုန်း (interceptor drones) များသည် ရုရှား၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် ထိရောက်မှုရှိပြီး ထုတ်လုပ်မှု အပိုင်းတွင်လည်း အကုန်အကျ သက်သာကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၆

တရုတ်နိုင်ငံ ဘေကျင်းမြို့တော်တွင် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အောင်ပွဲနေ့ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား အတွင်း နောက်ဆုံးပေါ် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို ပြသခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ထိုနောက်ဆုံးပေါ် စစ်လက်နက် ပစ္စည်းများအနက် loyal wingman အမျိုးအစား ကိုယ်ပျောက် တိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်း တစ်စင်းလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်း အမျိုးအစားသည် လေကြောင်း တိုက်ပွဲများအတွင်း လူသားပိုင်းလော့များနှင့်အတူ ပူးတွဲတိုက်ခိုက် နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင် CCTV ရုပ်သံက ဖော်ပြခဲ့သည်။

စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားတွင် ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည့် နောက်ဆုံးပေါ် ဒရုန်းများသည် အသံထက် ပိုမိုလျှင်မြန်စွာ ပျံသန်းနိုင်ပြီး ရေဒါထောက်လှမ်းမှုကို ရှောင်လွှဲနိုင်ကာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ရေး အင်အားကို မြင့်တက်စေ လိမ့်မည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ယူဆထားကြသည်။

စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ပြုလုပ်နေသည့် ကောင်းကင်ယံပေါ်တွင် ထိုဒရုန်းများ အုပ်လိုက် ပျံသန်းသွားခဲ့သည်ကို တွေ့ရသော်လည်း အခမ်းအနား တင်ဆက်သူက ထိုဒရုန်းများ၏ မော်ဒယ်များနှင့် စွမ်းဆောင်ရည်များကို အသေးစိတ် ကြေညာခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထိုစစ်ရေးပြ အခမ်းအနားတွင် အတိအကျ ခွဲခြားသိရှိနိုင်မည့် ဒရုန်းအမျိုးအစား တစ်ခုမှာ GJ-11 ဒရုန်းဖြစ်သည်။

တရုတ်ရဲ့နောက်ဆုံးပေါ် လက်နက်ကိုတွေ့ရစဉ်

GJ-11 ဒရုန်းကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်က စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပြီး ထိုဒရုန်း၏ အဓိက စွမ်းဆောင်ရည်မှာ ရေဒါကို ရှောင်လွှဲနိုင်စွမ်း မြင့်မားပြီး တိုက်ခိုက်ရေးကို အာရုံစိုက်သည့် ဒရုန်းဖြစ်သည် ဟု စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လေကြောင်းကျွမ်းကျင်သူ ဖူချင်ရှောင် (Fu Qianshao) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တရုတ်သည် တော်ပီဒို ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသည့် ရေအောက် တိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းအသစ်များဖြစ်သည့် AJX002 နှင့် HSU100 ဒရုန်းများကိုလည်း ပြသခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်းများကို ရှည်လျားသည့် ထရပ်ကားများပေါ်တွင် တင်ပြီး မောင်းနှင်သွားပုံကို မြင်တွေ့ရသည်။

နောက်ထပ် ဒရုန်းမော်ဒယ် အမျိုးအစား သစ်များထဲတွင် Type B ဟု ခေါ်သည့် ဒရုန်း အမျိုးအစားများကိုလည်း ပြသခဲ့သည်။

ထိုဒရုန်းများ၏ အရွယ်အစားသည် တိုက်လေယာဉ်များ၏ အရွယ်အစားခန့်ရှိကာ ကြီးမားပြန့်ကားသည့် တောင်ပံ၊ လက်နက်စနစ်၊ အီလက်ထရို-အော်ပတစ်ကယ် ဆင်ဆာများ၊ လေကိုခွင်းပြီး အသံထက် မြန်အောင် ပျံနိုင်သည့် လေယာဉ် နှုတ်သီးပိုင်းတို့ဖြင့် ဒီဇိုင်းထွင် ထုတ်လုပ်ထားသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ စက်တင်ဘာ ၆

ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဒူဘိုင်းသို့ ကိုယ်ပိုင်လေယာဉ်ဖြင့် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) က သူသည် အမှုရင်ဆိုင်ရန်အတွက် ထိုင်းသို့ စက်တင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ပြန်လည်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် စက်တင်ဘာ ၄ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြိုတော်ရှိ ဒွန်မောင်းလေဆိပ်မှ စင်္ကာပူသို့ ဆေးဝါးကုသမှုခံယူရန် သွားရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် ဒွန်မောင်းလေဆိပ်၏ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးရဲတပ်ဖွဲ့က ၎င်း၏ ခရီးစဉ်ကို ၂ နာရီနီးပါးကြာ နှောင့်နှေး ကြန့်ကြာစေခဲ့ကြောင်း သက်ဆင်က X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းမှထွက်ခွာခွင့် ရခဲ့သော်လည်း စင်္ကာပူတွင် ကိုယ်ပိုင် ဂျက်လေယာဉ်များ ဆင်းသက်သည့် ဆလက်တာလေဆိပ် (Seletar Airport) သည် ည ၁၀ နာရီတွင် ပိတ်သွားခဲ့သဖြင့် ဒူဘိုင်းသို့ လမ်းကြောင်းပြောင်း ခဲ့ရကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ် ဘီလျံနာ တစ်ဦးဖြစ်သည့် သက်ဆင်သည် ဒူဘိုင်းတွင် နှစ်အနည်းငယ်ကြာ အရိုးနှင့် အဆုတ်ရောဂါများကို ကုသမှုခံယူခဲ့ဖူးသည်။

သက်ဆင်သည် တရားရေး အမှုအခင်းကြောင့် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေးသွားပြီဆိုသည့် ကောလာဟလများ ထွက်ပေါ်လာချိန်တွင် သက်ဆင်က သူသည် အမှုရင်ဆိုင်ရန် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်၌ ထိုင်းသို့ ပြန်လာမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သက်ဆင်ကို တွေ့ရစဉ်

သက်ဆင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ဒူဘိုင်းမှ ထိုင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိခဲ့ချိန်တွင် အာဏာအလွဲသုံးမှု အပါအဝင် အခြားစွဲချက်များနှင့် ထောင်ဒဏ် ၈ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း ဘုရင်က သက်ဆင်၏ ထောင်ဒဏ်ကို ၁ နှစ်သာ ကျခံရန် ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့ပေးခဲ့သည်။

သို့သော် သက်ဆင်သည် အကျဉ်းထောင်ထဲတွင် တစ်ရက်ပြည့်အောင်ပင် မနေခဲ့ရဘဲ ကျန်းမာရေး အကြောင်း ပြချက်ဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံကြီးတွင် ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် သက်ဆင်သည် ထိုအချိန်က အမှန်တကယ် ကျန်းမာရေး ဆိုးရွားခြင်း ရှိ၊မရှိကို တရားရုံးချုပ်က ဆုံးဖြတ်ပြီး စီရင်ချက်ချမည်ဖြစ်သည်။

သက်ဆင်ကမူ သူသည် ဒူဘိုင်းတွင် ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးမှုခံယူပြီး မိတ်ဆွေဟောင်းများနှင့် တွေ့ဆုံနေကာ စက်တင်ဘာ ၈ ရက်တွင် တရားခွင်ကို တက်ရောက်ပြီး အမှုရင်ဆိုင်မည်ဟု X လူမှုမီဒီယာ၌ ရေးသားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ