CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဧပြီ ၇

အိန္ဒိယနှင့် ယူအေအီးတို့က သီရိလင်္ကာနိုင်ငံကို စွမ်းအင် အချက်အချာ နေရာအဖြစ် ဖန်တီးရန် သဘောတူညီခဲ့ ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဧပြီ ၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာထဲမှ ကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်သည့် သီရိလင်္ကာတွင် တရုတ်နှင့်အိန္ဒိယကြား ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်နေချိန်၌ ထိုကဲ့သို့ သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

သီရိလင်္ကာသမ္မတ အန်နျူရာ ကုမာရာ ဒစ်ဆာနာရာကီ (Anura Kumara Dissanayake)က စက်တင်ဘာလက စတင်၍ သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ( Narendra Modi) ၏ သီရိလင်္ကာခရီးစဉ်အတွင်း စွမ်းအင် အချက်အချာ နေရာအတွက် သုံးနိုင်ငံ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယက သီရိလင်္ကာနိုင်ငံကို ငွေကြေး အကူအညီအဖြစ် ဒေါ်လာ ၄ ဘီလျံ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သောကြောင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဆိုးရွားသော ဘဏ္ဍာရေး အကျပ်အတည်းမှ ပြန်လည်ရုန်းထနိုင်ခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံအစိုးရသည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံပိုင်စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီ  Sinopec (600028.SS) သည် သီရိလင်္ကာ၏ တောင်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းမြို့ ဟမ်ဘန်တိုတာ (Hambantota) တွင် ဒေါ်လာ ၃.၂ ဘီလီယံ တန်ဖိုးရှိသော ရေနံချက်စက်ရုံ တည်ဆောက်ရန် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားသောကြောင့် ဧပြီ ၅ ရက်က သဘောတူညီချက်သည် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယ၏ ပြိုင်ဆိုင်မှုကို ပိုမိုအားကောင်းစေခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ သီရိလင်္ကာသမ္မတကို တွေ့ရစဉ်

သီရိလင်္ကာ၏ အရှေ့ဘက်ရှိ သဘာဝဆိပ်ကမ်းဖြစ်သည့် ထရင်ကိုမာလီ (Trincomalee) မြို့၏ မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါသော စွမ်းအင် အချက်အချာ နေရာတွင် ကုန်ပစ္စည်းပေါင်းစုံ ပိုက်လိုင်း တည်ဆောက်မှုလည်း ပါဝင်မည် ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် သီရိလင်္ကာ လက်အောက်ခံ အိန္ဒိယရေနံကော်ပိုရေးရှင်း (IOC.NS) မှ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ချုပ်ကိုင်ထား သည့် ရေနံသိုလှောင်ကန်များကို အသုံးပြုဖွယ်ရှိသည်ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဗစ်ကရမ် မစ္စရီ (Vikram Misri) က ကိုလံဘိုတွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။

“ယူအေအီးဟာ စွမ်းအင်ကဏ္ဍမှာ အိန္ဒိယရဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒေသတွင်းမှာ ပထမဆုံး အကြိမ် သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့တဲ့ စံပြမိတ်ဖက်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်”ဟု မစ္စရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသုံးနိုင်ငံသည် စွမ်းအင် အချက်အချာ နေရာအတွက် ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုနှင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် စီမံကိန်းများ ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည့် စီးပွားရေး အဆောက်အအုံများအား ရွေးချယ်သွားမည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၅

နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်စေသည့် စကားလုံးများကို ရှောင်ကြဉ်ရန် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi ) က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် မိုဟာမက် ယူနွတ် (Muhammad Yunus) ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပြီးနောက် မိုဒီနှင့် ယူနွတ်တို့သည့် ဧပြီ ၄ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်၌ ပြုလုပ်သည့် BIMSTEC အစည်းအဝေးမှာ သီးသန့်တွေ့ဆုံချိန် မိုဒီက ထိုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟာဆီနာ လက်ထက်က အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးများ ကောင်းမွန်ခဲ့သော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဩဂုတ်လက ကျောင်းသားများ ဦးဆောင်သည့် ဆူပူအုံကြွမှုကြောင့် ဟာဆီနာသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးများ ယိုယွင်းခဲ့သည်။

“ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့ စကားအသုံးအနှုန်း မှန်သမျှကို ရှောင်ရှားဖို့ ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီက တိုက်တွန်းခဲ့ပါ တယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဗစ်ကရမ် မစ္စရီ (Vikram Misri) က သတင်းထောက်များကို ပြောကြား ခဲ့သည်။

မိုဒီသည် ဒီမိုကရေစီဆန်သော၊ တည်ငြိမ်သော၊ ငြိမ်းချမ်းမှုရှိသော၊ တိုးတက်ပြီး ဘက်စုံပါဝင်နိုင်သော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ဖြစ်မြောက်လာစေရေးအတွက် အိန္ဒိယ၏ ထောက်ခံမှုကို ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်ဟု မစ္စရီက ပြောသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ယူနွတ်တို့ တွေ့ဆုံစဉ်

ထို့ပြင် လက်တွေ့ကျသည့် စိတ်ဓာတ်ကို အခြေခံပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် အပြုသဘောဆောင်ကာ ခိုင်မာမှုရှိသည့် ဆက်ဆံရေးကို လိုလားသော အိန္ဒိယ၏ သဘောထားကိုလည်း မိုဒီက အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

အိန္ဒိယသည် ဟာဆီနာကို ခိုလှုံခွင့်ပေးထားသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ လူထုအမြင်သည် အိန္ဒိယ ကို ဆန့်ကျင်သော အမြင်များ ရှိနေကြသည်။

အိန္ဒိယကလည်း ဟာဆီနာအား တရားစီရင်ရန်အတွက် ပြန်ပို့ပေးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရ၏ တောင်းဆိုချက်ကို တုန့်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထို့ပြင် မိုဒီနှင့် ယူနွတ်တို့သည် ဟာစီနာအား ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပို့ဆောင်ပေးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ တောင်းဆို ချက်ကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း မစ္စရီက ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဧပြီ ၅

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာတရားရုံးက ဧပြီ ၄ ရက်တွင် သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) အား ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် ဥပဒေအရ ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရမည်ဟု Korea Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိ ယာယီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဟန်ဒွတ်ဆူး (Han Duck-soo) က ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့်နေ့ကို ၁၀ ရက်အတွင်း ကြေညာရမည်ဖြစ်သည်။

အမျိုးသားရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ အဆိုအရ ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည့်နေ့ကို မေလ ၂၄ ရက်မှ ဇွန်လ ၃ ရက် အကြား ကြေညာနိုင်သည်ဟု သိရသည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ်က သမ္မတဟောင်း ပတ်ဂွန်ဟေး (Park Geun-hye) ကို ဖြုတ်ချပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ ပြည့်သည့်နေ့တွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့သဖြင့် ယခုအကြိမ်တွင်လည်း သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ဇွန်လ ၃ ရက်တွင် ပြုလုပ်ဖွယ်ရှိသည်။

လာမည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် နိုင်ငံ့ရေးရာများကို တည်ငြိမ်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်စေရန် သေသေချာချာ တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ယာယီသမ္မတဟန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သမ္မတယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကိစ္စအတွက် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ရိုတက်အက် (Roh Tae-ak) နှင့် ဧပြီ ၄ ရက်တွင် ဖုန်းဖြင့် ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ပါတီများသည် တရားဝင် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလ မစတင်မီ တစ်ရက် အလိုတွင် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို မေလ ၁၁ ရက် နောက်ဆုံးထားပြီး စာရင်းပေးသွင်းရမည် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အစိုးရဌာနများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် နေသူများ အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဆိုပါက မေလ ၅ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီး လက်ရှိ အစိုးရအလုပ်မှ နုတ်ထွက်ရမည်ဖြစ်သည်။

အဓိက အတိုက်အခံ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင် လီဂျေးမြောင် (Lee Jae-myung) သည် ၎င်းပါတီ၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်လာဖွယ်ရှိသည်။

မကြာသေးမီက စစ်တမ်းများအရ လီသည် ပါတီကိုယ်စားပြု ကိုယ်စားလှယ်လောင်း နေရာအတွက် ပါတီတွင်း ပြိုင်ဘက်များဖြစ်သည့် ဂျီအွန်ဂီ (Gyeonggi) ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ကင်ဒေါင်ယွန် (Kim Dong-yeon) နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း လီနက်ယွန် (Lee Nak-yon) တို့ထက် ထောက်ခံမှုနှုန်း ပိုမိုများပြားနေကြောင်း တွေ့ရသည်။

Source: Korea Times

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၅

ဧပြီ ၄ ရက်က ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ် (Paetongtarn Shinawatra) သည် ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် BIMSTEC ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနှင့် ဆက်စပ် အစည်းအဝေးများကို ဘန်ကောက်မြို့ရှိ ရှန်ဂရီလာဟိုတယ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးများတွင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်သည် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ချမ်းသာကြွယ်ဝမှု၊ ကြံ့ကြံ့ခံ နိုင်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမှုရှိသည့် (PRO) BIMSTEC အဖြစ် ထူထောင်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် “ဘန်ကောက် ဗွီးရှင်း ၂၀၃၀” (Bangkok Vision 2030) အမည်ရှိ အစီအစဉ်ကို တင်ပြခဲ့ကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကဏ္ဍစုံ နည်းပညာနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အစီအစဉ် (BIMSTEC) အဖွဲ့သည် တောင်အာရှနှင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ စုဖွဲ့ထားသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းက ထူထောင်ခဲ့သည့် ထိုအဖွဲ့ထဲတွင် ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ နီပေါ၊ သီရိလင်္ကာ နှင့် ဘူတန်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်ပြီး ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရေး၊ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေးတို့ကို အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

ဧပြီ ၄ ရက်က အစည်းအဝေး ဖွင့်ပွဲအပြီးတွင် ပေတုန်တန်က BIMSTEC အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအတွက် ချမ်းသာ ကြွယ်ဝမှု၊ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမှုရှိသည့် အနာဂတ်ကို ထူထောင်ဖို့ လမ်းညွှန်ပေးရန် ရည်ရွယ်သော ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး မူဘောင်တစ်ခုဖြစ်သည့် Bangkok Vision 2030 ကို ချပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုမူဘောင်၏ မျှော်မှန်းချက်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်၊ ဒေသတွင်း ချိတ်ဆက် မှုများကို အားကောင်းလာစေရန်နှင့် ဒေသတွင်း စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

BIMSTEC ၏ စီးပွားရေး အလားအလာအရ ဒေသတွင်း နေထိုင်ကြသည့် လူဦးရေ စုစုပေါင်းသည် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၄ ပုံ ၁ ပုံနီးပါးဖြစ်ပြီး BIMSTEC အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား ကုန်သွယ်မှု ပမာဏသည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှု၏ ၆ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်မှု သဘောတူညီချက်  (BIMSTEC FTA) ကို စီးပွားရေးနှင့် ကုန်သွယ်မှု အလားအလာများ အတွက် အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်ရန် အဆိုပြုခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ကို တွေ့ရစဉ်

လေထုညစ်ညမ်းမှု၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှုနှင့် ကပ်ရောဂါများကဲ့သို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို ထောက်ရှုပြီး ဒေသတွင်း ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး စနစ်များနှင့် ထောက်ပံ့ရေး ကွင်းဆက်များ၏ ခံနိုင်ရည်အား ပိုမို မြင့်မားစေရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေသည့် အချက်ကို ပေါ်လွင်စေခဲ့ကြောင်း ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

မကြာသေးမီက လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် အင်အားပြင်း ငလျင်ကြောင့် BIMSTEC အဖွဲ့အတွင်း သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုတွင် ဒေသတွင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထို့ပြင် လူမှောင်ခိုကူးမှု၊ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုနှင့် ဆိုက်ဘာရာဇဝတ်မှုကဲ့သို နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှု များကို ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ BIMSTEC ၏ အနာဂတ်အတွက် များပြားသည့် နယ်ပယ်ကဏ္ဍများ အထူး သဖြင့် SME လုပ်ငန်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အလေးထား ပြောဆိုခဲ့ပြီး BIMSTEC စီးပွားရေးအကြံပေးကောင်စီ ထူထောင်ရန်လည်း ပေတုန်တန်က အဆိုပြုခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဧပြီ ၅

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် ဧပြီ ၄ ရက်က ပြုလုပ်သည့် BIMSTEC အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ခဲ့ သည့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်တို့ တွေ့ဆုံ၍ နယ်စပ်အရေး ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၎င်းတို့နှစ်ဦးသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုများ၊ မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာ၊ PM 2.5 လေထုညစ်ညမ်းမှုနှင့် ရေလွှမ်းမိုးမှု တားဆီးရေး စီမံချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ပေတုန်တန်သည် ဘန်ကောက်မြို့တော်ရှိ ရှန်ဂရီလာဟိုတယ်တွင် ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် BIMSTEC အစည်းအဝေးနှင့် ဆက်စပ် အစည်းအဝေးများကို သဘာပတိအဖြစ် ကြီးမှူးကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုအစည်းအဝေးသည် (၇)နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များကိုယ်တိုင် တက်ရောက်သည့် အစည်းအဝေး ဖြစ်ခဲ့သည်။

ကဏ္ဍစုံ နည်းပညာနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အစီအစဉ် (BIMSTEC) အဖွဲ့ထဲတွင် ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ နီပေါ၊ သီရိလင်္ကာနှင့် ဘူတန်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည်။

BIMSTEC အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်လာသည့် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ် 

၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းက ထူထောင်ခဲ့သည့် ထိုအဖွဲ့သည် ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရေး၊ ချိတ်ဆက် ဆောင်ရွက် ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေးတို့ကို အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

BIMSTEC အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ပေတုန်တန်က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်တားဆီးရေး၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုများ၊ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် တရားမဝင် မှောင်ခို ကူးမှုတို့ အပါအဝင် နှစ်နိုင်ငံကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကိစ္စများကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်ရေး၊ ကျားဖြန့်စင်တာများတွင် အတင်းအဓမ္မ စေခိုင်းခံခဲ့ရသည့် နစ်နာ သူများကို နေရပ်ပြန်ပို့ရေး ကိစ္စများ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

လိမ်ညာပြီး ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများနှင့် မက်ဆေ့ချ် ပေးပို့မှုများကို သိသာစွာ လျှော့ချနိုင်ခဲ့သည့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တင်းကျပ် သော စီမံကိန်းများအကြောင်းကို ပေတုန်တန်က အသားပေးပြောဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဆိုက်ဘာရာဇဝတ်မှုများကို ထိရောက်စွာ နှိမ်နင်းသည့် အားထုတ် ကြိုးပမ်းမှုများကိုလည်း ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ကြရန် လုံခြုံရေးအေဂျင်စီများကို ညွှန်ကြားထားသည်။

ထို့ပြင် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည် တောမီးလောင်ကျွမ်းမှု၊ ဖုန်ထူထပ်မှုနှင့် မီးခိုးမြူများကို တားဆီးဖြေရှင်းရန် အတွက် "Clear Sky Strategy" ဟုခေါ်သည့် အစီအစဉ်၏ အရေးကြီးပုံကိုလည်း အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။

BIMSTEC အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

လေထုညစ်ညမ်းမှုများကို လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် ထိုအစီအစဉ်တွင် ထိုင်း၊ လာအိုနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည်။

ထို့ပြင် လာမည့် မိုးရာသီအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု အနေဖြင့် နှစ်နိုင်ငံကြားရှိ မြစ်ချောင်းများနှင့် ရေလမ်းကြောင်း များတွင် ပိတ်ဆို့နေသည့် အရာများကို ဖယ်ရှားရှင်းလင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်အား အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် ရေကြီးရေလျှံမှုများ မဖြစ်စေရန် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။

ဆက်လက်ပြီး  နှစ်နိုင်ငံအကြား စပါးအထွက်နှုန်းတိုးရေး၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှု လျှော့ချရေးနှင့် စိုက်ခင်း များ မီးရှို့ရှင်းလင်းမှုများ လျှော့ချရေးကဲ့သို့ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် အသိပညာများ ဖလှယ်သွားမည်ဖြစ်သည်။

မွေးမြူရေးကဏ္ဍတွင်လည်း ကြက်၊ ကျွဲ၊ နွားနှင့် ဝက် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်များကို မြှင့်တင်ခြင်းတို့ ပါဝင်ပြီး တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဝင်ငွေနှင့် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို မြှင့်တင်ပေးရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားကြမည်ဟု သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အရှေ့တောင်အာရှတွင် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းအား ဗဟိုပြု၍ ပြင်းထန်စွာ ငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် အခြားနေရာ‌ ဒေသများတွင် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများရှိခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၃ ရက်နေ့တွင် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ပြင်းထန်စွာ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် ယခုမြန်မာနိုင်ငံသည် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပြီး သေဆုံးသူ ဦးရေ ၃၀၀၀ နှင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ အများအပြား ရှိနေပြီး အပျက်အစီးများအောက်တွင် ပိတ်မိနေသူများလည်း ရှိနေ သေးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ ၃ ပုံ ၁ ပုံခန့် (သန်း ၂၀)သည် လူသားချင်းစာနာ ‌ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီ များ လိုအပ်နေသလို သန်းနှင့်ချီ နေအိမ်များအား စွန့်ခွာခဲ့ရကြောင်း ဂူတာရက်စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ကုလသမဂ္ဂ၏ အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေး ညှိနှိုင်းရေးမှူး တွန်မ် ဖလက်ချာအား မြန်မာနိုင်ငံသို့ စေလွှတ် လိုက်ကြောင်း အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အလားတူ ငလျင်ဘေးဒဏ်သင့် ဒေသများအတွက် ရန်ပုံ‌ငွေများ လိုအပ်နေ၍ အကူအညီပေးကြရန် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအား ကုလသမဂ္ဂမှ ‌တောင်းဆိုပါကြောင်း ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများအတွက် အကူအညီများ လိုအပ်နေသည့် အချိန်အတွင်း ငြိမ်းချမ်‌ရေးနှင့် အသက်ကယ် ထောက်ပံ့ကူညီမှုများအား ဆက်လက် တွန်းအားပေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ အလားတူ ကုလသမဂ္ဂ၏ မြန်မာနိုင်ငံ အထူးကိုယ်စားလှယ် Julie Bishop ကိုလည်း လာမည့်ရက်ပိုင်းအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသို့ စေလွှတ်သွားမည်ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မတ်လ ၂၈ ရက်က ပြင်းအား ၇ ဒသမ ၇ အဆင့်ရှိ အလွန်အားပြင်းသော ငလျင်ကြီး တစ်ခုနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်ငယ်များ လှုပ်ခတ်ခဲ့သောကြောင့် လူပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော်သေဆုံးပြီး ၄၀၀၀ ကျော်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကာ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများလည်း လိုအပ်လျက် ရှိသည်။

မြန်မာငလျင်ဘေးသင့် ပြည်သူများကို ကူညီကယ်ဆယ်နိုင်ရေးအတွက် အမေရိကန်၊ အိန္ဒိယ၊ ဩစတြေးလျ၊ ဂျပန် လေးနိုင်ငံပါဝင်သည့် Quad အဖွဲ့က အမေရိကန် ဒေါ်လာ သန်း ၂၀ ထောက်ပံ့မည်ဟု ဧပြီ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဧပြီ ၄

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သည် အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် ကုန်စည်များ အားလုံး အပေါ်  အပြန်အလှန် အကောက်ခွန်များ တိုးမြှင့်ကောက်ခံမည်ဟု ဧပြီ ၂ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန် ကုန်စည်များကိုလည်း အခွန်များ ပြန်လည်ကောက်ခံမည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ထွက်ပေါ် လာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ကုမ္ပဏီများနှင့်အစိုးရများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်သွားစေနိုင် သည့် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲ အရှိန်မြင့်တက်လာမှု၏ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများကြောင့် ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ရှိလာနိုင်မည့် အခြေအနေကို လေ့လာသုံးသပ်နေကြသည်။

ထရမ့်၏ အလုံးစုံ အခွန်ကောက်ခံမှု ကြေညာချက်ကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းကို ဆယ်စုနှစ် များစွာကြာ ပုံဖော်ပေးခဲ့သည့် ကုန်သွယ်ရေးတွင် အစိုးရ၏ထိန်းချုပ်မှု လျှော့ချသည့်ခေတ် အဆုံးသတ် သွားစေနိုင်သည်ဟုလည်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ထရမ့်၏ ကြေညာချက်ကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ စျေးကွက်များ ကမောက်ကမ ဖြစ်သွားခဲ့ပြီး အခြားနိုင်ငံ များမှ ခေါင်းဆောင်များ၏ ဝေဖန်ရှုတ်ချမှုများလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် ကုန်စည်အားလုံးအပေါ် အခြေခံ အကောက်ခွန် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း စည်းကြပ်ကောက်ခံ မည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်၏ အဓိကကုန်သွယ်ဖက် နိုင်ငံအချို့အပေါ် အခွန်များကို ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းထက် ပိုပြီး တိုးမြှင့် ကောက်ခံမည်ဟု ထရမ့်က ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်၏ သွင်းကုန်အပေါ် စည်းကြပ်ကောက်ခံသည့် အခွန်များသည် ရာစုနှစ် တစ်စုကျော်အတွင်း အမြင့်ဆုံး နှုန်းထားဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်၏ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် ဘဏ်လုပ်ငန်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစုဖြစ်သည့် Fitch Ratings ကုမ္ပဏီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ ကြေညာချက်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများက ဧပြီ ၃ ရက်တွင် ကြားသိခဲ့ရပြီးနောက် ဘေဂျင်းနှင့် တိုကျိုရှိ စတော့ရှယ်ယာ စျေးကွက်များအပြင် ဥရောပ၏ စတော့ရှယ်ယာများလည်း ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ အခွန်ကောက်ခံမှုကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ စီးပွားရေးသည် ယူရို ၇၅၀ ဘီလျံ (ဒေါ်လာ ၈၃၃ ဒသမ ၆၃) ထိခိုက်နစ်နာသွားလိမ့်မည်ဟု ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ IW သုတေသနအင်စတီကျုက ခန့်မှန်းခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကို တင်သွင်းသည့် ကုန်စည်များအတွက် အခွန် ၅၄ ရာခိုင်နှုန်း ပေးဆောင်ရတော့မည့် ကမ္ဘာ့ ဒုတိယစီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး တရုတ်နိုင်ငံကမူ အမေရိကန်၏ ပို့ကုန်များအပေါ်ကိုလည်း တန်ပြန် အခွန်ကောက်ခံသည့် အစီအစဉ်များ ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်တို့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီက “ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မစ္စတာ သက်ဆင်ရှင်နာဝပ်နဲ့ တွေ့ဆုံရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။ သူဟာ  အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ မူဝါဒချမှတ်ခြင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေမှာ အတွေ့အကြုံများစွာရှိပါတယ်။ သူဟာ အိန္ဒိယရဲ့ မိတ်ဆွေ ကောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး Atal Ji နဲ့ အလွန်နွေးထွေးသော ဆက်ဆံရေးရှိပါတယ်”ဟု သူ၏ လူမှုကွန်ရက်မှာ ရေးသား ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် မစ္စတာသက်ဆင်ရှင်နာဝပ်နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် အိန္ဒိယ-ထိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံများ၏ ပြည်သူများကို ဘယ်လို အကျိုးကျေးဇူးများ ပေးမလဲဆိုခြင်းကို အကျယ်တဝင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊  ကာကွယ်ရေး၊ ကုန်သွယ်မှု၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အခြားအရာများကဲ့သို့သော နယ်ပယ်များတွင် ကြီးမားသော အလားအလာများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီက ပြောသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီသည် ထိုင်းနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပသည့် BIMSTEC ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ရန် ရောက်ရှိနေစဉ် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နဲ့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီတို့တွေ့ဆုံစဉ် 

သက်ဆင်သည် လက်ရှိ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်၏ ဖခင်ဖြစ်သလို ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ကို နောက်ကွယ်ကနေ ဩဇာလွှမ်းမိုးထားသူလည်း ဖြစ်သည်။

အလားတူ အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း သက်ဆင်ကို အကြံပေးအဖြစ် ခန့်အပ်ထား သည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီသည် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်နှင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့်လည်းကောင်း သီးသန့်စီ တွေ့ဆုံ၍ ဆွေးနွေးခဲ့သေးသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ တက်ရောက်နေသည့် BIMSTEC အဖွဲ့ထဲတွင် ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ နီပေါ၊ သီရိလင်္ကာနှင့် ဘူတန်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည်။

အဆိုပါ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် BIMSTEC အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့မှာ ဧပြီ ၄ ရက်က ကျင်းပနေသည့် ကဏ္ဍစုံ နည်းပညာနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အစီအစဉ် (BIMSTEC) ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေး တွင် အချက် ၇ ချက် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

BIMSTEC ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးကို ထိုင်းနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပနေခြင်း ဖြစ်သည်။ 

BIMSTEC ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးတွင် (၁) ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အခြေအနေများ၊ (၂) ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု အခြေအနေများ၊ (၃) လုံခြုံရေး အခြေအနေများ၊ (၄) စိုက်ပျိုးရေးနှင့် အစားအသောက်လုံခြုံရေး အခြေအနေများ၊ (၅) လူချင်း(နိုင်ငံချင်း) ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု အခြေအနေ များ၊ (၆) သိပ္ပံ၊ နည်းပညာနှင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှု အခြေအနေများ၊ (၇) အလှည့်ကျ အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံရေး အခြေအနေများ စသည့် အချက် ၇ ချက်ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးသို့ အိန္ဒိယ၊ မြန်မာ၊ ထိုင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ နီပေါ၊ ဘူတန်၊ သီရိလင်္ကာ စသည့် နိုင်ငံပေါင်း ၇ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံကတော့ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ခဲ့သည်။

BIMSTEC အဖွဲ့ထဲတွင် ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ နီပေါ၊ သီရိလင်္ကာနှင့် ဘူတန်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။