CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၆

မြန်မာနိုင်ငံ၊ မန္တလေးမြို့အနီး စစ်ကိုင်းမြို့ကို ဗဟိုပြု၍ ပြင်းအား ၇ ဒသမ ၇ အဆင့်ရှိ ငလျင်ကြီးတစ်ခုနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်များ မတ်လ ၂၈ ရက်က စတင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အိမ်ထောင်စု ၁၂၈,၉၆၅ စု၊ လူဦးရေ ၆၂၉,၂၀၆ ဦး ငလျင်ဘေးသင့်ခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၅ ရက်က ကျင်းပသည့် အမျိုးသားသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာကော်မတီ အစည်းအဝေးတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် အင်အားပြင်း မြေငလျင်ကြောင့် နေပြည်တော်ကောင်စီ အပါအဝင် တိုင်း‌ဒေသကြီး/ပြည်နယ် (၁၀)ခုတွင် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ရပြီး အိမ်ထောင်စု ၁၂၈,၉၆၅ စု၊ လူဦးရေ ၆၂၉,၂၀၆ ဦး ငလျင်ဘေးကြုံတွေ့ခဲ့ကြရသည်ဟု နစကဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောသည်။

ကယ်ဆယ်ရေးစခန်း ၁၃၅ ခုကို ပြောင်းရွှေနေထိုင်သူ ၄၈၆၅၆ ဦးရှိပြီး မိမိအစီအစဉ်နှင့် ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သူ ၁၅၉,၂၃၉ ဦးရှိကြောင်း၊ ငလျင်ဘေးသင့်ခဲ့သော်လည်း မိမိတို့၏ နေအိမ်များတွင် နေထိုင်လို့ရသည့်အတွက် ဆက် လက် နေထိုင်သူ ၄၂၁၃၁၁ ဦးရှိကြောင်း DMC ၏ ဧပြီ ၂၃ ရက် စာရင်းအရ သိရသည်။

အလားတူ နေပြည်တော်ကောင်စီ အပါအဝင် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် ၁၀ ခုတွင် ဧပြီ ၂၄ ရက် ကနဦးစာရင်း များအရ လူနေအိမ် ၆၃၈၅၄ လုံး၊ စာသင်ကျောင်း ၆၇၅၂ ကျောင်း၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းနှင့် သီလရှင်ကျောင်း ၅၄၇၄ ကျောင်း၊ စေတီပုထိုး ၅၃၄၂ ဆူ၊ အခြား ဘာသာရေး အဆောက်အဦ ၆၁၃ လုံး၊ ဆေးရုံ/ဆေးခန်း ၅၇၆ လုံး၊ ရထား လမ်း ၅၆ ခု၊ လမ်း ၂၇၁ ခု၊ အမြန်လမ်းပိုင်း ၁၉၈ ခု၊ ဆည်/တမံ ၅၈၆ ခု၊ တံတား ၁၇၂ စင်း၊ ထရန်စဖော်မာ ၃၅၃ လုံး ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကို ကာလတို၊ ကာလလတ်၊ ကာလရှည် ခွဲခြားလျက် အဆင့်လိုက် ပြီးစီးရေးစီမံ ဆောင်ရွက်သွားကြရန် နစကဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောသည်။

နိုင်ငံတကာတွင် ကာလတို ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများကို ၆ လမှ ၁၂ လအထိ၊ ကာလလတ် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများကို ၁ နှစ်မှ ၂ နှစ်အထိ၊ ကာလရှည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများကို ၂ နှစ်မှ ၅ နှစ်အထိ လိုအပ်ပါက ၁၀ နှစ်အထိ စသည်ဖြင့် ဆောင်ရွက်လေ့ရှိကြသည့်အတွက် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ အရင်းအမြစ် ပေါ်တွင် မူတည်ပြီး ကဏ္ဍခွဲခြား ဆောင်ရွက်သွားမည်ဆိုပါက အမြန်ဆုံးပြီးမြောက်အောင်မြင်သည့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးနှင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများတွင် အဓိက လိုအပ်ချက်မှာ ဘိလပ်မြေနှင့် ဆောက်လုပ်ရေး ပစ္စည်းများဖြစ် ရာ အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းများကို ဈေးနှုန်းမြင့်တင်ရောင်းချလျက်ရှိသည့်အတွက် ပြည်သူများမှာ အခက်အခဲဖြစ်နေ ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘိလပ်မြေစက်ရုံ ၉ ရုံမှ ငလျင်မလှုပ်မီက တစ်ရက်လျှင် ၃၀၇၀၀ တန်(၆၁၄၀၀၀)အိတ် ထုတ်လုပ် ခဲ့သော်လည်း ငလျင်လှုပ်ပြီး နောက်ပိုင်း စက်ရုံ ၆ ရုံမှ ဘိလပ်မြေ ၁၇၁၀၀ တန်(၃၄၂၀၀၀)အိတ် ထုတ်လုပ်ပေး လျက်ရှိကြောင်း၊ မေလ ၁၅ ရက်တွင် ဘိလပ်မြေ ၂၂၁၀၀ တန်(၄၄၂၀၀၀)အိတ် ထွက်ရှိနိုင်ရေး ထပ်မံတိုးမြှင့် ထုတ် လုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက အစည်းအဝေးမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် စက်တင်ဘာလတွင် ဘိလပ်မြေ ၃၂၁၀၀ တန် (၆၄၂၀၀၀) အိတ်အထိ ထွက်ရှိအောင် ထပ်မံတိုးမြှင့် ထုတ်လုပ်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘိလပ်မြေ တစ်အိတ် ဈေးနှုန်းကိုလည်း တစ်အိတ်လျှင် ၁၇၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဘေးသင့် အဆောက်အအုံများသို့ ရောင်းချပေးရန် သက်ဆိုင်ရာ စက်ရုံများသို့ ဈေးနှုန်း သတ်မှတ် ပေးထားကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့နောက် နစကဥက္ကဋ္ဌက ငလျင်ဘေးသင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ငွေကျပ် ၅၀ ဘီလီယံ၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွက် ငွေကျပ် ၆၀ ဘီလီယံ၊ နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေအတွက် ငွေကျပ် ၁၀ ဘီလီယံ၊ ရှမ်းပြည်နယ်အတွက် ငွေကျပ် ၅ ဘီလီယံ စသဖြင့် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မတ်လ ၂၈ ရက်နောက်ပိုင်း ဧပြီ ၂၃ ရက်အထိ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုအနေဖြင့် ၁၅၅ ကြိမ်ရှိခဲ့ ကြောင်း၊ နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်ငယ်လှုပ်ခတ်မှုများမှဦ ပျမ်းမျှ ရက်ချ်တာစကေး ၄ နှင့်အောက် အများစုဖြစ်ပြီး ရက်ချ်တာစကေး ၅ ဝန်းကျင် ၁ ကြိမ်ခန့်သာ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဧပြီ ၂၃ ရက် နောက်ပိုင်းတွင် နောက်ဆက်တွဲ ငလျင် လှုပ်ခတ်မှု မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၅

တရုတ်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများအား ဖြေရှင်းရန်အတွက် လက်နက်ကိုင်များ၏ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်း ချက်အား အာမခံချက်ရရှိစေရန် လုပ်ပေးလာနိုင်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင် က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုကြောင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က သိမ်းပိုက်ထားသည့် လားရှိုးမြို့ကို မြန်မာ့တပ်မတော်ထံ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပြီး ၎င်းကမူ ကိုးကန့် အထူးဒေသ(၁)ကို အုပ်ချုပ်ခွင့်ရသွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် လားရှိုးမြို့ထဲသို့ ဧပြီ ၁၈ ရက်၊ ဧပြီ ၂၁ ရက်နှင့် ၂၂ ရက်နေ့များက မြန်မာ့တပ်မတော်မှ စစ်ယာဉ် တန်းများဖြင့် ပြန်လည်ဝင်ရောက်ကာ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ပြန်လည်ထူထောင်ရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။

တရုတ်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းစေရန် တစ်ဖက်တွင်ကြိုးစားနေပြီး တစ်ဖက်တွင် လည်း လက်နက်ကိုင်များ၏ နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေးများ ရရှိစေရန် ညှိနှိုင်းပေးခြင်း စသည့် အချက် ၂ ချက်ဖြင့် သွားနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

လားရှိုးမြို့ထဲ ပြန်ဝင်လာတဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်ယာဉ်တန်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကို မည်သည့်နိုင်ငံမှ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာကို တရုတ်က လက်မခံဘူး၊ မြန်မာနိုင်ငံ တည်ငြိမ်အေးချမ်းစေချင်တယ်ဆိုတဲ့ ဦးတည်ချက်နဲ့ သွားတဲ့အခါမှာ လက်ရှိ လက်နက်ကိုင်ပြဿနာ အားလုံးရဲ့ ပင်ရင်းဇစ်မြစ်ကို ဖြေရှင်းလိုပုံပေါက်တယ်၊ အဲဒါကြောင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းဖို့ မြန်မာနိုင်ငံ အတွင်းမှာ သူတို့ဘက်က ထည်ထည်ဝင်ဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ပုံ‌ပေါက်တယ်၊ အဲဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရနဲ့ လည်းပဲ ညှိနှိုင်းထားမှုရှိပုံရတယ်၊ အဲသလိုပဲ တရုတ်နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း အကြီးကြီးတွေ နဲ့လည်း ညှိနှိုင်းထားလို့ အဆင်ပြေပုံပေါက်တယ်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်ကို တရုတ် ဘက်က အာမခံပုံပေါက်တယ်၊ အဲသလိုပဲ မြန်မာအစိုးရဘက်က အဲဒီလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများရဲ့ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်ကို အာမခံနိုင်အောင်လည်းပဲ ညှိနှိုင်းနိုင်ခြေပေါက်တယ်၊ ဒါပေမယ့် တပြိုင်တည်းသွားနိုင်တယ်၊ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဘယ်ဘက်မှာရှိရင် ညာဖက်မှာ နိုင်ငံရေး အခွင့်အရေး ရှိမှာပဲ၊ အဲဒီ ၂ ခုနဲ့ သူ့ဘက်က ညှိမှာ ပဲ၊ ဒါတရုတ်ပြည်ဖက်က သွားတဲ့လမ်းကြောင်းလို့ ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လားရှိုးမြို့ ပြန်လည်ရရှိသည့်တိုင် တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေး လမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ကွတ်ခိုင်၊ သိန္နီ၊ သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို စသည့် မြို့များ ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးပါက ကုန်သွယ် ရေးစတင်ရန် မဖြစ်နိုင်သေးကြောင်း ထောက်ပြမှုများရှိနေသည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေဖြင့် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်း(ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီး) တစ်လျှောက် တွင်ရှိသော မြို့/ရွာများ အားလုံးမှ EAO များအား ညှိနှိုင်းမှုအရ သို့မဟုတ် ဖိအားပေးမှုအရ  ဖယ်ရှားခိုင်းနိုင် ကြောင်းလည်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြသည်။

ကုန်သွယ်ရေးကားများကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တည်ငြိမ်မှုရရှိရန် ၂ ဖက်စလုံးကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် သဘောဖြစ်ပြီး အခွင့်အရေး များကိုလည်း ပြန်လည်မျှပေးနေကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO- NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူကတော့ အေးချမ်းတာ၊ မအေးချမ်းတာမဟုတ်ဘူး။ စကားလုံး ၂ လုံးရွေးတယ် အေးချမ်းတာနဲ့ တည်ငြိမ်တာက မတူဘူး၊ အေးချမ်းတာက ကျနော်တို့ Peace လို့ခေါ်တယ် ငြိမ်းချမ်း‌ရေးပေါ့၊ သူကအဲဒါကို သိပ်ပြီးတော့ ရွေးတာမဟုတ်ဘူး၊ သူက Stability လို့ခေါ်တဲ့ တည်ငြိမ်မှုကို ရွေးတာ၊ တည်ငြိမ်မှုရဖို့က သူ့ရဲ့ အဓိက ရည်မှန်းချက်ပဲ၊ အလုပ်လုပ်နိုင်တယ် တည်ငြိမ်မှုရတယ်ဆိုရင် သူ့ရဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ သူ့ရဲ့ စီမံကိန်း တွေကို ဆက်လက် အကောင်အထည် ‌ဖော်မှာပေါ့၊ တည်ငြိမ်မှုက သူကဦးစားပေးတယ်ဗျ၊ Peace ဆိုတာထက်ကို Stability ကိုဦးစားပေးတာကြာပြီ၊ ဒါကြောင့် Stability ရှိဖို့ သူကြိုးစားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်၊ တည်ငြိမ်မှုရအောင် အားလုံးကို ထိန်းချုပ်တဲ့သဘော၊ သူလိုချင်တဲ့ အခွင့်အ‌ရေး သူ့ကိုပေး၊ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ အခွင့်အရေး၊ အခွင့်အရေး လည်း ပြန်မျှပေးတာပေါ့ဗျာ၊ “ဝ”တို့၊ ကိုးကန့်တို့ လိုချင်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသကို အသိအမှတ်ပြုပေးတဲ့ သဘော ဒါကတစ်ဖက်က ဒီဖက်ကလည်း လားရှိုးကို ပြန်ပေးပြီးတော့ ဂုဏ်သိက္ခာဆယ်တဲ့သဘော ကြားထဲမှာ တော့ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းက အားလုံးအပိုင်ပေါ့၊ အဲဒီမှာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကြီး ဖွင့်ပြီးတော့ အကျိုးအမြတ်ကို မျှဝေခံစားပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီလမ်းကြောင်းမျိုးတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံကတော့ ကူမင်းငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်များအား တွန်းအားပေး ရှေ့ဆက်သွားမှာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဋိပက္ခများချုပ်ငြိမ်းကာ ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိဖို့ အပါအဝင် တရုတ် - မြန်မာနယ်စပ် တည်ငြိမ်ရေး အတွက်လည်း အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်မည်ဟု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၂ ရက်၌ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မစ္စတာ ကုန်ကျားကူက ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၅

ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) အနေဖြင့် စစ်ရေးရည်မှန်းချက်အရ “ဝ” ကဲ့သို့ တိုင်းပြည်တစ်ခုတည်း၌ စနစ်နှစ်ခုပုံစံ အုပ်ချုပ်မှုမျိုး တောင်းလာနိုင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် “ဝ”တပ်ဖွဲ့(UWSA) ရရှိခံစားနေရသော ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် အဆင့်အတန်းမျိုးကို တခြားသော လက်နက်ကိုင်များကလည်း စံပြအနေဖြင့် ထား၍ တောင်းဆိုတိုက်ခိုက်လျက် ရှိနေသည်။

KIA အနေဖြင့် ကချင်ပြည်နယ် တစ်ခုလုံးကို စိုးမိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားနိုင်သည့်အပြင် ၎င်းထက်ပိုသည့် အခင်းအကျင်းမျိုးကိုလည်း လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင် လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

UWSA ကို တွေ့ရစဉ်(Ye Aung Thu)

၎င်းက “သူတို့ရဲ့ ကချင်ပြည်နယ်အတွက် အားလုံးစိုးမိုးရေးကိုကတော့ ဆက်လက် လုပ်သွားမှာတော့ ယုံမှားစရာ မရှိပါဘူး။ ဒီထက်ပိုကောင်းလည်း ပိုနိုင်တယ်။ သို့သော်လည်းပဲ အဓိက,ကတော့ အခုသတ်မှတ်ထားတဲ့ ကချင် ပြည်နယ်လောက်ပဲ ဖြစ်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒါ ကျနော်မှန်းတာ မှားနိုင်တယ်နော်။ သို့သော်လည်း ပိုရထားတဲ့ အခါကြတော့ ပိုပြီး‌တော့ ဈေးဆစ်နိုင်တာပေါ့။ အများကြီး အမြတ်ထွက်နိုင်တာပေါ့။ သူလည်း “ဝ” တို့လိုပဲ တိုင်းပြည်ကတော့ တစ်ခုတည်း စနစ်နှစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ကျနော်ထင်တာ မမှားလို့ရှိရင် တော့ တရုတ်အဆင့်လောက်တော့ မမှန်းထားဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ဖက်ဒရယ် ရတယ်ဆိုရင် သူတို့က ပိုပြီးတော့ လက်ခံနိုင်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

KIA ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လဆန်းပိုင်းက စတင်ခဲ့သော စစ်ဆင်ရေးသည် မဟာဗျူဟာမြောက် အရေးပါကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်မှုများရှိကြသည်။

KIA သည် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွင်း စစ်ရေးအရ ရှုံးသွားတဲ့နယ်မြေများရှိခဲ့သော်လည်း ထိုကာလ၌ နိုင်ငံရေးအရ ဆုံးရှုံးမှုမများသေးကြောင်း၊ သို့သော် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံရေး အရသာမက စစ်ရေးအရတွင်ပါ အများကြီးရှုံးသွားသည့် အနေအထားရှိခဲ့ကြောင်း ထောက်ပြမှုများရှိသည်။

သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးနောက်တွင် နိုင်ငံရေးအရ ပြန်အဖတ်ဆယ်ခြင်း၊ စစ်ရေးအရ အသာစီးရယူခြင်းတို့ လုပ်လာသည့်အခါမှာတော့ စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အသာစီးရလျက်ရှိကြောင်း အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

KIA ၏ စစ်ရေးဗျူဟာသည် နယ်မြေလုံခြုံရေးကို ပိုင်စိုးနိုင်ရန် အရယူလိုသည့် အနေအထားဖြစ်ပြီး အခြားသော ပထဝီ အနေအထားအရ သော်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံရေးအရ သော်လည်းကောင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက်မြောက် တစ်ကြောလုံးကို သိမ်းပိုက်လိုသည့် ရည်မှန်းချက်ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

ကချင်တိုင်းရင်းသားတွေကို တွေ့ရစဉ်

ထိုသို့ အနောက်မြောက်တစ်ကြောလုံးကို သိမ်းပိုက်ရန်မှာ မလွယ်ကူသည့်အပြင် ယခုကဲ့သို့ KIA အင်အားကြီး လာခြင်းသည် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ခံမှုများကြောင့်လည်း ပါဝင်သည်ဟု တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သိပ်တော့မလွယ်လှပါဘူး။ အနောက်မြောက်တစ်ကြောလုံးကို သိမ်းပိုက်မယ်ဆို အခုကချင်ပြည်နယ်မှာ သူ့ကို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ပေးကြည့်လိုက်ပါ သူ့ကိုတော်လှန်မှာက ရှမ်းနီတွေကစပြီး တော်လှန်မှာလေ။ ဒါကတော့ နောက်ခံကောင်းကောင်းမရှိရင် မလွယ်လောက်ဘူး။ အခုကလည်း သူ့အနေနဲ့ကတော့ အနောက်နိုင်ငံ ရဲ့ ထောက်ခံမှုတွေလည်းပါတာပေါ့။ အနောက်နိုင်ငံရော၊ တရုတ်ရော၊ သူက နှစ်ဖက်ခွစားပြီးမှ အလုပ်လုပ်တဲ့ အခါကြတော့ သူ့ရဲ့အင်အားတွေကတော့ ကြီးကြီးလာတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် အပြစ်မပြောလိုပါဘူး။ သူ့အမျိုးသား ရေး ကြီးပွားဖို့အတွက် သူဆောင်ရွက်တာဖြစ်တဲ့အတွက် ဘယ်နေရာရရပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဗဟိုအစိုးရအနေနဲ့ ထိန်းသိမ်းနိုင်ရမယ်။ ဒေသခံအနေနဲ့လည်း ကျ‌နော်တို့ KIA ကို လက်ခံတာ မရှိပါဘူး။ အဓိက,ကတော့ ကချင် ပြည်နယ်ပေါ့။ ဘယ်သူတွေ လက်မခံဘူးလဲဆို‌တော့ ကချင်ပြည်နယ်က ရှမ်းနီတွေကတော့ KIA ကိစ္စဆိုရင် လုံးဝ လက်မခံတာတွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့်သူက တရုတ်ဘက်အခြမ်းကို အုပ်ချုပ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ တော်လှန်ရေးက တော့ ရှမ်းနီက ပြန်စရမှာပဲလေ” ဟု  ပြောသည်။

ထို့ပြင် ကချင်ပြည်နယ်အား KIA ကို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ပေးလိုက်မည်ဆိုပါ ရှမ်းနီတိုင်းရင်းသားများမှ စတင်ကာ တော်လှန်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က ပြောသည်။

၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းသော KIA သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် တပ်မဟာ ၃ ခု အခြေစိုက်ပြီး ကချင်ပြည်နယ်တွင် တပ်မဟာ ၈ ခုရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငလျင်ဘေးဒဏ်ကြောင့် အစိုးရယန္တရားများ လည်ပတ်ရန် ခက်ခဲနေခြင်းကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် Electronic Government (E- Government)  စနစ်အား ကျင့်သုံးသင့်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစု ပါတီ(NDF) မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်က မန္တလေးမြို့အနီး စစ်ကိုင်းမြို့ကို ဗဟိုပြု၍ ငလျင်လှုတ်ခတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် လူနေအိမ်များ၊ ဘာသာရေး အဆောက်အအုံများ၊ စာသင်ကျောင်းများ၊ ဆေးရုံများ၊ ဟိုတယ်များ၊ လမ်းတံတားများ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် နေပြည်တော်ကောင်စီ နယ်မြေအတွင်းရှိ ဝန်ထမ်းအိမ်ယာများ၊ ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် အစိုးရရုံးများ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သလို လွှတ်တော်အဆောက်အအုံများလည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် Electronic Government စနစ်အား ယခုအချိန်တွင် ကျင့်သုံးလိုက်ပါက အခက်အခဲများနှင့် ပျက်စီး သွားသည့် ဆုံးရှုံးမှုများကို ပိုမိုဖာထေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ (NDF) မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ငလျင်ဘေး ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လူထုနဲ့ တွေ့ဆုံနေတဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့အခု ဒီသဘာဝဘေးကြီးပေါ့နော် ၇ ဒသမ ၇ ဆိုတဲ့ အနေအထားကြီး လှုပ်သွားတယ်၊ အပျက် အစီး အဆုံးအရှုံးတွေလည်းများတယ်၊ ဒီအတွက် ကျနော်တို့က ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ရမှာ ဒီထက်ပိုပြီး တော့မှ ငလျင်ဒဏ်ခံနိုင်တဲ့ဟာတွေ လုပ်ရမယ့်ဟာကလည်း တစ်ပိုင်းပေါ့၊ ပြီးတော့ ကျနော် အမှတ်မမှားဘူးဆိုရင် ၂၀၀၃၊ ၂၀၀၄ လောက်မှာကတည်းကိုက E-government လုပ်မယ်ဆိုပြီးတော့မှ လုပ်ခဲ့တယ်ပေါ့၊ အခုအချိန်ထိ ထိထိ‌ရောက်‌ရောက် ဖြစ်ပြီလားဆို ကောင်းကောင်းကို မဖြစ်သေးဘူး၊ နှစ်ပေါင်းသာ ဒီလောက်ကြာသွားတာပေါ့ နော်၊ ဆိုတော့ ဒီအချိန်မှာ ကျနော်တို့က ပျက်စီးသွားတဲ့ အဆောက်အဦတွေကို ပြန်ပြီးတော့မှ အင်မတန်ခိုင်ခန့် တဲ့ဟာ ဆောက်လုပ်တာကလည်း တစ်ပိုင်း၊ တကယ့်ကို Electronic Government စနစ်ဆိုတာ ကမ္ဘာမှာလည်း ကျင့်သုံးအောင်မြင်နေပြီးသား ကိုယ်တွေနိုင်ငံလောက်ပဲ ကျန်တော့တာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က ဒါကိုလည်း အားစိုက်ပြီးတော့မှ လုပ်လိုက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် အခုပျက်စီး ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ဟာတွေ၊ ကျနော်တို့ ဆက်သွယ်ရ လုပ်ရကိုင်ရ အခက်အခဲတွေ အားလုံးကို ကျော်လွန်ပြီးသား ဖြစ်သွားနိုင်တယ်ပေါ့နော်၊ Online စနစ် နဲ့ သွားတဲ့ဟာတွေကို ပိုပြီးတော့မှ Promotion လုပ်နိုင်တဲ့အချိန် ဒီအချိန်က ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အခက်အခဲ တစ်ခုခုဖြစ် သွားလို့ရှိရင် ကျနော်တို့က အဲဒီအပေါ်ကနေမှ ဖြစ်ပျက်သွားတဲ့ ဆုံးရှုံးမှုကို ပိုပြီး ဖာထေးနိုင်တာပေါ့ဗျာ” ဟု ပြော သည်။

Electronic Government စနစ်သည် အီလက်ထရွန်နစ် နည်းပညာသုံး ခေတ်မီဆက်သွယ်ရေး စက်ပစ္စည်းများ၊ ကွန်ပျူတာများ၊ မိုဘိုင်းဖုန်းများ၊ ကွန်ပျူတာကွန်ရက်ဆိုင်ရာ စက်ပစ္စည်းများ၊ အိုင်စီတီနည်းပညာနှင့် အင်တာနက် နည်းပညာများ စသည်တို့ကို အသုံးပြုကာ အစိုးရဝန်ဆောင်မှုအား ပြည်သူများထံ လျင်မြန်ကောင်းမွန်စွာ ပေးပို့ သည့်စနစ်ဖြစ်သည်။

ထိုစနစ်အား မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၀၃ ခုနှစ်က စတင်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်အထိ အောင်မြင်စွာ အသုံးပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

Electronic Government စနစ် မအောင်မြင်ရခြင်းသည် လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မှု အပိုင်းတွင် အားနည်းခြင်းနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအား မလိုလားသည့် အင်အားစုများ ရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

Electronic Government စနစ်ကျင့်သုံးလိုက်ပါက လာဘ်စားမှုများ ခက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မဟုတ်မမှန် တာများ လုပ်ရန်ခက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ မဖြစ်စေချင်သောကြောင့် ၎င်းစနစ်အား မကျင့်သုံးခြင်းလား ဆိုကာ တွေးရန်ရှိနေကြောင်း ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP) မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဒေါက်တာမျိုးဆက်သွေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

E-Government အကောင်အထည်ဖော်ရေး ပြပွဲလုပ်စဉ်

၎င်းက “ဒါက လုပ်ကိုလုပ်ရမယ့် ကိစ္စဖြစ်တယ်၊ လုပ်မယ်ဆိုပြီး အစိုးရတိုင်းက ပြောခဲ့ဖူးတယ်ပေါ့နော်၊ ကျနော် သိသလောက် ပြောခဲ့ဖူးတယ်၊ မဖြစ်သွားတဲ့ အကြောင်းအရင်းကိုတော့ ကျနော် ဥာဏ်မီသလောက် ပြောရရင် နည်းပညာကြောင့်ရယ်လို့တော့ မဟုတ်ဘူး၊ ခုနက ပြောသလိုပေါ့ ဒီဟာတွေကို တမင်သပ်သပ်ပဲ မလုပ်ချင်လို့ လား၊ ဘာကြောင့်လဲ ကျနော်သေချာတော့ မသိဘူးပေါ့၊ လုပ်ရမယ်လို့လည်း သိထားသလို လုပ်မယ်လို့လည်း ပြောထားပြီးသားပါ၊ မဖြစ်ဖြစ်အောင် မလုပ်တာကတော့ တဲ့(တည့်)ပြောရရင် အစိုးရတွေ ညံ့လို့လို့ ကျနော်က တော့ ပြောချင်တယ်။ လုပ်မယ်ဆိုရင် ခုနပြောသလို တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာအရ မဟုတ်ရင်တောင်မှ လုပ်မယ်ဆိုရင် စလုပ်လို့ရတဲ့ နေရာတွေ အခြေအနေတွေ ရှိရဲ့သားနဲ့ ဒီလိုမျိုးရှိရင်းစွဲ နေတာကတော့ တော်တော် လေးကို ရှေးရိုးစွဲပြီးတော့မှ အတွေးအခေါ် အယူအဆအားဖြင့် သတ္တိမရှိဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက တော့ အဲဒီဟာစကားကို မပြောချင်ပေမယ့်လည်း ဒါကြောင့်များ မလုပ်တာလားလို့ ပြောချင်တယ်၊ လာဘ်စားဖို့ ခက်သွားပြီ၊ မဟုတ်မမှန်တာတွေ လုပ်ဖို့ခက်သွားပြီ၊ အဲဒါတွေကို မဖြစ်စေချင်လို့များ မလုပ်တာလားလို့တောင် တစ်ခါတစ်လေ တွေးဖို့တောင်ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ 

အစိုးရရုံးဌာနနှင့် ပတ်သက်၍ နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေရှိ ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် အဆောက်အဉီများအနက် ဖို့မြေပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသည့် အဆောက်အဦများမှာ ပိုမို ထိခိုက်ပျက်စီးသည်ကို တွေ့ရကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ရုံးအဆောက်အဦများ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရာတွင် မြေစမ်းသပ်မှု(Soil Test)များ ဆောင်ရွက်ပြီးမှ သာ အသစ်တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် ပြုပြင်ခြင်း လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုကြောင့် လားရှိုးမှ ကိုးကန့်တပ် (MNDAA) ဆုတ်ခွာ ပေးလိုက်ရသော်လည်း ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) အနေဖြင့် နယ်မြေချဲ့ထွင်မှုများကို နောက်ဆုတ် နိုင်ခြေ မရှိနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခင်က ကချင်လူမျိုးများသည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ သိန္နီနှင့် ကွတ်ခိုင် ဒေသများတွင် အများစုနေထိုင်ခဲ့ကြ သောကြောင့် KIA အနေဖြင့် ၎င်းတို့မူရင်းဌာနေကို ပြန်လည်ရယူလိုသည့်အတွက် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ နောက်ဆုတ်မည်ဟု မထင်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “KIA ကိစ္စကတော့ KIA ကတော့ ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ သူက အဓိက,ကတော့ သမိုင်းကြောင်းပါ ပြန်ပြောရ မယ်ဆိုရင် ကချင်အများဆုံး နေထိုင်တာက ဟိုတုန်းက သိန္နီရယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်ဆိုတာ ကချင်နည်းနည်းပဲ ရှိတာကို။ ကချင်ပြည်နယ် ပေးထားပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ကချင်ပြည်နယ်ကိုလည်း သူကာကွယ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စ တစ်ခုရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သူ့ရဲ့ မူရင်းဌာနေကိုလည်း သူပြန်ရလိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်လေး တစ်ခုရှိတယ်။ လောဘ ပေါ့။ အဲဒါလေးတွေ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ရှမ်းမြောက်ကိစ္စကတော့ KIA နဲ့ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆုတ်မှာတော့ မထင်ဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သိန္နီတို့၊ ကွတ်ခိုင်တို့ဆိုတာ ကချင်အများစု နေထိုင်တဲ့ဟာကို။ ‌ရှေးယခင်ကတည်း က။ ကချင်ပြည်နယ်ဆိုတာက ကချင်အနည်းစုပဲရှိတာပါ လွတ်လပ်ရေးမယူခင် ကာလအထိပေါ့။ အဲဒါကြောင့် KIA ကိစ္စပြောရမယ်ဆိုရင် ရှမ်းမြောက်မှာကတော့ KIA နဲ့ဆက်ပြီး ပြဿနာရှိနိုင်သေးတယ်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံရေးမှာ တော့ ပါးပါးနပ်နပ် ရှိလှတဲ့ KIA ကတော့ သူအကောင်းဆုံး ဖြစ်အောင် ကြိုးစားသွားမယ်လို့တော့ မြင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

 KIA နဲ့ TNLA ရှမ်းမြောက်မှာ နယ်မြေအငြင်းပွားပြီး ရန်ဖြစ်နေကြစဉ် 

၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းသော KIA သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် တပ်မဟာ ၃ ခု အခြေစိုက်ပြီး ကချင်ပြည်နယ်တွင် တပ်မဟာ ၈ ခုရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် မတ်လက ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ ဒေသအချို့၌ KIA နှင့်  TNLA အကြားလည်းကောင်း၊ KIA နှင့် MNDAA အကြားလည်းကောင်း နယ်မြေအငြင်းပွား၍ ပွတ်တိုက်မှုများ ရှိနေသည်။ 

ကချင်အနေဖြင့် သိန္နီ‌စော်ဘွားရှိစဉ် လက်ထက်ကအတိုင်း လုပ်ဆောင်သွားမည်ဆိုပါက အားလုံးအတူတကွ နေနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “KIA က သူက အင်္ဂလိပ် မထွက်ခွာခင်ကတည်းက သိန္နီ‌စော်ဘွားဆီမှာ သူတို့က ကချင် sub-state တောင်းတယ်။ ဒီတောင်းတာက သူတို့အဓိပ္ပါယ်ရှိတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ သိန္နီ‌စော်ဘွားဘက်ကနေ ပြီးတော့မှ မင်းတုန်းမင်း၊ သီပေါမင်းတို့ကို တော်လှန်တဲ့အချိန်တုန်းက ကချင်တွေက အများကြီးကူညီခဲ့တယ်။ အဲဒီတော့ သူတို့ကို သိန္နီစော်ဘွားကလည်း သူကောင်းပြုထားတယ်။ အဲဒီအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး‌တော့မှ တစ်ကြောင်း၊ နောက်တစ်ခုက ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တုန်းကလည်း ဗြိတိသျှတွေကို တပ်ဘက်ကနေ စစ်ရေးအရ ကူညီခဲ့တယ်။ အဲဒီအကြောင်း နှစ်ကြောင်းနဲ့မို့လို့ သိန္နီ‌စော်ဘွားက ဗြိတိသျှအစိုးရနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး‌တော့မှ သူတို့ကို sub-state ပေးမယ် ဆိုပြီးတော့မှ စာချုပ် ချုပ်တယ်လို့ကြားတယ်။ ဒီလိုပေးတာဟာ အဲဒီအချိန်မှာဘာဖြစ်လဲဆို တော့ ကချင်ပြည်နယ်ကို ပေးမယ်ဆိုတဲ့ အချိန်နဲ့လည်း တစ်ပြေးတည်းဖြစ်တယ်။ သိန္နီ‌စော်ဘွားက ပြောတာက တော့ ကချင်ပြည်နယ်က သက်သက်ဖြစ်တယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ရှမ်းပြည်နယ်ထဲမှာ သို့မဟုတ် သိန္နီ‌နယ်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ ကချင် sub-state က သက်သက်ဖြစ်တယ်။ ဒါကို ခွဲမြင်ဖို့လိုတယ်ပေါ့။ ကချင်ပြည်နယ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ်လို့ သဘောမရဘူးပေါ့။ ဒါမှမဟုတ် ကချင်ပြည်နယ်ကလည်း ဒီ sub-state ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုလို့ သဘောရစရာ မလိုဘူး။ သူ့သက်သက်ဖြစ်တယ်ပေါ့။ ကချင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ရှမ်းတွေကလည်း ကချင်ပြည်သား၊ ရှမ်းပြည်နယ်မှာရှိနေတဲ့ ကချင်တွေကလည်း ရှမ်းပြည်သား အဲဒီပုံစံမျိုး ဖြစ်ရမယ်ဆိုပြီး သူ့ရဲ့ မှတ်တမ်းထဲမှာ ရေးထားတာကို မြင်ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီအတိုင်းသာ လုပ်သွားမယ်ဆိုရင် အားလုံးအတူတကွ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း နေနိုင်ကြလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 KIA က စစ်တပ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်စဉ်

လက်ရှိ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် လားရှိုးမြို့ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသော MNDAA က တရုတ်၏ ဖိအားပေး စေ့စပ်မှုကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ထံ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးလိုက်ရသည်။

ထို့နောက် လားရှိုးမြို့ ပြန်လည် လွှဲပြောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ပြီးစီးပါက ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် နယ်မြေ ချဲ့ထွင်နေသော TNLA နှင့် KIA ထံ တရုတ်က “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA)ကနေ သွယ် ဝိုက်ဖိအားပေးလာနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ‌ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

အလားတူ မြန်မာ့တပ်မတော်ကလည်း စစ်ရေးအင်အား ပြန်လည်တည်ဆောက်၍ KIA နှင့် TNLA ၏ နယ်မြေချဲ့ ထွင်နေမှုကို တားဆီးလာနိုင်သည့်အတွက် စစ်ရေးအလှည့်အပြောင်းသည် လားရှိုးမြို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် အပြီးမှာ မြင်တွေ့လာရနိုင်ကြောင်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်လျက်ရှိသည်။

TNLA၊ MNDAA၊ KIA တို့သည် UWSA ဦးဆောင်ပြီး ဖွဲ့စည်းထားသော ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ (FPNCC)တွင် အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၃

လားရှိုးမြို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေး လုပ်ငန်းစဉ်နောက်ပိုင်းတွင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ ကျန်ရှိနေသည့် ဒေသများအတွက် တရုတ်က သူ့အစား “ဝ”ပြည်နယ်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA)ကို ကြားဝင်ခိုင်း လာနိုင်သည်ဟု ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO-NCA/S)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဝ”တပ်ဖွဲ့သည် တရုတ်မှ ကိုယ်တိုင် ဝင်မပါချင်သည့် ကိစ္စများတွင် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် ဝင်ရောက် ဆောင်ရွက်ပေးရကြောင်း၊ “ဝ”၏ အနောက်တွင် တရုတ်ရှိနေသဖြင့် ၎င်း၏ ဆောင်ရွက်ခိုင်းမှုအပေါ် အားလုံးမှ လိုက်နာရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက “ရှင်းရှင်းပြောရင် “ဝ”ကတော့ တရုတ်က ကိုယ်တိုင် မလုပ်ချင်တဲ့ကိစ္စမှာ “ဝ”ကလည်း သူ့ရဲ့ကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ဒီမှာဆောင်ရွက် ပေးနေတာပါပဲ။ “ဝ” ပြောတဲ့ “ဝ” ခိုင်းတဲ့ဟာ အားလုံးလိုက်နာရဖို့ လိုတာက “ဝ”ရဲ့ နောက်မှာ တရုတ်ကိုယ်တိုင်ရှိတာကို။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေအရ “ဝ”ကို အသုံးပြုပြီး တော့ တရုတ်က သူ့ဩဇာအာဏာ ချဲ့ထွင်တဲ့ သဘောရှိတာကို။ ဒါကြောင့် “ဝ”ကတော့ သူ့ရဲ့ ပုံမှန် position မပျက်၊ နောက်ကျန်တဲ့ ဒေသတွေအတွက်လည်း သူလိုက်ပြီးတော့ အပြန်အလှန် အာမခံချက်ပေးပြီးတော့ ကြားဝင်ပေးမယ့် သဘောတော့ ရှိပါတယ်။ တရုတ်က ကိုယ်တိုင်ကြားဝင်တာရှိသလို “ဝ”ကလည်း ကြားဝင် ပေးတဲ့ ကိစ္စတွေလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် KIA တို့လို အဖွဲ့တွေလည်း ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ပြန်လည်စဉ်းစားဖို့ တော့ လိုလာတာပေါ့။ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လုပ်မလား၊ သို့တည်းမဟုတ် “ဝ”၊ တရုတ် အကြံပေးတဲ့အတိုင်း ပြန်သုံးသပ်မလားဆိုတဲ့ဟာ နည်းနည်းတော့ စဉ်းစားစရာတော့ ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့။ ရှမ်းမြောက်မှာ ယူနန်နယ်စပ် နဲ့ ဝေးတဲ့နေရာတွေကတော့ ဖြစ်နိုင်တယ်(တိုက်ပွဲ)၊ ယူနန်နယ်စပ်နဲ့ နီးတဲ့ဒေသတွေကတော့ ဖြစ်ဖို့မလွယ်တော့ ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နယ်စပ်လုံခြုံရေး၊ ကုန်သွယ်ရေးကို ဦးစားပေးတော့မှာကို။ BRI ကလည်း ဗမာပြည် ကိုဖြတ်ပြီး ကျောက်ဖြူအထိရောက်တော့ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေကို ပြန်ထိန်းချုပ်ချင်တဲ့ သဘောရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ ဆက်တိုက်နေမယ်ဆိုရင်တော့ အကျပ်အတည်း ဖြစ်သွားနိုင်တယ် တရုတ်ရဲ့ဖိအားပေါ့လေ” ဟု ပြောသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ယခင်က တာဝန်ယူခဲ့ဖူးသူ မစ္စတာဆွန်ကော်ရှန်နဲ့ UWSA ခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုကြောင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က သိမ်းပိုက် ထားသည့် လားရှိုးမှ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာပေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် လားရှိုးမြို့ထဲသို့ ဧပြီ ၁၈ ရက်၊ ဧပြီ ၂၁ ရက်နှင့် ၂၂ ရက်နေ့များက မြန်မာ့တပ်မတော်မှ စစ်ယာဉ်တန်း များဖြင့် ပြန်လည်ဝင်ရောက်ကာ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ပြန်လည်ထူထောင်ရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။

ထိုသို့ လားရှိုးမြို့မှ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့များကို ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခိုင်းခြင်းမှာ ၎င်း၏ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးနှင့် အခြား သော စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများ ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လိုသောကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု သုံးသပ် ကြသည်။

ယခုကဲ့သို့ လားရှိုးမြို့ကို လွှဲပြောင်းပေးအပ်ပြီးနောက် နယ်မြေထိန်းချုပ်နိုင်မှု၏ အောင်မြင်မှုအပေါ် မူတည်ကာ ရှေ့ဆက်လျှောက်ရမည့် တော်လှန်ရေးခရီးကို အဆုံးအဖြတ် ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး လေ့လာ သုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 UWSA နဲ့ MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “လားရှိုးကိစ္စက ဘယ်လောက်အောင်မြင်လဲ၊ မအောင်မြင်လဲဆိုတာ ကြည့်ရမယ်။ တရုတ်က ဒီမှာ ၃ ခု ပေါင်းပြီးတော့ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းဖွင့်မှာကို။ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းဖွင့်ဖို့ လုပ်တဲ့အတွက် ဒီဟာတကယ်လို့ အောင်မြင်လို့ ပြည်သူလူထုအတွက် တစ်စုံတစ်ရာ သက်သာတယ်၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ စီးပွားရေး တက်လာတယ်၊ စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ခါတိုင်းလို ရမ်းရမ်းကားကား မလုပ်ရဲတော့ဘူးဆိုရင်တော့ TNLA ဘက်ကလည်း စဉ်းစားလာနိုင်စရာတွေရှိတာပေါ့။ ဒီလားရှိုး ဘယ်လောက် အောင်မြင်မလဲ၊ မအောင်မြင်မလဲက ရှေ့လျှောက် ရမယ့် တော်လှန်ရေးလမ်းခရီးကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမှာပဲ” ဟု ပြောသည်။

ထိုသို့ ဆုတ်ခွာခြင်းသည် နစကဘက်မှ ဆုတ်ခိုင်းခြင်း မဟုတ်ဘဲ တရုတ်ဘက်မှ ဆုတ်ခွာရန် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ကတည်းက တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ပြောသည်။

လားရှိုးမြို့ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခြင်းသည် တရုတ်ဖိအားကြောင့်ဆိုသည့် ပြောဆိုနေမှုများကို တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနဘက်မှ ငြင်းဆိုထားပြီး နိုင်ငံရေးပြုပြင် ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ် ပြန်လည် စတင်နိုင်ရန် မိတ်ဆွေ သဘောဖြင့်သာ အကြံပြုပေးနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၃

နစကနှင့် တရုတ်အစိုးရကြား လားရှိုးမြို့ ပြန်လည်လွှဲအပ်ရေးကနေ တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးပြန်စနိုင်ဖို့ အတွက် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းပေါ်က မြို့များပြန်လည်ရရှိရေးအထိ ညှိနှိုင်းနိုင်သည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ (NDF) မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က MNDAA သည် လားရှိုးမြို့နှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကို တိုက် ခိုက် သိမ်းပိုက်ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးထူထောင်ထားသည်။

ထို့နောက် တရုတ်အစိုးရက ဖိအားပေး ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထား၍ MNDAA မှ နစကထံ ပြန်လည် လွှဲပြောင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆောင်ရွက်နေသလို မြန်မာ့တပ်မတော် လားရှိုးမြို့ ထဲ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာရေးကို ကြီးကြပ်ပေးနေကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် MNDAA တို့ကြား နှစ်ဖက် ပစ်ခတ်ရပ်စဲမှုစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကို လားရှိုးမြို့သို့ စေလွှတ်ထားကြောင်း တရုတ်ဘက်က ပြောသည်။

တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်း(ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီး) တစ်လျှောက်တွင်ရှိသော မြို့/ရွာများ အားလုံးမှ EAO များအနေဖြင့် တရုတ်၏ညှိနှိုင်းမှုအရ သို့မဟုတ် ဖိအားပေးမှုအရ ဖယ်ရှားပေးရနိုင်သည့် အနေအထားမျိုးအထိ ‌ရောက်သွားနိုင်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ (NDF)မှဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 လားရှိုးမြို့ထဲ မြန်မာ့တပ်မတော် စစ်ယာဉ်တန်းများ ဝင်ရောက်လာစဉ်

၎င်းက “တစ်ခုရှိတာကတော့ သေသေချာချာ ညှိညှိနှိုင်းနှိုင်းတော့ ဖြစ်ထားတယ်၊ ဘယ်လောက်ထိသွားမှာလဲ ပေါ့နော်။ ကျ‌နော်တို့ ထင်တာကတော့ ဒါသည် ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီး တစ်လျှောက်လုံးမှာရှိသော မြို့၊ ရွာများ အားလုံးကနေမှ ရှိသမျှ EAO တွေ ဖယ်ရှားပေးရမယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုးအထိ ‌ရောက်သွားမယ်လို့တော့ ထင်တယ်ပေါ့၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ကုန်သွယ်‌ရေးတွေ ဘာတွေက ရပ်နေတာလည်း ကြာနေပြီကို။ အခုလက်ရှိ လားရှိုးဖြစ်စဥ်ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့်ပေါ့နော်၊ လားရှိုးတစ်မြို့တည်းဆိုတဲ့ အနေအထားထက်ကို ပိုပြီးတော့မှ မှန်းလို့ ရတယ်ပေါ့၊ ဒါက တရုတ်နိုင်ငံ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဖြစ်စေချင်တယ်‌ပေါ့နော်၊ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက လောလောဆယ်မှာ ရပ်ကိုရပ်ထားရသလောက် ရှိတာကိုး၊ အဲမှာ မူဆယ်ဆိုလို့ရှိရင် တော့ မူဆယ်ကတော့ ဒါ ဘယ်သူမှ မထိရဘူး၊ အစကတည်းက ပြောလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ မူဆယ်ကို ဘယ်သူမှ မသိမ်းနိုင်ဘူး၊ အခုလားရှိုး ပြန်ရသွားပြီ၊ လားရှိုးနဲ့မူဆယ် ၂ ခုတည်းနဲ့လည်း ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းကြီးက အလုပ်မဖြစ်ဘူးပေါ့နော်၊ လက်ရှိဒီ EAO တွေ ဒီလမ်းကြောတစ်လျှောက်မှာ ရှိနေတဲ့ EAO တွေအကုန်လုံးသည် တရုတ်ရဲ့ ညှိနှိုင်းမှုအရသော်လည်းကောင်း၊ ဖိအားပေးမှုအရသော်လည်းကောင်း အဲဒီ မြို့၊ ရွာ တွေ ပေါ်ကနေမှ သိန္နီ၊ ကွတ်ခိုင်၊ ကျောက်မဲ၊ သီပေါ အစရှိတဲ့ဟာတွေ အကုန်လုံးကနေပြီးတော့ ဆုပ်ပေးရလိမ့် မယ်လို့တော့ မြင်တယ်ပေါ့၊ ဆိုတော့ အဲလမ်းကြောင်းကြီး တစ်လျှောက်လုံး ပွင့်အောင်တော့ နှစ်ဖက်စလုံးက လည်း ဒီဟာကို အဓိကတည်ပြီး ညှိနှိုင်းလိမ့်မယ်လို့လည်း မှန်းဆမိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လားရှိုးမြို့ ပြန်လည်ရရှိသည့်တိုင် တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ကွတ်ခိုင်၊ သိန္နီ၊ သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို စသည့် မြို့များ ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးပါက ကုန်သွယ် ရေး စတင်ရန် မဖြစ်နိုင်သေးကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ 

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ကွတ်ခိုင်၊ သိန္နီ၊ သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို တို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသော တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် ဆွေးနွေးမလား၊ တိုက်ခိုက်ကြမလားဆိုသည်ကို တော့ စောင့်ကြည့်ရမည်ဟု စစ်ရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။ 

လားရှိုးမြို့မှာ တရုတ်ရဲ့ ပစ်ခတ်မှုရပ်စဲရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကားကို တွေ့ရစဉ်

ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးများ အောင်မြင်ရန် တရုတ်သည် မြန်မာနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် ဆက်ဆံရေးတစ်ခု တည်ဆောက်ရမည်ဖြစ်သောကြောင့် တရုတ်၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုသည် ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူ ဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တရုတ်နဲ့ပတ်သက်လို့ ဘာလို့ အဲ့လောက်ထိ အနီးနားမှာ ကပ်နေလဲဆိုရင်တော့ ဒါကအရှင်းဆုံးက တရုတ်သည် Border နားမှာ အကပ်ဆုံးဖြစ်တယ်၊ နောက်တစ်ချက်က အထူးသဖြင့် ဒီနယ်စပ်မှာ လှုပ်ရှားနေတဲ့ EAO တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ခုနကပြောတဲ့ ability ဟာ တရုတ်အ‌ပေါ်မှာ အများကြီးမူတည်တယ်၊ အဲဒီတော့ တရုတ်က ထိန်းချုပ်ခြင်းအားဖြင့် ပြည်တွင်းမှာဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာတွေက အထိုက်အလျောက် ဖြေရှင်းပြီးသား ဖြစ်သွားမယ်၊ နောက်တစ်ချက် အ‌‌ရေးကြီးသော အချက်က မြန်မာနဲ့ တရုတ်ကြားမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ အများကြီးရှိတယ်၊ ဒါတွေအောင်မြင်ဖို့ တရုတ်သည် မြန်မာနဲ့ ပိုပြီးကောင်းမွန်တဲ့ ဆက်ဆံရေးတစ်ခု တည်ဆောက်ရမှာ အမှန်ပဲ၊ အဲဒီ တော့ အဲဒါတွေ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် တရုတ်ရဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုက ရှိကိုရှိနေတယ်” ဟု ပြောသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကတော့ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် မြန်မာက သက်ဆိုင်ရာ အစုအဖွဲ့များအား နိုင်ငံရေး ပြန်လည်သင့်မြတ်ရန်နှင့် နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဥ် ပြန်လည်စတင်နိုင်ရန် မိတ်ဆွေ သဘောဖြင့်သာ အကြံပြုနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့တွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၃

တရုတ်နိုင်ငံသည် မကြာသေးမီက ပစ်ခတ်ရပ်စဲမှုစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကို မြန်မာနိုင်ငံ၊ လားရှိုးမြို့သို့ စေလွှတ်ခဲ့ပြီး မြောက်ပိုင်းဒေသ စစ်ပွဲများ ရပ်တန့်ရေး လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ‌ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် မစ္စတာကုံကျားကူ(Mr. Guo Jiakun)က ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၂ ရက်က ပြုလုပ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပုံမှန်သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Mr. Guo Jiakun က “ကူမင်းငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရနှင့် MNDAA တို့၏ သဘော တူညီချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် နှစ်ဖက်၏ ပူးတွဲဖိတ်ကြားချက်အရ တရုတ်နိုင်ငံသည် မကြာသေး မီက ပစ်ခတ်ရပ်စဲမှု စောင့်ကြည်ရေးအဖွဲ့ကို မြန်မာနိုင်ငံ လားရှိုးမြို့သို့ စေလွှတ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတပ်မတော်နှင့် MNDAA တို့အကြား ပစ်ခတ်ရပ်စဲ‌ရေးကို စောင့်ကြည်သွားမည်ဖြစ်ပြီး လားရှိုးမြို့ ချောမွေ့စွာ လွှဲပြောင်းပေးအပ် ခြင်းအား မျက်မြင်သက်သေခံသွားမည်”ဟု ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် Mr. Guo Jiakun ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဆက်စပ်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဆန္ဒနှင့်တောင်းဆိုချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံမြောက် ပိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို မြန်မာနိုင်ငံမှ မြှင့်တင်ဖော်ဆောင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံသည် တက်ကြွစွာ ပံ့ပိုးကူညီ လျက်ရှိပါသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

Mr. Guo Jiakun က “တရုတ်နိုင်ငံက ကူမင်းငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ် တိုးတက်အောင် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းဒေသ စစ်ပွဲများ ရပ်တန့်ရန်အတွက် ဆွေးနွေးပွဲ များကို လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှ ဘက်အသီးသီးနှင့်အတူ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က ရှမ်းပြည် နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့ အပါအဝင် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကိုပါ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော် စစ်ယာဉ်တန်းများ လားရှိုးမြို့ထဲ ဝင်ရောက်လာစဉ်

ထို့နောက် အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ထူထောင်ရေး မြို့တော်စီမံခန့်ခွဲရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာမှ တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ထံ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထား၍ ပြန်လည် လွှဲပြောင်းပေးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ဧပြီ ၂၁ ရက်က လားရှိုးမြို့အတွင်းသို့ စစ်ယာဉ်တန်းများဖြင့် ဝင်ရောက်လာပြီ MNDAA ထံက မြို့ကိုပြန်လည် လွှဲပြောင်းရယူခဲ့သလို တရုတ်နိုင်ငံကလည်း နှစ်ဖက်ပစ်ခတ်မှုရပ်စဲရေး စောင့်ကြည့်အဖွဲ့ကို  စေလွှတ်ခဲ့သည်။

သို့သော် တရုတ်၊ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် MNDAA ကြား မည်သည့် သဘောတူညီချက်များ ရရှိခဲ့သည်ကိုတော့ အများပြည်သူကို ထုတ်ပြန်၍ ချပြခြင်းမရှိသေးပေ။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၂

တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် လားရှိုးမြို့ကနေ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA) ဆုတ်ခွာပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသည့် အချိန်အတွင်းမှာ တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံအလံများ ထောင်ထားသော လားရှိုးမြို့ တော်သစ်ဖန်တီးရေးကောင်စီဆိုသော စာနှင့်ပုံများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃ ရက်က လားရှိုးမြို့ အပါအဝင် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (ရမခ-လားရှိုး)ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် လားရှိုးမြို့ကို အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ထူထောင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတိန့်ရှီးကျွင်း၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့သည် ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထား၍ လားရှိုးမြို့ကနေ ဆုတ်ပေးခဲ့ရပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်က ဧပြီ ၂၁ ရက်နှင့် ၂၂ ရက်နေ့များ အတွင်း စစ်ကား အစီးရေ ၁၀၀ ကျော်ဖြင့် ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၂ ရက်က လားရှိုးမြို့ထဲ ပြန်ဝင်လာတဲ့ တပ်မတော် စစ်ကားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ အခြေအနေများအတွင်းမှာ တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံအလံများထောင်ထားပြီး လားရှိုးမြို့တော်သစ် ဖန်တီး ရေးကောင်စီဆိုသော စာတန်းနှင့် ရုံးအဖွဲ့တစ်ခုဖြင့် လည်ပတ်နေသောပုံများ ဧပြီ ၂၂ ရက်တွင် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ သည်။

သို့သော် ယနေ့အချိန်ထိ တရုတ်၊ မြန်မာ့တပ်မတော်၊ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့တို့ သုံးပွင့်ဆိုင်ကြား မည်သည့် သဘောတူညီ ချက်များ ရရှိထားသည်ကို ပြည်သူလူထုက မသိရသေးပေ။