CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၇

တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း ယာဂီကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက ရေဘေးသင့် ပြည်သူများကို အိန္ဒိယ အစိုးရက အဝတ်အထည်၊ ရိက္ခာခြောက်နှင့် ဆေးဝါးများ ထောက်ပံ့ကူညီပေးသွားမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအစိုးရသည် တိုင်ဖွန်းယာဂီ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံ ပြည်သူများနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသသည့် အနေဖြင့် မြန်မာ၊ ဗီယက်နမ်နှင့် လာအိုနိုင်ငံများသို့ အကူအညီများ ပေးပို့လျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် အိန္ဒိယအစိုးရသည် မြန်မာရေဘေးသင့် ပြည်သူများအတွက် ရိက္ခာခြောက်၊ အဝတ်အထည်နှင့် ဆေးဝါး များ အပါအဝင် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး အထောက်အပံ့ တန်ချိန် ၁၀ တန်ကို အိန္ဒိယရေတပ် INS Satpura သင်္ဘောပေါ်တွင် တင်ဆောင်၍ ပေးပို့ကူညီခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မုန်တိုင်းကြောင့် မိုးအဆက်မပြတ် ရွာသွန်းကာ မြစ်/ချောင်းများ မြင့်တက်လာပြီး နေပြည်တော် ကောင်စီနယ်မြေ၊ မကွေတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကယားပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ မွန်ပြည် နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ် တို့မှ မြို့နယ် ၅၆ မြို့နယ်တွင် ရေကြီးရေလျှံ ခဲ့သည်။

 မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရေကြီးရေလျှံဖြစ်ပွားနေစဉ်

ထို့ကြောင့် လူနေအိမ် ၂၁၁၆ လုံး ပျက်စီးပြီး ၁၅၈၃၇၃ လုံး ရေနစ်မြှုပ်ခဲ့၍ အစိုးရက ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေးစခန်း ၄၃၈ ခုဖွင့်လှစ်ကာ အိမ်ထောင်စု ၄၂၈၅၈ စု၊ လူဦးရေ ၁၆၃၇၈၀ ဦးကို ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့သည်။

ထို့နောက် ရေဘေးကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာ အနေဖြင့် စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ ညနေ ၄ နာရီထိ ကောက်ယူရရှိသော စာရင်းအရ ပြည်သူ ၂၂၆ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ၇၇ ဦး ပျောက်ဆုံးနေသည်။

အလားတူ ရုံး/ဌာန အဆောက်အဦ ၁၁၇ လုံး၊ စာသင်ကျောင်း ၁၀၄၀ ကျောင်း၊ ဘာသာရေး အဆောက်အဦ ၃၈၆ လုံး၊ လမ်း/တံတားအချို့၊ လျှပ်စစ်မီးတိုင်နှငိ့ ဆက်သွယ်ရေးတိုင်များ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း နစက-က သတင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် တိရိစ္ဆာန်မျိုးစုံ စုစုပေါင်း ၁၂၈၃၄၄ ကောင်သေဆုံးပြီး စပါးနှင့်သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ဧက ၆၄၃၀၈၁ ဧက ရေနစ် မြှုပ်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၆

ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)သည် NCA ကို ထိန်းသိမ်းလိုက်နာပြီး ပြည်သူလူထု အကျိုးကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေချိန်မှာပင် လက်ရှိဥက္ကဋ္ဌ ခွန်သူရိန်သည် စုပေါင်းဦးဆောင်မမှု အရမဟုတ်ဘဲ တစ်ဦးတစ်ယောက်သော သဘောထားဆန္ဒဖြင့် မူဝါဒ အလွှဲသုံးစား ပြုလုပ်နေသည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ထုတ်ပြန် ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိ PNLO ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်သူရိန်သည် တစ်ဦးတည်း မူဝါဒဖြင့် NCA မှ သွေဖီ၊ ချိုးဖောက်ပြီး ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်လာခြင်း၊ စစ်ရေးဖော်ဆောင်လာခြင်း၊ PNO/PNA နှင့် SAC ကို ရန်သူသတ်မှတ်၍ ဆန့် ကျင် တိုက်ခိုက်လာခြင်း၊ ဆီဆိုင်မြို့ အပါအဝင် မဲနယ်တောင်ဒေသအတွင်း၊ မြို့ပြကျေးရွာများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးစေ ခြင်းနှင့် ပအိုဝ်းပြည်သူများ စစ်ပြေး/စစ်ရှောင် များပြားစေခြင်းတို့ကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့ရှိရပါသည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မူလ PNLO/PNLA ၏ ဦးဆောင်နာယက တစ်ဦးအနေနှင့် မလွှဲမရှောင်သာ တာဝန်ရှိလာသည့် အပေါ်တွင် လက်ရှိ ခွန်သူရိန် ဦးဆောင်(PNLO-ခွဲထွက်)အဖွဲ့မှ အပြီးအပိုင် နှုတ်ထွက်လိုက်ပါကြောင်း ဆုံးဖြတ် လိုက်ရပါသည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နောက်နောင် PNLO(ခွဲထွက်)၏ လုပ်ဆောင်မှု အဝဝသည် မိမိနှင့် လုံးဝ (လုံးဝ) သက်ဆိုင်တော့မည် မဟုတ် ကြောင်းလည်း ၎င်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်သူရိန်ကို တွေ့ရစဉ်

PNLO (ခွဲထွက်)ထံမှ နှုတ်ထွက်ပြီးနောက် မိမိအနေနှင့် အမျိုးသားနိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းများကို လက်မလျှော့ဘဲ ဆက်လက်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ပြောသည်။

၂၀၀၉ ခုနှစ်က ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တနေရာတွင် ကျင်းပသော အမျိုးသားညီလာခံ တရပ်မှနေ၍ PNO မှ ခွဲထွက် ကျန်ရစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ ဦးဆောင်သည့် (PPLO)နှင့် ရလလဖ(SNPLO)မှ ခွဲထွက်လာသူ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်သူရိန် ဦးဆောင်အင်အားစုများသည် အခြားပအိုဝ်း အင်အားစုငယ်များ ဝန်းရံလျှက် PNLO ကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းထူထောင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် PNLO/PNLA သည် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားဒေသသို့ ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှစ၍ ပြန်လည် ဝင်ရောက် လာခဲ့ပြီး ပအိုဝ်းအမျိုးသားနိုင်ငံရေး လုပ်ငန်းများကို ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်/ပအိုဝ်းအမျိုးသား တပ်မတော်(PN O/PNA)နှင့် ညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာသည်မှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကုန်အထိပင် ဖြစ် ကြောင်း၊ PNLO ဥက္ကဋ္ဌ များအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ၊ ခွန်မြင့်ထွန်းနှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်သူရိန်တို့က ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၃ အထိ အလှည့်ကျ တာဝန်ယူခဲ့ကြသည်ဟု ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ၏ စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ကာလအတွင်း သမ္မတ ဦးသိန်းစိန် လက်ထက်တွင် ပြည်နယ်အဆင့်၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အပစ်ရပ်စာ ချုပ်(Bilateral)ထိုးခဲ့သလို ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်နေ့တွင် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲ ရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)ကို လက်မှတ်ထိုးခဲ့သည်။

7 EAO Alliance နဲ့ NSPNC ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် PNLO ကိုယ်စားလှယ် အနေဖြင့် ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာသည် တခြားသော NCA လက်မှတ်ထိုးထား သည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များဖြင့် ပူးပေါင်း၍ ဖွဲ့စည်းထားသော 7 EAO Alliance တွင် ပါဝင်ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆက်လက် ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသည်။

ထို့ကြောင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်သူရိန် ဦးဆောင်သည့် PNLO အဖွဲ့က PNLO အနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် စစ်ရေးပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားသည့် အချိန်မှစတင်၍ NCA အကောင်အထည် ဖော်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်ခြင်း ရပ်ဆိုင်းသွားပြီး ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ပါ၍ လက်ရှိ ကာလတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် သွားရောက်တွေ့ဆုံသည့် NCA ထိုးထားသော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွင်လည်းကောင်း၊ 7 EAO Alliance တွင်လည်းကောင်း PNLO မှ ကိုယ်စားလှယ် ပေးပို့စေလွှတ်ထားခြင်းမရှိကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ယနေ့စ၍ PNLO နှင့် သက်ဆိုင်သော လုပ်ငန်းကိစစရပ်များကို တာဝန်ပေးအပ်ခံထားရသော ခေါင်းဆောင်ကြီး ၅ ဦး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည်သာ အတည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ခေါင်းဆောင် ၅ ဦးမှာ ဥက္ကဋ္ဌအဖွဲ့(၃) ဦး၊ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီဝင်(၁)ဦးတို့ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်သူရိန် ဦးဆောင်သည့် PNLO အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၆

အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း (EAO) များ၏ စဉ်းစားချက်များမှာလည်း ပြောင်းလဲလာပြီဖြစ်ကြောင်း 7 EAO Alliance အဖွဲ့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) ရေးဆွဲစဉ်က EAO များ၏ စဉ်းစားချက်မှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးဖြစ်ကြောင်း၊ အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ စဉ်းစားချက် အသစ်များ ရှိခဲ့ကြကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က “မိမိတို့ EAO တွေ အားလုံးနီးပါးပေါ့လေ၊ အတူတကွ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ NCA ရေးဆွဲစဉ် ကာလအချိန်ပေါ့၊ NCA ခေတ်ထဲမှာ ကြိုတင်ပြီးတော့ ညှိနှိုင်းသဘောတူညီမှုများကတော့ ခုနက ပြောတဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုကိုပြောတာဖြစ်တယ်။ ဒီအချိန်မှာ နောက်ထပ် စဉ်းစားချက်တွေ ကလည်း ပေါ်လာတာပေါ့၊ အချိန်တွေလည်း အများကြီး ကြာခဲ့ပြီကိုး၊ NCA ခေတ်ဆိုတာက ဟိုပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃/၁၄ အခုဆိုရင် ၁၀ နှစ်လောက်ကြာခဲ့ပြီပေါ့၊ နောက်ထပ်စဉ်းစားချက်တွေ ပေါ်လာတယ်ဆိုတာကလည်း အသစ် အဆန်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ ဒါတွေကလည်းပဲ အကြောင်းတရားရှိလို့ပဲ အကျိုးတရား ဖြစ်ပေါ် လာတယ်လို့ လက်ခံပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပကတိ အရှိတရားပါ” ဟု ပြောသည်။

NCA ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကိုတွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်ကြသည့် တိုင်းရင်းသားများအားလုံး ပြည်ထောင်စုအကျိုးကို ရှေ့ရှု၍ နိုင်ငံရေးပြဿနာ အား အဖြေရှာကာ တိုင်းပြည်ကို တည်ဆောက်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မဟာမိတ် ၇ ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်နယ်မြေ အသီးသီးတွင် မိမိတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ဖြင့် စတင် အုပ်ချုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လအတွင်း ကျင်းပသော အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားထားသည်။

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း အဖြေမရှာနိုင်ဘဲ ကြာရှည်သွားပါက အတွေးအခေါ်များ ပြောင်းလဲလာမှာ ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP) မှ မူဝါဒရေးရာ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါကြောင့် ဘယ်အရာကိစ္စမဆို အချိန်က စကားပြောတယ်ဆိုတာ တစ်ခုတော့ ရှိပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ကြတယ် မိမိတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်အတွက် မိမိတို့ရဲ့ ဆန္ဒအတွက် မိမိတို့ ဖြစ်စေချင်တဲ့ အတွက် နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းလို့ မရဘူးလို့ ထင်တဲ့အတွက် လက်နက်ကိုင်ပြီးတော့ ဖြေရှင်းကြတယ်၊ အဲဒီတော့ ကာလတွေ ရှည်ကြာလာတဲ့အခါ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် အပြုတ်တိုက်နိုင်ရင်တော့ တမျိုးပေါ့လေ၊ အပြုတ်မတိုက် နိုင်တဲ့အခါ မိမိတို့ရဲ့ အချိန်ကာလတစ်ခုမှာ အတွေးအခေါ်တွေ လက်တွေ့အရ အမြင်တွေ ပြောင်းလဲပြီးတော့မှ အချိန်ကာလတစ်ခုက စကားပြောလာမယ်၊ အဲဒီလို အချိန်ကြရင်တော့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးတဲ့ စားပွဲပေါ်မှာ ပြောချင် ဆိုချင်တဲ့ စိတ်တွေများ ဖြစ်လာမလားဆိုတဲ့ အခြေအနေတော့ ဖြစ်ပေါ်လာလိမ့်မယ်၊ ၂၀၂၅ တော့ ကျနော်တို့ ကတော့ သိပ်မသေချာသေးဘူး။ ၂၀၂၅ နဲ့ ၂၀၂၅ အလွန်လောက်မှာကတော့ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိတယ် လို့တော့ မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

 PDF တပ်ဖွဲ့များ လေကျင့်နေကြစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေသာ AA က အနည်းဆုံး ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်ကို တည်ဆောက်မည်ဖြစ်ပြီး TNLA ကလည်း ပလောင်(တအာင်း)လူမျိုးများအနေဖြင့် လိုအပ်ပါက နိုင်ငံထူထောင်နိုင် မည့် အခြေအနေကို အဆင်သင့် ပြင်ဆင်ထားရန် ပြောကြားထားသည်။

အလားတူ KIA ကလည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်း သည့် အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲစဉ်းစားပြီး တည်ဆောက်ကြမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစု ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ ကရင် ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော် အားနည်းလာခြင်းနှင့်အတူ တိုင်းရင်းသားလက်နက် ကိုင်များသည် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး တောင်းဆိုမှုကနေ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အဆင့် ရရှိရေး စဉ်းစားချက် ပြောင်းလဲကာ တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃

ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကို အခြေခံ၍ သွားသည့်အတွက် တိုင်းရင်းသားအားလုံးပါဝင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ အခင်းအကျင်း ကို ဖန်တီးသင့်ကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် ငြင်းပယ်ထားသည့် တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီများကို မည်သည့် အချက်အလက်ဖြင့် ညှိစွန်းသလဲဆိုခြင်းအပေါ် စိစစ်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

MUP ပါတီမှ နိုင်သန်းရွှေက “ကျနော်တို့က ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကို အခြေခံသွားတယ်၊ နောက်ပြီးတော့ SAC က လည်း သူတို့ပြောနေတာ ရှိတာပေါ့နော်၊ All Inclusive (အားလုံးပါဝင်မှု) ဆိုပြီး All Inclusive ဖြစ်အောင်တော့ လုပ်ရမှာပေါ့၊ အထူးသဖြင့်တော့ ငြင်းပယ်ထားတာ ရှိတာပေါ့၊ ဒီငြင်းပယ်တာက ဘယ်လို ဥပဒေပုဒ်မနဲ့ ညှိစွန်းနေ သလဲ၊ နောက်တစ်ချက် ပုဂ္ဂိုလ်လား၊ ပါတီအဖွဲစည်း တစ်ခုလုံးလား အဲဒါတော့ သေသေချာချာ စစ်ဆေးပြီးတော့ လုပ်ဖို့သင့်တာပေါ့လေ၊ တကယ်လို့ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတစ်ယောက် ညှိစွန်းတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကျနော်တို့ ဘယ်လို လုပ်ရ မလဲ၊ အဲဒီလူကို ထုတ်ပယ်ရမလား၊ ဘယ်လို လုပ်ပေးရမလဲ၊ အဲဒါတော့ အရမ်းအရေးကြီးတာပေါ့နော်၊ အထူး သဖြင့် တိုင်းရင်းသားအားလုံး ပါဝင်သင့်တာပေါ့နော် ကျနော်တို့ အမြင်မှာ။ ဒါမှ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာ ရကို ပြည့်စုံမယ်လို့ ထင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသားလူငယ်များကိုတွေ့ရစဉ်

UEC က နိုင်ငံရေးပါတီများ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေနှင့် နည်းဥပဒေများကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက် တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီများအား ပါတီမှတ်ပုံတင်ခြင်းကို ပြန်လည်လုပ်ဆောင် စေခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပါတီမှတ်ပုံတင် လျှောက်ထားခဲ့သည့် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP)၊ ဇိုမီးဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ZCD) အပါအဝင် ပါတီအချို့ တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားမှု ငြင်းပယ်ခံထားရသည်။

မိမိတို့ ANP ကို ပါတီတည်ထောင်ခွင့် ငြင်းပယ်ခဲ့သည့်အတွက် ရခိုင်လူထုအနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီနှင့် နိုင်ငံရေး ဆောင်ရွက်မှုအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု နည်းစေကြောင်း ANP မှ မူဝါဒရေးရာ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က မဲပေးဖို့ကို ရှင်းပြနေစဉ်

၎င်းက “မိမိတို့ ပါတီရဲ့ ရပ်တည်ချက်က အများပြည်သူရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက် လိုအပ်ရင် လိုအပ်သလို ပြောမယ် ဆိုမယ်၊ ထောက်ပြမယ်ပေါ့၊ နိုင်ငံရေးအရ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဒီလိုလုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိဘူးဆိုတဲ့အခါ ရခိုင် ပြည်နယ်မှာ ပြည်သူအများစု ထောက်ခံတဲ့ ပါတီတစ်ရပ် အနေနဲ့ ငြင်းပယ်ခံရတဲ့အတွက် ပြည်သူလူထုရဲ့ စိတ်ထဲ မှာ မိမိတို့ ထောက်ခံတဲ့ ပါတီတစ်ရပ်ကို ဒီလိုအကျိုးအကြောင်း ဘာမှမပြောဘဲနဲ့ ငြင်းပယ်လိုက်တဲ့ အတွက်က တော့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်ဟာ လိုအပ်ချက်တွေ အများကြီး ရှိတယ်လို့ ခံစားရတယ်၊ နောက်တစ်ခုက မိမိတို့ အားကိုးယုံကြည်တဲ့ ပါတီတစ်ရပ်အနေနဲ့ ရပ်တည်ပိုင်ခွင့်ကို ငြင်းပယ်လိုက် တဲ့အတွက် ဒီမိုကရေစီနဲ့ နိုင်ငံရေးအရ ဆောင်ရွက်မယ့် ကိစ္စတွေမှာ ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်သူတွေအတွက် စိတ်ဝင် စားမှု မရှိဘူး။ ဆောင်ရွက်ချင်တဲ့ စိတ်မရှိဘူးဆိုတဲ့ အမြင်လွဲစောင်းမှုတွေ ဖြစ်ပွားလာနိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိပါ တယ်” ဟု ပြောသည်။

လာမည့် အောက်တိုဘာလအတွင်း သန်းခေါင်စာရင်းနှင့် လူဦးရေးစာရင်း ကောက်ယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၂

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့နယ်တွင် မိမိတို့ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) ပါတီဝင်များ မရှိကြောင်း ALP မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စက်တင်ဘာ ၉ ရက်က မောင်တော၊ ၄ မိုင် (နခခ-၂) လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုအတွင်း ALP နှင့်ဆက်စပ်နေသူ များ သေဆုံးမှုအတွင်း ပါဝင်သွားသည်ဟု ပြောဆိုမှုမှာ မမှန်ကန်ကြောင်း၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ကတည်းက မိမိတို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ အဆိုပါ ဒေသတွင် မရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ALP မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက “မောင်တောဧရိယာမှာ ALP တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ မရှိဘူးလို့ ကျမတို့ ပြောချင် တယ်၊ မရှိဘူးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ALP ဟာဆိုလို့ရှိရင် ၂၀၂၀ လောက်ကတည်းက အဲဒီနေရာမှာ ကျမတို့ မရှိ တော့ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုလို့ရှိရင် ဖမ်းဆီးမှုတွေ များတယ်၊ အခက်အခဲမျိုးစုံ ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲဒီဖက်ကနေပြီး မှ ကျမတို့ လူတွေက ထွက်ခွာလာကြတာတွေ ရှိတယ်။ နောက်ပြီးလို့ရှိရင် Indian Border ဖက်က ထွက်လာကြ တဲ့ သူတွေဆိုလို့ရှိရင်လည်း လမ်းခုလတ်မှာ AA ရဲ့ ဖမ်းဆီးမှုကို ခံသွားရတဲ့သူတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အခုရှိတဲ့ နေရာ အခုဗုံးကြဲခံရတဲ့နေရာမှာ ALP ကနေပြီးမှ ဆက်စပ်တဲ့သူတွေရှိတယ်၊ စစ်သုံ့ပန်းတွေရှိတယ်၊ အဲဒီလို ပုံစံမျိုး ကတော့ မရှိဘူးလို့ပဲ ကျမ ပြောချင်တယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်က ခိုင်ချင်းလင်းဆိုတာ တစ်ယောက် ALP က အရပ်သား ရဲဘော်တစ်ယောက်ကို AA က ဖမ်းသွားတာ ရှိတယ်။ အဲဒီလူက အခု ဗုံးကြဲခံရတဲ့နေရာမှာ ရှိတယ်လို့ ကျမတို့ မယူဆဘူး။ သူ့ကို တောနက်တစ်နေရာမှာ ခေါ်သွားတယ်လို့ပဲ ကျမတို့က ယူဆတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ အခု ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့က ARSA တို့ ဘာတို့နဲ့ ရောပါနေသယောင်ယောင် ပြည်သူတွေ ဖြစ်မှာစိုးရိမ် တယ်၊ ကျမတို့က ဒီနေရာမှာ ကျမတို့လူတွေ ပါတယ်လို့ ပြောခြင်းဟာ မမှန်ကန်ဘူးလို့ပဲ ကျမ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 ALP တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ ညပိုင်းက မောင်တော၊ ၄ မိုင် (နခခ-၂) စခန်း (စစ်သုံ့ပန်းများနှင့် တခြား အကျဉ်းသားများအား ခေတ္တထိန်းသိမ်းထားသည့်နေရာ)  ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကြောင့် အဆိုပါနေရာရှိ AA ထိန်းသိမ်းထားသော စစ်သုံ့ပန်းများ၊ ARSA ၊ RSO  မူဆလင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲဝင်များ၊ စစ်သင်တန်းဆင်း မူဆလင် လက်နက်ကိုင်များ အပါအဝင် အများအပြား သေဆုံးသွားကြောင်း အာရက္ခတပ်တော်(AA)က စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ ULA/AA အဖွဲအစည်းနှင့် ရက္ခိုင့်အမျိုးသားတော်လှန်ရေးကို အနှောင့်အယှက်ပေးပြီး ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးစားအားထုတ်၍ ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးနေသောသူများ၊ ALP နှင့် ဆက်စပ်နေသောသူများနှင့် သံသယအမျိုးမျိုးဖြင့် စစ်ဆေးမေးမြန်းရန် ဖမ်းဆီးထားသူများလည်း ပါဝင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဗုံးကြဲခံရမှုအတွင်း မိမိတို့ ALP ပါတီဝင် ရှိနေခြင်းဟု ဆိုခြင်းက မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ယခင်က ဖမ်းဆီးခံထားသော သူများမှာ မောင်တောတွင် ရှိနေသည်ဟု မထင်မိကြောင်း ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ALP တပ်ဖွဲ့၀င်များနဲ့ ထောက်ခံသူများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမတို့လူတွေကို အရင်ဖမ်းထားတဲ့ လူတွေက အခုပြောတဲ့ မောင်တောမှာ အခုဗုံးကြဲခံရတဲ့အထဲမှာ ရှိတယ်ဆိုတာက မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ ကျမတို့ အရင်က ကျမတို့လူတွေကို ဖမ်းထားတယ်ဆိုတာ ဒီနေရာမှာတော့ ကျမ တို့ မထင်ဘူး။ တခြားနေရာတွေ ရှိတာပေါ့၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းတို့ဖက်မှာ နောက်ပြီး ဘူးသီးတောင်နဲ့ ရသေ့တောင်ကြား ထဲမှာ အဲဒီနေရာတွေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ပဲ ကျမတို့ ထင်ပါတယ်။ အခုက အဲဒီလူတွေက သေသွားပြီလား ပျောက် သွားပြီလား ကျမတို့ ဘာမှ မပြောနိုင်ပါဘူး။ အခုမောင်တောမှာ စစ်သုံ့ပန်းတွေ ထားတဲ့နေရာဆိုတာက မကြာခင် က ဘူးသီးတောင်နဲ့ မောင်တောဖက်မှာ လောလောလတ်လတ် တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့အခါမှာ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့လူတွေ ပြီးလို့ ရှိရင် သူတို့တွေရဲ့ မသင်္ကာမှုတွေနဲ့ ဖမ်းထားတဲ့ သူတွေသာလျှင် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ကျမ ယူဆပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ တော့ လူမျိုး မရွေး၊ ဘာသာမရွေး ပါနိုင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) သည် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော ရခိုင်လူမျိုးကိုယ်စားပြု လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် စစ်တွေမြို့ကို အခြေပြု၍ ရခိုင်တောင်ပိုင်းဒေသ၌ အဓိကထား လှုပ်ရှားနေကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၁

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ (EAOs) ၏ ထိန်းချုပ်ဒေသများတွင် မကြာခဏ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှု၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုများကြား စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) ထိန်းချုပ်ထားသည့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့ လေကြောင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသလို တအာင်း အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA) ထိန်းချုပ်ထားသည့် နမ့်ခမ်းဒေသနှင့် မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်ဒေသများ တွင်လည်း လေကြောင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံနေရသည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဒေသခံအချို့မှာ လုံခြုံမှု မရှိဟုဆိုကာ အခြားဒေသသို့ ထပ်မံ တိမ်းရှောင်သွား ကြောင်း လားရှိုးဒေသခံတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စိုးတော့ စိုးရိမ်တယ်၊ ဒီလိုဖြစ်တဲ့အချိန်တော့ လူထုတွေလည်း သူတို့ ပြန်သွားကြတယ်၊ တချို့ကလည်း ပြန်လို့ရပြီဆိုတော့ ပြန်သွားကြတယ်၊ အဲဒီလိုမျိုး လက်နက်ကြီးတွေ ပြန်ကျတော့ တချို့ဆို ပြန်ရွှေ့တာ ရှိနေ တယ်နော်၊ ဆိုလိုတာက စိုးရိမ်တာက Targeted က ဘယ်ဟာမှန်း မသိဖြစ်နေတာ၊ တချို့ သိသလောက် တချို့ဆို ပြန်ထွက်တယ်။ သိပ်မှ ပြန်မရောက်သေးတာ၊ သိပ်ပြန်မရောက်သေးဘူး။ တချို့ဆိုလည်း လမ်းခရီးမှာ ပြန်သွား တာ ရှိတယ်။ အဲဒီလိုပြန်ဖြစ်တော့ တချို့ဆို ပြန်ထွက်သွားတာ ရှိတယ်၊ မလုံခြုံတော့လို့ ဖြစ်မယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က စတင်ခဲ့သော ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့(MNDAA-TNLA-AA)၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ရှမ်းမြောက်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့အများအပြားကို မြန်မာ့တပ်မတော်က လက်လွတ် ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။

 နစက၏ သတိပေးချက်ကို နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဖော်ပြထားစဉ်

ထို့နောက် MNDAA-TNLA-AA တို့သည် ၎င်းတို့ သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့သော မြို့များကို အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရား စီရင်ရေး စသည့် ယန္တရားများ လည်ပတ်နိုင်ရေး လုပ်ဆောင်လျက်ရှိနေသည်။

အာရက္ခတပ်တော် (AA) ထိန်းချုပ်နယ်မြေဟု ဆိုသော်လည်း တစ်ဖက်အင်အားစုက လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှု၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်နိုင်သည့်အတွက် စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေကြောင်း စစ်တွေဒေသခံတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စိုးရိမ်မှုကတော့ အများကြီးပေါ့၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လွတ်မြောက်နယ်မြေ၊ AA ထိန်းချုပ်နယ်မြေ၊ စစ်ကောင်စီ လွတ်မြောက်နယ်မြေ ဆိုပေမယ့်လည်း စစ်ကောင်စီက သူတို့ရဲ့ စစ်အင်အားနဲ့ လူအင်အားနဲ့ မဟုတ် တောင် လေတပ်အင်အားနဲ့ လာပြီးတော့ ဗုံးကြဲ၊ လက်နက်တွေ လာပြီးတော့ ပစ်ချသွားတယ်ဆိုတော့ ပြည်သူ လူထုမှာ စားရေးသောက်ရေး လုပ်ကိုင်ရှာဖွေ စားသောက်နေရတဲ့အချိန်မှာ လမ်းမှာလည်း ဖြစ်ချင်မယ်ပေါ့နော်၊ သူတို့ရဲ့ ခိုလှုံမယ့်နေရာ မရှိမဲ့ နေရာတွေမှာ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်၊ အဲဒီအချိန်မှာ လေယာဉ်သံ ကြားတယ်ဆိုလို့ရှိရင် သူတို့အဓိက လေယာဉ်သံကြားပြီဆိုတာနဲ့ပေါ့၊ ဘယ်နေရာကို ပြေးပြီးတော့ ပုန်းလိုက်ရမလဲဆိုတာကို အရင် လိုက်ရှာရတယ်။ ညပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နေ့ပဲဖြစ်ဖြစ်ပေါ့နော်၊ ဘယ်အချိန်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လေယာဉ်သံ မကြားရလို့ရှိရင် ကြောက်ရွံ့မှု မရှိဘူး။ လေယာဉ်သံ ကြားတယ်ဆိုတာနဲ့ပဲ ကိုယ့်အပေါ်နား လေယာဉ်ရောက်ပြီဆိုတာနဲ့ ဘယ်နား ပစ်ချမလဲ စိုးရိမ်မှုကတော့ အချိန်ပြည့်လိုလိုပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ညနေ ၇ နာရီဝန်းကျင်မှာ ပေါက်တောမြို့နယ်၊ ရှင်ရွာကျေးရွာရှိ AA တပ်ဖွဲ့၏ ဆေးကုသဆောင် နေရာတစ်ခု လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီး သေဆုံးထိခိုက် ဒဏ်ရာရရှိမှုများရှိခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ် မတိုင်မီကလည်း TNLA ထိန်းချုပ်ထားသည့် နမ့်ခမ်းမြို့ စက်တင်ဘာ ၆ ရက်နေ့က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီးနောက် သေဆုံးထိခိုက် ဒဏ်ရာရရှိသူများ ရှိခဲ့သည်။

ပြည်သူလူထု နေအိမ် အဆောက်အဦများ ပျက်စီးသွားစဉ်

နမ့်ခမ်းမြို့ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက်ပိုင်း လေယာဉ်သံကြားပါက အထိတ်တလန့် ဖြစ်နေကြောင်း နမ့်ခမ်းဒေသခံတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အေးပေါ့ဗျာ၊ စိုးရိမ်စိတ်ကတော့ အမျိုးမျိုးပေါ့၊ ညညဆိုလည်း အိပ်မရ၊ တစ်ခါတစ်လေကြတော့ အပြည် ပြည်ဆိုင်ရာ လေယာဉ်ဖြတ်ရင်တောင်မှ စိုးရိမ်စိတ်တွေနဲ့ အိပ်နေရတာတွေလည်း ရှိတာပေါ့၊ လေယာဉ်က ဗုံးကြဲ ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ အသံတစ်ခုခု ကြားတာနဲ့ လူတွေက အထိတ်တလန့်ဖြစ်နေတာ” ဟု ပြောသည်။

ထိုကဲ့သို့ နယ်မြေမလုံခြုံမှု၊ အသက်အန္တရာယ်များ စိုးရိမ်ရမှု ရှိနေသည့်အတွက် ထိုဒေသအတွင်းရှိ ဒေသခံ လူထုများမှာ နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်နှင့် အခြားဒေသများသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှုများ ရှိလာကြောင်း သိရသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် အဓမ္မဝင်ရောက် နေထိုင်နေသည့် မြို့၊ ရွာများ၌ တပ်မတော်၏ တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင် မှုများကို ကာကွယ်ရန် အတွက် ပြည်သူတို့၏ နေအိမ် အဆောက်အဦများ၊ အရပ်ဘက် အုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ အဆောက်အဦများကို အသုံးပြုခြင်း၊ အပြစ်မဲ့ ပြည်သူလူထုကို လူသားတံတိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ရေး ယာယီ နေရပ်စွန့်ခွာ နေရသူများကို ပြန်လည်နေထိုင်ရန် ဆွဲဆောင်စည်းရုံးခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ တပ်မတော် အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို မဖြစ်မနေ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါ လက်နက်ကိုင်တွေကို လိုအပ်သလို တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတို့ အဓမ္မဝင်ရောက် နေထိုင်လျက် ရှိသည့် မြို့၊ ရွာများရှိ ပြည်သူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အသုံးချမှုမခံရစေရေးနှင့် ဘေးကင်းလုံခြုံမှု ရှိစေရေးတို့ အတွက် သတိပြုကြရန်လိုအပ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

 အဆိုပါ ပြောကြားချက်ကို နိုင်ငံတော်ပိုင် မီဒီယာများတွင် နေ့စဉ် ဖော်ပြ၍ သတိပေးလျက်ရှိနေသည်ကို တွေ့ရ သည်။ 

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၁

တရုတ်နိုင်ငံ၊ လျန်ယွက်ကန်မြို့၊ ဟိုင်ကျိုး(Haizhou) Bayview Conference Center တွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်နေ့က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဖိုရမ်ကို ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခမ်းအနားသို့ နစကအဖွဲ့ဝင် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ တက်ရောက်၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်က “ကာလရှည်ကြာ အကြမ်းဖက်မှုများနှင့် ပဋိပက္ခများကို ဖြစ်ပေါ်စေသော ရာဇ ဝတ်ဂုဏ်းအုပ်စုများအား နိုင်ငံပေါင်းစုံ ပူးပေါင်းတိုက်ဖျက်ရေး၊ လူမှုဘဝ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ပြည်သူတို့၏ အသက် အိုးအိမ် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုရှိစေရေးအတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနယ်ပယ်တွင် လက်တွေ့ဆန်သော ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်ရေး၊ သမားရိုးကျနှင့် သမားရိုးကျမဟုတ်သော လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို အတူတကွ တိုက်ဖျက်ရေးတို့ကို အလေးထားဆောင်ရွက်သွားရမည်”ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် တရုတ်ပြည်သူ့လုံခြုံရေးဆိုင်ရာဝန်ကြီး မစ္စတာဝမ်ရှောင်ဟုန် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တို့တွေ့ဆုံကာ နှစ်နိုင်ငံ လုံခြုံရေးနှင့် တရား ဥပဒေစိုးမိုးရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အလားတူ မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအကြား ရဲတပ်ဖွဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဗဟိုဌာန ထူထောင်မှုဆိုင်ရာ နားလည်မှု စာချွန်လွှာနှင့် တရုတ်ယွမ် ၅ သန်း တန်ဖိုးရှိ ရဲလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ အကူအညီပေးရေး စာလွှာတို့အား နှစ်နိုင်ငံဝန်ကြီးများက လက်မှတ်ရေးထိုးလဲလှယ်ခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် တရုတ်နိုင်ငံကနေ မြန်မာနိုင်ငံ သို့ စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့က ပြန်လည် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၀

မန္တလေးမြို့သည် မြန်မာ့တပ်မတော် အပါအဝင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအတွက် မည်မျှအရေးပါသလဲဆို သည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးနှင့်စစ်ရေး အကဲခတ်များက သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။

မန္တလေးမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်စာရင်းဝင်သော မြို့တစ်ခုဖြစ်ကာ နှစ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းအတွက် သိက္ခာပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ဝါဒဖြန့်ချိရေးဆိုင်ရာ အရေးကြီးကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါကတော့ ပြောရရင် မန္တလေးသည် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ Capital city ပေါ့၊ တကယ်မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် အနေအထားထဲက စာရင်းဝင်ထားတာကိုး၊ မန္တလေးမြို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး တစ်ခုခု အထိအခိုက်ဖြစ်တယ်ဆိုရင် တစ်ဖက်က ဝါဒဖြန့်ရာကောင်းတာကို ဒါက အနည်းဆုံး ရမှာ၊ ဒီဖက်က ခုခံမယ့်သူဖက်ကလည်း ဒီလိုမျိုး မထိန်း ချုပ်နိုင်ဘူး တစ်ခုခု ဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ သိက္ခာပိုင်းလည်း ပြောစရာ ဖြစ်တာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ ကျနော်လက်ရှိ အမြင်အ ရတော့ မန္တလေးကို လာပြီးတော့ ချက်ချင်းကြီး ဝုန်းဒိုင်းကြီး စစ်ဆင်ရေးကြီး အကြီးကြီးနဲ့ လုပ်နိုင်လောက်အောင် တော့ မမြင်သေးဘူး။ ဒါကတော့ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ အချက်တွေ အများကြီး ရှိပါတယ်၊ ဒါကတော့ လောလော ဆယ် ကျနော်တို့ စောင့်ကြည့်နေတဲ့ အနေအထားမှာ ဒီလိုပဲ သုံးသပ်တယ်၊ သေချာတာကတော့ သိက္ခာပိုင်းအရ ရော ဝါဒဖြန့်မှုအပိုင်းအရရော ဒါအရေးကြီးတဲ့ နေရာလို့ပဲ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 မန္တလေးပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့က မန္တလေးမြို့ရှိ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (လပခ) ကို အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများက ၁၀၇ မမ ရှော့တိုက်ဒုံး ၁၀ လုံးဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

မန္တလေးမြို့သည် ဧရာဝတီမြစ်ဘေးတွင် တည်ရှိပြီး မန္တလေးမှတဆင့် မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း၊ မြောက်ပိုင်း၊ အိန္ဒိယ၊  တရုတ် စသည့် နယ်စပ်ဒေသများဖြင့် ကုန်သွယ်မှု အဓိက ပြုလုပ်နေသော မြို့ကြီးဖြစ်သည်။

မန္တလေးမြို့မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယမြို့တော်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြို့မပျက်မစီးဘဲ ထိန်းသိမ်းကာ သိမ်းပိုက်ရရှိရေး လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) မှ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဇော်ဝေစိုးက ပြောသည်။

မန္တလေးမြို့ကျုံးကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “မန္တလေးနဲ့ ပတ်သက်ရင် ကျနော်တို့တွေ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု ဟိုကတည်းက ရှိတယ်။ အခု 1027 အပြီးမှာ 1027 Second Wave အတွက် ပြင်ဆင်မှုထဲမှာ မန္တလေးပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ မေမြို့ပတ်ဝန်းကျင် ပြင်ဆင်မှုတွေကို ကျနော်တို့ ဟိုကတည်းက လုပ်တယ်၊ အဲဒီပြင်ဆင်မှုတွေ အားကောင်းခဲ့လို့လည်း အခု ဒီ 1027 Second Wave က ကောင်းတာ၊ အခုဟာက ဒီမန္တလေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ရှိရင် ကျနော်တို့မှာ အခြေခံကောင်းတွေက ရှိပြီးသား၊ အားလုံး CDM တွေက စနေချိန် မန္တလေးဟာ  CDM အားကောင်းတဲ့ မြို့တစ်မြို့ဖြစ်တယ်။ မန္တလေးဟာ ထူးခြားတယ်၊ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက်ကတော့ ဒုတိယမြို့တော်ပေါ့၊ အဲဒီမှာ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီမှာ နိုင်ငံတကာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်ရှိတယ်၊ ကျန်းမာရေးတို့ ပညာရေးတို့နဲ့ ပတ်သက်ရင် မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ်ပိုင်းကြီးတစ်ခုအတွက် လိုအပ်တဲ့ စာရင်းဇယားတွေ ပစ္စည်းဆေး ဝါးတွေ သိုလှောင်မှုတွေ ဒါတွေရှိတယ်။ အလားတူပဲ ဆက်သွယ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ရင်လည်း ရှိတယ်။ ဒီလိုဟာမျိုးတွေကို ကျနော်တို့တွေက မပျက်မစီးဘဲနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ ထိန်းသိမ်းပြီး‌တော့ အကောင်းဆုံး ဒီမြို့ကို ရယူထိန်းသိမ်းနိုင်အောင် ကျနော်တို့ ကြိုတင်ပြင်ဆင် တယ်၊ ပြင်ဆင်ထားတာတွေရှိတယ်၊ အခုလည်း ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်းအတွင်း ရှမ်းမြောက်ရှိ လားရှိုး၊ ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ နောင်ချိုနှင့် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းရှိ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ စဉ့်ကူး၊ မတ္တရာ၊ သပိတ်ကျင်းတို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုတို့အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် မန္တလေးမြို့တွင်လည်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနိုင်သည်ဟုဆိုကာ မြို့ခံအများအပြား နီးစပ်ရာ နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်နှင့် တခြားသော ဒေသများသို့ ပြောင်းရွှေ့မှုများလည်း ရှိနေသည်။ 

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၉

လာမည့် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် 7 EAO Alliance အဖွဲ့၏ ဦးဆောင်အဖွဲ့အစည်းအဝေးကို ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) ၏ အနှစ်သာရ ၃ ချက်ဖြစ်သော နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရေး၊ သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မြောက် ရေး၊ အရပ်သားများကို အကာအကွယ်ပေးရေးတို့ကို ကိုင်စွဲ၍ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က “လက်ရှိ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှု ဘောင်ကျဉ်းနေတဲ့ ကာလမှာကတော့ ခုနက ပြောနေ တဲ့ NCA အနှစ်သာရ ၃ ချက်ကို ကိုင်စွဲပြီးတော့ လုပ်နေတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေကလည်း အားရစရာတော့ မရှိပါ ဘူး။ သို့သော်လည်းပဲ ကိုယ့်ရဲ့ 7 EAO Alliance ထဲမှာကတော့ ခုနက ပြောတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို လုပ်ငန်း ကော်မတီ အစည်းအဝေးတွေကို မိမိတို့ ဦးဆောင်မှုကော်မတီ အစည်းအဝေးတွေကို လုပ်နေတာရှိသလို အလျဉ်း သင့်ရင် သင့်သလိုပေါ့၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေလည်း လုပ်တယ်၊ ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့လည်း အခါအားလျော်စွာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်နိုင်တာ တော့ ရှိတယ်။ အဲဒါတော့ ပုံသေမရှိဘူးပေါ့လေ၊ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းမှု အခြေအနေကို ပြောပြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အကြမ်း ဖျင်းပေါ့လေ၊ လာမယ့် ၁၀၊ ၁၁ ရက်နေ့ကြရင်လည်းပဲ ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ဦးဆောင်အဖွဲ့ အစည်းအဝေးကို လည်းပဲ ကျင်းပဖို့ လုပ်ဖို့ ဆိုတာကိုလည်းပဲ ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာကို ပြောပြခြင်းဖြစ်ပါ တယ်” ဟု ပြောသည်။

 NSPNC နဲ့ အပစ်ရပ်အဖွဲ့များ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနေစဉ်

အပစ်ရပ် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ၇ ဖွဲ့က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် 7 EAO Alliance ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး နစက၏ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး လျက်ရှိနေသည်။

မိမိတို့အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းခြင်းက အကောင်းဆုံးဟု ယုံကြည်ထား ကြောင်း၊ ထိုနည်းလမ်းအတိုင်း လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

NSPNC ၊ အပစ်ရပ်အဖွဲ့များနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေစဉ်

၎င်းက “ရိုးရိုးသားသား ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်နည်းလမ်းကတော့ အကောင်းဆုံးလို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့နော်၊ ကိုယ့်နည်းလမ်းကတော့ ကိုယ်ယုံကြည်တဲ့ ကိုယ့်နည်းလမ်း ကိုယ်သွားနေတဲ့ နည်းလမ်းကတော့ ဒါကတော့ အကောင်းဆုံးလို့ ပြောရမှာပေါ့။ အကောင်းဆုံး ဆိုတာကလည်းပဲ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်နဲ့တော့ တူနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလေ။ အမျိုးမျိုး ရှိကြမှာပဲလေ၊ အချိုကြိုက်တဲ့သူက အချိုက ကောင်းတယ်လို့ ပြောသလို အခါးကြိုက် တဲ့သူက အခါးကောင်းတယ်လို့ ပြောချင်လည်း ပြောကြမှာပေါ့။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ 7 EAO Alliance အနေနဲ့လည်းပဲ ကျနော်တို့ နည်းလမ်းရှိပါတယ်။ အခုမှ မဟုတ်ပါဘူး ဟိုပြီးခဲ့တဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၂၀၂၂ ကတည်းကိုက PPST အဖြစ် အဲဒီကတည်းက  ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေး လမ်းပြမြေပုံဆိုင်ရာ အဆိုပြုချက်ဆိုတာ ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

7 EAO Alliance အဖွဲ့ကို သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP)၊ ပအိုဝ်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (LDU)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး/ ကရင် အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်- ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။