CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၁

ကမ္ဘာ့ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်ကြသည့် တရုတ်၊ ရုရှား၊ မြောက်ကိုရီးယား၊ အိန္ဒိယတို့အပြင် အခြားသော နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ တရုတ်နိုင်ငံ၌ စုစည်း တွေ့ဆုံခဲ့မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အခွင့်အလမ်းလားဟု နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်မှုများရှိနေ ကြသည်။

ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌသည် ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှ စတင်ကာ စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့အထိ ကြာမြင့်ခဲ့သည့် တရုတ်ခရီးစဉ် အတွင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၊ တရုတ်ဒုသမ္မတ ဟန်ကျိန့်၊ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ၊ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်၊ မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်တို့နှင့် တွေ့ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထို့ပြင် လာအိုသမ္မတ သောင်လောင်ဆီ ဆိုလစ်၊ ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် မူဟာမက်စ် ရှက်ဘာ ရှာရီစ်၊ မလေးရှား ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ၊ အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဘရာဘိုဝို၊ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူး၊ ကာဇက်စ္စတန်သမ္မတ အပါအဝင် အခြားသော နိုင်ငံတကာ ခေါင်းဆောင်များဖြင့်လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။ 

ထိုသို့ စုစည်းတွေ့ဆုံခဲ့မှုသည် အခွင့်အလမ်း အနည်းနှင့်အများ ပေါ်လာနိုင်သော်လည်း ကြီးကြီးမားမား ရရန် အခြေအနေမှာ မရှိသေးကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “ဘာလို့ဆို သူ့ကို ဖိတ်တဲ့ဟာကလည်း ဖဲရိုက်တယ်ဆိုရင် အိမ်ပြည့်အောင် ဖိတ်တာ(တဲ့)ပုံစံမျိုးဖြစ်တာကို။ အဲဒီတော့ သူ့ကိုပဲ ပုံပြီးတော့မှ အလေးထားပြီးတော့မှ တွေ့တယ်လို့ မမြင်ရဘူးပေါ့။ သို့သော်လည်း တစ်ဖက်က လည်း ဗမာပြည်ဟာ တရုတ်ပြည်အတွက် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကိုထွက်ဖို့ ထွက်ပေါက်ဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဘယ် နည်းနဲ့မဆို သူက အထိုက်အလျောက် အလေးထားတာတော့ သေချာတာပေါ့။ ဒါကို တပ်ချုပ်ကြီးကလည်း ကြိုးစားပြီးတော့မှ သူ့အကျိုးအတွက်ဖြစ်အောင် လုပ်နေပုံရတယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း သူက လုပ်ရမှာက ရွေးကောက်ပွဲကို ဖြစ်အောင်လုပ်ဖို့ပဲ။ ဒါကိုဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုရင် သူ့အတွက်က အကူအညီက ပိုပြီးတော့မှ ရနိုင်တယ် ပေါ့။ သူ့အတွက် အားကောင်းတဲ့ အချက်တစ်ခုက ဘာလဲလို့ထင်လဲဆို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေကနေ စပြီးတော့မှ လုပ်ခဲ့တဲ့ ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါးဆိုတာ သူက အဲဒါကိုနည်းနည်း ရပ်တည်နေတယ်လို့ ကြေညာနေတာပဲ။ ဒါဟာ အိမ်နီးနားချင်း နိုင်ငံတွေအတွက် အသက်ရှူချောင်စေတဲ့ ရပ်တည်ချက်လို့ ပြောရမှာပေါ့။ အတိုက်အခံတွေဘက် ကတော့ ဒီလိုရပ်တည်ချက်မျိုး ကြေညာတာ မတွေ့ရသေးတဲ့ အခါကြတော့ ဒါဟာလည်း အားနည်းချက် တစ်ခု ဖြစ်တာပေါ့။ အားနည်းချက်ကို ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ အားသာချက်ဖြစ်အောင် လုပ်ဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်အထိ တရုတ်နိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့သည့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့(SCO) ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ဘေကျင်းမြို့မှာ ကျင်းပသည့် တရုတ်ပြည်သူများ၏ ဂျပန် ခုခံတော်လှန်ရေး စစ်ပွဲနှင့် ကမ္ဘာ့ဖက်ဆစ် ဆန့်ကျင်ရေးစစ်ပွဲ အောင်နိုင်ခြင်း နှစ် (၈၀) ပြည့် အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား ကို တက်ရောက်ခဲ့ကာ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအခင်းအကျင်းအရ နိုင်ငံတကာ စာမျက်နှာသစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် တော်တော်လေး လှုပ်ရှားနိုင်ပြီး အရေးပါ အရာရောက်သည့် ကိစ္စရပ်များ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်နဲ့တွေ့ဆုံစဉ် 

၎င်းက “ဒေသတွင်းချင်း ဆက်ဆံရေး၊ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေး ဒါတွေအကုန်လုံးကို ပေါင်းစည်းအောင် လုပ်ကြတာပေါ့လေ။ ပိုဆိုးတာက အမေရိကန်မှာ ဒေါ်နယ်ထရမ့် တက်လာပြီးတဲ့နောက် တခြားနိုင်ငံတွေကို အခွန်စည်းကြပ်တာ ဘာတို့နဲ့အတူ လိုက်လုပ်တော့ အဲဒီအချိန်မှာ အဲဒီကိစ္စရပ်ကို တမင်သက်သက် အနိုင်ကျင့် တယ်လို့ ထင်ကြတဲ့သူတွေ၊ နောက်တစ်ခုက ဖြေရှင်းလို့ ရရဲ့သားနဲ့ တမင်သက်သက် အကြပ်ကိုင်တယ်လို့ ထင်ကြ တဲ့ သူတွေပေါ့။ ပြောရရင် အဲဒီအကြပ်ကိုင်မှုကို လက်မခံကြဘူး အဆင်မပြေကြဘူးဆိုတဲ့ နိုင်ငံတွေ စုပေါင်းပြီး တော့ ကမ္ဘာကြီးမှာ စည်းစည်းလုံးလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဘယ်လိုသွားကြမလဲဆိုတဲ့ အဖြေရှာကြတာပဲလေ။ ဒီလိုမျိုးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု ကောင်းလာခြင်းအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း နောင်အနာဂတ်မှာ နိုင်ငံတွေ ကြားထဲမှာ ဆက်ဆံရေးတွေ ပိုကောင်းလာမယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ နိုင်ငံတကာ စာမျက်နှာပေါ့။ အရင်တုန်းက နိုင်ငံတကာ စာမျက်နှာဆိုတာက အနောက်ဥရောပနဲ့ ‌မြောက်အမေရိကတိုက်ဆိုပြီးတော့ ပြောရမလိုတောင် ဖြစ် တဲ့ အနေအထား။ ဒါပေမယ့် အခု တကယ့် နိုင်ငံတကာဆိုတဲ့ စာမျက်နှာသစ်ကတော့ အခုဖြစ်လာမှာပေါ့။ အဲဒီ‌ တော့ နိုင်ငံတကာ စာမျက်နှာ သစ်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့လည်း တော်တော်လေးကို လှုပ်ရှားနိုင်ပြီးတော့ အရေးပါ အရာရောက်တဲ့ အရာတွေ ရောက်လာပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုခရီးစဉ်၌ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ လာအို အပါအဝင် တခြားသော နိုင်ငံများက ထောက်ခံကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့(SCO)၏ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံဖြစ်လာစေရေး ဆွေးနွေးခဲ့ ကာ တရုတ်-မြန်မာ-အိန္ဒိယ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး စာချုပ်များ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

လီဒိုလမ်း ပြန်လည်ပြုပြင်ရေး၊ မြစ်ဆုံစီမံကိန်း ပြန်လည် စတင်နိုင်ရေး၊ လာအိုနိုင်ငံမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဝယ်ယူ နိုင်ရေး၊ တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ပြန်လည် စတင်နိုင်ရေး၊ အိန္ဒိယ-မြန်မာ မြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေး နှင့် လုံခြုံရေးကဏ္ဍ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်ရေးတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။