CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၈

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်ပြီး တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည်ဟု နေပြည်တော်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၈ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ မကြာမီရက်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ အလုပ်သဘော ခရီးစဉ် သွားရောက်မည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ခရီးစဉ်အတွင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ထျန်းကျင်းမြို့၌ ကျင်းပမည့် ရှန်ဟိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး (Shanghai Cooperation Organisation-SCO SUMMIT 2025) တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

အလားတူ ဘေကျင်းမြို့၌ ကျင်းပမည့် ဂျပန်ခုခံတော်လှန်ရေးစစ်ပွဲနှင့် ကမ္ဘာ့ဖက်ဆစ် ဆန့်ကျင်ရေးစစ်ပွဲ အောင်နိုင်ခြင်း နှစ် (၈၀)ပြည့် အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင် အပါအဝင် တရုတ် အစိုးရအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမည် ဖြစ်သလို အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်လာမည့် အခြားနိုင်ငံ့ ခေါင်းဆောင်များဖြင့်လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသွား မည်ဖြစ်ကြောင်း နေပြည်တော်ဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားနှင့် SCO အစည်းအဝေးသို့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ၊ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်တို့ လည်း တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်နှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ  ၉ ရက်က မော်စကိုမြို့ (ရုရှားနိုင်ငံ)တွင်လည်းကောင်း၊ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄ ရက်က ဘန်ကောက်မြို့(ထိုင်းနိုင်ငံ) တွင်လည်းကောင်း၊ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၄ ရက်က မော်စကိုမြို့(ရုရှားနိုင်ငံ)တွင်လည်း ကောင်း တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၈

တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်နေခြင်းက လက်ရှိ တပ်မတော်က နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေမှုကို ထောက်ခံသည့် သဘောလားဟု မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်နေကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S) မှဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ‌CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်က ကျင်းပပေးမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို KIA, KNU, AA, KNPP နှင့် အခြားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများက လက်မခံကြောင်း ပြောဆိုထားသကဲ့သို့ ဆန့်ကျင် ကျော်လွှားကြရန် NUG ကလည်း တိုက်တွန်းထားသည်။

ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲအား ဆန့်ကျင်နေသည့် အစုအဖွဲ့များအနေဖြင့် လက်ရှိ မြန်မာ့တပ်မတော်မှ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေမှုအပေါ် သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် ထောက်ခံသလို ဖြစ်နေကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး အဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ‌CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲကို ဖျက်မယ်ဆိုတဲ့ အစုအဖွဲ့တွေက သွယ်ဝိုက်တဲ့နည်းနဲ့ လက်ရှိ အနေအထားကိုပဲ သွယ်ဝိုက်တဲ့နည်းနဲ့ ထောက်ခံသလို ဖြစ်နေတယ် ကျနော်ကြည့်တာတော့။ ရွေးကောက်ပွဲကို ဖျက်မယ် ဟုတ်ပြီ ဒါဆိုရင် လက်ရှိအနေအထားကို ထောက်ခံနေသလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းက မေးစရာကြီး ပြန်ဖြစ်နေတယ်။ သူတို့ ပြောတာ သူတို့ အိုင်ဒီယာပါ။ ကျနော်တို့က ဘာမှကန့်ကွက်ဖို့လည်း မရှိဘူး၊ ထောက်ခံဖို့လည်း မရှိဘူး။ သို့သော် ဗမာပြည်ရဲ့ ၁၉၆၀ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စဉ်တွေကိုကြည့်ရင် တခါမှ တရားဝင် ဘာညာထက် အစုအဖွဲ့က လုပ်ပေး တာ မဟုတ်ပါဘူး။ အားလုံးက တစ်နည်းတစ်ဖုံ တရားမဝင်ဘူးလို့ ပြောတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ပဲ လုပ်ပေးကြတာ။ နောက်ဆုံး ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ အားလုံးကလည်း သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရတွေ လုပ် ပေးတယ်ပြောပေမယ့် ၂၀၀၈ ဆိုတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအောက်ကပဲ လုပ်တာတွေ ဖြစ်နေတာကို။ ဒါကြောင့် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအောက်ကဖြစ်လို့၊ တရားမဝင်တဲ့ အစုအဖွဲ့ကလုပ်လို့ ကန့်ကွက်စတမ်းဆိုရင် ကျနော်တို့တိုင်းပြည် မှာ ရွေးကောက်ပွဲတွေ ၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲကတည်းကိုက စပြီးကန့်ကွက်ရမယ့် သဘောဖြစ်နေတယ်။ အဲဒါပါပဲ။ နောက်တစ်ချက်က ရွေး‌ကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူးဆိုတာလည်း လူတိုင်းသိပါတယ်။ သို့သော် အဖြေ ဘာလဲ ဆိုတာလည်း ဘယ်သူမှ မပေးနိုင်တော့ လက်ရှိပုံသဏ္ဍာန်ပေါ့။ လက်ရှိ  ရွေး‌ကောက်ပွဲ မလုပ်ဘဲ အခုနေနေတဲ့ ပုံသဏ္ဍာန်၊ ဒီပုံသဏ္ဍာန်၊ ဒီစနစ်ကိုပဲ ဆက်လက် ထောက်ခံချင်တဲ့သဘောနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်နေသလား ဆိုတာ မေးစရာကြီး ဖြစ်လာတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)ဥက္ကဋ္ဌ ပဒိုစောကွယ်ထူးဝင်းကို တွေ့ရစဉ်

ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း (၁) ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၂ မြို့၌ ကျင်းပသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲသည် “စစ်တပ်အတွက် အကျိုးရှိမည့် လူနှင့် ပါတီရွေးချယ်ပွဲ” ဖြစ်သဖြင့် ကရင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ များ၊ ကရင်နိုင်ငံရေး အင်အားစုများ၊ ကရင်ပါတီများနှင့် ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးသည် အကြမ်းမဖက်သော နည်းလမ်းများဖြင့် ဆန့်ကျင်ကြရန် KNU က ဩဂုတ် ၂၆ ရက်နေ့တွင် သဘောထား ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့ပြင် နာဂဒေသအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲအား လုံးဝလက်ခံမည် မဟုတ်သည့်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ကာလ အတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော အသက်အန္တရာယ်ကို အာမ,မခံကြောင်း နာဂဒေသ(ပကဖ) အထူးတိုက်ခိုက်ရေး တပ်ဖွဲ့က ဩဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်မှ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်သည့်အခါတွင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအတွက် ‌ခေါင်းစဉ်တပ်၍ ကောင်းသွားသည့် အနေအထား ဖြစ်သောကြောင့် လက်ရှိအခြေအနေကို ပိုသဘောတွေ့ပုံရကြောင်း သေနင်္ဂ မဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

NUG ခေါင်းဆောင် တချို့ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲ လမ်းကြောင်းက ဘယ်လိုပဲပြောပြော မဖြစ်မနေ သွားရမယ်ဆိုတဲ့ဟာ ကျနော်တို့က တွက်ထားပြီးသား။ အဲဒီအချိန်မျိုးမှာ ရွေးကောက်ပွဲ လမ်းကြောင်းကိုမှ မလုပ်ဘဲနဲ့ တခြား လမ်းကြောင်း ရွေးတယ် ဆိုတော့ သူတို့လိုချင်တဲ့ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ ဘယ်လိုဒီမိုကရေစီလဲ။ ကျနော်တို့က ပြန်မေးရမယ့် အနေအထား ဖြစ် သွားတာပေါ့။ ပြောရရင်တော့ မျိုးစုံပေါ့။ သူတို့မှာ မျှော်လင့်ချက်မျိုးစုံ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဆိုလိုချင်တာကတော့ အနည်းဆုံးပေါ့။ တပ်ကနေ တာဝန်ယူ အုပ်ချုပ်ထားတဲ့ အချိန်ကြတော့ နည်းနည်း အာဏာရှင်ကို တွန်းလှန်တယ် တို့ ဘာတို့ဆိုတဲ့ ပေါက်တတ်ကရ ပြောရရင်တော့ ခေါင်းစဉ်တပ်လို့ ကောင်းသွား တယ်ပေါ့။ ခေါင်းစဉ်တပ်လို့ ကောင်းသွားတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားတွေမှာ ခေါင်းစဉ်တပ်လို့ ကောင်းသွားတဲ့ အနေအထားတွေ ဖြစ်လာတော့ ဒီလိုအနေအထားကိုပဲ သူတို့မှာ ပိုပြီးသဘောတွေ့ပုံ ရပါလိမ့်မယ်။ ဒါကတော့ ကျနော်တို့ မှန်းကြည့်လို့ရတဲ့ အနေ အထားပေါ့လေ” ဟု ပြောသည်။

ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တားဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေး ဥပဒေ ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်မှ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေအရ နှောင့်ယှက်ဟန့်တား ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် လူသေဆုံးအောင် လုပ်ပါက ထောင်ဒဏ် အနည်းဆုံး ၁၀ နှစ်မှ တစ်သက်တစ်ကျွန်းအပြင် သေဒဏ်အထိ ချမှတ်နိုင်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲကို အဖျက်အမှောင်လုပ်ကြမည့် အင်အားစုများရှိနိုင်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်မှသာ ဒီမိုကရေစီအစိုးရတစ်ရပ် ‌ပေါ်ထွက်လာမည်ကို သတိပြုရမည်ဟု ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇

နာဂဒေသအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲအား လုံးဝ လက်ခံမည်မဟုတ်သည့်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ကာလအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော အသက်အန္တရာယ်ကို အာမမခံဘူးဟု နာဂဒေသ(ပကဖ)အထူးတိုက်ခိုက်ရေးတပ်ဖွဲ့က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၌ မြန်မာ့တပ်မတော်က ကျင်းပရန် ကြံစည်းနေသော အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကို ပါဝင် ယှဉ်ပြိုင် မည့် မည်သည့်ပါတီမဆို လူပုဂ္ဂိုလ်မဆို နာဂဒေသအတွင်း ပဋိပက္ခများကိုသာ တိုးပွားလာစေမည့်အပြင် မတည် ငြိမ်မှုများ ပိုမိုပေါ်ပေါက်လာစေမည် ဖြစ်သောကြောင့် နာဂဒေသ(ပကဖ)အထူး တိုက်ခိုက်ရေးတပ်ဖွဲ့ အနေဖြင့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲအား လုံးဝ လက်ခံမည်မဟုတ်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

၎င်းအဖွဲ့က “ ရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော အသက်အန္တရာယ်များ၊ အိုးအိမ်ပစ္စည်းဆုံးရှုံး မှုများကို ရွေးကောက်ပွဲတွင် တိုက်ရိုက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်သူများ သို့မဟုတ် အဆိုပါ လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သူများကသာ တာဝန်ခံရမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများကိုလည်း လုံးဝ(လုံးဝ) တာဝန် ယူမည် မဟုတ်ပါ”ဟု ပြောသည်။

ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တားဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေး ရေးဥပဒေကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် နာဂဒေသအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင် ရွေးချယ်ခံမည့် သူများနှင့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်ရန် ကူညီဆောင်ရွက်သူများ၏ လုံခြုံရေးကို လုံးဝ အာမခံချက်ပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း အသိပေး ကြေညာချက်ထုတ် ပြန်လိုက်သည်ဟု နာဂဒေသ(ပကဖ)အထူးတိုက်ခိုက်ရေးတပ်ဖွဲ့က ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်က ဖြစ်သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ အပိုင်း(၁) အနေဖြင့် မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၂ မြို့ နယ်မှာ ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဆိုပါ ၁၀၂ မြို့နယ်အတွင်းမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသရှိ လေရှီး၊ လဟယ်၊ နန်းယွန်း ၃ မြို့နယ်စလုံး ပါဝင်သည်။

NUG  ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ် 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တချို့၊ NUG၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ ဒီမိုကရေစီအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ(NUCC)တို့က ထုတ်ပြန်ကြေညာထား သည်။

ထို့ကြောင့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တားဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေး ရေးဥပဒေကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဥပဒေအရ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တား ဖျက်ဆီးနှင့် လူသေဆုံးအောင်လုပ်လျှင် ထောင်ဒဏ် အနည်းဆုံး ၁၀ နှစ်မှ အနည်းဆုံး တစ်သက်တစ်ကျွန်းအပြင် သေဒဏ်ထိ ချမှတ်နိုင်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းပါရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆

မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပသို့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ရောက်ရှိနေသော မဲဆန္ဒရှင်များ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးလို ပါက ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များ ဖြည့်ခိုင်းခြင်းအား စိုးရိမ်စရာမလိုကြောင်း ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ(PPP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာသက်သက်ခိုင်က ပြောသည်။

ပြည်ပနိုင်ငံများကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အနေနှင့် ကြိုတင်မဲ ပေးနိုင် ရေးအတွက် ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များ ဖော်ပြပြီး သက်ဆိုင်ရာသံရုံးများကို ပေးပို့တောင်းဆိုရမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၁ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

နိုင်ငံခြားရောက်သည့်သူများ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အချက်အလက်ပေးရန် ကြောက်စရာမလိုကြောင်း၊ နိုင်ငံခြား ရောက်နေသည့်သူကို အစိုးရက ခေါ်စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှာ မဟုတ်ကြောင်း ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ(PPP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာသက်သက်ခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဟိုဟာပေါ့ ကြိုတင်မဲလို့ပြောရင်တော့ တောက်လျောက် ဒီလိုပဲ လုပ်လာတာလေ နိုင်ငံခြားရောက်တဲ့ သူတွေတော့ ပုံစံ ၁၅ ဖြည့်ပြီးတော့ မဲပေးချင်တဲ့သူတွေကတော့ အချက်အလက်တော့ ပေးရမှာပေါ့။ အချက် အလက် ပေးဖို့လည်း ကြောက်စရာမလိုဘူးလို့ ကျမ ယူဆပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရောက်နေတဲ့ သူကိုတော့ အစိုးရက ပြန်ခေါ်ပြီး တော့မှ စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အခုလည်း တစ်လကိုမှ ၅၀၀၀ ပဲ ခေါ်တာလေ မြန်မာပြည်မှာ လူတွေ အများကြီး သန်းဆယ်ချီရှိတဲ့ အခါကြတော့လေ သွားတဲ့လူထက်စာရင် ဒီမှာနေတဲ့သူကတောင် ပိုပြီး စိုးရိမ် ရပါဦးမယ်။ အဲတာကတော့ ကြံဖန်ပြီး စိတ်ပူတာပါ။ နိုင်ငံခြားရောက်နေတဲ့ သူကိုတော့ အစိုးရက တကူးတကကြီး ခေါ်ပြီးတော့ စစ်မှုလာထမ်းလို့လည်း ပြောလို့မရပါဘူး ပြောမှာ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု ပြောသည်။

မဲပေးရန်အတွက် မှတ်ပုံတင်နဲ့ သန်းခေါင်စာရင်း ကိုင်ထားသူကိုတွေ့ရစဉ် (ပုံ-ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း(၁)အား မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၂ မြို့နယ်မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့နောက် ပြည်ပရောက် မဲဆန္ဒရှင်များ မဲပေးလိုပါက ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ ဖြည့်စွက်၍ ရောက်ရှိနိုင်ငံမှ မြန်မာသံရုံးများထံ သွားရောက်ကာ မဲပေးနိုင်သည်။

မိမိက ဘယ်သူဘယ်ဝါဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာပြည်မှာရှိနေသည့် မိသားစုက ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဆိုသည်ကို ယခုချိန် တွင် ဖော်ပြရန် စိုးရိမ်ကြကြောင်း တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ ဘူဆန်မြို့ရှိ အလုပ်သမားရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ကူညီ ထောက်ပံ့ရေးစင်တာမှ တာဝန်ခံ ကိုခန့်နေကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်အခေါက်တွေ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းကလေ ကိုယ်ရေး အချက်အလက်တွေ ဖြည့်ရတယ် ပေါ့ဆိုတော့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ ကိုယ်ရေး အချက်အလက် မဖြည့်ဘဲနဲ့တော့ မဲဆန္ဒရှင် မဲပေးတဲ့ လက်မှတ်ကို တော့ ဘယ်လိုမှ ထုတ်ပေးလို့ရမှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့ဆိုတော့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်ကို ကိုယ်က မဖော်ပြချင်ရင် တော့ မဲမပေးဖို့ဘဲ ရှိတာပေါ့။ အဲဒါလည်း စိုးရိမ်စရာရှိတာပဲလေ။ မိမိက ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ် နေရာမှာ ရောက်နေပါတယ်။ မြန်မာပြည်မှာရှိနေတဲ့ မိသားစုက ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဆိုတာကို ဒီချိန်မှာ ဖော်ပြဖို့ အတွက်ကို ကာယကံရှင်တွေ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု ရှိရင်လည်း ရှိနိုင်စရာ အဓိက အခြေအနေဖြစ်နေတာကို။ ဒီချိန်မှာ ကိုယ်ရေး အချက်အလက် ဖြည့်ရတာအပေါ်မှာ စိုးရိမ်မှုတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကတော့ မှန်တာပေါ့။ ဒီခေတ် ဒီအခါမှာကတော့ အာမခံချက်ဆိုတာကတော့ အပြည့်အဝကြီး မရှိဘူးပေါ့။ စိုးရိမ်တဲ့လူတွေကလည်း စိုးရိမ်နေမှာပဲ မစိုးရိမ်ပါနဲ့လို့ ပြောနေတဲ့ လူတွေကလည်း ပြောနေမှာပဲ။ တကယ်တမ်း ပကတိဖြစ်နေတဲ့ အခြေ အနေတွေကတော့ အားလုံးက မြင်သိနေတာဆိုတော့လေ။ အားလုံးကတော့ ကတိတွေကတော့ ပေးကြမှာပဲပေါ့။ ကာယကံရှင်တွေကပဲ ချိန်ဆကြရမှာပေါ့။ အာမခံချက်ပေးဖို့ ဆိုတာကတော့ တိုင်းပြည်ကလည်း တိုင်းပြည်ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးတွေ စီမံခန့်ခွဲမှု စနစ်တွေကလည်း ခိုင်မာအုန်းမှပေါ့”ဟု ပြောသည်။ 

မဲပေးရန် စာရင်းသွင်းနေစဉ် 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်မှုထမ်းဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်း၍ လူငယ်များကို စစ်မှုထမ်း ဆင့်ခေါ်နေခြင်းကြောင့် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ပြည်တွင်းကနေ ထွက်ခွာနေကြသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မဲမပေးကြရန်နှင့် ပူးပေါင်း ပါဝင်မှု မလုပ်ကြရန်လည်း အဖွဲ့အစည်း ပေါင်းစုံက တိုက်တွန်းနေသလို ပူးပေါင်းပါဝင်သူများကိုလည်း အရေးယူမည်ဟု ထုတ်ပြန်နေခြင်း ကြောင့် လုံခြုံရေးပိုင်းဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေကြသည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်ပရောက် မဲဆန္ဒရှင်များသည် မဲပေးချင်သော်လည်း ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ ဖြည့်စွက်ရမည် ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇

တရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲ  ကျင်းပနိုင်မှ ဒီမိုကရေစီအစိုးရ ပေါ်ထွက်လာမည်ဟု နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်၏ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆ ရက်က ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်၊ တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲ ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သည့် ကျောင်းသူ/သားများ ဂုဏ်ပြုဆုချီးမြှင့်ခြင်း အခမ်းအနားတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက “ ဒီမိုကရေစီကျကျ သိက္ခာရှိသော၊ လွတ်လပ်သော၊ တရားမျှတသည့် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်မှလည်း သိက္ခာရှိသည့် လွှတ်တော်၊ သိက္ခာရှိသည့် ပြည်သူအများစုက ရွေး ချယ်ခဲ့သည့် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ဒီမိုကရေစီအစိုးရ ပေါ်ထွက်လာမည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါ အစိုးရကပင် မိမိတို့ လိုရာခရီးဖြစ်သည့် ဒီမိုကရေစီပန်းတိုင်ဆီ အောင်အောင်မြင်မြင် လျှောက်လှမ်းနိုင်မှာ ဖြစ်ကြောင်းကို မိမိတို့ ပြည်သူများအားလုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ အားလုံးက သိရှိနားလည်ကြရန် အရေးကြီးသည်”ဟု ပြောသည်။

အစိုးရနှင့် မိဘပြည်သူများဘက်က ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ အပြုသဘောဆောင်စွာ ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ဖျက်လိုဖျက်ဆီး လုပ်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်များလည်း ရှိကြောင်း၊ ယင်းတို့သည် မိမိတို့ နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ကို မလိုလားသည့် နှောင့်ယှက် ဖျက်ဆီးမှုများပင်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

 KNU ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်း(၁)အနေဖြင့် မြို့နယ် ၁၀၂ မြို့နယ်မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပမည်ဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတချို့၊ အမျိုးသားညီညွတ် ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)ကလည်း အမျိုးသားရေး တာဝန်တစ်ရပ် အဖြစ်ခံယူ၍ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ကြရန် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်က ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးစားခြင်းသည် ASEAN ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် မျက်ကွယ်ပြုခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်တပ်ကို အကျိုးပြုမည့် လူနှင့်ပါတီ ရွေးချယ်ပွဲ ဖြစ်သည့် အတုအယောာင် ရွေးကောက်ပွဲသာဖြစ်၍ နိုင်ငံရေးပါတီများက အဆိုပါ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင် ခြင်းသည် အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်သစ် တည်ဆောက်မှုအတွက် အဟန့်အတား ဖြစ်စေသည်ဟု KNU က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NUG ခေါင်းဆောင်တချို့ကို တွေ့ရစဉ်

အလားတူ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်နေကြသည့် PDF များကလည်း မြန်မာ့တပ်မတော်က ကျင်းပမည့် ရွေး ကောက်ပွဲတွင် ပူးပေါင်း ပါဝင်သူများကို အရေးယူသွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော NLD အစိုးရမှ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် NLD ခေါင်းဆောင်များ၊ လွှတ်တော်အမတ်များ၊ လက်နက်ကိုင်များ၊ ဒီမိုကရေစီအရေးလှုပ်ရှားသူများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့ တို့က ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပြီးနောက် လက်နက်ကိုင် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများအတွင်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က ‌ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပ၍ အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီ ကို နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်းပေးသွားမည်ဟု ကြေညာထားသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၇

လက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် လက်နက်စွန့်၍ နိုင်ငံရေးထဲဝင်ပြီး လာဆွေးနွေးကြရန် မူဝါဒကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ကိုင်ဆွဲပြီး ဆက်လက် ဖိတ်ခေါ်နေဦးမည်ဆိုပါက မလာစေချင်သည့် သဘောရှိကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် မှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေ သူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် နှုတ်ဖြင့် ဖိတ်ခေါ်နေခဲ့သော်လည်း လက်ရှိ အချိန် ထိ မအောင်မြင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးခွန်းဆိုင်က “ကျနော့် အနေနဲ့ကတော့ ဒီလိုမျိုး ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်တယ်ဆိုတာ ခင်ဗျားတို့ ကျနော့်ဆီကိုလာကြ၊ လာဆွေးနွေးကြ၊ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးကို စွန့်လွှတ်ကြ၊ ပါတီနိုင်ငံရေး ဝင်ကြဆိုရင်တော့ ဒါဟာ အရင် တုန်းက လုပ်ခဲ့တာရှိတယ်။ လုပ်ခဲ့တာကလည်း မအောင်ဘူးဆိုတာကို မြင်လာခဲ့ပါတယ်။ မအောင်ဘူးဆိုတာကို မြင်လာရဲ့သားနဲ့ ဆက်လက်ပြီးမှ ဒီစကားမျိုးကို ပြောမယ်ဆိုရင် မလာစေချင်လို့ပဲ ဖြစ်မှာပေါ့။ အဲဒီတော့ ဒီလိုမျိုး မဟုတ်ဘဲနဲ့ လာချင်အောင် လုပ်ရမှာဖြစ်တယ်။ လာချင်အောင်လုပ်တဲ့ နည်းတစ်နည်းတစ်ခုကတော့ တရုတ် စကားပုံမှာ ရှိပါတယ်။ နီးတဲ့လူကို စိတ်ချမ်းသာအောင်လုပ်ပါ၊ ပျော်အောင်လုပ်ပါ။ ဒါဆိုရင် ဝေးတဲ့သူက လာပါ လိမ့်မယ်။ နေပြည်တော်နဲ့နီးတဲ့ လူတွေက ဘယ်သူတွေလဲ၊ ဒီပါတီတွေ၊ CSO တွေ၊ NCA လက်မှတ်ထိုးပြီးတော့မှ အခုထိ မတိုက်သေးတဲ့ ၇ ဖွဲ့တွေ သူတို့အတွက် ငါသူတို့ပျော်အောင် ဘယ်လိုလုပ်ပေးနိုင်သလဲဆိုတာ စဉ်းစားဖို့လို တယ်။ သူတို့ပျော်တယ်ဆိုရင် ဘေးက အဝေးက အဖွဲ့တွေကလည်း သူတို့ကြည့်မှာ။ နေပြည်တော် တကယ်လုပ် သလား။ သူတို့ အပြောချည်းပဲ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့နဲ့ ဆွေးနွေးတဲ့၊ သူတို့နဲ့မတိုက်တဲ့ အဖွဲ့တွေ၊ ပါတီတွေ၊ CSO တွေ ကို ‌ပျော်ရွှင်အောင် ထားပါလား၊ စိတ်ချမ်းသာအောင် ထားပါလား၊ အခွင့်အရေးတွေ ပေးပါလားဆို ကျန်တဲ့အဖွဲ့ တွေလည်း လာဆွေးနွေးဖို့ မခက်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

NUG ခေါင်းဆောင် တချို့ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဖိတ်ခေါ်ရာတွင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများသာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ PDF တို့နှင့် ဆွေးနွေးရန် မရှိကြောင်း မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ဖိတ်ခေါ်ကြောင်း နစကဘက်မှ ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် PDF အပါအဝင် အကြမ်းဖက် သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့များ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နင်ကိုင်များအတွက် ငြိမ်းချမ်း ရေး လမ်းဖွင့်ထားကြောင်းကိုလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် နေပြည်တော်၌ ပြုလုပ်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်မှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

လာမည့် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်မည့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူ စာချုပ်(NCA) လက်မှတ် ရေးထိုးခြင်း ၁၀ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားသို့ စာချုပ်ရေးဆွဲစဉ်က ပါဝင်ခဲ့သည့် တိုင်းရင်း သား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့(EAO) ခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ကြားရန် ရှိကြောင်းလည်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ် များထံက သိရသည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)ကို တွေ့ရစဉ်

NCA ကို လက်ရှိနိုင်ငံရေး အခြေအနေမှာ မည်သို့ အသုံးပြုနိုင်မည်ဆိုသည်က ပို၍ အရေးကြီးကြောင်း ငြိမ်းချမ်း ရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီကိစ္စကို နှစ်ဖက်ဆွေးနွေးတဲ့ လူတွေက ဒါကို ပြောကြမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ သူတို့ပါဝင်နိုင်မယ့် နည်း လမ်းကိုလည်း ပြောကြမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ အဆုံးသတ်မှာတော့ ဘာလဲဆိုတော့ ပါဝင်ဖို့ သူတို့ဖိတ်မလား၊ မဖိတ်ဘူးလား တစ်ချက်ပေါ့။ ဖိတ်ပြီဆိုရင်လည်း သူတို့ကိုယ်တိုင် လာမလား၊ မလာဘူးလားက တစ်ချက်ပေါ့။ သို့သော်လည်းပဲ NCA နှစ်ပတ်လည် လုပ်တယ်ဆိုတာ အရင် ၁၀ နှစ်က လက်မှတ်ထိုးလာခဲ့တဲ့ အကြောင်းကိုပဲ ပြန်လည်ဂုဏ်ယူ၊ ပြန်လည် စားမြုံ့ပြန်တာက အရေးကြီးတယ်။ သို့သော်လည်း ဒီထက်အရေးကြီးတာက NCA ကို အခုလက်ရှိ အခြေအနေမှာ ကျ‌နော်တို့ ဘယ်လို အသုံးပြုနိုင်မလဲဆိုတာက ပိုပြီးတော့မှ အရေးကြီးတယ်။ အဲဒါ ကြောင့်မို့လို့ ဒီကိစ္စကိုလည်း သူတို့ ဆွေးနွေးကြလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်မျှော်လင့်တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင်ကာလ၌ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အားလုံးနီးပါး စုစည်းနိုင်ရေးမှာ လက်ရှိ အခြေအနေအရ မလွယ်ကူကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ရွေး‌ကောက်ပွဲ မတိုင်ခင်မှာ တစ်ဖွဲ့ချင်းဖြင့် လုပ်သွားနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

လက်ရှိတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ ဖိုရမ်များ ပြုလုပ်သည့်အခါတွင် NCA လက်မှတ်ထိုးထားသည့် ၇ ဖွဲ့ဖြင့်သာ ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသည့်တိုင် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုများ ပြင်းထန်နေခြင်းကြောင့် ပြည်ပရောက် မဲဆန္ဒရှင်များသည် မဲပေးရေး မပေးရေးဆိုသော အကျပ်အတည်းများကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ပြည်ပနိုင်ငံများကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အနေနှင့်   ကြိုတင်မဲပေးနိုင် ရေးအတွက် ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ ဖော်ပြပြီး သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးများကို ပေးပို့တောင်းဆိုရမည်ဟု  ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၁ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်နေသည့် ရွှေ့ပြောင်းများ အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပက်သက်ပြီး ဘယ်လိုမှ အစီအစဉ် မရှိကြောင်း၊ မဲပေးရန်လည်း စိတ်မဝင်စားကြောင်း Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်‌အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းတွေ အနေနဲ့ မဲပေးဖို့အတွက် ဘယ်လိုတွေ စီစဉ် ဆောင်ရွက်နေ ကြလဲဆိုရင် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေ အနေနဲ့ ဘယ်လိုမှ အစီအစဉ် မရှိကြဘူး။ ပေးဖို့လည်း အာရုံမလာဘူး။ ပေးဖို့လည်း စိတ်မဝင်စားကြဘူး။ ဒီရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ လုပ်ဆောင်တဲ့ အခါမှာ ဒါတွေက သမာအာဇီဝကျကျ လုပ် တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မဟုတ်ဘူး။ အဲတော့ ကျနော်တို့က ရွေးကောက်ပွဲကို မဲထည့်ဖို့အတွက် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကို ဒီစစ်ကောင်စီကို ပေးရတဲ့အခါကြတော့ ဒီရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား အများစုကတော့ ဒါစိုးရိမ် ကြ‌တယ်ပေါ့။ ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား အများစုက ဒါကို စိတ်မဝင်စားတာကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင် ကျနော်တို့ တွေ့ရတယ်။ ဒီလုံခြုံရေးအရ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကို ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေက ဒါတွေကိုပေးမှာ မဟုတ်ဘူး လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုပ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေ အနေနဲ့ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်း စိတ်မဝင်စားဘူးဆိုတာကိုတော့ ဒါအတိ အလင်း ကျနော်တို့ အနေနဲ့ အလုပ်သမားရေး လုပ်တဲ့သူ တစ်ယောက်အနေနဲ့ ပြောရဲတယ်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံးမှာ ကြိုတင်မဲပေးဖို့ စောင့်နေကြသူများ။

ပြည်ပရောက် မဲဆန္ဒရှင်များ မဲပေးကြမည်မဟုတ်ဟု လူတစ်ဦးတစ်ယောက်က ပြောနေခြင်းက လက်တွေ့မကျ ကြောင်း၊ မည်သည့် စစ်တမ်းများ ကောက်ယူ၍ ပြောခြင်းလဲ မေးခွန်း ထုတ်စရာရှိသလို မိမိသည် မိမိတစ်ဦး တည်းကိုသာ ကိုယ်စားပြု ပြောခြင်းဖြစ်ပြီး တခြားလူကို ကိုယ်စားပြု ပြော၍မရကြောင်း၊ ပြည်ပ‌ရောက် မဲဆန္ဒရှင် များထဲတွင် မဲပေးလိုသူများ ရှိကြကြောင်း သို့သော်လည်း မဲပေးပါက ဝိုင်းဝန်း၍ ဖယ်ကြဉ်ခြင်းနှင့် ရန်ရှာမည်ကို စိုးရိမ်နေ၍ ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲနေကြောင်း ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများက ထောက်ပြကြသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် အပိုင်း(၁)အနေဖြင့် မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၂ မြို့မှာ စတင်ကျင်းပမည်ဟု ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အကာအကွယ်ပေးရေးဥပဒေကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်မှ လက်မှတ်ထိုး ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ 

ပြည်တွင်း/ပြည်ပက ပြည်သူများ မဲပေးရာတွင် လွယ်ကူစေရန် Online Voting လုပ်မည်ဆိုလျှင်လည်း ယခု အချိန်မှာ မလွယ်ကူနိုင်တော့ကြောင်း၊ ကိုယ်ရေး အချက်အလက် မပေးပါက မဲစာရင်းတွင် အမည်ပေါက်မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ပေးရခြင်းက လုံခြုံရေးထိခိုက်နိုင်ခြေ ရှိသည်ဟု မထင်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပစဉ် မဲထည့်ရန် စောင့်နေကြစဉ်

၎င်းက “ပြည်ပမှာ ရောက်နေတဲ့ လူတွေအတွက်ကတော့ သံရုံးတစ်ခုတည်း သူက လက်ခံတာ ဖြစ်တာပေါ့။ သံရုံး ဧရိယာသည် မြန်မာပိုင် နယ်နိမိတ်လို့ သတ်မှတ်လို့ရတာကို။ အဲထဲမှာပဲ သူကလုပ်ခွင့်ရှိတာ လွယ်ကူအောင်တို့ ဘာတို့ညာတို့ စဥ်းစားလို့ရှိရင် မြန်မာအလုပ်သမားပေါတဲ့ စက်မှုဇုန်တွေ နေရာမျိုးမှာ သွားပြီးတော့မှ မဲပုံးထောင် ပေးပါလားဆိုရင် ဒါကလည်း အဆင်မပြေပြန်ဘူးပေါ့။ ထိုင်းရဲ့ ပိုင်နက်ဖြစ်နေတာကို။ ဆိုတော့ မြန်မာသံရုံးမှာပဲ မြန်မာတွေက မဲပေးခွင့်ရှိတယ်ဆိုတော့ ကြိုတင်မဲအနေနဲ့ လာပေးဖို့ကလည်း ကျနော်/ကျမတို့ကတော့ ဘယ် နေရာမှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။ အဲရောက်ရှိနေရာကို မဲပေးချင်လို့ပါ ကျနော်/ကျမတို့ရဲ့ အချက်အလက်ကတော့ ဒါရှိပါတယ်ဆိုကာမှ သံရုံးအနေနဲ့ကလည်း ဒါသည် ကြိုတင်မဲအဖြစ် ဒီဘက်ကို UEC ဘက်ကို လှမ်းပြီးတော့မှ အကြောင်းကြားပေးရမယ်။ ဒါပြည်ပရောက် မဲတွေပေါ့။ အဲလိုမျိုး ထားပြီးသွားရမှာဖြစ်တယ်ပေါ့။ အဲအတွက် ကြောင့်မို့လို့ ပြည်တွင်းက လူတွေလည်း လွယ်ကူအောင် ပြည်ပကလူတွေလည်း လွယ်ကူအောင်ဆိုတဲ့ အနေ အထားမျိုးနဲ့ Online Voting ကို လုပ်ပေးပါဆိုတဲ့ဟာကို ကျနော်တို့က ပြောတာပေါ့။ သို့ပေမယ့် အခုအနေအထား အရတော့ Online Voting လုပ်လည်း ဒီအချိန်ကြမှတော့ဆိုရင်လည်း မလွယ်လောက်တော့ဘူးပေါ့။ မဲဆန္ဒရှင်က လည်း ရသလောက်ပေါ့လေ။ အဲတာကလည်း မတတ်နိုင်တော့ဘူးပေါ့”ဟု ပြောသည်။

လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်မှ ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအထိ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သည်။

အလားတူ တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ် တချို့မှ မြို့နယ်ပေါင်း ၆၃ မြို့နယ်ကိုလည်း အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားထား သည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆

မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်မှ EAO အပါအဝင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်သည့် အခါတွင် စံနှုန်း သတ်မှတ်သင့်သလားဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား ထောက်ပြမှုများ ရှိလာကြသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်မှ လက်နက်စွန့်ကာ နိုင်ငံ‌ရေးဝင်ခိုင်းသည့် အချက် အပါအဝင် အခြားသော အချက်များဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်နေမှုများသည် အလုပ်မဖြစ်ကြောင်း ၎င်းတို့က ထောက်ပြကြသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ခေါ်ရာတွင် တစ်ဖွဲ့နှင့်တစ်ဖွဲ့ စံနှုန်းထားသင့်ပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်မှ အလုပ် မဖြစ်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်မှုများကို ပြန်လည်စဉ်းစားရန် လိုအပ်ကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူကတော့ သူ့ရဲ့လက်စွဲ ၆ ချက်နဲ့ တောက်လျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်နေတာတော့ အလုပ်မဖြစ် ဘူးပေါ့။ အဲဒါတွေ အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆိုတာ သူတို့ဘက်ကနေ ပြန်လည်စဉ်းစားဖို့ လိုအပ်တာပေါ့။ ဘာကြောင့် အလုပ်မဖြစ်သလဲ ဆိုတာပေါ့လေ။ စံနှုန်းတွေကတော့ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့တော့ ထားသင့်ပါတယ်။ ထားပြီးမှ အခု ထားလိုက်တဲ့ပုံစံက အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆိုရင် နောက်တစ်နည်း ပြန်စဉ်းစားသင့်တယ်ပေါ့နော်။ အဲဒါလေးတော့ လိုအပ်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ ဒါကတော့ လတ်တလော ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေပေါ် မူတည်တယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆိုတာ ရေရှည်သွားရမယ့် ကိစ္စလေ။ လတ်တလော အခင်းအကျင်းပေါ် မူတည်ပြီးမှ လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ သိပ် မကောင်းဘူးပေါ့။ ဒါတော့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီးမှ ဘယ်လို သတ်မှတ် သင့်တယ်ဆိုတာ မှတ်ချက်တော့ မပေးချင်ပါ ဘူး။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံတော်အတွက် ရေရှည်တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုအတွက် ဘယ်လိုဖြစ်သင့်တယ်ဆိုတဲ့ ဥစ္စာလေးကို စဉ်းစားပြီးမှ သတ်မှတ်ရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်နဲ့ လက်နက်ကိုင်များကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ဖိတ်ခေါ်ကြောင်း နစကဘက်မှ ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် PDF အပါအဝင် အကြမ်းဖက် သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့များ၊ တိုင်းရင်းသား လက်ကိုင်များအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး လမ်းဖွင့်ထားကြောင်းကိုလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် နေပြည်တော် ၌ ပြုလုပ်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်သူအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကြေညာရာတွင် စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက် ရှိရန်လိုသည်ကို လက်ခံသော်လည်း တစ်ဖက်အင်အားစုများ၏ လက်နက်ကိုင်ရသည့် အကြောင်း တရားကို သေချာသုံးသပ် ပြင်ဆင်ပြီးမှ ဖိတ်ခေါ်သင့်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နောက်ပိုင်းမှာ ကန့်သတ်ချက်လေးတွေပါတယ်။ အကြမ်းဖက် အယူအဆကို စွန့်လွှတ်ပြီးကြောင်း ကြေညာဖို့ လိုအပ်တယ် ဆိုတာလေးတွေ ပါတာပေါ့။ ပြည်သူတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အခြေခံ အဆောက်အဦတို့ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးတွေကို မဖြတ်တောက်ဖို့တို့၊ အင်အားမစုဆောင်းဖို့တို့ စတဲ့ ကြိုတင်ကန့်သတ်ချက် လေးတွေနဲ့ တစ်ဖက်သတ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကြေညာတာတွေ့တယ်။ အင်အားစုဆောင်းတာတို့၊ လူသစ် စုဆောင်းတာတို့ အဲဒါမျိုး မလုပ်ပေးနဲ့ပေါ့။ လုပ်ရင် ဒီဘက်က ပြန်ပစ်ရ ပြုရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောပေါ့။ ဒါမျိုး အပစ် အခတ်ရပ်တဲ့အခါ ကန့်သတ်ချက်တွေ တွေ့ရတာပေါ့။ တစ်ဖက်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေက ဘာကြောင့် လက်နက်ကိုင်ရသလဲ အကြောင်းတရားလေးကို သေသေချာချာ ဂဃနဏ သုံးသပ်ပြီးမှ အဲဒီအကြောင်းတရားကို ဖြေရှင်းနိုင်လောက်တဲ့ နိုင်ငံရေးရလဒ်တစ်ခု ထွက်အောင် ကိုယ့်ဘက်က ပြင်ဆင်ပြီးမှ ဖိတ်ခေါ်ဆွေးနွေးမှု ရှိဖို့လို တာပေါ့။ အဲဒါကတော့ အသေးစိတ် နှစ်ဖက် တော်တော်လေး ပြေပြေလည်လည် သုံးသပ်ပြီးမှ ကိုယ့်ဘက်က လည်း ပြင်ဆင်ပြီးမှ ဖိတ်ခေါ်ဖို့ လိုတယ်ထင်တယ်။ အစိုးရဘက်က ပြောတာပါ” ဟု ပြောသည်။

AA-TNLA-MNDAA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ် 

ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်သည့် အခါတွင် နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နေသူများမှ အကြမ်းဖက်အုပ်စုများ၊ မတရားအသင်းများကို ကြေညာထားသည့်အတွက် ထိုအဖွဲ့များဖြင့် တရားဝင် ဆွေးနွေးရန်မှာ အခက်အခဲရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့ကြောင့် အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ်မှ ပယ်ဖျက်ပေးနိုင်ရန်လိုကြောင်း၊ ပယ်ဖျက်ပေးနိုင်ရန်အတွက်လည်း တစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းဘက်မှလည်း ဆောင်ရွက်ပေးရန် ဆွေးနွေးပွဲများတွင် အတင်အချ ရှိကြကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ထောက်ပြကြသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်များအား ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်ရာတွင် မည်သည့် အချက်များ၊ မည်သည့် စံနှုန်းများ၊ မည်သည့် အနေအထားများ စသဖြင့်ရှိမှ လက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း သတ်မှတ်ချက် တစ်ခုရှိ သင့်ကြောင်း၊ ယခင်က AA-TNLA-MNDAA တို့ကို လက်နက်အင်အားမရှိသလို ထိန်းချုပ်နယ်မြေမရှိခြင်းနှင့် စစ်ပွဲ မရှိခြင်းတို့ကြောင့် လက်မခံနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့တပ်မတော်က သဘောထားရှိခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူ လက်နက်စွန့် မှ ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ ပါဝင်ခွင့် ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောထား ရပ်တည်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် AA-TNLA-MNDAA တို့သည် စစ်ပွဲများ ဖန်တီးလာပြီး ထိန်းချုပ်နယ်မြေ တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားများ တည်ဆောက်ရေးကို လုပ်ဆောင်လာသည့်အခါမှာတော့ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ သဘောထား ပြောင်းလဲလာပြီး NCA ထိုးခွင့် မပေးဘူး ရပ်တည်ချက်ကနေ NCA ထိုးရန် တိုက်တွန်းလာရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် လက်ရှိတွင် AA-TNLA-MNDAA တို့သည် NCA ကို စိတ်မဝင်စားတော့ ဘဲ NCA ထက် ပိုမို အခွင့်အာဏာ ရှိမည့် အခြေအနေကိုသာ ရယူလိုကြောင်း ရပ်တည်လာခဲ့ခြင်းကို ဥပမာယူ၍ စံနှုန်းသတ်မှတ်သင့်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်နေသော ‌ရွေးကောက်ပွဲသည် စစ်တပ်ကို အကျိုးပြုမည့် လူနှင့်ပါတီ ရွေးချယ်ပွဲ ဖြစ်သည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲသာ ဖြစ်သည်ဟု ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၆ ရက်၌ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း(၁)ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပမည်ဟု ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)မှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။ 

ရွေးကောက်ပွဲအား ဆန့်ကျင်သည့် လူထုလှုပ်ရှားမှုများကို ကိုင်တွယ်ရန်အတွက် အသစ်ထုတ်ပြန် လိုက်သည့် ရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တားဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေနှင့် နိုင်ငံသားများ ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်ပေးရေး ဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုက်မှုကြောင့် ပြည်သူများသည် အကြောက်တရားများအောက်က မိမိဆန္ဒမပါဘဲ ပါဝင်ပေးရမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလျက် ရှိနေသည်ဟု KNU က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

KNU က “ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးစားခြင်းသည် ASEAN ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်ကို အကောင်အထည် ဖော်ရန် မျက်ကွယ်ပြုခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်တပ်ကို အကျိုးပြုမည့် လူနှင့်ပါတီ ရွေးချယ်ပွဲ ဖြစ်သည့် အတုအယောာင် ရွေး ကောက်ပွဲသာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေးပါတီများက အဆိုပါ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ခြင်းသည် အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်သစ် တည်ဆောက်မှုအတွက် အဟန့်အတား ဖြစ်စေမည်ဖြစ်သည်”ဟု ပြောသည်။

KNU ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ် 

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်က ကြီးမှူး ဦးဆောင်ကျင်းပမည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ သည် ဥပဒေကြောင်းအရ တရားမဝင်ခြင်း၊ ပြည်သူအားလုံး ပါဝင်နိုင်သည့် အခြေအနေတွင် မရှိခြင်းနှင့် လိုသလို အဖြေထုတ်နိုင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်တို့ကြောင့် KNU က (လုံးဝ)လက်မခံပါဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

KNU က “ ဤရွေးကောက်ပွဲသည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို သက်ဆိုးရှည်စေရေးအတွက်သာဖြစ်ပြီး လက်ရှိ နိုင်ငံ ရေး အကျပ်အတည်း၏ အဖြေမဟုတ်ပါ။ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် နိုင်ငံတွင်း ပဋိပက္ခကို ပိုမိုပြင်းထန် လာစေရုံ သာမက ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုကိုပါ ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်လာစေမည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော နိုင်ငံရေးအဖြေကို ဦးတည်သော အားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံမှုက ရရှိသည့် သဘောတူညီမှုဖြင့် ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းအတည်ပြုမည့် စစ်မှန်သည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုဖွဲ့ စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေသစ်ဖြင့် ကျင်းပသော ရွေးကောက်ပွဲသည်သာလျှင် နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်တွယ်နေသော မြန်မာ နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများ အဆံးသတ်နိုင်မည်ဟု KNU အနေဖြင့် အပြည့်အဝ ယုံကြည်သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။

KNU ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ် 

ထို့နောက် စစ်တပ်ကို အကျိုးပြုမည့် လူနှင့်ပါတီ ရွေးချယ်ပွဲကို ကရင်အမျိုးသားပြည်သူလူထုများ၊ ကရင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၊ ကရင်နိုင်ငံရေး အင်အားစုများ အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးက ပါဝင်ခြင်း မပြုကြဘဲ အကြမ်းမဖက်သော နည်းလမ်းများဖြင့် ဆန့်ကျင်သွားရန် တိုက်တွန်းသည်ဟု KNU မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော NLD အစိုးရမှ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် NLD ခေါင်းဆောင်များ၊ လွှတ်တော်အမတ်များ၊ လက်နက်ကိုင်များ၊ ဒီမိုကရေစီအရေးလှုပ်ရှားသူများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့ တို့က ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပြီးနောက် လက်နက်ကိုင် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ သည်။

ထိုအထဲတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA)ထိုးထားသည့် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး(KNU)လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KNU ကြား ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။