CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်အား ကျင့်သုံးလိုက်ခြင်းဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခနှင့် နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခအား ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု အများစုက လက်ခံထားကြသော်လည်း မြန်မာပြည်အတွက် ဖက်ဒရယ်စနစ်က ဘာကြောင့် အကောင်းဆုံးဟု ပြောနိုင်ရသလဲဆိုကာ မေးခွန်းထုတ်သူများလည်းရှိနေသည်။

ခေတ်အဆက်ဆက် လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုများ၊ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ပေါ်ပေါက်လာနေသောကြောင့် ဒီမိုကရေစီရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်အရေး ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန်လိုအပ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကက ကျနော်တို့ ဒါပင်လုံစာချုပ်ပါ အချက်အလက်တွေ၊ ကတိကဝတ်တွေကို အ‌ကောင်အထည် မဖော်နိုင်တာကနေ စပြီးတော့ လွတ်လပ်‌ရေး ရပြီးကတည်းက တောက်လျှောက်ပေါ့နော် ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာ တယ်။ ဒါကြောင့် တစ်ခုကတော့ နိုင်ငံရေးအရ၊ ဝါဒရေးရာပြဿနာ၊ အဲအချိန်တုန်းကတော့ ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ် ပါတီရဲ့ လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုက အကြီးဆုံးပေါ့။ အဲတော့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ တိုင်းရင်းသား တန်းတူညီမျှရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်နဲ့ အကြောင်းပြုတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေ ပေါ်လာတယ်။ အခု ၂၀၂၁ မှာကတော့ ဒီမိုကရေစီ ဆက်စပ်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေ ပေါ်လာတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်‌ရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ပေါ့နော်။ နိုင်ငံရေးပြဿနာတွေရဲ့ အခြေခံ အချက်ကလည်း ပြည်သူတွေ ကြားထဲမှာ စားဝတ်နေရေး ပြဿနာပေါ့နော်၊ အဲတော့ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပြဿနာကို မဖြည့်ဆည်းနိုင် တဲ့အတွက်ကြောင့် လူထုကြားထဲမှာ မကျေနပ်မှုတွေ၊ နိုင်ငံရေး အကြောင်းပြုပြီး ဖြစ်ပေါ်လာတာတွေ အားလုံး ပေါင်းစုံ သွားတာလို့ မြင်ပါတယ်ဗျ”ဟု ပြောသည်။

NSPNC နှင့် UPDJC နိုင်ငံရေးပါတီ အစုအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဥ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်သည် မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ရမည့် ကိစ္စရပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း စစ်ရေး ပဋိပက္ခတွင် နိုင်ငံရေးကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာမှုများရှိသလို အကျိုးစီးပွားကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာမှုများလည်း ရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်အုပ်ချုပ်‌‌‌ရေး ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဒေသကို အခြေခံသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်သာလျှင် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည်ဟု  ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက် က ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)အတွင်းရှိ ပြည်သူ့စစ်ဌာနေ တပ်ဖွဲ့ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံစဥ် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထို့‌နောက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားတို့ ၏ အရေးကိုသာ တောင်းဆိုလျက်ရှိပြီး ဒေသအရေးကို တောင်းဆိုမှု အားနည်းကြောင်း၊ လူတစ်စုကို ကိုယ်စားပြုသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်၍မရဘဲ ဒေသကို ကိုယ်စားပြုသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်ရန်လိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေးပါတီ ၁၁ ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EAO) ၆ ဖွဲ့၊ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေး နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေး ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) ဥက္ကဋ္ဌနှင့်အတွင်းရေးမှူး၊ ပြန်လည် သင့်မြတ်ရေး နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးစင်တာ(CPR) တို့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၀ ကျော်တို့သည် ဗဟိုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရများကြား အာဏာခွဲဝေမှု၊ တန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခြေအနေများကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက် မှ ၇ ရက် အထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ သွား‌ရောက်လေ့လာခဲ့သည်။

နိုင်ငံတကာ သံတမန်များ၊ နစက ခေါင်းဆောင်များ၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ဖက်ဒရယ်၏ အနှစ်သာရကို နားလည်ကာ ထိုလမ်းစဥ်များအတိုင်း တိတိကျကျ လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုလျှင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကကတော့ သီအိုရီအရတော့ ခုနဖက်ဒရယ် သဘောတရားအရ ပြည်နယ်တွေဟာ ကိုင်ပိုင်အုပ်ချုပ် ပိုင်ခွင့်ရကြမယ်။ အဓိကက မြန်မာနိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေး သဘောတရားအရ ကြည့်လို့ရှိရင် ပြည်နယ်တွေက ခုနက တိုင်းဒေသကြီးပေါ့လေ၊ ပြည်မနဲ့ တန်းတူမရဘူးဆိုတဲ့ အဓိကကတော့ လွတ်လပ်‌ရေး ယူတဲ့အချိန်မှာ အင်္ဂလိပ်ရဲ့ ၂ ပိုင်းခွဲခြားထားတဲ့ ဝါဒရေးရာ ပြဿနာပေါ့နော်။ အဲတာကို‌ ဖြေရှင်းဖို့တွက်ကတော့ ပြည်နယ်တွေဟာ သူတို့ ကိုယ်သူတို့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတယ်၊ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ် ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရတယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုးပေါ့။ ဖက်ဒရယ်ရဲ့ တကယ့်အနှစ်သာရအရ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ယူထားတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်ရှိရှိနေတဲ့ ပြည်ထောင်စုနဲ့ ပြည်ထောင်စုရဲ့ နယ်နိမိတ်အတွင်းမှာပဲ ပေါင်းစည်းပြီးတော့ အားလုံးစည်းလုံးညီညွတ်စွာ နေထိုင်သွားမယ်ပေါ့။ အဲဒီသီအိုရီတွေအတိုင်း အဲဒီလမ်းစဥ်တွေအတိုင်း တိတိကျကျ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ဖက်ဒရယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

ထို့ပြင် ဖက်ဒရယ်သည် အဖြေတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်အတိုင်း သွားကြ ရန် လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း၊ သို့သော် ထိုနည်းလမ်းအား ကျော်လွန်၍ စဥ်းစားမည်ဆိုလျှင် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအကျိုးသက်ရောက်မှုသည် ပြည်တွင်းရေးတွင်သာမက အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသ တစ်ခုလုံးပင် ပြဿနာအကြီးအကျယ် ဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေ ကြသည်။

တချို့သော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များကတော့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း၊ လွတ်လပ်ရေးဆိုသော ရည်မှန်းချက် များအထိ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာနေကြသည်။

CNI News 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၂

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲများ အရှိန်မြှင့်၍ ဖြစ်ပွားလာခြင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးပိတ်ဆို့ ခံရခြင်းများကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုများ အငတ်ဘေးမကြုံရစေရန် မည်ကဲ့သို့ ဖြေရှင်းကြမလဲဆိုသည့် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လူပေါင်း ၂ သန်းခန့် အငတ်ဘေးနှင့် ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိနေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ ရေးအစီအစဥ်(UNDP)က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် သတိပေး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တိုက်ပွဲများ ဖြစ်နေသောကြောင့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ ပိတ်ဆို့ခံထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ် နှင့်ပတ်သက်၍ ဖြစ်နေသော တိုက်ပွဲများအား ပြေလျော့စေရန် နိုင်ငံရေးနည်းအရ စကားပြောကြရန် လိုအပ် ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားကွန်ရက်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထူးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ဂွ-ငါးသိုင်းချောင်း ရိုးမဖြတ်လမ်းတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ် (CJ)

၎င်းက “ကုန်သွယ်ရေးတွေကတော့ သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်လာလို့ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ပိတ်ဆို့ ကျတဲ့ သဘောပေါ့နော်၊ ဒီဟာက အဓိကက နိုင်ငံရေးပြဿနာပေါ်မှာ အခြေခံလာလို့လည်း ဒီဟာကို တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် နိုင်ငံရေးအရ မပြေလည်လို့ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တယ်၊ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ ပိတ်ဆို့တယ်၊ ဒီသဘောပါပဲ။ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ ဒီဟာကို ရခိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်တာထက်စာရင် ရခိုင်နဲ့ပတ်သက်ပြီး နှစ်ဖက်ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြားမှာ နိုင်ငံရေးအရ ပြဿနာ ပြေလည်ဖို့အတွက်ပေါ့နော်၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်ကို ပြန်‌ရောက်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ တွန်းအားပေးသင့်သလို လက်ရှိ ပါဝင်နေတဲ့ အင်အားစု အဖွဲ့အစည်းအနေနဲ့လည်းပေါ့၊ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးအရ စကားပြောဖို့ လိုအပ်တယ်၊ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ကတော့ အဲလိုထင်တယ် အဓိကကပေါ့နော်”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသော AA နှင့် တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်နိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

ကုလသမဂ္ဂ UNDP ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း ကုန်စည်စီးဆင်းမှု မပြတ်စေရန် ကန့်သတ်ချက်အားလုံးကို ဖယ်ရှားပေးရန်၊ အကူညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းများအား သွားရောက်ခွင့်ပေးပြီး ပိတ်ပင်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုလျက်ရှိသည်။

ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အငတ်ဘေး မကြုံရစေရန် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍနဲ့ စျေးကွက် ပြန်လည် ရှင်သန်လာစေ မည့် လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်ရန် အရေးပေါ်ရံပုံငွေ လိုအပ်နေသည်ဟုလည်း UNDP က ထုတ်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

AA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ် 

စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ၊ ဆေးဝါးပိတ်ဆို့မှုများနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပေါ်နေမှုများကြောင့် ပြည်သူများ ဒုက္ခရောက်နေကြကြောင်း ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(ALD)မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI  သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ ရခိုင်မှာကတော့ စစ်ဖြစ်လာရင် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၊ အမြဲတမ်းလည်း လုပ်လေ့လုပ်ထ ရှိတာက တော့ ဖြတ် ၄ ဖြတ် လုပ်တယ်ပေါ့လေ။ စီးပွားရေးတွေ ပိတ်ဆို့တယ်၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိတ်ဆို့တယ်၊ ဆေးဝါး တွေ ပိတ်ဆို့တယ်ဆိုတော့ အကုန်လုံးပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်ကုန်ကြတာပေါ့။ အဓိကတော့ အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးပေါ့ဗျာ၊ အဲတာကတော့ ဒီဘက်ကရမှ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အစားအစာ၊ ဆေးဝါး ဒါကတော့ မရှိမဖြစ်လိုတာ ပေါ့။ သူတို့ကတော့ အငတ်ဘေး စိုက်တယ်ဆိုတာလည်း နဂိုလည်း ပေါပေါသီသီ စားနေရတဲ့ ပုံစံတော့ မဟုတ်တာ ဗျာ။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆို‌တော့ အခုပဲ စစ်ဖြစ်လာတာကနေပြီးတော့ ၁၀ စုနှစ်နီးပါး ဖြစ်လာပြီလေ။ ၂၀၁၈၊ ၁၉ ကတည်းကပဲ ဖြစ်နေပြီဆိုတော့ ၄၊ ၅၊ ၆ နှစ်ကြာသွားပြီ။ အဲတော့ ပြည်ပမှာရှိတဲ့ ဆန်၊ ရေ၊ ဆန်စပါး စိုက်တဲ့ဆန် စပါးကနေပြီးတော့ ဒီနိုင်ငံက ထွက်တဲ့ဟာတွေနဲ့ပဲ ဘဝကိုရှင်သန်ရတာ။ အခုကတော့ လယ်လည်းစိုက်ခွင့်မရှိဘူး၊ ရေထဲလည်း မဆင်းရဘူးဆိုတဲ့ဟာကတော့ အဟန့်အတား ဖြစ်တာပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။

လယ်ယာလုပ်ငန်းများနှင့် ရေလုပ်ငန်းများအား အန္တရာယ်မရှိစေဘဲ လုပ်ကိုင်ခွင့်ရလျှင် အငတ်ဘေး မဆိုက်နိုင် ကြောင်း ဦးမျိုးကျော်က ဆက်ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ အချက်အလက် ကောက်ယူမှုများအရ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ စီးပွါးရေးသည် လည်ပတ်မှု လုံးဝ မရှိသလောက်နီးပါး ဖြစ်နေသောကြောင့် ဒေသခံ ၂ သန်းကျော် အငတ်ဘေးဆိုက်မည့်အန္တရာယ် ရှိနေသည် ဟု ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံး လက်ထောက်ပြောခွင့်ရ Stephanie Tremblay က နယူးယောက်မြို့ ကုလ ရုံးချုပ် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် အမ်းမြို့၊ တောင်ကုတ်မြို့နှင့် ဂွမြို့နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုင်ဝင်ဘာ ၁၁

နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကော်မတီမှ ကိုယ်စားလှယ်များ၏ အိန္ဒိယ နိုင်ငံသို့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ဆိုင်ရာ လေ့လာရေးခရီးစဉ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ တည်ဆောက်ရေး အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း ခရီးစဉ်မှာ ပါဝင်ခဲ့သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အိန္ဒိယခရီးစဉ်တွင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၁၁ ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EAO) ၆ ဖွဲ့၊ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေး ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) ဥက္ကဋ္ဌနှင့်အတွင်းရေးမှူး၊ ပြန်လည် သင့်မြတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးစင်တာ(CPR) တို့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၀ ကျော် ပါဝင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အိန္ဒိယခရီးစဉ်သည် နိုဝင်ဘာ ၄ ရက်နေ့မှ ၇ ရက်နေ့အထိဖြစ်ပြီး ဗဟိုအစိုးရနှင့်ပြည်နယ်အစိုးရများကြား က အာဏာခွဲဝေမှု၊ တန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခြေအနေများကို လေ့လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ့အရေးကို စစ်ရေးနည်းလမ်းဖြင့် အဖြေရှာ၍မရနိုင်ဘဲ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများဖြင့် လုပ်ဆောင်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယခရီးစဉ်မှာ ပါဝင်ခဲ့သူ ပြည်သူ့ပါတီ(PP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

NSPNC နှင့် UPDJC နိုင်ငံရေးပါတီ အစုအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက “စစ်ရေးနည်းလမ်းနဲ့ကတော့ အဖြေမထွက်နိုင်ဘူး။ အဲတော့ အဓိကက ကျနော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ ဖက်ဒရယ်ကို ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ သွားမလဲ၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံရဲ့ အုပ်ချုပ်ပုံစနစ်တွေကို ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ သွားကြမလဲဆိုတာကို အဓိက ဒီအတွေ့အကြုံတွေပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ လောလောဆယ်တော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြုပြင် ပြောင်းလဲရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးနေတာတွေ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲတော့ အဲဒီကိစ္စတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးပြင်ဆင် နိုင်မယ်ဆိုရင်‌တော့ ပထမအဆင့်ပေါ့နော်၊ ဒါတိုးတက်မှုတစ်ခုရတယ်။ အဲတာပြီး‌တော့မှ ဒီထက် ပိုပြီးတော့ ကျယ်ပြန့်တဲ့ တွေ့ဆုံမှုနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို ဆက်လုပ်သွားရမှာပေါ့နော်။ တထိုင်ထဲနဲ့တော့ အားလုံးပြီးပြည့်စုံတယ် ဆိုတာမျိုးတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

အိန္ဒိယသည် လွတ်လပ်‌ရေး ရကတည်းကပင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပ‌ဒေ ပျက်သွားခြင်း၊ အာဏာသိမ်းခြင်းများ မရှိဘဲ အစဥ်အဆက် ပြုပြင်လာရာ ယခုဆိုလျှင် ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်မှုသည် ၁၀၆ ကြိမ်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း၊  လိုအပ်သည်များ အား ညှိနှိုင်းပြင်ဆင်သွားရင်း ကမောက်ကမ မဖြစ်ဘဲ ယနေ့အချိန်ထိ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးသော နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာ သည်ကို သင်ခန်းစာယူရမည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများက ထောက်ပြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ လျော်ညီသော ကိစ္စရပ်များအား အသုံးတည့်စေရန် မည်သို့မည်ပုံ လုပ်ဆောင်ရ မည်ကို ဆွေးနွေးကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

နိုင်ငံတကာ သံတမန်များ၊ နစက ခေါင်းဆောင်များ၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူတို့ကလည်းပြောပါတယ်၊ ဖက်ဒရယ်ဆိုတာဟာ ဗဟိုနဲ့ပြည်နယ်တွေပေါ့ဗျာ၊ အာဏာခွဲဝေမှု Lecturer ပင် ဖြစ်တယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် Autonomy ဘယ်လောက်ပေးသလဲရယ်၊ ဗဟိုအစိုးရနဲ့ ပြည်နယ်တွေရဲ့ Autonomy လွတ်လပ်ခွင့်‌ပေးတယ်၊ အုပ်ချုပ်ခွင့်ပေးထားတယ်၊ ဘယ်လိုပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သလဲဆိုတဲ့ နှစ်ခု ကြားထဲမှာ မျှခြေကိုရှာတာဟာ ဖက်ဒရယ်ဖြစ်တယ်။ ဒါတွေက သူတို့ရဲ့ အတွေ့အကြုံလေ ကျနော်တို့က ၄၇၊ ၇၄၊ ၂၀၀၈ ကြီး ဖြတ်သန်းသွားနေကြ ဖြစ်တဲ့အခါ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ လျော်ညီတဲ့ ဥစ္စာလေးတွေကို ဘယ်လို အသုံးတည့်အောင် ထည့်ကြမှာလဲ။ ဒါကတော့ တာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်များဖက်က အပိုင်းပေါ့လေ။ အဲတော့ မြန်မာ နိုင်ငံက ခင်ဗျားသိတဲ့တိုင်းပဲ လူမျိုးက ၁၃၅ မျိုးလို့ပြောတယ်၊ ဘာသာပေါင်းစုံရှိတယ်၊ အိန္ဒိယက ပိုရှိတာပေါ့၊ မျိုးနွယ်စုပေါင်း ထောင်ချီတာပေါ့ဗျာ၊ ဘာသာစကားများလည်း ရာပေါင်းများစွာရှိတာပေါ့။ ဒီနိုင်ငံကြီးကို ဘယ်လို များ ညီညွတ် ဘယ်လိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်ထားသလဲဆိုတာကတော့ ဒါမေးခွန်းတစ်ခုနဲ့ အဖြေ တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ညီညွတ်မျှတသော စနစ်တစ်ခု၊ အခြေခံဥပဒေတစ်ခု၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ မြင့်မှုများသည် နိုင်ငံအတွက် စိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်သောကြောင့် အနာဂတ်မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်လည်တည်ဆောက်သည့် အခါတွင် အိန္ဒိယဘက်မှ ကောင်းသော အချက်များအား ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများက ပြောသည်။

ထို့ပြင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းရန် လျော်ညီသော အခြေခံဥပဒေတစ်ခုအား လူထုသို့ ပေးကမ်းနိုင်ရ မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုဥပဒေသည် လက်ရှိ အကျပ်အတည်းများ အားလုံးကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ရမည်ဖြစ်သလို ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရန်နှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းသော နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအား ဖန်တီးပေးနိုင်သော ဖွဲ့စည်းပုံမျိုး ဖြစ်ရမည် ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများက ထောက်ပြကြသည်။

ယခင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် Constitutionalism နှင့် Federalism အား မြန်မာနိုင်ငံ၊ နေပြည်တော်တွင် ပထမအကြိမ် လာရောက် သင်တန်းပို့ချခဲ့ပြီး ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နှင့် ၆ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယအကြိမ်အဖြစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဆွေးနွေးလေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေ ကြသည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၁

တရုတ်နိုင်ငံသို့ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးများ တက်ရောက်ပြီး ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသည့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့က နေပြည်တော်လေဆိပ်မှာ အနုပညာရှင်များက ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့က သွားရောက်ခဲ့ပြီး ၆ ရက်နှင့် ၇ ရက်နေ့များတွင် ကျင်းပ သည့် အဋ္ဌမအကြိမ် မြောက် မဟာမဲခေါင် ဒေသခွဲ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၀)ကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီ-ကျောက် ဖရား- မဲခေါင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု မဟာဗျူဟာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၁)ကြိမ်မြောက် ကမ္ဘောဒီယား- လာအို- မြန်မာ- ဗီယက်နမ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ထိပ်သီး အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တရုတ်ခရီးစဉ်တွင် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်၊ လာအို ဝန်ကြီးချုပ် ဆုံဆိုင်း ဆီဖန်ဒုံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်စ်၊ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်တို့နှင့် သီးသန့်စီတွေ့ဆုံကာ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အလားတူ တရုတ်နိုင်ငံသား လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံပြီးတော့လည်း စီးပွားရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ဆွေးနွေးခဲ့ သလို ချုံချင့်မြို့သို့ သွားရောက်၍ ဒရုန်းထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီများကို သွားရောက်လေ့လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့တွင် တရုတ်နိုင်ငံကနေ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၈

တရုတ်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် မျက်မှောက်ခေတ်တွင် အသုံး တွင်ကျယ်လာသော ဒရုန်းနည်းပညာကို နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က သွားရောက် လေ့လာနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က တရုတ်နိုင်ငံ၊ ချုံချင့်မြို့ရှိ ဒရုန်းထုတ်လုပ်ရေး စက်ရုံသို့ သွားရောက်၍ လေ့လာခဲ့သည်ကို ဓာတ်ပုံများကနေတဆင့် တွေ့ရသည်။

တရုတ်နိုင်ငံထုတ် ဒရုန်းများသည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုကြသလို စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များမှာလည်း တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုနေကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲများတွင်လည်း တရုတ်လုပ် ဒရုန်းများကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုများက တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် သုံးစွဲနေသလို မြန်မာ့တပ်မတော်ကလည်း အသုံးပြုမှုများလုပ်လာနေ ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၈

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားရခြင်း၏ ဇစ်မြစ်သည် မည်သည့် အခြေခံအကြောင်းတရားကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလဲဆိုသည်ကို အဖြေရှာရမည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြလာကြသည်။

လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားရခြင်း၏ ဇစ်မြစ်သည် အခြေခံဥပဒေအရ တန်းတူအခွင့်အရေး မရရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်၍ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခချုပ်ငြိမ်းစေမည့် ဖြေရှင်းနိုင်သော နည်းလမ်းမှာ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ခြင်း သို့မဟုတ် အသစ်ရေးဆွဲခြင်းသာဖြစ်သည်ဟု ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခရဲ့ ဇစ်မြစ်သည် အခြေခံဥပဒေအရ တန်းတူအခွင့်အ‌‌ရေးတို့၊ တန်းတူအခွင့်အရေး မရှိသေးဘူးဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ ဖြစ်တဲ့ကိစ္စဖြစ်တဲ့ခါမှာ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းနိုင်မယ့် တစ်ခုတည်းသော နည်းက အခြေခံဥပဒေအရ ပေးခြင်းပဲ။ အဲတော့ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာပြဿနာ ဖြစ်တယ်ဆိုရင် အခြေခံဥပဒေ အရပဲ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ရှင်းနိုင်ရမယ်။ အဲဒီမှာ အခြေခံဥပဒေ၊ ဒီမိုက‌ရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်နဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ဥပဒေတစ်ခုဟာလိုလာပြီ။ အဲဒီမှာ ဥပဒေအရပဲ တိုင်းရင်းသားတွေကို တန်းတူအခွင့်အရေး‌ ‌ပေးရမယ်၊ ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းပိုင်ခွင့် အပြည့်အဝပေးရမယ်”ဟု ပြောသည်။

 နိုင်ငံတကာ သံတမန်များ၊ နစက ခေါင်းဆောင်များ၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်နှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် ‌ပေးရန်အတွက် အမျိုးသားညီလာခံကဲ့သို့ ပုံစံမျိုးလိုအပ် ကြောင်း ဒေါက်တာအေးမောင်က ထောက်ပြသည်။ 

၎င်းက “အဲသလိုပေးဖို့အတွက် အမျိုးသားညီလာခံလိုဟာမျိုး လက်ရှိအစိုးရက သုံးသပ်မယ်ဆိုရင် အဲဒီမှာ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေအားလုံး ပါဝင်လာနိုင်‌အောင် နိုင်ငံကြီးတွေဘက်က ဝိုင်းဝန်းကူညီ လာနိုင်လာ တယ်။ တရုတ်ကလည်း တရုတ်နယ်စပ်က လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကို ကူညီလာနိုင်တယ်၊ အိန္ဒိယလည်း အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းလည်းထိုင်း။ အဲသလိုမျိုးနဲ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းမှာ ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော် အပါအဝင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအားလုံး ဆုံမှတ်တစ်ခုလိုတယ်။ အဲတာကတော့ ညီလာခံပဲ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး (သို့မဟုတ်) ခုနက အခြေခံဥပဒေရဲ့ အခြေခံမူဆိုင်ရာ ညီလာခံတစ်ခုပဲ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသည်မှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ယနေ့အချိန်ထိ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်လာခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ 

 AA-MNDAA-TNLA ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ အကြိမ်ကြိမ် လုပ်လာရာမှာလည်း ခိုင်မြဲသော သဘောတူညီချက်များ မရရှိဘဲ အကြိမ်ကြိမ် သဘောတူညီချက်များ ပျက်ပြား၍ ပြန်လည် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွား နေသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးသဘောထား ကွဲလွဲမှုများကြောင့် နိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလအထိ စစ်ပြေးဒုက္ခ သည် ၆ သန်းကျော်ရှိကြောင်း ISP-Myanmar မှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် အချက်အလက်များအရ သိရသည်။

နှစ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး လုပ်ဆောင်ရန် မဖြစ်နိုင်တော့ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “နှစ်ဖက်လုံးက စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး သဘောထားကို မရှိပါဘူး။ မင်းအောင်လှိုင်ကလည်း အကြမ်းဖက်စစ်ပွဲ ဆက်လုပ်တယ်။ ကျန်တဲ့ ပြည်သူတွေကလည်း ခုခံ‌ရေး စစ်ပွဲကနေပြီးတော့ ပြန်လှန်ပြီးတော့ ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ အတွက် ပြင်ဆင်နေတဲ့ အနေအထားကို ရောက်ရှိလာပါပြီ။ အဲတော့ အဲဒါတွေကို ကျနော်တို့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးတဲ့နည်းနဲ့၊ မင်းအောင်လှိုင် ရှိနေသ၍က ဘယ်တော့မှ ဖြစ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဲတော့ ဘယ်ဘက်က နိုင်မလဲဆိုတာကို စစ်ရေးအရ အပြတ်အသတ် တိုက်ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ပေးမယ့် အနေအထားတစ်ခု ရောက်အောင် သွားကြဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။ ကျန်တဲ့ စစ်ကောင်စီပြောနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးတို့၊ ဘာတို့ဆိုတာတွေကလည်း တကယ်က တစ်ဖက်သတ် ကျနော်တို့ တောင်းဆိုမှုတွေ ပါနေတဲ့အတွက် ဘာမှမဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ပြည်သူတွေဘက်ကတော့ စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံရေးက ဆင်းမသွားဘဲနဲ့ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေ မဖျက်သိမ်းဘဲနဲ့တော့ ဒီတိုက်ပွဲကို ရပ်မှာမဟုတ် ဘူးဆိုတဲ့ အခါကျတော့ တခြားနည်းလမ်းမရှိပါဘူး၊ ဆက်တိုက်ကြမှာပါပဲ”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော် အနေဖြင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ကာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို တစ်ဖတ်သတ် ကြေညာခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း၊ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်မှသာ တပ်မတော်မှ တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်က တရုတ် ဝန်ကြီးချုပ်လီချန်နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် MNDAA-TNLA-AA စသည့် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လိုလားမှသာလျှင် ဆွေးနွေးမည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသ ကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်(EAOs)များ၊ PDF အဖွဲ့များ ကြား တိုက်-ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၈

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန် ရှင်နာဝပ်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့ရှိ Wyndham Grand ဟိုတယ်မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံစဉ် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်က မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးကို ကူညီလိုကြောင်း ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်ဟု ထိုင်းသတင်းထောက်များက မေးမြန်းစဉ် ပြန်လည် ဖြေကြားသွားခဲ့သည်။

“ကျမတို့ သီးသန့်စကားပြောခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးကို ပြုစုပျိုးထောင်ဖို့ ကျမတို့ စေတနာကို ကမ်းလှမ်းခဲ့ပါတယ်”ဟု ထိုင်းသတင်းထောက်များကို ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာ့အရေး အဖြေရှာမည့် အလွတ်ဆွေးနွေးပွဲ အစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို လာမည့် ဒီဇင်ဘာလ တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကျင်းပသွားရန် စီစဉ်ထားကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့သည် ခွဲခြား၍ မရသည့် အိမ်နီးချင်း မိတ်ဆွေကောင်းနိုင်ငံများ ဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံ၏ အရေးကိစ္စသည် တစ်နိုင်ငံအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသည့် အခြေအနေများ ဖြစ်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပေတုန်တန်အား ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်နဲ့ မြန်မာဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

ထို့နောက် နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စ ရပ်များ၊ နိုင်ငံဖြတ်ကျော်မှုခင်း တိုက်ဖျက်ရေး၊ မူးယစ်ဆေးဝါးတားဆီး နှိမ်နင်းရေးနှင့် အွန်လိုင်းလောင်းကစားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ၊ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် စီးပွားရေးမြှင့်တင် ဆောင်ရွက်သွားနိုင် မည့် အခြေအနေများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း နစက-က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ အလုပ်သမားဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ၊ နှစ်နိုင်ငံ ဝန်ကြီးဌာနအချင်းချင်းနှင့် ဌာနဆိုင်ရာ အချင်းချင်းတို့ အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခြေအနေများ၊ လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့မှာ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်နှင့် ၇ ရက်များတွင် ကျင်းပသည့် အဋ္ဌမအကြိမ် မြောက် မဟာမဲခေါင် ဒေသခွဲ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၀)ကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီ-ကျောက်ဖရား- မဲခေါင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု မဟာဗျူဟာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ (၁၁)ကြိမ်မြောက် ကမ္ဘောဒီယား- လာအို- မြန်မာ- ဗီယက်နမ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ထိပ်သီး အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက်ခဲ့ သည်။

အဆိုပါ တရုတ်ခရီးစဉ်တွင် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်၊ လာအို ဝန်ကြီးချုပ် ဆုံဆိုင်း ဆီဖန်ဒုံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်စ်၊ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်တို့နှင့် သီးသန့်စီတွေ့ဆုံကာ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၇

MNDAA-TNLA-AA တို့အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလိုလားမှသာလျှင် ဆွေးနွေးမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်နေ့က တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့ရှိ ဟိုင်ဂင်ဂါဒင်းဟိုတယ်မှာ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန် နှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ် ၎င်းက ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အမှန်တကယ် လိုလားပါက မိမိတို့အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတံခါးကို အမြဲဖွင့်ထားပြီး ဆွေးနွေးရန်အသင့်ရှိပါကြောင်း၊ လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်သမားများ အနေဖြင့် ဖြစ်လိုသည်ကို ရှေ့တန်းတင် မည့်အစား ဖြစ်သင့်သည်ကို လုပ်ဆောင်ကြရန်လိုကြောင်း၊ MNDAA -TNLA-AA အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလား ကြောင်း ရှင်းလင်းပြတ်သားသည့် လုပ်ဆောင်ချက် ပြသလာမှသာ လျင် မိမိတို့အနေဖြင့် ဆွေးနွေးမှုကို ဆောင်ရွက် နိုင်မည်”ဟု ပြောသည်။

တရုတ်တိုက်တွန်း၍သာ ပြောရခြင်းဖြစ်ပြီး ဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာ အရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ‌ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်က တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်နဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌ တွေ့ဆုံစဉ်

၎င်းက “ဖြစ်နိုင်ဖို့ သိပ်မမြင်ပါဘူး၊ သူကဟိုဖက်က တိုက်တွန်းလို့၊ တရုတ်က တိုက်တွန်းလို့ သူကပြောရတာ။ သူလိုချင်တဲ့ အချက်က အရင်သိမ်းထားတဲ့ နယ်မြေတွေအကုန် ပြန်ပေးဖို့ပေါ့နော်၊ လားရှိုးတို့၊ လောက်ကိုင်တို့ အဲတာတွေအကုန် ပြန်ပေးဖို့၊ ကိုယ့်နေရာ ကိုယ်နေကြဖို့ အဲဒါမျိုးတွေပေါ့။ သူမသွားခင်ထဲက ကြေညာထားတာ ရှိတယ်လေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကို လက်နက်စွန့်ပြီး လာကြပါလို့ ပြောထားတာဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့သူက ငြိမ်းချမ်း‌ရေး လိုချင်တယ်ဆိုတဲ့သဘောကို သူက ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ် ဖွင့်လဲဆိုတာ ယတိပြတ် မပြောဘူးလေ။ အဲခါကျတော့ ဒါမျိုးတွေ ဖြစ်ဖို့များတာပေါ့၊ အဲတော့ ဖြစ်လာစရာ အကြောင်းမရှိဘူးပေါ့ဗျာ၊ ဟိုဘက်က နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲလုပ်ဖို့ ပြောတဲ့အတွက်ကြောင့် အသင့်အတင့် လိုက်ပြောတာဖြစ်မှာပေါ့။ သူက ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်နဲ့ တင် တွေ့ရုံမကဘူးဗျ၊ ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ရော၊ လာအို ဝန်ကြီးချုပ်တွေနဲ့ရော တွေ့တယ်” ဟု ပြော သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ကာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို တစ်ဖတ်သတ် ကြေညာ ခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးအား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်မှသာ တပ်မတော်မှ တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

MNDAA-TNLA-AA တို့သည် မြန်မာအစိုးရ၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလက ငြိမ်းချမ်းရေးကမ်းလှမ်းချက်ကို ငြင်းပယ်ပြီး MNDAA အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အထူးဒေသ(၁) ပြန်လည် အသက်သွင်းနိုင်ရေး ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ နယ်စပ် ဒေသတွင်ရှိသည့် တပ်မတော်စခန်းများနှင့် ချင်းရွှေဟော်မြို့ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်တွင် အင်အား သုံးစတင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်အစိုးရ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့သော် လည်း ၎င်းတို့အနေဖြင့် သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်ကာ မြို့ရွာများကို ဆက်လက်တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်ခဲ့ ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

AA-MNDAA-TNLA ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ဖော်ဆောင်ရာတွင် နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် ကြိုတင် စည်းကမ်းချက်များ ထားရှိလျှင် အဆင်မပြေနိုင်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO- NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စည်းကမ်းတော့ နှစ်ဖက်စလုံး ပြောနေကြတာပဲ။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်လည်း သူ့စည်းကမ်း ဘယ်နှစ်ချက် ၅ ချက်ပြည့်မှ၊ ဟိုဖက်က ဆွေးနွေးမဲ့ဘက်က လူတွေကလည်း ဘာစည်းကမ်းပြည့်မှ အဲဒီ Preconditions(ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက်)တွေပါရင် အလုပ်မဖြစ်ဘူး။ ကြိုတင်စည်းကမ်းချက်တွေပါရင် အဲဒါ ညှိနေတာနဲ့ပဲ စကားပြောတဲ့ အဆင့်ကို မရောက်ဘူး။ အဲဒီ ကြိုတင်စည်းကမ်းချက်တွေဆိုတာက တကယ်တော့ ကြားလူကနေရမှာ၊ ဒီစကားပြောမဲ့ ၂ ဖွဲ့က အဲဒီစည်းကမ်းချက် ညှိနေတာနဲ့ ဆိုလိုရင်းရောက်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် ကြားလူက ညှိပေးနိုင်တဲ့ အဆင့်ရှိရင်တော့ ကြားအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုတော့ ဖော်ပေးရမှာ အဲဒါတစ်ချက်၊ နောက်တစ်ချက်ကတော့ အာမခံချက်ရှိရမယ်။ နေပြည်တော်မှာ သွားဆွေးနွေးရင်တော့ သူများသွားမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် ထိုင်းမှာဆွေးနွေးဖို့ ဒီဇင်ဘာမှာ ထိုင်းမှာဆွေးနွေးဖို့ ဖြစ်လာမလား၊ တရုတ်ကလည်း ပံ့ပိုးမယ်ဆို ထိုင်းကလည်း မီးစိမ်းပြမယ်ဆိုရင် ထိုင်းမှာ‌တော့ ပဏာမ ပွဲဖြစ်နိုင်တာပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်က တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်နဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌ တွေ့ဆုံစဉ်

MNDAA၊ AA၊ TNLA တို့သည် NUG လက်အောက်ခံ PDF များအပါအဝင် BPLA၊ BNRA၊ PLA၊ KNDF တို့နှင့်ပူးပေါင်း ၍ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ဖော်ဆောင်ခဲ့ပြီး ချင်းရွှေဟော်၊ လောက်ကိုင်၊ ကုန်းကြမ်း၊ မုံးကိုး၊ ဖောင်းဆိုင်၊ သိန္နီ၊ ကွတ်ခိုင်၊ နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ မိုင်းငေါ့ တို့ကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့သလို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယပိုင်းကို ဖော်ဆောင်၍ လားရှိုး၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်၊ မတ္တရာ၊ စဉ့်ကိုင်၊ သပိတ်ကျင်း တို့ကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ရန် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပြင်ဦးလွင်နှင့် မန္တလေးမြို့များကို ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ရန် စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ တရုတ်အစိုးရက ဖိအားပေးလာသဖြင့် ယနေ့အချိန်ထိ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်နိုင်သေးဘဲ ဖြစ်နေသည်။

တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်ကလည်း တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း အခြေပြု၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကျိုးကို ပျက်စီးအောင် လုပ်ဆောင်မှုများကို လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၇

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကူမင်းမြို့သို့ ရောက်ရှိနေသော နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာလီချန်တို့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်နေ့က ဟိုင်ဂင်ဂါဒင်းဟိုတယ်မှာ တွေ့ဆုံကာ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ သဘောထားနှင့် မြန်မာအပေါ် ရပ်တည်ချက်များကို တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်က ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ်လီချန် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုသဘောများ ပြောကြားခဲ့လဲဆိုတာကို CNI သတင်းဌာနက ကောက်နုတ်ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။