CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြည်ပခရီးသွားများ လာရောက်လည်ပတ်သည့်အခါ ယူဆောင်လာသည့် နိုင်ငံခြားငွေများကို ငွေလဲ ကောင်တာများတွင် လဲလှယ်ရာ၌ တင်းကြပ်စိစစ်မှုများကို ပြုပြင်ဖြေလျှော့သင့်ကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်နှင့် ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။

ယခင်ကတည်းက ပြည်ပခရီးသွားများ ငွေလဲလှယ်ရာတွင် အပြစ်အနာဆာ ရှိ၊ မရှိ တစ်ရွက်ချင်း သေချာစွာ စိစစ်သည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်လာသည့် ပြည်ပခရီးသွားများအတွက် စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခရီးသွားကဏ္ဍတိုးတက်စေရန် ၎င်းကိစ္စရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဖြေလျှော့ပေးမည်ဆိုပါက ကြီးမားသော ဖြေလျှော့မှုဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဖြေလျှော့ပေးသင့်တဲ့အချက် အကြီးကြီးထဲမှာ ပါတယ်ပေါ့။ အခုဆိုရင် နည်းနည်းလေး မှင်စွန်းလည်း မယူဘူး။ မှင်ရာလေးရှိတာနဲ့ ခေါက်ရာလေး နည်းနည်းရှိလည်းမယူကြဘူး။ ဆိုတော့ သူတို့က ဒီငွေကြေးကို ပစ္စည်းတစ်ခု လို တန်ဖိုးထားပြီးမှ နည်းနည်းပါးပါးနွမ်းနေရင်လည်း တချို့က ယူပေးပါတယ်၊ ဈေးတွေ လျော့ပေးတာတို့ ဒါတွေကတော့ မဖြစ်သင့်ဘူးပေါ့။ ပြီးတော့ နိုင်ငံတကာလာတယ်။ သူတို့ဆီမှာကြတော့ အဲဒါတွေ သိပ်မရှိဘူး။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ဆီ အဟောင်းတွေပေးလို့မယူရင် သူတို့တော်တော်အံ့သြတယ်။ သူတို့ဆီမှာလည်း တခါ တလေကျရင် အဟောင်းတွေပဲ ပါတာကို။ အသစ်တွေမှ မပါတာ။ အဲဒီစနစ်ကြီးကတော့ တကယ်တမ်း ပပျောက် ရင် ကောင်းတာပေါ့။ နိုင်ငံခြားသားတွေလာရင် သူတို့ပိုက်ဆံကို ဖင်ကြည့်၊ ခေါင်းကြည့် မယုံသင်္ကာသလို ကြည့်ဆိုတော့ သူတို့စိတ်ထဲမှာ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အနှောင့်အယှက်တော့ ဖြစ်တယ်လေ။ ကြီးကြီးမားမားတော့မထိခိုက်ပေမယ့် စိတ်အ‌နှောင့်အယှက်ဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့တွေဆီမှာ ပါသွားမှာပေါ့။ ပြောစရာလေးတစ်ခုဖြစ်တာပေါ့လေ” ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်ပခရီးသွားများ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်ရာ၌ တင်းကြပ်စိစစ်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခရီးသွားပုံရိပ်ကို ကျဆင်းစေသဖြင့် အမှန်တကယ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲသင့်သည့် အချက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းလည်း အကြံပြုကြသည်။

ရန်ကုန်လေဆိပ်အတွင်းရှိ ငွေလဲကောင်တာတစ်ခုတွင် ငွေကြေးလဲလှယ်ရန် စောင့်ဆိုင်းနေကြသည့် နိုင်ငံခြားသားခရီးသွားများ 

အခြားအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၌ ခရီးသွားကဏ္ဍတိုးတက်ခြင်းတွင် နိုင်ငံခြားငွေကြေးနှင့်ပတ်သက်၍ တင်းကြပ် စိစစ်မှု မရှိသည့်အတွက် ပြည်ပခရီးသွားများအနေဖြင့် စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မှု ကင်းဝေးသည့်အတွက် သွားရောက် လည်ပတ်ကြခြင်းသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း ဝေဖန်ထောက်ပြကြသည်။

ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင် ဦးသက်လွင်တိုးက “အဲဒါကတော့ အဓိကက ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ ပေါ်လစီပါ။ ဗဟိုဘဏ်ကတော့ စာအနေနဲ့ကတော့ ထုတ်ထားတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ကပဲ အဓိက ငြင်းပယ်တာပေါ့။ ဒါတွေမရဘူး ဘာဖြစ်တယ်။ ညာဖြစ်တယ်ဆို။ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုမရှိတဲ့အခါကြတော့ အောက်ခြေကလည်း ဒီ‌ဒေါ်လာက တန်ဖိုးရှိတာကို။ အတုတွေကလည်း ပေါ်တယ်။ အရွက်အကြီးတွေက အတုများတယ်။ အရွက်ကြီးတွေက အတုများတော့ ခေါင်း ကြီး၊ ခေါင်းသေး တွေကလည်း ဖြစ်လာတယ်။ စုတ်တာမှမဟုတ်ဘူး။ ခေါက်တာမှမဟုတ်ဘူး။ အမေရိကားမှာ ဆိုရင်တော့ နံပါတ် ပါရင်ရတယ်။ ဘယ်လောက်ပဲ စုတ်ပြဲပြဲ ပေးလို့ရတယ်။ ကျနော်တို့က ‌ဒေါ်လာကို တယုတယ ထားရတဲ့ ပုံစံ ဖြစ်နေတာပေါ့။ ဒါကတော့ ပေါ်လစီ လက်ခံတယ်ဆိုရင် အောက်ခြေတွေကလည်း လက်ခံမှာပါ။ သိပ် sensitive ဖြစ်တာတော့ မကောင်းဘူးပေါ့။ တော်ရုံတန်ရုံလောက်ကတော့ ခွင့်ပြုသင့်တယ်လို့ထင်တယ်။ ဒါကိုခွင့်ပြုဖို့ကလည်း တော်ရုံတန်ရုံ ဗဟိုဘဏ်ကနေ ကြေညာထားမယ်။ ဘယ်လိုပုံ ကာလာမျိုးဆိုရင်တော့ လက်မခံဘူး၊ ဘယ်လိုဒေါ်လာမျိုးလောက် အထိတော့ ခွင့်ပြုမယ်။ ဒါတွေကို စာနဲ့ထုတ်မယ်၊ တကယ် လက်တွေ့ လည်း ကောင်တာတွေမှာ သူတို့သွားလဲတဲ့အခါကြရင် ဒါတွေကို လက်ခံတယ်ဆိုရင် အောက်က ယုံကြည်မှု ရှိလာတာပေါ့။ အောက်က လက်ခံလိုက်ပြီးတော့မှ နောက်မှ နိုး လို့ပြောတဲ့အခါကြတော့ သူတို့အတွက်လည်း အလျော်အစားက ကြီးတယ်လေ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ပခရီးသွားများ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်သည့်အခါတွင် ဟောင်းနွမ်းခြင်း၊ အနည်းငယ်ပြဲနေခြင်း၊ ခေါက်ရာ ပါနေခြင်း စသည်တို့ပါရှိသဖြင့် လဲလှယ်ခွင့်မရသော အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်ပခရီးသွားအချို့က ရုပ်သံမှတ်တမ်းရိုက်ကူးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွင် ပြည်ပခရီးသွား အများအပြားဝင်ရောက်လာစေရန် visa free နှင့် ဆိုက်ရောက်ဗီဇာ (visa on arrival) ပေးခြင်းများကို ဆောင်ရွက်နေသဖြင့် လာမည့် ပွင့်လင်းခရီးသွားရာသီတွင် နိုင်ငံခြားငွေကြေးနှင့်ပတ်သက်၍ သေချာစွာ တင်းကြပ်စိစစ်ပြီးမှ လဲလှယ်ပေးခြင်းအား ဖြေလျှော့သင့်ကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်နှင့် ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များက အကြံပြုသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

၂၀၂၃ ခုနှစ် မိုးစပါးရာသီအတွက် အခြေခံရည်ညွှန်း စပါးဈေးနှုန်းကို စပါးအမျိုးအစားပေါ် မူတည်၍ တင်း ၁၀၀ လျှင် ငွေကျပ် ၁၃ သိန်းမှ သိန်း ၂၀ အတွင်း ဈေးပေးဝယ်ယူရန် မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်လာ ရာမှာ မျှတမှုမရှိဘူးဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ဆန်စပါးအသင်းချုပ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဆန်ကြမ်းအမျိုးအစား ဖြစ်သည့် ဧည့်မထစပါး တင်း ၁၀၀ လျှင် ငွေ ကျပ် ၁၃ သိန်းမှ ၁၅ သိန်းအတွင်းသာ ဈေးပေးဝယ်ယူရန်၊ ထိုဈေးနှုန်းထက် ကျော်လွန်ပါက ဖော်ထုတ် အရေးယူ သွားမည်ဟု ပါရှိသည်။

ဆန်စပါးအသင်းချုပ်၏ သတ်မှတ် ဈေးနှုန်းထက် လျှော့ချဝယ်ယူမည်ဆိုပါက အရေးယူမည်ဟု မပါရှိခြင်းနှင့် စပါးတင်း ၁၀၀ နှင့် ပတ်သက်၍ ပေါင်ချိန်သတ်မှတ်မှု မပါရှိခြင်းကြောင့် မျှတမမှုမရှိဘဲ တစ်ဖက်သတ် ဖြစ်နေ သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စပါးစိုက်ခင်းကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူတို့သတ်မှတ်ပုံက စပါး တင်း ၁၀၀ ကို ဒါပေမယ့် ၁ တင်းကို ဘယ်နှပေါင်ဆိုတာ မပါဘူး။ တကယ် တော့ နိုင်ငံတကာမှာ အများအသိအမှတ် ပြုထားတာ ၄၆ ပေါင်။ စပါး ၁ တင်း ၄၆ ပေါင်၊ စပါး ၁၀၀ လျှင် အနိမ့် ဆုံးဈေးက ဒီဈေး။ ဒီနှစ်မှာ အမြင့်ဆုံးဈေးကိုပါ သူတို့က ဖမ်းချုပ်လိုက်တယ်။ နောက်ပြီးတော့ စပါး တင်း ၁၀၀ ဆိုတာ ဒီမှာက အရပ်ထဲမှာက ပေါင် ၅၀၊ ၅၅ ပေါင် ဝယ်နေကြတာလေ။ သူတို့က တင်း ၁၀၀ လို့သာ ပြောတာ ပေါင်ချိန်ကျတော့ ထည့်မပြောဘူး။ ဆိုလိုတာက ပေါင်ချိန်လည်း တရားဝင် သတ်မှတ်ချင် သတ်မှတ်ပေါ့။ နောက် တစ်ခုက သူတို့ရဲ့ ကြေညာချက်ထဲမှာ ဘာပါလဲဆိုတော့ အဲဒီ ၁၅ သိန်းဈေးနဲ့ ပိုမိုပြီးတော့ ဝယ်ယူလို့ရှိရင် ဖော် ထုတ် အရေးယူမယ်ပေါ့လေ။ ဒါပေမယ့် ၁၃ သိန်းဈေးအောက် ချဝယ်မယ်ဆိုရင် ဖော်ထုတ်အရေးယူမယ်ဆိုတာ ကျတော့ မပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ အဓိက ကြေညာချက်ကတော့ ၁၅ သိန်းနဲ့ ပိုဝယ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဖော်ထုတ်အရေးယူ မယ်ဆိုပြီးတော့ အဲဒီလို ပြောထားတော့ ၁၅ သိန်းဈေးထက် ပိုပေးမဝယ်နဲ့လို့ ဆိုလိုတယ်။ နောက်ပြီးတော့ စပါး ၁၀၀ ဆိုတာလည်းပဲ စပါး ၁ တင်းကို ဘယ်နှပေါင်လို့ ထည့်သွင်း ပြောမထားဘူး။ ရရင် ရသလိုပေါင်နဲ့ ဝယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး သက်ရောက်တာပေါ့။ အမှန်တော့ ဒါဟာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရင် တစ်ဖက်သက်ဆန်တဲ့ ကြေညာ ချက် မျိုးပါပဲလို့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်အနေဖြင့် စပါးအမျိုးအစားအလိုက် တင်း ၁၀၀ အတွက် ဧည့်မထ၊ ငစိန်ကို ကျပ် ၁၃ သိန်းမှ ၁၅ သိန်းအတွင်း၊ ဧရာဝတီပေါ်ဆန်းကို ကျပ် ၁၆ သိန်းမှ ၁၈ သိန်းအတွင်း၊ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းကို ကျပ် ၁၈ သိန်းမှ သိန်း ၂၀ အတွင်း၊ ဧရာမင်းနှင့် ဧရာပဒေသာစပါးကို ကျပ် ၁၆ သိန်းမှ ၁၈ သိန်းအတွင်း စသဖြင့် ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ထားသည်။ 

စပါးစိုက်တောင်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

အခြေခံ ရည်ညွှန်း စပါးဈေးနှုန်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး တောင်သူလယ်သမားများ၊ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ် ရောင်းဝယ်သူများ အနေဖြင့် ထိုက်သင့်သည့် အကျိုးအမြတ် ရရှိရန်နှင့် စားသုံးသူများ ဝန်ထုတ်ဝန်ပိုး မဖြစ်စေသည့် ဆန်ဈေးနှုန်း ဖြစ်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်၍ ထုတ်ပြန်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “အခုက စပါးတွေ ဈေးကြီးပြီးတော့ အလု အယက် ဝယ်ပြီး ဆန်ဈေး၊ စပါးဈေး တက်မှာစိုးလို့ အခြေခံစပါးဈေးကို ခန့်မှန်းခြေလောက် ထုတ်ထားတာပါ။ ဒါမှလည်း ကျနော်တို့က ဘယ်ဈေးတွေနဲ့ အရောင်းအဝယ် လုပ်မယ်ဆိုတာ မှန်းလို့ရမှာ။ အခု သတ်မှတ်တာလည်း ကျနော်တို့က စိုက်စရိတ် ဘယ်လောက်ရှိတယ်။ လယ်သမားအကျိုးအမြတ် ဘယ်လောက် ရနိုင်မလဲဆိုတာ တွက်ပြီးတော့ ဒီဈေးလောက် ဖြစ်သင့်တယ်ဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့က ကြေညာတာပါ။ အဲဒီအတွက် စိုက်တဲ့သူ လည်း အကျိုးရှိမယ်၊ စားတဲ့သူလည်း ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး မဖြစ်အောင် ကြေညာတာပါ” ဟု ပြောသည်။

ယခု ထုတ်ပြန်ထားသည့် အခြေခံရည်ညွန်း စပါးဈေးနှုန်းသည် တောင်သူများအတွက် ထိုက်သင့်သည့် အကျိုး အမြတ် ရှိသော်လည်း သတ်မှတ်ဈေးအောက် ဝယ်ယူသူများကို အရေးယူ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်နှင့် စပါးတင်း ၁၀၀ ပေါ် တွက်ချက်သည့် ပေါင်ချိန် ကွာခြားမှုအလိုက် ဈေးနှုန်းများ တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏ Terminal 1 လေဆိပ် အဆောက်အအုံအတွင်းသို့ ခရီးသည်များအား လိုက်ပါ ပို့ဆောင်/ ကြိုဆိုမည့် ဧည့်သည်များကို ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုကြောင်း ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ခရီးသည်များအနေဖြင့် ဂိတ်အမှတ် (၃) နှင့် (၄) မှတဆင့် ဝင်ရောက်ရမည်ဖြစ်ပြီး လိုက်ပါ ပို့ဆောင်/ ကြိုဆိုကြ သူများအနေဖြင့် ဂိတ်အမှတ် (၂) မှ တဆင့်သာ ဝင်ရောက်ရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ကြို/ပို့ ဧည့်သည်များသည် ဂိတ် အမှတ် (၂) အနီးရှိ Registration Area တွင် ဝင်ရောက်ခွင့်ကတ်ပြားအတွက် စာရင်းပေးသွင်းရမည်ဖြစ်ပြီး ဂိတ် အမှတ် (၆) မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာကာ ကတ်ပြားအား ပြန်လည်အပ်နှံရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ ဖြေလျှော့ပေးလိုက်ခြင်းသည် ကောင်းမွန်သော်လည်း ဧည့်သည်များအနေဖြင့် စည်းကမ်းလိုက်နာရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ စည်းကမ်းမလိုက်နာမှုများရှိပါက ၎င်းဝင်ရောက်ခွင့်ကို ပြန်ပိတ်သွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးသက်လွင်တိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“လိုက်ပို့တဲ့လူတွေကလည်း စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ ကတ်ကိုထုတ်မယ်။ ပြန်အပ်မယ်။ နောက် သတ်မှတ်တဲ့အရေအတွက် ပေါ့။ ဘာလို့ဆို မိသားစု ၁၀ ဦးလုံး လိုက်ပို့ဖိုမလွယ်ဘူး‌ပေါ့ အထဲမှာက။ တစ်နေ့ကို ရာချီ ထွက်နေကြတော့၊ ထောင်ချီထွက်နေကြတော့ အဲဒီမှာ တစ်ယောက်ကို လူတစ်ဦး ပို့ရင်တောင် ထောင်ချီ ဖြစ်သွားမယ်လေ။ အဝင်၊ အထွက်တွေနဲ့ဆိုရင် ကတ်တွေက မလောက်တာတွေ၊ နောက် overload ဖြစ်တာတွေ၊ မထိန်းနိုင်မသိမ်းနိုင်ဖြစ်မှာ တွေဆို ဒါတွေတော့ သူတို့ control လုပ်မှာပေါ့။ ဒါပေမယ့် စည်းမရှိ၊ ကမ်းမရှိဖြစ်လို့ တစ်ခုခုဖြစ်သွားရင် ဒီ system ကြီးကို ပယ်ဖျက်လိုက်ရင် ကျနော်တို့ လူထုပဲနာမှာပဲ သွားရတာ။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒါလေးတွေကို သူတို့စည်းကမ်းအတိုင်း ပြောရရင်တော့ လေယာဉ်ချိန် ၂ နာရီလောက်အလိုမှာတော့ လူတိုင်းလိုလို ဖြတ်သင့် တယ်။ မဟုတ်ရင်အချိန်တွေကုန်ပြီးတော့ ကတ်တွေက မလောက်တာမျိုးတွေဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် Tour management ကိုတော့ self control system ကို သူတို့လုပ်သင့်တယ်လို့ထင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လေဆိပ်အဝင် ဧည့်ဝင်ခွင့်ကတ်များ ပြသနေစဉ်

ယခင်က ရန်ကုန်လေဆိပ်အဆောက်အအုံအတွင်းသို့ ခရီးသွားမည့်သူမှအပ ကျန်လူများ ဝင်ရောက်ခွင့် မပြုသည့်အခါတွင် ပြည်ပခရီးသွားများအတွက် အခက်အခဲများဖြစ်ပေါ်သဖြင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များမှ ၎င်းအချက်အား ဖြေလျှော့ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်‌နေ့မှ စတင်ကာ ကြို/ပို့ ဧည့်သည်များကို လေဆိပ်အဆောက်အအုံ ပရဝုဏ် အတွင်းသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုကဲ့သို့ လုပ်ငန်းရှင်များ၏ အကြံပြုတင်ပြချက်များအပေါ် ဖြေလျှော့မှုများ ပြုလုပ်လာခြင်းသည် ခရီးသွား လုပ်ငန်းအတွက် အဆင်ပြေကောင်းမွန်ကြောင်းလည်း ပုဂံ ဟိုတယ် လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဝိတ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 “အရင်တုန်းကကြတော့ သူတို့က ဝင်ခွင့်မပေးဘူး။ ဝင်ခွင့်ပေးလို့ရှိရင်လည်း ပိုက်ဆံကို သောင်းကဏန်းနဲ့ တောင်းတာ။ ဧည့်သည်ကြတော့ ပြဿနာသွားတက်တယ်။ ခဏခဏ အခက်အခဲတွေက အများကြီးကိုတွေ့တာ။ ဒါကြောင့် guide တွေက ပြောကြတာပေါ့။ visa free ပေးတာမှ အစပေါ့လေ။ တချို့ကကြတော့ language က မရဘူးလေ။ အဲဒီတော့ ဒီက language ရတဲ့ guide က သွားပြီးတော့ ကြိုရရင် အဆင်ပြေသွားတာပေါ့။ အကြံပြု တင်ပြထားတာတွေကတော့ အများကြီးပဲ သူတို့ ဖြေးဖြေးချင်းလျှော့ပေးနေတယ်။ လက်တွေ့နယ်ပယ်မှာ လုပ်နေတဲ့အခါကြတော့ အခက်အခဲတွေက သိနေတာ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်ရှိ ပြည်ပထွက်ခွာ ဝင်ပေါက်တွင် ဧည့်ဝင်ခွင့်ကတ်များ တန်းစီထုတ်ယူ နေစဉ်

လက်ရှိတွင် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံမှ ခရီးသွားများအား ဆိုက်ရောက်ဗီဇာ (visa on arrival) ခွင့်ပြုပေးထားသည့် အတွက် ၎င်းခရီးသွားများအနေဖြင့် လေဆိပ်သို့ရောက်ရှိသည့်အခါတွင် ဖောင်ဖြည့်ရသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ အဆင်ပြေစေရန် အချို့အရာများကို ဖြေလျှော့ပေးသင့်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးသက်လွင်တိုးက “လာကြိုတဲ့သူတွေကို ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် guide တွေက ဆိုင်းဘုတ်ထောင်ပြီးကြိုမယ်။ အခု visa on arrival လာရင်လည်း လာဦးမယ်။ ဖောင်တွေ ဖြည့်ရတာတွေ၊ ပိုက်ဆံနဲ့ပေးတဲ့အခါ ပိုက်ဆံလက်မခံတာတွေပေါ့။ ပိုက်ဆံငွေကြေးအရ ‌ဒေါ်လာ ခေါင်းကြီး ခေါင်းသေး၊ အပြဲ ဖြစ်နေလို့ လက်မခံရင်ရော ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ electronic money credit ကတ်နဲ့ ပေးတာ လက်ခံလား။ ဒါတွေ လည်း ကျနော်တို့က စဉ်းစားရမှာလေ။ တကယ်လို့ ဟိုဟာဖြစ်ရင် ကျနော်တို့ အေးဂျင့်တွေက အထဲမှာဝင်ပြီးတော့ ကြိုပြီး ပိုက်ဆံရှင်းပေးရတာတွေ၊ ဖောင်တွေ တင်ပေးရတာတွေကြတော့ smooth ဖြစ်တာပေါ့ သူတို့တွေလာရင်။ ဒါမျိုးလေးတွေကိုလည်း ခွင့်ပြုမယ်ဆိုရင် ဧည့်သည်တွေအတွက် အနှောင့်အယှက်မရှိဘဲ ဝင်လာနိုင်မယ်။ လာတဲ့အခါမှာလည်း ဧည့်သည်ပျောက်တာတွေ၊ guide ပျောက်လို့၊ ကားပျောက်လို့ မတွေ့ရတာတွေထက်စာရင် ဒါလေးတွေက ကောင်းတယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

၎င်းဝင်ခွင့်ကတ် ထုတ်ယူရာတွင် မှတ်ပုံတင်ပြသရန် လိုအပ်ပြီး မည်သည့် အခကြေးငွေမျှ ပေးဆောင်ရန် မလို ကြောင်းနှင့် ကတ်ပြားအား အလွဲသုံးစားပြုလုပ်ပါက သက်ဆိုင်ရာမှ အရေးယူခြင်းခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

စက်တင်ဘာ ၂၀

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း မိုးအဆက်မပြတ် ရွာသွန်းမှုကြောင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရန်ကုန် တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စပါးစိုက်ခင်းတချို့ ရေနစ်မြှုပ်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေ၍ ဆက်လက် မိုးရွာသွန်းမှုများလျှင် အထွက်နှုန်း ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းနိုင်ကြောင်း စပါးစိုက်တောင်သူများထံမှ သိရသည်။

စက်တင်ဘာလ ဒုတိယပတ်မှစတင်၍ နေ့စဉ် မိုးရွာသွန်းမှုများ ရှိနေခြင်းကြောင့် စပါးခင်းများတွင် ရေဝင်ရောက် ပြီး စပါးပင်များ ရေနစ်မြှုပ်ခြင်းနှင့် အပင်များလဲခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

မိုးရွာသွန်းမှု ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်မည်ဆိုပါက ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အထက်ပိုင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတွင် မိုးစပါး အထွက်နှုန်း ကျဆင်းနိုင်ကြောင်း၊ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ပျက်စီးနိုင်သည်ဟု လယ်သမား ဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အများအားဖြင့်တော့ ဧရာဝတီ အထက်ပိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း အဲဒီတိုင်းတွေမှာတော့ ဧည့်မထစပါးပေါ့ သက်နု တွေပေါ့။ ၃ လခွဲ၊ ၄ လ အဲဒီစပါးတွေ စိုက်ကြတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီစပါးမျိုးတွေက အထွက်စုံတဲ့လူက စုံပြီ။ နှံဖျားဝင်းတဲ့သူက ဝင်းပြီ။ နို့ရည်ခဲတဲ့သူက ခဲပြီ။ ဖုံးတဲ့သူက ဖုံးပြီ စိုက်တဲ့ရက်ပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့လေ။ နည်းနည်း နှံဖျားဝင်းတဲ့သူ၊ အထွက်စုံတဲ့ နို့ရည်ခဲတဲ့သူက ဒီမိုးဒီရေနဲ့ တချို့ တော်တော်လေး ကောင်းတဲ့စပါး တွေက အတံလဲတည်။ ဒါပေမယ့် မိုးက ဆက်ပြီးတော့ နောက် ၄၊ ၅ ရက် ဆက်ပြီးတော့ ရွာနေအုံးမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီဘက်ပိုင်းက အတိုင်းအတာ တစ်ခု ပျက်နိုင်တယ်။ နောက်ထပ် ၄၊ ၅ ရက် ဆက်ပြီး ရွာမယ်ဆိုရင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း ဝန်းကျင်ပေါ့လေ ပျက်သွားနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ရေနစ်မြှုပ်နေသော စပါးခင်းများကို တွေ့ရစဉ်

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ အထက်ပိုင်းဒေသများဖြစ်သည့် ဟင်္သာတခရိုင်၊ မြန်အောင်ခရိုင်၊ ကျုံပျော်ခရိုင်၊ မအူပင် ခရိုင်နှင့် ပုသိမ်ခရိုင် အထက်ပိုင်းတွင် ရေနစ်မြှုပ်မှု ဖြစ်ပေါ်ပြီး ပျက်စီးမှုများ ရှိနေကြောင်း၊ ကျန်ရှိသည့် ဖျာပုံခရိုင်၊ ကျိုက်လတ်ခရိုင်၊ လပ္ပတ္တာခရိုင်နှင့် မြောင်းမြခရိုင်များသည် ကုန်းမြင့်ပိုင်း ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ပျက်စီးမှု မရှိ ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ရေနစ်မြှုပ်မှု မဖြစ်ပေါ်သည့် ဘိုကလေးမြို့နယ်တွင် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များ၌ စပါးခင်းများ၌ ပိုးကျမှု မဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ပိုးများ ကျဆင်းနေမှုကို တောင်သူများ ခံစားနေကြရသည်။

စပါးခင်းများတွင် ပိုးကျခြင်းကြောင့် ပိုးသတ်ဆေး ဖျန်းရသည့်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်သည် တစ်ဧကလျှင် ၁ သိန်း ခန့် ပိုမိုကုန်ကျသွားကြောင်း၊ သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် စပါးပင်များ၌ ကျသည့်ပိုးကို အချိန်မှီ နှိမ်နှင်းနိုင်ခြင်း ကြောင့် စပါးအထွက်နှုန်းကို အနည်းငယ်သာ ထိခိုက်သည်ဟု ဘိုကလေးမြို့နယ်မှ စပါးစိုက်တောင်သူ ဦးအေးနိုင် က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပျိုးခင်းမှာလည်း ပိုးသတ်ဆေး ထည့်ရတယ်။ အခု စိုက်ခင်းမှာလည်း ပိုးသတ်ဆေး ထည့်ရတယ်။ ကုန်ကျ စရိတ်တွေက များများလာတယ်။ ပိုးကျမှန်းသိတော့ ဆေးဖျန်းတော့ ဆိုးဆိုးရွားရွား မဖြစ်သေးဘူး။ အထွက်နှုန်း တော့ ထိခိုက်နိုင်တာပေါ့။ ဒါပေသည့် အဲဒါကလည်း ပိုးသတ်ဆေး ဖျန်းတဲ့အတွက် စုံစုံလုံလုံ မှို့မကပ်သေးတဲ့ အတွက် စိုးရိမ်စရာတော့ မရှိဘူး။ မှို့ကပ်ခါနီးမှ ကျတာတို့ဆိုရင်တော့ နည်းနည်း စိုးရိမ်စရာရှိတယ်။ အခုချိန်မှာက ပြုပြင်လို့ ရသေးတယ်လေ အပင်ကို ကျတဲ့အတွက်လေ။ နောက်ပိုင်း မှို့ကပ်တဲ့အချိန်၊ စပါးမှို့ကပ်ခါနီး စကျပြီဆို ရင် ဆေးဖျန်း ဘာဖျန်းလည်း တချို့လွန်တာနဲ့ဆို စပါးအထွက်နှုန်း ထိခိုက်နိုင်တယ်။ အခုအနေအထားက စပါးကို ပြုပြင်လို့ရတဲ့ အချိန်မျိုးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရေနစ်မြှုပ်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် စပါးများသည် စပါးအထွက်နှုန်း ကျဆင်းသည့်အပြင် ရိတ်သိမ်းချိန်တွင် ပေါက်စျေး နှုန်းထားမရရှိဘဲ စျေးနှိမ်ဝယ်ယူ ခံရခြင်းများလည်း ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၀

ထိုင်းတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အနိမ့်ဆုံးအခြေခံလုပ်ခလစာအား တိုးမြှင့်ရန် ထိုင်းအလုပ်သမားဝန်ကြီး ဌာနနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်တို့ ဆွေးနွေးလျက်ရှိသော်လည်း တိုးမြှင့်မည့်ပမာဏနှင့်ပတ်သက်၍ အတည်မပြု ရသေးကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများထံမှ သိရသည်။

အနိမ့်ဆုံး အခြေခံလုပ်ခလစာသတ်မှတ်ခြင်းအား စက်မှုကဏ္ဍ ထိခိုက်မှုအပေါ်  စိုးရိမ်သဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံး တပြေးညီ ဘတ် ၄၀၀ တိုးနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထိုင်းစက်မှုလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ၏ ပြောဆိုချက်အား Thai PBS သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

ထိုသို့ ဘတ် ၄၀၀ တိုးမြှင့်ရန် လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများတွင် လုပ်သားအင်အား အပါအဝင် အဖက်ဖက်၌ လျှော့ချမှုများရှိလာနိုင်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “အလုပ်ရှင်တွေအနေနဲ့ကတော့ တစ်ယောက်ကို ၄၀၀ နဲ့ နေ့စားခ  ပေးရတော့မယ်ဆိုရင် သူတို့အနေနဲ့ကလည်း တွက်ပြီ။ သူတို့က အဲဒါဆိုရင် ကျန်တဲ့အပိုင်းတွေကို လျှော့ချ ကောင်း လျှော့ချနိုင်တာပေါ့။ ကျန်တဲ့အပိုင်းဆိုတာ လူမှုဖူလုံရေးအကျိုးခံစားခွင့်ပိုင်းဆိုင်ရာကြတော့ သူတို့ အနေနဲ့ လျှော့ချသွားမယ်။ တချို့စက်ရုံတွေမှာ အလုပ်ရှင်တွေက နားလည်မှုနဲ့ ဘောနပ်စ်ပေးတဲ့ဟာတွေ ဒါမျိုးတွေဆို သူတို့ကဖြတ်တော့မယ် ဘယ်ပေးတော့မလဲ သဘောပြောပြတာ။ ဒါမျိုးလုပ်တယ်ဆိုရင် ကျန်တဲ့ အခတွေ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ဘာတွေက လိုက်တက်လာမယ့် အနေအထားမှာ ဖြစ်မယ်။ အဲဒါက မလွယ်ဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ စတင်ကာ ခရိုင်အလိုက် အနိမ့်ဆုံးအခြေခံလုပ်ခလစာအား ၃၂၈ ဘတ်သို့ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ပေးထားခြင်းဖြစ်သော်လည်း နယ်စပ်ဒေသများတွင် အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်း မရှိသဖြင့် တစ်ရက်အတွက် အခြေခံလုပ်ခလစာ ဘတ်ငွေ ၁၀၀ မှ ၂၀၀ ဝန်းကျင်အထိသာ ရရှိသည့် မြန်မာ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အများအပြားရှိကြောင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက ဆက်ပြောသည်။

“အခုလက်ရှိ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာဆိုရင် ထားပါတော့ ၃၂၀၊ အများဆုံးက ၃၅၀။ အဲဒီလောက် ကိုပဲ တကယ် အားလုံးပေါ့ ထိထိရောက်ရောက်ရအောင် လုပ်ပေးနိုင်ရင် မဆိုးဘူး။ အခု အဲဒီသတ်မှတ်ထားတဲ့ တစ်နေ့တာ လုပ်အားခကို မရတဲ့လူတွေက အများကြီး ကျနော်တို့ နယ်မြေတွေမှာလည်းရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ကလည်း ၃၀၀ လောက် ရတယ်ဆိုရင် တော်ပြီ။ နောက် အကြောင်းကြောင်းကြောင့်ပေါ့။ တချို့ကျတော့လည်း အထောက်အထား မရှိဘူး။ အထောက်အထား မရှိတဲ့အခါကျတော့ အလုပ်ရှင်နဲ့ နားလည်မှု ပေါ့။ အလုပ်ရှင်ကလည်း သူ့ဘက်က သက်သာတယ်။ အလုပ်သမားကလည်း သူ့မှာ အထောက်အထား မရှိတဲ့အခါ ကြတော့ တိုးမတောင်းရဲဘူး” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အသားစက်ရုံလုပ်ငန်းခွင်

အနိမ့်ဆုံး အခြေခံလုပ်ခလစာ ၄၀၀ ဘတ်သို့ တိုးပေးမည်ဆိုပါက လက်ရှိ ၃၂၈ ဘတ် ပေးဆောင်သောလုပ်ငန်း များအတွက် ကုန်ကျစရိတ်မှာ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးလာနိုင်ပြီး  ၃၅၄ ဘတ် ပေးဆောင်သောလုပ်ငန်းများ အတွက် ကုန်ကျစရိတ်မှာ ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာမှာဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းစက်မှုလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်က ထောက်ပြသည်။

အစိုးရလုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ကိုင်နေသူများအား အနိမ့်ဆုံးအခြေခံလုပ်ခလစာ ၄၀၀ ဘတ်သို့ တိုးမြှင့်ပေးရန် လွယ်ကူသော်လည်း ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းများအတွက် မလွယ်ကူလှကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“လက်ရှိထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေက လုပ်ငန်းရှင်တွေက နိုင်ငံခြားသားတွေများတယ်။ တရုတ်နဲ့ အခြား နိုင်ငံခြား သားတွေများတာဖြစ်တဲ့အတွက် လုပ်ငန်းရှင်တိုင်းကရော မိမိတို့အလုပ်သမားတွေကို တစ်ချိန်တည်းမှာ လုပ်ခ လစာ ၄၀၀ ပေးနိုင်ပါ့မလားပေါ့။ ၄၀၀ မပေးနိုင်တဲ့အခါကျရင် ပြဿနာတွေက ဘာတွေဖြစ်လာမလဲ ဆိုတော့ အကြောင်းမဲ့ အလုပ်ဖြုတ်မယ်။ အလုပ်သမားတွေကို အစုလိုက်အပြုံလိုက်၊ ထောင်လိုက် သောင်းလိုက် နားခိုင်းတာတွေ၊ အလုပ်ဖြုတ်တာတွေ၊ ဒါတွေ လျှော့ချတာတွေ ဖြစ်လာမယ်။ ဒါဆိုလို့ရှိရင် တိုင်းပြည်အတွင်းမှာ ဆူပူမှုတွေ၊ ပြဿနာတွေဖြစ်လာမယ်။ အလုပ်လက်မဲ့တွေ ပိုပြီးတော့ များပြားလာမယ်။ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက် အထိ လုပ်နေတဲ့အလုပ်ဟာ ဆောက်လုပ်ရေးအလုပ်ဖြစ်တယ်။ အင်မတန်အန္တရာယ်ကြီးတဲ့အလုပ်လို့ ပြောလို့ ရတာပေါ့။ 
ဆောက်လုပ်ရေးအလုပ်တွေထဲမှာ ပုဂ္ဂလိကအလုပ်က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရှိပြီးတော့ အစိုးရ အလုပ်က ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရှိတယ် ဒီဆောက်လုပ်ရေးထဲမှာ။ အဲဒီတော့ တကယ်လို့များ ၄၀၀ ပေးရမယ် ဆိုရင်တောင်မှ အဲဒီအလုပ်ကြမ်းသမားတွေ၊ ဆောက်လုပ်ရေးထဲမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား သူတို့တွေကိုပဲ ၄၀၀ ပေးလိမ့်မယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အစိုးရအဖွဲ့အသစ်သည် ဝန်ကြီးချုပ်သာ ပြောင်းလဲသွားခြင်းဖြစ်ပြီး မူဝါဒများမှာ ယခင် အစိုးရလက်ထက်အတိုင်းသာ ဖြစ်နေကြောင်း ဝေဖန်ထောက်ပြမှုများလည်း ရှိသည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလက အနိမ့်ဆုံးအခြေခံလုပ်ခလစာအား ဘတ် ၆၀၀ အထိ တိုးမြှင့်ပေးသွားမည်ဟု ကြွေးကြော်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် လက်ရှိ ဘတ် ၄၀၀ တိုးမြှင့်ရန် လုပ်ဆောင်ရန်မှာ မလွယ်ကူသည့် အနေအထားဖြစ်သောကြောင့် ၎င်းတို့ အစိုးရသက်တမ်းကာလအတွင်း ဘတ် ၆၀၀ တိုးမြှင့်ရန်မှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်ကြသည်။ 

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၀

မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ခွင့်ပြုပေးထားသည့် နိုင်ငံခြားငွေများ ဝယ်ယူရောင်းချလဲလှယ်ပေးခွင့် လိုင်စင်ရ ကုမ္ပဏီ ၁၂၃ ခုကို လိုင်စင်ရုပ်သိမ်းကြောင်း ဗဟိုဘဏ်မှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

အဆိုပါ လိုင်စင်ရုပ်သိမ်းခံရသော ကုမ္ပဏီများသည် နိုင်ငံခြားသုံးငွေ စီမံခန်ခွဲ့မှုဥပဒေ၊ နိုင်ငံခြားသုံးငွေ စီမံခန့်ခွဲမှု စည်းမျဉ်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်မှ ထုတ်ပြန်ထားသော ညွှန်ကြားချက်များအား လိုက်နာမှုမရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဆန်ဆိုင် အများစုသည် ဆန်အချောများဖြစ်သည့် ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းနှင့် ဧရာဝတီပေါ်ဆန်းများကို ရောင်းချရာတွင် ရက် ၉၀ ဆန်နှင့် ဆန်ကြမ်းအမျိုးအစားတချို့ကို ရောနှော၍ ရောင်းချနေမှုများ ရှိနေသည်ဟု စားသုံးသူများထံမှ သိရသည်။

ဆန်အချောများကို ရောင်းချရာတွင် ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ချက်တချို့ ရှိနေခြင်းကြောင့် ရောင်းချသူများက သတ်မှတ် ထားသည့် ဈေးနှုန်းနှင့် ကိုက်ညီစေရန် ဆန်အချော၌ ဆန်အကြမ်းအနည်းငယ် ရောနှောထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းကြောင့် စားသုံးသူများ ဝယ်ယူသည့် ဈေးနှုန်းနှင့် ညီမျှသော ဆန်အရည်အသွေးကို ရရှိရန် အတွက် အရည်အသွေးပိုင်းဆိုင်ရာကို ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များ အသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါတော့ တစ်ဆိုင်ချင်းစီရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်ပေါ် မူတည်လိမ့်မယ်။ ကွာလတီပိုင်းကိုကျတော့ ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ချက်ရှိတော့ တချို့တွေကလည်း အဲဒီဈေးနှုန်းနဲ့ ကိုက်အောင်လုပ်တဲ့ ဆိုင်တွေရှိရင် ရှိနိုင်တာပေါ့။ ဘယ်လို လုပ်ဆောင်ပေးရမလဲဆိုတော့ ကွာလတီပိုင်းလည်း ကျနော်တို့ နည်းနည်းလေး ထိန်းဖို့တော့ ဘယ်လို လုပ်ရမလဲဆိုတာ အခုထက်ထိတော့ မဆွေးနွေးရသေးဘူး။ အဲဒါတွေလည်း နည်းနည်း ဆွေးနွေးကြည့်ပါအုံးမယ်။ အဲဒါလည်း ကျနော်တို့ စားသုံးသူကိုလည်း သူတို့ မထိခိုက်အောင်ပေါ့၊ စားသုံးသူလည်း ပေးရတဲ့နှုန်းနဲ့ ရတဲ့ပစ္စည်း လေး နည်းနည်း ထိုက်တန်မှုရှိအောင် ကျနော်တို့ ညှိပါအုံးမယ်။ အဲဒါတော့ ကျနော်တို့လည်း ကြားနေတယ်။ ဘယ်လို လုပ်မလဲဆိုတော့ ဒီရက်ပိုင်းမှာ ကျနော်တို့ နည်းနည်းလေး ကွာလတီပိုင်းကို ထိန်းတာဘာညာ လုပ်ရင် တော့ လုပ်မှာပေါ့ ပြောလို့တော့ မရသေးဘူး။ အဲဒါတော့ ဆန်ကတော့ အရေးကြီး ကုန်ပစ္စည်းထဲမှာ ပါတယ်ဗျ။ မမှန်မကန် ရောင်းတယ်ဆိုတာတော့ အဲဒါတော့ နည်းနည်းလေး ဆိုင်နာမည် ပျက်သွားရင်တော့ သူဆိုင် မရောင်း ရဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဆန်ဆိုင် တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

သက်သာသောနှုန်းထားဖြင့် ရောင်းချရန်အတွက် သတ်မှတ်ပေးထားသည့် ဆန်ဈေးနှုန်းသည် ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း တစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၁ သိန်းခွဲနှင့် ဖျာပုံပေါ်ဆန်း တစ်အိတ်လျှင် ၁ သိန်း ၃ သောင်းကျပ်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုကဲ့သို့ ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ထားခြင်းကြောင့် ဈေးကွက်အတွင်းရှိ တချို့သော အရောင်းဆိုင်များသည် ဆန်ကြမ်း အမျိုးအစားဖြစ်သည့် ရက် ၉၀ ဆန်၊ ဆင်းသုခနှင့် ဧည့်မထဆန် အမျိုးအစားများကို ၃ ပုံ ၁ ပုံခန့် ရောနှောမှုများ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

ယခု သတ်မှတ်ထားသည့် ဈေးနှုန်းသည် ဆန်သိုလှောင်သူများနှင့် ရောင်းချသူများအတွက် ထိုက်သင့်သည့် အကျိုးအမြတ် ရရှိသော ဈေးနှုန်းဖြစ်ခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ဆန်ကြမ်းများနှင့် ရောနှောမှုများ မပြုလုပ်သင့် ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရအဖွဲ့များအနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ရောင်းချနေမှုများကို အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဆန်ဆိုင် တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “စာသုံးသူတွေက လက်ရှိ ပေးဝယ်ရတဲ့ ဈေးကလည်း ထိုက်ထိုက်တန်တန် တင့်သင့်လျောက်ပတ်တဲ့ ဈေးဖြစ်တယ်။ အလွန်နှိမ်တဲ့ဈေးလည်း မဟုတ်ဘူး။ သိုလှောင်ရောင်းချသူတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ အရှုံး မရှိဘဲနဲ့ ထိုက်ထိုက်တန်တန် အကျိုးအမြတ် ရရှိပြီးသား ဈေးမျိုးကို သတ်မှတ်ထားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် မကောင်း တဲ့ပစ္စည်းနဲ့ ရောနှောပြီးတော့ ရောင်းတဲ့ဆိုင်တွေကို အစိုးရအနေနဲ့ အဲဒါကို လိုက်လံစစ်ဆေးပြီးတော့ အရေးယူတဲ့ လုပ်ငန်းမျိုးက ဒီနေ့ဒီအချိန်မှာ လုပ်ကိုလုပ်ရမယ်လို့၊ မလုပ်ရင် ဒီလူတွေရဲ့ မတရားပြုလုပ်မှုတွေက နောင်ကို အခွင့်အလမ်းတွေ ရသွားမယ်။ အခုတစ်ခါ ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူလိုက်ရင် နောက်ဆိုရင် ဒါမျိုး မလုပ်ရဲ တော့ ဘူးပေါ့လေ။ ဒါတွေ့ရင် ဘယ်လို အရေးယူမယ်ဆိုတာကိုပါ တစ်ခါတည်း ဥပဒေ ညွှန်ကြားချက်ပါ ထုတ်ပြီး တော့ သက်ဆိုင်ရာ လူကြီးတွေအနေနဲ့ အစည်းအဝေး ထိုင်ပြီးတော့ တစ်ခါတည်း ဥပဒေ သဘောမျိုး ပြဋ္ဌာန်းပြီး တော့ အဲဒါကို အားချင်း စိစစ်ပြီးတော့ လုပ်သင့်တယ်လို့ လုပ်ဖို့ အချိန်တန်ပြီလို့ အန်ကယ်တို့ မြင်တယ်” ဟု ပြော သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းနှင့် ဖျာပုံပေါ်ဆန်း လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်တွင် ဖျာပုံပေါ်ဆန်း ၁ အိတ်လျှင် ၈ သောင်း ကျပ်ခန့်သာ ရှိခြင်းကြောင့် လက်ရှိ သတ်မှတ်ပေးထားသည့် ဈေးနှုန်းသည် ရောင်းချသူများနှင့် သိုလှောင်သူများ အတွက် ထိုက်သင့်သော အကျိုးအမြတ် ရရှိနေပြီဖြစ်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။

ဆန်စက်များတွင် ဆန်ကို ကြိတ်ရာ၌ ဆန်အမျိုးအစားများ ရောနှောသွားလေ့ ရှိသော်လည်း ရောနှောသွားသည့် ပမာဏသည် ၃ ပုံ ၁ ပုံ ခန့် မရှိကြောင်း၊ ရောနှောသည့် ပမာဏသည် အနည်းငယ်သာ ရှိပြီး ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းတွင် ၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ရှိသည်ဟု ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် တောင်သူများထံမှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၈

ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ အေဂျင်စီများဖြင့် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်မည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရရှိသည့် အခြေခံ လုပ်ခလစာ တစ်လဝင်ငွေ၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းအား မိသားစုထံသို့ တရားဝင်လမ်းကြောင်းကနေ လွှဲပို့ရမည်ဖြစ် ကြောင်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အေဂျင်စီနှင့် အလုပ်သမားတို့အကြား ချုပ်ဆိုမည့် စံစာချုပ်တွင် မိသားစုလွှဲပို့ငွေများမှ လစဉ်အခြေခံလစာ၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တရားဝင်လမ်းကြောင်းဖြင့် လွှဲပြောင်းပေးပို့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

လပ်ကီး ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းမြင့်က “အဲဒီပိုက်ဆံကလည်း ဆုံးသွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ ပြင်ပပေါက်ဈေးနဲ့ မတိမ်းမယိမ်း သူတို့ပြန်ရကြမှာ။ ညှိနှိုင်း ပြီးသွားပြီ။ သင်္ဘောသားတွေလည်း အခု လွှဲနေရပြီ။ တချို့ဆို ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လွှဲရတယ်။ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း လွှဲရတယ်။ အဲဒီလိုဟာမျိုးတွေရှိတယ် နိုင်ငံ တကာမှာ တိုးတက်နေတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေ အားလုံးက နိုင်ငံခြား ဝင်ငွေကို တစ်နည်းမဟုတ် တစ်နည်းနဲ့ ရယူ တာပဲလေ။ ၁၅၀၀ ရဲ့  ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းဆို ၃၀၀ ကျော်လောက် ဖြစ်မယ်။ အရင်တုန်းကကျ အလုပ်ရှင်နဲ့ အလုပ် သမား စာချုပ်၊ အခုထပ်တိုးလာတာက အေဂျင်စီနဲ့ အလုပ်သမား စာချုပ်၊ အဲဒီတော့ အေဂျင်စီနဲ့ အလုပ်သမား စာချုပ်ကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖြစ်လာတယ်။ အေဂျင်စီကလည်း အေဂျင်စီ လိုက်နာရမယ့် အချက်လေးတွေ ရှိလာ တယ်။ အလုပ်သမားဘက်ကလည်း အလုပ်သမားဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေ လိုက်နာရမှာတွေ ရှိလာတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းကို အလုပ်သွားလုပ်ကြသည့် အလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ စာချူပ်အား အလုပ်သမားဘက်မှ ဖောက်ဖျက်ပါက အလုပ်သမားများအတွက် ဆုံးရှုံးမှုများရှိပြီး အေဂျင်စီ ဘက်မှ ဖောက်ဖျက်ပါက အရေးယူခံရမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများထံက သိရ သည်။

အေဂျင်စီများအနေဖြင့် ထိုစံစာချုပ်အား စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ချုပ်ဆိုကြရန် မှာကြားထားကြောင်း အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားထားသည်။

ထို ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသည် အခြေခံလုပ်လစာ၏ တစ်လစာ ဝင်ငွေကိုသာ သတ်မှတ်ခြင်းဖြစ်ပြီး လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း အချိန်ပိုဆင်း၍ ရရှိသည့် နှုန်းထားမပါဝင်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က “အလုပ်သမားတွေရဲ့ လုပ်အားခ လစာ အပြင် အလုပ်သမားတွေဟာ နေ့ဓဒူဝ အလုပ်မှာ အခက်အခဲများစွာနဲ့ တွေ့နေရတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီလိုမဖြစ်မနေ လစာ ပို့ပေးရမယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေက လုပ်တာက လုပ်လို့ရပေမယ့် လက်တွေ့ကျကျ စဉ်းစားကြည့်ရင်ကတော့ အောင်မြင်မှုအနေနဲ့ အားနည်းနိုင်တယ်။ အကြံဥာဏ်ပေးချင်တာကတော့ အဓိက သူလုပ်ဆောင်ရမှာက ထိုင်းနိုင်ငံ ကို ရောက်လာတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေရဲ့ ပြဿနာကို အရင်ဆုံးဖြေရှင်းရမှာ ဖြစ်တယ်။ ဥပမာ MOU နဲ့ လာတဲ့ အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ စာရွက်စာတမ်း ပြဿနာတွေက ဘာအခက်အခဲတွေရှိလဲ၊ လုပ်အားခ လစာတွေ က အပြည့်အဝ ရရှိကြလား၊ ထိုင်းနိုင်ငံပေးတဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေ အပြည့်အဝရလား၊ တကယ်လို့ မရဘူးဆိုရင် ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရမှာ ဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုက ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဝန်ဆောင်မှု တွေက ဘာတွေရှိလဲ” ဟု ပြောသည်။

 ပြည်ပထွက် အလုပ်လုပ်ကြမည့် သူများကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအထိ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အကျိုးဆောင် လိုင်စင်ရအေဂျင်စီ ၄၇၇ ခု ရှိသည့်အထဲ အေဂျင်စီ ၁၀ ခုအား ယာယီပိတ်သိမ်းထားသည်။

ထိုထဲတွင် ထိုင်းလိုင်စင်ရအေဂျင်စီ ၁၅၈ ခုရှိပြီး ယာယီပိတ်သိမ်းသည့် အေဂျင်စီ ၈ ခုရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းသို့ MOU လုပ်သားများ စေလွှတ်ရေးအတွက် အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်သမား သဘောတူစာချုပ်အား ရန်ကုန်မြို့၌ပင် ပြန်လည်ချုပ်ဆိုခွင့် ပေးထားကြောင်းလည်း အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှ စတင်ကာ ၎င်းအလုပ်သမား သဘောတူစာချုပ်အား သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းဒေသ ကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ အေဂျင်စီများမှ သွားရောက်၍ ချုပ်ဆိုရခြင်းဖြစ်သော်လည်း ထိုကာလများတွင် အခက်အခဲများစွာ ရှိခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက်‌နေ့မှ စတင်က ထိုစာချုပ် ချုပ်ဆိုခြင်းအား ရန်ကုန်မြို့၊ ဒဂုံမြို့သစ် (မြောက်ပိုင်း) မြို့နယ်ရှိ အလုပ်သမားသင်တန်းကျောင်း၌ပင် ပြန်လည်ချုပ်ဆိုကြရန် ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်သည့်အတွက် ပို၍ ကောင်းမွန်သွားကြောင်းလည်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများထံက သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၈

ရုရှားနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့် ကော်ဖီကို ဝယ်ယူပြီး ကုန်သွယ်မှု လုပ်ဆောင်မည်ဟု စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနထံမှ သိရသည်။

ရုရှားရှိ လက်လီအရောင်းဆိုင်များတွင် မြန်မာကော်ဖီကို မိတ်ဆက်ကာ ဝယ်ယူတင်သွင်းရန် လုပ်ဆောင်နေ သည်ဟု သိရသည်။

ရုရှားသို့ မြန်မာကော်ဖီ တင်ပို့နိုင်ရန်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရွက်ရာတွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန အပြင် တခြားသော ကုန်သွယ်မှုနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ဌာနများက ပို့ကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားမှုနှင့် သင်္ဘောလိုင်းများ စီစဉ်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့အပြင် တစ်ဖက်နိုင်ငံမှ ဝယ်ယူမည့် ကုန်သည်များကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဖိတ်ခေါ်ပြီး မြန်မာကော်ဖီနှင့် ပတ်သက်၍ လေ့လာမှုများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံတော်မှ ကူညီပံ့ပိုးပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု ရွာငံကော်ဖီ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အစုအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကော်ဖီစေ့ကို အခြောက်လှန်ထားစဉ်

၎င်းက “တင်ပို့လို့ရနိုင်တယ်ဆိုတော့ ဒီဟာက ဦးတို့ ဝန်ကြီးဌာနတွေက ကူညီပံ့ပိုးဖို့ပဲ အဓိက အဲဒါကျနေတာ။ ဦးတို့ကတော့ ကုန်သည်တွေ၊ တောင်သူတွေကတော့ Export ရှိတယ်၊ သူတို့ ထိုက်သင့်တဲ့ ကိုယ်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ဈေးတန်းရမယ်ဆိုရင်တော့ ပို့ဖို့ကတော့ အဆင်သင့်ပေါ့။ လူကြီးတွေက စီးပွားကူးသန်းတို့ ဘာတို့က သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ ကူညီပံ့ပိုးမှုတွေလည်း လိုတာပေါ့။ ဥပမာဆိုလို့ရှိရင် Export လိုင်စင် အဆင်ပြေအောင် အတွက်က သင်္ဘောလမ်းကြောင်းတွေ ချိတ်ပေးတာမျိုးတွေ ဘာညာပေါ့။ တစ်ဖက်နိုင်ငံနဲ့ Agreement လုပ်ပေးတာမျိုးတွေ ကူညီပံ့ပိုးမှုတော့ လိုတာပေါ့။ တစ်ဖက်နိုင်ငံက Buyer တွေရဲ့ အလိုကျ သူတို့ ဒီမှာ လာကြည့်မယ်။ သူတို့ ဒီဈေး ပေးမယ်ဆိုရင် သူတို့ရဲ့ ဖိတ်ခေါ်ပြီးတော့မှ ကုန်သည်တွေကိုယ်တိုင် လာကြည့်။ လာကြည့်ပြီး ဒီက Location တွေရဲ့ အနေအထားတွေပေါ့၊ ဒီက ဘယ်လိုထုတ်လုပ်သလဲ၊ ကွာလတီ ဘယ်လောက်ထိ ကောင်းသလဲ၊ နောက်ပြီး တော့ သူ့ကို အရသာ မြည်းတဲ့အခါမှာ ဘယ်လောက်ထိ အရသာ ရှိသလဲအပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ကော်ဖီဈေး ပေးကြတာကိုး။ ဈေးပေးကြတော့ တစ်ဖက် Buyer တွေကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်ပြီး ဦးတို့ မြန်မာနိုင်ငံ ကော်ဖီအသင်းတို့ ဘာတို့နဲ့ တွေ့ပြီးတော့ သူ့ရဲ့ ထွက်တဲ့ဒေသတွေမှာ သူတို့ လေ့လာပြီးတော့မှ ဝယ်မှာပေါ့။ ဒီအတိုင်းပဲနဲ့တော့ မမြင်ဘဲနဲ့တော့ မဝယ်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရုရှားသို့ ကော်ဖီတင်ပို့ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အဓိကအများဆုံး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည် အာရေဗီးကားကော်ဖီကိုသာ တင်ပို့နိုင်ကြောင်း၊ ကော်ဖီစိုက် တောင်သူများနှင့် ကုန်သည်များက ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရန်အတွက် အဆင်သင့် ရှိနေ ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာကော်ဖီကို တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံကိုသာ အဓိက တင်ပို့လျက်ရှိနေပြီး ဈေးနှုန်းရရှိမှု နည်းပါး ကြောင်း၊ ရုရှားသို့ တင်ပို့ခွင့် ရမည်ဆိုပါက တောင်သူများအတွက် အဆင်ပြေမည် ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ်    (တောင်ပိုင်း)ရွာငံဒေသမှ ကော်ဖီစိုက်တောင်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 မြန်မာကော်ဖီကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ပို့လို့ရမယ်ဆိုရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ ဦးတို့က တရုတ်ဘက် ပို့ပြန်တော့လည်း GACC လက်မှတ်တွေ ကလည်း ခက်ခဲတယ်လေ။ နောက်ပြီးတော့ ထိုင်းဘက် ပို့တော့လည်း ထိုင်းဘက်ကလည်း ဈေးက အရမ်းနှိမ် တယ်။ သူတို့က ကိုယ့်ဒီဘက်အထိ လာနေတော့ ဒီကပေါက်ဈေး သိနေတော့ ပေါက်ဈေးပိုပိုလေးပဲ ပေးချင်တာ ပေါ့။ အဲဒီလိုမျိုး ပို့ရမယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်တောင်သူတွေအတွက် အဆင်ပြေတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်စဉ် ကော်ဖီတန်ချိန် ၆ ထောင်ခန့် ထွက်ရှိပြီး ပြည်ပသို့ ထွက်ရှိမှုနှုန်း၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို သာ တင်ပို့ထားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ယခုဘဏ္ဍာနှစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်တွင် မြန်မာ-ရုရှားကုန်သွယ်မှု ကန်ဒေါ်လာ ၃၄ သန်းကျော်ရှိပြီး ရုရှားသို့ ပို့ကုန်တန်ဖိုး ကန်ဒေါ်လာ ၁၆ သန်းကျော်နှင့် ရုရှားမှ သွင်းကုန်တန်ဖိုး ကန်ဒေါ်လာ ၁၈ သန်းကျော်ရှိကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၄

မြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်များမှ တစ်ခါသုံးကဒ်(TBP)ဖြင့် တရုတ်သို့ ဝင်ရောက်လာသည့် မြန်မာ လူဦးရေ မှာ တစ်ရက်လျှင် အနည်းဆုံး ၇၀၀ ဦးခန့်ရှိကြောင်း ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသော လူသားချင်းစာနာထောက် ထားမှု အကူအညီ ပေးအပ်ရေးကွန်ရက်မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးဌေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နန်းတော်ဂိတ်-ဆင်ဖြူဂိတ်- မန့်ဝိန်းဂိတ်တို့တွင် စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ၇ ရက် သက်တမ်းရှိသည့် တစ်ခါသုံးကဒ်(TBP)နှင့် ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုခဲ့သဖြင့် ယနေ့အထိ လူဦးရေ ၈၀၀၀ ကျော်ခန့် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါကဒ်သည် အလည်အပတ် ဝင်ထွက်ခွင့်ပေးသည့် ကဒ်ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားများမှာ အလုပ်သွား ရောက် လုပ်ကိုင်ရန် သွားကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တစ်ခါသုံးကဒ်ဖြင့် ဝင်ရောက်ရန် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် လူဦးရေမှာ ၁၀၀၀၀ နီးပါးခန့် ရှိနေသေးကြောင်း လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူ အညီ ပေးအပ်ရေးကွန်ရက်မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဌေးက ပြောသည်။

၎င်းက “စာအုပ်ရော ကဒ်ရောက အလုပ်လုပ်ခွင့်မရှိဘူး။ အလည်အပတ်နဲ့ အရောင်းအဝယ်အတွက်ပဲ ခွင့်ပြုထား တာလေ။ အခုတောင်မှ ဘယ်နှယောက် အဖမ်းခံထားရလဲဆိုတာ မသိနိုင်ဘူး။ အလုပ်ရှင်က အာမခံလို့ သူတို့ကို ပေးတယ်ဆိုရင်တော့ ဖြစ်နိုင်တာပေါ့။ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ လူတွေလည်း ရှိတာပေါ့။ သူတို့ကလည်း လုပ်သား အင်အား လိုအပ်တဲ့အချိန်မှာ လိုအပ်သလို ဥပဒေကို ချိန်ဆမှာပေါ့။ အခုအချိန်မှာ လုပ်သားပေါလာပြီဆိုရင်တော့ အရင်တုန်းက ၃၀၀၀(ယွမ်) ရတဲ့လူက အခု ၁၅၀၀၊ ၂၀၀၀ လုပ်အားခတွေလည်း ကျလာတာပေါ့။ ကျွမ်းကျင် လုပ်သားတွေ အတွက်တော့ ဈေးကွက်တစ်ခု ရှိပေမယ့် သာမန်လူတွေကတော့ သိပ်မလွယ်ပါဘူး။ အစ်ကိုတို့ အနေနဲ့ကတော့ မသွားစေချင်ဘူး။ အဓိကကတော့ တည်းခိုခန်းမှာပဲ တည်းတည်း၊ ဟိုတယ်မှာပဲ တည်းတည်း၊ အိမ်ခန်းပဲ ငှားနေနေ သူ့ရဲ့ လုပ်ရမယ့် process တွေရှိတယ်။ သက်ဆိုင်ရာ ရပ်ကွက်၊ ရဲစခန်းကို ဧည့်စာရင်း တိုင် ကြားရတယ်။ ဧည့်စာရင်းတိုင်ရင် နှစ်နိုင်ငံ ဘာသာစကား မတူတဲ့အတွက် သူတို့ရဲ့ တရုတ်ဘာသာနဲ့ ဘာသာပြန် ပေးရတယ်"ဟု ပြောသည်။

မူဆယ်နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက် မြန်မာနိုင်ငံသားများကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုကဒ်အား ပြုလုပ်ရာတွင် မှတ်ပုံတင် မူရင်း အဓိကလိုအပ်ပြီး မှတ်ပုံတင်အမျိုးအစား မသတ်မှတ်ထားသဖြင့် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးမှ မှတ်ပုံတင်ရှိသူ မည်သူမဆို ငွေကျပ် ၂၀၀၀ ထက် မပိုသည့် နှုန်းထားဖြင့် ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း သိရသည်။ 

ယခုကဲ့သို့ တစ်ခါသုံးကဒ် (TBP) ဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံထဲသို့ ဝင်ရောက်ခွင့် ပြုလိုက်သည့်အတွက် လောက်ကိုင်၌ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူအချို့သည် ၎င်းကဒ်ဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံထဲသို့ ဝင်ရောက်ကာ လုပ်ငန်းခွင် ပြောင်းလဲခြင်းများ ပြုလုပ်နေကြကြောင်းလည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များထံက သိရသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဇော်က “လောက်ကိုင်မှာလည်း လော လောဆယ်တော့ အဓိက လောက်ကိုင်ကတော့ ခရီးသွားလည်း နည်းနေတယ်ပေါ့။ နိုင်ငံခြားသားတွေလည်း လာခွင့် မရှိတော့တဲ့အတွက် လောက်ကိုင်မှာ နည်းနည်းတော့ အလုပ်သမားတွေ အတွက်ပါ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း နည်းနည်း နည်းသွားတယ်ပေါ့။ သူတို့လည်း တချို့တွေ ပြန်လွှတ်လိုက် တာလည်း ရှိပါတယ်။ တချို့ တွေလည်း အခုပြန်ပြီး ဘယ်ကို ဝင်တိုးကြလဲဆိုတော့ မူဆယ်ကိုပေါ့။ ရွှေလီ၊ ကျယ်ဂေါင်မှာ အလုပ်သွား လုပ်လို့ရ အောင် ဆိုပြီးတော့ မူဆယ်ဂိတ်ပေါက်မှာ ကျနော်တို့နိုင်ငံက မြန်မာလုပ်သားတွေပေ့ါလေ။ တော်တော်များများ ရောက်နေတယ်။ လောက်ကိုင်မှာ သွားတဲ့လုပ်သား တော်တော်များများလည်း အခု မူဆယ်ဘက်ကို ကူးနေတာ လေးတွေ ရှိပါတယ်။ ၇ ရက်ကဒ်နဲ့ပဲဝင်တယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် ၇ ရက်ပြည့်ရင် ဒီဘက် ကဒ်ပြန်လာတိုးပေါ့” ဟု ပြော သည်။

မူဆယ်နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက် မြန်မာနိုင်ငံသားများကိုတွေ့ရစဉ်

တစ်ခါသုံးကဒ် (TBP) အား နန်းတော်ဂိတ်ပေါက်နှင့် ဆင်ဖြူဂိတ်ပေါက်တွင်သာ ပြုလုပ်ပေးနေခြင်းဖြစ်ပြီး မန့်ဝိန်းဂိတ်ပေါက်တွင်မူ ကုန်တင်ယာဉ်မောင်း၊ ယာဉ်နောက်လိုက်များကိုသာ ပြုလုပ်ပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဂိတ်ပေါက်များမှ တစ်ခါသုံးကဒ်ဖြင့် ဝင်ရောက်ခြင်းကို နံနက် ၆ နာရီမှ ည ၈ နာရီခန့်အထိ စေလွှတ်နေခြင်း ဖြစ်သော်လည်း စက်ဖြင့် တစ်ဦးချင်းအလိုက် စာရင်းသွင်းရခြင်းများ ရှိသောကြောင့် သွားရောက်ချင်သူ ဦးရေ များပြားနေသော်လည်း ဂိတ်ပေါက်တစ်ခုလျှင် လူဦးရေ ၃၀၀ ခန့်သာ စေလွှတ်နိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ပွဲစားများ၏ တိုကင်ရောင်းစားခြင်းများ မရှိစေရန်လည်း လက်များတွင် တုံးထု၍ အမှတ်အသား ပြုလုပ်ပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ကြောင်း သိရသည်။

စက်ပစ္စည်းများ ချို့ယွင်းမှု တစ်စုံတစ်ရာ ဖြစ်သွားပါက ပို၍ကြန့်ကြာ သွားနိုင်သည့်အတွက် မန့်ဟီရိုး ဂိတ်ပေါက်-ကျင်စန်းကျော့ ဂိတ်ပေါက်-ပန်ဆိုင်း ဂိတ်ပေါက်တို့တွင်မှာ ၎င်းကဒ်ပြုလုပ်ပေး၍ ဝင်ထွက်ခွင့် ပေးမည်ဆိုပါက ပို၍ အဆင်ပြေ ကောင်းမွန်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း အကြံပြုကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၄

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ကလေးမြို့မှ တမူးမြို့သို့ သွားသည့် လမ်းကြောင်းသည် ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် မရသည်မှာ ၃ လခန့် ရှိခဲ့ပြီးနောက် ယခု သီတင်းပတ်တွင် ပြန်လည်၍ ဖြတ်သန်းသွားလာရပြီဖြစ်သည်ဟု တမူးမြို့ ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

ကလေး - တမူးလမ်းကို ပြန်လည်ဖြတ်သန်း၍ ရပြီဆိုသော်လည်း လုံခြုံသည့် အခြေအနေတွင် မရှိသေးကြောင်း၊ ယခု ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ချိန်တွင် ဂိတ်ကြေး ပေးဆောင်ရသည့် နှုန်းထားသည် များပြားလျက်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် ကုန်စည်သယ်ဆောင်ရာတွင်လည်း သယ်ယူစရိတ်များ ကြီးမြင့်နေခြင်းကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းသည် ယခင်ကထက် နှစ်ဆခန့် မြင့်တက်သွားသည်ဟု တမူးမြို့ဒေသခံ ကိုရဲလင်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရမ်းကြီး ပြောလို့မရသေးဘူး။ အရင်လိုမျိုး လုံးဝ safe ဖြစ်လားဆိုတော့ ပြောလို့မရသေးဘူးဗျ အခု လောလောဆယ်တော့လေ။ ဒါပေမယ့် အခုလောလောဆယ်ကာလ ပွင့်နေပြီဆိုတဲ့ အနေအထားပါပဲ အခုလက်ရှိ အနေအထားကတော့။ လမ်းကြေးတွေကတော့ တော်တော်လေးကို အတောင်းကြမ်းတယ်ဗျ။ အခုလောလော ဆယ်တော့ တမူးကနေ ကလေး သွားမယ်ဆိုရင် ၃/၄ သိန်းလောက်တော့ ကုန်တာဗျ။ ကုန်ဈေးနှုန်းက ဆိုင်ကယ် သမားတွေက သယ်တဲ့အတွက် တန်ဆာခတွေ အများကြီး ပိုပေးရတာပေါ့ဗျာ။ ဆန်အိတ်တစ်အိတ်ကို ၃/၄ သောင်းတွေ အဲဒီလိုမျိုးတွေ ပေးရတဲ့ အခါကျတော့ ကျနော်တို့ ဆန်ဈေးနှုန်းတွေက ၃ ဆလောက်ကို တက်သွား တော့တာ။ ပစ္စည်းပြတ်တာတော့ မရှိဘူးဗျ။ ကုန်ဈေးနှုန်းက အရမ်းမြင့်သွားတာဗျ။ ဈေးကတော့ နှစ်ဆလောက် တက်သွားတာပေါ့ အရင်ထက်တော့” ဟု ပြောသည်။

ကလေး-တမူး လမ်းကြောင်းကို တွေ့ရစဉ်

ကလေး - တမူး သွားရာလမ်းကို လက်ရှိတွင် ပြန်ဖွင့်ပြီဆိုသော်လည်း နယ်မြေတည်ငြိမ်မှုသည် ကောင်းမွန်မှု မရှိသေး၍ ပြန်လည်ပိတ်သွားမည်ကိုလည်း ဒေသခံများက စိုးရိမ်နေကြသည်။

လမ်းကြောင်း ပိတ်ထားသည့် အချိန်ကာလအတွင်းတွင် တမူးမြို့ဒေသခံများအနေဖြင့် ကျန်းမာရေးနှင့် ပတ်သက် ၍ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် လမ်းကြောင်း ပြန်လည် ပွင့်သွားပြီဖြစ်သည့်အတွက် တမူး ဒေသခံများအတွက် အဆင်ပြေသွားသည်ဟု တမူးမြို့ကုန်သည် ဦးခင်မောင်ဝင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လမ်းဖွင့်တာတော့ ကောင်းပါတယ်။ တမူးက လူတွေအတွက် လမ်းဖွင့်တာ ကောင်းတယ်။ ကျန်းမာရေး ကအစ သွားလို့လည်း ရသွားတယ်။ စောစောကဆို ကျန်းမာရေးလည်း သွားလို့မရဘူး ဖြစ်နေတယ်။ ဒီမှာလည်း ဆရာဝန်ကောင်းကောင်း မရှိ။ သွားလို့လာလို့ မလွယ်ကူ ဖြစ်နေတာပေါ့။ အခုကတော့ လမ်းဖွင့်သွားတော့ တမူး အတွက်တော့ ကောင်းပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကလေး - တမူး လမ်းကြောင်း ပိတ်ထားချိန်တွင် ကလေးမြို့မှ ကုန်စည်များကို သယ်ဆောင်ရာတွင် တခြားသော လမ်းကြောင်းများမှ သယ်ဆောင်ရကြောင်း၊ ထိုသို့ သယ်ဆောင်ရာမှာလည်း ကုန်တင်ယာဉ်များ သွားလာ၍ မရ ခြင်းကြောင့် ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီဖြင့်သာ သယ်ဆောင်ရကြောင်း၊ ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီဖြင့် သယ်ဆောင်ရာတွင် သယ်ယူ စရိတ်များ ပိုမိုကုန်ကျပြီး ကုန်ဈေးနှုန်း အဆမတန် ကြီးမြင့်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

တမူးမြို့က နန်းဖာလုံဈေးကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ တမူးမြို့၌ ဆန်ဈေးနှုန်းသည် တစ်အိတ်လျှင် ငွေကျပ် ၁ သိန်းခွဲခန့် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး စက်သုံးဆီ တစ်ဂါလံ လျှင် ၂ သောင်းကျပ် ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု ဦးခင်မောင်ဝင်းက ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီမှာတော့ စောစောက ဧရာမင်းတစ်အိတ်ကို ၁ သိန်း ၄ သောင်း၊ ၁ သိန်းခွဲလောက် ဖြစ်သွားတယ်။ စက်သုံးဆီ ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ်က၊ ဓာတ်ဆီကတော့ တစ်ဂါလံ ၂ သောင်းလောက် ဖြစ်သွားတယ်။ ၂ သောင်း အထက် လည်း တစ်ခါတလေ ဖြစ်သွားပါတယ်။ ပဲဆီ၊ စားအုန်းဆီတွေလည်း ပဲဆီလည်း ၂ သိန်း၊ စားအုန်းဆီလည်း ၁ သိန်း၊ ၁ သိန်းကျော် ဖြစ်သွားတယ် တစ်ပုံးကို” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကလေး - တမူးလမ်းကြောင်း ပြန်လည်ဖြတ်သန်း၍ ရပြီဆိုသော်လည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် လူမျိုးရေး အဓိကရုဏ်းများကြောင့် တမူးမြို့နှင့် အိန္ဒိယ ကုန်သွယ်ရေးမှာ လုပ်ဆောင်မရသေးကြောင်း သိရသည်။

ကလေး - တမူးလမ်းကြောင်း ဖြတ်သန်းရာတွင် မနက် ၆ နာရီမှ ညနေ ၆ နာရီအထိသာ ဖြတ်သန်းခွင့်ရှိပြီး ဖြတ်သန်းရာ၌ နိုင်ငံသားမှတ်ပုံတင် ပါရှိမှသာ အဆင်ပြေနိုင်သည်ဟု တမူးဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက မြန်မာ့သကြား တန်ချိန် ၁၀၀၀၀ (တစ်သောင်း)ကို ဝယ်ယူလိုကြောင်း အမှာစာ ပေးပို့ ကမ်းလှမ်းလာသော်လည်း ပြည်တွင်းစားသုံးမှု ဖူလုံရေးကို ဦးစားပေးသည့်အနေဖြင့် လာမည့် သကြားတင်ပို့သည့် ရာသီမှသာ ဦးစားပေးတင်ပို့သွားမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ သကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာ့သကြားဈေးနှုန်း မြင့်မားနေခြင်းကြောင့် နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ မြန်မာ့သကြား ဝယ်ယူရန်အတွက် ကမ်းလှမ်းချက်များစွာ ရရှိထားကြောင်း၊ ယင်းကမ်းလှမ်းချက်များ၊ အဆိုပြုချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ ကြံကြိတ် ဝါးရာသီ နောက်ပိုင်းတွင် ထွက်ရှိလာမည့် သကြားပမာဏနှင့်ချိန်၍ တင်ပို့သွားမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ သကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်းလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းဋ္ဌေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ကြံစိုက်တောင်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အမှာစာတွေကတော့ တော်တော်များများ နိုင်ငံတွေက ကမ္ဘာမှာ သကြားဈေးတွေက မြင့်နေတာကိုး။ ၁ တန်ကို ဒေါ်လာ ၇၀၀  အထက်မှာ ရှိနေတော့ အမှာစာတွေကတော့ လာတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ဒီဘက်က ပြည်တွင်းစားသုံးမှုကို ဖူလုံဖို့ ဒီဘက်က လောလေ ာဆယ် မရောင်းနိုင်သေးဘူး။ ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ ကြံရာသီကျမှပဲ ရောင်းနိုင်မှာ။ အမှာစာတွေရယ်လို့တော့ မဟုတ်ဘူး၊ ကမ်းလှမ်းချက်တွေက အများကြီး ရှိတယ်။ နိုင်ငံတော်တော် စုံစုံ ရှိတယ်။ ကမ်းလှမ်းချက်က ဘယ်သူမှ လက်မခံနိုင်သေးဘူးလေ လောလောဆယ်က။ အဲဒီ ၁ သောင်းလည်း ကမ်းလှမ်းလည်း နောက်ကြံရာသီကျမှ ဦးစားပေးပြီး တင်ပေါ့။ ၁၀ လပိုင်း၊ ၁၁ လပိုင်းကျမှပဲ ကမ်းလှမ်းချက်တွေ ကို၊ အဆိုပြုချက်တွေကို နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းကြတာပေါ့။ ကြံရာသီ ကြိတ်ဝါးတဲ့ ဒီဇင်ဘာနောက်ပိုင်း ဇန်နဝါရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီမှာ စပြီးတော့ တင်ပို့မှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့သကြားကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက အများဆုံး ဝယ်ယူနေခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် သကြားတန်ချိန် ၉၀၀၀၀ ဝန်းကျင်ထိ တင်ပို့ထားကြောင်း သိရသည်။

 သကြား ချက်နေကြစဉ်

လာမည့်နှစ် သကြားတင်ပို့ရန်အတွက် သကြားစက်ရုံများက ကြံကြိတ်ဝါးမှုနှုန်းနှင့် သကြားထွက်ရှိမှု ပမာဏများ ကို တွက်ဆနေကြကြောင်း၊ ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ သကြားတင်ပို့မှုသည် ယခုနှစ်၏ တင်ပို့မှု ပမာဏထက် ပို၍ များမည် ဖြစ်သည်ဟု သကြားကုန်သည်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခုကတည်းက ကြံစက်ရုံတွေက ကြိတ်ဝါးကြံတန်ကို ခန့်မှန်းသတ်မှတ်ပြီးပြီလေ။ အဲဒီတော့ ဘယ်လောက်ရောင်း၊ ပြည်တွင်း ဘယ်လောက်ရောင်း၊ နိုင်ငံခြား ဘယ်လောက် ရောင်းမယ်ဆိုတာ သူ့ဟာသူ ခွဲတမ်းလုပ်နေပြီပေါ့။ အဲဒီအချိန်ကျရင်တော့ ပြန်ပြီးတော့ ကွင်းဆင်းတိုင်းတာတာနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခန့်မှန်းခြေနဲ့ တွက် ပြီးမှ သူ့ဟာသူ သူ့ရဲ့ သကြားထွက်နှုန်းကို တွက်ပြီးမှ နိုင်ငံခြားကို ဘယ်လောက်ရောင်း၊ ပြည်တွင်းကို ဘယ်လောက်ရောင်းမယ်ဆိုတာ စီမံခန့်ခွဲမှာပေါ့။ ဒီနှစ်ထက်များမှာ ၂၀၂၂ - ၂၀၂၃ ထက် ပိုပြီးတော့ ထွက်မှာ သေချာတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ပြည်တွင်း၌ သကြားလက်ကျန် တန်ချိန် ၅ သောင်းကျော် ကျန်ရှိကြောင်း၊ ထိုပမာဏသည် လာမည့် ကြံကြိတ်သည့် ရာသီမတိုင်ခင်အထိ လုံလောက်မှု ရှိသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ သကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်းရှင် များအသင်းထံမှ သိရသည်။

မြန်မာပြည်နိုင်ငံတွင် တစ်နှစ်လျှင် သကြားတန်ချိန် ၄ သိန်းခွဲကျော် ထွက်ရှိပြီး ပြည်တွင်း စားသုံးမှုအနေဖြင့် တန်ချိန် ၃ သိန်းကျော်ရှိကာ ပိုလျှံသည့် သကြားကို ဗီယက်နမ်၊ ဖိလစ်ပိုင်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့လျက်ရှိသည်။