CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(၇)၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့ ၁/၂၀၂၄ ဦးဆောင်အဖွဲ့ အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇ ရက်နေ့မှ  ၈ ရက်နေ့အထိ Video Conferencing ဖြင့် ကျင်းပနေသည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဖော်ဆောင်မှု အခြေအနေ၊ လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မဟာမိတ် ၇ ဖွဲ့မှာ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ ပအိုဝ်း အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင်တပ်မတော်(DKBA)၊ ကရင်ငြိမ်း ချမ်းရေးကောင်စီ(KNU/KNLA-PC)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအ ရုံး(LDU)တို့ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ထိုင်းနိုင်ငံက အဖြေတစ်ခုရအောင် လုပ်နိုင်မည်ဟု သုံးသပ်မိကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ အနေဖြင့် ယခင် ဦးနု လက်ထက်ကတည်းက ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အခြေပြု၍ လှုပ်ရှားခဲ့ ကြောင်း၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်နှင့် တွေ့ဆုံမှုက မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို လေ့လာကာ အကြံပြုနိုင်ရေး ကြိုးစား ခြင်းဟု သုံးသပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ လွတ်မြောက်နယ်မြေလို့ အမည်ခံလို့ရတဲ့ မြန်မာ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ ဖြစ်နေတော့ ဆိုတော့ ဘယ်လိုပဲ ကြည်ကြည့် ပြီးခဲ့တဲ့ 1027 က တရုတ်နယ်စပ်က စပြီးတော့ လှုပ်ရှားလိုက်တဲ့ စစ်ဆင်ရေးကြီး ဖြစ်ပြီးခါမှ တလောကမှ ပြီးသွားတဲ့ မြဝတီပေါ့ဗျာ၊ မြဝတီရဲ့ အနေအထားနဲ့ ထိုင်းအစိုးရရဲ့ ရပ်တည်ချက် အဲဒီအပေါ်မှာ အမေရိကန်ရဲ့ ပါဝင်မှုနဲ့ NDAA ကတော့ တနည်းမဟုတ်ရင် တနည်း ဖြင့် ဆက်နွယ်နေမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ထိုင်းအစိုးရအနေနဲ့လည်း မြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် ထိစပ်နေတဲ့ဟာဖြစ်တော့ ပါဝင်ပတ်သက်မှဖြစ်မယ့် အနေအထားလို့ သုံးသပ်ပုံရပါတယ်၊ ဒါကြောင့်လည်း ပဲ သက်ဆင် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းက တွေ့ဆုံပြီးမှ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကြောင်းအရင်းတွေကို လေ့လာတယ်ဆိုကတည်းကိုက လက်ရှိထိုင်းအစိုးရကို အတိုင်းအတာအထိ သူ့ဖက်က အကြံပြုနိုင်တဲ့ အနေ အထား ရောက်အောင် ကြိုးစားတယ်လို့ သုံးသပ်လို့ ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ အာဆီယံရဲ့ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အိမ်နီးနားချင်းဖြစ်တဲ့ လာအိုက အခု ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာလည်း သူတို့ကို တိုက်ရိုက် အကြံပြုနိုင်တဲ့ နိုင်ငံစာရင်းတွေလည်း ထွက်ထားပြီး ဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ ထိုင်းရဲ့ကြိုးစားမှုက အဖြေတစ်ခုကို တော့ ရအောင်လုပ်နိုင်မယ့် အနေအထား အဲဒီလို သုံးသပ်လို့ ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 မြ၀တီမြို့ တိုက်ခိုက်သော လက်နက်ကိုင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်သည် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS/SSA) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှု မတိုင်ခင်က ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီအမျိုးသား တိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP) ၊ ကချင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNO)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နှင့် တွေ့ဆုံမှုမှာ ကုန်သွယ်ရေးအပေါ် ဦးစားပေးမှု၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် ဖိအားပေးမှုများ လုပ်ဆောင်လာပါက လက်ရှိတော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင်ကြောင်း ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေး အထောက်အကူပြုကွန်ရက်မှ စောလေးကပေါက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်ထင်တယ် ဗမာပြည်ရဲ့ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေပေါ်မှာပဲ အထူးသဖြင့် လက်ရှိအစိုးရက ဘာမှ ပါဝင်ပတ်သက်၊ ပါဝင်ပတ်သက်တာဆိုတာ တုန့်ပြန်မှု အနေနဲ့ ထွေထွေထူးထူး မရှိတဲ့အပေါ်လည်း ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊ နောက်တစ်ခု ကျနော်တို့ နယ်စပ်မှာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်ရေး အခြေအနေတွေကြောင့်လည်း ပါလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တော့ မြင်တယ်။ သူတို့အနေနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီးမှ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ရလဒ်တွေကြောင့် အများကြီး မူတည်လိမ့်မယ်ထင်တယ်၊ အထူးသဖြင့် ဒီလိုမျိုး သူတို့အနေနဲ့ ကုန်သွယ်ရေးကို ပိုပြီးတော့မှ ဦးစားပေးတဲ့ဟာမျိုးတွေ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်ကို ဖိအားပေးတဲ့ဟာမျိုးတွေ ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် တော့ လက်ရှိ တော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုတော့ ရှိလာနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

KNPP တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် တိုက်ရိုက် ပတ်သက်ကြောင်း၊ အခြေခံ အလုပ်သမားများမှာ မြန်မာပြည်မှ လာရောက်ကြောင်း၊ ထို့အတူ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာလည်း ဘီလီယံနှင့်ချီ၍ ရှိနေကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက သုံးသပ်သည်။

မြန်မာ-ထိုင်း နယ်နိမိတ် ထိစပ်မှုမှာ မိုင်ပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော်ရှိပြီး နယ်စပ်တစ်လျှောက် KNU၊ RCSS/SSA၊ KNPP၊ “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP/UWSA)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP)နှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစု အများအပြား လှုပ်ရှားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၆

မဟာဗျူဟာထိုးစစ်များ ဆင်နွှဲရန် အင်အားထောင်ချီပါသည့် အင်အားတည်ဆောက်နေကြောင်း အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း ၃ နှစ်ပြည့်ကာလ ပြည်သူ့ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

လတ်တလော စစ်ရေးတွင်လည်း ရန်သူယန္တရားကို ဖျက်ဆီးနိုင်ရုံမက လက်နက်ကြီး/ ငယ် မြောက်များစွာကို လက်ရ သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီး ရန်သူ့လက်နက် ကိုယ့်လက်နက်ဖြစ်အောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ခြင်းသည် အရေးကြီးသော စစ်ရေးတိုးတက်မှုဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ပြောထားသည်။

NUG က “PDF ရဲဘော်များ၏ လက်နက်ကြီး သုံးစွဲနိုင်စွမ်း မြင့်တက်လာမည် ဖြစ်သကဲ့သို့ PDF ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့ကို လည်း အင်အားတိုးချဲ့လျက်ရှိသည်။ ယခုအခါ စစ်ဒေသနှင့်စစ်နယ်ဝှန်း အလိုက် အင်အားထောင်ချီ ပါဝင်လျက် မွမ်းမံလေ့ကျင့်ခြင်း၊ စုဖွဲ့တပ်ဆင်ခြင်း၊ ကွပ်ကဲမှုတည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် ထုအင်အား တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မဟာဗျုဟာ ထိုးစစ်များ ဆင်နွှဲရန် ဖြစ်သည်။ ဆေးတပ်၊ ဆက်သွယ်ရေးတပ်၊ အင်ဂျင်နီယာတပ်၊ ယာဥ်ယန္တရားတပ် စသော လက်ရုံးတပ်များကိုလည်း အင်အား တိုးချဲ့တည်ဆောက်နေသည်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများကြောင့် NUG မှ မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်မှာ ၃ နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်မှာ နိုင်ငံတော်အဆင့် သတ်မှတ်သည့် အောင်ဇေယျစစ်ကြောင်းကို မိမိတို့ ခုခံကာကွယ်ခဲ့ ကြောင်း၊ စစ်ဒေသခွဲ ၃ မှ ရန်သူ့စစ်ကြောင်းများ ထိုးစစ်ဆင်လာသည့်အပေါ် ကာကွယ်ပေးမှု၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခွင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရန် လုံလောက်သည့် ခဲယမ်း၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရန် လုံလောက်သည့် ရန်ပုံငွေများ ပေးခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှ စစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲက သူ၏ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ ထုတ်လွှင့် ပြောကြား ခဲ့သည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ အစိုးရ(NUG)အနေနဲ့ ဒီသတင်းတွေကို ကြားပြီးတဲ့အခါမှာ စစ်ဆင်ရေး ပြင်ဆင်မှု ဘာတွေ လုပ်ခဲ့သလဲဆိုတာ ကျနော်ကြားချင်တယ်၊ ကျနော်သိချင်တယ်၊ ဖြေရှင်းချက်လည်း လိုချင်တယ်၊ ကျနော်တောင်း လည်း တောင်းထားတယ်၊ ပြီးလို့ရှိရင်လည်း ရန်သူ ဒရုန်းတွေကို သုံးပါ့မယ်၊ နိုင်ငံတော်အဆင့် စစ်ဆင်ရေး လာပါမယ်ဆိုပြီးတော့မှ ကာကွယ်မှု၊ ရန်သူစစ်ဆင်ရေးကို တန်ပြန်တိုက်ခိုင်နိုင်မှု ကာကွယ်ပေးမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာရည်ရွယ်ချက် ဘာ Plan တွေရှိခဲ့သလဲဆိုတာလည်း ကျနော်သိချင်တယ်၊ ကျနော်တို့သည် ရန်သူရဲ့ အောင်ဇေယျ စစ်ဆင်ရေးကို ခုခံကာကွယ်တဲ့နေ့မှာ ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်စွမ်းဥာဏ်စွမ်းရှိသလောက် ခုခံကာကွယ်ခဲ့ တာကလွဲရင် ကျနော်တို့ကို ဘယ်သူကမှ စစ်ကူစစ်ထောက် မလာခဲ့သလို အစိုးရ(NUG)အနေနဲ့လည်း ဘာပြင်ဆင် စုဖွဲ့မှုမှ မလုပ်ပေးခဲ့သလို ကျနော်တို့ နောက်ဆုံး နယ်မြေကနေပြီးမှ မြို့ထဲကနေ ဆုတ်လိုက်တဲ့ အချိန်ထိကို ကျနော်တို့ကို ဆက်သွယ် အကြောင်းကြားလာခြင်းမျိုး လုံးဝအခုချိန်ထိ မလုပ်သေးဘူးပေါ့၊ ဒါက‌တော့ ပြည်သူ လူထုသိအောင် ကျနော်တို့ ပြောပြတာ၊ ပြည်သူလူထုထင်နေတာက အစိုးရရဲ့ စီစဉ်ပံ့ပိုးပေးမှု၊ လက်နက်ခဲယမ်း အလုံအလောက်ရှိရဲ့သားနဲ့ ကျနော်တို့က နောက်ဆုတ်သွားတယ်လို့ ထင်ကောင်းထင်နေလိမ့်မယ်၊ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်တဲ့အချိန်မှာ စစ်ကြောင်းတစ်ကြောင်းလုံး တပ်ရင်း တစ်ရင်းလုံးမှာ ကျည် ၂၁၀ ပဲ ရှိတော့တဲ့ အချိန် တော့မှာ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်ခဲ့တာပေါ့နော်၊ လက်ခံကျည်အပြင်ကို နောက်ခံကျည် ၂၁၀ ပဲ ရှိတော့တဲ့ အချိန် တော့မှ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်ခဲ့တာပေါ့နော်၊ နောက်ဆုတ်တဲ့ အခါမှာလည်း ကျနော်တို့ လက်နက်ခဲယမ်း အကုန်ပါခဲ့တယ်၊ ရန်သူဆီက သိမ်းဆည်းရမိတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်း ၃၁ လက်ပါ ပြန်ယူလာနိုင်ခဲ့တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မဟာဗျုဟာ ထိုးစစ်ဆင်ခြင်းသည် တော်လှန်ရေး၏ အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲသို့ ရောက်ရှိစေမည်ဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ အဆုံးအဖြတ်ကာလတွင် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ဟန်ချက်ညီရေးသည် အသက်တမျှ အရေးကြီးသည်ဟု NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

 NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်နဲ့ KIA ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မြဝတီမြို့သိမ်း တိုက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆုတ်သွားခဲ့ရခြင်းကြောင့် NUG နှင့် KNU အပေါ် ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

ရန်သူ့ဘက်က ကြည်း၊ ရေ၊ လေ စစ်ဆင်ရေးအပြင် တပ်မ ၅၅၊ တပ်မ ၄၄ ပူးပေါင်းတပ်မဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်မှုကို တပ်ရင်းအဆင့် ကာကွယ်မှုသာ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး ထိုးစစ်ဆင်မှု ၆ ရက်မြောက်နေ့မှာ ကောကရိတ်မြို့မှ ဆုတ်လိုက် ကြောင်း၊ ကော်သူလေးအာမီတပ်ဖွဲ့ဝင် အနည်းငယ် ပူးပေါင်းပါဝင်မှုမှလွဲ၍ မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းမှ ပူးပေါင်းမှု မရှိကြောင်း ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲက သူ၏ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ ထုတ်လွှင့်ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ (၄) ဖွဲ့ (K3C) နှင့် NUG အကြား ညှိနှိုင်းရယူထားသော ဘုံသဘော ထား ရပ်တည်ချက်ကို တော်လှန်ရေးအင်အားစု အားလုံး၏ ဘုံသဘောထား ဖြစ်သည်အထိ ဆက်လက် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ပြည်သူလူထု၏ ထောက်ခံပါဝင်မှုနှင့် ခံနိုင်ရည်ကို ထိန်းသိမ်း မြှင့်တင်ခြင်း၊ တော်လှန်ရေး ရဲဘော်များအား ရုပ်ပိုင်းအရ လက်နက်ငယ်များသာမက လက်နက်ကြီးနှင့် ဒရုန်းသုံးစွဲနိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ခြင်း၊ ခဲယမ်းမီးကျောက် အလုံအလောက် ဖြည့်တင်းခြင်းနှင့် စိတ်ပိုင်းအရ တော်လှန်ရေး ယုံကြည်ချက်နှင့် ဇွဲသတ္တိကို မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ဘဏ္ဍာရန်ပုံငွေ အလျင်မပြတ် ရရှိအောင် စီမံခြင်း စသည့်အခြေအနေများကို ဆောင်ရွက်နေသည် ဟု NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

စစ်မှန်သော ပြည်ထောင်စု ဒီမိုကရေစီ ရရှိရန် နိုင်ငံရေးစားပွဲဝိုင်းတွင် အဖြေရှာသည့်နည်းလမ်းမရှိတော့ခြင်း ကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ရတော့မည်ဟု ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော်(SSPP/SSA)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့က SSA တည်ထောင်ခြင်း နှစ် ၆၀ ပြည့် အခမ်းအနားမှာ အထက်ပါအတိုင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု SSPP/SSA မှ မေလ ၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စစ်မှန်သည့် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံတော်ကြီး တည်ထောင်နိုင်ရန်ချုပ်ဆိုခဲ့သော ပင်လုံစာချုပ်ကို မဟာလူမျိုးကြီးဝါဒ ကျင့်သုံးသည့် စစ်အုပ်စု အဆက်ဆက်က လစ်လျူရှုပစ်ပယ်ကာ တစ်ပြည်ထောင်စနစ် တည်ဆောက်ခဲ့သော ကြောင့် ယခုလို ဆုံးဖြတ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ နိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံရေး လမ်းစဉ်နဲ့ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ တွေ့ ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တာ ပင်လုံစာချုပ် စချုပ်ကထဲ ကနေဆို နှစ်ပေါင်း ၇၇ နှစ်ကြာပါပြီ။ စစ်အုပ်စု အဆက်ဆက်က တိုင်းရင်းသား လူနည်းစုတွေကို ဝါးမြိုပြီး ပင်လုံ စာချုပ်မှာ သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ အချက်တွေကို မလိုက်နာခဲ့ကြပါဘူး။ စစ်ကောင်စီတွေ အာဏာသိမ်း ပြီး နောက်မှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေဟာ စားပွဲဝိုင်းပေါ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်း အဖြေရှာဖို့ နည်းလမ်းတွေ လုံးဝ မဖြစ်နိုင်တော့တဲ့ အနေအထား ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အခြေအနေ လုံးဝ မပေး နိုင်တော့တဲ့အဆုံး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်မယ့်လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

SSPP နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တိုက်ဖျက်ဖို့အတွက် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော် ဉီးဆောင်မှု အောက်ကနေ ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ဆောင်ကြရန်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အပါအဝင် ပြည်သူလူထု အားလုံး ကြိုးစားတိုက်ပွဲဝင်ကြရန် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “တွေဝေနေလို့ မဖြစ်တော့ပါဘူး ၊ အခု ကျနော်တို့ ဖြစ်ချင်တာက နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို နိုင်ငံရေး နည်းလမ်းနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေရှာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုချိန်မှာတော့ အဖြေရှာဖို့ လမ်းစဉ်ဟာ လုံးဝ မရှိတော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ရပါတော့မယ်။ မနက်ဖြန် စစ်မဖြစ်ချင်ရင် ဒီနေ့ စစ်ဖြစ်ရပါမယ်။ မနက်ဖြန် အခက်မကြုံဖို့အတွက် ဒီနေ့ ရုန်းကန်ရပါမယ်” ပြောသည်။

SSPP/SSA သည် ဉီးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်နယ် အဆင့်နှင့် ပြည်ထောင်စု အဆင့် ပ ဏာမ အပစ်ရပ်စာချုပ်(Bilateral)များ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် ရှမ်းလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

SSPP တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မြန်မာ့တပ်မတော် တိုက်ပွဲများ တခါတရံ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လက်ရှိမှာလည်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ နမ့်ခမ်း မြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် နယ်မြေအငြင်းပွား၍ စစ်ရေးတင်း မာလျက်ရှိသည်။
၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်များအတွင်း SSPP/SSA ဌာနချုပ်ရှိရာ ဝမ်ဟိုင်းကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသည်။

SSPP/SSA သည် UWSA၊ KIA၊ MNDAA၊ AA၊ TNLA၊ NDAA တို့ ပါဝင်သည့် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေးဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(FPNCC)အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

နစကမှ ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ရခြင်းသည့် မည်သည့်အရေးကိစ္စများကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် လူငယ်များကြား မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိနေသည်။

အမျိုးသားများ ပြည်ပကို တရားဝင်ထွက်ခွာပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ရပ်ဆိုင်းကြောင်း နစကမှ မီဒီယာများထံ  တရားဝင်ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ခွင့် ရပ်ဆိုင်းခြင်းက ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ၊ ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှု၊ နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုများနှင့် ဆက်စပ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါကတော့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးတော့ ရှိနိုင်ပါတယ်၊ ရှိနိုင်ပါတယ်ဆိုတာက လက်ရှိမှာ ကျနော်တို့က ပြောရလို့ရှိရင်တော့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကိုလည်း ရှောင်တဲ့လူတွေများတယ်လေ၊ နောက်မှ မင်းတို့ ပြန်အမှုထမ်း ရမယ်ဆိုတာ အပ(သာ)ထား လက်ရှိမှာတော့ လူတွေက မရှိလို့ရှိရင် ပြီးတာပဲဆိုပြီးတော့ ရှောင်တဲ့သဘော ပေါ့နော်၊ ဒုတိယတစ်ချက်က အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းပေါ့၊ တတိယအချက်ကတော့ နယ်မြေမငြိမ်းချမ်းမှုပေါ့၊ အခုကျနော်တို့ မုံရွာ၊ ပုလဲဖက်ကလူတွေဆိုရင် တချို့တော်တော်များများ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပြောရလို့ရှိ ရင်တော့ NLD မထောက်ခံတဲ့ လူတွေပေါ့နော်၊ သူတို့ရွာမှာ အခုသူတို့ နေလို့မရတော့ဘူး။ ရွာကို ပြန်ပြီး အလည် လာမယ်၊ မန္တလေးမှာ ရွေ့နေပြီးတော့ အလည်ခဏလာမယ်ဆိုရင် တစ်သိန်းခွဲ တောင်းတယ်ပေါ့၊ မြိုင်နဲ့ ပုလဲအစပ် ပေါ့နော်၊ ဒေသန္တရ PDF တွေက တောင်းတာ၊ ရွာက PDF တွေက တောင်းတာ တစ်သိန်း၊ တစ်သိန်းခွဲတောင်းတာ၊ ပြီးလို့ရှိရင် လစဉ်အခွန်ဆောင်ရတယ်၊ တစ်လကို အနည်းဆုံး ၃ သောင်းဆောင်ရတယ်၊ ကျန်တဲ့အာမခံချက်လည်း ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီလိုပဲ တည့်အောင်နေရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီမှာ တော်တော်များများက မပြန်ကြဘူးပေါ့နော်၊ အဲဒီ တော့ နယ်မြေမအေးချမ်းမှု ဒီဒုက္ခတွေကြောင့်ပါတယ်၊ နောက်တစ်ခုကတော့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ရှောင်ချင်တဲ့သူ ကြောင့်ပါတယ်၊ အဓိကအချက်ကတော့ အဲဒီနှစ်ချက်၊ သုံးချက်ပါပဲ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်ဥပဒေအရ စစ်သင်တန်းတက်ရောက်နေကြစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် လူငယ်အများအပြား နေရပ်စွန့်ကာ ပြည်ပသို့ ထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် နစကမှ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် ပြည်သူလူထုအကြား စိုးရိမ်မှု မြင့်တက် လာပြီး တရားဝင် လမ်းကြောင်းသာမကဘဲ တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှု နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိ နေသည်။

နစကမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် လူငယ်များ ပြည်ပသို့ သွားရောက်မှု မြင့်တက် ခဲ့ခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ပြည်ပအလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် ရပ်ဆိုင်းခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါက ရုရှားမှာ ဖြစ်ပြီးပြီလေ၊ ရုရှားမှာ အဲဒီလိုပဲ စစ်မှုထမ်းဥပဒေပြဋ္ဌာန်းလိုက်တာ အကုန်ထွက်ပြေးတာ၊ တစ်နေ့ကို လူသိန်းနဲ့ ချီထွက်ပြေးတာ သိန်းဂဏန်း ထွက်ပြေးတာ နယ်စပ်မှာ ကားတန်းကြီးတွေနဲ့ လူတန်းကြီး တွေနဲ့ အရှည်ကြီး ရုရှားအစိုးရကတော့ မင်းတို့ ပြေးစမ်း ပြေးစမ်း မနေနဲ့တော့ သွားကြ မျိုးချစ်စိတ်မရှိတဲ့ကောင် တွေလို့ ဒါပေမဲ့ နှစ်ပတ်လောက်လည်း ကြာရော လူငယ်အင်အားက ကုန်သလိုဖြစ်လည်း လာရော ဘယ်သူမှ မထွက်ရလို့ အမိန့်ထုတ်ချလိုက်တာပဲ၊ အခုလည်း ဒီလိုပဲလေ သွားကြလေ ရီတောင်ရီချင်သေးတယ်၊ ငါ့မှာပေါ့လို့ မိန်းကလေးအင်အားက ၇.၆ သန်း၊ ယောကျာ်းလေးက ၆ သန်း ၁၄ သန်းလောက်ရှိတယ် အခုလည်းကြတော့ အကုန်ထွက်ပြေးကုန်တော့ တစ်လကို ၅၀၀၀ ခေါ်တာ မပြည့်တော့ဘူး။ စစ်မှုထမ်းကို မဟုတ်တော့ဘူး။ အတင်း လိုက်ဆွဲ၊ အိမ်ပေါ်တက်ဆွဲ အဲဒီလို အဆင့်ရောက်သွားပြီ လမ်းတွေ့ဖမ်း ပေါ်တာဆွဲ အဲဒီလိုဖြစ်သွားပြီ နောက်ဆုံး လည်းကျရော ဘယ်လိုမှ မရတော့ဘူး။ မထွက်တော့နဲ့ဆိုပြီး ရုရှားလို ဖြစ်တော့တာပဲ။ ရုရှားကတော့ ယူကရိန်းနဲ့ ဖြစ်လို့ တစ်မျိုးပေါ့ကွာ၊ တို့ကြတော့ ကိုယ့်ပြည်သူပြည်သား အချင်းချင်း ပြန်တိုက်ရမယ့် စစ်ပွဲကြတော့ ဘယ်သူ က တိုက်ချင်မှာလဲ၊ သေတာများတယ်လေ” ဟု ပြောသည်။

 ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်ဥပဒေအရ စစ်သင်တန်းတက်ရောက်နေကြစဉ်

နစကသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အာဏာတည်စေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ဧပြီလက စတင်ကာ စစ်မှုထမ်းရန် လူအင်အား ၅၀၀၀ ကို စုဆောင်းခဲ့ရာ ၅၀၀၀ ကျော်အထိ စုဆောင်းရရှိခဲ့ပြီး စစ်သင်တန်းများ ပေးလျက်ရှိနေသည်။

ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၊ နိုင်ငံရေး သဘောထားကွဲလွဲမှု၊ အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှု၊ အခြေခံလုပ်ခလစာ နည်းပါးမှုများကြောင့် လူငယ်အများအပြား ပြည်ပကို သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေ ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လူသားအရင်းအမြစ်ရှားပါးမှု ပြဿနာများ ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက ထောက်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)သည် စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာ သဘောထားရပ် တည်ချက်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NUG သည် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဋိညာဉ် အစိတ်အပိုင်း(၁) ပုဒ်မ ၄၂ ပါ “သတင်းမီဒီယာများ၏ လွတ်လပ်စွာ ရပ်တည်ပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ သတင်းရယူပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ သတင်းတင်ပြပိုင်ခွင့်တို့အား အကာအကွယ် ပေးရမည်”ဟူသည့် အခြေခံမူဝါဒနှင့်အညီ အထက်ပါ သဘောထားကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

NUG က “ပြည်သူလူထု အနေဖြင့် တိုင်းရေးပြည်ရာကိစ္စအဝဝကို သေချာစွာ သိရှိနားလည် သဘောပေါက်ပြီး အရေးကြီးသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ် ချမှတ်နိုင်စေရန် စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် လွတ် လပ်၍ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိသော သတင်းမီဒီယာများ၏ အခန်းကဏ္ဍ အထူးအရေးပါသည်ကိ လေးနက်စွာ အသိအမှတ်ပြုသည်”ဟု ပြောထားသည်။

ထို့နောက် ဒေသဆိုင်ရာ တိုင်းရင်းသား မီဒီယာများ အပါအဝင် လွတ်လပ်၍ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိသော သတင်းမီဒီယာများ ခိုင်မာအားကောင်းစွာ ရပ်တည်နိုင်ရေး အားပေးထောက်ခံသည်ဟု NUG က ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

သတင်းမီဒီယာများ၏ သီးခြားလွတ်လပ်မှု၊ ဘက်မလိုက်မှုနှင့် ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျမှုတို့ကို ထိခိုက်စေမည့် ကန့်သတ် တားဆီးချုပ်ခြယ်မှု မှန်သမျှကို ပြတ်သွားစွာ ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့် အားကောင်းခိုင်မာ စေရေး အားပေးထောက်ခံသွားမည်၊ သတင်းမီဒီယာသမားများအား ခြိမ်းခြောက် နှောင့်ယှက်သည့် မည်သည့် လုပ်ရပ်မျိုးကိုမဆို ပြတ်သားစွာ ဆန့်ကျင်ပြီး ထိုလုပ်ရပ်များ ပပျောက်သွားစေရန်နှင့် သတင်းသမားများကို ကာ ကွယ်ပေးနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု NUG ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

NUG ၏ သတင်းသမားဆိုင်ရာ သဘောထားကိုတွေ့ရစဉ်

ပြည်တွင်းရှိ သတင်းသမားတစ်ဦးက “ အခုက သတင်းသမားတွေကို ဘက်တွေရွေးခိုင်းကြတယ်။ မင်းဘယ် ဘက်ကနေ ရပ်တည်မှာလဲပေါ့။ ပြည်တွင်းမှာနေပြီး သတင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း လိုက်နာရေးသားတင်ဆက်သူ ဖြစ်နေတာတောင်မှ ပေးစားခံရတယ်။ ပြီးတော့ ဝိုင်းပြီ တိုက်ခိုက်ကြတယ်။ တချို့ဆို ခြိမ်းခြောက်ခံရတာတွေ တောင်ရှိတယ်။ ဒါတွေကို ဘယ်လို ထိန်းကြောင်းမလဲ၊ လက်တွေ့မှာတော့ ထိန်းကြောင်းနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ သူ့မှာ အကြောင်းတစ်ခုခုရှိလို့ ဒီဟာကို ထုတ်ပြန်တာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ပြည်ပတွင် အခြေစိုက်၍ သတင်းသမားအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေသူ တစ်ဦးကတော့ မိမိတို့သည် ပြည်ပကို ထွက်ပြီး ကိုယ်ဝါသနာပါသည့် သတင်းလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်ရာမှာ တော်လှန်ရေး အားပေးသူဆိုကာ အာဏာ ပိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံရမည့် ဘေးအန္တရာဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ကို NUG က ဘယ်လိုကာ ကွယ်ပေးမလဲဟု ဆိုသည်။

 မြန်မာသတင်းသမားတွေကိုတွေ့ရစဉ် (Frontier)

၎င်းက “ ကျနော်ဆိုရင် ကိုယ်လုပ်တဲ့ သတင်းဌာနက ပြည်တွင်းမှာမရှိတော့ဘူး ပြည်ပ ထွက်သွားရတော့ ပြည်ပကို လိုက်သွားရတာပဲ။ ဒါပေမဲ့ သတင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရေးသားတင်ဆက်တယ်။ သို့သော် စကစ ဘက်က တော်လှန်ရေးအားပေးဆိုပြီး ဖမ်းဆီးဖို့လုပ်မှာပဲ၊ ဒါတွေကို ဘယ်လိုထိန်းကြောင်းမလဲ၊ အခုက သတင်း သမားတွေ ကြားညှပ်သွားတယ်။ သတင်းသမားတွေဟာ စာမေးပွဲ စစ်ခံနေရတာနဲ့တူတယ်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာကျင့်ဝတ်တွင် ဘက်မလိုက်ရ၊ ပုဂ္ဂိုလ်-ဘာသာ- ပါတီ- အဖွဲ့အစည်း မစွဲရ၊ တရားမျှတ စွာ ရပ်တည်ရမည်၊ ဝါဒမစွဲရ၊ သတင်းအမှန်ကို တင်ပြရမည် စသဖြင့် အခြေခံများကို သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းထား သည်။

သို့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာသော မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခ ကြားထဲမှာ သတင်းမီဒီယာများနှင့်သတင်းသမားများသည် သတင်းကျင့်ဝတ်များ စောင့်ထိန်းမှုအားနည်းလာပြီး ဘက်ရွေး ရပ်တည်လာကြသလို သတင်းသမား ကျင့်ဝတ်အတိုင်း နေထိုင်လုပ်ကိုင်ကြသူများဆိုလျှင်လည်း ခြိမ်းခြောက်မှုများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်လာခဲ့ကြရသည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၏ တပ်မဟာ ၆၁၄ သည် လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်နေရာမှာ အမှတ်စဉ် ၂ အပတ်စဉ် ၉ အခြေခံ စစ်သင်တန်းဆင်းပွဲကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

SNA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကလေး၊ တမူး၊ ဟုမ္မလင်း၊ ကသာ၊ မော်လိုက်၊ ဗန်းမောက်၊ ဖောင်းပြင်၊ ကောလင်း၊ ဝန်းသို၊ ပင်လည်ဘူး အပါအဝင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဗန်းမော်၊ မြစ်ကြီးနား၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ အင်းတော်ကြီး စသည့် ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ် ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် SNA လှုပ်ရှားနေသော ဒေသများထဲက ဟုမ္မလင်း၊ ဗန်းမောက်၊ ရွှေပြည်အေး၊ ဖောင်းပြင်၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ အင်းတော်၊ ဖားကန့်တို့၌ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များဖြင့် တိုက်ပွဲများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ချင်းပြည်နယ်၊ တီးတိန်မြို့နယ်မှာ ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်(ZRA) နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF/CNA) တို့ အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲမှာ မြန်မာ-အိန္ဒိယ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်(အိန္ဒိယ) ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်နှင့် လိုင်သွီး ကျေးရွာအနီးတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ယနေ့အထိ ဖြစ်ပွားနေကြောင်း ZRA မှ အရှေ့ပိုင်းဒါရိုက်တာ ပူဇိုထန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခြေအနေကတော့ သူတို့ လာပြီးတော့ လာတိုက်တာပေါ့လေ၊ ကျနော်တို့ရဲ့ နယ်မြေကို ကျူးကျော်ပြီး တော့ လာတိုက်တာပါ၊ ကျနော်တို့က သူတို့ (CNF) ကို တိုက်ချင်လို့ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်နေရာမှာ ကိုယ့်ဒေသမှာ နေပြီးတော့ ကိုယ့်နယ်မြေလုံခြုံရေး ယူတဲ့အချိန်မှာ သူတို့က လာတိုက်တာ။ ကျနော်တို့ အပိုင်းမှာတော့ ထိခိုက်မှု တချို့တော့ ဒဏ်ရာရတဲ့သူတချို့တော့ ရှိတယ်၊ အခု စကားပြောတဲ့ အချိန်မှာလည်း တိုက်ပွဲဖြစ်နေတယ်၊ အခု ဗုံးတွေ ဘာတွေ အသံကြားရတာပေါ့၊ ဒီလိုဖြစ်တဲ့ အချိန်မှာတော့ ဒဏ်ရာရတဲ့သူတော့ သူတို့ဖက်မှာတော့ ကျနော် တို့ Confirm လုပ်တာ ၂ ယောက်တော့ သေတယ်လို့ ကြားတယ်၊ ကျနော်တို့ အပိုင်းမှာတော့ နှစ်ယောက်တော့ ဒဏ်ရာရတယ်၊ အပြင်းအထန် မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်၊ ရှေ့ဦးသူနာပြုနဲ့ လုပ်ပြီးတော့ ဖြေရှင်းရတာပေါ့၊ သူတို့အပိုင်း မှာတော့ သူတို့က အိန္ဒယပြည်မှာ သယ်သွားတဲ့ဟာကြတော့ သတင်းအတိအကျ မသိဘူးပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့ အပိုင်းမှာတော့ နှစ်ယောက် ဒဏ်ရာရသွားတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေး လုပ်ဆောင်မှုမှာ ကောင်းမွန်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း နယ်မြေကျူးကျော်ပြီး တိုက်ခိုက်မှု ကတော့ ကောင်းသည့်လက္ခဏာ မဟုတ်ကြောင်း ZRA မှ အရှေ့ပိုင်းဒါရိုက်တာ ပူဇိုထန်က ပြောသည်။

လက်ရှိ တိုက်ပွဲဖြစ်နေသော ကာလကို အခွင့်ကောင်းယူကာ CNF ဦးဆောင်သည့် Chinland Council တပ်ဖွဲ့ဝင် များသည် ဒေသခံတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ၏ ခွင့်ပြုချက်မပါဘဲ ချင်းညီနောင်၏ ထိန်းချုပ်နယ်မြေများကို သိမ်းပိုက် ရန် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ နယ်မြေကျူးလွန်မှုများ ဆက်လုပ်ဆောင်နေပါက ချင်းပြည်သူ များအကြား စည်းလုံးမှု ပြိုကွဲစေပြီး သွေးထွက်သံယိုမှုများကို ဦးတည်နိုင်စေကြောင်း ချင်းညီနောင်(၆ ဖွဲ့)က မေလ ၁ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNF တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ချင်းပြည်နယ်မှာ တော်လှန်ရေးအင်အားစု အချင်းချင်းကြား နယ်မြေအငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပွားနေသည့်ကိစ္စမှာ နွေဦး တော်လှန်ရေးအတွင်း ချင်းပြည်နယ်၏ ပါဝင်မှုကို အားနည်းသွားစေကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပြောရလို့ရှိရင်တော့ ချင်းပြည်နယ်မှာ လှုပ်ရှားနယ်မြေ အတော်များများ ချင်းအင်အားစုတွေက စိုးမိုးထား တာတော့ မှန်ပါတယ်။ သို့သော် ချင်းပြည်နယ်မှာ ရှိနေတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်ဖွဲ့တွေ အပြီးသတ် မောင်းမထုတ် နိုင်ဘဲ၊ အဲဒီကြားမှာ ချင်းအမျိုးသား အချင်းချင်းကြားမှာ အဖွဲ့ ၁၄ ဖွဲ့လောက် ကွဲနေပြီးတော့ သဘောထား မတိုက်ဆိုင်တာနဲ့ အငြင်းပွားမှုတွေ များနေတဲ့အတွက် ချင်းပြည်နယ်ရဲ့ စစ်ကောင်စီအပေါ်မှာ စစ်ရေးထိုးနက်မှု အရှိန်အဟုန်ဟာ သိသိသာသာ လျော့ကျလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ချင်းပြည်နယ်နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ပလက်ဝကို သိမ်းထားတဲ့ ကိစ္စအတွက် ချင်းအဖွဲ့အစည်းတချို့က သဘောမကျကြပါဘူး။ အဲဒီလို ပြဿနာတွေ ပေါ်လာတာဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ချင်းပြည်နယ်ရဲ့ ပါဝင်မှု တော်တော်လေး အားနည်းသွားစေ တဲ့ အကြောင်းအချက်တွေ ဖြစ်တယ်”ဟု ပြောသည်။

တီးတိန်မြို့နယ်မှာ ZRA နှင့် CNF တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု အခြေအနေကို သိရှိနိုင်ရန် CNF ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆလိုင်းထက်နီထံ CNI က ဖုန်းဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဆက်သွယ်၍ မရသေးပေ။

ZRA မှ အရှေ့ပိုင်းဒါရိုက်တာ ပူဇိုထန်က “တကယ့် ချင်းပြည်နယ်မှာနေတဲ့ ညီကိုရင်းတွေကြီးပဲ ကိုယ့်နေရာမှာ နေပြီးတော့ တော်လှန်ရေး တိုက်ပွဲဝင်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ရဲ့ မျှော်မှန်းထားတဲ့ စစ်အာဏာရှင် ချုပ်ငြိမ်း သွားရမှာပေါ့ဗျာ၊ ဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ စစ်တပ်ကို တိုက်မယ့်အစား ကိုယ့်အချင်းချင်း တိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော် တို့ မျှော်မှန်းထားတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးတော့ ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒီတိုက်ပွဲက‌တော့ ကျနော်တို့က နောက်ထပ် မဖြစ်ရအောင်တော့ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းမဆို ကြိုးပမ်းသင့်တယ်လေ၊ ဒါပေမယ့် တစ်ဖက်သတ် CNA အနေနဲ့ သူတို့ နယ်မြေကျော်ပြီးတော့ လာလုပ်တာတော့ သိပ်မကောင်းဘူးလေ၊ နောက်ကျရင် ရေရှည်မှာ ကျနော်တို့ အခုက တော့ ပေါ်လစီပုံစံနဲ့ သွားနေသေးတယ်၊ လာမယ့်လောက်ဆိုရင် လူမျိုးစု၊ လူမျိုးစွဲစု စိတ်ဓါတ်နဲ့ ပါလာရင်တော့ မဟုတ်တဲ့ အနေအထားရောက်နိုင်တယ်၊ အခုလောလောဆယ်တော့ မီဒီယာပေါ်မှာတော့ စစ်အစိုးရနဲ့ ပူးပေါင်း တယ်ဆိုပြီးမှ သူ့ရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက်ပေါ့ သူ့နိုင်ငံရေး အကျိုးအမြတ်ရအောင် လုပ်တာတော့ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ အောင်မြင်ချင်မှ အောင်မြင်မယ်လေ၊ နောက်ကျရင် သူလုပ်သမျှ သူပြန်ခံရမှာပဲ ဆိုတာတော့ သူတို့ကို နုတ်ဆက်စကား ပြောချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ZRA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ချင်းပြည်နယ်တွင် ZRA နှင့် CNF/CNA တို့အကြား မကြာခဏ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။

ZRA သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ချင်းပြည်နယ် တွန်းဇံမြို့နယ်၊ တီးတိန်မြို့နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး၊ ကလေးမြို့နယ်၊ တမူးမြို့နယ်၊ ကဘော်ချိုင့်ဝှမ်းဒေသ၊ မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ် စသည့် နေရာ ဒေသများတွင် လှုပ် ရှား လျက်ရှိသည်။

CNF သည် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော ချင်းလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ထန်တလန်မြို့နယ်တွင် ဌာနချုပ်ထားရှိကာ ဟားခါး၊ တီးတိန်၊ မတူပီတို့တွင် လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃၀

ပြည်တွင်းလက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအပေါ် မူတည်နေသလားဆိုပြီး နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်မှုများ ရှိနေသည်။

မြန်မာအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ အနေဖြင့် အင်အားကြီး တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း စသည့် နိုင်ငံများ တည်ရှိပြီး ထိုနိုင်ငံများ၏ နယ်စပ်တစ်လျှောက်၍ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသော လက်နက်ကိုင်များ လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ပြည်တွင်းအားဖြင့် ဖြေရှင်းရမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းက လာရောက် ဖြေရှင်းပါက ၎င်းတို့၏ ဩဇာလွမ်းမိုးမှုကို ခံရမှာဖြစ်ကြောင်း ကရင်အမျိုးသား ဒီမိုကရက် တစ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

PDF တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ခင်ဗျားတို့ ကျနော်တို့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့က ကိုယ့်အင်အားဟာ ကိုယ့်ပြည်တွင်းမှာပဲ ရှိတယ်၊ ကိုယ့်ပြည်တွင်း အခြေအနေကို ကိုယ်ပဲ ဖြေရှင်းတာက အကောင်းဆုံးပဲပေါ့၊ နိုင်ငံခြားက လာရောက် ဖြေရှင်းမယ် ဆိုလို့ရှိရင် နိုင်ငံခြားရဲ့ အရိပ်အငွေ့တွေ သက်ရောက်မှုတွေ နိုင်ငံခြားရဲ့ ဩဇာတွေကို ကိုယ် တို့က ခံရမယ်၊ ကျနော်မြင်တာကတော့ ဒါက‌တော့ မဖြစ်သင့်ဘူး။ မဖြစ်သင့်ဘူးထင်တယ်၊ ကိုယ့်ဟာ ကိုယ်ပဲရှင်း၊ သူတို့ဟာ သူတို့ လာရောက် ရှင်းပေးမယ်ဆိုလို့ ရှိရင်လည်း ကျနော် ထင်တာကတော့ မပြီးနိုင်ဘူး။ မပြီးနိုင်ဘူး။ ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ် ဖြေရှင်းကြ၊ အဲဒါတော့ အကောင်းဆုံးပဲ ဖြေရှင်းနိုင်ရင် အကောင်းဆုံးပဲ၊ မဖြေရှင်းနိုင်သေးတာ တစ်ခုကတော့ ဒါလည်း မကောင်းဘူးပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် တိုင်းရင်းသားများ၏ တန်းတူရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် ရရှိရေး တောင်းဆိုမှုကနေ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၇၅ နှစ်ကျော်ကြာမြင့်လာသည့် တိုင် မပြီးဆုံးသေးပေ။

ထို့အတူ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးသဘောထား ကွဲလွဲမှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ပဋိပက္ခမှာ နယ်စပ်ဒေသများတွင်သာမက ပြည်မဒေသများအထိ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

ပြည်ထောင်စုဆိုသည့် သဘောတရား၊ ဖက်ဒရယ်၊ ဒီမိုကရေစီ စသည်တို့၏ သဘောတရားများကို အမြင်ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန် ပြည်ပက ဝင်ရောက်ညှိနှိုင်းပေးလျှင်လည်း ပြေလည် မှာမဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေလာသုံးသပ်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကိုယ့်မှာလည်း ဘာမှ မရှိဘူး။ အကျိုးစီးပွားပဲရှိတယ်၊ တိုက်ဖို့ပဲ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အခါမှာကြတော့ ဆရာထင်တယ်၊ ပြည်ပဝင်ညှိလည်း ပြေလည်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတော့ ပြည်ပဆိုတာက ပြဿနာက ဘာလဲဆိုတော့ ဗမာပြည်ရဲ့ အနေအထားသည် ပြည်ပက လူတွေ ဗမာပြည်က လူတွေလောက်တော့ နားမလည်ဘူး။ ဗမာပြည်ရဲ့ အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ လူတွေက concept (အယူအဆ) မရှိဘူး။ ပြဿနာက ဒါပဲ၊ ဗမာပြည်ရဲ့ ပြဿနာလိုရင်းက concept ဆိုတာ အိန္ဒိယ သူတို့ ဘာလို့ ရပ်တည်နိုင်တာလဲ၊ ဗမာပြည်ရဲ့ စဉ်းစားလို့ ရတဲ့ နိုင်ငံရေးမော်ဒယ် သုံးနိုင်ငံပဲ ရှိတယ်။ အိန္ဒိယမော်ဒယ်ကို ကြည့်ရမယ်၊ နောက်တစ်ခု အင်ဒိုနီးရှားမော်ဒယ်ကို ကြည့်ရမယ်၊ နောက်တစ်ခုက ထိုင်းမှာ ယနေ့အချိန်ထိ ဘာဖြစ်လို့ ဘုရင်စနစ် ရှိနေသလဲဆိုတဲ့ဟာကို နိုင်ငံရေး သိပ္ပံအမြင်အရ ကြည့်ရမယ်၊ အဲဒီသုံးခုသိရင် ဗမာပြည် ဘာလုပ်ရမလဲဆိုတာ ပေါ်သွားပြီ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ နစကနှင့် NUG၊ EAO(လက်နက်ကိုင်)တို့သည် နောင်တွင် ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်မည်ဟု အသီးသီး ပြောဆိုနေကြသော်လည်း လက်ရှိမှာတော့ တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် တိုက်ခိုက် လျက်ရှိနေသည်။

နိုင်ငံအနှံ့ ဖြစ်ပေါ်နေသော တိုက်ပွဲများကြောင့် ပြည်သူလူထုများမှာ လမ်းပန်းဆက်သွယ်မှု အခက်အခဲများ ကြုံ တွေ့နေရသလို ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်မားမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ နယ်မြေမလုံခြုံမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။