CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ဆင်နွှဲခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာ အရှိန်လျော့လာကြောင်း လီဆူအမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က စတင်ခဲ့သော အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးမှာ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ မြို့အချို့အား တစ်ပြိုင်နက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး မြို့အချို့ကို သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။

ဦးလီပေါ်ရဲ့က “ဒီရှမ်းမြောက်ကိစ္စကတော့ သူတို့ ဆွေးနွေးပြီးတော့မှ လောလောဆယ် လွတ်လွတ်လပ်လပ် အခြေ အနေတော့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားတယ်လို့ပဲ ကျနော်တို့ကတော့ အဲဒီလိုပဲ ကြားတယ်လေ၊ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တော့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်တာက စစ်လည်း ပန်းနေပြီလေ၊ ညီနောင်သုံးဖွဲ့လည်း ဘာပဲပြောပြော သူတို့မှာလည်း လက်နက်အင်အား လက်နက်ခဲယမ်းအင်အားလည်း ဒီတိုက်ပွဲ အများကြီး လုပ်ခဲ့ပြီဆိုတော့ သူတို့လည်း လက်နက် အင်အားလည်း လျော့နေမှာပဲလေ။ လျော့နေတဲ့အတိုင်းအတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လောလောဆယ် သူတို့ အပစ် အခတ်တွေ ရပ်စဲတယ်ဆိုတာတော့ ဒါကတော့ ဖြစ်သင့်တာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ နောက်ဆက်ပြီးတော့ တိုက်ပွဲကတော့ ဖြစ်တော့ဖြစ်မှာပဲလေ၊ ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀၂၇ အဲဒီလောက်အဆင့်တော့ မဖြစ်လောက်ဘူး။ အနည်းအကျဉ်းတော့ ရှိမှာပေါ့၊ ကျနော်ကတော့ သုံးသပ်တယ်လေ၊ သူတို့ စစ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးမှတော့ ဒါက သူတို့ရဲ့ စစ်ရေး ကိစ္စဖြစ် တဲ့အတွက် အသေးစိတ်ကတော့ ကျနော်တို့လည်း မသိနိုင်ဘူးလေ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တအာင်းတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (SPM News)

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်က တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ နှင့် နစက၏ NSPNC မှ ကိုယ်စားလှယ်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ယာယီ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ဒုတိယအကြိမ်အနေဖြင့် ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက်မှ ၂၄ ရက်နေ့အထိ ၃ ရက်ကြာ ဆွေးနွေးခဲ့သော်လည်း သဘောတူညီမှု တစ်စုံတစ်ရာ မရခဲ့ကြောင်း၊ လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအတွင်း ထပ်မံဆွေးနွေးရန် သဘောတူခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (AA-TNLA-MNDAA) တို့က ချင်းရွှေဟော်၊ ကွမ်းလုံ၊ ကုန်းကြမ်း၊ နမ့်ခမ်း၊ မန်တုံ၊ နမ့်ဆန် စသဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ မြို့အချို့အား သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲများကြောင့် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများ ရပ်တန့်လျက်ရှိနေသလို ဒေသခံ အများစုမှာလည်း ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော် စခန်းတစ်ခု သိမ်းပိုက်ခံရစဉ် (SPM News)

အလားတူ လမ်းတံတားများ ပျက်စီးကာ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများလည်း မြင့်တက်မှုဒဏ်ကို ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူများ ကြုံတွေ့နေကြရသည်။

ညီနောင်မဟာမိတ်အဖွဲ့က သိမ်းယူထားသော မြို့များအား တပ်မတော်က ပြန်လည်မထိန်းချုပ်နိုင်ပါက တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေးမှာ ပိုမိုဆုံးရှုံးလာမည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ရှမ်းမြောက်က လောလောဆယ်တော့ တော်တော်များများ နေရာတွေလည်း စွန့်ခွာပေးထားရတာပေါ့ နော်၊ စစ်စခန်းတွေက ဘာလို့လဲဆိုတော့ စစ်စခန်း စွန့်ခွာရတာလည်း ရှင်းရှင်းပြောရရင်တော့ လူဦးရေ ဆယ်ဂဏန်းလောက်ရှိတဲ့ စခန်းကို ရာဂဏန်းလောက်ရှိတဲ့ ထောင်ဂဏန်းလောက်ရှိရာ တိုက်တော့ ဘယ်စခန်းမှ မခံနိုင်ဘူးပေါ့နော်၊ နစကဘက်ကြည့်ရတာတော့ လူဆုံးရှုံးမှုကို သိပ်ပြီးတော့ အထိအခိုက်မခံဘဲနဲ့ စခန်းတွေ စွန့်ခွာခိုင်းတဲ့ နေရာတွေတော့ တွေ့တယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူဘယ်လိုရအောင် ပြန်တိုက်မလဲ စခန်းတွေ ပြန်ရအောင် ဘယ်လို လုပ်မလဲဆိုတာတော့ ဆရာတို့တော့ လက်တွေ့တော့ မမြင်ရသေးဘူး။ နောက်တစ်ချက်ကလည်း မနေ့၊ တနေ့က တရုတ်ဆွေးနွေးပွဲကလည်း သိပ်အောင်မြင်ခဲ့တာ မတွေ့ရဘူး။ ဘာမှ ရလဒ်မရှိဘူးဆိုတော့ ဘာဆက် လုပ်ကြမလဲဆိုတာ ၂၀၂၄ ရဲ့ နှစ်ဆန်းပိုင်းမှာ ဘာတွေ ဆက်လုပ်သင့်တယ်၊ ဘာတွေ ဆက်လုပ်ကြမလဲ အစိုးရ အနေနဲ့ ဘယ်လို အရေးယူ ဆောင်ရွက်မလဲ ဒီလိုပဲ ဆက်ထားမှာလား ဒီလိုပဲ ဆက်ထားရင် တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေး က ပိုပြီးတော့မှ ဆုံးရှုံးလာမယ်လို့ ဆရာတို့တော့ မြင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့၏ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက် ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် နှစ်လကြာမြင့်လာသည့်တိုင် ရပ်တန့်နိုင်ခြင်း မရှိသေးဘဲ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုဒဏ်ထက် လမ်းပိတ်ဆို့မှုနှင့် လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုဒဏ်ကို ပိုမိုခံနေကြရကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးသာထွန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်က မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) တို့အကြား တိုက်ပွဲ ပြန်လည် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လမ်းပိတ်ဆို့မှုများ ရှိလာခဲ့သည်။

ဦးသာထွန်းလှက “ရခိုင်လူထုတွေ အနေနဲ့ကတော့ တိုက်ပွဲဖြစ်တာထက် ရခိုင်ပြည်နယ်ကို မြန်မာစစ်တပ်ဖက်က ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်း ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပိတ်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ရခိုင်ပြည်သူ‌တွေ စားသောက်ကုန်တွေ ဈေးနှုန်း မြင့်သွားတဲ့အတွက်ကြောင့် အဲဒါကြောင့် စားရေးသောက်ရေး အခက်အခဲကို ရခိုင်ပြည်နယ် တစ်ပြည်နယ်လုံး ခံစားနေရတဲ့ အခြေအနေမျိုး ရှိတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့ ဧရိယာအပြင် ကျန်တဲ့မြို့နယ်တွေပါ ပိတ်ဆို့မှု လုပ်ထားတဲ့ အတွက်ကြောင့် အဲဒါက ရခိုင်တစ်ပြည်နယ်လုံးက ပြည်သူတွေ ခံစားနေရတဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်နေတယ်၊ နောက်တစ်ခု တိုက်ပွဲနှစ်ဖက်ရင်ဆိုင် ထိတွေ့တိုက်ပွဲ မရှိဘဲနဲ့ လက်နက်ကြီး ကျည်တွေ ကျရောက်ပေါက်ကွဲတဲ့ အတွက်ကြောင့် နေအိမ်တွေ မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရတာတွေ ရှိတယ်။ ဈေးဆိုင်တွေ မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရတာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် နှစ်ဖက်ရင်ဆိုင် ထိတွေ့တိုက်ပွဲဒဏ်ကို ခံရတာထက် ပိတ်ဆို့မှုနဲ့ စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်တဲ့ အရပ်သားနေအိမ် ရပ်ရွာတွေကို လက်နက်ကြီးကျရောက် ပေါက်ကွဲလို့ မီးလောင်ဆုံးရှုံးမှု ဒဏ်ကို ခံရတာရယ်၊ ပိတ်ဆို့ကန့်သတ်မှု ကြောင့် ကုန်းလမ်းရေလမ်း ပိတ်ဆို့ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တစ်ပြည်နယ်လုံး ပြည်သူတွေက စား‌ရေးသောက်ရေးနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်မားမှုဒဏ်ကို အလူးအလဲ ခံနေရတယ်လို့ ကျနော်တော့ အဲဒီလို မြင်မိ တယ်” ဟု ပြောသည်။

 ရခိုင်ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ် 

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့က မြောက်ဦးမြို့ရှိ ရှေ့ဟောင်းအမွေအနှစ်ထားရှိသည့် မြောက်ဦးပြတိုက်ကို လက်နက်ကြီး ကျရောက်မှုကြောင့် ပျက်စီးမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်သော ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ နေရာများအား ရှောင်ရှားသင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

တိုက်ပွဲများအား မရပ်တန့်နိုင်ပါက လူထုများအတွက် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ပုံစံမျိုး ဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း၊ မိမိတို့ အနာဂတ်အတွက် ကောင်းမွန်သော ရလဒ်မရှိနိုင်ကြောင်း စစ်တွေ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “လူထုအတွက်ကတော့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ပုံစံမျိုး ဖြစ်သွားမလား၊ ကျဆုံးနိုင်ငံ သားကောင်တွေ အဖြစ် ပဲ ခံစားရမလား စစ်ပွဲကို အဆုံးမသတ်နိုင်ခဲ့ကြရင်ပေါ့လေ၊ ကြာရှည်လာရင် လူထုအတွက်တော့ ဒုက္ခတော့ ပိုပြီး တော့ များလာမှာပေါ့၊ တစ်ဖက်က တွက်လိုက်လို့ရှိရင်လည်း ဆင်းရဲမှုတွေ တာရှည်လာလို့ရှိရင် စစ်ကို ယဉ်ပါးပြီး တော့ စစ်ကို မကြောက်တဲ့လူ ပြည်သူဖြစ်သွားနိုင်တယ်၊ စစ်နဲ့ မွေ့လျော်သွားပြီဆိုရင် ကျနော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ မြို့ပြ တိုက်ပွဲသာမရှိတာ နယ်တွေမှာလည်း နှစ်ပေါင်း ၇၀ လုံးလုံး ပြည်တွင်းစစ်ဒဏ်ကို ခံနေကြရတာလေ၊ မြို့ပြလူထု လည်း အဲဒီလိုပဲ၊ အသားကျသွားလို့ရှိရင် ကျနော်တို့ အနာဂတ်အတွက်တော့ ကောင်းမွန်တဲ့ ရလဒ်တွေ ထွက်လာ မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ရခိုင်ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ် 

ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့က စတင်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့ တိုက်ပွဲပြန်လည် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းမှာလည်း ဆက်လက် ဖြစ်ပွားလျက် ရှိနေသည်။

လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူ၊ ရမ်းဗြဲ၊ မြေပုံ၊ တောင်ကုတ်၊ သံတွဲ၊ မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်၊ ကျောက်တော်၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် အပါအဝင် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့ အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၂

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (AA-TNLA-MNDAA)တို့က နယ်မြေထိန်းချုပ်မှု များပြား လာသော်လည်း အုပ်ချုပ်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရှင်းလင်းပြတ်သားမှု မရှိသေးကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ် သူများက ပြောသည်။

ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် နယ်မြေ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင် သော်လည်း ကျောက်မဲ၊ လားရှိုး၊ ကွတ်ခိုင်မြို့တို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိသေးကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံး သပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒေသရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ရှမ်းမြောက်ဒေသက ညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့ လွှမ်းမိုး အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ ရှိနေပါတယ်၊ စစ်တပ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ကျောက်မဲတို့၊ လားရှိုးတို့၊ ကွတ်ခိုင်တို့ တချို့ကလည်း စစ်တပ်က စစ်စခန်းထဲ မှာပဲနေတာ၊ ကျန်တဲ့နေရာတွေကတော့ ညီနောင်သုံးဖွဲ့ တပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်မှုအောက်ရောက်နေတာပါ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီအုပ်ချုပ် ရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စမှာတော့ ရှင်းလင်းပြတ်သားတဲ့ အနေအထားတစ်ခု မရောက်သေးပေမယ့် အခုကတော့ ထိန်းချုပ်လွှမ်းမိုးမှုကတော့ ဒီညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့ အောက်မှာပဲ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခု အရေးကြီးတဲ့ ကျောက်မဲလို ပြီးတော့ လားရှိုးတို့ နေရာတွေလည်း တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဆက်လက်ပြီးတော့ ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ သိမ်းပိုက်သွားမယ့် အလားအလာ ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

MNDAA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့မှ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုကို စတင်ခဲ့ပြီးနောက် ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း)တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ညီနောင်မဟာမိတ် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ ရပ်တန့်လျက်ရှိနေသလို ဒေသခံ အများစုမှာ လည်း ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လျက် ရှိနေသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက နမ့်ခမ်းမြို့ကို TNLA က အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သလို လက်ရှိတွင် လည်း လောက်ကိုင်၊ မန်တုံမြို့များကို ညီနောင်မဟာမိတ်တို့က တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။ 

ရှမ်းမြောက်ကို ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ထိန်းချုပ်သည်ဟု ဆိုခြင်းက မဟုတ်ကြောင်း၊ လတ်တလော ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်း ပြတ်တောက်နေခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

MNDAA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဥပမာဆိုပါတော့ မန်တုံဆိုရင် မကျသေးဘူးပေါ့၊ မန်တုံမှာတော့ တပ်က အချိန်မှီ မိုင်းခင်းတယ်လို့ ကြား တာပေါ့၊ မိုင်းခင်းတဲ့အခါကြတော့ သူတို့ တက်မရဘဲ ကျသွားတယ်ပေါ့နော်၊ အဲဒီလောက် အနေအထားပဲ ကြားပါ တယ်၊ နောက်ပြီးတော့ လောက်ကိုင်မှာလည်းဘဲ ကျနော်တို့က ပြည်သူ့စစ်တွေ၊ နယ်ခြားစောင့်တပ်တွေက အများ ကြီး ကျန်သေးတယ်လို့ ပြောတယ်၊ ပြောရလို့ရှိရင်တော့ အဆုံးအဖြတ်ပေး တိုက်ပွဲဆင်နွှဲရင်တော့ နှစ်ဖက်ကတော့ နာမှာပေါ့၊ ကျနော်အဲဒီလောက်ပဲ ပြောနိုင်တယ်၊ လောလောဆယ်တော့ ရှမ်းမြောက်ရဲ့ အစွန်ပိုင်းပေါ့ ညီနောင်သုံး ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်တယ်လို့တော့ ကျနော်က ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီးလို့ ပြောလို့ မရပါဘူး။ လောလောဆယ်တော့ line of communication ပေါ့ဗျာ၊ လားရှိုး အဲဒါကို နည်နည်းပြတ်တောက်တဲ့ သဘောရှိတာပေါ့နော်၊ အဲဒါနဲ့တော့ ထိန်းချုပ်သွားနိုင်ပြီလို့တော့ ပြောလို့ မရသေးဘူးလေ၊ အများကြီး ကျနော်တို့ စောင့်ကြည့်ရဦးမယ်” ဟု‌ ပြော သည်။

ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့၏ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိ နှစ်လနီးပါး ကြာမြင့်လာသည့်တိုင် ရပ်တန့် နိုင်ခြင်း မရှိသေးဘဲ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးမှာ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် သာမကဘဲ ကချင်ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင်လည်း ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသလို ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်မှာလည်း မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် AA တို့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၂

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း၊ ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်သို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသော တိုက်ပွဲရှောင်များ ကို ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)က ဆန်အိတ်များနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်နှင့် ဖောင်းပြင်မြို့နယ်အတွင်းမှာ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့၏ ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထု ၁၆၀၀ ကျော်သည် ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်သို့ တိုက်ပွဲရှောင်လာခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့က ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင်များကို SNA က စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပံ့ပေးနေစဉ် (CJ)

ထို့နောက် စားနပ်ရိက္ခာများ လိုအပ်လာသည့်အတွက် ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့က ဆန်အိတ် ၅၀ နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို ထောက်ပံ့လှူဒါန်းပေးခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ဟုမ္မလင်းမြို့ရှိ ဆုတောင်းပြည့် စေတီတော်ဝင်းအတွင်း အပါအဝင် ဓမ္မ အေးရိပ်တောရကျောင်းနှင့် မြို့မဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတို့၌ ခိုလှုံလျက်ရှိသည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း သွတ်သင်းခံ ခဲ့ရသော ရှမ်းနီနယ်မြေများကို ပြန်လည် စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ်ရရှိရေး အပါအဝင် ရှမ်းနီလူမျိုးများနှင့် ရှမ်းနီ နယ်မြေများအတွင်း နေထိုင်ကြသော ပြည်သူများ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် ကြိုးပမ်းနေသည့် ရှမ်းနီလက် နက်ကိုင် ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော ပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် စစ်ဘောင်ကျယ်ပြန့်လာ ပြီး နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍမှာ မှေးမိန်လျက်ရှိနေသည့်အတွက် စစ်ဘောင် ကျယ်ပြန့်မှုအပေါ် မည်သို့ လျှော့ချမလဲ စဉ်းစားအဖြေရှာနေကြသည်။

နိုင်ငံရေးဘောင် ပြန်လည် အသက်ဝင်လာရေးမှာ သက်ဆိုင်ရာများအနေဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ပြုလုပ်ကာ အဖြေရှာသင့်ကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လက်ရှိအနေအထားက နေရာတိုင်းမှာလိုလို စစ်ဘောင်က နည်းနည်း ကျယ်ပြန့်လာတာကို တွေ့ရတယ်၊ အဲဒီတော့ ဒီနိုင်ငံရေးဘောင် ကျယ်လာအောင်ပေါ့၊ စစ်ဘောင်ကျဉ်းအောင်ဆိုလို့ရှိရင် ကျနော်တို့ သက်ဆိုင်ရာနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု လုပ်ပြီးတော့ အဖြေရှာကြမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒါကကျနော်တို့ နိုင်ငံရေးဘောင်က ပိုကျယ်လာမှာ ပေါ့၊ စစ်ဘောင်ကျယ်လာတာနဲ့အမျှ ဒီနိုင်ငံရေးသမားတွေကလည်း ဘယ်လိုပြောမလဲ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်ရတဲ့ အနေ အထားလည်း အများကြီး ရှိလာတာပေါ့၊ နောက်ပြီးတော့ လူထုတွေကလည်း အကျပ်အတည်းတွေ ပိုဖြစ်လာ တယ်၊ အဲဒါကို နိုင်ငံရေးဘောင်ချဲ့မှ ကျနော်တို့ ပိုအဆင်ပြေလာမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီကိုယ်စားလှယ်တွေကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် ပြည်တွင်းမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။

စစ်ရေးပဋိပက္ခများ ဖြေလျှော့နိုင်ရေး ရွေးချယ်ခံ အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာရန် အရေးကြီးကြောင်း စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နိုင်ငံရေးဘောင် ကျယ်ဖို့ဆိုတာ ရွေးချယ်ခံ အစိုးရတက်လာဖို့ လိုတယ်ဗျ၊ နံပါတ်တစ်က စစ်တပ်နဲ့ကြရင် တော့ နစကအနေနဲ့ သူက ဆွေးနွေးမယ်ဆိုရင်လည်း သူက စစ်သားဆိုတော့ သူက မူနဲ့ဘောင်နဲ့ပဲ သွားတာဗျ၊ သူတို့ မူနဲ့ဘောင်နဲ့ မကိုက်ရင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရတာ အင်မတန်ခဲယဉ်းတယ်၊ ဆိုတော့ ရွေးချယ်ခံ အရပ်သားအစိုးရ ဖြစ်လာတဲ့အခါကြတော့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရတဲ့အခါ ပိုလွယ်လာမယ်လို့ ထင်တယ်၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်က တစိုက်မတ်မတ်ပြောနေတာ ရွေးချယ်ခံအစိုးရဖြစ်အောင်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကိုတော့ အလျင်အမြန် လုပ်ပေးသင့် တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကလည်း မငြိမ်းချမ်းလည်း ငြိမ်းချမ်းတဲ့နေရာလုပ် လုပ်ပြီးတော့မှ တဖြည်းဖြည်း မငြိမ်းချမ်း တဲ့ နေရာတွေပါ ငြိမ်းချမ်းအောင် လုပ်ပြီးတော့မှ ရွေးကောက်ပွဲ တိုးချဲ့ပြီးမှ လုပ်စေချင်တယ်လို့ ကျနော်တို့က ဆန္ဒပြုတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိမှာ နစကအနေဖြင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကြေညာထားပြီး သလို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများကလည်း နစကကို အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကြေညာထားသလို သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးစရာမရှိဟုလည်း ပြောကြားထားသည်။

ထို့ကြောင့် နှစ်ဖက် တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းဖြေရှင်းရန် ခက်ခဲနေကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားများက သုံးသပ်သည်။

မူဆယ်ကနေ တိုက်ပွဲရှောင်လာကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများအားလုံးက ယုံကြည်ရသည့် အင်အားစုက ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ပလောင်နိုင်ငံရေးသမား မိုင်အုဏ်ခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ရဲ့ ဆွေးနွေးလိုတဲ့ ဆန္ဒ၊ ညှိနှိုင်းလိုတဲ့ ဆန္ဒ ရှိဖို့လိုသလို၊ ကျနော်ထင်တယ်၊ ကြားဝင်ပြီးမှ စေ့စပ်ပေးနိုင်မယ့် ယုံကြည်ရတဲ့ အင်အားစု ပါဝင်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ အဲဒီလိုပဲ မြင်တယ်။ နှစ်ဖက်ကြားထဲမှာ ရပ်တန်ပေးနိုင်မယ့် အင်အားစုတစ်ခုပေါ့၊ နှစ်ဖက်ယုံကြည်ရတဲ့ အင်အားစုတစ်ခုကနေ ဝင်ရောက် ဆောင်ရွက်ပေးဖို့တော့ လိုအပ်ပြီးလို့ ကျနော်ကတော့ အဲဒီလို မြင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ တိုက်ပွဲများမှာ နယ်စပ်ဒေသများတွင်သာမက ယခင်က တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်း မရှိခဲ့သော ပြည်မဒေသများ တွင်လည်း ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

ထိုပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအား ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့၊ အာဆီယံ အပါအဝင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများမှ ကြိုးစားနေသည့်တိုင် ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိသေးဘဲ ဖြစ်နေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

မိမိတို့၏ နိုင်ငံတော်ကို စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ထိန်းသိမ်းကာကွယ် နိုင်စွမ်းမရှိပါက ဖရိုဖရဲပြိုကွဲသွားနိုင်သကဲ့သို့ လိုသလို ပုံသွင်းလွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုများ ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့က (၇၆)နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် လူငယ်နှင့် စာပေ အနုပညာပွဲတော် ဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားမှာ အထက်ပါအတိုင်း ပြောသွားခြင်း ဖြစ်သည်။

အင်အားကြီးနိုင်ငံတချို့သည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံများကို ၎င်းတို့၏ သြဇာခံပုဆိန်ရိုးများ၊ ကြိုးဆွဲခံရုပ်သေးရုပ်များနှင့် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပြီး လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေးမှိုင်းတိုက်ကာ မီးမွှေးဆောင်ရွက်နေမှုများ၊ မတည်မငြိမ် က မောက်ကမဖြစ်အောင် လုပ်ကြံဖန်တီးမှုမျိုးစုံနှင့် သွေးထိုးမြှောက်ပင့်ပေးနေကြကြောင်း၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေးဆိုသည့် စကားလုံးများကို ရောင်းကုန်ပစ္စည်းကဲ့သို့ သဘောထားပြီး လိုသလိုပုံဖော် ဖိအားပေး အကြပ်ကိုင်မှုများနှင့် နည်းလမ်းပေါင်းစုံ၊ အကြံအစည် ပေါင်းစုံအသုံးပြုပြီး ၎င်းတို့၏သြဇာလောင်းရိပ်အောက် သွတ်သွင်းရန် ကြိုးစားနေကြသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ ယခုကဲ့သို့ အခြေအနေတွင် မိမိတို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံငယ်များအနေဖြင့် မိမိတို့၏ နိုင်ငံတော်ကို စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ထိန်းသိမ်းကာကွယ် နိုင်စွမ်းမရှိပါက ဖရိုဖရဲပြိုကွဲ သွားနိုင်သကဲ့သို့ ၎င်းတို့ အလိုကျ လိုသလိုပုံသွင်း လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုများ ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါကြောင်း၊ ၎င်းတို့ လက်အောက်ခံ၊ သြဇာခံဖြစ် သွားနိုင်သည်ကိုလည်း အလေးအနက် သတိပြုကြရန် သတိပေးမှာကြားလိုပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုလှေကိုတွေ့ရစဉ်

ယခုအချိန်တွင် ကိုလိုနီဘဝနယ်ချဲ့တို့၏ သွေးခွဲသပ်လျှိုအုပ်ချုပ်မှု၏ အကျိုးဆက်သည် တိုင်းရင်းသားများကြား တွင် ယနေ့အချိန်ထိ ကျန်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်ကို မိမိတို့အားလုံး သတိပြုရမည်၊ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်ပြိုကွဲပျက်စီး မှု မဖြစ်စေရေး ဝိုင်းဝန်းကာကွယ် ဆောင်ရွက်ပေးကြရန်နှင့် ခေတ်သစ် ကိုလိုနီဝါဒ၏ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များကို မျက်ခြေမပြတ်စောင့်ကြည့်ပြီး အသိတရား၊ သတိတရား၊ လက်ကိုင်ထားပေးကြရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ကမ္ဘာကြီး၏ မျက်မှောက်အခြေအနေ အရပင်ဖြစ်စေ၊ မိမိတို့နိုင်ငံ၏ ပကတိ အရှိ တရားအရဖြစ်စေ ပြည်ထောင် စု မပြိုကွဲရေး၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေးနှင့် အချုပ်အခြာ အာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးသည် အလိုအပ်ဆုံးနှင့် အဖြစ်သင့်ဆုံး အမျိုးသားရေး ရည်မှန်းချက်၊ အမျိုးသားရေး ပန်းတိုင်၊ အမျိုးသားရေးတာဝန်ပင် ဖြစ်သည်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ်ချရေး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တချို့နှင့် NLD အမတ်များ ဦးဆောင်သော NUG၊ PDF များက လက်နက်ကိုင် တိုက်လိုက်လျက်ရှိနေသည်။

ထို့နောက် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)၊ ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ် တော်(BPLA)၊ မန္တလေးပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(MDY-PDF)၊ ဗိုလ်နဂါး၏ PDF တပ်ဖွဲ့တို့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ဖော်ဆောင်၍ တပ်မတော် စစ်စခန်းများနှင့် မြို့သိမ်း တိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲနေသည်။

နမ့်ခမ်းကို သိမ်းပြီးနောက် TNLA တပ်ဖွဲ့၀င်များကို တွေ့ရစဉ် (SPM News)

အဆိုပါ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို တရုတ်က နောက်ကနေ ထောက်ပံ့ပေးနေခြင်း သို့မဟုတ် ခွင့်ပြုပေးလိုက်ခြင်း ကြောင့် ဖော်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ပြောသည်။

အလားတူ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေး တိုင်းဒေသကြီး တို့တွင်လည်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KI A)၊ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)၊ ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ ချင်းအမျိုးသား တပ်ဦး(CNF)၊ AA၊ NUG လက်အောက်ရှိ PDF များ၊ NUG လက်အောက်မှာမရှိသည့် PDF  တို့သည် မြန်မာ့ တပ်မတော် စစ်စခန်းများနှင့် မြို့သိမ်း တိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲလျက်ရှိသည်။

ထိုတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၏ နောက်ကွယ်၌ အမေရိကန်နှင့် အနောက်အုပ်စုများ ပါဝင် ပတ်သက်နေသည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ မူဆယ်မြို့ဘက်မှာ တပ်မတော်နှင့် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)ကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုသည် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာကြစဉ် လမ်းမှာ ပိတ်မိနေကြသည်။

မူဆယ်မြို့မှ ထွက်ခွာလာသော အရပ်သားပြည်သူများသည် မူဆယ်-နမ့်ခမ်သွားလမ်းပိုင်း စယ်လန့်ကျေးရွာမှာ ကားအစီးရေ ရာနှင့်ချီ၍ တစ်ပတ်နီးပါးကြာ ပိတ်မိနေသည်။

စယ်လန့်ကျေးရွာမှာ ပိတ်မိနေသောတိုက်ပွဲရှောင်များကို တွေ့ရစဉ်

TNLA သည် နမ့်ခမ်းမြို့ကို ယခုရက်ပိုင်းအတွင်းက ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီးဖြစ်၍ နမ့်ခမ်းမှာတပ်စွဲထားသော တပ်မတော်သည် စခန်းများဆုတ်ခွာပြီး မူဆယ်မြို့ရှိ တပ်မတော်စခန်းများသို့ သွားရောက်ပူးပေါင်းခဲ့သည်။

ထို့နောက် ကွတ်ခိုင်၊ မူဆယ်၊ မန်တုံ မြို့အနီးမှာ တပ်မတော်နှင့် TNLA ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွား နေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်၊ နောင်ပူအောင်စံပြကျေးရွာမှ တိုက်ပွဲရှောင်များ ခိုလှုံနေ သည့် နားမော်ကျေးရွာရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ပြီး ကိုရင်တစ်ပါး မီးလောင်၍ ပျံလွန်တော်မူ သွားကြောင်း နောင်ပူအောင်ရွာ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့ နံနက် ၁ နာရီဝန်းကျင်က မီးလောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မီးဖိုချောင်မှတဆင့် မီးလောင်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နောင်ပူအောင် ဒေသခံတစ်ဦးက “နားမော်ဘုန်းကြီးကျောင်း မီးလောင်သွားလို့၊ အခုတော့ ပြာပုံပဲ ကျန်တော့တယ်၊ ငါတို့ နားမော်ရောက်နေတယ်၊ တိုက်ပွဲဖြစ်လို့ မဟုတ်ဘူး။ ဘယ်လိုလောင်တာလဲ မသိသေးဘူး။ အဲဒါတာ စုံစမ်း မေးမြန်းဖို့ ရောက်နေတာ၊ ကိုရင်တစ်ပါး ပါသွားတယ်လို့ ကြားရတယ်၊ အခုတော့ ပြာပုံပဲ ကျန်တော့တယ်။ ည ၁ နာရီခွဲလောက်က စလောင်တာ၊ တိုက်ပွဲရှောင်အခြေအနေ ဘယ်လို ရှိသလဲဆိုတော့ အဲဒီ နောင်ပူအောင်ဖက်က တိုက်ပွဲရှောင်တွေ အကုန်လုံး အခု နားမော်ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ လာနေထားတာ၊ အခု နားမော်ဘုန်းကြီးကျောင်း က မီးလောင်ပြီဆိုတော့ ဘယ်လို လုပ်ကြမလဲ မသိသေးဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)ကို တွေ့ရစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက လွှစင်ကုန်းကျေးရွာတွင် ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော် (SNA) နှင့် ကချင် လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လွှစင်ကုန်းကျေးရွာမှ ဒေသခံ အပါအဝင် အနီးအနားရှိ နောင်ပူအောင်ရွာ ဒေသခံများလည်း နားမော်ရွာဘက်သို့ တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့အတူ နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့က လွှစင်ကုန်းကျေးရွာ၊ ဖာနိုင်းကျေးရွာနှင့် ရွှေပြည်အေးမြို့တို့ကို KIA၊ PDF ပူးပေါင်းတပ်တို့က တစ်ပြိုင်နက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ရွှေပြည်အေးမြို့ကို KIA၊ PDF တို့က ထိန်းချုပ်ထား ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် လွှစင်ကုန်း၊ ဖာနိုင်းကျေးရွာတို့တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု မရှိတော့ကြောင်း သို့သော်လည်း ချင်းတွင်းမြစ် နာဘေးရှိ သောင်သွပ်၊ အိုးဘိုကတောက်၊ တုံဟဲ စသော တမူးနှင့် ဟုမ္မလင်း ဆက်သွယ်ထားသည့် ဒေသများတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေကြောင်း ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

 PDF ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “တိုက်ပွဲအခြေအနေ အဲဒီဖက် ဘယ်လို ရှိသလဲဆိုတာ လောလောဆယ်တော့ ငါတို့ ဥရုချောင်းဘက်က တိတ်နေတယ်၊ မြစ်ပြင်ဘက်ကတော့ စပါယ်ရှယ်ဝုန်းနေတာ၊ စစ်တပ်ကလည်း စပါယ်ရှယ်ထုတာ၊ ဒါပေမဲ့ စစ်တပ်ဘက် ဘယ်လောက်ထုထု ဟိုကောင်တွေကတော့ တစ်ရွာပြီး တစ်ရွာသိမ်းလို့ လာခဲ့တာပဲ၊ ဟုမ္မလင်း တောင် ကပ်နေပြီ။ မြစ်ပြင်ဘက်က၊ အိုးဘိုကတောက်၊ သောင်သွပ်၊ တုံဟဲ ဘာညာ ငါတို့ တမူးဖြတ်တဲ့လမ်းတွေ အကုန်သိမ်းပြီးပြီ။ တီလောင်အထိ ရောက်ခဲ့ပါပြီဆို” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် တိုက်ပွဲများကြောင့် ရွှေပြည်အေးမြို့၊ မြင်သာ၊ ငိုးပင်း၊ မယ်ဇလီ၊ ဇီးပင်သာ၊ နောင်ဆန်းကျင်၊ လွှစင်ကုန်း၊ နောင်ပူအောင်ကျေးရွာများမှ ဒေသခံ ၂၀၀၀ ကျော် ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်သို့ တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်များမှာ ဟုမ္မလင်းမြို့ပေါ်ရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများတွင် ခိုလှုံနေကြရပြီး ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်း ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေကြကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန် အခင်းအကျင်းအသစ် ရှိနေသေးသလား ဆိုသည့်အပေါ် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်ဆွေးနွေးလျက် ရှိနေသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာသော နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသလို အဘက်ဘက်က ယိုယွင်းကျဆင်းလျက် ရှိနေသည်။

ထိုအကျပ်အတည်းများအား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားမှုများ ရှိနေသော်လည်း အလုပ်မဖြစ်ပဲရှိနေ သလို တစ်ဖက်မှာလည်း သွေးကြွေးတွင် ဆွေးနွေးစရာမရှိဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက ဆင်နွှဲလျက်ရှိနေသည်။

နိုင်ငံရေးပြဿနာများ ပြေလည်ရေး တိုက်ခိုက်နေရင်း ဆွေးနွေးနိုင်သလို အဖက်ဖက်က ယုံကြည်ရသော လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းများက ကြားဝင်လုပ်ဆောင်ပေးပါက ပြဿနာ ဖြေရှင်းရန် လမ်းစပွင့်လာနိုင် ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်နေသူ စဝ်ခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဟုတ်ကဲ့ ကျနော်တို့က သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးမရှိဘူးလို့ ကြွေးကြော်နေတာက အသံက အင်မတန် ကျယ်လောင်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုကလည်း ဆွေးနွေးမှုဘက်ကို ယိမ်းလာတာ နည်းတယ်၊ သို့သော်လည်း နိုင်ငံတကာ လျှောက်ကြည့်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် သူများကတော့ တိုက်ရင်း‌ ဆွေးနွေးရင်းသာ လုပ်ပါတယ်၊ ဆွေးနွေးတယ်ဆိုတာ လူသိရှင်ကြား ဆွေးနွေးတာလည်း ရှိနိုင်တယ်၊ တံခါးပိတ်ဆွေးနွေးတာလည်း ရှိနိုင်တယ်၊ ဒါမှမဟုတ် ကြားလူနဲ့ ဆွေးနွေးတာလည်း ရှိနိုင်တယ်၊ ဒီနည်းတွေ နှစ်မျိုးစလုံး သုံးဖို့ လိုပါတယ်၊ ငါ တော့ တိုက်ဖို့ပဲ၊ ဆွေးနွေးဖို့ မရှိဘူး။ ဆွေးနွေးဖို့ဘဲ မတိုက်ဖို့ မရှိဘူး။ အဲဒီလိုမျိုး ပုံသေမယူထားဘဲနဲ့ တိုက်ရင်းနဲ လည်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့ ဒီလမ်းကို ရှာနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်၊ အခု အခက်အခဲရှိတယ်ဆိုတာ ကျနော်နားလည်တယ်၊ တချို့ဆိုလို့ရှိရင် ကျနော့်ကို ပြောပါတယ်။ တချို့ခေါင်းဆောင်တွေက ကျနော်တို့ တိုက် ရင်း ဆွေးနွေးရမယ်ဆိုတာ နည်းလည်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ ကျနော် နားလည်ပေမယ့် ကျနော်တို့ အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ လည်း နားလည်ဖို့ အများကြီး လုပ်ရဦးမယ်ဆိုတဲ့ အခက်အခဲ ရှိတယ်ပေါ့၊ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စမှာ ဆိုလို့ ရှိရင် အဖက် ဖက်က ယုံကြည်တဲ့ ကြားအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဒါမှ မဟုတ်ရင် ကြားပုဂ္ဂိုလ်တွေ မထားသင့်ဘူးလား။ ဒီကြားပုဂ္ဂိုလ် တွေနဲ့ အရင်စလုပ်ရင် မကောင်းဘူးလား။ ဒီကြားပုဂ္ဂိုလ်တွေက လူသိရှင်ကြား အလုပ်လုပ်စရာ မလိုပါဘူး။ ဒီအတိုင်း ရိုးရိုးသာမန်လူလိုပဲ သွားလာပြီးတော့မှ ကူညီလုပ်ကိုင်ပေးလို့ရှိရင် တဖြည်းဖြည်း လမ်းပွင့်လာမလား ကျနော်အဲဒီလို စဉ်းစားချက် ပေးချင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှု၊ နေအိမ် အဆောက်အအုံ မီးလောင်ပျက်စီးမှု၊ ပြည်သူလူထုများ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရမှုများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

နိုင်ငံရေးပြဿနာ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး လက်ရှိ အာဏာရယူထားသော အဖွဲ့အစည်းက ဖန်တီးလုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ပြည်သူလူထုကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဟုတ်ကဲ့ခင်ဗျ၊ အခင်းအကျင်း အသစ်ကတော့ ပြောရတာ နည်းနည်းတော့ ခက်တယ်ပေါ့ဗျာ၊ အခင်းအကျင်း အသစ်က အားလုံးဝိုင်းဝန်းဖြေရှင်းမှ New Order တစ်ခုကို ပြန်လုပ်ရမှာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ ဒီလို အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့တည်းနဲ့ အခင်းအကျင်းအသစ်ကို ဖန်တီးမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒါတော်တော်လေး ခက်ခဲတယ်ပေါ့၊ နောက် တစ်ချက် ၂၀၁၀ ရဲ့ နှောင်းပိုင်းကာလကို ကျနော်တို့ ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ၂၀၁၀ မှာ အခင်းအကျင်း အသစ် ကို ဖန်တီးတာတော့ အထူးသဖြင့်တော့ လက်ရှိအာဏာရထားတဲ့ နယကပေါ့၊ ဟိုတချိန်တုန်းက နယက-ကနေပြီး တော့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးတယ်။ နောက် အခင်းအကျင်းအသစ် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ သမ္မတဦးသိန်းစိန် တက်လာ တယ်၊ ထိုနည်းလည်းကောင်းပဲ လက်ရှိအနေအထားအရ အခင်းအကျင်းအသစ်ကို လက်ရှိ အစိုးရက ဖန်တီးမလား ဒါမှမဟုတ်ရင် အားလုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတော့မှ အခင်းအကျင်း အသစ်အနေနဲ့ ဘယ်လိုသွားကြမလဲဆိုတဲ့ ဆွေးနွေးပြီးမှ အဖြေရှာပြီးတော့ ကျနော်တို့ သွားချင်တဲ့ ပုံစံ အားလုံးသဘောတူချက် ရယူပြီးလို့ သွားလို့ရှိရင် ဒါကတော့ ပိုကောင်းတာပေါ့၊ ဖြစ်နိုင်လို့ရှိရင်” ဟု ပြောသည်။

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအား မဖြေရှင်းနိုင်ပါက ပြည်သူလူထုများမှ ပိုမိုဆိုးရွားလာသော စီးပွားရေး အကျပ်အတည်း၊ နယ်မြေ မလုံခြုံမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ တိုက်ပွဲများကြောင့် တိုင်းပြည်မှာ နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုရေး စသည်တို့မှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။