CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်နယ်များတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွား၍ အရပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးသလို အဆောက်အဦများ ပျက်စီးနေသည့်တိုင် ပြည်မရှိ လူထုများမှာ တည်ငြိမ်သော အခင်းအကျင်းတစ်ရပ်ကို ဖြတ် သန်းနေရခြင်းကြောင့် ပြည်နယ်များ၌ ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများက ပြည်မနှင့်မသက်ဆိုင်ဘူးလားဟု မေးခွန်း ထုတ်မှုများ ရှိလာနေသည်။

ပြည်နယ်များတွင် ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲများမှာ ပြည်မနှင့်သက်ဆိုင်ကြောင်း၊ ပြည်မရှိ လူငယ်အများစု တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေး အင်အားစုများထံ သွားရောက်ကာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ လုပ်ဆောင်ရကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်ပွဲများ မရှိရေး တောင်းဆိုနေကြစဉ်

၎င်းက “သက်ဆိုင်တာပေါ့ဗျာ၊ ဘာလို့ဆို ပြည်မက PDF တွေ အများစုက သူတို့ဆီသွားပြီးတော့ စစ်ရေး လေ့ကျင့် မှုတွေ၊ တည်ဆောက်မှုတွေ နောက်ကျနော်တို့ လက်နက် တပ်ဆင်မှုတွေ လုပ်နေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေရှိတဲ့ အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်တွေ လှုပ်ရှားတဲ့ နေရာတွေကို အခြေပြုပြီးတော့ ဒီနေ့ PDF တွေ ဖွဲ့စည်းလာနိုင်တာဟာ အခြေခံအားဖြင့် ကျယ်ပြန့်တဲ့ သဘောရှိပါတယ်၊ အဲဒီတော့ သူတို့နဲ့ မဆက်စပ်လို့ မရပါ ဘူး” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက်ပိုင်းမှ စတင်၍ ပြည်နယ်များ၌ ဖြစ်ပွား လာခဲ့ကြောင်း၊ ထိုစဉ် အချိန်က ပြည်မရှိ လူထုသည် တည်ငြိမ်လျက်ရှိခဲ့ပြီး ပြည်နယ်အတွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းရေး ကြိုးပမ်း တောင်းဆိုပေးခဲ့ခြင်း အားနည်းကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် နောက်ပိုင်း ပေါ်ပေါက်လာသည့် နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းမှသာ ပြည်မလူထုသည် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခအပေါ် သဘောပေါက်လာကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း တော်လှန်ရေးအင်အားစု တချို့က ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း ပြောင်းလဲလာသည့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအရ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုတို့အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။

တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့၀င်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ ဒေသအများစုရှိ ဒေသခံပြည်သူများမှာ နေရပ်စွန့်ခွာပြီး ဘေးလွှတ်ရာသို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင် နေကြရသလို ပညာသင်ကြားခွင့်နှင့် လုံခြုံစိတ်ချရမှုများ ကင်းဝေးနေကြရသည်။

လက်ရှိ မိမိတို့ ဆင်နွှဲနေသည့် တော်လှန်ရေးမှာ လူထုကို အားယူကာ လုပ်ဆောင်ရသည့် တော်လှန်ရေးဖြစ် ကြောင်း၊ တော်လှန်ရေးတွင် မပါဝင်သော သူများကို မိမိတို့အနေဖြင့် မှတ်ချက်မပြုလိုကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကတော့ ကျနော် အဲဒီအ‌ပေါ်မှာတော့ မှတ်ချက်မပေးလိုဘူးပေါ့နော်၊ အဓိက-က ဒီတော်လှန်ရေးက လူထုကို ကျနော်တို့ အားယူပြီး လုပ်ရတဲ့ တောလှန်ရေးဖြစ်တယ်၊ ဖြစ်တဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ကလည်း လူထုထဲက ပေါက်ဖွားလာတဲ့ တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ တော်လှန်ရေး လုပ်တဲ့သူတွေ ဖြစ်တယ်၊ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ တော်လှန်ရေးက ကျနော်တို့ ပြည်နယ်တစ်ခုအတွက်ပဲ မဟုတ်ဘူး။
ကျနော်တို့ တစ်နိုင်ငံလုံး လွတ် မြောက်ရေးအတွက် ကျနော်တို့ အတူတူ ဝိုင်းပြီးမှ စစ်ကောင်စီနဲ့ တကွ အာဏာရှင်တွေကို ကျနော်တို့ တိုက်ထုတ် နေတဲ့ တော်လှန်‌ရေးဖြစ်တယ်၊ ဒီအ‌ပေါ်မှာတော့ လူထုတွေအနေနဲ့ ပါဝင်တဲ့သူတွေက အများကြီးရှိတာပေါ့လေ၊ အများကြီးရှိတယ်၊ တချို့ကလည်း ခုနပြောသလိုမျိုးပေါ့နော် ဒီအတိုင်းနေတဲ့သူလည်း ရှိကောင်း ရှိနိုင်လိမ့်မယ်၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအပေါ်မှာတော့ ကျနော်တို့ ဘာမှ မပြောလိုဘူးပေါ့လေ၊ ဘာမှတော့ မှတ်ချက် မပေးလိုပါဘူး” ဟု ပြော သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း တပ်မတော်နှင့် EAO – PDF ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲပေါင်း ၉၃၀၀ ကျော် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ထိုတိုက်ပွဲများမှာ ပြည်နယ်များတွင် အများစု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ ကြောင့် ပြည်တွင်းမှာ တိုက်ပွဲ‌ရှောင်လူဦးရေ ၂ သန်းကျော် ရှိလာကြောင်း ISP Myanmar ၏ နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန် ချက်အရ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း) အထူးဒေသ(၁) မူပန်(သိန္နီ)ခရိုင် ပြင်းတောင်ရွာအနီးရှိ မြန်မာ အမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်-ကိုးကန့်(MNDAA)၏ ယာယီတပ်စခန်းကို ဇွန်လ ၂ ရက်က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်လာခဲ့ကြောင်း ကိုးကန့်မီဒီယာကနေတဆင့် ထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ကိုးကန့်ခရိုင်၊ တုံရှမ်းဒေသမှာ အခြေချနေသည့် MNDAA နှင့် တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုရက် နေ့လယ် ၁၂ နာရီ ၄၀ မိနစ်တွင် ရှောင်မင်ရှမ်းနှင့် ချောက်ချိုင့်ပါ့ နေရာမှာ ညနေ ၃ နာရီအထိ နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သေးသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့က မိုင်းလားမှာ မြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့နဲ့ NSPNC တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး

အဆိုပါ တိုက်ပွဲတွင် MNDAA ဘက်မှ တစ်ဦးကျဆုံးပြီး တစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သော်လည်း တပ်မတော်ဘက်က ထိခိုက်မှု အခြေအနေကိုတော့ မသိရသေးဘူးဟု ကိုးကန့်မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀ နာရီကလည်း ကိုးကန့်ခရိုင်ထဲက ကြာကျည်ရှူကျေးရွာအုပ်စု ကျန်တစ်ရှမ်းဘက် တွင် ပစ်ခတ်သံများ ကြားရသည်ဟု ၎င်းက ဖော်ပြခဲ့သည်။

မြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့ဖြစ်သည့် MNDAA၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)တို့မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် နစက၏ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)တို့ မိုင်းလားမြို့မှာ ဇွန်လ ၁ ရက်က တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးခဲ့သေး သည်။

CNI International News

နယူးယောက်၊ ဇွန်လ ၃

မြန်မာနိုင်ငံမှ မက်သာဖက်တမင်း (methamphetamines) များအား မှောင်ခိုလုပ်ရန် အာရှမူးယစ်ဆေးဝါး ကွန် ယက်များသည် ရေလမ်းကြောင်းကို အသုံးပြုမှု မြင့်တက်လာကာ ဈေးကွက်ချဲ့ထွင်ရန် အတွက်လည်း ကတ်တ မင်း(ketamine) ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ (UN)က ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် ပြော သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းမှာ ဖော်ပြထားသည်။

တရုတ်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ တစ်လျှောက်ရှိ လမ်းကြောင်းများတွင် ကင်းလှည့်မှုများ တင်းကြပ်လာခြင်းကို ရှောင်လွဲရန် အတွက် မြန်မာနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်း ရှမ်းပြည်နယ်မှ မက်သာဖက်တမင်းများကို လှေများဖြင့် မှောင်ခိုကူးလျက်ရှိ သည်ဟု ကုလ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ရာဇဝတ်မှုရုံး (UNODC) က နှစ်ပတ်လည် ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထား သည်။

မြန်မာ၊ လာအိုနှင့် ထိုင်းနယ်စပ်ဒေသသည် တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်မှု၊ ရောင်းဝယ်မှုတို့အတွက် နာမည်ဆိုးဖြင့် ကာလရှည် ထင်ရှားခဲ့ကာ အထူးသဖြင့် မက်သာဖက်တမင်းနှင့် ဘိန်းဖြူတို့ ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်း ယူနန် (Yunan) ပြည်နယ်နှင့် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျှောက် ကင်းလှည့်မှု များ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် မှောင်ခိုသမားများက ပုံမှန်မဟုတ်သော ရေကြောင်းလမ်းကို အသုံးပြုလာ ကြသည့် အတွက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ထိုင်းနှင့်တရုတ် အာဏာပိုင်များဘက်က ဖမ်းဆီးရမိသည့် မက်သာဖက်တမင်း အရေ အတွက် ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

 ထိုင်း-မြန်မာ-တရုတ်-လာအို မဲခေါင်မြစ်ကြောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

မှောင်ခိုသမားများက လာအိုနှင့်ထိုင်း မြောက်ပိုင်းတစ်လျှောက် မူးယစ်ဆေးဝါး အရေအတွက် အမြောက်အများကို ပို့ဆောင်နေကြဆဲ ဖြစ်သော်လည်း တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ၎င်းတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်း တစ်လျှောက်မှ အက်ဒမန်ပင်လယ် (Andaman Sea) သို့ လုံခြုံရေးနည်းပါးသည့် ရေကြောင်းလမ်းမှ ပို့ဆောင်မှုများလည်း သိသိ သာသာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု UNODC ၏ ဒေသဆိုင်ရာ ကိုယ်စားလှယ် ဂျရမီ ဒေါက်ဂလက်စ် (Jeremy Douglas) က ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံထုတ် မက်သာဖက်တမင်းများသည် အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့သို့ အလုံးအရင်းနှင့် ဝင်ရောက်နေ သည်ဟုလည်း ယင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အရှေ့နှင့် အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသတလွှားရှိ ရဲတပ်ဖွဲ့များသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် မက်သာဖက်တမင်း ၁၅၁ တန် နီးပါး ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သော်လည်း ယင်းက ၂၀၂၁ ခုနှစ်က ၁၇၂ တန်ထက် လျော့ကျသွားခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒေသတွင်းရှိ မက်သာဖက်တမင်း လက်လီ/လက္ကား ဈေးနှုန်းများသည်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် စံချိန်တင် ကျဆင်း သို့မဟုတ် မပြောင်းလဲဘဲ ရှိနေခဲ့သည်။

ဒေသတွင်းရှိ အင်အားအကြီးဆုံး မှောင်ခိုကွန်ယက်များသည် ၎င်းတို့လုပ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် အဖမ်းမခံရနိုင် ဆိုသည်ကို သေချာမှု မြင့်မားစွာဖြင့် ရောင်းဝယ်မှုများ လုပ်ဆောင်နိုင် နေသည်ဟု ကုလ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဖမ်းမိ မက်သာဖက်တမင်းများကို တွေ့ရစဉ်

မှောင်ခိုင်ကွန်ယက်များသည် ၎င်းတို့ ရောင်းချနေသည့် အရာများကို ချဲ့ထွင်ရန် စီစဉ်နေသည့် အထောက်အထား များကိုပါ မြင်တွေ့လာရသည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဒေသတစ်ဝန်းရှိ အာဏာပိုင်များသည် ကတ်တမင်း ၂၇ ဒသမ ၄ တန် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး ယင်းက ၂၀၂၁ ခုနှစ်နှင့်ယှဉ်လျှင် ၁၆၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ကတ်တမင်းကို အကြီးစား ထုတ်လုပ်ရောင်းချနေမှုများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့မှုသည် ဒေသအတွက် အချက်ပေးသံပင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

မက်သာဖက်တမင်းနှင့် ကတ်တမင်းတို့ကို အများအပြား ပူးတွဲတင်ပို့ ရောင်းချနေခြင်းက ကောင်းစွာ စုဖွဲ့ထား သော ရာဇဝတ်အဖွဲ့များအနေဖြင့် စိတ်ကြွရူးသွပ်ဆေးများအတွက် ဝယ်လိုအားကို မြှင့်တင်ရန် ဆေးနှစ်မျိုးပါ ပတ်ကေ့စ် တစ်ခုအဖြစ် ရောင်းချရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း ကုလ၏ ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထား သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃

အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး နစကမှ ပြင်ဆင်နေသည့်တိုင် မည်သည့်အချိန်တွင် ကျင်းပမည်ကို အတိအကျ ပြောကြားထားခြင်း မရှိသောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား ကျင်းပလာနိုင်မည့် အချိန်ကို ခန့်မှန်း သုံးသပ်လာခဲ့ကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေသည့်တိုင် ပြည်တွင်းမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေပြီး လုံခြုံရေးပိုင်းနှင့် ပတ်သက်၍လည်း အားနည်းချက်များရှိနေကြောင်း နိုင်ငံရေးပါတီများက ပြောသည်။

လက်ရှိမှာ နစကအနေဖြင့် တိုင်းပြည်ကို တည်ငြိမ်အောင် ကြိုးစားနေကြောင်း၊ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများ၏ ဝိုင်းဝန်း ဖျန်ဖြေမှုအပေါ် မူတည်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “အခုသွားနေတာက တည်ငြိမ် ငြိမ်းချမ်းအောင် ကြိုးစားနေတယ်၊ အဲဒါကို မိတ်ဖက်နိုင်ငံ တွေကလည်း ဝိုင်းကူညီကြတဲ့ပုံ ပေါက်တယ်၊ တရုတ် အပါအဝင် မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေကနေ ကူညီနေတဲ့ပုံ ပေါက် တာပေါ့၊ အဲဒီတော့ ဒီအတိုင်း ကြားဝင်ဖျန်ဖြေတာတို့က အောင်မြင်သွားရင် ကျနော်ထင်တယ်၊ လာမယ့် ၂၀၂၄ ဇန်နဝါရီလအတွင်းမှာ ကျင်းပနိုင်မယ်၊ အဲဒီတော့ ၂၄ ကိုသွားတဲ့ ၂၀၂၄ မှာ ကျင်းပနိုင်တယ်၊ ခန့်မှန်းတာကတော့ လက်ရှိကာလက ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့အထိ သွားမှာလား၊ နောက် ၆ လယူမှာလား။ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုနဲ့ ဆိုင်မယ်” ဟု ပြောသည်။

နစကအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း‌ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးတို့ကို ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်း‌ရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရကို ဖြုတ်ချ၍ မြန်မာ့တပ်မ‌တော်က နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည် ကျင်းပပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရရှိသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော် အာဏာ ပြန်လည် လွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု အာမခံကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြော ထားသည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှသာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယူဆကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ (TNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဒါ ကျနော့် အမြင်ပေါ့နော်၊ အခြေခံဥပဒေနဲ့ပဲ သူက ကိုင်သွားလိမ့်မယ်၊ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ကိုင်သွားပြီးတဲ့ ခါကြရင် သူက တစ်နှစ် သက်တမ်း ယူသွားလိမ့်မယ်၊ တစ်နှစ် သက်တမ်း ပြီးသွားရင်တော့ သူအပြောင်းအလဲ တစ်ခုတော့ လုပ်လိမ့်မယ်၊ ဒီဖွဲ့စည်းပုံအတိုင်းပဲ သူလုပ်မှာပါ၊ ရွေးကောက်ပွဲတော့ လုပ်မှာ မထင်ဘူး။ အစောဆုံး ရွေးကောက်ပွဲ သွားလုပ်ရင်တော့ ၂၀၂၅ လောက်မှ သွားလုပ်မယ်လို့ ထင်တာပါ့၊ အခု နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း ကလည်း ၂၀၀၈ အတိုင်းသား ဆက်သွားပါ သူတို့အနေနဲ့ ထောက်ခံတယ်ဆိုတဲ့ သဘောတရားတွေက အရိပ်တွေ က ပြနေတယ်လေ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီနစက-က ၂၀၀၈ ကျော်ပြီး သူ့အနေနဲ့ လုပ်မယ်မထင်ဘူးလို့ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲမဲထည့်နေကြစဉ်

နစကသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမည်ဟု ပြောဆိုခဲ့သော် လည်း ယခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို မည်သည့် အချိန်မှာ ကျင်းပပေးမည်ဟု တိတိကျကျ ထုတ်ဖော် ပြောကြားခြင်း မရှိသေးပေ။

သို့သော်လည်း နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ အသစ်ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန် ခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် ဆက်လက် တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက် ထားရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ထို့နောက် သတ်မှတ် ကာလအတွင်း မှတ်ပုံ ပြန်မတင်သည့် NLD နှင့် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ နစကကျင်းပမည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)၏ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောကြားထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ကာကွယ်ရေးဌာနမှ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဒေသခွဲ တပ်ရင်း/ တပ်ဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ဘာတွေ ဆက်ဖြစ်လာနိုင်လဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်မှုများ ရှိလာခဲ့သည်။

တပ်မတော်ကို စစ်နည်းဗျူဟာကျကျ ပိုမိုထိရောက်စွာ တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းနိုင်ရန် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၊ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဒေသခွဲ၏ ပထမဆုံး တပ်ရင်းဖြစ်သည့် ၅၁၀၁ ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့မှာ စတင်ဖွဲ့စည်း ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ရန်ကုန်တပ်ရင်းကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း အခြေခံနယ်မြေ မရှိသည့်အတွက် တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ထူးပြီး မဖြစ်ဘူးပေါ့နော်၊ ထူးဖြစ်စရာမရှိဘူး။ သူက ဖွဲ့စည်းပုံကြီး တစ်ခုဖွဲ့လိုက်တယ်ပေါ့နော်၊ တပ်ရင်း ဘယ်လောက်လဲ ၅၁၀၁ လား။ သူက အဲဒီလို တပ်ရင်းဖွဲ့တာပဲရှိတယ်၊ ဖွဲ့တယ်ဆိုတာ ဖွဲ့စည်းပုံအရ တပ်ရင်းမှူးရှိ မယ်၊ ဒုတပ်ရင်းမှူး ရှိမယ်၊ တပ်ခွဲမှူး၊ တပ်စုမှူး ရှိမယ်။ ဒီလိုမျိုး ဖွဲ့စည်းပုံအရသာ ဆောင်ရွက်တာလေ အဲဒီလို ဆောင်ရွက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ပိုတောင်မှ အစိုးရက သူတို့ကို ဖမ်းဖို့ ပိုလွယ်သွားတာပေါ့၊ သဘောကတော့ အဖွဲ့ ကွဲလေးတွေ မဟုတ်ဘဲနဲ့ အကြီးကြီး လုပ်လိုက်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ တစ်နွယ်ငင် တစ်စင်ပါ အကုန်ဆွဲထုတ်လို့ ရတဲ့ အနေအထားကို ဖြစ်သွားပြီ၊ ကျန်တာကတော့ သူဟာသူ တိုက်ပွဲ ပိုဖြစ်မယ်၊ ဘာဖြစ်မယ် ဒါက ဘာမှ ဖြစ်စရာမရှိဘူးပေါ့နော်၊ ဖြစ်စရာ မရှိဘူးဆိုတာက ပြောရလို့ရှိရင် ဒီလို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု ဒါတွေပဲ ရှိမှာပေါ့၊ ဘယ်လိုမှ ကျနော်တို့လည်း ဒီလုပ်ငန်းတွေ လုပ်လာခဲ့တာ ကျနော်တို့ ပြောရရင်တော့ အနှစ် ၂၀ ပေါ့နော်၊ အနှစ် ၂၀ လောက်လုပ်ခဲ့တာ ဒီလို နေရာမျိုးမှာ အခြေခံနယ်မြေမရှိဘဲ ဘာသွားလုပ်မှာလဲ တကယ်တော့လေ၊ ဘာမှ လုပ် မရဘူး” ဟု ပြောသည်။

လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း စစ်ဒေသခွဲနယ်မြေ အသီးသီးတွင် တပ်ရင်း/ တပ်ဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းကာ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ စဉ်ဆက် မပြတ် လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နိုင်ရေး လမ်းညွှန်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိကြောင်း NUG ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြ ထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က မြန်မာ့တပ်မ‌တော်က အရပ်သားအစိုးရ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ကို မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော် ကို အရေးပေါ် ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ပြန်လည်ဖြုတ်ချနိုင်ရေး NUG က ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

NUG အဖွဲ့၀င်များကိုတွေ့ရစဉ် 

တော်လှန်ရေးအင်အားစုများကို စနစ်တကျဖြင့် ကျစ်လစ်ရန် လုပ်ဆောင်ခြင်းဟု ယူဆကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်ထင်တာကပေါ့လေ စစ်ရေးအမြင်ကို ပြောတာပါ။ ပိုပြီးတော့ စနစ်တကျ ကျစ်လစ်အောင် လုပ် လိုက်တယ်လို့ ယူဆတယ်လေ၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့က မကြာခဏ ဖမ်းခံနေရတာတွေ ရှိတယ်လေ၊ အဲဒီ တော့ ဒါတွေဟာ သူတို့က ကျစ်လစ်မှုမရှိလို့ ဒီလို ဖြစ်တယ်လို့ ကြေညာတာလည်း ဖြစ်နိုင်တာပေ့ါ၊ နောက်တစ်ခု က ပိုမိုပြီးတော့ စွမ်းအားကောင်းအောင် လုပ်တယ်လို့ အဲဒီလိုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒါ ကျနော် ထင်မြင်ချက်ပါ နော်” ဟု ပြောသည်။

ထို့အတူ ရန်ကုန်တပ်ရင်းကို ဖွဲ့စည်းလိုက်ခြင်းကြောင့် ရန်ကုန်တွင် အဖမ်းအဆီးများ၊ အစစ်အဆေးများ ပိုမို လုပ် ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ PDF ပူးပေါင်းတပ်တို့ အကြား ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့ တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက် ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(AA-MNDAA-TNLA)မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)မှ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်က ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း) မိုင်းလားမြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးကြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲကို တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သလို တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ် အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာကောပေါင်လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံရေးစနစ် ခိုင်မာစေရေးကိစ္စ၊ တိုင်းရင်းသား ပြည်သူ တစ်ရပ် လုံး၏ လိုလားချက် ပန်းတိုင်ဖြစ်သည့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်တို့ကို အခြေခံသော ပြည်ထောင်စု တည် ဆောက်ရေးကိစ္စ၊ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လက်တွဲ ပူးပေါင်း အကောင် အထည် ဖော်နိုင်ရေးကိစ္စတို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

အလားတူ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စများကို ရှင်းလင်း ဆွေးနွေးပြီး ဖမ်းဆီးထားသူများ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးကိစ္စ၊ မတရားအသင်းမှ ပယ်ဖျက်ရေးကိစ္စနှင့် မိုခါ မုန်တိုင်းဒဏ်သင့်ပြည်သူများထံသို့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ အမြန်ဆုံး အဆင် ပြေ ချောမွေ့စွာ ရောက်ရှိနိုင်ရေးကိစ္စများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့တွင် ဆက်လက် ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်(ညီနောင်) ၃ ဖွဲ့နှင့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်း ရေးကော်မတီ (NSPNC) တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည် လက်ရှိ ‌နွေဦးတော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင် လားဆိုကာ နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြားတွင် သုံးသပ်မှုရှိနေသည်။

အဆိုပါ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံအမှန်တရားနှင့် တရားမျှတသော အမျိုးသားပါတီ (MNTJP/ MNDAA)၊ ပလောင်ပြည်နယ်လွတ် မြောက်ရေးတပ်ဦး(PSLF/TNLA)၊ ရက္ခိုင်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် (ULA/AA) တို့သည် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF)တချို့နှင့် ဆက်စပ်မှုများ ရှိနေသည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ကို နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် မပါဝင်ရန် ဟန့်တားမှု ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးအရ ကျော်လွှားနိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ် အထူးကိုယ်စားလှယ် ကောပေါင်နဲ့အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “အဲဒီအင်အားစုတွေ နွေဦးတော်လှန်ရေးထဲ ပါနိုင်ရင်တော့ နွေဦးတော်လှန်ရေးက မြန်မြန်ဆန် ဆန် ပြီးဆုံးသွားမှာပေါ့ဗျာ၊ အခုအဲဒီလို မြောက်ပိုင်းက အဖွဲ့တွေထဲက ညီနောင်သုံးဖွဲ့ကို ဒီစစ်ပွဲထဲမှာ မပါဝင်ဖို့ အတွက် တရုတ်က ဝင်‌ရောက်စွက်ဖက်ပြီးတော့ ဟန့်တားဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ကိစ္စ နိုင်ငံရေးအရ တစ်ပြည်လုံး အကျိုးစီးပွားကို သဘောပေါက် ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ လိုတယ်ဗျ၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒီမှာတစ်ခု စိတ်ချမ်းသာစရာ ကောင်းတာ ကတော့ KIA မပါတာပဲ၊ KIA ကတော့ ကျနော်ထင်တာကတော့ KIA မြောက်ပိုင်း PDF တွေ ပူးပေါင်းပြီးတော့ နွေဦး စစ်ဆင်ရေး လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်လာမယ်လို့ ထင်တယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူက နိုင်ငံရေး အစဉ်အလာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တာကို ဒါကြောင့်မို့ တရုတ်က ပြောတိုင်းတော့ လက်ခံမယ်လို့ မထင်ဘူး။ ကျန်တဲ့ သုံးဖွဲ့ကတော့ တရုတ်ရဲ့ ပါဝင်စွက်ဖက်မှုက တော်တော်ကို ဆိုးဝါးနက်ရှိုင်းတယ်၊ ဆိုလိုတာက အခုက တရုတ်တစ်ပြည်လုံးတင် မဟုတ်ဘူး။ ယူနန်ပြည်နယ်ကနေပြီးတော့ ဗမာ့ရေးရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အနီးကပ် ချည်းကပ် ဆောင်ရွက်မယ့် သံတမန်အသစ် တစ်ယောက်ပါ ခန့်ထားတာ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ ပြောရ လို့ရှိရင် ဗမာပြည်ပြဿနာဆိုတာ ယူနန်ပြည်နယ်ရဲ့ ပြည်နယ်ခွဲတစ်ခုရဲ့ ပြဿနာဖြစ်အောင် တရုတ်က ဖန်တီးနေ တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အနာဂတ် ကျနော်တို့ တိုင်းပြည် တည်ဆောက်ရေး အတွက်ရော အခုလောလောဆယ် နွေဦး တော်လှန်ရေး အတွက်ရော ကြီးမားတဲ့ အဟန့်အတားကြီး ဖြစ်တယ်၊ အဲဒါတွေကို နိုင်ငံရေးအရ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေ ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ လိုတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့နှင့် NSPNC တို့ မိုင်းလားမြို့မှာ ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့တွင် စတင် ဆွေးနွေးကြသည်။

အဆိုပါ ၃ ဖွဲ့မှာ AA သည် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို စစ်သင်တန်းပေးမှုများ ရှိနေသလို TNLA အနေဖြင့် လည်း PDF များကို စစ်သင်တန်းပေးမှုများ၊ အတူတကွပူးပေါင်းကာ စစ်‌ရေးလှုပ်ရှားမှုများရှိနေကြောင်း သတင်း များတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့အတူ ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်(BPLA)မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို မြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ်တွင်ရှိသော MNDAA တပ်ဖွဲ့ထံ စေလွှတ်ကာ အခြေခံစစ်ပညာ သင်ယူမှုများလည်း ရှိနေသည်။

NSPNC ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့နှင့် NSPNC တို့ တွေ့ဆုံမှုမှာ နွေဦးတော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု အများအပြား ရှိမှာ မဟုတ်ကြောင်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက “အဲဒါကတော့ တစ်ဖွဲ့ချင်း ဆုံးဖြတ်မယ်ထင်တယ်၊ ကျနော်ထင်တယ်၊ အဲဒါ တစ်ဖွဲ့ချင်းက ကိုယ့်ဒေသ ဆက်ဆံမှုအရ အပြန်အလှန် အားပြုတာ‌တော့ ရှိမှာပေါ့၊ အပြန်အလှန် အားပြုတယ်ဆိုတာက နေရာ ပေးတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အကူအညီ နည်းနည်းပါးပါး ပေးတာလည်း ရှိနိုင်တာပေါ့၊ ဒါကလည်းပဲ တရုတ်ပြောတိုင်းတော့ လိုက်မလုပ်ဘူးနဲ့ တူပါတယ်။ ဒီကိစ္စ အသေးအဖွဲ့ကိုလည်းပဲ တရုတ်က ပြောမယ်လို့ ကျနော်မထင်ဘူး။ သူ့ကိစ္စပဲ သူပြောမှာပေါ့ဗျာ၊ ‌နောက်ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီကတော့ မပြောတတ်ဘူး။ စစ်ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ်တွေက တော့ အဲဒီကိစ္စပြောချင်လည်း ပြောမှာပေါ့၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်တို့ အဖွဲ့ကတော့ နွေဦးတော်လှန်ရေးနဲ့ မချိတ် ဆက်ပါနဲ့ မကူပါနဲ့လို့ ပြောချင်လည်း ပြောလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမဲ့ တရုတ်ဘက်က ပြောဖို့ အကြောင်းမရှိဘူး” ဟု ပြော သည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ဖြစ်သည့် AA၊ TNLA၊ MNDAA တို့သည် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးတို့ကို အတူပူးတွဲ လှုပ်ရှားနေ သည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ စုပေါင်း ပါဝင်သည့် စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၀ ရက်မှ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဖိုရမ်သို့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ် ၂၈ မြို့နယ်တွင် အခြေစိုက်သည့် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၁၇၃ ဖွဲ့နှင့် လေ့လာသူ ၃၁ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကြကြောင်း စစ်ကိုင်းဖိုရမ်က ဇွန်လ ၁ ရက် တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့နောက် နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ၊ စစ်ရေးကဏ္ဍ၊ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးကဏ္ဍ၊ အထွေထွေကဏ္ဍဟူ၍ ကဏ္ဍကြီး လေးရပ်ကို ဆွေးနွေးအဖြေရှာခဲ့ကြကြောင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၏ အနာဂတ်ရေးရာများနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ၊ စစ်ရေးကဏ္ဍ၊ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးကဏ္ဍ၊ အထွေထွေကဏ္ဍ သပိတ်၊ CDM၊ သယံဇာတ၊ စစ်ရှောင် ကူညီကယ်ဆယ်ရေး စသည့် ကဏ္ဍကြီးများကို စုပေါင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ထုတ်ပြန်ချက်

“စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်နေကြသည့် နိုင်ငံရေး၊ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းများကြား အားလုံးပေါင်းစပ် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်သည့် တိုင်းအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ သို့မဟုတ် အစုအဖွဲ့တစ်ခုကို တည်ဆောက်ပြီး စစ်အာဏာရှင်စနစ် အပါအဝင် အာဏာရှင်စနစ် အားလုံးအပြီး တိုင်း ချုပ်ငြိမ်းရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရရှိရေးနှင့်ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ် ပေါ်ထွန်းရေး တို့ကို ဖော်ဆောင်ရန်ရည်မှန်းသည်”ဟု စစ်ကိုင်းဖိုရမ် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့နောက် တိုင်းအဆင့် အရေးတကြိး လိုအပ်နေသည့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များအဖြစ် (က) တိုင်းအဆင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစီအမံများ ပေါ်ပေါက်ရေး၊ (ခ) တိုင်းအဆင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် မူဝါဒများ ရေးဆွဲရေး၊ (ဂ) တိုင်းအတွင်း အုပ်ချုပ်ရေးနှင့်စစ်ရေးအဖွဲ့များကြား အပြန်အလှန်ထိန်းကျောင်းနိုင်ရေး၊ (ဃ)ဒေသတွင်း ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များ စုစည်းအားကောင်းနိုင်ရေးတို့ကို လုပ်ဆောင်သွားရန် ချမှတ်ခဲ့သည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အခင်း အကျင်းတွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးကို စတင်ခဲ့သည့် ဒေသဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၁

ဗမာတိုင်းရင်းသားကို ကိုယ်စားပြုသည့် တပ်မဟာတစ်ခု ပေါ်လာရေး စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ကို ကျင်းပခြင်း ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဆိုပါ တပ်မဟာသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) နှင့် ပူးပေါင်း၍ နွေဦးတော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင် တိုက်ခိုက်ပေးမည့် စည်းလုံးညီညွတ်သော အင်အားတစ်ရပ်ဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “အဓိက ပြောရလို့ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့ စစ်ကိုင်းဒေသမှာ ကျနော်တို့ PDF အဖွဲ့တွေ အားလုံးကို စုစည်းပြီးတော့ ဗမာဒေသက တပ်မဟာတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါတယ်။ အဲဒီ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းဖို့အတွက် အခုပြောပြနေတဲ့ PDF တွေနဲ့ NUG အောက်ကို မဝင်သေးတဲ့ PDF တွေ အားလုံး စုစည်းပြီး တော့ အခုက အဲဒီလိုလုပ်ဖို့ စီစဉ်တာပါ။ ကျနော်တို့ကလည်း အခုလိုနေတာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တွေထဲမှာ တိုင်းရင်းသားဖြစ်တဲ့ ဗမာတပ်ရယ်လို့ ပီပီပြင်ပြင် မရှိသေးတဲ့အတွက် NUG က အဲဒီဒေသမှာ ဦးဆောင် ပြီး လုပ်သင့်တယ်လို့ တိုက်တွန်းထားတာတွေ ရှိပါတယ်၊ အဲဒီ အခြေအနေအောက်မှာ အခု အားလုံး စည်းလုံးညီ ညွတ်တဲ့ ပျောက်ကြားတပ်ဖွဲ့တွေကို စုစည်းပြီးတော့ တပ်မဟာတစ်ခု ဖွဲ့စည်းဖို့ စုစည်းနေတယ်လို့ ကြားပါတယ် ခင်ဗျ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ကို စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ၊ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ စုပေါင်း ဆွေးနွေး ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

 စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မုံရွာမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ MPDF စစ်ရေးလေ့ကျင့်နေမှုအား ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလက တွေ့ရစဉ်။ (MPDF/ Fb)

စစ်ကိုင်းဖိုရမ်မှ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု အဆင့်ဆင့်ဖြင့် ဖက်ဒရယ်ယူနစ် တစ်ခုအဖြစ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးအတွက်ကိုလည်း တိုက်တွန်းကြောင်းနှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုသစ် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းအနေဖြင့် ဖက်ဒရယ်ယူနစ် တစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်နိုင်ရန်ကိုလည်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) က မျှော်လင့်ကြောင်း သဝဏ်လွှာ ပေးပို့ခဲ့သည်။

အလားတူ နွေဦးတော်လှန်ရေး လိုအပ်ချက်ဖြစ်သော စုပေါင်းဆွေး‌နွေး၊ စုပေါင်းခေါင်းဆောင်၊ စုပေါင်းတော်လှန် ကြမည့် တော်လှန်ရေး စံနမူနာကောင်း တစ်ရပ်ကို စစ်ကိုင်းဖိုရမ် ကျင်းပပြီး တော်လှန်ရေး၏ စံပြတိုင်းတစ်ခု အဖြစ် ရပ်တည်လှုပ်ရှား တော်လှန်နေသည့် စစ်ကိုင်းမှ တော်လှန်ပြည်သူများကို လေးစားဂုဏ်ပြုကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC)က သဝဏ်လွှာပေးပို့ထားသည်။

 စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း လှုပ်ရှားနေသည့် PDF အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက “ဗမာအင်အားစုတွေက အများအားဖြင့် တော်လှန်ရေး လုပ်ကြတယ်ဆိုတာက စနစ်ပေါ့၊ စနစ်နဲ့ ဆိုင်ပြီးတော့ လုပ် ကြတာ၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ် တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်တယ်၊ တိုင်းရင်း သားတွေကတော့ ဖက်ဒရယ် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်၊ ကိုယ့်ကံကြမ္မာ ကိုယ်ဖန်တီးခွင့်ဆိုတဲ့ ဖက်ဒရယ် အခွင့်အရေးတွေကို တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်တယ်၊ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုး အာဂျင်နာ (အစီအစဉ်)ကွဲနေ တဲ့ အတွက်နဲ့ တချို့ဗမာတွေ ကလည်း ဒါတွေကို သိပ်ပြီးမှ မကြိုက်ကြဘူးပေါ့၊ အဲဒီအချိန်မှာ တစ်စုတစည်းတည်း ဆုံးဖြတ်နိုင်တဲ့ နိုင်ငံရေးအား ဖြင့် ဆုံးဖြတ်နိုင်တဲ့ ဗမာကိုယ်စားပြု အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ ဖြစ်လာတယ်ဆိုတာတော့ ဖြစ်လာ နိုင်တယ်၊ ဖြစ်လည်း ဖြစ်သင့် တယ်ပေါ့နော်၊ ဒါပေမဲ့ ခုနလို တခြားတိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ပေါင်းစည်းလို့ အခက်အခဲ ဖြစ်စေတဲ့ အင်အားတစ်ခု ဖြစ် သွားမယ်၊ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေအတွက် ဒါက စိုးရိမ်ကြောင့်ကြနိုင်တဲ့ အဖွဲ့ အစည်းတစ်ခု ဖြစ်လာမယ် ဆိုရင် တော့ ဒါက မလိုလားအပ်ဘူးလို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နောက်ပိုင်း တပ်မတော်ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်မှုကို စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းမှ စတင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ယနေ့အချိန်ထိ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက် ရှိနေသည်။