CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇
အိန္ဒိယအနေဖြင့် အာရက္ခတပ်တော်(AA)ကို လက်နက်ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု တရုတ်မီဒီယာ တချို့က ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း မဖြစ်နိုင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ပြောသည်။
တရုတ်မီဒီယာတစ်ခုက အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် အိန္ဒိယတပ်မတော်က ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြင့် များပြားစွာ ဆက်သွယ်ပြီး ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို လက်နက်ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု ပြောသွားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
အချက်အလက်အရ မပြည့်စုံခြင်းနှင့် ဖြစ်နိုင်ခြေအရ အလွန်နည်းပါးသော ကိစ္စရပ်ဖြစ်သောကြောင့် AA အား အိန္ဒိယအနေဖြင့် ထောက်ပံ့ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “တရုတ်ရော၊ အိန္ဒိယရော နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ် ထိစပ်နေတဲ့လူတွေ အဲဒီ proxy war ကြားခံခံရတဲ့ အထူးသဖြင့် AA ပေါ့၊ KIA ပေါ့၊ နောက် MNDAA ပေါ့ ဒီလိုအဖွဲ့မျိုးတွေတောင် ကြားထဲက နောက်ထပ် သူတို့ကို ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ထောက်ပံ့မှုပေးတဲ့ တစ်ယောက်ရှိလို့ရှိရင် ဘက်ကမျိုးစုံ ပြောင်းနိုင်တယ်၊ အဲတာက Non-State actors တွေရဲ့ သဘောသဘာဝထဲမှာ ပါပြီးသား၊ အဲတော့ proxy မွေးတယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စရပ် တစ်ခုက တကယ်တမ်းကျရင် မကိုင်မတွယ်တတ်ရင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြန်ထိနိုင်တယ်၊ နှစ်ဖက်သွား ဓားနဲ့တူတယ် လို့ ကျနော် အမြဲတမ်းပြောတယ်၊ အဲတော့ proxy မွေးဖို့ဆိုတဲ့ ကိစ္စရပ်သည် တော်တော်လေး အန္တရာယ်ကြီးတယ်၊ တော်တော်ပြဿနာတတ်တဲ့ ကိစ္စရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ချက်က မြန်မာပြည်က အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ ကြေညာ ထားပြီးသား အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို Non-State actors တစ်ဖွဲ့ကို အိန္ဒိယဘက်ကနေ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ ထောက်ပံ့မှာလဲ ဆိုတာ နောက်ထပ် သုံးသပ်စရာ အချက်ရှိတာပေါ့၊ အဲတော့ ဘာကြောင့် ခုလိုမျိုး ထောက်ပံ့ဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူး လို့ သုံးသပ်လဲဆိုတော့ ခုနက အချက်အလက်လည်း မပြည့်စုံဘူး၊ ဖြစ်နိုင်ခြေအရလည်း အင်မတန်နည်းတဲ့ ကိစ္စ ရပ်မှာ ဒီအတိုင်းပဲပေါ့၊ ဒါပေမယ့် နောက်ထပ် အချက်အလက် အသစ်တွေ ထပ်ထွက်လာလို့ တစ်ခုခုကျရင်တော့ ဒီခုနသုံးသပ်ချက်က ပြန်ပြီးတော့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်သွားနိုင်တာပေါ့၊ ဒါမျိုးတော့ရှိလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။
မီဇိုရမ်လွှတ်တော်အမတ်နဲ့ AA နယ်မြေမှူးတို့ တွေ့ကြစဉ်
AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ် ၁၇ မြို့နယ်အနက် ၁၃ မြို့နယ်အား သိမ်းပိုက်ထားပြီး ယခု ဂွမြို့အား သိမ်းနိုင်ရန် အပြင်း အထန် ထိုးစစ်ဆင်နေကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၏မြို့တော် စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူနှင့် မာန်အောင်မြို့ ၃ မြို့ကိုသာ သိမ်းပိုက်ရန် ကျန်တော့သည်ဟု AA က ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ထို့ပြင် ကုလားတန်စီမံကိန်းသည် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်မှ ကျောက်တော် - ပုဏ္ဏားကျွန်း မြို့နယ်များအား ဖြတ်သန်းကာ စစ်တွေမြို့တွင် အဆုံးသတ်သောကြောင့် အိန္ဒိယအနေဖြင့် AA နှင့် ဆွေးနွေးရမည်ဟုလည်း သုံးသပ်ချက်များ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
အိန္ဒိယအနေဖြင့် AA အား နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးအရ တိုက်ရိုက်ထောက်ပံ့ခြင်းများ မရှိနိုင်သော်လည်း ကုလားတန် စီမံကိန်း မပျက်မစီးစေရန် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့များနှင့် ညှိနှိုင်းခြင်းများ ရှိနိုင်ကြောင်း NCA ထိုးထားသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO- NCA/S) မှဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “တရုတ်က ပြောတယ်ဆိုတာ သူတို့မှာလည်း အထောက်အထား ရှိလားတော့ မသိဘူးပေါ့ဗျာ၊ သို့သော် လည်းပဲ ဒီနိုင်ငံရေးအရလည်းကောင်း၊ စစ်ရေးအရလည်းကောင်း တိုက်ရိုက်တော့ ထောက်ပံ့ဖို့တော့ မရှိဘူးလို့ ထင်ပါတယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ တစ်နေ့ကပဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးတာဝန်ခံ ပြောတာက ဒီနယ်မြေတွေ သိမ်းထားပေမယ့် Non-State actors ဖြစ်နေတဲ့ပေါ်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က စကားမပြောဘူးလို့ ပြောပါတယ်၊ Non-State actors ဆိုတဲ့အဓိပ္ပါယ်က နိုင်ငံရေးမှာ တော်တော်အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် AA က Non-State actors ဖြစ်နေတော့ အဲဒီ ကျနော်တို့ အိန္ဒိယက သူတို့လုပ်ဖို့တော့ ရှိမယ့်ပုံမပေါ်ပါဘူး။ သို့သော်လည်း ပဲ ဒီမှောင်ခိုပေါ့ဗျာ၊ မှောင်ခိုနည်းနဲ့ ဘာနဲ့ တစ်မျိုးမျိုးပေါ့၊ ကုလားတန်စီမံကိန်း မပျက်မစီးရအောင် သက်ဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီတို့ ဘာတို့ အောက်ခြေအောက်လက်က အလုပ်လုပ်တဲ့ အဖွဲ့တို့ အဲဒီနည်းနဲ့ ညှိနှိုင်းတာတော့ ရှိချင်ရှိနိုင် တာပေါ့၊ အပေးအယူ ရှိနိုင်တဲ့ သဘောပေါ့၊ ဒါမြေပြင်အနေအထားအရ၊ လိုအပ်ချက်အရ အိန္ဒိယအစိုးရကိုယ်တိုင် သို့တည်းမဟုတ် အိန္ဒိယရဲ့ ပြည်နယ်တစ်ရပ်ရပ်က အစိုးရကိုယ်တိုင်ကတော့ ပါဝင်ဖို့တော့ အကြောင်းမရှိပါဘူး။ တခြားနည်းလမ်းနဲ့ မှောင်ခိုနည်းကို အောက်လမ်းနည်းနဲ့ တစ်နည်းနည်းနဲ့ အဆက်သွယ်ဆက်ဆံတာတော့ ရှိချင်လည်းရှိမှာပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။
ကုလားတန်မြစ်ကူး တံတားစီမံကိန်းကို တွေ့ရစဉ်
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသော စီနီယာတစ်ဦးကတော့ အိန္ဒိယအစိုးရက AA ကို ထောက်ပံ့ပေးသည်ဆိုခြင်းမှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယအစိုးရ၏ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီတွင် တခြားနိုင်ငံ များရှိ လက်နက်ကိုင်များနှင့် ပတ်သက်နိုင်ရေး တားဆီးထားကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
အိန္ဒိယသံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းကလည်း AA ကို လက်နက် ထောက်ပံ့သည်ဆိုသော စွပ်စွဲချက်မှာ သတင်းအမှား ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးအရ အပုတ်ချလိုသော ဝါဒဖြန့်မှု တစ်ခုသာဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့များအား ဆက်သွယ်ရေး၊ ကားလမ်း ဖောက်လုပ်ရေး ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လွှတ်တော်အမတ် Pu Valalvena နှင့် AA တာဝန်ရှိသူတို့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၉ ရက်က နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသေးသည်။
AA နှင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လွှတ်တော်အမတ်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည် ကုလားတန်စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များအပြင် AA ၏ ဒဏ်ရာရ တပ်သားများ ဆေးကုသရန် အိန္ဒိယသို့ ပို့ဆောင်မှု များပြားနေသည့် ကိစ္စ ရပ်များ၊ နယ်စပ်တွင်ရှိသော အရပ်သားများ၏ လုံခြုံရေး ကိစ္စရပ်များအား အောက်ခြေအဆင့် ညှိနှိုင်းခြင်းများ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက သုံးသပ်သည်။