CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၈

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ PDF အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် နစက ကျင်းပပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်လာနိုင်ရန်မှာ နှစ်ဖက် အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု အဓိကလိုအပ်ကြောင်း 7 EAOs Alliance မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နစက မှ မကြာခင် ကျင်းပရန်စီစဉ်ထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပူးပေါင်းရန် PDF နှင့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို ဖိတ်ခေါ်ကမ်းလှမ်းကြောင်း ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

နှစ်ဖက်အင်အားစုများကြား လက်ရှိယုံကြည်မှု ကျဆင်းနေချိန်တွင် ဖိတ်ခေါ်မှုအရ ပါဝင်လာနိုင်ရေးမှာ စိန်ခေါ်မှုနှင့် အခက်အခဲ အများကြီးရှိကြောင်း 7 EAOs Alliance မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

NUG, TNLA နှင့် ABSDF တို့ကို တွေ့ရစဉ်

“ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ခုနက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ကလည်းပဲ ဒီလိုမျိုး ကျနော်တို့ တစ်နိုင်ငံလုံး စစ်ရေးတွေ ပြင်းထန်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးပျက်စီးနေတဲ့အချိန်မှာ ဖိတ်ခေါ်တာကတော့ ကောင်းပါတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ပါဝင်လာနိုင်အောင်တော့ နှစ်ဖက်အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုက အရမ်းကို လိုအပ်မယ် ထင်ပါ တယ်။ ဒီအချိန်က တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုတွေဖြစ်နေတယ်။ ပြီးတော့ ယုံကြည်မှုတွေ ကျဆင်း နေတဲ့ အချိန်မှာ ဖိတ်ခေါ်မှုအရ ပါလာနိုင်အောင်လို့ အများကြီး စိန်ခေါ်မှုတွေ၊ အခက်အခဲတွေ ရှိဦးမယ်ထင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုလုပ်သင့်လဲဆိုတော့ နှစ်ဖက် ယုံကြည်မှုရအောင် အရင်ဆုံးလုပ်နိုင်ရင်တော့ ကောင်းမယ်ထင်ပါတယ်။ ယုံကြည်မှုကို ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲဆိုပြန်တော့လည်း ကျနော်တစ်ယောက်တည်း ပြောလို့တော့လည်း အဆင် မပြေဘူး။ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းပြီးတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရင် ဘယ်လိုယုံကြည်မှုတွေ ပြန်တက်လာနိုင်မလဲ ဆိုတဲ့အဖြေ ပေါ်မှာ အကောင်းဆုံးကတော့ ပါဝင်ပတ်သက်နေတဲ့သူတွေ၊ ပါဝင်ပတ်သက်နေတဲ့အဖွဲ့တွေကနေ နှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်နဲ့ပဲ တစ်ခုချင်းလုပ်သွားရမယ်လို့ အဲဒီလိုပဲ နားလည်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

နစက မှ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကြီး ပေါ်ထွန်းလာရေး၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ် စနစ်ကိုအခြေခံသော ပြည်ထောင်စုကြီးနှင့်ကိုက်ညီသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေး တို့သည် ကျင်းပရန် ရှိသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးမှ ထွက်ပေါ်လာမည့် လွှတ်တော်၊ အစိုးရတို့နှင့် ဆက်လက်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

PDF အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အုပ်စုများအနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စု ကြီး ပေါ်ထွန်းလာရေးကို မျှော်မှန်းကာ ဥပဒေ‌ဘောင်အတွင်း တရားဝင်ရပ်တည်ပြီး နိုင်ငံတော် အစိုးရ၊ တပ်မတော်နှင့်လက်တွဲ၍ နိုင်ငံတော်အကျိုး၊ ဒေသအကျိုးကို ဖော်ဆောင်မည်ဆိုပါက ကြိုဆိုလက်ခံ မည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိသည်။

ထို့ပြင် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းနေမည်ဆိုပါက နိုင်ငံတော်အတွက် အကျိုးရှိမည် မဟုတ်ဘဲ ဒီမိုကရေစီ နောက်ပြန်သွားနေသကဲ့သို့သာ ဖြစ်နေမည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဆန္ဒမဲထည့်နေစဉ် (ပုံအဟောင်း)

လက်ရှိအခြေအနေအရ PDF နှင့်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံ သည့် ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်မည် ဆိုသည့်အကြောင်းအရာတစ်ခုတည်းဖြင့် ဖိတ်ခေါ်ခြင်းက မလုံလောက် ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“တစ်ဖက်ကလည်း ဝါဒမှိုင်းတိုက်ထားတဲ့ကိစ္စရှိတယ်လေ။ စစ်သားအမြစ်ဖြတ်တို့၊ သွေးကြွေးမှာ ဆွေးနွေးစရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့ ကဏ္ဍမျိုးတွေနဲ့ လက်နက်ကိုင်ပြီး တော်လှန်နေတဲ့အခါကြတော့ ကျနော်တို့ဘက်ကနေ တိုင်းပြည် ကို ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်ကိုအခြေခံတယ်ဆိုတဲ့ဟာနဲ့ တည်ဆောက်မယ်ဆိုတာတစ်ခုတည်းနဲ့ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တခြားအကြောင်းအရာတွေရောအပါ ဖိတ်ခေါ်ရင်တော့ ပိုပြီးမှ ကောင်းမယ်လို့ မြင်တာပေါ့။ ကျနော် စဉ်းစားချက်က ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုစနစ်တည်ဆောက်မယ်ဆိုတဲ့ ဥစ္စာတင် မကဘဲနဲ့ ပြန်လာခဲ့ရင် တိုင်းပြည်ကိုဘယ်လိုတည်ဆောက်ကြမယ် အကောင်းဆုံးနဲ့။ နောက်ပြီးတော့ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်မှာလည်း ဘာတွေလုပ်ကြမယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ကောင်းရာ ကောင်းကြောင်းတွေကို ပြောဆို စည်းရုံးတာပေါ့။ စာထုတ်တာလည်းစာထုတ်တာပေါ့။ လူကိုယ်တိုင်တွေ့နိုင်ရင်လည်း လူကိုယ်တိုင်တွေ့ပေါ့။ တွေ့နိုင်တဲ့ကြားခံအဖွဲ့အစည်းတွေရှိပါတယ် CSO ပိုင်းဆိုင်ရာတွေ။ အဲဒါလေးတွေ အသုံးပြုပြီးမှ စည်းရုံးကြရင် တော့ ပိုပြီးမှ ပူးပေါင်းလာမယ်လို့ မျှော်လင့်တာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မြန်မာနိုင်ငံ၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများတွင် မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်၌ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက်ခွဲကာ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကာ အနိုင်ရပါတီကို အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။

သို့သော် တစ်ဖက် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများမှာ ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု ပြောဆိုထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၇

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)၏ ကြားကာလ တအောင်းပြည် တော်လှန်ရေးအစိုးရ တွင် ပြည်သူလူထု ပါဝင်သည့် အစိုးရတစ်ရပ်အဖြစ် ထားရှိရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်း TNLA မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးယေဦးက ပြောသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၅ ရက်နေ့က ပြုလုပ်သည့်  PSLF/TNLA ၏ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ၎င်းက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လွေးယေဦးက “ကျမတို့ PSLF/TNLA ပါဝင်တယ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေပါမယ်၊ အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ပါပါမယ်။ ဒီ ၃ ခုကနေ ပါဝင်ပြီးတော့မှ ကြားကာလတော်လှန်ရေးအစိုးရတစ်ရပ်(တအောင်းပြည်) ဖော်ဆောင်နိုင် ဖို့ TLC ကတော့ ဦးဆောင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရကိုဖွဲ့နိုင်ဖို့ အစိုးရကို ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ TLC သာလျှင် ဦးဆောင်ပြီးတော့မှ သွားချင်နေတဲ့ ကြားကာလတော်လှန်ရေး အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့ ဖော်ဆောင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကြားကာလ တော်လှန်ရေးအစိုးရဆိုတာ အတတ်နိုင်ဆုံး အရပ်သားတွေ၊ ပြည်သူလူထု ပါဝင်တဲ့ အစိုးရတစ်ရပ် အနေနဲ့ ထားရှိဖို့ ကျမတို့ ပြင်ဆင်တာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုကတော့ ကျမတို့ ဆောင်ရွက်နေပါ တယ်” ဟု ပြောသည်။

TNLA မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးယေဦးကို တွေ့ရစဉ်

တအာင်းအမျိုးသားပါတီ(TNP)၊ PSLF/TNLA နှင့် တအာင်းအရပ်ဖက် အစုအဖွဲ့များ ပါဝင်သည့် တအာင်းပြည် ကောင်စီ(TLC) အား ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

တအာင်းပြည်ကောင်စီ(TLC)သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး၌ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည့် နယ်မြေများကို အခြေခံကာ တအောင်းပြည် တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရတစ်ရပ်ကို ၎င်းအစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ခေါင်းဆောင် ကိုယ်စားလှယ်များ အပြင် သင့်လျော်သည့် ပြည်သူလူထု ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန် ကြိုးပမ်နေ ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် တအာင်းပြည်ကောင်စီ(TLC)ကို တအောင်းပြည်၏ တော်လှန်ရေးကာလတွင် အမြင့်ဆုံး နိုင်ငံရေးအာဏာ ပိုင် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်နေခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက TNLA နှင့် နစက တို့ကို သီးခြားခေါ်ယူတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ကြားဝင်မှုသည် တော်တော်လေး ခရီးရောက်ကြောင်း TNLA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးယေဦးက ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးကိုကိုဦးနဲ့ TNLA မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး တားဂျုတ်ဂျာကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “၃ ပွင့်ဆိုင်ပေါ့နော်၊ စကစ ပါဝင်တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု မပြုလုပ်နိုင်သေးပေမယ့်လည်း ကျမတို့ကို ခေါ်ယူ ပြီးတော့မှ တွေ့ဆုံတာတွေရှိသလို၊ ကျမတို့ကလည်း လက်ရှိ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အနေအထား၊ ကျမတို့ရဲ့ အကျပ်အတည်းနဲ့၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ အထူးသဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုတွေ၊ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထား ထိုးစစ်ဆင်နေမှုတွေကိုတော့ ကျမတို့ တင်ပြတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း စစ်ကောင်စီက အဲဒီလို တင်ပြတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဆိုတော့က နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ပြန်လည်ပြီး တွေ့ဆုံနိုင်ဖို့က တရုတ်အစိုးရရဲ့ ကြားဝင်မှုကတဆင့် အပြုသဘောဆောင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ချိတ်ဆက်မှုမျိုးတွေ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် TNLA တို့ကြား နောင်ချိုမြို့နယ်တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေကာ နောင်ချို မြို့ကို ပြန်လည်ရရှိရေး မြန်မာ့တပ်မတော်ဖက်မှ အင်အားထောင်နှင့်ချီသုံး၍ စစ်ကြောင်း သုံးကြောင်းခွဲ ထိုးစစ် ဆင်နေကြောင်းသိရသည်။

အဆိုပါ နောင်ချိုမြို့ကို TNLA ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေးတပ်များက ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်းဖြစ်သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လတွင် သိမ်းယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၇

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်သည် နိုင်ငံရေးကနေ တဖြေးဖြေးချင်း ဆုတ်ခွာရန် စဉ်းစားထားနိုင်သော်လည်း နိုင်ငံရေးသမားများ အနေဖြင့် တပ်မတော်ကို သွားပြီး နားရွက်တံတွေး မစွပ်ရန်လိုအပ်သည်ဟု ပြည်သူ့ရှေ့ ဆောင်ပါတီ(PPP)မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှုး ဦးမျိုးဆက်သွေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး ပြဿနာများ ရှုပ်ထွေးလာသည့်အခါတိုင်း အာဏာရယူမှုများ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည့်အတွက် နိုင်ငံရေးသမားများအနေဖြင့် တပ်မတော်ကို နားရွက်တံတွေးမစွပ်မိရန် သတိထားသင့် ကြောင်း ထောက်ပြမှုများရှိနေသည်။

တပ်မတော်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က အာဏာထိန်းသိမ်းမှုက ရွေးကောက်ပွဲ မဲမသမာမှုနှင့် တိုင်းပြည်၏ အနာဂတ် အလားအလာ ဆိုးရွားသွားမည်ကို စိုးရိမ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ပြည်သူ့ရှေ့ ဆောင်ပါတီ(PPP)မှ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှုး ဦးမျိုးဆက်သွေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်

နိုင်ငံရေးပါတီမှ ကိုယ်စားလှယ်များကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အဓိက,ကတော့ တပ်မတော်က နိုင်ငံရေးကနေ သူက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအရဆိုရင် ဖြေးဖြေးချင်း ဆုတ်ခွာဖို့ ရည်ရွယ်ထားပုံရတယ်။ သူက ဝင်ဝင်ပါနေရတာက ဒီနိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနဲ့ တပ်မတော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာ တည်ရှိ ရေးအပိုင်းကို သူက စိတ်ပူလို့ အဲလိုမဖြစ်ဖို့ဆိုရင် တပ်မတော်ကို ရှင်းရှင်းပြောရရင်ဗျာ။ သွားသွားပြီး နားရွက် တံတွေး မစွပ်ဖို့လိုတာပေါ့။ နိုင်ငံရေးသမားတွေအနေနဲ့ တပ်မတော်ကို သွားသွားနားရွက်တံတွေးစွပ်ရင်တော့ တပ်မတော်က ထပ်ထပ်ပြီး အာဏာထိန်းသိမ်းတာတွေ လုပ်ကောင်းလုပ်နိုင်တာပေါ့။ အဲတော့ ဆိုလိုတာက တပ်မတော်နဲ့ ဒီနိုင်ငံရေးသမားတွေရဲ့ကြားမှာ တပ်ဘက်အရပ်ဘက် ဆက်ဆံရေးလို့ပဲ ပြောပြောပေါ့လေ ပြေလည် သော ဆက်ဆံရေးတစ်ခုပဲ တည်ဆောက်ပြီး တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ကနေ ဖြေးဖြေးချင်း ဆုတ်ခွာသွား အောင် လုပ်ရမှာ ဆိုလိုတာက တပ်မတော်ကို လူမိုက်အပြော သွားပြောပြီးရင် မင်းမရှိလည်းရတယ်။ မင်းဂရုမ စိုက်ပါဘူးတို့ ဒါမျိုးသွားပြောလို့မရဘူးပေါ့နော်။ တပ်မတော်ရဲ့ တည်ရှိမှုကို အသိအမှတ်ပြုပြီး တပ်မတော်ကို ဖြေးဖြေးချင်း နိုင်ငံရေးကနေ ဆုတ်ခွာသွားအောင် စည်းရုံးသိမ်းသွင်း ဖြောင်းဖြယူရမယ့် သဘောပေါ့နော်။ အဲလိုမျိုး လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ တပ်မတော်က နိုင်ငံရေးကနေ ဖြေးဖြေးချင်း ဆုတ်ခွာသွားမယ်လို့ ကျနော်တို့လည်း မျှော်လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်သည် ၁၉၅၈ က ဦးနု အစိုးရမှ အာဏာအပ်နှံ၍ အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်း အုပ်ချုပ်ခဲ့ဖူးပြီးနောက် ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်တွင် တစ်ကြိမ်၊ ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် တစ်ကြိမ်၊ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲအပြီး တစ်ကြိမ်  စသဖြင့် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် အာဏာရရှိခဲ့ဖူးသည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် NLD အစိုးရက ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်း ပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာရယူခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိအချိန်ထိ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာ၍ အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသည်။ 

 နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌ တွေ့ဆုံစဉ် 

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အခက်အခဲများဖြစ်လာပါက ရွေးကောက်ပွဲ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲဆိုသော စကား များဖြင့် အာဏာသက်ဆိုးရှည်အောင် ပြည်သူများကို လှည့်ကွက်များသုံး၍ ဆောင်ရွက်လေ့ရှိကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေး‌လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲလိုလူတွေကို ကျမတို့က နိုင်ငံ‌ရေးသမားလို့ သဘောမထားဘူး။ စစ်တပ် ကလုပ်ပေးမယ့်  ရွေးကောက်ပွဲအပေါ်မှာလည်း ဘာသံယောဇဥ်မှ မရှိဘူး၊ ဘာမျှော်လင့်ချက်မှ မရှိဘူး။ စစ်တပ်က သူတို့အတွက် အခက်အခဲ ဖြစ်လာရင် ရွေးကောက်ပွဲတို့၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတို့ သူက အဲစကားတွေနဲ့ လူတွေကိုလှည့်စား တာ တစ်သက်လုံး လုပ်လာတာ။ အဲတာကို လိုက်ပြီးပြောတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားဆိုတာ စစ်တပ်အကြိုက်၊ စစ်တပ်ရဲ့ စားကြွင်းစားကျန်လေး စားရဖို့ လိုက်လုပ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ နိုင်ငံရေးသမား မဟုတ်ပါဘူးဗျာ။ နိုင်ငံရေး လုပ်စားတဲ့သူတွေကပြောတာ။ ဒီလိုလူမျိုးတွေက ပြောတာကို မှတ်ချက်လည်း မပေးဘူး၊ ဂရုလည်းမစိုက်ဘူး ရွေးကောက်ပွဲ ကိုလည်း ဘယ်လိုမှ အသိအမှတ်မပြုဘူး။ ဒီစစ်တပ်က သူတို့ဒီနိုင်ငံရေးထဲမှာ သက်ဆိုးရှည်နိုင်ဖို့ ဒီတိုင်းပြည် အုပ်ချုပ် မင်းလုပ်ရတဲ့ဟာကို အရသာတွေ့နေပြီ။ ဒါကြောင့် ဒီစစ်အာဏရှင်စနစ်ကြီး သက်ဆိုးရှည်ဖို့အတွက် လူတွေကို အမျိုးမျိုး လှည့်စားနေတဲ့ လှည့်ကွက်တစ်ခု ပဲဖြစ်တယ် အဲတော့ သူတို့ထွက်မှာ မဟုတ်ဘူး”ဟု ပြော သည်။

နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည့် မြန်မာ့တပ်မတော်က အုပ်ချုပ်ရေးအတွက် နစကကို ဖွဲ့ စည်း၍ အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး အနိုင်ရ ရှိသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောထား သည်။

နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် တပ်မတော် မကြိုက်သည့် ရလဒ်ထွက်၍ မရ‌ကြောင်း၊ တပ်မတော် လက်ခံ သည့် ရလဒ်ထွက်မှသာ တည်ငြိမ်သည့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို ဖော်ဆောင်နိုင်မည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီ ခေါင်းဆောင်တချို့က ထောက်ပြကြသည်။

CNI News 

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၇

ကယားပြည်နယ်၊ မိုးဗြဲမြို့ ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲကြီးငယ် ၆၁၅ ကြိမ် ဖြစ်ပြီးနောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၆ ရက်တွင် တစ်မြို့လုံးအား ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီဟု မြန်မာ့တပ်မတော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် မိုးဗြဲမြို့ ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် အကြမ်းဖက် ချေမှုန်းရေးစစ်ဆင်ရေး (Counter Terrorism Operation)ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်ဦးပိုင်းမှစ၍ ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုလုံးအတွင်း တိုက်ပွဲကြီးငယ် ၆၁၅ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် မိုးဗြဲမြို့တစ်မြို့လုံးကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

ထို့နောက် KNPP-PDF တပ်ဖွဲ့မှ အလောင်း ၂၄ လောင်း၊ လက်နက်မျိုးစုံ ၆၃ လက် အပါအဝင် အခြား အရေးကြီး စာရွက်စာတမ်းများနှင့် Video File များ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မိုးဗြဲမြို့နှင့်လွိုင်ကော်မြို့အား ဆက်သွယ်ထားသည့် လမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ ရှင်းလင်းရန်ကျန်ရှိနေသည့် ၄.၅ ကီလိုမီ တာ အကွာအဝေးအား အပြီးတိုင် ဆက်လက်ရှင်းလင်းပေးပြီးပါက လွိုင်ကော်၊ မိုးဗြဲ၊ ဖယ်ခုံ၊ ပင်လောင်း ဆက်သွယ်ရေး လမ်းမကြီးအား မကြာမီ အချိန်တွင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် စီမံထားသည်ဟု မြန်မာ့တပ်မတော် ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မိုးဗြဲမြို့ တိုက်ပွဲတွင် KNPP-PDF နှင့်အတူ Free Burma Ranger အဖွဲ့လည်း ပါဝင်နေသည်ကို တွေ့ရသည်ဟု မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅

တရားမဝင် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲနှင့် အတုအယောင် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအား အတူတကွ ရပ်တည် ဆန့်ကျင်ကြရန် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ(NUCC)နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)တို့ ပူးတွဲ၍ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တရားမဝင်အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ဆန့်ကျင်ရေး ပူးပေါင်းလုပ်ငန်းကော်မတီက နေ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများသို့ မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားချက်ဟုဆိုကာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် တိုင်းရင်းသားဒေသများ အပါအဝင် တော်လှန်ရေးဒေသ အသီးသီး၏ နယ်မြေများတွင် နစက (မူရင်း-စစ်အုပ်စု)၏ ရွေးကောက်ပွဲများ လာရောက်စီစဉ် ကျင်းပခြင်း မပြုနိုင်ရေးအတွက် ဒေသခံ ပြည်သူများနှင့်အတူ ပူးပေါင်းဆန့်ကျင် တိုက်ဖျက်ကြရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

နစက,ကတော့ ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး အပြင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး ပူးပေါင်းပါဝင်ကြရန် PDF များနှင့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၄ ရက်က ဖိတ်ခေါ်ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

ပြည်သူလူထုသည် ရွေးချယ်စရာများ မရှိတော့ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း၊ လူထုအတွက် ထွက်ပေါက် တစ်ခုဖွင့်ပေးရန် နှစ်ဖက်စလုံးမှ လိုအပ်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများအတွင်း မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရရှိသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်း‌ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြား ထားသည်။ 

CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅

 မကြာခင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသော ရွေးကောက်ပွဲကို ပူးပေါင်းရန် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)နှင့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို နစက,က ဖိတ်ခေါ်ကမ်းလှမ်းကြောင်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၄ ရက်က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကြီး ပေါ်ထွန်းလာရေး၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ် စနစ်ကို အခြေခံသော ပြည်ထောင်စုကြီးနှင့်ကိုက်ညီသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေးတို့သည် ကျင်းပ ရန်ရှိသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးမှ ထွက်ပေါ်လာမည့် လွှတ်တော်၊ အစိုးရတို့နှင့် ဆက် လက် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဟု နစကသတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် PDF များအပါအဝင် လက်နက်ကိုင် အုပ်စုများ အနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံ သည့် ပြည်ထောင်စုကြီးပေါ်ထွန်းလာရေးကိုမျှော်မှန်းကာ ဥပဒေဘောင်အတွင်း တရားဝင် ရပ်တည်ပြီး နိုင်ငံတော် အစိုးရ၊ တပ်မတော်နှင့်လက်တွဲ၍ နိုင်ငံတော်အကျိုး၊ ဒေသအကျိုးကို ဖော်ဆောင်မည်ဆိုပါက နိုင်ငံတော်အစိုးရ နှင့် တပ်မတော်က ကြိုဆိုလက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

CRPH နှင့် NUG တို့၏ လုပ်ဆောင်မှုများသည် မိမိတို့၏ မျှော်မှန်းချက်များနှင့် ဆန့်ကျင်နေပါက မှန်ကန်သည့် လမ်းကြောင်းကို ပြောင်း၍ လျှောက်လှမ်းရမည်သာဖြစ်သည်ဟု နစက,က ပြောသည်။

နစက,က “လက်နက်ကိုင် လမ်းစဉ်ကို ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းနေမည်ဆိုပါက နိုင်ငံတော်အတွက် အကျိုးရှိမည် မဟုတ်ဘဲ ဒီမိုကရေစီနောက်ပြန် သွားနေသကဲ့သို့သာ ဖြစ်နေမည်ဖြစ်သည်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများတွင် မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရရှိသည့် နိုင်ငံရေးပါတီကို နိုင်ငံတော် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။

သို့သော် CRPH၊ NUG၊ PDF၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)တချို့ကတော့ နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မပျက်ပျက်အောင် ဖျက်မည်ဟု ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

လက်ရှိတွင် နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီ စုစုပေါင်း ၅၄ ပါတီ ရှိကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)ထံမှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၄

ရွေ့လျားတပ်ဖွဲ့ အမှတ်(၆)ကို တိုးချဲ့ ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီးနောက် ချင်းတွင်းမြစ်ဝှမ်းတလျှောက် လုံခြုံရေးနှင့် ကာကွယ် ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/အန်းမိုင်(NSCN-K/AM) အဖွဲ့က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ နာဂဒေသနှင့် ဆက်စပ် နယ်မြေတလျှောက်က အခြားသော လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများဖြင့်လည်း ဆက်ဆံရေးကို ကောင်းမွန်စွာထိန်းသိမ်းထားကြောင်း NSCN-K/AM အဖွဲ့က ပြော သည်။

၎င်းက “ မိမိတို့ အနေနဲ့ ရွေ့လျားတပ်ဖွဲ့ အမှတ် ၆ ကို တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဒီအဖွဲ့က မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါတဲ့ နယ်မြေဒေသတွေမှာ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေကြောင်း၊ ခန္တီးမြို့နယ်၊ Khiamniungan ဒေသတွေမှာ အဓိက လှုပ်ရှားမှာဖြစ်ပြီးတော့ ချင်းတွင်းမြစ်ဝှမ်းတလျှောက် နေထိုင်သူတွေရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ ကာကွယ်ရေး တာဝန်တွေကိုလည်း ထမ်းဆောင်ကြမှာဖြစ်တယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် NSCN-K/AM အဖွဲ့သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နားလည်မှုယူထားပြီး မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခအတွင်း မှာ ကြားနေဝါဒအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများလည်း ရှိနေ ကြောင်း သိရသည်။

NSCN-K/AM သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း၊ နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ အပါအဝင် ခန္တီး၊ မြန်မာ- အိန္ဒိယနယ်စပ် စသည့် ဒေသများမှာ လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

NSCN-K/AM အဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သည့် ဦးအန်းမိုင်အား NSCN-K/YA အဖွဲ့က ထုတ်ပယ်လိုက်သည့်အတွက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် ဦးအန်းမိုင်မှ NSCN-K/AM  အဖွဲ့သစ်ကို ထူထောင်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဦးအန်းမိုင်သည် NSCN-K ကို ဦးဆောင်ခဲ့သော ဦးကပ္ပလန် မကွယ်လွန်အထိ ဦးကပ္ပလန်၏ ကိုယ်ရေးအရာရှိနှင့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိူင် ၄

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေး‌ကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု နစက,က ကြေညာထားခြင်းကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲအလွန် ပေါ်ပေါက်လာမည့် အစိုးရသည် လူထုအကျိုးပြုအစိုးရမဟုတ်ဘဲ ငွေရှာသည့်အစိုးရဖြစ်မည်ကို ပြည်သူလူထုမှ စိုးရိမ်လျက်ရှိနေကြသည်။

အစိုးရအဖွဲ့တွင် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာသူများ ပါလာနိုင်သလို လူထုကို အကျိုးပြုမည့်သူများလည်း ပါလာနိုင်သည့် အတွက် ပုံစံမျိုးစုံဖြစ်နေနိုင်ကြောင်း၊ သို့သော် ကောင်းမွန်သည့် အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်အောင် ဝိုင်းဝန်း ထိန်းကျောင်း ကြမည်ဆိုလျှင် အစိုးရကောင်းတစ်ရပ်ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း၊ မိမိတို့ ပါတီအနေဖြင့် အဂတိလိုက်စားမှု အနည်းဆုံး ဖြစ်အောင် ထိန်းကျောင်းနိုင်မည့် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်အောင် ကြိုးစားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုက‌ရေစီ အင်အားစုပါတီ(NDF)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အစိုးရထဲမှာတော့ ဒါပုံစံမျိုးစုံတွေတော့ ပါလာမှာပေါ့။ ကျနော်တို့ ထိန်းကျောင်းနိုင်တဲ့ အတိုက်အခံမျိုး ဖြစ်အောင် ကျနော်တို့က ကြိုးစားမယ်ပေါ့လေ။ အစိုးရထဲမှာ ပါဝင်လာတဲ့ အစိုးရ ဒီအဖွဲ့ဝင်တွေ အားလုံးက တကယ့်ကို ပြီးပြည့်စုံတဲ့ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာ ကောင်းမွန်မှုနဲ့ ဘာနဲ့ညာနဲ့ဆိုတဲ့ဟာကိုက ဘယ်လိုမှ ပြောလို့မရဘူး လေ။ တာဝန်ခံလို့ တကယ့် နှဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ တွေ့ပြီဆိုတဲ့ အခါကြတော့မှ လူတွေသည် ပြောင်းလဲသွားတတ်တဲ့ အမျိုးတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အခါကြတော့ ဒါမျိုးမဖြစ်အောင် ထိန်းသိမ်းဖို့တွေ ဟုတ်လား။ ပြီးရင် ကျနော်တို့က check and balance ပေါ့နော်။ ဒီအုပ်ချုပ်ရေးအာဏာ၊ ဥပဒေပြုရေးအာဏာ၊ တရားစီရင်ရေးအာဏာ ခက်မကြီး သုံးဖြာ ကွဲပြားသွားမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လက်ရှိထက်တော့ အများကြီး အထိန်းစေတွေ ပိုလာ မယ်။ ပြီးရင် ဒီလွှတ်တော်ထဲကိုလည်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ ရောက်လာမယ် အဲအတွက်ကြောင့် ဒီကိုယ့် မြို့နယ်မှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ဟာတွေ ဒီနိုင်ငံမှာ ဖြစ်နေတဲ့ဟာတွေကို ဒီလွှတ်တော်ထဲမှာ ပြောခြင်းဆိုခြင်းအားဖြင့် ကိုကလည်း ပြန်လည်ပြီး ထိန်းသိမ်းသွားမယ်ပေါ့လေ”ဟု ပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပလိုက်ခြင်းအားဖြင့် လက်ရှိ အနေအထားထက် အများကြီး ပိုကောင်းလာနိုင်ကြောင်း၊ ကောင်းမွန်သည့် အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်စေရန်အတွက် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် မီဒီယာများက ထိန်းကျောင်း ပေးရမည်ဟု ဦးထက်အောင်ကျော်က ဆက်လက် ပြောသည်။

လွှတ်တော်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “လက်ရှိ အနေအထားကနေမှ နောက်လာမယ့် အနေအထားက အများကြီး ပိုကောင်းလာမယ်လို့ မြင်ရ တယ်။ ဘယ်သူမှန်း မသိသေးပေမယ့်ပေါ့၊ ဒါပြောရမယ်ဆိုရင် အခြေ အနေအရရယ် ဖြစ်လာမယ့် ဖြစ်စဉ်အရ ရယ်ကိုပဲ တွက်ချက်ပြီးပြောတာ ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဖြစ်မယ်တော့ မသိသေး ဘူးပေါ့နော်။ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာတဲ့ ဟာမျိုးတွေလည်း ရှိနိုင်တာပဲ။ ဒါကို ကျနော်တို့က အတတ်နိုင်ဆုံး ဘယ်လို ထိန်းကျောင်းကြမလဲပေါ့နော်။  လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေရဲ့ အားဖြင့်သော်လည်းကောင်း ဒီဘက်က မီဒီယာတွေရဲ့ အားဖြင့်သော်လည်း ကောင်း အားလုံးပေါ့။ အားလုံးက မီဒီယာဆိုတာလည်း စတုတ္ထမဏ္ဍိုင်ဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဒီဟာတွေ အကုန် လုံးက စုပေါင်းပြီးတော့မှ တိုင်းပြည်ကို ကောင်းသည်ထက် ကောင်းအောင် ကြိုးစားသွားရင်ဖြင့် ဘယ်သူလာလာ ပေါ့။ ဘယ်သူတက်တက် မဟုတ်တာ လုပ်ပြီဆိုတာနဲ့ တပြိုင်နက် ကျနော်တို့က ဝိုင်းဝန်းပြောဆို ထိန်းကျောင်း မယ်ဆိုရင်တော့ ကောင်းမွန်တဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အလုပ်ကို စနစ်တကျနှင့် ကြိုးစားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာပြည် ပျက်စီးခဲ့ရသည်က တက် သည့် အစိုးရတိုင်းက ပိုက်ဆံရှာနေကြ၍ ပျက်စီးခြင်းဖြစ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက် ရေးပါတီမှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၎င်းက “အခုတက်လာမဲ့ အစိုးရကတော့ တော်တော်ကြီးကို အခက်အခဲကို ရင်ဆိုင်ရမှာပါ။ သာမန် အခါတိုင်း တက်လာတဲ့ အစိုးရနဲ့တော့ သူမတူဘူး အများကြီး ကြိုးစားရလိမ့်မယ်၊ သည်းခံရလိမ့်မယ်။ နောက်ပြီး တဖက်မှာ လည်း ဒီအလုပ်ကို စနစ်တကျနဲ့ ကြိုးစားရမှာပေါ့နော်။ အဲဒါမှဘဲ နိုင်ငံတိုးတက်လာမယ် ပြောရမယ်ဆိုရင် ငွေရှာ တဲ့ အစိုးရမျိုးလားဆိုတော့ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေးရကတည်းက မြန်မာပြည်ပျက်စီးခဲ့ရတာ တက်တဲ့အစိုးရ တိုင်းက ပိုက်ဆံရှာနေကြလို့ ပျက်စီးတာပါ။ အခုက အပေါ်ကရှာတယ် အောက်ကရှာတယ် ပြည်သူက လုံးချာ လည်ရိုက်နေ ရိုက်သွားတာပေါ့။ ဘာလို့ဆို ဌာနဆိုင်ရာအားလုံးကို ပြည်သူက ကြောက်နေရတယ်။ အမှန်တကယ် ကျတော့ အစိုးရဆိုတာ ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မူ အဖွဲ့အစည်းလေး တစ်ခုပါ။ ပြည်သူကို စိတ်ကျေနပ်အောင် ဝန်ဆောင်ပေးမယ် ပြည်သူကလည်း အခွန်တွေ ဆက်သမယ် ဘယ်လောက် စိတ်ချမ်းသာစရာ ကောင်းဲ အဲလိုမျိုး အဲလိုမျိုးဖြစ်အောင်တော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံက တော်တော်ကြီးကို ကြိုးစားရအုံးမှာပါ။ အခု ရွေးကောက်ပွဲ အလွန် တက်လာမဲ့အစိုးရက စပြီးကျင့်သုံးနိုင်ရင်တော့ ပိုပြီးမှ ကောင်းတာပေါ့။ ဌာနဆိုင်ရာ ပေါင်းစုံက အခု ၂၁ နောက်ပိုင်းဆို ပိုလို့ဆိုးသေးတယ်။ ဒါ CDM လုပ်သွားတဲ့လူက အကြီးတန်း CDM မလုပ်တဲ့ လူကတွေကလည်း အခွင့်အရေးရပြီဆိုပြီးတော့မှ အကြီးအကျယ် စီးပွားရှာကြတာတွေ ရှိကြပါတယ်၊ ဒါဝန်ထမ်းဆိုးတွေပေါ့။ အဲဒီ ဝန်ထမ်းဆိုးတွေ များလာရင်တော့ တိုင်းပြည်က ပျက်မှာပါပဲ”ဟု ပြောသည်။ 

လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲ၊ ငွေအသပြားနဲ့လောင်မြက်နေသောမီးပွားကြားက မြန်မာနိုင်ငံကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလများ၌ အပိုင်းလိုက် ခွဲ၍ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရရှိသည့် ပါတီကို နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲပြောင်း ပေးမည်ဖြစ် ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားထားသည်။

သို့သော် ပြည်သူလူထုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး စသည့် အခြေအနေများ ကျဆင်းနေခြင်းကြောင့် အပြောင်းအလဲ တစ်ခုကို မျှော်လင့်နေကြသည့်တိုင် ရွေးကောက် ပွဲ အလွန်တက်လာမည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် လူထုနှင့်နိုင်ငံ၏ အကျိုးကို ရှေ့ရှုခြင်းထက် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက် ငွေ ရှာသော အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲဆိုသည်မှာ မိမိရွေးချယ်သည့် အစိုးရကို မိမိပိုင်ဆိုင်ရမည်သာဖြစ်၍ မိမိ၏ ရွေးချယ်မှုက လူထုနှင့်နိုင်ငံ အကျိုးအတွက် အဂတိတရား ကင်းကင်းဖြင့် ဆောင်ရွက်ကြမည့် အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာရေး သေသေချာချာ မဲပေးရွေးချယ်ရမည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၄

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသည့် အဖွဲ့အစည်း အသီးသီးအနေဖြင့် ကိုယ့်အကျိုးစီးပွားကို အခြေခံစဉ်းစားပြီးမှသာ နိုင်ငံအတွက် စဉ်းစားကြခြင်းမှာ သဘာဝဖြစ်နေကြောင်း ရန်ကုန် စောင့်ကြည့်အဖွဲ့ တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့ပြင် ခေတ်အဆက်ဆက် ဗမာခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း မလုပ်ပေး နိုင်ခဲ့သည်များရှိသည့် အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့်လည်း ဗမာခေါင်းဆောင်များအပေါ်တွင် ယုံကြည်ရန် ခက်ခဲသော ပြဿနာမှာ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက “အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆိုပေမယ့်လည်း မြေပြင်မှာ တကယ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲတာ ဖြစ်ချင်မှဖြစ်မယ်။ ထိတွေ့မှု မရှိတာတွေလည်း ရှိခဲ့ရင်ရှိခဲ့မယ်။ နောက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း အကြီးကြီးတွေမှာ ကိုယ်ပိုင် အကျိုးစီးပွားတွေ အများကြီး တွေ့နေရတယ်။ ဒါကဘယ်လိုမှ မငြင်းနိုင်တဲ့အချက်ပဲ။ ဘယ်သူမှ မဟုတ်ပါဘူး မရှိပါဘူး ပြောလို့မရဘူး။ အခုချိန်ပိုပြီးတောင် ထင်ရှားလာတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အကျိုးစီးပွား ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို စွန့်လွှတ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး ယူရမယ်ဆိုတာက သူတို့ဘက်ကလည်း စိန်ခေါ်မှုကြီး အကြီးကြီး ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် လက်နက်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လဲမယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စဟာ တကယ်တမ်းမှာ အပြောလွယ် သလောက် အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ကြ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင် တချို့အတွက်က အရမ်းကို အရင်းအနှီးကြီး တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့ကလည်း ဒါစဉ်းစားလိမ့်မယ်။ အချိန်ယူလိမ့်မယ်။ ဒါအတွက်လည်း သဘာဝကျတယ်။ ဘယ်သူမဆိုကိုယ့်ရဲ့လုံခြုံမှု၊ ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အကျိုးစီးပွားအတွက်ကို အခြေခံစဉ်းစားပြီးတော့မှ နောက်တဆင့် နိုင်ငံအတွက်ကို စဉ်းစားကြတာက သဘာဝလို ဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် အချိန်က စကားပြောသွား လိမ့်မယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ အနာဂတ်အပေါ်မှာ ဘယ်သူတွေက စေတနာရှိလဲဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်ပြီး နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ကလည်း ပြောင်းလဲသွားလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းတယ်” ဟု ပြောသည်။

Peace Talk ဆွေးနွေးပွဲကို တွေ့ရစဉ်

နစက၏ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(NSPNC)က ကျင်းပ သည့် Peace Forum 2025 တွင် DKBA မှ စစ်ရေးချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ်စောစိန်ဝင်းက တရားဥပဒေစိုးမိုးနိုင်သည့် အခင်းအကျင်းနှင့် တရားဥပဒေ၏ အကာအကွယ် အပြည့်အဝ ရရှိလာလျှင် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်မှာ ပြောင်းလဲ သွားနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အဓိကပြဿနာမှာ တိုင်းရင်းသားများ၏ မူလ အခွင့်အရေး မရခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု မရှိသကဲ့သို့ ခေတ်အဆက်ဆက် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် ဥပဒေထဲတွင်လည်း လူပုဂ္ဂိုလ်နှင့် အဖွဲ့အစည်းများသာ ရှိနေကြောင်း  စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်ကျင်းပစဉ်

၎င်းက “ဒီနိုင်ငံရဲ့ပြဿနာကလေ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတွေ ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းဟာ ပြည်ထောင်စု ထဲမှာရှိနေတဲ့ လွတ်လပ်ရေးကို အတူတူယူခဲ့ကြတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ မူလအခွင့်အရေးမရလို့ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးဖြစ်တာ အဲဒါကတစ်ချက်။ နောက်တစ်ချက်မှာ ထပ်ပြောရမှာက လွတ်လပ်ရေး ယူစဉ်တုန်းကတော့ အရပ်သားအစိုးရ အုပ်ချုပ်တယ်။ ၅၈ မှာတစ်ခါ ၆၂ မှာတစ်ခါ ၈၈ မှာတစ်ခါ အခု ၂၀၂၁ မှာတစ်ခါပေါ့ အကြိမ်ကြိမ် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတယ်။ သူတို့က သူတို့လိုသလို သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ကျိုး၊ လူပုဂ္ဂိုလ်အကျိုး၊ မိမိတို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့ အကျိုး ဒီလောက်ကိုပဲ သူတို့လုပ်ကြတာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီလို မမျှတတဲ့အတွင်းမှာ အခု ၂၀၂၁ ဆို အဆိုးဆုံး အခြေအနေတစ်ခုကို ရောက်သွားတယ်လေ တော်လှန်ကြတာ။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံး တော်လှန်ကြတာ။ ဆိုလိုတာ က တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုလည်း မရှိသလို တရားဥပဒေဆိုတာကလည်း ခေတ်အဆက်ဆက် ဥပဒေထဲမှာ လူပုဂ္ဂိုလ် တွေ အဖွဲ့အစည်းတွေ အဲဒါမျိုးတွေ ရှိနေတယ်။ ဒီတော့ ဥပဒေစိုးမိုးမှု မရှိတာလည်းပါသလို အုပ်ချုပ်တဲ့လူတွေရဲ့ ကိုယ်ကျိုးအတ္တတွေကြောင့်လည်း ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အားလုံးပါဝင်နိုင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ယုံကြည်မှု ပြန်လည် တည်ဆောက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။

ထို့ပြင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆောင်ရွက်ရာ၌ အဓိကအားဖြင့် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု ရှိရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအခင်းအကျင်း မရှိပါက ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်တစ်ရပ် အောင်မြန်ရန် မလွယ်ကူကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်ကြသည်။