CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၈

ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်မည့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သလား ဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေကြသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်နှင် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ မေလ ၇ ရက် နေ့က အွန်လိုင်းကတဆင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ရာ ဟွန်ဆန်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပြုရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ 

ထို့အတူ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်ကလည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များဖြစ်သည့် RCSS၊ KNU၊ KNO၊ KNPP တို့အပြင် NUG တို့ဖြင့် တွေ့ဆုံ၍ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လာနေမှုများကြောင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့အတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သည်ဟု ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)မှ မူဝါဒရေးရာဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောမူတူးစေးဖိုးနဲ့ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ ဗမာပြည်ရဲ့ အခြေအနေက တော်တော်ကို ဘေးပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံတွေ အထူးသဖြင့် အာဆီယံ အသိုင်းအဝိုင်း နိုင်ငံတွေနဲ့ အိမ်နီးနားချင်း နိုင်ငံတွေကနေ အထူးစိုးရိမ်တဲ့ အခြေအနေတွေ ဖြစ်လာတယ်၊ ဒါကြောင့်လည်း တစ်ခါမှ ဒီလောက်ပြင်းထန်တဲ့ စစ်ပွဲတွေ ကျနော်တို့ ၁၉၄၈၊ ၄၉ မှာ တစ်ခါပဲ ရန်ကုန်အစိုးရ ဆိုပြီးတော့ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အခြေအနေမျိုးကို ထပ်ရောက်တယ်လို့ ကျနော်တို့ မြင်တယ်၊ အဲဒါကြောင့် ပြည်တွင်းစစ် ပြင်းထန်နေတဲ့အချိန်မှာ ဒီလိုပဲ ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံတွေကို ဆက်လက်ပြီးမှ သူတို့ဆီကိုလည်း စစ်မီးတွေ ရိုက်ခတ် မှာတို့ စီးပွားရေးအရ ထိခိုက်မှာတို့ ဒါတွေကို ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ စိုးရိမ်ကြတာနဲ့ တူပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတည်ငြိမ်အေးချမ်းဖို့အတွက် ဝိုင်းဝန်းပြီး‌တော့ ကြိုးစားလာကြတာတွေ အားထုတ်လာကြတာတွေ ကျနော်တို့ တွေ့ရတယ်၊ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်တို့၊ ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရရဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့ ကြိုးစားမှုတွေကတော့ ချုံပြောရရင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းပေါ်ကို ရောက်နိုင်ဖို့အတွက် ကြိုးစားအား ထုတ်ကြတယ်လို့ မြင်တယ်၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဘယ်လောက်ပဲ ပဋိပက္ခတွေ ပြင်းထန်ပါစေ၊ ဒီကိစ္စတွေ ချုပ်ငြိမ်းဖို့အတွက်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတော့မှ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ အပြုသဘောနဲ့ ဆွေးနွေးကြမှသာလျှင် ဒီပဋိပက္ခတွေက အဆုံးသတ်နိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့က အဲဒီလို အလေးအနက် ယုံကြည်ပါတယ်၊ ကျနော်တို့က တော့ အခုလို ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုတွေက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းတစ်ခုအပေါ်မှာ အခုလက်ရှိ တွေ့ကြံနေရတဲ့ ခံစားချက်တွေကိုလည်း အားလုံးက သိရှိနားလည်ပြီလို့ ကျနော်တို့ ယူဆတယ်၊ အဲဒါကြောင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းတစ်ခုကတော့ ပေါ်ပေါက်နိုင်ကောင်း ပေါ်ပေါက်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲခဲ့သော နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအရ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပေါ်လာကာ လက်ရှိအချိန်ထိ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကို နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှု ဘောင်ကျယ်လာရေး အစပြုခြေလှမ်းကောင်းများ လှမ်းလာနိုင်သည့် နှစ်တစ်နှစ်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း EAO ၇ ဖွဲ့၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့အစည်းမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တပ်မတော် အရာရှိကြီးများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု အသစ်ကတော့ အမှန်တကယ် လိုအပ်ပါတယ်။ ပေါ်လာနိုင်သလားဆိုတာကတော့ ခုနကလည်း ကျနော်ပြောပြီးပါပြီ၊ ကျနော်တို့ကလည်း ဒီလိုမျိုး ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ မကြုံစဖူး စစ်ဘောင်က ကျယ်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုဘောင်က ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ကာလ မကြုံစဖူး ကျနော်တို့ နိုင်ငံရေးရော အဖက်ဖက်က ကျနော်တို့ အခက်အခဲ အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေတဲ့ကာလမှာ ဖြစ်နိုင်သလား ဆိုတာထက်ပေါ့လေ၊ ဖြစ်လာနိုင်ဖို့အတွက်ကိုတော့ အစပြု ခြေလှမ်းကောင်း လှမ်းလာနိုင်တဲ့ နှစ်တစ်နှစ်လို့ပဲ ကျနော်တို့ အဲဒီလောက်ပဲ မျှော်လင့်ချင်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် တိုင်းပြည်၏ နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးများမှာ အဖက်ဖက်က ယိုယွင်းကျဆင်းလျက်ရှိနေသည်။

ထိုအကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့၊ အာဆီယံ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာက ဖြေရှင်းနိုင်‌ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၈

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ တည်ဆောက်နိုင်ရေးအတွက် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ၊ ကရင်လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များနှင့် လူထုတွေ့ဆုံပွဲ တစ်ရပ်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇ ရက်က ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ လူထုတွေ့ဆုံပွဲကို ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) တပ်မဟာ (၇) ဖားအံခရိုင်၊ လှိုင်းဘွဲမြို့နယ်၊ မဲဆမိတ်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် ဘာသာရေး ခေါင်းဆောင်များမှ ဦးဆောင်၍ ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တွေ့ဆုံပွဲတွင် ဗုဒ္ဓဂါယာဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တ စန္ဒဝရက သဘာပတိချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး မဲဆမိတ် ဆရာ တော် ဘဒ္ဒန ္တ စန္ဒမှ အခမ်အနားမှူးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်။

ထို့နောက် KNU ၏ ဖားအံခရိုင်ဥက္ကဋ္ဌ ပဒိုစောအောင်မောင်ဧ၊ DKBA မှ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်သန်းဋ္ဌေး၊ KNU/KNLA-PC မှ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွှန့်၊ ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုး၊ KNU ဒူးပလာယာခရိုင်ဥက္ကဋ္ဌ ပဒိုစောရွှေမောင်းတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇ ရက်က ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များနှင့် လူထုတွေ့ဆုံပွဲမှာ ကရင်လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

အလားတူ ကြက်တူရွေး ဆရာတော် ဘဒ္ဒန ္တ စန္ဓောဘာသ၊ ဖာပွန်မြို့နယ် ကော့ကရက်ကျောင်းဆရာတော် ဦးတေဇနိယ၊ မြဝတီမြို့ တောင်ကလေးဆရာတော် ဘဒ္ဒန ္တ အဂ္ဂဝံသ၊ ပိုင်ကျုံနှစ်ခြင်းသင်းအုပ် စောစိုးလယ်တို့ လည်း တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

ထိုတွေ့ဆုံပွဲသို့ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ၊ ဖားအံခရိုင် နယ်မြေခေါင်းဆောင်များနှင့် ဒေသခံ ပြည်သူလူထု စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၁၀၀၀ ဦးခန့် တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့သိမ်း တိုက်ပွဲကို KNU နှင့် PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က ဧပြီလအစောပိုင်းမှာ ဖော်ဆောင်ခဲ့ သည့်အတွက် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများ ရပ်တန်းခဲ့သလို ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုများ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။

ထို့အပြင် ကရင်ပြည်နယ်၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်အတွင်းမှာလည်း တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားသည့် အတွက် မြို့အတွင်းရှိ နေအိမ်များ ပျက်စီးခဲ့သလို ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုများလည်း သေဆုံးခဲ့ရမှုများ ရှိခဲ့သည်။

ထို့နောက် ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်ပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ရရှိစေရန်အတွက် ဘာသာရေး ခေါင်းဆောင်များနှင့် ကရင် လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင် တချို့က ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(၇)၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့ ၁/၂၀၂၄ ဦးဆောင်အဖွဲ့ အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇ ရက်နေ့မှ  ၈ ရက်နေ့အထိ Video Conferencing ဖြင့် ကျင်းပနေသည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဖော်ဆောင်မှု အခြေအနေ၊ လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မဟာမိတ် ၇ ဖွဲ့မှာ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ ပအိုဝ်း အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင်တပ်မတော်(DKBA)၊ ကရင်ငြိမ်း ချမ်းရေးကောင်စီ(KNU/KNLA-PC)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအ ရုံး(LDU)တို့ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၇

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ထိုင်းနိုင်ငံက အဖြေတစ်ခုရအောင် လုပ်နိုင်မည်ဟု သုံးသပ်မိကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ အနေဖြင့် ယခင် ဦးနု လက်ထက်ကတည်းက ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အခြေပြု၍ လှုပ်ရှားခဲ့ ကြောင်း၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်နှင့် တွေ့ဆုံမှုက မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို လေ့လာကာ အကြံပြုနိုင်ရေး ကြိုးစား ခြင်းဟု သုံးသပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ လွတ်မြောက်နယ်မြေလို့ အမည်ခံလို့ရတဲ့ မြန်မာ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ ဖြစ်နေတော့ ဆိုတော့ ဘယ်လိုပဲ ကြည်ကြည့် ပြီးခဲ့တဲ့ 1027 က တရုတ်နယ်စပ်က စပြီးတော့ လှုပ်ရှားလိုက်တဲ့ စစ်ဆင်ရေးကြီး ဖြစ်ပြီးခါမှ တလောကမှ ပြီးသွားတဲ့ မြဝတီပေါ့ဗျာ၊ မြဝတီရဲ့ အနေအထားနဲ့ ထိုင်းအစိုးရရဲ့ ရပ်တည်ချက် အဲဒီအပေါ်မှာ အမေရိကန်ရဲ့ ပါဝင်မှုနဲ့ NDAA ကတော့ တနည်းမဟုတ်ရင် တနည်း ဖြင့် ဆက်နွယ်နေမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ထိုင်းအစိုးရအနေနဲ့လည်း မြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် ထိစပ်နေတဲ့ဟာဖြစ်တော့ ပါဝင်ပတ်သက်မှဖြစ်မယ့် အနေအထားလို့ သုံးသပ်ပုံရပါတယ်၊ ဒါကြောင့်လည်း ပဲ သက်ဆင် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းက တွေ့ဆုံပြီးမှ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကြောင်းအရင်းတွေကို လေ့လာတယ်ဆိုကတည်းကိုက လက်ရှိထိုင်းအစိုးရကို အတိုင်းအတာအထိ သူ့ဖက်က အကြံပြုနိုင်တဲ့ အနေ အထား ရောက်အောင် ကြိုးစားတယ်လို့ သုံးသပ်လို့ ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ အာဆီယံရဲ့ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အိမ်နီးနားချင်းဖြစ်တဲ့ လာအိုက အခု ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာလည်း သူတို့ကို တိုက်ရိုက် အကြံပြုနိုင်တဲ့ နိုင်ငံစာရင်းတွေလည်း ထွက်ထားပြီး ဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ ထိုင်းရဲ့ကြိုးစားမှုက အဖြေတစ်ခုကို တော့ ရအောင်လုပ်နိုင်မယ့် အနေအထား အဲဒီလို သုံးသပ်လို့ ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 မြ၀တီမြို့ တိုက်ခိုက်သော လက်နက်ကိုင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်သည် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS/SSA) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထိုတွေ့ဆုံမှု မတိုင်ခင်က ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီအမျိုးသား တိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP) ၊ ကချင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNO)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) မှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်နှင့် တွေ့ဆုံမှုမှာ ကုန်သွယ်ရေးအပေါ် ဦးစားပေးမှု၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် ဖိအားပေးမှုများ လုပ်ဆောင်လာပါက လက်ရှိတော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင်ကြောင်း ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေး အထောက်အကူပြုကွန်ရက်မှ စောလေးကပေါက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်ထင်တယ် ဗမာပြည်ရဲ့ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေပေါ်မှာပဲ အထူးသဖြင့် လက်ရှိအစိုးရက ဘာမှ ပါဝင်ပတ်သက်၊ ပါဝင်ပတ်သက်တာဆိုတာ တုန့်ပြန်မှု အနေနဲ့ ထွေထွေထူးထူး မရှိတဲ့အပေါ်လည်း ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊ နောက်တစ်ခု ကျနော်တို့ နယ်စပ်မှာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်ရေး အခြေအနေတွေကြောင့်လည်း ပါလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တော့ မြင်တယ်။ သူတို့အနေနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီးမှ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ရလဒ်တွေကြောင့် အများကြီး မူတည်လိမ့်မယ်ထင်တယ်၊ အထူးသဖြင့် ဒီလိုမျိုး သူတို့အနေနဲ့ ကုန်သွယ်ရေးကို ပိုပြီးတော့မှ ဦးစားပေးတဲ့ဟာမျိုးတွေ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်ကို ဖိအားပေးတဲ့ဟာမျိုးတွေ ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် တော့ လက်ရှိ တော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုတော့ ရှိလာနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

KNPP တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် တိုက်ရိုက် ပတ်သက်ကြောင်း၊ အခြေခံ အလုပ်သမားများမှာ မြန်မာပြည်မှ လာရောက်ကြောင်း၊ ထို့အတူ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာလည်း ဘီလီယံနှင့်ချီ၍ ရှိနေကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက သုံးသပ်သည်။

မြန်မာ-ထိုင်း နယ်နိမိတ် ထိစပ်မှုမှာ မိုင်ပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော်ရှိပြီး နယ်စပ်တစ်လျှောက် KNU၊ RCSS/SSA၊ KNPP၊ “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP/UWSA)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP)နှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစု အများအပြား လှုပ်ရှားလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၆

မဟာဗျူဟာထိုးစစ်များ ဆင်နွှဲရန် အင်အားထောင်ချီပါသည့် အင်အားတည်ဆောက်နေကြောင်း အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း ၃ နှစ်ပြည့်ကာလ ပြည်သူ့ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

လတ်တလော စစ်ရေးတွင်လည်း ရန်သူယန္တရားကို ဖျက်ဆီးနိုင်ရုံမက လက်နက်ကြီး/ ငယ် မြောက်များစွာကို လက်ရ သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီး ရန်သူ့လက်နက် ကိုယ့်လက်နက်ဖြစ်အောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ခြင်းသည် အရေးကြီးသော စစ်ရေးတိုးတက်မှုဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ပြောထားသည်။

NUG က “PDF ရဲဘော်များ၏ လက်နက်ကြီး သုံးစွဲနိုင်စွမ်း မြင့်တက်လာမည် ဖြစ်သကဲ့သို့ PDF ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့ကို လည်း အင်အားတိုးချဲ့လျက်ရှိသည်။ ယခုအခါ စစ်ဒေသနှင့်စစ်နယ်ဝှန်း အလိုက် အင်အားထောင်ချီ ပါဝင်လျက် မွမ်းမံလေ့ကျင့်ခြင်း၊ စုဖွဲ့တပ်ဆင်ခြင်း၊ ကွပ်ကဲမှုတည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် ထုအင်အား တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မဟာဗျုဟာ ထိုးစစ်များ ဆင်နွှဲရန် ဖြစ်သည်။ ဆေးတပ်၊ ဆက်သွယ်ရေးတပ်၊ အင်ဂျင်နီယာတပ်၊ ယာဥ်ယန္တရားတပ် စသော လက်ရုံးတပ်များကိုလည်း အင်အား တိုးချဲ့တည်ဆောက်နေသည်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများကြောင့် NUG မှ မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်မှာ ၃ နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်မှာ နိုင်ငံတော်အဆင့် သတ်မှတ်သည့် အောင်ဇေယျစစ်ကြောင်းကို မိမိတို့ ခုခံကာကွယ်ခဲ့ ကြောင်း၊ စစ်ဒေသခွဲ ၃ မှ ရန်သူ့စစ်ကြောင်းများ ထိုးစစ်ဆင်လာသည့်အပေါ် ကာကွယ်ပေးမှု၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခွင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရန် လုံလောက်သည့် ခဲယမ်း၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရန် လုံလောက်သည့် ရန်ပုံငွေများ ပေးခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှ စစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲက သူ၏ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ ထုတ်လွှင့် ပြောကြား ခဲ့သည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ အစိုးရ(NUG)အနေနဲ့ ဒီသတင်းတွေကို ကြားပြီးတဲ့အခါမှာ စစ်ဆင်ရေး ပြင်ဆင်မှု ဘာတွေ လုပ်ခဲ့သလဲဆိုတာ ကျနော်ကြားချင်တယ်၊ ကျနော်သိချင်တယ်၊ ဖြေရှင်းချက်လည်း လိုချင်တယ်၊ ကျနော်တောင်း လည်း တောင်းထားတယ်၊ ပြီးလို့ရှိရင်လည်း ရန်သူ ဒရုန်းတွေကို သုံးပါ့မယ်၊ နိုင်ငံတော်အဆင့် စစ်ဆင်ရေး လာပါမယ်ဆိုပြီးတော့မှ ကာကွယ်မှု၊ ရန်သူစစ်ဆင်ရေးကို တန်ပြန်တိုက်ခိုင်နိုင်မှု ကာကွယ်ပေးမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာရည်ရွယ်ချက် ဘာ Plan တွေရှိခဲ့သလဲဆိုတာလည်း ကျနော်သိချင်တယ်၊ ကျနော်တို့သည် ရန်သူရဲ့ အောင်ဇေယျ စစ်ဆင်ရေးကို ခုခံကာကွယ်တဲ့နေ့မှာ ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်စွမ်းဥာဏ်စွမ်းရှိသလောက် ခုခံကာကွယ်ခဲ့ တာကလွဲရင် ကျနော်တို့ကို ဘယ်သူကမှ စစ်ကူစစ်ထောက် မလာခဲ့သလို အစိုးရ(NUG)အနေနဲ့လည်း ဘာပြင်ဆင် စုဖွဲ့မှုမှ မလုပ်ပေးခဲ့သလို ကျနော်တို့ နောက်ဆုံး နယ်မြေကနေပြီးမှ မြို့ထဲကနေ ဆုတ်လိုက်တဲ့ အချိန်ထိကို ကျနော်တို့ကို ဆက်သွယ် အကြောင်းကြားလာခြင်းမျိုး လုံးဝအခုချိန်ထိ မလုပ်သေးဘူးပေါ့၊ ဒါက‌တော့ ပြည်သူ လူထုသိအောင် ကျနော်တို့ ပြောပြတာ၊ ပြည်သူလူထုထင်နေတာက အစိုးရရဲ့ စီစဉ်ပံ့ပိုးပေးမှု၊ လက်နက်ခဲယမ်း အလုံအလောက်ရှိရဲ့သားနဲ့ ကျနော်တို့က နောက်ဆုတ်သွားတယ်လို့ ထင်ကောင်းထင်နေလိမ့်မယ်၊ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်တဲ့အချိန်မှာ စစ်ကြောင်းတစ်ကြောင်းလုံး တပ်ရင်း တစ်ရင်းလုံးမှာ ကျည် ၂၁၀ ပဲ ရှိတော့တဲ့ အချိန် တော့မှာ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်ခဲ့တာပေါ့နော်၊ လက်ခံကျည်အပြင်ကို နောက်ခံကျည် ၂၁၀ ပဲ ရှိတော့တဲ့ အချိန် တော့မှ ကျနော်တို့ နောက်ဆုတ်ခဲ့တာပေါ့နော်၊ နောက်ဆုတ်တဲ့ အခါမှာလည်း ကျနော်တို့ လက်နက်ခဲယမ်း အကုန်ပါခဲ့တယ်၊ ရန်သူဆီက သိမ်းဆည်းရမိတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်း ၃၁ လက်ပါ ပြန်ယူလာနိုင်ခဲ့တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မဟာဗျုဟာ ထိုးစစ်ဆင်ခြင်းသည် တော်လှန်ရေး၏ အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲသို့ ရောက်ရှိစေမည်ဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ အဆုံးအဖြတ်ကာလတွင် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ဟန်ချက်ညီရေးသည် အသက်တမျှ အရေးကြီးသည်ဟု NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

 NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်နဲ့ KIA ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မြဝတီမြို့သိမ်း တိုက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆုတ်သွားခဲ့ရခြင်းကြောင့် NUG နှင့် KNU အပေါ် ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

ရန်သူ့ဘက်က ကြည်း၊ ရေ၊ လေ စစ်ဆင်ရေးအပြင် တပ်မ ၅၅၊ တပ်မ ၄၄ ပူးပေါင်းတပ်မဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်မှုကို တပ်ရင်းအဆင့် ကာကွယ်မှုသာ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး ထိုးစစ်ဆင်မှု ၆ ရက်မြောက်နေ့မှာ ကောကရိတ်မြို့မှ ဆုတ်လိုက် ကြောင်း၊ ကော်သူလေးအာမီတပ်ဖွဲ့ဝင် အနည်းငယ် ပူးပေါင်းပါဝင်မှုမှလွဲ၍ မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းမှ ပူးပေါင်းမှု မရှိကြောင်း ကျားဖြူစစ်ကြောင်းမှူး ကိုဇွဲက သူ၏ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ ထုတ်လွှင့်ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ (၄) ဖွဲ့ (K3C) နှင့် NUG အကြား ညှိနှိုင်းရယူထားသော ဘုံသဘော ထား ရပ်တည်ချက်ကို တော်လှန်ရေးအင်အားစု အားလုံး၏ ဘုံသဘောထား ဖြစ်သည်အထိ ဆက်လက် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ပြည်သူလူထု၏ ထောက်ခံပါဝင်မှုနှင့် ခံနိုင်ရည်ကို ထိန်းသိမ်း မြှင့်တင်ခြင်း၊ တော်လှန်ရေး ရဲဘော်များအား ရုပ်ပိုင်းအရ လက်နက်ငယ်များသာမက လက်နက်ကြီးနှင့် ဒရုန်းသုံးစွဲနိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ခြင်း၊ ခဲယမ်းမီးကျောက် အလုံအလောက် ဖြည့်တင်းခြင်းနှင့် စိတ်ပိုင်းအရ တော်လှန်ရေး ယုံကြည်ချက်နှင့် ဇွဲသတ္တိကို မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ဘဏ္ဍာရန်ပုံငွေ အလျင်မပြတ် ရရှိအောင် စီမံခြင်း စသည့်အခြေအနေများကို ဆောင်ရွက်နေသည် ဟု NUG ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

စစ်မှန်သော ပြည်ထောင်စု ဒီမိုကရေစီ ရရှိရန် နိုင်ငံရေးစားပွဲဝိုင်းတွင် အဖြေရှာသည့်နည်းလမ်းမရှိတော့ခြင်း ကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ရတော့မည်ဟု ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော်(SSPP/SSA)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့က SSA တည်ထောင်ခြင်း နှစ် ၆၀ ပြည့် အခမ်းအနားမှာ အထက်ပါအတိုင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု SSPP/SSA မှ မေလ ၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စစ်မှန်သည့် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံတော်ကြီး တည်ထောင်နိုင်ရန်ချုပ်ဆိုခဲ့သော ပင်လုံစာချုပ်ကို မဟာလူမျိုးကြီးဝါဒ ကျင့်သုံးသည့် စစ်အုပ်စု အဆက်ဆက်က လစ်လျူရှုပစ်ပယ်ကာ တစ်ပြည်ထောင်စနစ် တည်ဆောက်ခဲ့သော ကြောင့် ယခုလို ဆုံးဖြတ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ နိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံရေး လမ်းစဉ်နဲ့ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ တွေ့ ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တာ ပင်လုံစာချုပ် စချုပ်ကထဲ ကနေဆို နှစ်ပေါင်း ၇၇ နှစ်ကြာပါပြီ။ စစ်အုပ်စု အဆက်ဆက်က တိုင်းရင်းသား လူနည်းစုတွေကို ဝါးမြိုပြီး ပင်လုံ စာချုပ်မှာ သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ အချက်တွေကို မလိုက်နာခဲ့ကြပါဘူး။ စစ်ကောင်စီတွေ အာဏာသိမ်း ပြီး နောက်မှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေဟာ စားပွဲဝိုင်းပေါ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်း အဖြေရှာဖို့ နည်းလမ်းတွေ လုံးဝ မဖြစ်နိုင်တော့တဲ့ အနေအထား ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အခြေအနေ လုံးဝ မပေး နိုင်တော့တဲ့အဆုံး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်မယ့်လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

SSPP နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တိုက်ဖျက်ဖို့အတွက် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော် ဉီးဆောင်မှု အောက်ကနေ ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ဆောင်ကြရန်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အပါအဝင် ပြည်သူလူထု အားလုံး ကြိုးစားတိုက်ပွဲဝင်ကြရန် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စဝ်ခွန်ဆိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “တွေဝေနေလို့ မဖြစ်တော့ပါဘူး ၊ အခု ကျနော်တို့ ဖြစ်ချင်တာက နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို နိုင်ငံရေး နည်းလမ်းနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေရှာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုချိန်မှာတော့ အဖြေရှာဖို့ လမ်းစဉ်ဟာ လုံးဝ မရှိတော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ရပါတော့မယ်။ မနက်ဖြန် စစ်မဖြစ်ချင်ရင် ဒီနေ့ စစ်ဖြစ်ရပါမယ်။ မနက်ဖြန် အခက်မကြုံဖို့အတွက် ဒီနေ့ ရုန်းကန်ရပါမယ်” ပြောသည်။

SSPP/SSA သည် ဉီးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်နယ် အဆင့်နှင့် ပြည်ထောင်စု အဆင့် ပ ဏာမ အပစ်ရပ်စာချုပ်(Bilateral)များ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် ရှမ်းလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

SSPP တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် မြန်မာ့တပ်မတော် တိုက်ပွဲများ တခါတရံ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လက်ရှိမှာလည်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ နမ့်ခမ်း မြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် နယ်မြေအငြင်းပွား၍ စစ်ရေးတင်း မာလျက်ရှိသည်။
၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်များအတွင်း SSPP/SSA ဌာနချုပ်ရှိရာ ဝမ်ဟိုင်းကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသည်။

SSPP/SSA သည် UWSA၊ KIA၊ MNDAA၊ AA၊ TNLA၊ NDAA တို့ ပါဝင်သည့် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေးဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ(FPNCC)အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

နစကမှ ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ရခြင်းသည့် မည်သည့်အရေးကိစ္စများကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် လူငယ်များကြား မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိနေသည်။

အမျိုးသားများ ပြည်ပကို တရားဝင်ထွက်ခွာပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ရပ်ဆိုင်းကြောင်း နစကမှ မီဒီယာများထံ  တရားဝင်ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ခွင့် ရပ်ဆိုင်းခြင်းက ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ၊ ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှု၊ နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုများနှင့် ဆက်စပ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါကတော့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးတော့ ရှိနိုင်ပါတယ်၊ ရှိနိုင်ပါတယ်ဆိုတာက လက်ရှိမှာ ကျနော်တို့က ပြောရလို့ရှိရင်တော့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကိုလည်း ရှောင်တဲ့လူတွေများတယ်လေ၊ နောက်မှ မင်းတို့ ပြန်အမှုထမ်း ရမယ်ဆိုတာ အပ(သာ)ထား လက်ရှိမှာတော့ လူတွေက မရှိလို့ရှိရင် ပြီးတာပဲဆိုပြီးတော့ ရှောင်တဲ့သဘော ပေါ့နော်၊ ဒုတိယတစ်ချက်က အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းပေါ့၊ တတိယအချက်ကတော့ နယ်မြေမငြိမ်းချမ်းမှုပေါ့၊ အခုကျနော်တို့ မုံရွာ၊ ပုလဲဖက်ကလူတွေဆိုရင် တချို့တော်တော်များများ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပြောရလို့ရှိ ရင်တော့ NLD မထောက်ခံတဲ့ လူတွေပေါ့နော်၊ သူတို့ရွာမှာ အခုသူတို့ နေလို့မရတော့ဘူး။ ရွာကို ပြန်ပြီး အလည် လာမယ်၊ မန္တလေးမှာ ရွေ့နေပြီးတော့ အလည်ခဏလာမယ်ဆိုရင် တစ်သိန်းခွဲ တောင်းတယ်ပေါ့၊ မြိုင်နဲ့ ပုလဲအစပ် ပေါ့နော်၊ ဒေသန္တရ PDF တွေက တောင်းတာ၊ ရွာက PDF တွေက တောင်းတာ တစ်သိန်း၊ တစ်သိန်းခွဲတောင်းတာ၊ ပြီးလို့ရှိရင် လစဉ်အခွန်ဆောင်ရတယ်၊ တစ်လကို အနည်းဆုံး ၃ သောင်းဆောင်ရတယ်၊ ကျန်တဲ့အာမခံချက်လည်း ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီလိုပဲ တည့်အောင်နေရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီမှာ တော်တော်များများက မပြန်ကြဘူးပေါ့နော်၊ အဲဒီ တော့ နယ်မြေမအေးချမ်းမှု ဒီဒုက္ခတွေကြောင့်ပါတယ်၊ နောက်တစ်ခုကတော့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ရှောင်ချင်တဲ့သူ ကြောင့်ပါတယ်၊ အဓိကအချက်ကတော့ အဲဒီနှစ်ချက်၊ သုံးချက်ပါပဲ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်ဥပဒေအရ စစ်သင်တန်းတက်ရောက်နေကြစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် လူငယ်အများအပြား နေရပ်စွန့်ကာ ပြည်ပသို့ ထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် နစကမှ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် ပြည်သူလူထုအကြား စိုးရိမ်မှု မြင့်တက် လာပြီး တရားဝင် လမ်းကြောင်းသာမကဘဲ တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှု နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိ နေသည်။

နစကမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် လူငယ်များ ပြည်ပသို့ သွားရောက်မှု မြင့်တက် ခဲ့ခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ပြည်ပအလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် ရပ်ဆိုင်းခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒါက ရုရှားမှာ ဖြစ်ပြီးပြီလေ၊ ရုရှားမှာ အဲဒီလိုပဲ စစ်မှုထမ်းဥပဒေပြဋ္ဌာန်းလိုက်တာ အကုန်ထွက်ပြေးတာ၊ တစ်နေ့ကို လူသိန်းနဲ့ ချီထွက်ပြေးတာ သိန်းဂဏန်း ထွက်ပြေးတာ နယ်စပ်မှာ ကားတန်းကြီးတွေနဲ့ လူတန်းကြီး တွေနဲ့ အရှည်ကြီး ရုရှားအစိုးရကတော့ မင်းတို့ ပြေးစမ်း ပြေးစမ်း မနေနဲ့တော့ သွားကြ မျိုးချစ်စိတ်မရှိတဲ့ကောင် တွေလို့ ဒါပေမဲ့ နှစ်ပတ်လောက်လည်း ကြာရော လူငယ်အင်အားက ကုန်သလိုဖြစ်လည်း လာရော ဘယ်သူမှ မထွက်ရလို့ အမိန့်ထုတ်ချလိုက်တာပဲ၊ အခုလည်း ဒီလိုပဲလေ သွားကြလေ ရီတောင်ရီချင်သေးတယ်၊ ငါ့မှာပေါ့လို့ မိန်းကလေးအင်အားက ၇.၆ သန်း၊ ယောကျာ်းလေးက ၆ သန်း ၁၄ သန်းလောက်ရှိတယ် အခုလည်းကြတော့ အကုန်ထွက်ပြေးကုန်တော့ တစ်လကို ၅၀၀၀ ခေါ်တာ မပြည့်တော့ဘူး။ စစ်မှုထမ်းကို မဟုတ်တော့ဘူး။ အတင်း လိုက်ဆွဲ၊ အိမ်ပေါ်တက်ဆွဲ အဲဒီလို အဆင့်ရောက်သွားပြီ လမ်းတွေ့ဖမ်း ပေါ်တာဆွဲ အဲဒီလိုဖြစ်သွားပြီ နောက်ဆုံး လည်းကျရော ဘယ်လိုမှ မရတော့ဘူး။ မထွက်တော့နဲ့ဆိုပြီး ရုရှားလို ဖြစ်တော့တာပဲ။ ရုရှားကတော့ ယူကရိန်းနဲ့ ဖြစ်လို့ တစ်မျိုးပေါ့ကွာ၊ တို့ကြတော့ ကိုယ့်ပြည်သူပြည်သား အချင်းချင်း ပြန်တိုက်ရမယ့် စစ်ပွဲကြတော့ ဘယ်သူ က တိုက်ချင်မှာလဲ၊ သေတာများတယ်လေ” ဟု ပြောသည်။

 ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်ဥပဒေအရ စစ်သင်တန်းတက်ရောက်နေကြစဉ်

နစကသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အာဏာတည်စေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ဧပြီလက စတင်ကာ စစ်မှုထမ်းရန် လူအင်အား ၅၀၀၀ ကို စုဆောင်းခဲ့ရာ ၅၀၀၀ ကျော်အထိ စုဆောင်းရရှိခဲ့ပြီး စစ်သင်တန်းများ ပေးလျက်ရှိနေသည်။

ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၊ နိုင်ငံရေး သဘောထားကွဲလွဲမှု၊ အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှု၊ အခြေခံလုပ်ခလစာ နည်းပါးမှုများကြောင့် လူငယ်အများအပြား ပြည်ပကို သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေ ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လူသားအရင်းအမြစ်ရှားပါးမှု ပြဿနာများ ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက ထောက်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)သည် စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာ သဘောထားရပ် တည်ချက်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

NUG သည် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဋိညာဉ် အစိတ်အပိုင်း(၁) ပုဒ်မ ၄၂ ပါ “သတင်းမီဒီယာများ၏ လွတ်လပ်စွာ ရပ်တည်ပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ သတင်းရယူပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ သတင်းတင်ပြပိုင်ခွင့်တို့အား အကာအကွယ် ပေးရမည်”ဟူသည့် အခြေခံမူဝါဒနှင့်အညီ အထက်ပါ သဘောထားကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

NUG က “ပြည်သူလူထု အနေဖြင့် တိုင်းရေးပြည်ရာကိစ္စအဝဝကို သေချာစွာ သိရှိနားလည် သဘောပေါက်ပြီး အရေးကြီးသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ် ချမှတ်နိုင်စေရန် စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် လွတ် လပ်၍ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိသော သတင်းမီဒီယာများ၏ အခန်းကဏ္ဍ အထူးအရေးပါသည်ကိ လေးနက်စွာ အသိအမှတ်ပြုသည်”ဟု ပြောထားသည်။

ထို့နောက် ဒေသဆိုင်ရာ တိုင်းရင်းသား မီဒီယာများ အပါအဝင် လွတ်လပ်၍ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိသော သတင်းမီဒီယာများ ခိုင်မာအားကောင်းစွာ ရပ်တည်နိုင်ရေး အားပေးထောက်ခံသည်ဟု NUG က ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

သတင်းမီဒီယာများ၏ သီးခြားလွတ်လပ်မှု၊ ဘက်မလိုက်မှုနှင့် ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျမှုတို့ကို ထိခိုက်စေမည့် ကန့်သတ် တားဆီးချုပ်ခြယ်မှု မှန်သမျှကို ပြတ်သွားစွာ ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့် အားကောင်းခိုင်မာ စေရေး အားပေးထောက်ခံသွားမည်၊ သတင်းမီဒီယာသမားများအား ခြိမ်းခြောက် နှောင့်ယှက်သည့် မည်သည့် လုပ်ရပ်မျိုးကိုမဆို ပြတ်သားစွာ ဆန့်ကျင်ပြီး ထိုလုပ်ရပ်များ ပပျောက်သွားစေရန်နှင့် သတင်းသမားများကို ကာ ကွယ်ပေးနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု NUG ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

NUG ၏ သတင်းသမားဆိုင်ရာ သဘောထားကိုတွေ့ရစဉ်

ပြည်တွင်းရှိ သတင်းသမားတစ်ဦးက “ အခုက သတင်းသမားတွေကို ဘက်တွေရွေးခိုင်းကြတယ်။ မင်းဘယ် ဘက်ကနေ ရပ်တည်မှာလဲပေါ့။ ပြည်တွင်းမှာနေပြီး သတင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း လိုက်နာရေးသားတင်ဆက်သူ ဖြစ်နေတာတောင်မှ ပေးစားခံရတယ်။ ပြီးတော့ ဝိုင်းပြီ တိုက်ခိုက်ကြတယ်။ တချို့ဆို ခြိမ်းခြောက်ခံရတာတွေ တောင်ရှိတယ်။ ဒါတွေကို ဘယ်လို ထိန်းကြောင်းမလဲ၊ လက်တွေ့မှာတော့ ထိန်းကြောင်းနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ သူ့မှာ အကြောင်းတစ်ခုခုရှိလို့ ဒီဟာကို ထုတ်ပြန်တာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ပြည်ပတွင် အခြေစိုက်၍ သတင်းသမားအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေသူ တစ်ဦးကတော့ မိမိတို့သည် ပြည်ပကို ထွက်ပြီး ကိုယ်ဝါသနာပါသည့် သတင်းလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်ရာမှာ တော်လှန်ရေး အားပေးသူဆိုကာ အာဏာ ပိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံရမည့် ဘေးအန္တရာဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ကို NUG က ဘယ်လိုကာ ကွယ်ပေးမလဲဟု ဆိုသည်။

 မြန်မာသတင်းသမားတွေကိုတွေ့ရစဉ် (Frontier)

၎င်းက “ ကျနော်ဆိုရင် ကိုယ်လုပ်တဲ့ သတင်းဌာနက ပြည်တွင်းမှာမရှိတော့ဘူး ပြည်ပ ထွက်သွားရတော့ ပြည်ပကို လိုက်သွားရတာပဲ။ ဒါပေမဲ့ သတင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရေးသားတင်ဆက်တယ်။ သို့သော် စကစ ဘက်က တော်လှန်ရေးအားပေးဆိုပြီး ဖမ်းဆီးဖို့လုပ်မှာပဲ၊ ဒါတွေကို ဘယ်လိုထိန်းကြောင်းမလဲ၊ အခုက သတင်း သမားတွေ ကြားညှပ်သွားတယ်။ သတင်းသမားတွေဟာ စာမေးပွဲ စစ်ခံနေရတာနဲ့တူတယ်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာကျင့်ဝတ်တွင် ဘက်မလိုက်ရ၊ ပုဂ္ဂိုလ်-ဘာသာ- ပါတီ- အဖွဲ့အစည်း မစွဲရ၊ တရားမျှတ စွာ ရပ်တည်ရမည်၊ ဝါဒမစွဲရ၊ သတင်းအမှန်ကို တင်ပြရမည် စသဖြင့် အခြေခံများကို သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းထား သည်။

သို့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာသော မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခ ကြားထဲမှာ သတင်းမီဒီယာများနှင့်သတင်းသမားများသည် သတင်းကျင့်ဝတ်များ စောင့်ထိန်းမှုအားနည်းလာပြီး ဘက်ရွေး ရပ်တည်လာကြသလို သတင်းသမား ကျင့်ဝတ်အတိုင်း နေထိုင်လုပ်ကိုင်ကြသူများဆိုလျှင်လည်း ခြိမ်းခြောက်မှုများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်လာခဲ့ကြရသည်။

CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်(SNA)၏ တပ်မဟာ ၆၁၄ သည် လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်နေရာမှာ အမှတ်စဉ် ၂ အပတ်စဉ် ၉ အခြေခံ စစ်သင်တန်းဆင်းပွဲကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

SNA သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကလေး၊ တမူး၊ ဟုမ္မလင်း၊ ကသာ၊ မော်လိုက်၊ ဗန်းမောက်၊ ဖောင်းပြင်၊ ကောလင်း၊ ဝန်းသို၊ ပင်လည်ဘူး အပါအဝင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဗန်းမော်၊ မြစ်ကြီးနား၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ အင်းတော်ကြီး စသည့် ဒေသများကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ် ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသော ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် SNA လှုပ်ရှားနေသော ဒေသများထဲက ဟုမ္မလင်း၊ ဗန်းမောက်၊ ရွှေပြည်အေး၊ ဖောင်းပြင်၊ မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်း၊ အင်းတော်၊ ဖားကန့်တို့၌ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များဖြင့် တိုက်ပွဲများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားနေသည်။