CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၄
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖြစ်ခဲ့ပါက အရပ်သားအစိုးရတစ်ရပ် တက်လာသည့်အခါ၌ ပထမဦးစွာ ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည့် အခြေအနေများမှာ မည်သည့်အရေးကိစ္စများ ဖြစ်သလဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များကြား သုံးသပ်နေကြသည်။
နစက ဥက္ကဋ္ဌအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲအား လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတို့တွင် ကျင်းပမည်ဟု ပြောဆိုထားသဖြင့် အမှန်တကယ် ကျင်းပဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုပါက အရပ်သားအစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ထွက် လာမည်ဖြစ်သည်။
ထိုသို့ ပေါ်ထွက်လာသည့် အရပ်သားအစိုးရအနေဖြင့် ပြည်တွင်းရေးဖြစ်သည့် ၅ နှစ်နီးပါးကြာ ဖြစ်ပွားခဲ့သော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကို ဦးစွာ ဖြေရှင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မဲထည့်နေစဉ်
၎င်းက “ပထမဆုံး ရင်ဆိုင်ရမှာကတော့ ပြည်တွင်းပြဿနာပေါ့နော်။ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးကိစ္စတွေကို ပထမဆုံး ဖြေရှင်းရပါလိမ့်မယ်။ ဒါပြည်သူရဲ့ အခက်အခဲတွေကို။ ဒုတိယရင်ဆိုင်ရမှာကတော့ သံခင်းတမန်ခင်း ပေါ့နော်။ နိုင်ငံတကာ သံခင်းတမန်ခင်းကို သူကြိုးစားရပါလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံတကာ သံခင်းတမန်ခင်းကို အောင်မြင် သွားပြီဆိုရင်တော့ ပြည်တွင်းအခက်အခဲ ဖြေရှင်းမှုတွေကို ပိုပြီးမှ အားဖြစ်လာမှာပေါ့။ ဒီဟာက အပြန်အလှန် အကျိုးပြုကြပါမယ် ဒီကိစ္စတွေက။ အဓိက,က မြန်မာပြည်တွင်းက ပြဿနာတွေကို လက်တွေ့ရော ကိုယ်တိုင်ရော ရင်ဆိုင်ပြီးမှ ဖြေရှင်းကြရမယ့် ကဏ္ဍဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
နစက သက်တမ်းတိုးထားသည့် အရေးပေါ်ကာလ ၆ လ သက်တမ်းသည် ယခု ဇူလိုင်လကုန်တွင် သက်တမ်း ကုန်မည်ဖြစ်၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပ ဖြစ်/မဖြစ်ကို အဖြေပေးလိမ့်မည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် ကာလကို ကတိကဝတ်ပြု ပြောကြားထားသည့်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ သေချာပေါက် ဖြစ်နိုင်သည်ဟု သုံးသပ်ကြသကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်ဟူ၍လည်း သုံးသပ်မှု များ ရှိနေကြသည်။
၅ နှစ်နီးပါးကြာ ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် အရပ်သားအစိုးရအနေဖြင့် ရင်ဆိုင်ရမည့် အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းများ များစွာရှိနေကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။
အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဦးစားပေးတာဝန်သည် နိုင်ငံငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးနှင့် စီးပွားရေးတို့ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့ နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မဲပေးပုံကို UEC ဝန်ထမ်းတွေက ရှင်းပြနေစဉ်
၎င်းက “သူ့ရဲ့ ဦးစားပေး တာဝန်ကတော့ အရင်တုန်းကတော့ မလွှဲမရှောင်သာ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုပေါ့။ ဒုတိယက တော့ စီးပွားရေးကို ကိုင်တွယ်ရမှာပေါ့။ ဒီနှစ်ခုက တကယ့် challenging ပေါ့။ ကျန်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေး ဘာညာ ဒါတွေက နောက်မှ လုပ်ရမှာ။ လောလောဆယ်မှာတော့ တပ်နဲ့ အစိုးရအဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တော့ တိုင်းပြည်ငြိမ်းရေးဖို့ အရေးကို ဆောင်ရွက်ရမှာပေါ့။ NCA လည်း သူတို့ ကျနော်ထင်တယ် လက်ရှိ တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကလည်း NCA နဲ့ ပတ်သက်လို့ စိတ်ပျက်သွားပြီ၊ လက်လွှတ်သွားပြီလို့ ပြောမှ မပြောတာ။ အဲဒီတော့ နောက်ဖြစ်လာမယ့် အခင်းအကျင်းမှာ အသိတရားရလာမယ့် လက်နက်ကိုင်တွေအနေနဲ့ လည်း စကားပြောမှုတွေက နောက်ဆက်တွဲ ပါလာမှာပေါ့။ အဲဒါကတော့ ၃ မျိုးပါလာမှာပေါ့။ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားအောင် လုပ်မယ်၊ NCA ကို ပြန်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်မယ်။ ပြီးရင် စီးပွားရေးပိုင်းတွေကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရ မယ်။ ၃ ချက်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။
သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲသည် ဦးစားပေးကိစ္စရပ် မဟုတ်ကြောင်း အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများက သဘောတူခဲ့ကြသည်ဟု မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုဟာမက်ဟက်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ရွေးကောက်ပွဲအစား ငြိမ်းချမ်းရေး ကတိကဝတ်များကို စောင့်ထိန်းရန်လည်း အာဆီယံက မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ အနေဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း တပ်မတော်က သဘောတူခဲ့သည့် အာဆီယံ၏ ဘုံသဘောတူညီချက်ကို လေးစားရန် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများက ဆန္ဒရှိနေကြသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို ဦးစားမပေးရန်၊ အကြမ်းဖက်မှုများ အားလုံးကို ရပ်စဲရန်ကိုသာ ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရန်၊ ထိုမှသာ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းအားလုံး ဆွေးနွေးနိုင်မည်ဖြစ် ကြောင်း မိမိတို့က အကြံပြုကြောင်း မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုဟာမက်က ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသလို စီးပွားရေး ကျဆင်းခြင်းနှင့် အလုပ်လက်မဲ့ များပြားလာနေကြောင်း၊ ပညာရေးနှင့်ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများ နိမ့်ကျနေကြောင်း၊ လျှပ်စစ်မီး အပြည့်မရ၍ စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းများ ကျဆင်းနေကြောင်း ပြည်တွင်း/ပြည်ပမှ ထောက်ပြနေကြသည်။
