CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၁
လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအရ တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA) အား ပြန်လည်ပြုပြင်သင့်သလား ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြ သည်။
NCA စာချုပ်ကို ဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် စတင်ရေးထိုးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ကာ လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်၌ (၁၀)နှစ်ပြည့်တော့မည် ဖြစ်သည်။
NCA စာချုပ်၏ လုပ်ငန်းစဉ်များသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နောက်ပိုင်းမှစတင်ကာ ရပ်တန့်သွားသည်မှာ ယနေ့အထိ ဖြစ်ကြောင်း၊ ရှေ့ဆက်မည့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များတွင် NCA စာချုပ်၏ အားကိုးရမှုအပေါ် ဆွေးနွေးပြော ဆိုရမည့် ကိစ္စများ ရှိမည်ဟုထင်ကြောင်း 7EAOs Alliance မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
NCA စာချုပ် လက်မှတ်ထိုးကြစဉ်
၎င်းက “ထင်ကြေးတွေကတော့ အမျိုးမျိုး ပြောနေတာပေါ့။ NCA စာချုပ်ဆိုတာကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ကနေ စတင်ပြီးတော့ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းပြီး ရေးဆွဲခဲ့တဲ့ စာချုပ်ဖြစ်တယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ၂၀၁၅ မှာ လက်မှတ်ထိုးတဲ့ အခါကြတော့ ညှိနိုင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ အကုန်လုံး မပါလာနိုင်ခဲ့ဘူး။ ဒါကလည်း ပကတိ အရှိတရားပါ။ သို့သော် လည်းပဲ NCA စာချုပ်ကို ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၂၀ အထိ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေကိုလည်းပဲ ကျနော်တို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်။ အကုန်လုံး အဆင်ပြေ ချောမောတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ သို့သော်လည်းပဲ ၂၀၂၀ နောက်ပိုင်း ကျနော်တို့ရဲ့ NCA စာချုပ်ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကလည်း အကုန်လုံး ရပ်တန့်သွားတယ်ဆိုတာ ယနေ့အထိပါပဲ။ ဆိုတော့ကာ ဒီ NCA စာချုပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ရှေ့ဆက်ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ဘယ်လောက်အထိ ကိုးကားလို့ ရနိုင်မလဲ။ ဘယ်လောက်အထိ အားကိုးလို့ ရနိုင်မလဲဆိုတာ ကျနော်တို့ ဆက်လက်ပြီးတော့ ဆွေးနွေး ပြောဆိုရမယ့် ကိစ္စရပ်ကလည်းပဲ အများကြီး ရှိဦးမယ်ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဦးသိန်းစိန် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၈ ရက်တွင် အပစ်ရပ်စဲရေး ကမ်းလှမ်းခဲ့ပြီး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ၂၁ ဖွဲ့နှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ထို့နောက် ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ခုနှစ်များအတွင်းမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၁၄ ဖွဲ့နှင့် ပြည်နယ်အဆင့်၊ ပြည်ထောင် စုအဆင့် အပစ်ရပ်စဲရေးစာချုပ်(Bilateral) လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသလို ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ NCA စာချုပ်ကို စတင် ဆွေးနွေပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်မှာ NCA စာချုပ်အား မူကြမ်းရရှိခဲ့သည်။
NCA စာချုပ် မူကြမ်းရရှိပြီးနောက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် KNU, RCSS, ALP, DKBA, KNU/KNLA-PC, PNLO, CNF, ABSDF တို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် NMSP နှင့် LDU တို့ဖြင့်လည်းကောင်း လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။
လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်
NCA စာချုပ်တွင် ပြုပြင်စရာအချက် သိပ်မရှိပဲ ပြည့်စုံသော်လည်း ယခုလက်တွေ့နှင့် အလုပ်မဖြစ်သည့် အချက်များကို သုံးသပ်၍ ပြုပြင်သင့်သည်များကို ပြုပြင်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဒီ NCA အကြောင်း ပြောရင်တော့ စလာတာက လက်နက်ကိုင်တွေကနေ စလာတာပေါ့လေ။ ကျနော်တို့ လည်း ဦးသိန်းစိန် လက်ထက်က ငြိမ်းချမ်းရေးကဏ္ဍမှာ ပါခဲ့တဲ့အခါကြတော့ လိုင်ဇာကနေမှ ဘယ်လိုပြောမလဲ အဲဒီတုန်းက NCA လို့ မခေါ်သေးပါဘူး။ အဲဒီတုန်းက ကတိကဝတ် စာအုပ်တွေ ကျနော်တို့ လုပ်ချင်တယ်။ အဲဒီ တုန်းက အခေါ်တောင် ကျနော် မေ့သွားပါပြီ။ အဲဒါလုပ်ချင်တယ်ဆိုတဲ့ အခါကြတော့ အဲဒါ လိုင်ဇာမှာ စရေးတယ်။ လိုင်ဇာမှာ စရေးရင်းနဲ့ပြီးခါမှ အသိသက်သေ အတည်ပြုတယ်။ အတည်ပြုပြီးမှ ဦးအောင်မင်းတို့ လက်ထဲထည့် ပေးတာပေါ့။ ပြီးတော့မှ အစိုးရကနေပြီးမှ ပြန်လည်ညှိနှိုင်းပြီးမှ ပြန်စကားပြောတာ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ပဲရှိပါ တယ်။ EAO တွေဘက်က ရေးဆွဲတာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ပါပါတယ် NCA ဆိုတာက။ အစိုးရဘက်က လိုက် လျောထားတာ။ သူတို့ ဖြစ်ချင်တဲ့ဆန္ဒတွေ တော်တော်များများတော့ ဒီထဲမှာ ပါတယ်။ NCA စာချုပ် သီးသန့် လက်မှတ်ထိုးခဲ့ရင် ရက် ၉၀ အတွင်း ဘာလုပ်မယ် အားလုံးက plan တွေ အကုန်ချထားပြီးသား။ တစ်ဖက် ကနေ ပြီးမှ NCA ကို EAO ဘက်က လုပ်ထားတဲ့အခါကြတော့ သိပ်ပြီးတော့မှလည်း ပြုပြင်စရာ သိပ်မရှိပါဘူး။ နည်းနည်း ပါးပါးတော့ ရှိကောင်းရှိလိ့မ်မယ်။ အသေးစိတ် ပြန်လည်ကြည့်ရှု မယ်ဆိုရင်ပေါ့လေ။ အခုအလုပ်မဖြစ်တဲ့ ကဏ္ဍ လေးတွေကို ကြည့်ရှုပြီးမှ ပြန်ပြုပြင်သင့်တာ ပြုပြင်ပေါ့နော်။ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်တာကတော့ အခုလက်တွေ့နဲ့ NCA စာချုပ်ပါအတိုင်းက ဘယ်အချက်တွေက အလုပ်မဖြစ်တာလဲ၊ ဒီအချက်တွေက အလုပ်မဖြစ်ဘူးလဲဆိုတဲ့ ဥစ္စာလေးကို သုံးသပ်ပြီးမှ ပြုပြင်သင့်တာ ပြုပြင်သွားရမှာပါ” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် NCA စာချုပ်ကို ပျက်သွားပြီဟုဆိုကာ ABSDF၊ CNF၊ KNU တို့က ကြေညာ၍ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသလို PNLO၊ ALP၊ LDU၊ NMSP သည်လည်း ၂ ဖွဲ့ခွဲသွားကာ NCA ကနေ နုတ်ထွက်သူနှင့် NCA လမ်းကြောင်း ပေါ်မှာ ဆက်လက် ရပ်တည်သူဆိုကာ ဖြစ်နေသည်။
ထို့ပြင် NCA စာချုပ်ကို ပြုပြင်သင့်သည်ဟု ယူဆမှုများ ရှိနေသော်လည်း မည်သည့် အချက်များကို ပြုပြင်သင့် သည်ဟုဆိုကာ တိတိကျကျ ထောက်ပြမှုများတော့ မရှိကြသေးပေ။